Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๑๐. ติปทุมิยเตฺถรอปทานํ
10. Tipadumiyattheraapadānaṃ
๔๘.
48.
‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
ทโนฺต ทนฺตปริวุโต, นครา นิกฺขมี ตทาฯ
Danto dantaparivuto, nagarā nikkhamī tadā.
๔๙.
49.
‘‘นคเร หํสวติยํ, อโหสิํ มาลิโก ตทา;
‘‘Nagare haṃsavatiyaṃ, ahosiṃ māliko tadā;
๕๐.
50.
‘‘อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ, ปฎิมคฺคนฺตราปเณ;
‘‘Addasaṃ virajaṃ buddhaṃ, paṭimaggantarāpaṇe;
๕๑.
51.
‘‘กิํ เม อิเมหิ ปุเปฺผหิ, รโญฺญ อุปนิเตหิ เม;
‘‘Kiṃ me imehi pupphehi, rañño upanitehi me;
คามํ วา คามเขตฺตํ วา, สหสฺสํ วา ลเภยฺยหํฯ
Gāmaṃ vā gāmakhettaṃ vā, sahassaṃ vā labheyyahaṃ.
๕๒.
52.
‘‘อทนฺตทมนํ วีรํ, สพฺพสตฺตสุขาวหํ;
‘‘Adantadamanaṃ vīraṃ, sabbasattasukhāvahaṃ;
โลกนาถํ ปูชยิตฺวา, ลจฺฉามิ อมตํ ธนํฯ
Lokanāthaṃ pūjayitvā, lacchāmi amataṃ dhanaṃ.
๕๓.
53.
‘‘เอวาหํ จินฺตยิตฺวาน, สกํ จิตฺตํ ปสาทยิํ;
‘‘Evāhaṃ cintayitvāna, sakaṃ cittaṃ pasādayiṃ;
ตีณิ โลหิตเก คยฺห, อากาเส อุกฺขิปิํ ตทาฯ
Tīṇi lohitake gayha, ākāse ukkhipiṃ tadā.
๕๔.
54.
‘‘มยา อุกฺขิตฺตมตฺตมฺหิ, อากาเส ปตฺถริํสุ เต;
‘‘Mayā ukkhittamattamhi, ākāse patthariṃsu te;
ธาริํสุ มตฺถเก ตตฺถ, อุทฺธํวณฺฎา อโธมุขาฯ
Dhāriṃsu matthake tattha, uddhaṃvaṇṭā adhomukhā.
๕๕.
55.
‘‘เย เกจิ มนุชา ทิสฺวา, อุกฺกุฎฺฐิํ สมฺปวตฺตยุํ;
‘‘Ye keci manujā disvā, ukkuṭṭhiṃ sampavattayuṃ;
เทวตา อนฺตลิกฺขมฺหิ, สาธุการํ ปวตฺตยุํฯ
Devatā antalikkhamhi, sādhukāraṃ pavattayuṃ.
๕๖.
56.
‘‘อเจฺฉรํ โลเก อุปฺปนฺนํ, พุทฺธเสฎฺฐสฺส วาหสา;
‘‘Accheraṃ loke uppannaṃ, buddhaseṭṭhassa vāhasā;
สเพฺพ ธมฺมํ สุณิสฺสาม, ปุปฺผานํ วาหสา มยํฯ
Sabbe dhammaṃ suṇissāma, pupphānaṃ vāhasā mayaṃ.
๕๗.
57.
‘‘ปทุมุตฺตโร โลกวิทู, อาหุตีนํ ปฎิคฺคโห;
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
วีถิยญฺหิ ฐิโต สโนฺต, อิมา คาถา อภาสถฯ
Vīthiyañhi ṭhito santo, imā gāthā abhāsatha.
๕๘.
58.
ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ, สุณาถ มม ภาสโตฯ
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
๕๙.
59.
‘‘‘ติํสกปฺปสหสฺสานิ, เทวโลเก รมิสฺสติ;
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissati;
๖๐.
60.
‘‘‘มหาวิตฺถาริกํ นาม, พฺยมฺหํ เหสฺสติ ตาวเท;
‘‘‘Mahāvitthārikaṃ nāma, byamhaṃ hessati tāvade;
ติโยชนสตุพฺพิทฺธํ, ทิยฑฺฒสตวิตฺถตํฯ
Tiyojanasatubbiddhaṃ, diyaḍḍhasatavitthataṃ.
๖๑.
61.
‘‘‘จตฺตาริสตสหสฺสานิ , นิยฺยูหา จ สุมาปิตา;
‘‘‘Cattārisatasahassāni , niyyūhā ca sumāpitā;
กูฎาคารวรูเปตา, มหาสยนมณฺฑิตาฯ
Kūṭāgāravarūpetā, mahāsayanamaṇḍitā.
๖๒.
62.
‘‘‘โกฎิสตสหสฺสิโย , ปริวาเรสฺสนฺติ อจฺฉรา;
‘‘‘Koṭisatasahassiyo , parivāressanti accharā;
กุสลา นจฺจคีตสฺส, วาทิเตปิ ปทกฺขิณาฯ
Kusalā naccagītassa, vāditepi padakkhiṇā.
๖๓.
63.
‘‘‘เอตาทิเส พฺยมฺหวเร, นารีคณสมากุเล;
‘‘‘Etādise byamhavare, nārīgaṇasamākule;
๖๔.
64.
‘‘‘ภิตฺติขีเล นาคทเนฺต, ทฺวารพาหาย โตรเณ;
‘‘‘Bhittikhīle nāgadante, dvārabāhāya toraṇe;
จกฺกมตฺตา โลหิตกา, โอลมฺพิสฺสนฺติ ตาวเทฯ
Cakkamattā lohitakā, olambissanti tāvade.
๖๕.
65.
‘‘‘ปเตฺตน ปตฺตสญฺฉเนฺน, อโนฺตพฺยมฺหวเร อิมํ;
‘‘‘Pattena pattasañchanne, antobyamhavare imaṃ;
อตฺถริตฺวา ปารุปิตฺวา, ตุวฎฺฎิสฺสนฺติ ตาวเทฯ
Attharitvā pārupitvā, tuvaṭṭissanti tāvade.
๖๖.
66.
‘‘‘ภวนํ ปริวาเรตฺวา, สมนฺตา สตโยชเน;
‘‘‘Bhavanaṃ parivāretvā, samantā satayojane;
๖๗.
67.
‘‘‘ปญฺจสตฺตติกฺขตฺตุญฺจ, จกฺกวตฺตี ภวิสฺสติ;
‘‘‘Pañcasattatikkhattuñca, cakkavattī bhavissati;
ปเทสรชฺชํ วิปุลํ, คณนาโต อสงฺขิยํฯ
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
๖๘.
68.
‘‘‘สมฺปตฺติโย ทุเว ภุตฺวา, อนีติ อนุปทฺทโว;
‘‘‘Sampattiyo duve bhutvā, anīti anupaddavo;
๖๙.
69.
‘‘สุทิโฎฺฐ วต เม พุโทฺธ, วาณิชฺชํ สุปโยชิตํ;
‘‘Sudiṭṭho vata me buddho, vāṇijjaṃ supayojitaṃ;
๗๐.
70.
‘‘อชฺช เม ธมฺมปฺปตฺตสฺส, วิปฺปมุตฺตสฺส สพฺพโส;
‘‘Ajja me dhammappattassa, vippamuttassa sabbaso;
สุปุปฺผิตํ โลหิตกํ, ธารยิสฺสติ มตฺถเกฯ
Supupphitaṃ lohitakaṃ, dhārayissati matthake.
๗๑.
71.
‘‘มม กมฺมํ กเถนฺตสฺส, ปทุมุตฺตรสตฺถุโน;
‘‘Mama kammaṃ kathentassa, padumuttarasatthuno;
สตปาณสหสฺสานํ, ธมฺมาภิสมโย อหุฯ
Satapāṇasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.
๗๒.
72.
‘‘สตสหสฺสิโต กเปฺป, ยํ พุทฺธมภิปูชยิํ;
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ buddhamabhipūjayiṃ;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, ติปทุมานิทํ ผลํฯ
Duggatiṃ nābhijānāmi, tipadumānidaṃ phalaṃ.
๗๓.
73.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ, ภวา สเพฺพ สมูหตา;
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
สพฺพาสวา ปริกฺขีณา, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโวฯ
Sabbāsavā parikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
๗๔.
74.
‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ติปทุมิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā tipadumiyo thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ติปทุมิยเตฺถรสฺสาปทานํ ทสมํฯ
Tipadumiyattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
นาคสมาลวโคฺค อฎฺฐโมฯ
Nāgasamālavaggo aṭṭhamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
นาคสมาโล ปทสญฺญี, สญฺญกาลุวทายโก;
Nāgasamālo padasaññī, saññakāluvadāyako;
เอกสญฺญี ติณสนฺถาโร, สูจิปาฎลิปุปฺผิโย;
Ekasaññī tiṇasanthāro, sūcipāṭalipupphiyo;
ฐิตญฺชลี ติปทุมี, คาถาโย ปญฺจสตฺตติฯ
Ṭhitañjalī tipadumī, gāthāyo pañcasattati.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā / ๑๐. ติปทุมิยเตฺถรอปทานวณฺณนา • 10. Tipadumiyattheraapadānavaṇṇanā