Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / புக்³க³லபஞ்ஞத்திபாளி • Puggalapaññattipāḷi |
3. திகபுக்³க³லபஞ்ஞத்தி
3. Tikapuggalapaññatti
91. கதமோ ச புக்³க³லோ நிராஸோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ து³ஸ்ஸீலோ ஹோதி பாபத⁴ம்மோ அஸுசி ஸங்கஸ்ஸரஸமாசாரோ படிச்ச²ன்னகம்மந்தோ அஸ்ஸமணோ ஸமணபடிஞ்ஞோ அப்³ரஹ்மசாரீ ப்³ரஹ்மசாரிபடிஞ்ஞோ அந்தோபூதி அவஸ்ஸுதோ கஸம்பு³ஜாதோ. ஸோ ஸுணாதி – ‘‘இத்த²ன்னாமோ கிர பி⁴க்கு² ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதீ’’தி. தஸ்ஸ ந ஏவங் ஹோதி – ‘‘குதா³ஸ்ஸு நாமாஹம்பி ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிஸ்ஸாமீ’’தி. அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘நிராஸோ’’.
91. Katamo ca puggalo nirāso? Idhekacco puggalo dussīlo hoti pāpadhammo asuci saṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacāripaṭiñño antopūti avassuto kasambujāto. So suṇāti – ‘‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti. Tassa na evaṃ hoti – ‘‘kudāssu nāmāhampi āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissāmī’’ti. Ayaṃ vuccati puggalo ‘‘nirāso’’.
92. கதமோ ச புக்³க³லோ ஆஸங்ஸோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஸீலவா ஹோதி கல்யாணத⁴ம்மோ. ஸோ ஸுணாதி – ‘‘இத்த²ன்னாமோ கிர பி⁴க்கு² ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதீ’’தி. தஸ்ஸ ஏவங் ஹோதி – ‘‘குதா³ஸ்ஸு நாமாஹம்பி ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிஸ்ஸாமீ’’தி. அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘ஆஸங்ஸோ’’.
92. Katamo ca puggalo āsaṃso? Idhekacco puggalo sīlavā hoti kalyāṇadhammo. So suṇāti – ‘‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘‘kudāssu nāmāhampi āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissāmī’’ti. Ayaṃ vuccati puggalo ‘‘āsaṃso’’.
93. கதமோ ச புக்³க³லோ விக³தாஸோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. ஸோ ஸுணாதி – ‘‘இத்த²ன்னாமோ கிர பி⁴க்கு² ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதீ’’தி. தஸ்ஸ ந ஏவங் ஹோதி – ‘‘குதா³ஸ்ஸு நாமாஹம்பி ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரிஸ்ஸாமீ’’தி. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? யா ஹிஸ்ஸ புப்³பே³ அவிமுத்தஸ்ஸ விமுத்தாஸா, ஸா படிப்பஸ்ஸத்³தா⁴. அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘விக³தாஸோ’’.
93. Katamo ca puggalo vigatāso? Idhekacco puggalo āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. So suṇāti – ‘‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti. Tassa na evaṃ hoti – ‘‘kudāssu nāmāhampi āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissāmī’’ti. Taṃ kissa hetu? Yā hissa pubbe avimuttassa vimuttāsā, sā paṭippassaddhā. Ayaṃ vuccati puggalo ‘‘vigatāso’’.
94. தத்த² கதமே தயோ கி³லானூபமா புக்³க³லா? தயோ கி³லானா – இதே⁴கச்சோ கி³லானோ லப⁴ந்தோ வா ஸப்பாயானி போ⁴ஜனானி அலப⁴ந்தோ வா ஸப்பாயானி போ⁴ஜனானி, லப⁴ந்தோ வா ஸப்பாயானி பே⁴ஸஜ்ஜானி அலப⁴ந்தோ வா ஸப்பாயானி பே⁴ஸஜ்ஜானி, லப⁴ந்தோ வா பதிரூபங் உபட்டா²கங் அலப⁴ந்தோ வா பதிரூபங் உபட்டா²கங், நேவ வுட்டா²தி தம்ஹா ஆபா³தா⁴. (1)
94. Tattha katame tayo gilānūpamā puggalā? Tayo gilānā – idhekacco gilāno labhanto vā sappāyāni bhojanāni alabhanto vā sappāyāni bhojanāni, labhanto vā sappāyāni bhesajjāni alabhanto vā sappāyāni bhesajjāni, labhanto vā patirūpaṃ upaṭṭhākaṃ alabhanto vā patirūpaṃ upaṭṭhākaṃ, neva vuṭṭhāti tamhā ābādhā. (1)
இத⁴ பனேகச்சோ கி³லானோ லப⁴ந்தோ வா ஸப்பாயானி போ⁴ஜனானி அலப⁴ந்தோ வா ஸப்பாயானி போ⁴ஜனானி, லப⁴ந்தோ வா ஸப்பாயானி பே⁴ஸஜ்ஜானி அலப⁴ந்தோ வா ஸப்பாயானி பே⁴ஸஜ்ஜானி, லப⁴ந்தோ வா பதிரூபங் உபட்டா²கங் அலப⁴ந்தோ வா பதிரூபங் உபட்டா²கங், வுட்டா²தி தம்ஹா ஆபா³தா⁴. (2)
Idha panekacco gilāno labhanto vā sappāyāni bhojanāni alabhanto vā sappāyāni bhojanāni, labhanto vā sappāyāni bhesajjāni alabhanto vā sappāyāni bhesajjāni, labhanto vā patirūpaṃ upaṭṭhākaṃ alabhanto vā patirūpaṃ upaṭṭhākaṃ, vuṭṭhāti tamhā ābādhā. (2)
இத⁴ பனேகச்சோ கி³லானோ லப⁴ந்தோ ஸப்பாயானி போ⁴ஜனானி நோ அலப⁴ந்தோ, லப⁴ந்தோ ஸப்பாயானி பே⁴ஸஜ்ஜானி நோ அலப⁴ந்தோ, லப⁴ந்தோ பதிரூபங் உபட்டா²கங் நோ அலப⁴ந்தோ, வுட்டா²தி தம்ஹா ஆபா³தா⁴. (3)
Idha panekacco gilāno labhanto sappāyāni bhojanāni no alabhanto, labhanto sappāyāni bhesajjāni no alabhanto, labhanto patirūpaṃ upaṭṭhākaṃ no alabhanto, vuṭṭhāti tamhā ābādhā. (3)
தத்ர ய்வாயங் கி³லானோ லப⁴ந்தோ ஸப்பாயானி போ⁴ஜனானி நோ அலப⁴ந்தோ, லப⁴ந்தோ ஸப்பாயானி பே⁴ஸஜ்ஜானி நோ அலப⁴ந்தோ, லப⁴ந்தோ பதிரூபங் உபட்டா²கங் நோ அலப⁴ந்தோ, வுட்டா²தி தம்ஹா ஆபா³தா⁴, இமங் கி³லானங் படிச்ச ப⁴க³வதா கி³லானப⁴த்தங் அனுஞ்ஞாதங் கி³லானபே⁴ஸஜ்ஜங் அனுஞ்ஞாதங் கி³லானுபட்டா²கோ அனுஞ்ஞாதோ. இமஞ்ச பன கி³லானங் படிச்ச அஞ்ஞேபி கி³லானா உபட்டா²தப்³பா³.
Tatra yvāyaṃ gilāno labhanto sappāyāni bhojanāni no alabhanto, labhanto sappāyāni bhesajjāni no alabhanto, labhanto patirūpaṃ upaṭṭhākaṃ no alabhanto, vuṭṭhāti tamhā ābādhā, imaṃ gilānaṃ paṭicca bhagavatā gilānabhattaṃ anuññātaṃ gilānabhesajjaṃ anuññātaṃ gilānupaṭṭhāko anuññāto. Imañca pana gilānaṃ paṭicca aññepi gilānā upaṭṭhātabbā.
ஏவமேவங் 1 தயோ கி³லானூபமா புக்³க³லா ஸந்தோ ஸங்விஜ்ஜமானா லோகஸ்மிங். கதமே தயோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ லப⁴ந்தோ வா ததா²க³தங் த³ஸ்ஸனாய அலப⁴ந்தோ வா ததா²க³தங் த³ஸ்ஸனாய, லப⁴ந்தோ வா ததா²க³தப்பவேதி³தங் த⁴ம்மவினயங் ஸவணாய அலப⁴ந்தோ வா ததா²க³தப்பவேதி³தங் த⁴ம்மவினயங் ஸவணாய, நேவ ஓக்கமதி நியாமங் குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தங். (1)
Evamevaṃ 2 tayo gilānūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Idhekacco puggalo labhanto vā tathāgataṃ dassanāya alabhanto vā tathāgataṃ dassanāya, labhanto vā tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ savaṇāya alabhanto vā tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ savaṇāya, neva okkamati niyāmaṃ kusalesu dhammesu sammattaṃ. (1)
இத⁴ பனேகச்சோ புக்³க³லோ லப⁴ந்தோ வா ததா²க³தங் த³ஸ்ஸனாய அலப⁴ந்தோ வா ததா²க³தங் த³ஸ்ஸனாய, லப⁴ந்தோ வா ததா²க³தப்பவேதி³தங் த⁴ம்மவினயங் ஸவணாய அலப⁴ந்தோ வா ததா²க³தப்பவேதி³தங் த⁴ம்மவினயங் ஸவணாய, ஓக்கமதி நியாமங் குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தங். (2)
Idha panekacco puggalo labhanto vā tathāgataṃ dassanāya alabhanto vā tathāgataṃ dassanāya, labhanto vā tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ savaṇāya alabhanto vā tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ savaṇāya, okkamati niyāmaṃ kusalesu dhammesu sammattaṃ. (2)
இத⁴ பனேகச்சோ புக்³க³லோ லப⁴ந்தோ ததா²க³தங் த³ஸ்ஸனாய நோ அலப⁴ந்தோ, லப⁴ந்தோ ததா²க³தப்பவேதி³தங் த⁴ம்மவினயங் ஸவணாய நோ அலப⁴ந்தோ, ஓக்கமதி நியாமங் குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தங். (3)
Idha panekacco puggalo labhanto tathāgataṃ dassanāya no alabhanto, labhanto tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ savaṇāya no alabhanto, okkamati niyāmaṃ kusalesu dhammesu sammattaṃ. (3)
தத்ர ய்வாயங் புக்³க³லோ லப⁴ந்தோ ததா²க³தங் த³ஸ்ஸனாய நோ அலப⁴ந்தோ, லப⁴ந்தோ ததா²க³தப்பவேதி³தங் த⁴ம்மவினயங் ஸவணாய நோ அலப⁴ந்தோ , ஓக்கமதி நியாமங் குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தங், இமங் புக்³க³லங் படிச்ச ப⁴க³வதா த⁴ம்மதே³ஸனா அனுஞ்ஞாதா, இமஞ்ச புக்³க³லங் படிச்ச அஞ்ஞேஸம்பி த⁴ம்மோ தே³ஸேதப்³போ³. இமே தயோ கி³லானூபமா புக்³க³லா ஸந்தோ ஸங்விஜ்ஜமானா லோகஸ்மிங்.
Tatra yvāyaṃ puggalo labhanto tathāgataṃ dassanāya no alabhanto, labhanto tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ savaṇāya no alabhanto , okkamati niyāmaṃ kusalesu dhammesu sammattaṃ, imaṃ puggalaṃ paṭicca bhagavatā dhammadesanā anuññātā, imañca puggalaṃ paṭicca aññesampi dhammo desetabbo. Ime tayo gilānūpamā puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.
95. கதமோ ச புக்³க³லோ காயஸக்கீ²? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ அட்ட² விமொக்கே² காயேன பு²ஸித்வா விஹரதி, பஞ்ஞாய சஸ்ஸ தி³ஸ்வா ஏகச்சே ஆஸவா பரிக்கீ²ணா ஹொந்தி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘காயஸக்கீ²’’.
95. Katamo ca puggalo kāyasakkhī? Idhekacco puggalo aṭṭha vimokkhe kāyena phusitvā viharati, paññāya cassa disvā ekacce āsavā parikkhīṇā honti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘kāyasakkhī’’.
96. கதமோ ச புக்³க³லோ தி³ட்டி²ப்பத்தோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ‘‘இத³ங் து³க்க²’’ந்தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘‘அயங் து³க்க²ஸமுத³யோ’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘‘அயங் து³க்க²னிரோதோ⁴’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘‘அயங் து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ததா²க³தப்பவேதி³தா சஸ்ஸ த⁴ம்மா பஞ்ஞாய வோதி³ட்டா² ஹொந்தி வோசரிதா, பஞ்ஞாய சஸ்ஸ தி³ஸ்வா ஏகச்சே ஆஸவா பரிக்கீ²ணா ஹொந்தி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘தி³ட்டி²ப்பத்தோ’’.
96. Katamo ca puggalo diṭṭhippatto? Idhekacco puggalo ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhasamudayo’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, tathāgatappaveditā cassa dhammā paññāya vodiṭṭhā honti vocaritā, paññāya cassa disvā ekacce āsavā parikkhīṇā honti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘diṭṭhippatto’’.
97. கதமோ ச புக்³க³லோ ஸத்³தா⁴விமுத்தோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ‘‘இத³ங் து³க்க²’’ந்தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி…பே॰… ததா²க³தப்பவேதி³தா சஸ்ஸ த⁴ம்மா பஞ்ஞாய வோதி³ட்டா² ஹொந்தி வோசரிதா, பஞ்ஞாய சஸ்ஸ தி³ஸ்வா ஏகச்சே ஆஸவா பரிக்கீ²ணா ஹொந்தி, நோ ச கோ² யதா²தி³ட்டி²ப்பத்தஸ்ஸ – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘ஸத்³தா⁴விமுத்தோ’’.
97. Katamo ca puggalo saddhāvimutto? Idhekacco puggalo ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… tathāgatappaveditā cassa dhammā paññāya vodiṭṭhā honti vocaritā, paññāya cassa disvā ekacce āsavā parikkhīṇā honti, no ca kho yathādiṭṭhippattassa – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘saddhāvimutto’’.
98. கதமோ ச புக்³க³லோ கூ³த²பா⁴ணீ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ முஸாவாதீ³ ஹோதி ஸப⁴க்³க³தோ வா பரிஸக்³க³தோ வா ஞாதிமஜ்ஜ²க³தோ வா பூக³மஜ்ஜ²க³தோ வா ராஜகுலமஜ்ஜ²க³தோ வா அபி⁴னீதோ ஸக்கி²புட்டோ² – ‘‘ஏஹம்போ⁴ 3, புரிஸ, யங் ஜானாஸி தங் வதே³ஹீ’’தி, ஸோ அஜானங் வா ஆஹ – ‘‘ஜானாமீ’’தி, ஜானங் வா ஆஹ – ‘‘ந ஜானாமீ’’தி, அபஸ்ஸங் வா ஆஹ – ‘‘பஸ்ஸாமீ’’தி, பஸ்ஸங் வா ஆஹ – ‘‘ந பஸ்ஸாமீ’’தி. இதி அத்தஹேது வா பரஹேது வா ஆமிஸகிஞ்சிக்க²ஹேது வா ஸம்பஜானமுஸா பா⁴ஸிதா ஹோதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘கூ³த²பா⁴ணீ’’.
98. Katamo ca puggalo gūthabhāṇī? Idhekacco puggalo musāvādī hoti sabhaggato vā parisaggato vā ñātimajjhagato vā pūgamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinīto sakkhipuṭṭho – ‘‘ehambho 4, purisa, yaṃ jānāsi taṃ vadehī’’ti, so ajānaṃ vā āha – ‘‘jānāmī’’ti, jānaṃ vā āha – ‘‘na jānāmī’’ti, apassaṃ vā āha – ‘‘passāmī’’ti, passaṃ vā āha – ‘‘na passāmī’’ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisakiñcikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘gūthabhāṇī’’.
99. கதமோ ச புக்³க³லோ புப்ப²பா⁴ணீ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ முஸாவாத³ங் பஹாய முஸாவாதா³ படிவிரதோ ஹோதி ஸப⁴க்³க³தோ வா பரிஸக்³க³தோ வா ஞாதிமஜ்ஜ²க³தோ வா பூக³மஜ்ஜ²க³தோ வா ராஜகுலமஜ்ஜ²க³தோ வா அபி⁴னீதோ ஸக்கி²புட்டோ² – ‘‘ஏஹம்போ⁴, புரிஸ, யங் ஜானாஸி தங் வதே³ஹீ’’தி, ஸோ அஜானங் வா ஆஹ – ‘‘ந ஜானாமீ’’தி, ஜானங் வா ஆஹ – ‘‘ஜானாமீ’’தி, அபஸ்ஸங் வா ஆஹ – ‘‘ந பஸ்ஸாமீ’’தி, பஸ்ஸங் வா ஆஹ – ‘‘பஸ்ஸாமீ’’தி. இதி அத்தஹேது வா பரஹேது வா ஆமிஸகிஞ்சிக்க²ஹேது வா ந ஸம்பஜானமுஸா பா⁴ஸிதா ஹோதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘புப்ப²பா⁴ணீ’’.
99. Katamo ca puggalo pupphabhāṇī? Idhekacco puggalo musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato hoti sabhaggato vā parisaggato vā ñātimajjhagato vā pūgamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinīto sakkhipuṭṭho – ‘‘ehambho, purisa, yaṃ jānāsi taṃ vadehī’’ti, so ajānaṃ vā āha – ‘‘na jānāmī’’ti, jānaṃ vā āha – ‘‘jānāmī’’ti, apassaṃ vā āha – ‘‘na passāmī’’ti, passaṃ vā āha – ‘‘passāmī’’ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisakiñcikkhahetu vā na sampajānamusā bhāsitā hoti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘pupphabhāṇī’’.
100. கதமோ ச புக்³க³லோ மது⁴பா⁴ணீ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ யா ஸா வாசா நேலா கண்ணஸுகா² பேமனியா ஹத³யங்க³மா போரீ ப³ஹுஜனகந்தா ப³ஹுஜனமனாபா, ததா²ரூபிங் வாசங் பா⁴ஸிதா ஹோதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘மது⁴பா⁴ணீ’’.
100. Katamo ca puggalo madhubhāṇī? Idhekacco puggalo yā sā vācā nelā kaṇṇasukhā pemaniyā hadayaṅgamā porī bahujanakantā bahujanamanāpā, tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā hoti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘madhubhāṇī’’.
101. கதமோ ச புக்³க³லோ அருகூபமசித்தோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ கோத⁴னோ ஹோதி உபாயாஸப³ஹுலோ, அப்பம்பி வுத்தோ ஸமானோ அபி⁴ஸஜ்ஜதி குப்பதி ப்³யாபஜ்ஜதி பதித்தீ²யதி 5, கோபஞ்ச தோ³ஸஞ்ச அப்பச்சயஞ்ச பாதுகரோதி. ஸெய்யதா²பி நாம து³ட்டா²ருகோ கட்டே²ன வா கட²லாய 6 வா க⁴ட்டிதோ பி⁴ய்யோஸோ மத்தாய ஆஸவங் தே³தி 7, ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ கோத⁴னோ ஹோதி உபாயாஸப³ஹுலோ, அப்பம்பி வுத்தோ ஸமானோ அபி⁴ஸஜ்ஜதி குப்பதி ப்³யாபஜ்ஜதி பதித்தீ²யதி, கோபஞ்ச தோ³ஸஞ்ச அப்பச்சயஞ்ச பாதுகரோதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘அருகூபமசித்தோ’’.
101. Katamo ca puggalo arukūpamacitto? Idhekacco puggalo kodhano hoti upāyāsabahulo, appampi vutto samāno abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati 8, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Seyyathāpi nāma duṭṭhāruko kaṭṭhena vā kaṭhalāya 9 vā ghaṭṭito bhiyyoso mattāya āsavaṃ deti 10, evamevaṃ idhekacco puggalo kodhano hoti upāyāsabahulo, appampi vutto samāno abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘arukūpamacitto’’.
102. கதமோ ச புக்³க³லோ விஜ்ஜூபமசித்தோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ‘‘இத³ங் து³க்க²’’ந்தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘‘அயங் து³க்க²ஸமுத³யோ’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘‘அயங் து³க்க²னிரோதோ⁴’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘‘அயங் து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி. ஸெய்யதா²பி நாம சக்கு²மா புரிஸோ ரத்தந்த⁴காரதிமிஸாய விஜ்ஜந்தரிகாய ரூபானி பஸ்ஸெய்ய, ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ‘‘இத³ங் து³க்க²’’ந்தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘‘அயங் து³க்க²ஸமுத³யோ’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி, ‘‘அயங் து³க்க²னிரோதோ⁴’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி , ‘‘அயங் து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³’’தி யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘விஜ்ஜூபமசித்தோ’’.
102. Katamo ca puggalo vijjūpamacitto? Idhekacco puggalo ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhasamudayo’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Seyyathāpi nāma cakkhumā puriso rattandhakāratimisāya vijjantarikāya rūpāni passeyya, evamevaṃ idhekacco puggalo ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhasamudayo’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti yathābhūtaṃ pajānāti , ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘vijjūpamacitto’’.
103. கதமோ ச புக்³க³லோ வஜிரூபமசித்தோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. ஸெய்யதா²பி நாம வஜிரஸ்ஸ நத்தி² கிஞ்சி அபே⁴ஜ்ஜங் மணி வா பாஸாணோ வா, ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘வஜிரூபமசித்தோ’’.
103. Katamo ca puggalo vajirūpamacitto? Idhekacco puggalo āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Seyyathāpi nāma vajirassa natthi kiñci abhejjaṃ maṇi vā pāsāṇo vā, evamevaṃ idhekacco puggalo āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘vajirūpamacitto’’.
104. கதமோ ச புக்³க³லோ அந்தோ⁴? இதே⁴கச்சஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ததா²ரூபங் சக்கு² ந ஹோதி யதா²ரூபேன சக்கு²னா அனதி⁴க³தங் வா போ⁴க³ங் அதி⁴க³ச்செ²ய்ய, அதி⁴க³தங் வா போ⁴க³ங் பா²திங் கரெய்ய; ததா²ரூபம்பிஸ்ஸ சக்கு² ந ஹோதி யதா²ரூபேன சக்கு²னா குஸலாகுஸலே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, ஸாவஜ்ஜானவஜ்ஜே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, ஹீனப்பணீதே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, கண்ஹஸுக்கஸப்படிபா⁴கே³ த⁴ம்மே ஜானெய்ய – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘அந்தோ⁴’’.
104. Katamo ca puggalo andho? Idhekaccassa puggalassa tathārūpaṃ cakkhu na hoti yathārūpena cakkhunā anadhigataṃ vā bhogaṃ adhigaccheyya, adhigataṃ vā bhogaṃ phātiṃ kareyya; tathārūpampissa cakkhu na hoti yathārūpena cakkhunā kusalākusale dhamme jāneyya, sāvajjānavajje dhamme jāneyya, hīnappaṇīte dhamme jāneyya, kaṇhasukkasappaṭibhāge dhamme jāneyya – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘andho’’.
105. கதமோ ச புக்³க³லோ ஏகசக்கு²? இதே⁴கச்சஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ததா²ரூபங் சக்கு² ஹோதி , யதா²ரூபேன சக்கு²னா அனதி⁴க³தங் வா போ⁴க³ங் அதி⁴க³ச்செ²ய்ய, அதி⁴க³தங் வா போ⁴க³ங் பா²திங் கரெய்ய; ததா²ரூபம்பிஸ்ஸ சக்கு² ந ஹோதி யதா²ரூபேன சக்கு²னா குஸலாகுஸலே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, ஸாவஜ்ஜானவஜ்ஜே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, ஹீனப்பணீதே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, கண்ஹஸுக்கஸப்படிபா⁴கே³ த⁴ம்மே ஜானெய்ய – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘ஏகசக்கு²’’.
105. Katamo ca puggalo ekacakkhu? Idhekaccassa puggalassa tathārūpaṃ cakkhu hoti , yathārūpena cakkhunā anadhigataṃ vā bhogaṃ adhigaccheyya, adhigataṃ vā bhogaṃ phātiṃ kareyya; tathārūpampissa cakkhu na hoti yathārūpena cakkhunā kusalākusale dhamme jāneyya, sāvajjānavajje dhamme jāneyya, hīnappaṇīte dhamme jāneyya, kaṇhasukkasappaṭibhāge dhamme jāneyya – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘ekacakkhu’’.
106. கதமோ ச புக்³க³லோ த்³விசக்கு²? இதே⁴கச்சஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ததா²ரூபங் சக்கு² ஹோதி யதா²ரூபேன சக்கு²னா அனதி⁴க³தங் வா போ⁴க³ங் அதி⁴க³ச்செ²ய்ய, அதி⁴க³தங் வா போ⁴க³ங் பா²திங் கரெய்ய; ததா²ரூபம்பிஸ்ஸ சக்கு² ஹோதி யதா²ரூபேன சக்கு²னா குஸலாகுஸலே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, ஸாவஜ்ஜானவஜ்ஜே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, ஹீனப்பணீதே த⁴ம்மே ஜானெய்ய, கண்ஹஸுக்கஸப்படிபா⁴கே³ த⁴ம்மே ஜானெய்ய – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘த்³விசக்கு²’’.
106. Katamo ca puggalo dvicakkhu? Idhekaccassa puggalassa tathārūpaṃ cakkhu hoti yathārūpena cakkhunā anadhigataṃ vā bhogaṃ adhigaccheyya, adhigataṃ vā bhogaṃ phātiṃ kareyya; tathārūpampissa cakkhu hoti yathārūpena cakkhunā kusalākusale dhamme jāneyya, sāvajjānavajje dhamme jāneyya, hīnappaṇīte dhamme jāneyya, kaṇhasukkasappaṭibhāge dhamme jāneyya – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘dvicakkhu’’.
107. கதமோ ச புக்³க³லோ அவகுஜ்ஜபஞ்ஞோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆராமங் க³ந்தா 11 ஹோதி அபி⁴க்க²ணங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே த⁴ம்மஸ்ஸவணாய 12. தஸ்ஸ பி⁴க்கூ² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தி ஆதி³கல்யாணங் மஜ்ஜே²கல்யாணங் பரியோஸானகல்யாணங் ஸாத்த²ங் ஸப்³யஞ்ஜனங் கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் பகாஸெந்தி. ஸோ தஸ்மிங் ஆஸனே நிஸின்னோ தஸ்ஸா கதா²ய நேவ ஆதி³ங் மனஸி கரோதி, ந மஜ்ஜ²ங் மனஸி கரோதி, ந பரியோஸானங் மனஸி கரோதி. வுட்டி²தோபி தம்ஹா ஆஸனா தஸ்ஸா கதா²ய நேவ ஆதி³ங் மனஸி கரோதி, ந மஜ்ஜ²ங் மனஸி கரோதி, ந பரியோஸானங் மனஸி கரோதி. ஸெய்யதா²பி நாம கும்போ⁴ நிக்குஜ்ஜோ 13 தத்ர உத³கங் ஆஸித்தங் விவட்டதி, நோ ஸண்டா²தி; ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆராமங் க³ந்தா ஹோதி அபி⁴க்க²ணங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே த⁴ம்மஸ்ஸவணாய . தஸ்ஸ பி⁴க்கூ² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தி ஆதி³கல்யாணங் மஜ்ஜே²கல்யாணங் பரியோஸானகல்யாணங் ஸாத்த²ங் ஸப்³யஞ்ஜனங் கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் பகாஸெந்தி. ஸோ தஸ்மிங் ஆஸனே நிஸின்னோ தஸ்ஸா கதா²ய நேவ ஆதி³ங் மனஸி கரோதி, ந மஜ்ஜ²ங் மனஸி கரோதி, ந பரியோஸானங் மனஸி கரோதி. வுட்டி²தோபி தம்ஹா ஆஸனா தஸ்ஸா கதா²ய நேவ ஆதி³ங் மனஸி கரோதி, ந மஜ்ஜ²ங் மனஸி கரோதி, ந பரியோஸானங் மனஸி கரோதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘அவகுஜ்ஜபஞ்ஞோ’’.
107. Katamo ca puggalo avakujjapañño? Idhekacco puggalo ārāmaṃ gantā 14 hoti abhikkhaṇaṃ bhikkhūnaṃ santike dhammassavaṇāya 15. Tassa bhikkhū dhammaṃ desenti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsenti. So tasmiṃ āsane nisinno tassā kathāya neva ādiṃ manasi karoti, na majjhaṃ manasi karoti, na pariyosānaṃ manasi karoti. Vuṭṭhitopi tamhā āsanā tassā kathāya neva ādiṃ manasi karoti, na majjhaṃ manasi karoti, na pariyosānaṃ manasi karoti. Seyyathāpi nāma kumbho nikkujjo 16 tatra udakaṃ āsittaṃ vivaṭṭati, no saṇṭhāti; evamevaṃ idhekacco puggalo ārāmaṃ gantā hoti abhikkhaṇaṃ bhikkhūnaṃ santike dhammassavaṇāya . Tassa bhikkhū dhammaṃ desenti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsenti. So tasmiṃ āsane nisinno tassā kathāya neva ādiṃ manasi karoti, na majjhaṃ manasi karoti, na pariyosānaṃ manasi karoti. Vuṭṭhitopi tamhā āsanā tassā kathāya neva ādiṃ manasi karoti, na majjhaṃ manasi karoti, na pariyosānaṃ manasi karoti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘avakujjapañño’’.
108. கதமோ ச புக்³க³லோ உச்ச²ங்க³பஞ்ஞோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆராமங் க³ந்தா ஹோதி அபி⁴க்க²ணங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே த⁴ம்மஸ்ஸவணாய. தஸ்ஸ பி⁴க்கூ² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தி ஆதி³கல்யாணங் மஜ்ஜே²கல்யாணங் பரியோஸானகல்யாணங் ஸாத்த²ங் ஸப்³யஞ்ஜனங் கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் பகாஸெந்தி. ஸோ தஸ்மிங் ஆஸனே நிஸின்னோ தஸ்ஸா கதா²ய ஆதி³ம்பி மனஸி கரோதி, மஜ்ஜ²ம்பி மனஸி கரோதி, பரியோஸானம்பி மனஸி கரோதி. வுட்டி²தோ ச கோ² தம்ஹா ஆஸனா தஸ்ஸா கதா²ய நேவ ஆதி³ங் மனஸி கரோதி, ந மஜ்ஜ²ங் மனஸி கரோதி, ந பரியோஸானங் மனஸி கரோதி. ஸெய்யதா²பி நாம புரிஸஸ்ஸ உச்ச²ங்கே³ நானாக²ஜ்ஜகானி ஆகிண்ணானி – திலா தண்டு³லா 17 மோத³கா ப³த³ரா. ஸோ தம்ஹா ஆஸனா வுட்ட²ஹந்தோ ஸதிஸம்மோஸா பகிரெய்ய. ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆராமங் க³ந்தா ஹோதி அபி⁴க்க²ணங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே த⁴ம்மஸ்ஸவணாய. தஸ்ஸ பி⁴க்கூ² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தி ஆதி³கல்யாணங் மஜ்ஜே²கல்யாணங் பரியோஸானகல்யாணங் ஸாத்த²ங் ஸப்³யஞ்ஜனங் கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் பகாஸெந்தி. ஸோ தஸ்மிங் ஆஸனே நிஸின்னோ தஸ்ஸா கதா²ய ஆதி³ம்பி மனஸி கரோதி, மஜ்ஜ²ம்பி மனஸி கரோதி, பரியோஸானம்பி மனஸி கரோதி. வுட்டி²தோ ச கோ² தம்ஹா ஆஸனா தஸ்ஸா கதா²ய நேவ ஆதி³ம்பி மனஸி கரோதி, ந மஜ்ஜ²ம்பி மனஸி கரோதி, ந பரியோஸானம்பி மனஸி கரோதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘உச்ச²ங்க³பஞ்ஞோ’’.
108. Katamo ca puggalo ucchaṅgapañño? Idhekacco puggalo ārāmaṃ gantā hoti abhikkhaṇaṃ bhikkhūnaṃ santike dhammassavaṇāya. Tassa bhikkhū dhammaṃ desenti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsenti. So tasmiṃ āsane nisinno tassā kathāya ādimpi manasi karoti, majjhampi manasi karoti, pariyosānampi manasi karoti. Vuṭṭhito ca kho tamhā āsanā tassā kathāya neva ādiṃ manasi karoti, na majjhaṃ manasi karoti, na pariyosānaṃ manasi karoti. Seyyathāpi nāma purisassa ucchaṅge nānākhajjakāni ākiṇṇāni – tilā taṇḍulā 18 modakā badarā. So tamhā āsanā vuṭṭhahanto satisammosā pakireyya. Evamevaṃ idhekacco puggalo ārāmaṃ gantā hoti abhikkhaṇaṃ bhikkhūnaṃ santike dhammassavaṇāya. Tassa bhikkhū dhammaṃ desenti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsenti. So tasmiṃ āsane nisinno tassā kathāya ādimpi manasi karoti, majjhampi manasi karoti, pariyosānampi manasi karoti. Vuṭṭhito ca kho tamhā āsanā tassā kathāya neva ādimpi manasi karoti, na majjhampi manasi karoti, na pariyosānampi manasi karoti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘ucchaṅgapañño’’.
109. கதமோ ச புக்³க³லோ புது²பஞ்ஞோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆராமங் க³ந்தா ஹோதி அபி⁴க்க²ணங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே த⁴ம்மஸ்ஸவணாய. தஸ்ஸ பி⁴க்கூ² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தி ஆதி³கல்யாணங் மஜ்ஜே²கல்யாணங் பரியோஸானகல்யாணங் ஸாத்த²ங் ஸப்³யஞ்ஜனங் கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் பகாஸெந்தி. ஸோ தஸ்மிங் ஆஸனே நிஸின்னோ தஸ்ஸா கதா²ய ஆதி³ம்பி மனஸி கரோதி, மஜ்ஜ²ம்பி மனஸி கரோதி, பரியோஸானம்பி மனஸி கரோதி. வுட்டி²தோபி தம்ஹா ஆஸனா தஸ்ஸா கதா²ய ஆதி³ம்பி மனஸி கரோதி, மஜ்ஜ²ம்பி மனஸி கரோதி, பரியோஸானம்பி மனஸி கரோதி. ஸெய்யதா²பி நாம கும்போ⁴ உக்குஜ்ஜோ தத்ர உத³கங் ஆஸித்தங் ஸண்டா²தி, நோ விவட்டதி; ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆராமங் க³ந்தா ஹொந்தி அபி⁴க்க²ணங் பி⁴க்கூ²னங் ஸந்திகே த⁴ம்மஸ்ஸவணாய. தஸ்ஸ பி⁴க்கூ² த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தி ஆதி³கல்யாணங் மஜ்ஜே²கல்யாணங் பரியோஸானகல்யாணங் ஸாத்த²ங் ஸப்³யஞ்ஜனங் கேவலபரிபுண்ணங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசரியங் பகாஸெந்தி. ஸோ தஸ்மிங் ஆஸனே நிஸின்னோ தஸ்ஸா கதா²ய ஆதி³ம்பி மனஸி கரோதி, மஜ்ஜ²ம்பி மனஸி கரோதி, பரியோஸானம்பி மனஸி கரோதி. வுட்டி²தோபி தம்ஹா ஆஸனா தஸ்ஸா கதா²ய ஆதி³ம்பி மனஸி கரோதி, மஜ்ஜ²ம்பி மனஸி கரோதி, பரியோஸானம்பி மனஸி கரோதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘புது²பஞ்ஞோ’’.
109. Katamo ca puggalo puthupañño? Idhekacco puggalo ārāmaṃ gantā hoti abhikkhaṇaṃ bhikkhūnaṃ santike dhammassavaṇāya. Tassa bhikkhū dhammaṃ desenti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsenti. So tasmiṃ āsane nisinno tassā kathāya ādimpi manasi karoti, majjhampi manasi karoti, pariyosānampi manasi karoti. Vuṭṭhitopi tamhā āsanā tassā kathāya ādimpi manasi karoti, majjhampi manasi karoti, pariyosānampi manasi karoti. Seyyathāpi nāma kumbho ukkujjo tatra udakaṃ āsittaṃ saṇṭhāti, no vivaṭṭati; evamevaṃ idhekacco puggalo ārāmaṃ gantā honti abhikkhaṇaṃ bhikkhūnaṃ santike dhammassavaṇāya. Tassa bhikkhū dhammaṃ desenti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsenti. So tasmiṃ āsane nisinno tassā kathāya ādimpi manasi karoti, majjhampi manasi karoti, pariyosānampi manasi karoti. Vuṭṭhitopi tamhā āsanā tassā kathāya ādimpi manasi karoti, majjhampi manasi karoti, pariyosānampi manasi karoti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘puthupañño’’.
110. கதமோ ச புக்³க³லோ காமேஸு ச ப⁴வேஸு ச அவீதராகோ³? ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மினோ – இமே வுச்சந்தி புக்³க³லா ‘‘காமேஸு ச ப⁴வேஸு ச அவீதராகா³’’.
110. Katamo ca puggalo kāmesu ca bhavesu ca avītarāgo? Sotāpannasakadāgāmino – ime vuccanti puggalā ‘‘kāmesu ca bhavesu ca avītarāgā’’.
111. கதமோ ச புக்³க³லோ காமேஸு வீதராகோ³, ப⁴வேஸு அவீதராகோ³? அனாகா³மீ – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘காமேஸு வீதராகோ³, ப⁴வேஸு அவீதராகோ³’’.
111. Katamo ca puggalo kāmesu vītarāgo, bhavesu avītarāgo? Anāgāmī – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘kāmesu vītarāgo, bhavesu avītarāgo’’.
112. கதமோ ச புக்³க³லோ காமேஸு ச ப⁴வேஸு ச வீதராகோ³? அரஹா – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘காமேஸு ச ப⁴வேஸு ச வீதராகோ³’’.
112. Katamo ca puggalo kāmesu ca bhavesu ca vītarāgo? Arahā – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘kāmesu ca bhavesu ca vītarāgo’’.
113. கதமோ ச புக்³க³லோ பாஸாணலேகூ²பமோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ அபி⁴ண்ஹங் குஜ்ஜ²தி. ஸோ ச க்²வஸ்ஸ கோதோ⁴ சிரங் தீ³க⁴ரத்தங் அனுஸேதி. ஸெய்யதா²பி நாம பாஸாணே லேகா² ந கி²ப்பங் லுஜ்ஜதி வாதேன வா உத³கேன வா, சிரட்டி²திகா ஹோதி; ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ அபி⁴ண்ஹங் குஜ்ஜ²தி. ஸோ ச க்²வஸ்ஸ கோதோ⁴ சிரங் தீ³க⁴ரத்தங் அனுஸேதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘பாஸாணலேகூ²பமோ’’.
113. Katamo ca puggalo pāsāṇalekhūpamo? Idhekacco puggalo abhiṇhaṃ kujjhati. So ca khvassa kodho ciraṃ dīgharattaṃ anuseti. Seyyathāpi nāma pāsāṇe lekhā na khippaṃ lujjati vātena vā udakena vā, ciraṭṭhitikā hoti; evamevaṃ idhekacco puggalo abhiṇhaṃ kujjhati. So ca khvassa kodho ciraṃ dīgharattaṃ anuseti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘pāsāṇalekhūpamo’’.
114. கதமோ ச புக்³க³லோ பத²விலேகூ²பமோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ அபி⁴ண்ஹங் குஜ்ஜ²தி. ஸோ ச க்²வஸ்ஸ கோதோ⁴ ந சிரங் தீ³க⁴ரத்தங் அனுஸேதி. ஸெய்யதா²பி நாம பத²வியா 19 லேகா² கி²ப்பங் லுஜ்ஜதி வாதேன வா உத³கேன வா, ந சிரட்டி²திகா ஹோதி; ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ அபி⁴ண்ஹங் குஜ்ஜ²தி. ஸோ ச க்²வஸ்ஸ கோதோ⁴ ந சிரங் தீ³க⁴ரத்தங் அனுஸேதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘பத²விலேகூ²பமோ’’.
114. Katamo ca puggalo pathavilekhūpamo? Idhekacco puggalo abhiṇhaṃ kujjhati. So ca khvassa kodho na ciraṃ dīgharattaṃ anuseti. Seyyathāpi nāma pathaviyā 20 lekhā khippaṃ lujjati vātena vā udakena vā, na ciraṭṭhitikā hoti; evamevaṃ idhekacco puggalo abhiṇhaṃ kujjhati. So ca khvassa kodho na ciraṃ dīgharattaṃ anuseti – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘pathavilekhūpamo’’.
115. கதமோ ச புக்³க³லோ உத³கலேகூ²பமோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆகா³ள்ஹேனபி வுச்சமானோ ப²ருஸேனபி வுச்சமானோ அமனாபேனபி வுச்சமானோ ஸங்ஸந்த³திமேவ 21 ஸந்தி⁴யதிமேவ 22 ஸம்மோத³திமேவ 23. ஸெய்யதா²பி நாம உத³கே லேகா² கி²ப்பங் லுஜ்ஜதி, ந சிரட்டி²திகா ஹோதி; ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆகா³ள்ஹேனபி வுச்சமானோ ப²ருஸேனபி வுச்சமானோ அமனாபேனபி வுச்சமானோ ஸங்ஸந்த³திமேவ ஸந்தி⁴யதிமேவ ஸம்மோத³திமேவ – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘உத³கலேகூ²பமோ’’.
115. Katamo ca puggalo udakalekhūpamo? Idhekacco puggalo āgāḷhenapi vuccamāno pharusenapi vuccamāno amanāpenapi vuccamāno saṃsandatimeva 24 sandhiyatimeva 25 sammodatimeva 26. Seyyathāpi nāma udake lekhā khippaṃ lujjati, na ciraṭṭhitikā hoti; evamevaṃ idhekacco puggalo āgāḷhenapi vuccamāno pharusenapi vuccamāno amanāpenapi vuccamāno saṃsandatimeva sandhiyatimeva sammodatimeva – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘udakalekhūpamo’’.
116. தத்த² கதமே தயோ பொத்த²கூபமா புக்³க³லா? தயோ பொத்த²கா – நவோபி பொத்த²கோ து³ப்³ப³ண்ணோ சேவ ஹோதி து³க்க²ஸம்ப²ஸ்ஸோ ச அப்பக்³கோ⁴ ச, மஜ்ஜி²மோபி பொத்த²கோ து³ப்³ப³ண்ணோ சேவ ஹோதி து³க்க²ஸம்ப²ஸ்ஸோ ச அப்பக்³கோ⁴ ச, ஜிண்ணோபி பொத்த²கோ து³ப்³ப³ண்ணோ சேவ ஹோதி து³க்க²ஸம்ப²ஸ்ஸோ ச அப்பக்³கோ⁴ ச. ஜிண்ணம்பி பொத்த²கங் உக்க²லிபரிமஜ்ஜனங் வா கரொந்தி ஸங்காரகூடே வா நங் ச²ட்³டெ³ந்தி. ஏவமேவங் தயோமே பொத்த²கூபமா புக்³க³லா ஸந்தோ ஸங்விஜ்ஜமானா பி⁴க்கூ²ஸு. கதமே தயோ? நவோ சேபி பி⁴க்கு² ஹோதி து³ஸ்ஸீலோ பாபத⁴ம்மோ, இத³மஸ்ஸ து³ப்³ப³ண்ணதாய. ஸெய்யதா²பி ஸோ பொத்த²கோ து³ப்³ப³ண்ணோ, ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ. யே கோ² பனஸ்ஸ ஸேவந்தி ப⁴ஜந்தி பயிருபாஸந்தி தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜந்தி, தேஸங் தங் ஹோதி தீ³க⁴ரத்தங் அஹிதாய து³க்கா²ய. இத³மஸ்ஸ து³க்க²ஸம்ப²ஸ்ஸதாய. ஸெய்யதா²பி ஸோ பொத்த²கோ து³க்க²ஸம்ப²ஸ்ஸோ, ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ. யேஸங் கோ² பன ஸோ படிக்³க³ண்ஹாதி சீவரபிண்ட³பாதஸேனாஸனகி³லானபச்சயபே⁴ஸஜ்ஜபரிக்கா²ரங் , தேஸங் தங் ந மஹப்ப²லங் ஹோதி ந மஹானிஸங்ஸங். இத³மஸ்ஸ அப்பக்³க⁴தாய. ஸெய்யதா²பி ஸோ பொத்த²கோ அப்பக்³கோ⁴, ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ.
116. Tattha katame tayo potthakūpamā puggalā? Tayo potthakā – navopi potthako dubbaṇṇo ceva hoti dukkhasamphasso ca appaggho ca, majjhimopi potthako dubbaṇṇo ceva hoti dukkhasamphasso ca appaggho ca, jiṇṇopi potthako dubbaṇṇo ceva hoti dukkhasamphasso ca appaggho ca. Jiṇṇampi potthakaṃ ukkhaliparimajjanaṃ vā karonti saṅkārakūṭe vā naṃ chaḍḍenti. Evamevaṃ tayome potthakūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu. Katame tayo? Navo cepi bhikkhu hoti dussīlo pāpadhammo, idamassa dubbaṇṇatāya. Seyyathāpi so potthako dubbaṇṇo, tathūpamo ayaṃ puggalo. Ye kho panassa sevanti bhajanti payirupāsanti diṭṭhānugatiṃ āpajjanti, tesaṃ taṃ hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Idamassa dukkhasamphassatāya. Seyyathāpi so potthako dukkhasamphasso, tathūpamo ayaṃ puggalo. Yesaṃ kho pana so paṭiggaṇhāti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ , tesaṃ taṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ. Idamassa appagghatāya. Seyyathāpi so potthako appaggho, tathūpamo ayaṃ puggalo.
மஜ்ஜி²மோ சேபி பி⁴க்கு² ஹோதி…பே॰… தே²ரோ சேபி பி⁴க்கு² ஹோதி து³ஸ்ஸீலோ பாபத⁴ம்மோ, இத³மஸ்ஸ து³ப்³ப³ண்ணதாய. ஸெய்யதா²பி ஸோ பொத்த²கோ து³ப்³ப³ண்ணோ, ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ. யே கோ² பனஸ்ஸ ஸேவந்தி ப⁴ஜந்தி பயிருபாஸந்தி தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜந்தி, தேஸங் தங் ஹோதி தீ³க⁴ரத்தங் அஹிதாய து³க்கா²ய. இத³மஸ்ஸ து³க்க²ஸம்ப²ஸ்ஸதாய. ஸெய்யதா²பி ஸோ பொத்த²கோ து³க்க²ஸம்ப²ஸ்ஸோ, ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ. யேஸங் கோ² பன ஸோ படிக்³க³ண்ஹாதி சீவரபிண்ட³பாதஸேனாஸனகி³லானபச்சயபே⁴ஸஜ்ஜபரிக்கா²ரங், தேஸங் தங் ந மஹப்ப²லங் ஹோதி ந மஹானிஸங்ஸங். இத³மஸ்ஸ அப்பக்³க⁴தாய. ஸெய்யதா²பி ஸோ பொத்த²கோ அப்பக்³கோ⁴, ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ.
Majjhimo cepi bhikkhu hoti…pe… thero cepi bhikkhu hoti dussīlo pāpadhammo, idamassa dubbaṇṇatāya. Seyyathāpi so potthako dubbaṇṇo, tathūpamo ayaṃ puggalo. Ye kho panassa sevanti bhajanti payirupāsanti diṭṭhānugatiṃ āpajjanti, tesaṃ taṃ hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Idamassa dukkhasamphassatāya. Seyyathāpi so potthako dukkhasamphasso, tathūpamo ayaṃ puggalo. Yesaṃ kho pana so paṭiggaṇhāti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ, tesaṃ taṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ. Idamassa appagghatāya. Seyyathāpi so potthako appaggho, tathūpamo ayaṃ puggalo.
ஏவரூபோ சே தே²ரோ பி⁴க்கு² ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ப⁴ணதி. தமேனங் பி⁴க்கூ² ஏவமாஹங்ஸு – ‘‘கிங் நு கோ² துய்ஹங் பா³லஸ்ஸ அப்³யத்தஸ்ஸ ப⁴ணிதேன, த்வம்பி நாம ப⁴ணிதப்³ப³ங் மஞ்ஞஸீ’’தி! ஸோ குபிதோ அனத்தமனோ ததா²ரூபிங் வாசங் நிச்சா²ரேதி யதா²ரூபாய வாசாய ஸங்கோ⁴ தங் உக்கி²பதி, ஸங்காரகூடேவ நங் பொத்த²கங். இமே தயோ பொத்த²கூபமா புக்³க³லா ஸந்தோ ஸங்விஜ்ஜமானா பி⁴க்கூ²ஸு.
Evarūpo ce thero bhikkhu saṅghamajjhe bhaṇati. Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘kiṃ nu kho tuyhaṃ bālassa abyattassa bhaṇitena, tvampi nāma bhaṇitabbaṃ maññasī’’ti! So kupito anattamano tathārūpiṃ vācaṃ nicchāreti yathārūpāya vācāya saṅgho taṃ ukkhipati, saṅkārakūṭeva naṃ potthakaṃ. Ime tayo potthakūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu.
117. தத்த² கதமே தயோ காஸிகவத்தூ²பமா புக்³க³லா? தீணி காஸிகவத்தா²னி – நவம்பி காஸிகவத்த²ங் வண்ணவந்தஞ்சேவ ஹோதி ஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸஞ்ச மஹக்³க⁴ஞ்ச, மஜ்ஜி²மம்பி காஸிகவத்த²ங் வண்ணவந்தஞ்சேவ ஹோதி ஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸஞ்ச மஹக்³க⁴ஞ்ச, ஜிண்ணம்பி காஸிகவத்த²ங் வண்ணவந்தஞ்சேவ ஹோதி ஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸஞ்ச மஹக்³க⁴ஞ்ச. ஜிண்ணம்பி காஸிகவத்த²ங் ரதனபலிவேட²னங் வா கரொந்தி க³ந்த⁴கரண்ட³கே வா நங் நிக்கி²பந்தி.
117. Tattha katame tayo kāsikavatthūpamā puggalā? Tīṇi kāsikavatthāni – navampi kāsikavatthaṃ vaṇṇavantañceva hoti sukhasamphassañca mahagghañca, majjhimampi kāsikavatthaṃ vaṇṇavantañceva hoti sukhasamphassañca mahagghañca, jiṇṇampi kāsikavatthaṃ vaṇṇavantañceva hoti sukhasamphassañca mahagghañca. Jiṇṇampi kāsikavatthaṃ ratanapaliveṭhanaṃ vā karonti gandhakaraṇḍake vā naṃ nikkhipanti.
ஏவமேவங் தயோமே காஸிகவத்தூ²பமா புக்³க³லா ஸந்தோ ஸங்விஜ்ஜமானா பி⁴க்கூ²ஸு. கதமே தயோ? நவோ சேபி பி⁴க்கு² ஹோதி ஸீலவா கல்யாணத⁴ம்மோ , இத³மஸ்ஸ ஸுவண்ணதாய. ஸெய்யதா²பி தங் காஸிகவத்த²ங் வண்ணவந்தங், ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ. யே கோ² பனஸ்ஸ ஸேவந்தி ப⁴ஜந்தி பயிருபாஸந்தி தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜந்தி, தேஸங் தங் ஹோதி தீ³க⁴ரத்தங் ஹிதாய ஸுகா²ய. இத³மஸ்ஸ ஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸதாய. ஸெய்யதா²பி தங் காஸிகவத்த²ங் ஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸங், ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ. யேஸங் கோ² பன ஸோ 27 படிக்³க³ண்ஹாதி 28 சீவரபிண்ட³பாதஸேனாஸனகி³லானபச்சயபே⁴ஸஜ்ஜபரிக்கா²ரங், தேஸங் தங் மஹப்ப²லங் ஹோதி மஹானிஸங்ஸங். இத³மஸ்ஸ மஹக்³க⁴தாய. ஸெய்யதா²பி தங் காஸிகவத்த²ங் மஹக்³க⁴ங், ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ.
Evamevaṃ tayome kāsikavatthūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu. Katame tayo? Navo cepi bhikkhu hoti sīlavā kalyāṇadhammo , idamassa suvaṇṇatāya. Seyyathāpi taṃ kāsikavatthaṃ vaṇṇavantaṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo. Ye kho panassa sevanti bhajanti payirupāsanti diṭṭhānugatiṃ āpajjanti, tesaṃ taṃ hoti dīgharattaṃ hitāya sukhāya. Idamassa sukhasamphassatāya. Seyyathāpi taṃ kāsikavatthaṃ sukhasamphassaṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo. Yesaṃ kho pana so 29 paṭiggaṇhāti 30 cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ, tesaṃ taṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsaṃ. Idamassa mahagghatāya. Seyyathāpi taṃ kāsikavatthaṃ mahagghaṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo.
மஜ்ஜி²மோ சேபி பி⁴க்கு²…பே॰… தே²ரோ சேபி பி⁴க்கு² ஹோதி ஸீலவா கல்யாணத⁴ம்மோ, இத³மஸ்ஸ ஸுவண்ணதாய. ஸெய்யதா²பி தங் காஸிகவத்த²ங் வண்ணவந்தங், ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ. யே கோ² பனஸ்ஸ ஸேவந்தி ப⁴ஜந்தி பயிருபாஸந்தி தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜந்தி, தேஸங் தங் ஹோதி தீ³க⁴ரத்தங் ஹிதாய ஸுகா²ய. இத³மஸ்ஸ ஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸதாய. ஸெய்யதா²பி தங் காஸிகவத்த²ங் ஸுக²ஸம்ப²ஸ்ஸங், ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ. யேஸங் கோ² பன ஸோ படிக்³க³ண்ஹாதி சீவரபிண்ட³பாதஸேனாஸனகி³லானபச்சயபே⁴ஸஜ்ஜபரிக்கா²ரங், தேஸங் தங் மஹப்ப²லங் ஹோதி மஹானிஸங்ஸங். இத³மஸ்ஸ மஹக்³க⁴தாய. ஸெய்யதா²பி தங் காஸிகவத்த²ங் மஹக்³க⁴ங், ததூ²பமோ அயங் புக்³க³லோ.
Majjhimo cepi bhikkhu…pe… thero cepi bhikkhu hoti sīlavā kalyāṇadhammo, idamassa suvaṇṇatāya. Seyyathāpi taṃ kāsikavatthaṃ vaṇṇavantaṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo. Ye kho panassa sevanti bhajanti payirupāsanti diṭṭhānugatiṃ āpajjanti, tesaṃ taṃ hoti dīgharattaṃ hitāya sukhāya. Idamassa sukhasamphassatāya. Seyyathāpi taṃ kāsikavatthaṃ sukhasamphassaṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo. Yesaṃ kho pana so paṭiggaṇhāti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ, tesaṃ taṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsaṃ. Idamassa mahagghatāya. Seyyathāpi taṃ kāsikavatthaṃ mahagghaṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo.
ஏவரூபோ சே தே²ரோ பி⁴க்கு² ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ப⁴ணதி, தமேனங் பி⁴க்கூ² ஏவமாஹங்ஸு – ‘‘அப்பஸத்³தா³ ஆயஸ்மந்தோ ஹோத², தே²ரோ பி⁴க்கு² த⁴ம்மஞ்ச வினயஞ்ச ப⁴ணதீ’’தி. தஸ்ஸ தங் வசனங் ஆதெ⁴ய்யங் க³ச்ச²தி, க³ந்த⁴கரண்ட³கேவ நங் காஸிகவத்த²ங். இமே தயோ காஸிகவத்தூ²பமா புக்³க³லா ஸந்தோ ஸங்விஜ்ஜமானா பி⁴க்கூ²ஸு.
Evarūpo ce thero bhikkhu saṅghamajjhe bhaṇati, tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘appasaddā āyasmanto hotha, thero bhikkhu dhammañca vinayañca bhaṇatī’’ti. Tassa taṃ vacanaṃ ādheyyaṃ gacchati, gandhakaraṇḍakeva naṃ kāsikavatthaṃ. Ime tayo kāsikavatthūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu.
118. கதமோ ச புக்³க³லோ ஸுப்பமெய்யோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ உத்³த⁴தோ ஹோதி உன்னளோ சபலோ முக²ரோ விகிண்ணவாசோ முட்ட²ஸ்ஸதி அஸம்பஜானோ அஸமாஹிதோ விப்³ப⁴ந்தசித்தோ பாகடிந்த்³ரியோ – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘ஸுப்பமெய்யோ’’.
118. Katamo ca puggalo suppameyyo? Idhekacco puggalo uddhato hoti unnaḷo capalo mukharo vikiṇṇavāco muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākaṭindriyo – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘suppameyyo’’.
119. கதமோ ச புக்³க³லோ து³ப்பமெய்யோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ அனுத்³த⁴தோ ஹோதி அனுன்னளோ அசபலோ அமுக²ரோ அவிகிண்ணவாசோ உபட்டி²தஸ்ஸதி ஸம்பஜானோ ஸமாஹிதோ ஏகக்³க³சித்தோ ஸங்வுதிந்த்³ரியோ – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘து³ப்பமெய்யோ’’.
119. Katamo ca puggalo duppameyyo? Idhekacco puggalo anuddhato hoti anunnaḷo acapalo amukharo avikiṇṇavāco upaṭṭhitassati sampajāno samāhito ekaggacitto saṃvutindriyo – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘duppameyyo’’.
120. கதமோ ச புக்³க³லோ அப்பமெய்யோ? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ‘‘அப்பமெய்யோ’’.
120. Katamo ca puggalo appameyyo? Idhekacco puggalo āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati – ayaṃ vuccati puggalo ‘‘appameyyo’’.
121. கதமோ ச புக்³க³லோ ந ஸேவிதப்³போ³ ந ப⁴ஜிதப்³போ³ ந பயிருபாஸிதப்³போ³? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஹீனோ ஹோதி ஸீலேன ஸமாதி⁴னா பஞ்ஞாய. ஏவரூபோ புக்³க³லோ ந ஸேவிதப்³போ³ ந ப⁴ஜிதப்³போ³ ந பயிருபாஸிதப்³போ³, அஞ்ஞத்ர அனுத்³த³யா அஞ்ஞத்ர அனுகம்பா.
121. Katamo ca puggalo na sevitabbo na bhajitabbo na payirupāsitabbo? Idhekacco puggalo hīno hoti sīlena samādhinā paññāya. Evarūpo puggalo na sevitabbo na bhajitabbo na payirupāsitabbo, aññatra anuddayā aññatra anukampā.
122. கதமோ ச புக்³க³லோ ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஸதி³ஸோ ஹோதி ஸீலேன ஸமாதி⁴னா பஞ்ஞாய. ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? ‘‘ஸீலஸாமஞ்ஞக³தானங் ஸதங் ஸீலகதா² ச நோ ப⁴விஸ்ஸதி, ஸா ச நோ பா²ஸு ப⁴விஸ்ஸதி, ஸா ச நோ பவத்தினீ ப⁴விஸ்ஸதி; ஸமாதி⁴ஸாமஞ்ஞக³தானங் ஸதங் ஸமாதி⁴கதா² ச நோ ப⁴விஸ்ஸதி, ஸா ச நோ பா²ஸு ப⁴விஸ்ஸதி, ஸா ச நோ பவத்தினீ 31 ப⁴விஸ்ஸதி; பஞ்ஞாஸாமஞ்ஞக³தானங் ஸதங் பஞ்ஞாகதா² ச நோ ப⁴விஸ்ஸதி, ஸா ச நோ பா²ஸு ப⁴விஸ்ஸதி, ஸா ச நோ பவத்தினீ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. தஸ்மா ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³.
122. Katamo ca puggalo sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo? Idhekacco puggalo sadiso hoti sīlena samādhinā paññāya. Evarūpo puggalo sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo. Taṃ kissa hetu? ‘‘Sīlasāmaññagatānaṃ sataṃ sīlakathā ca no bhavissati, sā ca no phāsu bhavissati, sā ca no pavattinī bhavissati; samādhisāmaññagatānaṃ sataṃ samādhikathā ca no bhavissati, sā ca no phāsu bhavissati, sā ca no pavattinī 32 bhavissati; paññāsāmaññagatānaṃ sataṃ paññākathā ca no bhavissati, sā ca no phāsu bhavissati, sā ca no pavattinī bhavissatī’’ti. Tasmā evarūpo puggalo sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo.
123. கதமோ ச புக்³க³லோ ஸக்கத்வா க³ருங் கத்வா ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ அதி⁴கோ ஹோதி ஸீலேன ஸமாதி⁴னா பஞ்ஞாய. ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஸக்கத்வா க³ருங் கத்வா ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? ‘‘அபரிபூரங் வா ஸீலக்க²ந்த⁴ங் பரிபூரெஸ்ஸாமி, பரிபூரங் வா ஸீலக்க²ந்த⁴ங் தத்த² தத்த² பஞ்ஞாய அனுக்³க³ஹெஸ்ஸாமி; அபரிபூரங் வா ஸமாதி⁴க்க²ந்த⁴ங் பரிபூரெஸ்ஸாமி, பரிபூரங் வா ஸமாதி⁴க்க²ந்த⁴ங் தத்த² தத்த² பஞ்ஞாய அனுக்³க³ஹெஸ்ஸாமி; அபரிபூரங் வா பஞ்ஞாக்க²ந்த⁴ங் பரிபூரெஸ்ஸாமி, பரிபூரங் வா பஞ்ஞாக்க²ந்த⁴ங் தத்த² தத்த² பஞ்ஞாய அனுக்³க³ஹெஸ்ஸாமீ’’தி. தஸ்மா ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஸக்கத்வா க³ருங் கத்வா ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³.
123. Katamo ca puggalo sakkatvā garuṃ katvā sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo? Idhekacco puggalo adhiko hoti sīlena samādhinā paññāya. Evarūpo puggalo sakkatvā garuṃ katvā sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo. Taṃ kissa hetu? ‘‘Aparipūraṃ vā sīlakkhandhaṃ paripūressāmi, paripūraṃ vā sīlakkhandhaṃ tattha tattha paññāya anuggahessāmi; aparipūraṃ vā samādhikkhandhaṃ paripūressāmi, paripūraṃ vā samādhikkhandhaṃ tattha tattha paññāya anuggahessāmi; aparipūraṃ vā paññākkhandhaṃ paripūressāmi, paripūraṃ vā paññākkhandhaṃ tattha tattha paññāya anuggahessāmī’’ti. Tasmā evarūpo puggalo sakkatvā garuṃ katvā sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo.
124. கதமோ ச புக்³க³லோ ஜிகு³ச்சி²தப்³போ³ ந ஸேவிதப்³போ³ ந ப⁴ஜிதப்³போ³ ந பயிருபாஸிதப்³போ³? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ து³ஸ்ஸீலோ ஹோதி பாபத⁴ம்மோ அஸுசி ஸங்கஸ்ஸரஸமாசாரோ படிச்ச²ன்னகம்மந்தோ அஸ்ஸமணோ ஸமணபடிஞ்ஞோ அப்³ரஹ்மசாரீ ப்³ரஹ்மசாரிபடிஞ்ஞோ அந்தோபூதி அவஸ்ஸுதோ கஸம்பு³ஜாதோ. ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஜிகு³ச்சி²தப்³போ³ ந ஸேவிதப்³போ³ ந ப⁴ஜிதப்³போ³ ந பயிருபாஸிதப்³போ³. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? கிஞ்சாபி ஏவரூபஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ந தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜதி, அத² கோ² நங் பாபகோ கித்திஸத்³தோ³ அப்³பு⁴க்³க³ச்ச²தி – ‘‘பாபமித்தோ புரிஸபுக்³க³லோ பாபஸஹாயோ பாபஸம்பவங்கோ’’தி. ஸெய்யதா²பி நாம அஹி கூ³த²க³தோ கிஞ்சாபி ந ட³ங்ஸதி, அத² கோ² நங் மக்கே²தி; ஏவமேவங் கிஞ்சாபி ஏவரூபஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ந தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜதி, அத² கோ² நங் பாபகோ கித்திஸத்³தோ³ அப்³பு⁴க்³க³ச்ச²தி – ‘‘பாபமித்தோ புரிஸபுக்³க³லோ பாபஸஹாயோ பாபஸம்பவங்கோ’’தி! தஸ்மா ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஜிகு³ச்சி²தப்³போ³ ந ஸேவிதப்³போ³ ந ப⁴ஜிதப்³போ³ ந பயிருபாஸிதப்³போ³.
124. Katamo ca puggalo jigucchitabbo na sevitabbo na bhajitabbo na payirupāsitabbo? Idhekacco puggalo dussīlo hoti pāpadhammo asuci saṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacāripaṭiñño antopūti avassuto kasambujāto. Evarūpo puggalo jigucchitabbo na sevitabbo na bhajitabbo na payirupāsitabbo. Taṃ kissa hetu? Kiñcāpi evarūpassa puggalassa na diṭṭhānugatiṃ āpajjati, atha kho naṃ pāpako kittisaddo abbhuggacchati – ‘‘pāpamitto purisapuggalo pāpasahāyo pāpasampavaṅko’’ti. Seyyathāpi nāma ahi gūthagato kiñcāpi na ḍaṃsati, atha kho naṃ makkheti; evamevaṃ kiñcāpi evarūpassa puggalassa na diṭṭhānugatiṃ āpajjati, atha kho naṃ pāpako kittisaddo abbhuggacchati – ‘‘pāpamitto purisapuggalo pāpasahāyo pāpasampavaṅko’’ti! Tasmā evarūpo puggalo jigucchitabbo na sevitabbo na bhajitabbo na payirupāsitabbo.
125. கதமோ ச புக்³க³லோ அஜ்ஜு²பெக்கி²தப்³போ³ ந ஸேவிதப்³போ³ ந ப⁴ஜிதப்³போ³ ந பயிருபாஸிதப்³போ³? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ கோத⁴னோ ஹோதி உபாயாஸப³ஹுலோ, அப்பம்பி வுத்தோ ஸமானோ அபி⁴ஸஜ்ஜதி குப்பதி ப்³யாபஜ்ஜதி பதித்தீ²யதி, கோபஞ்ச தோ³ஸஞ்ச அப்பச்சயஞ்ச பாதுகரோதி. ஸெய்யதா²பி நாம து³ட்டா²ருகோ கட்டே²ன வா கட²லாய வா க⁴ட்டிதோ பி⁴ய்யோஸோ மத்தாய ஆஸவங் தே³தி, ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ கோத⁴னோ ஹோதி உபாயாஸப³ஹுலோ, அப்பம்பி வுத்தோ ஸமானோ அபி⁴ஸஜ்ஜதி குப்பதி ப்³யாபஜ்ஜதி பதித்தீ²யதி, கோபஞ்ச தோ³ஸஞ்ச அப்பச்சயஞ்ச பாதுகரோதி. ஸெய்யதா²பி நாம திந்து³காலாதங் கட்டே²ன வா கட²லாய வா க⁴ட்டிதங் பி⁴ய்யோஸோ மத்தாய சிச்சிடாயதி சிடிசிடாயதி, ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ கோத⁴னோ ஹோதி உபாயாஸப³ஹுலோ, அப்பம்பி வுத்தோ ஸமானோ அபி⁴ஸஜ்ஜதி குப்பதி ப்³யாபஜ்ஜதி பதித்தீ²யதி, கோபஞ்ச தோ³ஸஞ்ச அப்பச்சயஞ்ச பாதுகரோதி. ஸெய்யதா²பி நாம கூ³த²கூபோ கட்டே²ன வா கட²லாய வா க⁴ட்டிதோ பி⁴ய்யோஸோ மத்தாய து³க்³க³ந்தோ⁴ ஹோதி, ஏவமேவங் இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ கோத⁴னோ ஹோதி உபாயாஸப³ஹுலோ, அப்பம்பி வுத்தோ ஸமானோ அபி⁴ஸஜ்ஜதி குப்பதி ப்³யாபஜ்ஜதி பதித்தீ²யதி, கோபஞ்ச தோ³ஸஞ்ச அப்பச்சயஞ்ச பாதுகரோதி; ஏவரூபோ புக்³க³லோ அஜ்ஜு²பெக்கி²தப்³போ³ ந ஸேவிதப்³போ³ ந ப⁴ஜிதப்³போ³ ந பயிருபாஸிதப்³போ³. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? ‘‘அக்கோஸெய்யபி மங் பரிபா⁴ஸெய்யபி மங் அனத்த²ம்பி மே கரெய்யா’’தி! தஸ்மா ஏவரூபோ புக்³க³லோ அஜ்ஜு²பெக்கி²தப்³போ³ ந ஸேவிதப்³போ³ ந ப⁴ஜிதப்³போ³ ந பயிருபாஸிதப்³போ³.
125. Katamo ca puggalo ajjhupekkhitabbo na sevitabbo na bhajitabbo na payirupāsitabbo? Idhekacco puggalo kodhano hoti upāyāsabahulo, appampi vutto samāno abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Seyyathāpi nāma duṭṭhāruko kaṭṭhena vā kaṭhalāya vā ghaṭṭito bhiyyoso mattāya āsavaṃ deti, evamevaṃ idhekacco puggalo kodhano hoti upāyāsabahulo, appampi vutto samāno abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Seyyathāpi nāma tindukālātaṃ kaṭṭhena vā kaṭhalāya vā ghaṭṭitaṃ bhiyyoso mattāya cicciṭāyati ciṭiciṭāyati, evamevaṃ idhekacco puggalo kodhano hoti upāyāsabahulo, appampi vutto samāno abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Seyyathāpi nāma gūthakūpo kaṭṭhena vā kaṭhalāya vā ghaṭṭito bhiyyoso mattāya duggandho hoti, evamevaṃ idhekacco puggalo kodhano hoti upāyāsabahulo, appampi vutto samāno abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti; evarūpo puggalo ajjhupekkhitabbo na sevitabbo na bhajitabbo na payirupāsitabbo. Taṃ kissa hetu? ‘‘Akkoseyyapi maṃ paribhāseyyapi maṃ anatthampi me kareyyā’’ti! Tasmā evarūpo puggalo ajjhupekkhitabbo na sevitabbo na bhajitabbo na payirupāsitabbo.
126. கதமோ ச புக்³க³லோ ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³? இதே⁴கச்சோ புக்³க³லோ ஸீலவா ஹோதி கல்யாணத⁴ம்மோ – ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? கிஞ்சாபி ஏவரூபஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ந தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜதி, அத² கோ² நங் கல்யாணோ கித்திஸத்³தோ³ அப்³பு⁴க்³க³ச்ச²தி – ‘‘கல்யாணமித்தோ புரிஸபுக்³க³லோ கல்யாணஸஹாயோ கல்யாணஸம்பவங்கோ’’தி! தஸ்மா ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஸேவிதப்³போ³ ப⁴ஜிதப்³போ³ பயிருபாஸிதப்³போ³.
126. Katamo ca puggalo sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo? Idhekacco puggalo sīlavā hoti kalyāṇadhammo – evarūpo puggalo sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo. Taṃ kissa hetu? Kiñcāpi evarūpassa puggalassa na diṭṭhānugatiṃ āpajjati, atha kho naṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggacchati – ‘‘kalyāṇamitto purisapuggalo kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko’’ti! Tasmā evarūpo puggalo sevitabbo bhajitabbo payirupāsitabbo.
127. கதமோ ச புக்³க³லோ ஸீலேஸு பரிபூரகாரீ, ஸமாதி⁴ஸ்மிங் மத்தஸோ காரீ, பஞ்ஞாய மத்தஸோ காரீ? ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மினோ – இமே வுச்சந்தி புக்³க³லா ஸீலேஸு பரிபூரகாரினோ, ஸமாதி⁴ஸ்மிங் மத்தஸோ காரினோ, பஞ்ஞாய மத்தஸோ காரினோ.
127. Katamo ca puggalo sīlesu paripūrakārī, samādhismiṃ mattaso kārī, paññāya mattaso kārī? Sotāpannasakadāgāmino – ime vuccanti puggalā sīlesu paripūrakārino, samādhismiṃ mattaso kārino, paññāya mattaso kārino.
128. கதமோ ச புக்³க³லோ ஸீலேஸு ச பரிபூரகாரீ, ஸமாதி⁴ஸ்மிஞ்ச பரிபூரகாரீ, பஞ்ஞாய மத்தஸோ காரீ? அனாகா³மீ – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ஸீலேஸு ச பரிபூரகாரீ, ஸமாதி⁴ஸ்மிஞ்ச பரிபூரகாரீ, பஞ்ஞாய மத்தஸோ காரீ.
128. Katamo ca puggalo sīlesu ca paripūrakārī, samādhismiñca paripūrakārī, paññāya mattaso kārī? Anāgāmī – ayaṃ vuccati puggalo sīlesu ca paripūrakārī, samādhismiñca paripūrakārī, paññāya mattaso kārī.
129. கதமோ ச புக்³க³லோ ஸீலேஸு ச பரிபூரகாரீ, ஸமாதி⁴ஸ்மிஞ்ச பரிபூரகாரீ, பஞ்ஞாய ச பரிபூரகாரீ? அரஹா – அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ ஸீலேஸு ச பரிபூரகாரீ, ஸமாதி⁴ஸ்மிஞ்ச பரிபூரகாரீ, பஞ்ஞாய ச பரிபூரகாரீ.
129. Katamo ca puggalo sīlesu ca paripūrakārī, samādhismiñca paripūrakārī, paññāya ca paripūrakārī? Arahā – ayaṃ vuccati puggalo sīlesu ca paripūrakārī, samādhismiñca paripūrakārī, paññāya ca paripūrakārī.
130. தத்த² கதமே தயோ ஸத்தா²ரோ? இதே⁴கச்சோ ஸத்தா² காமானங் பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி 33, ந ரூபானங் பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ந வேத³னானங் பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி. இத⁴ பனேகச்சோ ஸத்தா² காமானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ரூபானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ந வேத³னானங் பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி. இத⁴ பனேகச்சோ ஸத்தா² காமானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ரூபானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, வேத³னானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி.
130. Tattha katame tayo satthāro? Idhekacco satthā kāmānaṃ pariññaṃ paññapeti 34, na rūpānaṃ pariññaṃ paññapeti, na vedanānaṃ pariññaṃ paññapeti. Idha panekacco satthā kāmānañca pariññaṃ paññapeti, rūpānañca pariññaṃ paññapeti, na vedanānaṃ pariññaṃ paññapeti. Idha panekacco satthā kāmānañca pariññaṃ paññapeti, rūpānañca pariññaṃ paññapeti, vedanānañca pariññaṃ paññapeti.
தத்ர ய்வாயங் ஸத்தா² காமானங் பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ந ரூபானங் பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ந வேத³னானங் பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ரூபாவசரஸமாபத்தியா லாபீ⁴ ஸத்தா² தேன த³ட்ட²ப்³போ³. தத்ர ய்வாயங் ஸத்தா² காமானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ரூபானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ந வேத³னானங் பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, அரூபாவசரஸமாபத்தியா லாபீ⁴ ஸத்தா² தேன த³ட்ட²ப்³போ³. தத்ர ய்வாயங் ஸத்தா² காமானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ரூபானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, வேத³னானஞ்ச பரிஞ்ஞங் பஞ்ஞபேதி, ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ஸத்தா² தேன த³ட்ட²ப்³போ³. இமே தயோ ஸத்தா²ரோ.
Tatra yvāyaṃ satthā kāmānaṃ pariññaṃ paññapeti, na rūpānaṃ pariññaṃ paññapeti, na vedanānaṃ pariññaṃ paññapeti, rūpāvacarasamāpattiyā lābhī satthā tena daṭṭhabbo. Tatra yvāyaṃ satthā kāmānañca pariññaṃ paññapeti, rūpānañca pariññaṃ paññapeti, na vedanānaṃ pariññaṃ paññapeti, arūpāvacarasamāpattiyā lābhī satthā tena daṭṭhabbo. Tatra yvāyaṃ satthā kāmānañca pariññaṃ paññapeti, rūpānañca pariññaṃ paññapeti, vedanānañca pariññaṃ paññapeti, sammāsambuddho satthā tena daṭṭhabbo. Ime tayo satthāro.
131. தத்த² கதமே அபரேபி தயோ ஸத்தா²ரோ? இதே⁴கச்சோ ஸத்தா² தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ பஞ்ஞபேதி, அபி⁴ஸம்பராயஞ்ச அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ பஞ்ஞபேதி. இத⁴ பனேகச்சோ ஸத்தா² தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ பஞ்ஞபேதி, நோ ச கோ² அபி⁴ஸம்பராயங் அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ பஞ்ஞபேதி. இத⁴ பனேகச்சோ ஸத்தா² தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ ந பஞ்ஞபேதி, அபி⁴ஸம்பராயஞ்ச அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ ந பஞ்ஞபேதி.
131. Tattha katame aparepi tayo satthāro? Idhekacco satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato paññapeti, abhisamparāyañca attānaṃ saccato thetato paññapeti. Idha panekacco satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato paññapeti, no ca kho abhisamparāyaṃ attānaṃ saccato thetato paññapeti. Idha panekacco satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato na paññapeti, abhisamparāyañca attānaṃ saccato thetato na paññapeti.
தத்ர ய்வாயங் ஸத்தா² தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ பஞ்ஞபேதி, அபி⁴ஸம்பராயஞ்ச அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ பஞ்ஞபேதி, ஸஸ்ஸதவாதோ³ ஸத்தா² தேன த³ட்ட²ப்³போ³. தத்ர ய்வாயங் ஸத்தா² தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ பஞ்ஞபேதி, நோ ச கோ² அபி⁴ஸம்பராயங் அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ பஞ்ஞபேதி, உச்சே²த³வாதோ³ ஸத்தா² தேன த³ட்ட²ப்³போ³. தத்ர ய்வாயங் ஸத்தா² தி³ட்டே² சேவ த⁴ம்மே அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ ந பஞ்ஞபேதி, அபி⁴ஸம்பராயஞ்ச அத்தானங் ஸச்சதோ தே²ததோ ந பஞ்ஞபேதி, ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ஸத்தா² தேன த³ட்ட²ப்³போ³. இமே அபரேபி தயோ ஸத்தா²ரோ.
Tatra yvāyaṃ satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato paññapeti, abhisamparāyañca attānaṃ saccato thetato paññapeti, sassatavādo satthā tena daṭṭhabbo. Tatra yvāyaṃ satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato paññapeti, no ca kho abhisamparāyaṃ attānaṃ saccato thetato paññapeti, ucchedavādo satthā tena daṭṭhabbo. Tatra yvāyaṃ satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato na paññapeti, abhisamparāyañca attānaṃ saccato thetato na paññapeti, sammāsambuddho satthā tena daṭṭhabbo. Ime aparepi tayo satthāro.
திகனித்³தே³ஸோ.
Tikaniddeso.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 3. திகனித்³தே³ஸவண்ணனா • 3. Tikaniddesavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 3. திகனித்³தே³ஸவண்ணனா • 3. Tikaniddesavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 3. திகனித்³தே³ஸவண்ணனா • 3. Tikaniddesavaṇṇanā