Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
අඞ්ගුත්තර නිකාය 3.58
Numbered Discourses 3.58
6. බ්රාහ්මණවග්ග
6. Brahmins
තිකණ්ණසුත්ත
With Tikaṇṇa
අථ ඛෝ තිකණ්ණෝ බ්රාහ්මණෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවතා සද්ධිං …පේ… ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ තිකණ්ණෝ බ්රාහ්මණෝ භගවතෝ සම්මුඛා තේවිජ්ජානං සුදං බ්රාහ්මණානං වණ්ණං භාසති: “ඒවම්පි තේවිජ්ජා බ්රාහ්මණා, ඉතිපි තේවිජ්ජා බ්රාහ්මණා”ති.
Then Tikaṇṇa the brahmin went up to the Buddha, and exchanged greetings with him. Seated to one side, in front of the Buddha, Tikaṇṇa praised the brahmins who were proficient in the three Vedas, “Such are the brahmins, masters of the three Vedic knowledges! Thus are the brahmins, masters of the three Vedic knowledges!”
“යථා කථං පන, බ්රාහ්මණ, බ්රාහ්මණා බ්රාහ්මණං තේවිජ්ජං පඤ්ඤාපේන්තී”ති?
“But brahmin, how do the brahmins describe a brahmin who is master of the three Vedic knowledges?”
“ඉධ, භෝ ගෝතම, බ්රාහ්මණෝ උභතෝ සුජාතෝ හෝති මාතිතෝ ච පිතිතෝ ච, සංසුද්ධගහණිකෝ යාව සත්තමා පිතාමහයුගා, අක්ඛිත්තෝ අනුපක්කුට්ඨෝ ජාතිවාදේන, අජ්ඣායකෝ, මන්තධරෝ, තිණ්ණං වේදානං පාරගූ සනිඝණ්ඩුකේටුභානං සාක්ඛරප්පභේදානං ඉතිහාසපඤ්චමානං, පදකෝ, වේය්යාකරණෝ, ලෝකායතමහාපුරිසලක්ඛණේසු අනවයෝති. ඒවං ඛෝ, භෝ ගෝතම, බ්රාහ්මණා බ්රාහ්මණං තේවිජ්ජං පඤ්ඤාපේන්තී”ති.
“Master Gotama, it’s when a brahmin is well born on both his mother’s and father’s side, of pure descent, with irrefutable and impeccable genealogy back to the seventh paternal generation. He recites and remembers the hymns, and has mastered the three Vedas, together with their vocabularies, ritual, phonology and etymology, and the testament as fifth. He knows philology and grammar, and is well versed in cosmology and the marks of a great man. That’s how the brahmins describe a brahmin who is master of the three Vedic knowledges.”
“අඤ්ඤථා ඛෝ, බ්රාහ්මණ, බ්රාහ්මණා බ්රාහ්මණං තේවිජ්ජං පඤ්ඤාපේන්ති, අඤ්ඤථා ච පන අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝතී”ති.
“Brahmin, a master of three knowledges according to the brahmins is quite different from a master of the three knowledges in the training of the Noble One.”
“යථා කථං පන, භෝ ගෝතම, අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝති? සාධු මේ භවං ගෝතමෝ තථා ධම්මං දේසේතු යථා අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝතී”ති.
“But Master Gotama, how is one a master of the three knowledges in the training of the Noble One? Master Gotama, please teach me this.”
“තේන හි, බ්රාහ්මණ, සුණාහි, සාධුකං මනසි කරෝහි; භාසිස්සාමී”ති.
“Well then, brahmin, listen and apply your mind well, I will speak.”
“ඒවං, භෝ”ති ඛෝ තිකණ්ණෝ බ්රාහ්මණෝ භගවතෝ පච්චස්සෝසි. භගවා ඒතදවෝච:
“Yes sir,” Tikaṇṇa replied. The Buddha said this:
“ඉධ, බ්රාහ්මණ, භික්ඛු විවිච්චේව කාමේහි විවිච්ච අකුසලේහි ධම්මේහි සවිතක්කං සවිචාරං විවේකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. විතක්කවිචාරානං වූපසමා අජ්ඣත්තං සම්පසාදනං චේතසෝ ඒකෝදිභාවං අවිතක්කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. පීතියා ච විරාගා උපේක්ඛකෝ ච විහරති සතෝ ච සම්පජානෝ, සුඛඤ්ච කායේන පටිසංවේදේති යං තං අරියා ආචික්ඛන්ති: ‘උපේක්ඛකෝ සතිමා සුඛවිහාරී(අ)ති තතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. සුඛස්ස ච පහානා දුක්ඛස්ස ච පහානා, පුබ්බේව සෝමනස්සදෝමනස්සානං අත්ථඞ්ගමා අදුක්ඛමසුඛං උපේක්ඛාසතිපාරිසුද්ධිං චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති.
“Brahmin, it’s when a bhikkhu, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, enters and remains in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected. As the placing of the mind and keeping it connected are stilled, they enter and remain in the second jhāna, which has the rapture and bliss born of immersion, with internal clarity and mind at one, without placing the mind and keeping it connected. And with the fading away of rapture, they enter and remain in the third jhāna, where they meditate with equanimity, mindful and aware, personally experiencing the bliss of which the noble ones declare, ‘Equanimous and mindful, one meditates in bliss.’ With the giving up of pleasure and pain, and the ending of former happiness and sadness, they enter and remain in the fourth jhāna, without pleasure or pain, with pure equanimity and mindfulness.
සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනඞ්ගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනේඤ්ජප්පත්තේ පුබ්බේනිවාසානුස්සතිඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති, සේය්යථිදං—ඒකම්පි ජාතිං ද්වේපි ජාතියෝ තිස්සෝපි ජාතියෝ චතස්සෝපි ජාතියෝ පඤ්චපි ජාතියෝ දසපි ජාතියෝ වීසම්පි ජාතියෝ තිංසම්පි ජාතියෝ චත්තාරීසම්පි ජාතියෝ පඤ්ඤාසම්පි ජාතියෝ ජාතිසතම්පි ජාතිසහස්සම්පි ජාතිසතසහස්සම්පි, අනේකේපි සංවට්ටකප්පේ අනේකේපි විවට්ටකප්පේ අනේකේපි සංවට්ටවිවට්ටකප්පේ: ‘අමුත්රාසිං ඒවංනාමෝ ඒවඞ්ගෝත්තෝ ඒවංවණ්ණෝ ඒවමාහාරෝ ඒවංසුඛදුක්ඛප්පටිසංවේදී ඒවමායුපරියන්තෝ, සෝ තතෝ චුතෝ අමුත්ර උදපාදිං. තත්රාපාසිං ඒවංනාමෝ ඒවඞ්ගෝත්තෝ ඒවංවණ්ණෝ ඒවමාහාරෝ ඒවංසුඛදුක්ඛප්පටිසංවේදී ඒවමායුපරියන්තෝ, සෝ තතෝ චුතෝ ඉධූපපන්නෝ(අ)ති. ඉති සාකාරං සෞද්දේසං අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති. අයමස්ස පඨමා විජ්ජා අධිගතා හෝති; අවිජ්ජා විහතා, විජ්ජා උප්පන්නා; තමෝ විහතෝ, ආලෝකෝ උප්පන්නෝ යථා තං අප්පමත්තස්ස ආතාපිනෝ පහිතත්තස්ස විහරතෝ.
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward recollection of past lives. They recollect many kinds of past lives. That is: one, two, three, four, five, ten, twenty, thirty, forty, fifty, a hundred, a thousand, a hundred thousand rebirths; many eons of the world contracting, many eons of the world expanding, many eons of the world contracting and expanding. They remember: ‘There, I was named this, my clan was that, I looked like this, and that was my food. This was how I felt pleasure and pain, and that was how my life ended. When I passed away from that place I was reborn somewhere else. There, too, I was named this, my clan was that, I looked like this, and that was my food. This was how I felt pleasure and pain, and that was how my life ended. When I passed away from that place I was reborn here.’ And so they recollect their many kinds of past lives, with features and details. This is the first knowledge that they attain. Ignorance is destroyed and knowledge has arisen; darkness is destroyed and light has arisen, as happens for a meditator who is diligent, keen, and resolute.
සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනඞ්ගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනේඤ්ජප්පත්තේ සත්තානං චුතූපපාතඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ, සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති: ‘ඉමේ වත භෝන්තෝ සත්තා කායදුච්චරිතේන සමන්නාගතා …පේ… මනෝදුච්චරිතේන සමන්නාගතා අරියානං උපවාදකා මිච්ඡාදිට්ඨිකා මිච්ඡාදිට්ඨිකම්මසමාදානා, තේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්නා. ඉමේ වා පන භෝන්තෝ සත්තා කායසුචරිතේන සමන්නාගතා, වචීසුචරිතේන සමන්නාගතා, මනෝසුචරිතේන සමන්නාගතා අරියානං අනුපවාදකා සම්මාදිට්ඨිකා සම්මාදිට්ඨිකම්මසමාදානා, තේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපන්නා(අ)ති. ඉති දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ, සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති. අයමස්ස දුතියා විජ්ජා අධිගතා හෝති; අවිජ්ජා විහතා, විජ්ජා උප්පන්නා; තමෝ විහතෝ, ආලෝකෝ උප්පන්නෝ යථා තං අප්පමත්තස්ස ආතාපිනෝ පහිතත්තස්ස විහරතෝ.
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward knowledge of the death and rebirth of sentient beings. With clairvoyance that is purified and superhuman, they see sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. They understand how sentient beings are reborn according to their deeds: ‘These dear beings did bad things by way of body, speech, and mind. They spoke ill of the noble ones; they had wrong view; and they acted out of that wrong view. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell. These dear beings, however, did good things by way of body, speech, and mind. They never spoke ill of the noble ones; they had right view; and they acted out of that right view. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a good place, a heavenly realm.’ And so, with clairvoyance that is purified and superhuman, they see sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. They understand how sentient beings are reborn according to their deeds. This is the second knowledge that they attain. Ignorance is destroyed and knowledge has arisen; darkness is destroyed and light has arisen, as happens for a meditator who is diligent, keen, and resolute.
සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනඞ්ගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනේඤ්ජප්පත්තේ ආසවානං ඛයඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ ‘ඉදං දුක්ඛන්(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්ඛසමුදයෝ(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්ඛනිරෝධෝ(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්ඛනිරෝධගාමිනී පටිපදා(අ)ති යථාභූතං පජානාති; ‘ඉමේ ආසවා(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං ආසවසමුදයෝ(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං ආසවනිරෝධෝ(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං ආසවනිරෝධගාමිනී පටිපදා(අ)ති යථාභූතං පජානාති. තස්ස ඒවං ජානතෝ ඒවං පස්සතෝ කාමාසවාපි චිත්තං විමුච්චති, භවාසවාපි චිත්තං විමුච්චති, අවිජ්ජාසවාපි චිත්තං විමුච්චති; විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හෝති.
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward knowledge of the ending of defilements. They truly understand: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering’. They truly understand: ‘These are defilements’ … ‘This is the origin of defilements’ … ‘This is the cessation of defilements’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of defilements’. Knowing and seeing like this, their mind is freed from the defilements of sensuality, desire to be reborn, and ignorance. When they’re freed, they know they’re freed.
‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා(අ)ති පජානාති. අයමස්ස තතියා විජ්ජා අධිගතා හෝති; අවිජ්ජා විහතා, විජ්ජා උප්පන්නා; තමෝ විහතෝ, ආලෝකෝ උප්පන්නෝ යථා තං අප්පමත්තස්ස ආතාපිනෝ පහිතත්තස්ස විහරතෝති.
They understand: ‘Rebirth is ended, the spiritual journey has been completed, what had to be done has been done, there is no return to any state of existence.’ This is the third knowledge that they attain. Ignorance is destroyed and knowledge has arisen; darkness is destroyed, and light has arisen, as happens for a meditator who is diligent, keen, and resolute.
අනුච්චාවචසීලස්ස, නිපකස්ස ච ඣායිනෝ; චිත්තං යස්ස වසීභූතං, ඒකග්ගං සුසමාහිතං.
For someone whose ethical conduct doesn’t waver, who is alert, practicing jhāna; whose mind is mastered, unified, serene.
තං වේ තමෝනුදං ධීරං, තේවිජ්ජං මච්චුහායිනං; හිතං දේවමනුස්සානං, ආහු සබ්බප්පහායිනං.
That wise one dispels the darkness, master of the three knowledges, conqueror of death. For the welfare of gods and humans, he has given up everything, they say.
තීහි විජ්ජාහි සම්පන්නං, අසම්මූළ්හවිහාරිනං; බුද්ධං අන්තිමදේහිනං, තං නමස්සන්ති ගෝතමං.
Accomplished in the three knowledges, living without confusion, bearing the final body, they revere the awakened Gotama.
පුබ්බේනිවාසං යෝ වේදී, සග්ගාපායඤ්ච පස්සති; අථෝ ජාතික්ඛයං පත්තෝ, අභිඤ්ඤාවෝසිතෝ මුනි.
Who knows their past lives, and sees heaven and places of loss, and has attained the ending of rebirth, that sage has perfect insight.
ඒතාහි තීහි විජ්ජාහි, තේවිජ්ජෝ හෝති බ්රාහ්මණෝ; තමහං වදාමි තේවිජ්ජං, නාඤ්ඤං ලපිතලාපනන්ති.
It’s because of these three knowledges that a brahmin is a master of the three knowledges. That’s who I call a three-knowledge master, and not some mere reciter.
ඒවං ඛෝ, බ්රාහ්මණ, අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝතී”ති.
This, brahmin, is a master of the three knowledges in the training of the Noble One.”
“අඤ්ඤථා, භෝ ගෝතම, බ්රාහ්මණානං තේවිජ්ජෝ, අඤ්ඤථා ච පන අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝති. ඉමස්ස ච පන, භෝ ගෝතම, අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජස්ස බ්රාහ්මණානං තේවිජ්ජෝ කලං නාග්ඝති සෝළසිං.
“Master Gotama, a master of three knowledges according to the brahmins is quite different from a master of the three knowledges in the training of the Noble One. And, Master Gotama, a master of three knowledges according to the brahmins is not worth a sixteenth part of a master of the three knowledges in the training of the Noble One.
අභික්කන්තං, භෝ ගෝතම …පේ… උපාසකං මං භවං ගෝතමෝ ධාරේතු අජ්ජතග්ගේ පාණුපේතං සරණං ගතන්”ති.
Excellent, Master Gotama! Excellent! … From this day forth, may Master Gotama remember me as a lay follower who has gone for refuge for life.”
අට්ඨමං.
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]