Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
๓. ติกนิเทฺทสวณฺณนา
3. Tikaniddesavaṇṇanā
๙๑. เสสสํวรเภเทนาติ กายิกวาจสิกวีติกฺกมโต เสเสน สํวรวินาเสนฯ โส ปน ทฺวารวเสน วุจฺจมาโน มโนทฺวาริโก โหตีติ อาห ‘‘มโนสํวรเภเทนา’’ติฯ อิทานิ ตํ ปการเภเทน ทเสฺสโนฺต ‘‘สติสํวราทิเภเทน วา’’ติ อาห, มุฎฺฐสจฺจาทิปฺปวตฺติยาติ อโตฺถฯ ยํ กิญฺจิ สภาวภูตํ จริตมฺปิ ‘‘สีล’’นฺติ วุจฺจตีติ อกุสลสฺสปิ สีลปริยาโย วุโตฺตฯ
91. Sesasaṃvarabhedenāti kāyikavācasikavītikkamato sesena saṃvaravināsena. So pana dvāravasena vuccamāno manodvāriko hotīti āha ‘‘manosaṃvarabhedenā’’ti. Idāni taṃ pakārabhedena dassento ‘‘satisaṃvarādibhedena vā’’ti āha, muṭṭhasaccādippavattiyāti attho. Yaṃ kiñci sabhāvabhūtaṃ caritampi ‘‘sīla’’nti vuccatīti akusalassapi sīlapariyāyo vutto.
๙๔. สมานวิสยานนฺติ ปฐมผลาทิโก สมาโน เอวรูโป วิสโย เอเตสนฺติ สมานวิสยา, เตสํฯ
94. Samānavisayānanti paṭhamaphalādiko samāno evarūpo visayo etesanti samānavisayā, tesaṃ.
๑๐๗. ตทโตฺถ ตปฺปโยชโน โลกุตฺตรสาธโกติ อโตฺถฯ ตสฺส ปรมตฺถสาสนสฺสฯ มูเลกเทสตฺตาติ มูลภาเวน เอกเทสตฺตาฯ
107. Tadattho tappayojano lokuttarasādhakoti attho. Tassa paramatthasāsanassa. Mūlekadesattāti mūlabhāvena ekadesattā.
๑๑๘. อุนฺนโฬ อุคฺคตตุจฺฉมาโนฯ
118. Unnaḷo uggatatucchamāno.
๑๒๓. สีลสฺส อนุคฺคณฺหนํ อปริสุทฺธิยํ โสธนํ อปาริปูริยํ ปูรณญฺจาติ อาห ‘‘โสเธตเพฺพ จ วเฑฺฒตเพฺพ จา’’ติฯ อธิสีลํ นิสฺสายาติ อธิสีลํ นิสฺสยํ กตฺวา อุปฺปนฺนปญฺญายฯ
123. Sīlassa anuggaṇhanaṃ aparisuddhiyaṃ sodhanaṃ apāripūriyaṃ pūraṇañcāti āha ‘‘sodhetabbe ca vaḍḍhetabbe cā’’ti. Adhisīlaṃ nissāyāti adhisīlaṃ nissayaṃ katvā uppannapaññāya.
๑๒๔. คูถสทิสตฺตเมว ทเสฺสติ, น คูถกูปสทิสตฺตนฺติ อธิปฺปาโยฯ คูถวเสเนว หิ กูปสฺสปิ ชิคุจฺฉนียตาติฯ อยญฺจ อโตฺถ คูถราสิเยว คูถกูโปติ อิมสฺมิํ ปเกฺข นวตฺตโพฺพ สิยาฯ
124. Gūthasadisattameva dasseti, na gūthakūpasadisattanti adhippāyo. Gūthavaseneva hi kūpassapi jigucchanīyatāti. Ayañca attho gūtharāsiyeva gūthakūpoti imasmiṃ pakkhe navattabbo siyā.
๑๓๐. สรภงฺคสตฺถาราทโย รูปภวาทิกามาทิปริญฺญํ กตฺวา ปญฺญเปโนฺต โลกิยํ ปริญฺญํ สมฺมเทว ปญฺญเปนฺตีติ อาห ‘‘เยภุเยฺยน น สโกฺกนฺตี’’ติฯ อสมตฺถภาวํ วา สนฺธาย โน จ ปญฺญาเปตุํ สโกฺกนฺตีติ วุตฺตนฺติ โยชนาฯ
130. Sarabhaṅgasatthārādayo rūpabhavādikāmādipariññaṃ katvā paññapento lokiyaṃ pariññaṃ sammadeva paññapentīti āha ‘‘yebhuyyena na sakkontī’’ti. Asamatthabhāvaṃ vā sandhāya no ca paññāpetuṃ sakkontīti vuttanti yojanā.
ติกนิเทฺทสวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Tikaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / ปุคฺคลปญฺญตฺติปาฬิ • Puggalapaññattipāḷi / ๓. ติกปุคฺคลปญฺญตฺติ • 3. Tikapuggalapaññatti
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๓. ติกนิเทฺทสวณฺณนา • 3. Tikaniddesavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๓. ติกนิเทฺทสวณฺณนา • 3. Tikaniddesavaṇṇanā