| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๓. ติํสมตฺตสุตฺตํ
3. Tiṃsamattasuttaṃ
๑๓๖. ราชคเห วิหรติ เวฬุวเนฯ อถ โข ติํสมตฺตา ปาเวยฺยกา 1 ภิกฺขู สเพฺพ อารญฺญิกา สเพฺพ ปิณฺฑปาติกา สเพฺพ ปํสุกูลิกา สเพฺพ เตจีวริกา สเพฺพ สสํโยชนา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสุ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิํสุฯ อถ โข ภควโต เอตทโหสิ – ‘‘อิเม โข ติํสมตฺตา ปาเวยฺยกา ภิกฺขู สเพฺพ อารญฺญิกา สเพฺพ ปิณฺฑปาติกา สเพฺพ ปํสุกูลิกา สเพฺพ เตจีวริกา สเพฺพ สสํโยชนาฯ ยํนูนาหํ อิเมสํ ตถา ธมฺมํ เทเสยฺยํ ยถา เนสํ อิมสฺมิํเยว อาสเน อนุปาทาย อาสเวหิ จิตฺตานิ วิมุเจฺจยฺยุ’’นฺติฯ อถ โข ภควา ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘ภิกฺขโว’’ติฯ ‘‘ภทเนฺต’’ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจโสฺสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –
136. Rājagahe viharati veḷuvane. Atha kho tiṃsamattā pāveyyakā 2 bhikkhū sabbe āraññikā sabbe piṇḍapātikā sabbe paṃsukūlikā sabbe tecīvarikā sabbe sasaṃyojanā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘ime kho tiṃsamattā pāveyyakā bhikkhū sabbe āraññikā sabbe piṇḍapātikā sabbe paṃsukūlikā sabbe tecīvarikā sabbe sasaṃyojanā. Yaṃnūnāhaṃ imesaṃ tathā dhammaṃ deseyyaṃ yathā nesaṃ imasmiṃyeva āsane anupādāya āsavehi cittāni vimucceyyu’’nti. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘อนมตโคฺคยํ, ภิกฺขเว, สํสาโรฯ ปุพฺพา โกฎิ น ปญฺญายติ อวิชฺชานีวรณานํ สตฺตานํ ตณฺหาสํโยชนานํ สนฺธาวตํ สํสรตํฯ ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, กตมํ นุ โข พหุตรํ, ยํ วา โว อิมินา ทีเฆน อทฺธุนา สนฺธาวตํ สํสรตํ สีสจฺฉินฺนานํ โลหิตํ ปสฺสนฺนํ ปคฺฆริตํ, ยํ วา จตูสุ มหาสมุเทฺทสุ อุทก’’นฺติ? ‘‘ยถา โข มยํ, ภเนฺต, ภควตา ธมฺมํ เทสิตํ อาชานาม, เอตเทว, ภเนฺต, พหุตรํ, ยํ โน อิมินา ทีเฆน อทฺธุนา สนฺธาวตํ สํสรตํ สีสจฺฉินฺนานํ โลหิตํ ปสฺสนฺนํ ปคฺฆริตํ, น เตฺวว จตูสุ มหาสมุเทฺทสุ อุทก’’นฺติฯ
‘‘Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamaṃ nu kho bahutaraṃ, yaṃ vā vo iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, yaṃ vā catūsu mahāsamuddesu udaka’’nti? ‘‘Yathā kho mayaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāma, etadeva, bhante, bahutaraṃ, yaṃ no iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udaka’’nti.
‘‘สาธุ สาธุ, ภิกฺขเว, สาธุ โข เม ตุเมฺห, ภิกฺขเว, เอวํ ธมฺมํ เทสิตํ อาชานาถฯ เอตเทว, ภิกฺขเว, พหุตรํ, ยํ โว อิมินา ทีเฆน อทฺธุนา สนฺธาวตํ สํสรตํ สีสจฺฉินฺนานํ โลหิตํ ปสฺสนฺนํ ปคฺฆริตํ, น เตฺวว จตูสุ มหาสมุเทฺทสุ อุทกํฯ ทีฆรตฺตํ โว, ภิกฺขเว, คุนฺนํ สตํ โคภูตานํ สีสจฺฉินฺนานํ โลหิตํ ปสฺสนฺนํ ปคฺฆริตํ, น เตฺวว จตูสุ มหาสมุเทฺทสุ อุทกํฯ ทีฆรตฺตํ โว, ภิกฺขเว, มหิํสานํ 3 สตํ มหิํสภูตานํ สีสจฺฉินฺนานํ โลหิตํ ปสฺสนฺนํ ปคฺฆริตํ …เป.… ทีฆรตฺตํ โว, ภิกฺขเว, อุรพฺภานํ สตํ อุรพฺภภูตานํ…เป.… อชานํ สตํ อชภูตานํ… มิคานํ สตํ มิคภูตานํ… กุกฺกุฎานํ สตํ กุกฺกุฎภูตานํ… สูกรานํ สตํ สูกรภูตานํ… ทีฆรตฺตํ โว, ภิกฺขเว, โจรา คามฆาตาติ คเหตฺวา สีสจฺฉินฺนานํ โลหิตํ ปสฺสนฺนํ ปคฺฆริตํฯ ทีฆรตฺตํ โว, ภิกฺขเว, โจรา ปาริปนฺถิกาติ คเหตฺวา สีสจฺฉินฺนานํ โลหิตํ ปสฺสนฺนํ ปคฺฆริตํฯ ทีฆรตฺตํ โว, ภิกฺขเว, โจรา ปารทาริกาติ คเหตฺวา สีสจฺฉินฺนานํ โลหิตํ ปสฺสนฺนํ ปคฺฆริตํ, น เตฺวว จตูสุ มหาสมุเทฺทสุ อุทกํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? อนมตโคฺคยํ, ภิกฺขเว, สํสาโร…เป.… อลํ วิมุจฺจิตุ’’นฺติฯ
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhave, sādhu kho me tumhe, bhikkhave, evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānātha. Etadeva, bhikkhave, bahutaraṃ, yaṃ vo iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, gunnaṃ sataṃ gobhūtānaṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, mahiṃsānaṃ 4 sataṃ mahiṃsabhūtānaṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ …pe… dīgharattaṃ vo, bhikkhave, urabbhānaṃ sataṃ urabbhabhūtānaṃ…pe… ajānaṃ sataṃ ajabhūtānaṃ… migānaṃ sataṃ migabhūtānaṃ… kukkuṭānaṃ sataṃ kukkuṭabhūtānaṃ… sūkarānaṃ sataṃ sūkarabhūtānaṃ… dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā gāmaghātāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā pāripanthikāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā pāradārikāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Taṃ kissa hetu? Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro…pe… alaṃ vimuccitu’’nti.
‘‘อิทมโวจ ภควาฯ อตฺตมนา เต ภิกฺขู ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทุนฺติฯ อิมสฺมิญฺจ ปน เวยฺยากรณสฺมิํ ภญฺญมาเน ติํสมตฺตานํ ปาเวยฺยกานํ ภิกฺขูนํ อนุปาทาย อาสเวหิ จิตฺตานิ วิมุจฺจิํสู’’ติฯ ตติยํฯ
‘‘Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne tiṃsamattānaṃ pāveyyakānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsū’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๓. ติํสมตฺตสุตฺตวณฺณนา • 3. Tiṃsamattasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๓. ติํสมตฺตสุตฺตวณฺณนา • 3. Tiṃsamattasuttavaṇṇanā
