Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဗုဒ္ဓဝံသပာဠိ • Buddhavaṃsapāḷi |
၁၉. တိသ္သဗုဒ္ဓဝံသော
19. Tissabuddhavaṃso
၁.
1.
သိဒ္ဓတ္ထသ္သ အပရေန၊ အသမော အပ္ပဋိပုဂ္ဂလော။
Siddhatthassa aparena, asamo appaṭipuggalo;
အနန္တတေဇော အမိတယသော၊ တိသ္သော လောကဂ္ဂနာယကော။
Anantatejo amitayaso, tisso lokagganāyako.
၂.
2.
တမန္ဓကာရံ ဝိဓမိတ္ဝာ၊ ဩဘာသေတ္ဝာ သဒေဝကံ။
Tamandhakāraṃ vidhamitvā, obhāsetvā sadevakaṃ;
အနုကမ္ပကော မဟာဝီရော၊ လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇိ စက္ခုမာ။
Anukampako mahāvīro, loke uppajji cakkhumā.
၃.
3.
တသ္သာပိ အတုလာ ဣဒ္ဓိ၊ အတုလံ သီလံ သမာဓိ စ။
Tassāpi atulā iddhi, atulaṃ sīlaṃ samādhi ca;
သဗ္ဗတ္ထ ပာရမိံ ဂန္တ္ဝာ၊ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တယိ။
Sabbattha pāramiṃ gantvā, dhammacakkaṃ pavattayi.
၄.
4.
သော ဗုဒ္ဓော ဒသသဟသ္သိမ္ဟိ၊ ဝိညာပေသိ ဂိရံ သုစိံ။
So buddho dasasahassimhi, viññāpesi giraṃ suciṃ;
ကောဋိသတာနိ အဘိသမိံသု၊ ပဌမေ ဓမ္မဒေသနေ။
Koṭisatāni abhisamiṃsu, paṭhame dhammadesane.
၅.
5.
ဒုတိယော နဝုတိကောဋီနံ၊ တတိယော သဋ္ဌိကောဋိယော။
Dutiyo navutikoṭīnaṃ, tatiyo saṭṭhikoṭiyo;
၆.
6.
သန္နိပာတာ တယော အာသုံ၊ တိသ္သေ လောကဂ္ဂနာယကေ။
Sannipātā tayo āsuṃ, tisse lokagganāyake;
ခီဏာသဝာနံ ဝိမလာနံ၊ သန္တစိတ္တာန တာဒိနံ။
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
၇.
7.
ခီဏာသဝသတသဟသ္သာနံ၊ ပဌမော အာသိ သမာဂမော။
Khīṇāsavasatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo;
နဝုတိသတသဟသ္သာနံ၊ ဒုတိယော အာသိ သမာဂမော။
Navutisatasahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
၈.
8.
အသီတိသတသဟသ္သာနံ ၊ တတိယော အာသိ သမာဂမော။
Asītisatasahassānaṃ , tatiyo āsi samāgamo;
ခီဏာသဝာနံ ဝိမလာနံ၊ ပုပ္ဖိတာနံ ဝိမုတ္တိယာ။
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, pupphitānaṃ vimuttiyā.
၉.
9.
အဟံ တေန သမယေန၊ သုဇာတော နာမ ခတ္တိယော။
Ahaṃ tena samayena, sujāto nāma khattiyo;
မဟာဘောဂံ ဆဍ္ဍယိတ္ဝာ၊ ပဗ္ဗဇိံ ဣသိပဗ္ဗဇံ။
Mahābhogaṃ chaḍḍayitvā, pabbajiṃ isipabbajaṃ.
၁၀.
10.
မယိ ပဗ္ဗဇိတေ သန္တေ၊ ဥပ္ပဇ္ဇိ လောကနာယကော။
Mayi pabbajite sante, uppajji lokanāyako;
ဗုဒ္ဓောတိ သဒ္ဒံ သုတ္ဝာန၊ ပီတိ မေ ဥပပဇ္ဇထ။
Buddhoti saddaṃ sutvāna, pīti me upapajjatha.
၁၁.
11.
ဒိဗ္ဗံ မန္ဒာရဝံ ပုပ္ဖံ၊ ပဒုမံ ပာရိဆတ္တကံ။
Dibbaṃ mandāravaṃ pupphaṃ, padumaṃ pārichattakaṃ;
ဥဘော ဟတ္ထေဟိ ပဂ္ဂယ္ဟ၊ ဓုနမာနော ဥပာဂမိံ။
Ubho hatthehi paggayha, dhunamāno upāgamiṃ.
၁၂.
12.
စတုဝဏ္ဏပရိဝုတံ၊ တိသ္သံ လောကဂ္ဂနာယကံ။
Catuvaṇṇaparivutaṃ, tissaṃ lokagganāyakaṃ;
တမဟံ ပုပ္ဖံ ဂဟေတ္ဝာ၊ မတ္ထကေ ဓာရယိံ ဇိနံ။
Tamahaṃ pupphaṃ gahetvā, matthake dhārayiṃ jinaṃ.
၁၃.
13.
သောပိ မံ ဗုဒ္ဓော ဗ္ယာကာသိ၊ ဇနမဇ္ဈေ နိသီဒိယ။
Sopi maṃ buddho byākāsi, janamajjhe nisīdiya;
‘‘ဒ္ဝေနဝုတေ ဣတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သတိ။
‘‘Dvenavute ito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
၁၄.
14.
‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတ္ဝာန။ပေ.။ ဟေသ္သာမ သမ္မုခာ ဣမံ’’။
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
၁၅.
15.
တသ္သာပိ ဝစနံ သုတ္ဝာ၊ ဘိယ္ယော စိတ္တံ ပသာဒယိံ။
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌာသိံ၊ ဒသပာရမိပူရိယာ။
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
၁၆.
16.
ခေမကံ နာမ နဂရံ၊ ဇနသန္ဓော နာမ ခတ္တိယော။
Khemakaṃ nāma nagaraṃ, janasandho nāma khattiyo;
ပဒုမာ နာမ ဇနိကာ၊ တိသ္သသ္သ စ မဟေသိနော။
Padumā nāma janikā, tissassa ca mahesino.
၁၇.
17.
သတ္တဝသ္သသဟသ္သာနိ၊ အဂာရံ အဇ္ဈ သော ဝသိ။
Sattavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
၁၈.
18.
သမတိံသသဟသ္သာနိ၊ နာရိယော သမလင္ကတာ။
Samatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
သုဘဒ္ဒာနာမိကာ နာရီ၊ အာနန္ဒော နာမ အတ္ရဇော။
Subhaddānāmikā nārī, ānando nāma atrajo.
၁၉.
19.
နိမိတ္တေ စတုရော ဒိသ္ဝာ၊ အသ္သယာနေန နိက္ခမိ။
Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhami;
အနူနအဋ္ဌမာသာနိ၊ ပဓာနံ ပဒဟီ ဇိနော။
Anūnaaṭṭhamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
၂၀.
20.
ဗ္ရဟ္မုနာ ယာစိတော သန္တော၊ တိသ္သော လောကဂ္ဂနာယကော။
Brahmunā yācito santo, tisso lokagganāyako;
ဝတ္တိ စက္ကံ မဟာဝီရော၊ ယသဝတိယမုတ္တမေ။
Vatti cakkaṃ mahāvīro, yasavatiyamuttame.
၂၁.
21.
ဗ္ရဟ္မဒေဝော ဥဒယော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ။
Brahmadevo udayo ca, ahesuṃ aggasāvakā;
သမင္ဂော နာမုပဋ္ဌာကော၊ တိသ္သသ္သ စ မဟေသိနော။
Samaṅgo nāmupaṭṭhāko, tissassa ca mahesino.
၂၂.
22.
ဖုသ္သာ စေဝ သုဒတ္တာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ။
Phussā ceva sudattā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ဗောဓိ တသ္သ ဘဂဝတော၊ အသနောတိ ပဝုစ္စတိ။
Bodhi tassa bhagavato, asanoti pavuccati.
၂၃.
23.
သမ္ဗလော စ သိရိမာ စေဝ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌကာ။
Sambalo ca sirimā ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
ကိသာဂောတမီ ဥပသေနာ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌိကာ။
Kisāgotamī upasenā, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
၂၄.
24.
သော ဗုဒ္ဓော သဋ္ဌိရတနော၊ အဟု ဥစ္စတ္တနေ ဇိနော။
So buddho saṭṭhiratano, ahu uccattane jino;
အနူပမော အသဒိသော၊ ဟိမဝာ ဝိယ ဒိသ္သတိ။
Anūpamo asadiso, himavā viya dissati.
၂၅.
25.
တသ္သာပိ အတုလတေဇသ္သ၊ အာယု အာသိ အနုတ္တရော။
Tassāpi atulatejassa, āyu āsi anuttaro;
ဝသ္သသတသဟသ္သာနိ၊ လောကေ အဋ္ဌာသိ စက္ခုမာ။
Vassasatasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
၂၆.
26.
ဥတ္တမံ ပဝရံ သေဋ္ဌံ၊ အနုဘောတ္ဝာ မဟာယသံ။
Uttamaṃ pavaraṃ seṭṭhaṃ, anubhotvā mahāyasaṃ;
ဇလိတ္ဝာ အဂ္ဂိက္ခန္ဓောဝ၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော။
Jalitvā aggikkhandhova, nibbuto so sasāvako.
၂၇.
27.
ဝလာဟကောဝ အနိလေန၊ သူရိယေန ဝိယ ဥသ္သဝော။
Valāhakova anilena, sūriyena viya ussavo;
အန္ဓကာရောဝ ပဒီပေန၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော။
Andhakārova padīpena, nibbuto so sasāvako.
၂၈.
28.
တိသ္သော ဇိနဝရော ဗုဒ္ဓော၊ နန္ဒာရာမမ္ဟိ နိဗ္ဗုတော။
Tisso jinavaro buddho, nandārāmamhi nibbuto;
တတ္ထေဝသ္သ ဇိနထူပော၊ တီဏိယောဇနမုဂ္ဂတောတိ။
Tatthevassa jinathūpo, tīṇiyojanamuggatoti.
တိသ္သသ္သ ဘဂဝတော ဝံသော သတ္တရသမော။
Tissassa bhagavato vaṃso sattarasamo.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဗုဒ္ဓဝံသ-အဋ္ဌကထာ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ၁၉. တိသ္သဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ • 19. Tissabuddhavaṃsavaṇṇanā