Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
൩. തികനിദ്ദേസവണ്ണനാ
3. Tikaniddesavaṇṇanā
൯൧. സേസസംവരഭേദേനാതി മനോസംവരഭേദേന, സതിസംവരാദിഭേദേന വാ. അകുസലസീലസമന്നാഗമേനാതി ‘‘കതമേ ച ഥപതി അകുസലാ സീലാ? അകുസലം കായകമ്മം അകുസലം വചീകമ്മം പാപകോ ആജീവോ’’തി വുത്തേഹി സമന്നാഗമേന. തസ്സ ഹി…പേ॰… ഏവം സാസങ്കസമാചാരോ ഹോതീതി ഏവം സാസങ്കോ സമാചാരോ ഹോതീതി അത്ഥോ.
91. Sesasaṃvarabhedenāti manosaṃvarabhedena, satisaṃvarādibhedena vā. Akusalasīlasamannāgamenāti ‘‘katame ca thapati akusalā sīlā? Akusalaṃ kāyakammaṃ akusalaṃ vacīkammaṃ pāpako ājīvo’’ti vuttehi samannāgamena. Tassa hi…pe… evaṃ sāsaṅkasamācāro hotīti evaṃ sāsaṅko samācāro hotīti attho.
൯൪. സമാനവിസയാനം പുഗ്ഗലാനം വിസേസദസ്സനവസേന ‘‘കായസക്ഖീ’’തിആദികം വുത്തം.
94. Samānavisayānaṃ puggalānaṃ visesadassanavasena ‘‘kāyasakkhī’’tiādikaṃ vuttaṃ.
൧൦൭. സമാധി വാ ആദീതി ലോകുത്തരധമ്മാ ഹി പരമത്ഥതോ സാസനന്തി തദത്ഥോ പാദകസമാധി തസ്സ ആദി വുത്തോ, തദാസന്നത്താ വിപസ്സനാ, തസ്സ മൂലേകദേസത്താ മഗ്ഗോ.
107. Samādhi vā ādīti lokuttaradhammā hi paramatthato sāsananti tadattho pādakasamādhi tassa ādi vutto, tadāsannattā vipassanā, tassa mūlekadesattā maggo.
൧൦൮. ഉച്ഛങ്ഗോ വിയ ഉച്ഛങ്ഗപഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ ദട്ഠബ്ബോതി ഉച്ഛങ്ഗസദിസപഞ്ഞതായ ഏവ പഞ്ഞാ വിയ പുഗ്ഗലോപി ഉച്ഛങ്ഗോ വിയ ഹോതി, തസ്മിം ധമ്മാനം അചിരട്ഠാനതോതി അധിപ്പായേന വുത്തം. വക്ഖതി ഹി ‘‘ഉച്ഛങ്ഗസദിസപഞ്ഞോതിഅത്ഥോ’’തി.
108. Ucchaṅgo viya ucchaṅgapañño puggalo daṭṭhabboti ucchaṅgasadisapaññatāya eva paññā viya puggalopi ucchaṅgo viya hoti, tasmiṃ dhammānaṃ aciraṭṭhānatoti adhippāyena vuttaṃ. Vakkhati hi ‘‘ucchaṅgasadisapaññotiattho’’ti.
൧൦൯. യഥാ ച ഉച്ഛങ്ഗസദിസാ പഞ്ഞാ, ഏവം നിക്കുജ്ജകുമ്ഭസദിസാ പഞ്ഞാ ഏവാതി ദട്ഠബ്ബോ, തത്ഥ ധമ്മാനം അനവട്ഠാനതോ.
109. Yathā ca ucchaṅgasadisā paññā, evaṃ nikkujjakumbhasadisā paññā evāti daṭṭhabbo, tattha dhammānaṃ anavaṭṭhānato.
൧൧൩. ചിരട്ഠാനതോ ഥിരട്ഠാനതോ ച പാസാണലേഖസദിസാ പരാപരാധനിബ്ബത്താ കോധലേഖാ യസ്സ സോ പാസാണലേഖൂപമസമന്നാഗതോ പാസാണലേഖൂപമോതി വുത്തോ, ഏവം ഇതരേപി.
113. Ciraṭṭhānato thiraṭṭhānato ca pāsāṇalekhasadisā parāparādhanibbattā kodhalekhā yassa so pāsāṇalekhūpamasamannāgato pāsāṇalekhūpamoti vutto, evaṃ itarepi.
൧൧൮. സുതാദിവത്ഥുരഹിതോ തുച്ഛമാനോ നളോ വിയാതി ‘‘നളോ’’തി വുച്ചതി, സോ ഉഗ്ഗതോ നളോ ഏതസ്സാതി ഉന്നളോ.
118. Sutādivatthurahito tucchamāno naḷo viyāti ‘‘naḷo’’ti vuccati, so uggato naḷo etassāti unnaḷo.
൧൨൨. ‘‘സീലകഥാ ച നോ ഭവിസ്സതീ’’തി ഏത്ഥ വുത്തം സീലകഥാഭവനം പഠമാരമ്ഭോപി ദുസ്സീലേന സഹ ന ഹോതീതി ദസ്സേന്തോ ആഹ നേവ സീലകഥാ ഹോതീ’’തി.
122. ‘‘Sīlakathā ca no bhavissatī’’ti ettha vuttaṃ sīlakathābhavanaṃ paṭhamārambhopi dussīlena saha na hotīti dassento āha neva sīlakathā hotī’’ti.
൧൨൩. തത്ഥ തത്ഥാതി തസ്മിം തസ്മിം അനുഗ്ഗഹേതബ്ബേ പഞ്ഞായ സോധേതബ്ബേ ച വഡ്ഢേതബ്ബേ ച അധികസീലം നിസ്സായ ഉപ്പന്നപഞ്ഞായ അനുഗ്ഗണ്ഹാതി നാമാതി അത്ഥോ.
123. Tatthatatthāti tasmiṃ tasmiṃ anuggahetabbe paññāya sodhetabbe ca vaḍḍhetabbe ca adhikasīlaṃ nissāya uppannapaññāya anuggaṇhāti nāmāti attho.
൧൨൪. ഗൂഥകൂപോ വിയ ദുസ്സീല്യന്തി ഏതേന ദുസ്സീല്യസ്സ ഗൂഥസദിസത്തമേവ ദസ്സേതി.
124. Gūthakūpo viya dussīlyanti etena dussīlyassa gūthasadisattameva dasseti.
൧൩൦. നോ ച സമ്മാ പഞ്ഞപേതും സക്കോന്തീതി യേഭുയ്യേന ന സക്കോന്തീതി ഇമമത്ഥം സന്ധായ വുത്തം, ഉപ്പന്നേ തഥാഗതേ തസ്മിം അനാദരിയം കത്വാ സമാപത്തിം ഉപ്പാദേതും വായമന്തസ്സ അസമത്ഥഭാവം വാ. തിത്ഥിയാ വാ പൂരണാദയോ അധിപ്പേതാ.
130. No ca sammā paññapetuṃ sakkontīti yebhuyyena na sakkontīti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ, uppanne tathāgate tasmiṃ anādariyaṃ katvā samāpattiṃ uppādetuṃ vāyamantassa asamatthabhāvaṃ vā. Titthiyā vā pūraṇādayo adhippetā.
തികനിദ്ദേസവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Tikaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / പുഗ്ഗലപഞ്ഞത്തിപാളി • Puggalapaññattipāḷi / ൩. തികപുഗ്ഗലപഞ്ഞത്തി • 3. Tikapuggalapaññatti
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൩. തികനിദ്ദേസവണ്ണനാ • 3. Tikaniddesavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൩. തികനിദ്ദേസവണ്ണനാ • 3. Tikaniddesavaṇṇanā