Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๘. ติมฺพรุกสุตฺตวณฺณนา
8. Timbarukasuttavaṇṇanā
๑๘. ยสฺมา ติมฺพรุโก ‘‘เวทนา อตฺตาฯ อตฺตาว เวทยตี’’ติ เอวํลทฺธิโก, ตสฺมา ตาย ลทฺธิยา ‘‘สยํกตํ สุขทุกฺข’’นฺติ วทติ, ตํ ปฎิสํหริตุํ ภควา ‘‘สา เวทนา’’ติอาทิํ อโวจฯ เตนาห ‘‘สา เวทนาติอาทิ สยํกตํ สุขทุกฺขนฺติ ลทฺธิยา นิเสธนตฺถํ วุตฺต’’นฺติฯ เอตฺถาปีติ อิมสฺมิมฺปิ สุเตฺตฯ ตตฺราติ ยํ วุตฺตํ ‘‘สา เวทนา…เป.… สุขทุกฺข’’นฺติ, ตสฺมิํ ปาเฐฯ อาทิมฺหิเยวาติ เอตฺถ ภุมฺมวจเนน ‘‘อาทิโต’’ติ โต-สโทฺท น นิสฺสกฺกวจเนฯ เอว-กาเรน โข-สโทฺท อวธารเณติ ทเสฺสติฯ ยํ ปเนตฺถ วตฺตพฺพํ, ตํ อนนฺตรสุเตฺต วุตฺตเมวฯ ตตฺถ ปน ‘‘เวทนาโต อโญฺญ อตฺตา, เวทนาย การโก’’ติ ลทฺธิกสฺส ทิฎฺฐิคติกสฺส วาโท ปฎิกฺขิโตฺต, อิธ ‘‘เวทนา อตฺตา’’ติ เอวํลทฺธิกสฺสาติ อยเมว วิเสโสฯ เตนาห ‘‘เอวญฺหิ สติ เวทนาย เอว เวทนา กตา โหตี’’ติอาทิฯ อิมิสฺสาติ ยาย เวทนาย สุขทุกฺขํ กตํ, อิมิสฺสาฯ ปุเพฺพปีติ สสฺสตาการโต ปุเพฺพปิฯ ปุริมญฺหิ อตฺถนฺติ อนนฺตรสุเตฺต วุตฺตํ อตฺถํฯ อฎฺฐกถายนฺติ โปราณฎฺฐกถายํฯ ตนฺติ ปุริมสุเตฺต วุตฺตมตฺถํฯ อสฺสาติ อิมสฺส สุตฺตสฺสฯ ยสฺมา ติมฺพรุโก ‘‘เวทนาว อตฺตา’’ติ คณฺหาติ, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘อหํ สา เวทนา…เป.… น วทามี’’ติฯ
18. Yasmā timbaruko ‘‘vedanā attā. Attāva vedayatī’’ti evaṃladdhiko, tasmā tāya laddhiyā ‘‘sayaṃkataṃ sukhadukkha’’nti vadati, taṃ paṭisaṃharituṃ bhagavā ‘‘sā vedanā’’tiādiṃ avoca. Tenāha ‘‘sā vedanātiādi sayaṃkataṃ sukhadukkhanti laddhiyā nisedhanatthaṃ vutta’’nti. Etthāpīti imasmimpi sutte. Tatrāti yaṃ vuttaṃ ‘‘sā vedanā…pe… sukhadukkha’’nti, tasmiṃ pāṭhe. Ādimhiyevāti ettha bhummavacanena ‘‘ādito’’ti to-saddo na nissakkavacane. Eva-kārena kho-saddo avadhāraṇeti dasseti. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ anantarasutte vuttameva. Tattha pana ‘‘vedanāto añño attā, vedanāya kārako’’ti laddhikassa diṭṭhigatikassa vādo paṭikkhitto, idha ‘‘vedanā attā’’ti evaṃladdhikassāti ayameva viseso. Tenāha ‘‘evañhi sati vedanāya eva vedanā katā hotī’’tiādi. Imissāti yāya vedanāya sukhadukkhaṃ kataṃ, imissā. Pubbepīti sassatākārato pubbepi. Purimañhi atthanti anantarasutte vuttaṃ atthaṃ. Aṭṭhakathāyanti porāṇaṭṭhakathāyaṃ. Tanti purimasutte vuttamatthaṃ. Assāti imassa suttassa. Yasmā timbaruko ‘‘vedanāva attā’’ti gaṇhāti, tasmā vuttaṃ ‘‘ahaṃ sā vedanā…pe… na vadāmī’’ti.
อญฺญา เวทนาติอาทีสุปิ ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ อนนฺตรสุเตฺต วุตฺตนยเมวฯ การกเวทนาติ กตฺตุภูตเวทนาฯ เวทนาสุขทุกฺขนฺติ เวทนาภูตสุขทุกฺขํ กถิตํ, น วฎฺฎสุขทุกฺขํฯ ‘‘วิปากสุขทุกฺขเมว วฎฺฎตี’’ติ วุตฺตํ ‘‘สยํกตํ สุขํ ทุกฺข’’นฺติอาทิวจนโตฯ
Aññā vedanātiādīsupi yaṃ vattabbaṃ, taṃ anantarasutte vuttanayameva. Kārakavedanāti kattubhūtavedanā. Vedanāsukhadukkhanti vedanābhūtasukhadukkhaṃ kathitaṃ, na vaṭṭasukhadukkhaṃ. ‘‘Vipākasukhadukkhameva vaṭṭatī’’ti vuttaṃ ‘‘sayaṃkataṃ sukhaṃ dukkha’’ntiādivacanato.
ติมฺพรุกสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Timbarukasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๘. ติมฺพรุกสุตฺตํ • 8. Timbarukasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๘. ติมฺพรุกสุตฺตวณฺณนา • 8. Timbarukasuttavaṇṇanā