Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၄. အနမတဂ္ဂသံယုတ္တံ
4. Anamataggasaṃyuttaṃ
၁. ပဌမဝဂ္ဂော
1. Paṭhamavaggo
၁. တိဏကဋ္ဌသုတ္တဝဏ္ဏနာ
1. Tiṇakaṭṭhasuttavaṇṇanā
၁၂၄. အနမတဂ္ဂသံယုတ္တသ္သ ပဌမေ အနမတဂ္ဂောတိ အနု အမတဂ္ဂော, ဝသ္သသတံ ဝသ္သသဟသ္သံ ဉာဏေန အနုဂန္တ္ဝာပိ အမတဂ္ဂော အဝိဒိတဂ္ဂော, နာသ္သ သက္ကာ ဣတော ဝာ ဧတ္တော ဝာ အဂ္ဂံ ဇာနိတုံ, အပရိစ္ဆိန္နပုဗ္ဗာပရကောဋိကောတိ အတ္ထော။ သံသာရောတိ ခန္ဓာဒီနံ အဝိစ္ဆိန္နပ္ပဝတ္တာ ပဋိပာဋိ။ ပုဗ္ဗာ ကောဋိ န ပညာယတီတိ ပုရိမမရိယာဒာ န ဒိသ္သတိ။ ယဒဂ္ဂေန စသ္သ ပုရိမာ ကောဋိ န ပညာယတိ, ပစ္ဆိမာပိ တဒဂ္ဂေနေဝ န ပညာယတိ, ဝေမဇ္ဈေယေဝ ပန သတ္တာ သံသရန္တိ။ ပရိယာဒာနံ ဂစ္ဆေယ္ယာတိ ဣဒံ ဥပမာယ ခုဒ္ဒကတ္တာ ဝုတ္တံ။ ဗာဟိရသမယသ္မိဉ္ဟိ အတ္ထော ပရိတ္တော ဟောတိ, ဥပမာ မဟတီ။ ‘‘ဟတ္ထီ ဝိယ အယံ ဂောဏော, ဂောဏော ဝိယ သူကရော, သမုဒ္ဒော ဝိယ တဠာက’’န္တိ ဟိ ဝုတ္တေ န တေသံ တာဒိသံ ပမာဏံ ဟောတိ။ ဗုဒ္ဓသမယေ ပန ဥပမာ ပရိတ္တာ, အတ္ထော မဟာ။ ပာဠိယဉ္ဟိ ဧကော ဇမ္ဗုဒီပော ဂဟိတော, ဧဝရူပာနံ ပန ဇမ္ဗုဒီပာနံ သတေပိ သဟသ္သေပိ သတသဟသ္သေပိ တိဏာဒီနိ တေန ဥပက္ကမေန ပရိယာဒာနံ ဂစ္ဆေယ္ယုံ, န တ္ဝေဝ ပုရိသသ္သ မာတု မာတရောတိ။ ဒုက္ခံ ပစ္စနုဘူတန္တိ တုမ္ဟေဟိ ဒုက္ခံ အနုဘူတံ။ တိဗ္ဗန္တိ တသ္သေဝ ဝေဝစနံ။ ဗ္ယသနန္တိ ဉာတိဗ္ယသနာဒိအနေကဝိဓံ။ ကဋသီတိ သုသာနံ, ပထဝီယေဝ ဝာ။ သာ ဟိ ပုနပ္ပုနံ မရန္တေဟိ သရီရနိက္ခေပေန ဝဍ္ဎိတာ။ အလမေဝာတိ ယုတ္တမေဝ။ ပဌမံ။
124. Anamataggasaṃyuttassa paṭhame anamataggoti anu amataggo, vassasataṃ vassasahassaṃ ñāṇena anugantvāpi amataggo aviditaggo, nāssa sakkā ito vā etto vā aggaṃ jānituṃ, aparicchinnapubbāparakoṭikoti attho. Saṃsāroti khandhādīnaṃ avicchinnappavattā paṭipāṭi. Pubbā koṭi na paññāyatīti purimamariyādā na dissati. Yadaggena cassa purimā koṭi na paññāyati, pacchimāpi tadaggeneva na paññāyati, vemajjheyeva pana sattā saṃsaranti. Pariyādānaṃ gaccheyyāti idaṃ upamāya khuddakattā vuttaṃ. Bāhirasamayasmiñhi attho paritto hoti, upamā mahatī. ‘‘Hatthī viya ayaṃ goṇo, goṇo viya sūkaro, samuddo viya taḷāka’’nti hi vutte na tesaṃ tādisaṃ pamāṇaṃ hoti. Buddhasamaye pana upamā parittā, attho mahā. Pāḷiyañhi eko jambudīpo gahito, evarūpānaṃ pana jambudīpānaṃ satepi sahassepi satasahassepi tiṇādīni tena upakkamena pariyādānaṃ gaccheyyuṃ, na tveva purisassa mātu mātaroti. Dukkhaṃ paccanubhūtanti tumhehi dukkhaṃ anubhūtaṃ. Tibbanti tasseva vevacanaṃ. Byasananti ñātibyasanādianekavidhaṃ. Kaṭasīti susānaṃ, pathavīyeva vā. Sā hi punappunaṃ marantehi sarīranikkhepena vaḍḍhitā. Alamevāti yuttameva. Paṭhamaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁. တိဏကဋ္ဌသုတ္တံ • 1. Tiṇakaṭṭhasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁. တိဏကဋ္ဌသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Tiṇakaṭṭhasuttavaṇṇanā