Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੪. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
4. Tiracchānakathāvaṇṇanā
੮੬੯-੮੭੧. ਇਦਾਨਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਦੇવੇਸੁ ਏਰਾવਣਾਦਯੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤਾ ਹਤ੍ਥਿવਣ੍ਣਂ ਅਸ੍ਸવਣ੍ਣਂ વਿਕੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤ੍ਥ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ। ਯੇਸਂ ਪਨ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਣ੍ਣਿਨੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਦੇવੇਸੁ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ। ਅਥ ਨਂ ‘‘ਯਦਿ ਦੇવਯੋਨਿਯਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ ਸਿਯੁਂ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਮ੍ਪਿ ਦੇવਾ ਸਿਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਅਤ੍ਥਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੇਸੂਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਕੀਟਾਤਿਆਦਿ ਯੇਸਂ ਸੋ ਅਭਾવਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਏਰਾવਣੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ , ਨ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਸ੍ਸ। ਹਤ੍ਥਿਬਨ੍ਧਾਤਿਆਦਿ ‘‘ਯਦਿ ਤਤ੍ਥ ਹਤ੍ਥਿਆਦਯੋ ਸਿਯੁਂ, ਹਤ੍ਥਿਬਨ੍ਧਾਦਯੋਪਿ ਸਿਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਯਾવਸਿਕਾਤਿ ਯવਸ੍ਸ ਦਾਯਕਾ। ਕਾਰਣਿਕਾਤਿ ਹਤ੍ਥਾਚਰਿਯਾਦਯੋ, ਯੇਹਿ ਤੇ ਨਾਨਾવਿਧਂ ਕਾਰਣਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ। ਭਤ੍ਤਕਾਰਕਾਤਿ ਹਤ੍ਥਿਆਦੀਨਂ ਭਤ੍ਤਰਨ੍ਧਕਾ। ਨ ਹੇવਨ੍ਤਿ ਤਥਾ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ।
869-871. Idāni tiracchānakathā nāma hoti. Tattha devesu erāvaṇādayo devaputtā hatthivaṇṇaṃ assavaṇṇaṃ vikubbanti, natthi tattha tiracchānagatā. Yesaṃ pana tiracchānavaṇṇino devaputte disvā ‘‘atthi devesu tiracchānagatā’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi devayoniyaṃ tiracchānagatā siyuṃ, tiracchānayoniyampi devā siyu’’nti codetuṃ atthi tiracchānagatesūtiādimāha. Kīṭātiādi yesaṃ so abhāvaṃ icchati, te dassetuṃ vuttaṃ. Erāvaṇoti pañhe tassa atthitāya paṭiññā sakavādissa , na tiracchānagatassa. Hatthibandhātiādi ‘‘yadi tattha hatthiādayo siyuṃ, hatthibandhādayopi siyu’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. Tattha yāvasikāti yavassa dāyakā. Kāraṇikāti hatthācariyādayo, yehi te nānāvidhaṃ kāraṇaṃ kareyyuṃ. Bhattakārakāti hatthiādīnaṃ bhattarandhakā. Na hevanti tathā anicchanto paṭikkhipatīti.
ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Tiracchānakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੧੯੭) ੪. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾ • (197) 4. Tiracchānakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੪. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 4. Tiracchānakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੪. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 4. Tiracchānakathāvaṇṇanā