| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
10. තිපදුමියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා
10. Tipadumiyattheraapadānavaṇṇanā
පදුමුත්‌තරො නාම ජිනොතිආදිකං ආයස්‌මතො තිපදුමියත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො පදුමුත්‌තරස්‌ස භගවතො කාලෙ හංසවතියං මාලාකාරකුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො වුද්‌ධිප්‌පත්‌තො මාලාකාරකම්‌මං කත්‌වා වසන්‌තො එකදිවසං අනෙකවිධානි ජලජථලජපුප්‌ඵානි ගහෙත්‌වා රඤ්‌ඤො සන්‌තිකං ගන්‌තුකාමො එවං චින්‌තෙසි – ‘‘රාජා ඉමානි තාව පුප්‌ඵානි දිස්‌වා පසන්‌නො සහස්‌සං වා ධනං ගාමාදිකං වා දදෙය්‍ය, ලොකනාථං පන පූජෙත්‌වා නිබ්‌බානාමතධනං ලභාමි, කිං මෙ එතෙසු සුන්‌දර’’න්‌ති තෙන ‘‘භගවන්‌තං පූජෙත්‌වා සග්‌ගමොක්‌ඛසම්‌පත්‌තියො නිප්‌ඵාදෙතුං වට්‌ටතී’’ති චින්‌තෙත්‌වා වණ්‌ණවන්‌තං අතීව රත්‌තපුප්‌ඵත්‌තයං ගහෙත්‌වා පූජෙසි. තානි ගන්‌ත්‌වා ආකාසං ඡාදෙත්‌වා පත්‌ථරිත්‌වා අට්‌ඨංසු. නගරවාසිනො අච්‌ඡරියබ්‌භුතචිත්‌තජාතා චෙලුක්‌ඛෙපසහස්‌සානි පවත්‌තයිංසු. තං දිස්‌වා භගවා අනුමොදනං අකාසි. සො තෙන පුඤ්‌ඤෙන දෙවමනුස්‌සෙසු සම්‌පත්‌තියො අනුභවිත්‌වා ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ ගහපතිකුලෙ නිබ්‌බත්‌තො වුද්‌ධිමන්‌වාය සත්‌ථරි පසීදිත්‌වා ධම්‌මං සුත්‌වා පටිලද්‌ධසද්‌ධො පබ්‌බජිත්‌වා නචිරස්‌සෙව අරහා අහොසි.
Padumuttaro nāma jinotiādikaṃ āyasmato tipadumiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatiyaṃ mālākārakulagehe nibbatto vuddhippatto mālākārakammaṃ katvā vasanto ekadivasaṃ anekavidhāni jalajathalajapupphāni gahetvā rañño santikaṃ gantukāmo evaṃ cintesi – ‘‘rājā imāni tāva pupphāni disvā pasanno sahassaṃ vā dhanaṃ gāmādikaṃ vā dadeyya, lokanāthaṃ pana pūjetvā nibbānāmatadhanaṃ labhāmi, kiṃ me etesu sundara’’nti tena ‘‘bhagavantaṃ pūjetvā saggamokkhasampattiyo nipphādetuṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā vaṇṇavantaṃ atīva rattapupphattayaṃ gahetvā pūjesi. Tāni gantvā ākāsaṃ chādetvā pattharitvā aṭṭhaṃsu. Nagaravāsino acchariyabbhutacittajātā celukkhepasahassāni pavattayiṃsu. Taṃ disvā bhagavā anumodanaṃ akāsi. So tena puññena devamanussesu sampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde gahapatikule nibbatto vuddhimanvāya satthari pasīditvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
48. සො අත්‌තනො පුබ්‌බකම්‌මං සරිත්‌වා සොමනස්‌සජාතො පුබ්‌බචරිතාපදානං පකාසෙන්‌තො පදුමුත්‌තරො නාම ජිනොතිආදිමාහ. තස්‌සත්‌ථො හෙට්‌ඨා වුත්‌තොව. සබ්‌බධම්‌මාන පාරගූති සබ්‌බෙසං නවලොකුත්‌තරධම්‌මානං පාරං නිබ්‌බානං ගතො පච්‌චක්‌ඛං කතොති අත්‌ථො. දන්‌තො දන්‌තපරිවුතොති සයං කායවාචාදීහි දන්‌තො එතදග්‌ගෙ ඨපිතෙහි සාවකෙහි පරිවුතොති අත්‌ථො. සෙසං සබ්‌බත්‌ථ සම්‌බන්‌ධවසෙන උත්‌තානත්‌ථමෙවාති.
48. So attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttaronāma jinotiādimāha. Tassattho heṭṭhā vuttova. Sabbadhammāna pāragūti sabbesaṃ navalokuttaradhammānaṃ pāraṃ nibbānaṃ gato paccakkhaṃ katoti attho. Danto dantaparivutoti sayaṃ kāyavācādīhi danto etadagge ṭhapitehi sāvakehi parivutoti attho. Sesaṃ sabbattha sambandhavasena uttānatthamevāti.
තිපදුමියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Tipadumiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
අට්‌ඨමවග්‌ගවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Aṭṭhamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 10. තිපදුමියත්‌ථෙරඅපදානං • 10. Tipadumiyattheraapadānaṃ
