Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៤. អនមតគ្គសំយុត្តំ
4. Anamataggasaṃyuttaṃ
១. បឋមវគ្គោ
1. Paṭhamavaggo
១. តិណកដ្ឋសុត្តវណ្ណនា
1. Tiṇakaṭṭhasuttavaṇṇanā
១២៤. ឧបសគ្គោ សមាសវិសយេ សសាធនំ កិរិយំ ទស្សេតីតិ វុត្តំ ‘‘ញាណេន អនុគន្ត្វាបី’’តិ។ វស្សសតំ វស្សសហស្សន្តិ និទស្សនមត្តមេតំ, តតោ ភិយ្យោបិ អនុគន្ត្វា អនមតគ្គោ ឯវ សំសារោ។ អគ្គ-សទ្ទោ ឥធ មរិយាទវចនោ, អនុទ្ទេសិកញ្ចេតំ វចនន្តិ អាហ ‘‘អបរិច្ឆិន្នបុព្ពាបរកោដិកោ’’តិ។ អញ្ញថា អន្តិមភវិកបរិច្ឆិន្នកតវិមុត្តិបរិបាចនីយធម្មាទីនំ វសេន អបរិច្ឆិន្នបុព្ពាបរកោដិ ន សក្កា វត្តុំ។ សំសរណំ សំសារោ។ បច្ឆិមាបិ ន បញ្ញាយតិ អន្ធពាលានំ វសេនាតិ អធិប្បាយោ។ តេនាហ ភគវា ‘‘ទីឃោ ពាលាន សំសារោ’’តិ (ធ. ប. ៦០)។ វេមជ្ឈេយេវ បន សត្តា សំសរន្តិ បុព្ពាបរកោដីនំ អលព្ភនីយត្តា។ អត្ថោ បរិត្តោ ហោតិ យថាភូតាវពោធាភាវតោ។ ពុទ្ធសមយេតិ សាសនេតិ អត្ថោ។ អត្ថោ មហា យថាភូតាវពោធិសម្ភវតោ, អត្ថស្ស វិបុលតាយ តំសទិសា ឧបមា នត្ថីតិ បរិត្តំយេវ ឧបមំ អាហរន្តីតិ អធិប្បាយោ។ ឥទានិ វុត្តមេវត្ថំ ‘‘បាឡិយំ ហី’’តិអាទិនា សមត្ថេតិ។ មាតុ មាតរោតិ មាតុ មាតាមហិយោ។ តស្សេវាតិ ទុក្ខស្សេវ។ តិព្ពន្តិ ទុក្ខបរិយាយោតិ។
124. Upasaggo samāsavisaye sasādhanaṃ kiriyaṃ dassetīti vuttaṃ ‘‘ñāṇena anugantvāpī’’ti. Vassasataṃ vassasahassanti nidassanamattametaṃ, tato bhiyyopi anugantvā anamataggo eva saṃsāro. Agga-saddo idha mariyādavacano, anuddesikañcetaṃ vacananti āha ‘‘aparicchinnapubbāparakoṭiko’’ti. Aññathā antimabhavikaparicchinnakatavimuttiparipācanīyadhammādīnaṃ vasena aparicchinnapubbāparakoṭi na sakkā vattuṃ. Saṃsaraṇaṃ saṃsāro. Pacchimāpi na paññāyati andhabālānaṃ vasenāti adhippāyo. Tenāha bhagavā ‘‘dīgho bālāna saṃsāro’’ti (dha. pa. 60). Vemajjheyeva pana sattā saṃsaranti pubbāparakoṭīnaṃ alabbhanīyattā. Attho paritto hoti yathābhūtāvabodhābhāvato. Buddhasamayeti sāsaneti attho. Attho mahā yathābhūtāvabodhisambhavato, atthassa vipulatāya taṃsadisā upamā natthīti parittaṃyeva upamaṃ āharantīti adhippāyo. Idāni vuttamevatthaṃ ‘‘pāḷiyaṃ hī’’tiādinā samattheti. Mātu mātaroti mātu mātāmahiyo. Tassevāti dukkhasseva. Tibbanti dukkhapariyāyoti.
តិណកដ្ឋសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Tiṇakaṭṭhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. តិណកដ្ឋសុត្តំ • 1. Tiṇakaṭṭhasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១. តិណកដ្ឋសុត្តវណ្ណនា • 1. Tiṇakaṭṭhasuttavaṇṇanā