| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
೩. ತಿಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
3. Tikaniddesavaṇṇanā
೯೧. ಸೇಸಸಂವರಭೇದೇನಾತಿ ಮನೋಸಂವರಭೇದೇನ, ಸತಿಸಂವರಾದಿಭೇದೇನ ವಾ। ಅಕುಸಲಸೀಲಸಮನ್ನಾಗಮೇನಾತಿ ‘‘ಕತಮೇ ಚ ಥಪತಿ ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ? ಅಕುಸಲಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ಅಕುಸಲಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ಪಾಪಕೋ ಆಜೀವೋ’’ತಿ ವುತ್ತೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗಮೇನ। ತಸ್ಸ ಹಿ…ಪೇ॰… ಏವಂ ಸಾಸಙ್ಕಸಮಾಚಾರೋ ಹೋತೀತಿ ಏವಂ ಸಾಸಙ್ಕೋ ಸಮಾಚಾರೋ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
91. Sesasaṃvarabhedenāti manosaṃvarabhedena, satisaṃvarādibhedena vā. Akusalasīlasamannāgamenāti ‘‘katame ca thapati akusalā sīlā? Akusalaṃ kāyakammaṃ akusalaṃ vacīkammaṃ pāpako ājīvo’’ti vuttehi samannāgamena. Tassa hi…pe… evaṃ sāsaṅkasamācāro hotīti evaṃ sāsaṅko samācāro hotīti attho.
೯೪. ಸಮಾನವಿಸಯಾನಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ವಿಸೇಸದಸ್ಸನವಸೇನ ‘‘ಕಾಯಸಕ್ಖೀ’’ತಿಆದಿಕಂ ವುತ್ತಂ।
94. Samānavisayānaṃ puggalānaṃ visesadassanavasena ‘‘kāyasakkhī’’tiādikaṃ vuttaṃ.
೧೦೭. ಸಮಾಧಿ ವಾ ಆದೀತಿ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಾ ಹಿ ಪರಮತ್ಥತೋ ಸಾಸನನ್ತಿ ತದತ್ಥೋ ಪಾದಕಸಮಾಧಿ ತಸ್ಸ ಆದಿ ವುತ್ತೋ, ತದಾಸನ್ನತ್ತಾ ವಿಪಸ್ಸನಾ, ತಸ್ಸ ಮೂಲೇಕದೇಸತ್ತಾ ಮಗ್ಗೋ।
107. Samādhi vā ādīti lokuttaradhammā hi paramatthato sāsananti tadattho pādakasamādhi tassa ādi vutto, tadāsannattā vipassanā, tassa mūlekadesattā maggo.
೧೦೮. ಉಚ್ಛಙ್ಗೋ ವಿಯ ಉಚ್ಛಙ್ಗಪಞ್ಞೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋತಿ ಉಚ್ಛಙ್ಗಸದಿಸಪಞ್ಞತಾಯ ಏವ ಪಞ್ಞಾ ವಿಯ ಪುಗ್ಗಲೋಪಿ ಉಚ್ಛಙ್ಗೋ ವಿಯ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅಚಿರಟ್ಠಾನತೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ವುತ್ತಂ। ವಕ್ಖತಿ ಹಿ ‘‘ಉಚ್ಛಙ್ಗಸದಿಸಪಞ್ಞೋತಿಅತ್ಥೋ’’ತಿ।
108. Ucchaṅgo viya ucchaṅgapañño puggalo daṭṭhabboti ucchaṅgasadisapaññatāya eva paññā viya puggalopi ucchaṅgo viya hoti, tasmiṃ dhammānaṃ aciraṭṭhānatoti adhippāyena vuttaṃ. Vakkhati hi ‘‘ucchaṅgasadisapaññotiattho’’ti.
೧೦೯. ಯಥಾ ಚ ಉಚ್ಛಙ್ಗಸದಿಸಾ ಪಞ್ಞಾ, ಏವಂ ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಕುಮ್ಭಸದಿಸಾ ಪಞ್ಞಾ ಏವಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ, ತತ್ಥ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನವಟ್ಠಾನತೋ।
109. Yathā ca ucchaṅgasadisā paññā, evaṃ nikkujjakumbhasadisā paññā evāti daṭṭhabbo, tattha dhammānaṃ anavaṭṭhānato.
೧೧೩. ಚಿರಟ್ಠಾನತೋ ಥಿರಟ್ಠಾನತೋ ಚ ಪಾಸಾಣಲೇಖಸದಿಸಾ ಪರಾಪರಾಧನಿಬ್ಬತ್ತಾ ಕೋಧಲೇಖಾ ಯಸ್ಸ ಸೋ ಪಾಸಾಣಲೇಖೂಪಮಸಮನ್ನಾಗತೋ ಪಾಸಾಣಲೇಖೂಪಮೋತಿ ವುತ್ತೋ, ಏವಂ ಇತರೇಪಿ।
113. Ciraṭṭhānato thiraṭṭhānato ca pāsāṇalekhasadisā parāparādhanibbattā kodhalekhā yassa so pāsāṇalekhūpamasamannāgato pāsāṇalekhūpamoti vutto, evaṃ itarepi.
೧೧೮. ಸುತಾದಿವತ್ಥುರಹಿತೋ ತುಚ್ಛಮಾನೋ ನಳೋ ವಿಯಾತಿ ‘‘ನಳೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಸೋ ಉಗ್ಗತೋ ನಳೋ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಉನ್ನಳೋ।
118. Sutādivatthurahito tucchamāno naḷo viyāti ‘‘naḷo’’ti vuccati, so uggato naḷo etassāti unnaḷo.
೧೨೨. ‘‘ಸೀಲಕಥಾ ಚ ನೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ ವುತ್ತಂ ಸೀಲಕಥಾಭವನಂ ಪಠಮಾರಮ್ಭೋಪಿ ದುಸ್ಸೀಲೇನ ಸಹ ನ ಹೋತೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ನೇವ ಸೀಲಕಥಾ ಹೋತೀ’’ತಿ।
122. ‘‘Sīlakathā ca no bhavissatī’’ti ettha vuttaṃ sīlakathābhavanaṃ paṭhamārambhopi dussīlena saha na hotīti dassento āha neva sīlakathā hotī’’ti.
೧೨೩. ತತ್ಥ ತತ್ಥಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಅನುಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೇ ಪಞ್ಞಾಯ ಸೋಧೇತಬ್ಬೇ ಚ ವಡ್ಢೇತಬ್ಬೇ ಚ ಅಧಿಕಸೀಲಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಉಪ್ಪನ್ನಪಞ್ಞಾಯ ಅನುಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ನಾಮಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
123. Tatthatatthāti tasmiṃ tasmiṃ anuggahetabbe paññāya sodhetabbe ca vaḍḍhetabbe ca adhikasīlaṃ nissāya uppannapaññāya anuggaṇhāti nāmāti attho.
೧೨೪. ಗೂಥಕೂಪೋ ವಿಯ ದುಸ್ಸೀಲ್ಯನ್ತಿ ಏತೇನ ದುಸ್ಸೀಲ್ಯಸ್ಸ ಗೂಥಸದಿಸತ್ತಮೇವ ದಸ್ಸೇತಿ।
124. Gūthakūpo viya dussīlyanti etena dussīlyassa gūthasadisattameva dasseti.
೧೩೦. ನೋ ಚ ಸಮ್ಮಾ ಪಞ್ಞಪೇತುಂ ಸಕ್ಕೋನ್ತೀತಿ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತೀತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ, ಉಪ್ಪನ್ನೇ ತಥಾಗತೇ ತಸ್ಮಿಂ ಅನಾದರಿಯಂ ಕತ್ವಾ ಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಉಪ್ಪಾದೇತುಂ ವಾಯಮನ್ತಸ್ಸ ಅಸಮತ್ಥಭಾವಂ ವಾ। ತಿತ್ಥಿಯಾ ವಾ ಪೂರಣಾದಯೋ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ।
130. No ca sammā paññapetuṃ sakkontīti yebhuyyena na sakkontīti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ, uppanne tathāgate tasmiṃ anādariyaṃ katvā samāpattiṃ uppādetuṃ vāyamantassa asamatthabhāvaṃ vā. Titthiyā vā pūraṇādayo adhippetā.
ತಿಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Tikaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಪುಗ್ಗಲಪಞ್ಞತ್ತಿಪಾಳಿ • Puggalapaññattipāḷi / ೩. ತಿಕಪುಗ್ಗಲಪಞ್ಞತ್ತಿ • 3. Tikapuggalapaññatti
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೩. ತಿಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 3. Tikaniddesavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೩. ತಿಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 3. Tikaniddesavaṇṇanā
