| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationඅඞ්ගුත්තර නිකාය 7.56
Numbered Discourses 7.56
6. අබ්‍යාකතවග්ග
6. The Undeclared Points
තිස්සබ්‍රහ්මාසුත්ත
Tissa the Brahmā
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා රාජගහේ විහරති ගිජ්ඣකූටේ පබ්බතේ.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Rājagaha, on the Vulture’s Peak Mountain.
අථ ඛෝ ද්වේ දේවතා අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණා කේවලකප්පං ගිජ්ඣකූටං ඕභාසේත්වා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨංසු. ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ ඒකා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝච: “ඒතා, භන්තේ, භික්ඛුනියෝ විමුත්තා”ති.
Then, late at night, two glorious deities, lighting up the entire Vulture’s Peak, went up to the Buddha, bowed, and stood to one side. One deity said to him, “Sir, these nuns are freed!”
අපරා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝච: “ඒතා, භන්තේ, භික්ඛුනියෝ අනුපාදිසේසා සුවිමුත්තා”ති.
The other deity said to him, “Sir, these nuns are well freed without anything left over!”
ඉදමවෝචුං තා දේවතා. සමනුඤ්ඤෝ සත්ථා අහෝසි. අථ ඛෝ තා දේවතා “සමනුඤ්ඤෝ සත්ථා”ති භගවන්තං අභිවාදේත්වා පදක්ඛිණං කත්වා තත්ථේවන්තරධායිංසු.
This is what those deities said, and the teacher approved. Then those deities, knowing that the teacher approved, bowed and respectfully circled the Buddha, keeping him on his right, before vanishing right there.
අථ ඛෝ භගවා තස්සා රත්තියා අච්චයේන භික්ඛූ ආමන්තේසි: “ඉමං, භික්ඛවේ, රත්තිං ද්වේ දේවතා අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණා කේවලකප්පං ගිජ්ඣකූටං ඕභාසේත්වා යේනාහං තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා මං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨංසු. ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ, භික්ඛවේ, ඒකා දේවතා මං ඒතදවෝච: ‘ඒතා, භන්තේ, භික්ඛුනියෝ විමුත්තා(අ)ති. අපරා දේවතා මං ඒතදවෝච: ‘ඒතා, භන්තේ, භික්ඛුනියෝ අනුපාදිසේසා සුවිමුත්තා(අ)ති. ඉදමවෝචුං, භික්ඛවේ, තා දේවතා. ඉදං වත්වා මං අභිවාදේත්වා පදක්ඛිණං කත්වා තත්ථේවන්තරධායිංසූ”ති.
Then, when the night had passed, the Buddha told the bhikkhus all that had happened.
තේන ඛෝ පන සමයේන ආයස්මා මහාමෝග්ගල්ලානෝ භගවතෝ අවිදූරේ නිසින්නෝ හෝති. අථ ඛෝ ආයස්මතෝ මහාමෝග්ගල්ලානස්ස ඒතදහෝසි: “කතමේසානං ඛෝ දේවානං ඒවං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)”ති?
Now at that time Venerable Mahāmoggallāna was sitting not far from the Buddha. He thought, “Which gods know whether a person has anything left over or not?”
තේන ඛෝ පන සමයේන තිස්සෝ නාම භික්ඛු අධුනාකාලඞ්කතෝ අඤ්ඤතරං බ්‍රහ්මලෝකං උපපන්නෝ හෝති. තත්‍රාපි නං ඒවං ජානන්ති: “තිස්සෝ බ්‍රහ්මා මහිද්ධිකෝ මහානුභාවෝ”ති.
Now, at that time a monk called Tissa had recently passed away and been reborn in a Brahmā realm. There they knew that Tissa the Brahmā was very mighty and powerful.
අථ ඛෝ ආයස්මා මහාමෝග්ගල්ලානෝ—සේය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසෝ සමිඤ්ජිතං වා බාහං පසාරේය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්ජේය්‍ය; ඒවමේවං—ගිජ්ඣකූටේ පබ්බතේ අන්තරහිතෝ තස්මිං බ්‍රහ්මලෝකේ පාතුරහෝසි.
And then Venerable Mahāmoggallāna, as easily as a strong person would extend or contract their arm, vanished from the Vulture’s Peak and reappeared in that Brahmā realm.
අද්දසා ඛෝ තිස්සෝ බ්‍රහ්මා ආයස්මන්තං මහාමෝග්ගල්ලානං දූරතෝව ආගච්ඡන්තං. දිස්වා ආයස්මන්තං මහාමෝග්ගල්ලානං ඒතදවෝච: “ඒහි ඛෝ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන; ස්වාගතං, මාරිස මෝග්ගල්ලාන. චිරස්සං ඛෝ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, ඉමං පරියායමකාසි, යදිදං ඉධාගමනාය. නිසීද, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, ඉදමාසනං පඤ්ඤත්තන්”ති.
Tissa saw Moggallāna coming off in the distance, and said to him, “Come, my good Moggallāna! Welcome, my good Moggallāna! It’s been a long time since you took the opportunity to come here. Sit, my good Moggallāna, this seat is for you.”
නිසීදි ඛෝ ආයස්මා මහාමෝග්ගල්ලානෝ පඤ්ඤත්තේ ආසනේ. තිස්සෝපි ඛෝ බ්‍රහ්මා ආයස්මන්තං මහාමෝග්ගල්ලානං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි.
Moggallāna sat down on the seat spread out. Then Tissa bowed to Moggallāna and sat to one side.
ඒකමන්තං නිසින්නං ඛෝ තිස්සං බ්‍රහ්මානං ආයස්මා මහාමෝග්ගල්ලානෝ ඒතදවෝච: “කතමේසානං ඛෝ, තිස්ස, දේවානං ඒවං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)”ති?
Moggallāna said to him, “Which gods know whether a person has anything left over or not?”
“බ්‍රහ්මකායිකානං ඛෝ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, දේවානං ඒවං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)”ති.
“The gods of Brahmā’s Host know this.”
“සබ්බේසඤ්ඤේව ඛෝ, තිස්ස, බ්‍රහ්මකායිකානං දේවානං ඒවං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)”ති?
“But do all of them know this?”
“න ඛෝ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, සබ්බේසං බ්‍රහ්මකායිකානං දේවානං ඒවං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)ති.
“No, my good Moggallāna, not all of them.
යේ ඛෝ තේ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, බ්‍රහ්මකායිකා දේවා බ්‍රහ්මේන ආයුනා සන්තුට්ඨා බ්‍රහ්මේන වණ්ණේන බ්‍රහ්මේන සුඛේන බ්‍රහ්මේන යසේන බ්‍රහ්මේන ආධිපතේය්‍යේන සන්තුට්ඨා, තේ උත්තරි නිස්සරණං යථාභූතං නප්පජානන්ති. තේසං න ඒවං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)ති. යේ ච ඛෝ තේ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, බ්‍රහ්මකායිකා දේවා බ්‍රහ්මේන ආයුනා අසන්තුට්ඨා, බ්‍රහ්මේන වණ්ණේන බ්‍රහ්මේන සුඛේන බ්‍රහ්මේන යසේන බ්‍රහ්මේන ආධිපතේය්‍යේන අසන්තුට්ඨා, තේ ච උත්තරි නිස්සරණං යථාභූතං පජානන්ති. තේසං ඒවං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)ති.
Those gods of Brahmā’s Host who are content with the lifespan of Brahmā, with the beauty, happiness, fame, and sovereignty of Brahmā, and who don’t truly understand any higher escape: they don’t know this. But those gods of Brahmā’s Host who are not content with the lifespan of Brahmā, with the beauty, happiness, fame, and sovereignty of Brahmā, and who do truly understand a higher escape: they do know this.
ඉධ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, භික්ඛු උභතෝභාගවිමුත්තෝ හෝති. තමේනං තේ දේවා ඒවං ජානන්ති: ‘අයං ඛෝ ආයස්මා උභතෝභාගවිමුත්තෝ. යාවස්ස කායෝ ඨස්සති තාව නං දක්ඛන්ති දේවමනුස්සා. කායස්ස භේදා න නං දක්ඛන්ති දේවමනුස්සා(අ)ති. ඒවම්පි ඛෝ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, තේසං දේවානං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)ති.
Take a bhikkhu who is freed both ways. The gods know of them: ‘This venerable is freed both ways. As long as their body remains they will be seen by gods and humans. But when their body breaks up gods and humans will see them no more.’ This too is how those gods know whether a person has anything left over or not.
ඉධ පන, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, භික්ඛු පඤ්ඤාවිමුත්තෝ හෝති. තමේනං තේ දේවා ඒවං ජානන්ති: ‘අයං ඛෝ ආයස්මා පඤ්ඤාවිමුත්තෝ. යාවස්ස කායෝ ඨස්සති තාව නං දක්ඛන්ති දේවමනුස්සා. කායස්ස භේදා න නං දක්ඛන්ති දේවමනුස්සා(අ)ති. ඒවම්පි ඛෝ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, තේසං දේවානං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)ති.
Take a bhikkhu who is freed by wisdom. The gods know of them: ‘This venerable is freed by wisdom. As long as their body remains they will be seen by gods and humans. But when their body breaks up gods and humans will see them no more.’ This too is how those gods know whether a person has anything left over or not.
ඉධ පන, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, භික්ඛු කායසක්ඛී හෝති. තමේනං දේවා ඒවං ජානන්ති: ‘අයං ඛෝ ආයස්මා කායසක්ඛී. අප්පේව නාම අයමායස්මා අනුලෝමිකානි සේනාසනානි පටිසේවමානෝ කල්‍යාණමිත්තේ භජමානෝ ඉන්ද්‍රියානි සමන්නානයමානෝ—යස්සත්ථාය කුලපුත්තා සම්මදේව අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජන්ති, තදනුත්තරං—බ්‍රහ්මචරියපරියෝසානං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරේය්‍යා(අ)ති. ඒවම්පි ඛෝ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, තේසං දේවානං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)ති.
Take a bhikkhu who is a personal witness. The gods know of them: ‘This venerable is a personal witness. Hopefully this venerable will frequent appropriate lodgings, associate with good friends, and control their faculties. Then they might realize the supreme culmination of the spiritual path in this very life, and live having achieved with their own insight the goal for which gentlemen rightly go forth from the lay life to homelessness.’ This too is how those gods know whether a person has anything left over or not.
ඉධ පන, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, භික්ඛු දිට්ඨිප්පත්තෝ හෝති …පේ… සද්ධාවිමුත්තෝ හෝති …පේ… ධම්මානුසාරී හෝති. තමේනං තේ දේවා ඒවං ජානන්ති: ‘අයං ඛෝ ආයස්මා ධම්මානුසාරී. අප්පේව නාම අයමායස්මා අනුලෝමිකානි සේනාසනානි පටිසේවමානෝ කල්‍යාණමිත්තේ භජමානෝ ඉන්ද්‍රියානි සමන්නානයමානෝ—යස්සත්ථාය කුලපුත්තා සම්මදේව අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජන්ති, තදනුත්තරං—බ්‍රහ්මචරියපරියෝසානං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරේය්‍යා(අ)ති. ඒවම්පි ඛෝ, මාරිස මෝග්ගල්ලාන, තේසං දේවානං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)”ති.
Take a bhikkhu who is attained to view. … freed by faith … a follower of the teachings. The gods know of them: ‘This venerable is a follower of the teachings. Hopefully this venerable will frequent appropriate lodgings, associate with good friends, and control their faculties. Then they might realize the supreme culmination of the spiritual path in this very life, and live having achieved with their own insight the goal for which gentlemen rightly go forth from the lay life to homelessness.’ This too is how those gods know whether a person has anything left over or not.”
අථ ඛෝ ආයස්මා මහාමෝග්ගල්ලානෝ තිස්සස්ස බ්‍රහ්මුනෝ භාසිතං අභිනන්දිත්වා අනුමෝදිත්වා—සේය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසෝ සමිඤ්ජිතං වා බාහං පසාරේය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්ජේය්‍ය; ඒවමේවං—බ්‍රහ්මලෝකේ අන්තරහිතෝ ගිජ්ඣකූටේ පබ්බතේ පාතුරහෝසි. අථ ඛෝ ආයස්මා මහාමෝග්ගල්ලානෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්මා මහාමෝග්ගල්ලානෝ යාවතකෝ අහෝසි තිස්සේන බ්‍රහ්මුනා සද්ධිං කථාසල්ලාපෝ තං සබ්බං භගවතෝ ආරෝචේසි.
Moggallāna approved and agreed with what Tissa the Brahmā said. Then, as easily as a strong person would extend or contract their arm, he vanished from the Brahmā realm and reappeared on the Vulture’s Peak. Then Mahāmoggallāna went up to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened.
“න හි පන තේ, මෝග්ගල්ලාන, තිස්සෝ බ්‍රහ්මා සත්තමං අනිමිත්තවිහාරිං පුග්ගලං දේසේති”.
“But Moggallāna, Tissa the Brahmā didn’t teach the seventh person, the signless meditator.”
“ඒතස්ස, භගවා, කාලෝ, ඒතස්ස, සුගත, කාලෝ. යං භගවා සත්තමං අනිමිත්තවිහාරිං පුග්ගලං දේසේය්‍ය. භගවතෝ සුත්වා භික්ඛූ ධාරේස්සන්තී”ති.
“Now is the time, Blessed One! Now is the time, Holy One! May the Buddha teach the seventh person, the signless meditator. The bhikkhus will listen and remember it.”
“තේන හි, මෝග්ගල්ලාන, සුණාහි, සාධුකං මනසි කරෝහි; භාසිස්සාමී”ති.
“Well then, Moggallāna, listen and apply your mind well, I will speak.”
“ඒවං, භන්තේ”ති ඛෝ ආයස්මා මහාමෝග්ගල්ලානෝ භගවතෝ පච්චස්සෝසි. භගවා ඒතදවෝච:
“Yes, sir,” Mahāmoggallāna replied. The Buddha said this:
“ඉධ, මෝග්ගල්ලාන, භික්ඛු සබ්බනිමිත්තානං අමනසිකාරා අනිමිත්තං චේතෝසමාධිං උපසම්පජ්ජ විහරති. තමේනං තේ දේවා ඒවං ජානන්ති: ‘අයං ඛෝ ආයස්මා සබ්බනිමිත්තානං අමනසිකාරා අනිමිත්තං චේතෝසමාධිං උපසම්පජ්ජ විහරති. අප්පේව නාම අයමායස්මා අනුලෝමිකානි සේනාසනානි පටිසේවමානෝ කල්‍යාණමිත්තේ භජමානෝ ඉන්ද්‍රියානි සමන්නානයමානෝ—යස්සත්ථාය කුලපුත්තා සම්මදේව අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජන්ති, තදනුත්තරං—බ්‍රහ්මචරියපරියෝසානං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරේය්‍යා(අ)ති. ඒවං ඛෝ, මෝග්ගල්ලාන, තේසං දේවානං ඤාණං හෝති: ‘සෞපාදිසේසේ වා සෞපාදිසේසෝති, අනුපාදිසේසේ වා අනුපාදිසේසෝ(අ)”ති.
“Moggallāna, take the case of a bhikkhu who, not focusing on any signs, enters and remains in the signless immersion of the heart. The gods know of them: ‘This venerable, not focusing on any signs, enters and remains in the signless immersion of the heart. Hopefully this venerable will frequent appropriate lodgings, associate with good friends, and control their faculties. Then they might realize the supreme culmination of the spiritual path in this very life, and live having achieved with their own insight the goal for which gentlemen rightly go forth from the lay life to homelessness.’ This too is how those gods know whether a person has anything left over or not.”
තතියං.
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
