Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
३. तिकनिद्देसवण्णना
3. Tikaniddesavaṇṇanā
९१. सेससंवरभेदेनाति कायिकवाचसिकवीतिक्कमतो सेसेन संवरविनासेन। सो पन द्वारवसेन वुच्चमानो मनोद्वारिको होतीति आह ‘‘मनोसंवरभेदेना’’ति। इदानि तं पकारभेदेन दस्सेन्तो ‘‘सतिसंवरादिभेदेन वा’’ति आह, मुट्ठसच्चादिप्पवत्तियाति अत्थो। यं किञ्चि सभावभूतं चरितम्पि ‘‘सील’’न्ति वुच्चतीति अकुसलस्सपि सीलपरियायो वुत्तो।
91. Sesasaṃvarabhedenāti kāyikavācasikavītikkamato sesena saṃvaravināsena. So pana dvāravasena vuccamāno manodvāriko hotīti āha ‘‘manosaṃvarabhedenā’’ti. Idāni taṃ pakārabhedena dassento ‘‘satisaṃvarādibhedena vā’’ti āha, muṭṭhasaccādippavattiyāti attho. Yaṃ kiñci sabhāvabhūtaṃ caritampi ‘‘sīla’’nti vuccatīti akusalassapi sīlapariyāyo vutto.
९४. समानविसयानन्ति पठमफलादिको समानो एवरूपो विसयो एतेसन्ति समानविसया, तेसं।
94. Samānavisayānanti paṭhamaphalādiko samāno evarūpo visayo etesanti samānavisayā, tesaṃ.
१०७. तदत्थो तप्पयोजनो लोकुत्तरसाधकोति अत्थो। तस्स परमत्थसासनस्स। मूलेकदेसत्ताति मूलभावेन एकदेसत्ता।
107. Tadattho tappayojano lokuttarasādhakoti attho. Tassa paramatthasāsanassa. Mūlekadesattāti mūlabhāvena ekadesattā.
११८. उन्नळो उग्गततुच्छमानो।
118. Unnaḷo uggatatucchamāno.
१२३. सीलस्स अनुग्गण्हनं अपरिसुद्धियं सोधनं अपारिपूरियं पूरणञ्चाति आह ‘‘सोधेतब्बे च वड्ढेतब्बे चा’’ति। अधिसीलं निस्सायाति अधिसीलं निस्सयं कत्वा उप्पन्नपञ्ञाय।
123. Sīlassa anuggaṇhanaṃ aparisuddhiyaṃ sodhanaṃ apāripūriyaṃ pūraṇañcāti āha ‘‘sodhetabbe ca vaḍḍhetabbe cā’’ti. Adhisīlaṃ nissāyāti adhisīlaṃ nissayaṃ katvā uppannapaññāya.
१२४. गूथसदिसत्तमेव दस्सेति, न गूथकूपसदिसत्तन्ति अधिप्पायो। गूथवसेनेव हि कूपस्सपि जिगुच्छनीयताति। अयञ्च अत्थो गूथरासियेव गूथकूपोति इमस्मिं पक्खे नवत्तब्बो सिया।
124. Gūthasadisattameva dasseti, na gūthakūpasadisattanti adhippāyo. Gūthavaseneva hi kūpassapi jigucchanīyatāti. Ayañca attho gūtharāsiyeva gūthakūpoti imasmiṃ pakkhe navattabbo siyā.
१३०. सरभङ्गसत्थारादयो रूपभवादिकामादिपरिञ्ञं कत्वा पञ्ञपेन्तो लोकियं परिञ्ञं सम्मदेव पञ्ञपेन्तीति आह ‘‘येभुय्येन न सक्कोन्ती’’ति। असमत्थभावं वा सन्धाय नो च पञ्ञापेतुं सक्कोन्तीति वुत्तन्ति योजना।
130. Sarabhaṅgasatthārādayo rūpabhavādikāmādipariññaṃ katvā paññapento lokiyaṃ pariññaṃ sammadeva paññapentīti āha ‘‘yebhuyyena na sakkontī’’ti. Asamatthabhāvaṃ vā sandhāya no ca paññāpetuṃ sakkontīti vuttanti yojanā.
तिकनिद्देसवण्णना निट्ठिता।
Tikaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / पुग्गलपञ्ञत्तिपाळि • Puggalapaññattipāḷi / ३. तिकपुग्गलपञ्ञत्ति • 3. Tikapuggalapaññatti
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / अभिधम्मपिटक (अट्ठकथा) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ३. तिकनिद्देसवण्णना • 3. Tikaniddesavaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ३. तिकनिद्देसवण्णना • 3. Tikaniddesavaṇṇanā