Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ
Tikavāravaṇṇanā
೩೨೩. ತಿಕೇಸು ಲೋಹಿತುಪ್ಪಾದಾಪತ್ತಿನ್ತಿ ಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತಿಂ। ಆವುಸೋವಾದೇನಾತಿ ‘‘ಆವುಸೋ’’ತಿ ಆಲಪನೇನ। ಆಪತ್ತಿನ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿಂ। ಸೇಸಾ ರತ್ತಿಞ್ಚೇವ ದಿವಾ ಚಾತಿ ಏತ್ಥ ಅರುಣುಗ್ಗಮನೇ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ ಪಠಮಕಥಿನಾದೀ (ಪಾರಾ॰ ೪೫೯) ಸಬ್ಬಾ ಆಪತ್ತಿಯೋಪಿ ರತ್ತಿನ್ದಿವಾನಂ ವೇಮಜ್ಝೇಯೇವ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬತ್ತಾ ತತಿಯಕೋಟ್ಠಾಸಞ್ಞೇವ ಪವಿಟ್ಠಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ। ಅಥ ವಾ ಉದ್ಧಸ್ತೇ ಅರುಣೇ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬತ್ತಾ ದಿವಾ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬೇಸು ಏವ ಪವಿಟ್ಠಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ, ಅತ್ಥಙ್ಗತೇ ಸೂರಿಯೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಓವಾದನಾಪತ್ತಿಯೋ, ಪನ ರತ್ತನ್ಧಕಾರೇ ಪುರಿಸೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸನ್ತಿಟ್ಠನಾಪತ್ತಿ ಚ ರತ್ತಿಯಞ್ಞೇವ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ।
323. Tikesu lohituppādāpattinti pārājikāpattiṃ. Āvusovādenāti ‘‘āvuso’’ti ālapanena. Āpattinti dukkaṭāpattiṃ. Sesā rattiñceva divā cāti ettha aruṇuggamane āpajjitabbā paṭhamakathinādī (pārā. 459) sabbā āpattiyopi rattindivānaṃ vemajjheyeva āpajjitabbattā tatiyakoṭṭhāsaññeva paviṭṭhāti daṭṭhabbā. Atha vā uddhaste aruṇe āpajjitabbattā divā āpajjitabbesu eva paviṭṭhāti daṭṭhabbā, atthaṅgate sūriye bhikkhuniyo ovādanāpattiyo, pana rattandhakāre purisena saddhiṃ santiṭṭhanāpatti ca rattiyaññeva āpajjitabbā.
ಪುರೇಭತ್ತಂ ಕುಲಾನಿ ಉಪಸಙ್ಕಮನಅನತಿರಿತ್ತಭೋಜನಾದೀನಿ ದಿವಾ ಏವ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಾನಿ। ಕೇಚಿ ಪನ ‘‘ಭೋಜನಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾನಿ ಸೇಖಿಯಾನಿ, ಗಣಭೋಜನಾದೀನಿ ಚ ದಿವಾ ಏವ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಾನೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ಈದಿಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಸೇಸಾವ ತತಿಯಕೋಟ್ಠಾಸಂ ಭಜನ್ತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
Purebhattaṃ kulāni upasaṅkamanaanatirittabhojanādīni divā eva āpajjitabbāni. Keci pana ‘‘bhojanapaṭisaṃyuttāni sekhiyāni, gaṇabhojanādīni ca divā eva āpajjitabbānī’’ti vadanti. Tasmā īdisā āpattiyo muñcitvā sesāva tatiyakoṭṭhāsaṃ bhajantīti veditabbaṃ.
ನ ಊನದಸವಸ್ಸೋತಿ ದಸವಸ್ಸಸ್ಸ ಬಾಲಸ್ಸೇವ ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದತ್ತಾ ವುತ್ತಂ। ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇಸು ಅಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾಪತ್ತಿಂ, ಅಲಜ್ಜೀನಂ ನಿಸ್ಸಯದಾನಾದಿಮ್ಪಿ ದಸವಸ್ಸೋವ ಆಪಜ್ಜತಿ, ವುಟ್ಠಾಪಿನಿಂ ದ್ವೇ ವಸ್ಸಾನಿ ಅನನುಬನ್ಧಾದಿಮ್ಪಿ ಊನದಸವಸ್ಸಾ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ। ಅಬ್ಯಾಕತಚಿತ್ತೋತಿ ಸುಪನ್ತಸ್ಸ ಭವಙ್ಗಚಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ।
Na ūnadasavassoti dasavassassa bālasseva paññattasikkhāpadattā vuttaṃ. Saddhivihārikaantevāsikesu asammāvattanāpattiṃ, alajjīnaṃ nissayadānādimpi dasavassova āpajjati, vuṭṭhāpiniṃ dve vassāni ananubandhādimpi ūnadasavassā āpajjanti. Abyākatacittoti supantassa bhavaṅgacittaṃ sandhāya vuttaṃ.
ಅಪ್ಪವಾರೇನ್ತೋತಿ ಅನಾದರಿಯೇನ ಅಪ್ಪವಾರೇನ್ತೋ ಕೇನಚಿ ಪಚ್ಚಯೇನ ಅಪ್ಪವಾರೇತ್ವಾ ಕಾಳಪಕ್ಖಚಾತುದ್ದಸೇ ಸಙ್ಘೇ ಪವಾರೇನ್ತೇ ತತ್ಥ ಅನಾದರಿಯೇನ ಅಪ್ಪವಾರೇನ್ತೋ ತಮೇವ ಆಪತ್ತಿಂ ಕಾಳೇಪಿ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಜುಣ್ಹೇ ಏವಾತಿ ನಿಯಮೋ ನ ದಿಸ್ಸತಿ, ಪಚ್ಛಿಮವಸ್ಸಂವುತ್ಥೋ ಪನ ಪಚ್ಛಿಮಕತ್ತಿಕಪುಣ್ಣಮಿಯಮೇವ ಪವಾರೇತುಂ ಲಬ್ಭತೀತಿ ತತ್ಥ ಅಪ್ಪವಾರಣಾಪಚ್ಚಯಾ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಮಾನೋ ಏವ ಜುಣ್ಹೇ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ನಿಯಮೇತಬ್ಬೋತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಜುಣ್ಹೇ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
Appavārentoti anādariyena appavārento kenaci paccayena appavāretvā kāḷapakkhacātuddase saṅghe pavārente tattha anādariyena appavārento tameva āpattiṃ kāḷepi āpajjatīti juṇhe evāti niyamo na dissati, pacchimavassaṃvuttho pana pacchimakattikapuṇṇamiyameva pavāretuṃ labbhatīti tattha appavāraṇāpaccayā āpattiṃ āpajjamāno eva juṇhe āpajjatīti niyametabboti daṭṭhabbaṃ. Juṇhe kappatīti etthāpi eseva nayo.
‘‘ಅಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತ್ವಾ ಹೇಮನ್ತೇ ಆಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ವಸ್ಸಾನಂ ಚಾತುಮಾಸಂ ಅಧಿಟ್ಠಾತು’’ನ್ತಿ ನಿಯಮವಚನೇನೇವ ಅಪಚ್ಚುದ್ಧರನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ವಸ್ಸಾನುಪಗಮನಅಕರಣೀಯೇನ ಪಕ್ಕಮಾದಯೋಪಿ ವಸ್ಸೇ ಏವ ಆಪಜ್ಜತಿ। ವತ್ಥಿಕಮ್ಮಾದಿಮ್ಪಿ ಗಿಲಾನೋ ಏವ। ಅಧೋತಪಾದೇಹಿ ಅಕ್ಕಮನಾದೀನಿಪಿ ಅನ್ತೋ ಏವ ಆಪಜ್ಜತಿ । ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಆರಾಮಪ್ಪವೇಸನಾದಿ ಚ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯಮೇವ। ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸ ಅನಾಪುಚ್ಛಾದಿಸಾಪಕ್ಕಮನಾದಿ ಚ ಬಹಿಸೀಮಾಯಮೇವ। ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸೇ ಸನ್ತಿಯಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾವಿಕರಣಾಪತ್ತಿಸಮನುಭಾಸನಊನವೀಸತಿವಸ್ಸೂಪಸಮ್ಪಾದನಾದಿಸಬ್ಬಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮಾಪತ್ತಿಯೋಪಿ ಸಙ್ಘೇ ಏವ। ಅಧಮ್ಮೇನ ಗಣುಪೋಸಥಾದೀಸುಪಿ ಗಣಾದಿಮಜ್ಝೇ ಏವ। ಅಲಜ್ಜಿಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಸ್ಸಯಗ್ಗಹಣಾದಿಪಿ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಏವ ಆಪಜ್ಜತಿ।
‘‘Apaccuddharitvā hemante āpajjatī’’ti iminā ‘‘vassānaṃ cātumāsaṃ adhiṭṭhātu’’nti niyamavacaneneva apaccuddharantassa dukkaṭanti dasseti. Vassānupagamanaakaraṇīyena pakkamādayopi vasse eva āpajjati. Vatthikammādimpi gilāno eva. Adhotapādehi akkamanādīnipi anto eva āpajjati . Bhikkhuniyā anāpucchā ārāmappavesanādi ca antosīmāyameva. Nissayapaṭipannassa anāpucchādisāpakkamanādi ca bahisīmāyameva. Pātimokkhuddese santiyā āpattiyā anāvikaraṇāpattisamanubhāsanaūnavīsativassūpasampādanādisabbaadhammakammāpattiyopi saṅghe eva. Adhammena gaṇuposathādīsupi gaṇādimajjhe eva. Alajjissa santike nissayaggahaṇādipi puggalassa santike eva āpajjati.
ತೀಣಿ ಅಧಮ್ಮಿಕಾನಿ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಸ್ಸ ದಾನಾನೀತಿ ಯೋ ಉಮ್ಮತ್ತಕೋಪಿ ವೀತಿಕ್ಕಮಕಾಲೇ, ಅನುಮ್ಮತ್ತೋ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚೇವ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಪಚ್ಛಾ ಚೋದಿತೋ ಸರಮಾನೋ ಏವ ‘‘ನ ಸರಾಮೀ’’ತಿ ವದತಿ, ಯೋ ಚ ‘‘ಸುಪಿನಂ ವಿಯ ಸರಾಮೀ’’ತಿ ವಾ ಮುಸಾ ವದತಿ, ಯೋ ಚ ಉಮ್ಮತ್ತಕಕಾಲೇ ಕತಂ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ವದತಿ, ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ದಿನ್ನಾನಿ ತೀಣಿ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಸ್ಸ ದಾನಾನಿ ಅಧಮ್ಮಿಕಾನಿ।
Tīṇi adhammikāni amūḷhavinayassa dānānīti yo ummattakopi vītikkamakāle, anummatto sañcicceva āpattiṃ āpajjitvā bhikkhūhi pacchā codito saramāno eva ‘‘na sarāmī’’ti vadati, yo ca ‘‘supinaṃ viya sarāmī’’ti vā musā vadati, yo ca ummattakakāle kataṃ sabbampi sabbesaṃ vaṭṭatīti vadati, imesaṃ tiṇṇaṃ dinnāni tīṇi amūḷhavinayassa dānāni adhammikāni.
ಅಪಕತತ್ತೋತಿ ವಿನಯೇ ಅಪಕತಞ್ಞೂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಆಪತ್ತಾನಾಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತೀ’’ತಿ (ಪರಿ॰ ೩೨೫)। ‘‘ದಿಟ್ಠಿಞ್ಚ ಅನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತಾನಂಯೇವ ಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಇದಂ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಓವದಿಯಮಾನಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅನಿಸ್ಸಜ್ಜನಪಚ್ಚಯಾ ದುಕ್ಕಟಂ, ಪಾಚಿತ್ತಿಯಮ್ಪಿ ವಾ ಅವಸ್ಸಮೇವ ಸಮ್ಭವತೀತಿ ವುತ್ತಂ।
Apakatattoti vinaye apakataññū. Tenāha ‘‘āpattānāpattiṃ na jānātī’’ti (pari. 325). ‘‘Diṭṭhiñca anissajjantānaṃyeva kammaṃ kātabba’’nti idaṃ bhikkhūhi ovadiyamānassa diṭṭhiyā anissajjanapaccayā dukkaṭaṃ, pācittiyampi vā avassameva sambhavatīti vuttaṃ.
ಮುಖಾಲಮ್ಬರಕರಣಾದಿಭೇದೋತಿ ಮುಖಭೇರೀವಾದನಾದಿಪ್ಪಭೇದೋ। ಉಪಘಾತೇತೀತಿ ವಿನಾಸೇತಿ। ಬೀಜನಿಗ್ಗಾಹಾದಿಕೇತಿ ಚಿತ್ತಂ ಬೀಜನಿಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ಅನುಮೋದನಾದಿಕರಣೇತಿ ಅತ್ಥೋ।
Mukhālambarakaraṇādibhedoti mukhabherīvādanādippabhedo. Upaghātetīti vināseti. Bījaniggāhādiketi cittaṃ bījaniṃ gāhetvā anumodanādikaraṇeti attho.
ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Tikavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೩. ತಿಕವಾರೋ • 3. Tikavāro
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Tikavāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Tikavāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Tikavāravaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಏಕುತ್ತರಿಕನಯೋ ತಿಕವಾರವಣ್ಣನಾ • Ekuttarikanayo tikavāravaṇṇanā