Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤવਤ੍ਥੁਕਥਾ
Tiracchānagatavatthukathā
੧੧੧. ਨਾਗਯੋਨਿਯਾ ਅਟ੍ਟੀਯਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੋ ਪવਤ੍ਤਿਯਂ ਕੁਸਲવਿਪਾਕੇਨ ਦੇવਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਦਿਸਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭੋਤਿ, ਅਕੁਸਲવਿਪਾਕਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਸ੍ਸ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਸਜਾਤਿਯਾ ਮੇਥੁਨਪਟਿਸੇવਨੇ ਚ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੋਕ੍ਕਮਨੇ ਚ ਨਾਗਸਰੀਰਂ ਪਾਤੁਭવਤਿ ਉਦਕਸਞ੍ਚਾਰਿਕਂ ਮਣ੍ਡੂਕਭਕ੍ਖਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਤਾਯ ਨਾਗਯੋਨਿਯਾ ਅਟ੍ਟੀਯਤਿ। ਹਰਾਯਤੀਤਿ ਲਜ੍ਜਤਿ। ਜਿਗੁਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾવਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ। ਅਥ વਾ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਿਸ੍ਸਟ੍ਠੋ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ વਿਸ੍ਸਰਭਯੇਨ ਸਤਿਂ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਕਪਿਮਿਦ੍ਧવਸੇਨੇવ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਸਤਿਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍વਾ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠੋ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕੋ ਮਹਾਨਿਦ੍ਦਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ। વਿਸ੍ਸਰਮਕਾਸੀਤਿ ਭਯવਸੇਨ ਸਮਣਸਞ੍ਞਂ ਪਹਾਯ વਿਰੂਪਂ ਮਹਾਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ।
111.Nāgayoniyāaṭṭīyatīti ettha kiñcāpi so pavattiyaṃ kusalavipākena devasampattisadisaṃ issariyasampattiṃ anubhoti, akusalavipākapaṭisandhikassa pana tassa sajātiyā methunapaṭisevane ca vissaṭṭhaniddokkamane ca nāgasarīraṃ pātubhavati udakasañcārikaṃ maṇḍūkabhakkhaṃ, tasmā so tāya nāgayoniyā aṭṭīyati. Harāyatīti lajjati. Jigucchatīti attabhāvaṃ jigucchati. Tassa bhikkhuno nikkhanteti tasmiṃ bhikkhusmiṃ nikkhante. Atha vā tassa bhikkhuno nikkhamaneti attho. Vissaṭṭho niddaṃ okkamīti tasmiṃ anikkhante vissarabhayena satiṃ avissajjitvā kapimiddhavaseneva niddāyanto nikkhante satiṃ vissajjitvā vissaṭṭho nirāsaṅko mahāniddaṃ paṭipajji. Vissaramakāsīti bhayavasena samaṇasaññaṃ pahāya virūpaṃ mahāsaddamakāsi.
ਤੁਮ੍ਹੇ ਖੋਤ੍ਥਾਤਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਖੋ ਅਤ੍ਥ; ਅਕਾਰਸ੍ਸ ਲੋਪਂ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੁਮ੍ਹੇ ਖੋ ਨਾਗਾ ਝਾਨવਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਾਨਂ ਅਭਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਅવਿਰੁਲ਼੍ਹਿਧਮ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥ, વਿਰੁਲ਼੍ਹਿਧਮ੍ਮਾ ਨ ਭવਥਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ। ਸਜਾਤਿਯਾਤਿ ਨਾਗਿਯਾ ਏવ। ਯਦਾ ਪਨ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਆਦਿਭੇਦਾਯ ਅਞ੍ਞਜਾਤਿਯਾ ਪਟਿਸੇવਤਿ, ਤਦਾ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਪવਤ੍ਤਿਯਂ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਸਭਾવਪਾਤੁਕਮ੍ਮਦਸ੍ਸਨવਸੇਨ ‘‘ਦ੍વੇ ਪਚ੍ਚਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਨਾਗਸ੍ਸ ਪਨ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕਾਲੇਸੁ ਸਭਾવਪਾਤੁਕਮ੍ਮਂ ਹੋਤਿ – ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਾਲੇ, ਤਚਜਹਨਕਾਲੇ, ਸਜਾਤਿਯਾ ਮੇਥੁਨਕਾਲੇ, વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੋਕ੍ਕਮਨਕਾਲੇ, ਚੁਤਿਕਾਲੇਤਿ।
Tumhe khotthāti tumhe kho attha; akārassa lopaṃ katvā vuttaṃ. Tumhe kho nāgā jhānavipassanāmaggaphalānaṃ abhabbattā imasmiṃ dhammavinaye aviruḷhidhammā attha, viruḷhidhammā na bhavathāti ayamettha saṅkhepattho. Sajātiyāti nāgiyā eva. Yadā pana manussitthiādibhedāya aññajātiyā paṭisevati, tadā devaputto viya hoti. Ettha ca pavattiyaṃ abhiṇhaṃ sabhāvapātukammadassanavasena ‘‘dve paccayā’’ti vuttaṃ. Nāgassa pana pañcasu kālesu sabhāvapātukammaṃ hoti – paṭisandhikāle, tacajahanakāle, sajātiyā methunakāle, vissaṭṭhaniddokkamanakāle, cutikāleti.
ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਾਗੋ વਾ ਹੋਤੁ ਸੁਪਣ੍ਣਮਾਣવਕਾਦੀਨਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੋ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇવਰਾਜਾਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ਯੋ ਕੋਚਿ ਅਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਯੋ, ਸਬ੍ਬੋવ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸੋ ਨੇવ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਬ੍ਬੋ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਪਿ ਨਾਸੇਤਬ੍ਬੋਤਿ।
Tiracchānagato bhikkhaveti ettha nāgo vā hotu supaṇṇamāṇavakādīnaṃ vā aññataro, antamaso sakkaṃ devarājānaṃ upādāya yo koci amanussajātiyo, sabbova imasmiṃ atthe tiracchānagatoti veditabbo. So neva upasampādetabbo, na pabbājetabbo, upasampannopi nāsetabboti.
ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤવਤ੍ਥੁਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Tiracchānagatavatthukathā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੪੯. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤવਤ੍ਥੁ • 49. Tiracchānagatavatthu
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਤਿਤ੍ਥਿਯਪਕ੍ਕਨ੍ਤਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Titthiyapakkantakakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Tiracchānagatavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Tiracchānavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੪੯. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤવਤ੍ਥੁ • 49. Tiracchānagatavatthu