Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳನಿದ್ದೇಸಪಾಳಿ • Cūḷaniddesapāḷi

    ೨. ತಿಸ್ಸಮೇತ್ತೇಯ್ಯಮಾಣವಪುಚ್ಛಾನಿದ್ದೇಸೋ

    2. Tissametteyyamāṇavapucchāniddeso

    .

    9.

    ಕೋಧ ಸನ್ತುಸಿತೋ ಲೋಕೇ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ತಿಸ್ಸಮೇತ್ತೇಯ್ಯೋ]

    Kodhasantusito loke, [iccāyasmā tissametteyyo]

    ಕಸ್ಸ ನೋ ಸನ್ತಿ ಇಞ್ಜಿತಾ।

    Kassa no santi iñjitā;

    ಕೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯ, ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತಿ।

    Ko ubhantamabhiññāya, majjhe mantā na lippati;

    ಕಂ ಬ್ರೂಸಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ, ಕೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಮಚ್ಚಗಾ॥

    Kaṃ brūsi mahāpurisoti, ko idha sibbinimaccagā.

    ಕೋಧ ಸನ್ತುಸಿತೋ ಲೋಕೇತಿ ಕೋ ಲೋಕೇ ತುಟ್ಠೋ ಸನ್ತುಟ್ಠೋ ಅತ್ತಮನೋ ಪರಿಪುಣ್ಣಸಙ್ಕಪ್ಪೋತಿ – ಕೋಧ ಸನ್ತುಸಿತೋ ಲೋಕೇ।

    Kodha santusito loketi ko loke tuṭṭho santuṭṭho attamano paripuṇṇasaṅkappoti – kodha santusito loke.

    ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ತಿಸ್ಸಮೇತ್ತೇಯ್ಯೋತಿ। ಇಚ್ಚಾತಿ ಪದಸನ್ಧಿ ಪದಸಂಸಗ್ಗೋ ಪದಪಾರಿಪೂರೀ ಅಕ್ಖರಸಮವಾಯೋ ಬ್ಯಞ್ಜನಸಿಲಿಟ್ಠತಾ ಪದಾನುಪುಬ್ಬತಾಪೇತಂ – ಇಚ್ಚಾತಿ। ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಪಿಯವಚನಂ ಗರುವಚನಂ ಸಗಾರವಸಪ್ಪತಿಸ್ಸಾಧಿವಚನಮೇತಂ – ಆಯಸ್ಮಾತಿ। ತಿಸ್ಸೋತಿ ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ನಾಮಂ ಸಙ್ಖಾ ಸಮಞ್ಞಾ ಪಞ್ಞತ್ತಿ ವೋಹಾರೋ ನಾಮಂ ನಾಮಕಮ್ಮಂ ನಾಮಧೇಯ್ಯಂ ನಿರುತ್ತಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಅಭಿಲಾಪೋ। ಮೇತ್ತೇಯ್ಯೋತಿ ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಗೋತ್ತಂ ಸಙ್ಖಾ ಸಮಞ್ಞಾ ಪಞ್ಞತ್ತಿ ವೋಹಾರೋತಿ – ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ತಿಸ್ಸಮೇತ್ತೇಯ್ಯೋ।

    Iccāyasmātissametteyyoti. Iccāti padasandhi padasaṃsaggo padapāripūrī akkharasamavāyo byañjanasiliṭṭhatā padānupubbatāpetaṃ – iccāti. Āyasmāti piyavacanaṃ garuvacanaṃ sagāravasappatissādhivacanametaṃ – āyasmāti. Tissoti tassa brāhmaṇassa nāmaṃ saṅkhā samaññā paññatti vohāro nāmaṃ nāmakammaṃ nāmadheyyaṃ nirutti byañjanaṃ abhilāpo. Metteyyoti tassa brāhmaṇassa gottaṃ saṅkhā samaññā paññatti vohāroti – iccāyasmā tissametteyyo.

    ಕಸ್ಸ ನೋ ಸನ್ತಿ ಇಞ್ಜಿತಾತಿ ತಣ್ಹಿಞ್ಜಿತಂ ದಿಟ್ಠಿಞ್ಜಿತಂ ಮಾನಿಞ್ಜಿತಂ ಕಿಲೇಸಿಞ್ಜಿತಂ ಕಾಮಿಞ್ಜಿತಂ। ಕಸ್ಸಿಮೇ ಇಞ್ಜಿತಾ ನತ್ಥಿ ನ ಸನ್ತಿ ನ ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತಿ ನುಪಲಬ್ಭನ್ತಿ ಪಹೀನಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾ ವೂಪಸನ್ತಾ ಪಟಿಪಸ್ಸದ್ಧಾ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾತಿ – ಕಸ್ಸ ನೋ ಸನ್ತಿ ಇಞ್ಜಿತಾ।

    Kassa no santi iñjitāti taṇhiñjitaṃ diṭṭhiñjitaṃ māniñjitaṃ kilesiñjitaṃ kāmiñjitaṃ. Kassime iñjitā natthi na santi na saṃvijjanti nupalabbhanti pahīnā samucchinnā vūpasantā paṭipassaddhā abhabbuppattikā ñāṇagginā daḍḍhāti – kassa no santi iñjitā.

    ಕೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯಾತಿ ಕೋ ಉಭೋ ಅನ್ತೇ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಜಾನಿತ್ವಾ ತುಲಯಿತ್ವಾ ತೀರಯಿತ್ವಾ ವಿಭಾವಯಿತ್ವಾ ವಿಭೂತಂ ಕತ್ವಾತಿ – ಕೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯ।

    Ko ubhantamabhiññāyāti ko ubho ante abhiññāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti – ko ubhantamabhiññāya.

    ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತೀತಿ ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾಯ ನ ಲಿಪ್ಪತಿ, ಅಲಿತ್ತೋ ಅನುಪಲಿತ್ತೋ ನಿಕ್ಖನ್ತೋ ನಿಸ್ಸಟೋ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ ವಿಸಞ್ಞುತ್ತೋ ವಿಮರಿಯಾದಿಕತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತೀತಿ – ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತಿ।

    Majjhe mantā na lippatīti majjhe mantāya na lippati, alitto anupalitto nikkhanto nissaṭo vippamutto visaññutto vimariyādikatena cetasā viharatīti – majjhe mantā na lippati.

    ಕಂ ಬ್ರೂಸಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋ ಅಗ್ಗಪುರಿಸೋ ಸೇಟ್ಠಪುರಿಸೋ ವಿಸೇಟ್ಠಪುರಿಸೋ ಪಾಮೋಕ್ಖಪುರಿಸೋ ಉತ್ತಮಪುರಿಸೋ ಪಧಾನಪುರಿಸೋ ಪವರಪುರಿಸೋತಿ। ಕಂ ಬ್ರೂಸಿ ಕಂ ಕಥೇಸಿ ಕಂ ಮಞ್ಞಸಿ ಕಂ ಭಣಸಿ ಕಂ ಪಸ್ಸತಿ ಕಂ ವೋಹರಸೀತಿ – ಕಂ ಬ್ರೂಸಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ।

    Kaṃ brūsi mahāpurisoti mahāpuriso aggapuriso seṭṭhapuriso viseṭṭhapuriso pāmokkhapuriso uttamapuriso padhānapuriso pavarapurisoti. Kaṃ brūsi kaṃ kathesi kaṃ maññasi kaṃ bhaṇasi kaṃ passati kaṃ voharasīti – kaṃ brūsi mahāpurisoti.

    ಕೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಮಚ್ಚಗಾತಿ ಕೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಂ ತಣ್ಹಂ ಅಜ್ಝಗಾ ಉಪಚ್ಚಗಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೋ ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತೋ ವೀತಿವತ್ತೋತಿ – ಕೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಮಚ್ಚಗಾ। ತೇನಾಹ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ –

    Ko idha sibbinimaccagāti ko idha sibbiniṃ taṇhaṃ ajjhagā upaccagā atikkanto samatikkanto vītivattoti – ko idha sibbinimaccagā. Tenāha so brāhmaṇo –

    ‘‘ಕೋಧ ಸನ್ತುಸಿತೋ ಲೋಕೇ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ತಿಸ್ಸಮೇತ್ತೇಯ್ಯೋ]

    ‘‘Kodha santusito loke, [iccāyasmā tissametteyyo]

    ಕಸ್ಸ ನೋ ಸನ್ತಿ ಇಞ್ಜಿತಾ।

    Kassa no santi iñjitā;

    ಕೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯ, ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತಿ।

    Ko ubhantamabhiññāya, majjhe mantā na lippati;

    ಕಂ ಬ್ರೂಸಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ, ಕೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಮಚ್ಚಗಾ’’ತಿ॥

    Kaṃ brūsi mahāpurisoti, ko idha sibbinimaccagā’’ti.

    ೧೦.

    10.

    ಕಾಮೇಸು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾ, [ಮೇತ್ತೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾ]

    Kāmesubrahmacariyavā, [metteyyāti bhagavā]

    ವೀತತಣ್ಹೋ ಸದಾ ಸತೋ।

    Vītataṇho sadā sato;

    ಸಙ್ಖಾಯ ನಿಬ್ಬುತೋ ಭಿಕ್ಖು, ತಸ್ಸ ನೋ ಸನ್ತಿ ಇಞ್ಜಿತಾ॥

    Saṅkhāya nibbuto bhikkhu, tassa no santi iñjitā.

    ಕಾಮೇಸು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾತಿ। ಕಾಮಾತಿ ಉದ್ದಾನತೋ ದ್ವೇ ಕಾಮಾ – ವತ್ಥುಕಾಮಾ ಚ ಕಿಲೇಸಕಾಮಾ ಚ…ಪೇ॰… ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ವತ್ಥುಕಾಮಾ…ಪೇ॰… ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಕಿಲೇಸಕಾಮಾ। ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ಅಸದ್ಧಮ್ಮಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ ಆರತಿ ವಿರತಿ ಪಟಿವಿರತಿ ವೇರಮಣೀ ಅಕಿರಿಯಾ ಅಕರಣಂ ಅನಜ್ಝಾಪತ್ತಿ ವೇಲಾಅನತಿಕ್ಕಮೋ। ಅಪಿ ಚ, ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ಅರಿಯೋ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ, ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಸಮ್ಮಾವಾಚಾ, ಸಮ್ಮಾಕಮ್ಮನ್ತೋ, ಸಮ್ಮಾಆಜೀವೋ, ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ, ಸಮ್ಮಾಸತಿ, ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿ। ಯೋ ಇಮಿನಾ ಅರಿಯೇನ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೇನ ಮಗ್ಗೇನ ಉಪೇತೋ ಸಮುಪೇತೋ ಉಪಾಗತೋ ಸಮುಪಾಗತೋ ಉಪಪನ್ನೋ ಸಮುಪಪನ್ನೋ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಸೋ ವುಚ್ಚತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾ। ಯಥಾ ಚ ಧನೇನ ಧನವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಭೋಗೇನ ಭೋಗವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಯಸೇನ ಯಸವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಸಿಪ್ಪೇನ ಸಿಪ್ಪವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಸೀಲೇನ ಸೀಲವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ವೀರಿಯೇನ ವೀರಿಯವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಪಞ್ಞಾಯ ಪಞ್ಞವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ವಿಜ್ಜಾಯ ವಿಜ್ಜವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ – ಏವಮೇವ ಯೋ ಇಮಿನಾ ಅರಿಯೇನ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೇನ ಮಗ್ಗೇನ ಉಪೇತೋ ಸಮುಪೇತೋ ಉಪಾಗತೋ ಸಮುಪಾಗತೋ ಉಪಪನ್ನೋ ಸಮುಪಪನ್ನೋ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಸೋ ವುಚ್ಚತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾತಿ – ಕಾಮೇಸು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾ।

    Kāmesu brahmacariyavāti. Kāmāti uddānato dve kāmā – vatthukāmā ca kilesakāmā ca…pe… ime vuccanti vatthukāmā…pe… ime vuccanti kilesakāmā. Brahmacariyaṃ vuccati asaddhammasamāpattiyā ārati virati paṭivirati veramaṇī akiriyā akaraṇaṃ anajjhāpatti velāanatikkamo. Api ca, nippariyāyena brahmacariyaṃ vuccati ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi. Yo iminā ariyena aṭṭhaṅgikena maggena upeto samupeto upāgato samupāgato upapanno samupapanno samannāgato, so vuccati brahmacariyavā. Yathā ca dhanena dhanavāti vuccati, bhogena bhogavāti vuccati, yasena yasavāti vuccati, sippena sippavāti vuccati, sīlena sīlavāti vuccati, vīriyena vīriyavāti vuccati, paññāya paññavāti vuccati, vijjāya vijjavāti vuccati – evameva yo iminā ariyena aṭṭhaṅgikena maggena upeto samupeto upāgato samupāgato upapanno samupapanno samannāgato, so vuccati brahmacariyavāti – kāmesu brahmacariyavā.

    ಮೇತ್ತೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾ ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಗೋತ್ತೇನ ಆಲಪತಿ। ಭಗವಾತಿ ಗಾರವಾಧಿವಚನಮೇತಂ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಛಿಕಾ ಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಯದಿದಂ ಭಗವಾತಿ – ಮೇತ್ತೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾ।

    Metteyyāti bhagavā taṃ brāhmaṇaṃ gottena ālapati. Bhagavāti gāravādhivacanametaṃ…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ bhagavāti – metteyyāti bhagavā.

    ವೀತತಣ್ಹೋ ಸದಾ ಸತೋತಿ। ತಣ್ಹಾತಿ ರೂಪತಣ್ಹಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾ। ಯಸ್ಸೇಸಾ ತಣ್ಹಾ ಪಹೀನಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾ ವೂಪಸನ್ತಾ ಪಟಿಪಸ್ಸದ್ಧಾ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾ, ಸೋ ವುಚ್ಚತಿ ವೀತತಣ್ಹೋ ಚತ್ತತಣ್ಹೋ ವನ್ತತಣ್ಹೋ ಮುತ್ತತಣ್ಹೋ ಪಹೀನತಣ್ಹೋ ಪಟಿನಿಸ್ಸಟ್ಠತಣ್ಹೋ ವೀತರಾಗೋ ಚತ್ತರಾಗೋ ವನ್ತರಾಗೋ ಮುತ್ತರಾಗೋ ಪಹೀನರಾಗೋ ಪಟಿನಿಸ್ಸಟ್ಠರಾಗೋ ನಿಚ್ಛಾತೋ ನಿಬ್ಬುತೋ ಸೀತಿಭೂತೋ ಸುಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೇನ ಅತ್ತನಾ ವಿಹರತಿ। ಸದಾತಿ ಸದಾ ಸಬ್ಬದಾ ಸಬ್ಬಕಾಲಂ ನಿಚ್ಚಕಾಲಂ ಧುವಕಾಲಂ ಸತತಂ ಸಮಿತಂ ಅಬ್ಬೋಕಿಣ್ಣಂ ಪೋಙ್ಖಾನುಪೋಙ್ಖಂ 1 ಉದಕೂಮಿಕಜಾತಂ ಅವೀಚಿಸನ್ತತಿಸಹಿತಂ 2 ಫಸ್ಸಿತಂ 3 ಪುರೇಭತ್ತಂ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪುರಿಮಯಾಮಂ ಮಜ್ಝಿಮಯಾಮಂ ಪಚ್ಛಿಮಯಾಮಂ ಕಾಳೇ ಜುಣ್ಹೇ ವಸ್ಸೇ ಹೇಮನ್ತೇ ಗಿಮ್ಹೇ ಪುರಿಮೇ ವಯೋಖನ್ಧೇ ಮಜ್ಝಿಮೇ ವಯೋಖನ್ಧೇ ಪಚ್ಛಿಮೇ ವಯೋಖನ್ಧೇ। ಸತೋತಿ ಚತೂಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಸತೋ – ಕಾಯೇ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ಭಾವೇನ್ತೋ ಸತೋ, ವೇದನಾಸು ವೇದನಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ಭಾವೇನ್ತೋ ಸತೋ, ಚಿತ್ತೇ ಚಿತ್ತಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ಭಾವೇನ್ತೋ ಸತೋ, ಧಮ್ಮೇಸು ಧಮ್ಮಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಂ ಭಾವೇನ್ತೋ ಸತೋ…ಪೇ॰… ಸೋ ವುಚ್ಚತಿ ಸತೋತಿ – ವೀತತಣ್ಹೋ ಸದಾ ಸತೋ।

    Vītataṇhosadā satoti. Taṇhāti rūpataṇhā…pe… dhammataṇhā. Yassesā taṇhā pahīnā samucchinnā vūpasantā paṭipassaddhā abhabbuppattikā ñāṇagginā daḍḍhā, so vuccati vītataṇho cattataṇho vantataṇho muttataṇho pahīnataṇho paṭinissaṭṭhataṇho vītarāgo cattarāgo vantarāgo muttarāgo pahīnarāgo paṭinissaṭṭharāgo nicchāto nibbuto sītibhūto sukhappaṭisaṃvedī brahmabhūtena attanā viharati. Sadāti sadā sabbadā sabbakālaṃ niccakālaṃ dhuvakālaṃ satataṃ samitaṃ abbokiṇṇaṃ poṅkhānupoṅkhaṃ 4 udakūmikajātaṃ avīcisantatisahitaṃ 5 phassitaṃ 6 purebhattaṃ pacchābhattaṃ purimayāmaṃ majjhimayāmaṃ pacchimayāmaṃ kāḷe juṇhe vasse hemante gimhe purime vayokhandhe majjhime vayokhandhe pacchime vayokhandhe. Satoti catūhi kāraṇehi sato – kāye kāyānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato, vedanāsu vedanānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato, citte cittānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato, dhammesu dhammānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato…pe… so vuccati satoti – vītataṇho sadā sato.

    ಸಙ್ಖಾಯ ನಿಬ್ಬುತೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸಙ್ಖಾ ವುಚ್ಚತಿ ಞಾಣಂ। ಯಾ ಪಞ್ಞಾ ಪಜಾನನಾ ವಿಚಯೋ ಪವಿಚಯೋ…ಪೇ॰… ಅಮೋಹೋ ಧಮ್ಮವಿಚಯೋ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ। ಸಙ್ಖಾಯಾತಿ ಸಙ್ಖಾಯ ಜಾನಿತ್ವಾ ತುಲಯಿತ್ವಾ ತೀರಯಿತ್ವಾ ವಿಭಾವಯಿತ್ವಾ ವಿಭೂತಂ ಕತ್ವಾ, ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ಅನಿಚ್ಚಾ’’ತಿ ಸಙ್ಖಾಯ ಜಾನಿತ್ವಾ ತುಲಯಿತ್ವಾ ತೀರಯಿತ್ವಾ ವಿಭಾವಯಿತ್ವಾ ವಿಭೂತಂ ಕತ್ವಾ, ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ದುಕ್ಖಾ’’ತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ಅನತ್ತಾ’’ತಿ… ‘‘ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಾ ಸಙ್ಖಾರಾ’’ತಿ… ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ ಸಙ್ಖಾಯ ಜಾನಿತ್ವಾ ತುಲಯಿತ್ವಾ ತೀರಯಿತ್ವಾ ವಿಭಾವಯಿತ್ವಾ ವಿಭೂತಂ ಕತ್ವಾ।

    Saṅkhāya nibbuto bhikkhūti saṅkhā vuccati ñāṇaṃ. Yā paññā pajānanā vicayo pavicayo…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi. Saṅkhāyāti saṅkhāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā, ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā’’ti saṅkhāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā, ‘‘sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti…pe… ‘‘sabbe dhammā anattā’’ti… ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā’’ti… ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti saṅkhāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā.

    ಅಥ ವಾ, ಅನಿಚ್ಚತೋ ಸಙ್ಖಾಯ ಜಾನಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ದುಕ್ಖತೋ… ರೋಗತೋ… ಗಣ್ಡತೋ… ಸಲ್ಲತೋ…ಪೇ॰… ನಿಸ್ಸರಣತೋ ಸಙ್ಖಾಯ ಜಾನಿತ್ವಾ ತುಲಯಿತ್ವಾ ತೀರಯಿತ್ವಾ ವಿಭಾವಯಿತ್ವಾ ವಿಭೂತಂ ಕತ್ವಾ। ನಿಬ್ಬುತೋತಿ ರಾಗಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಾಪಿತತ್ತಾ ನಿಬ್ಬುತೋ, ದೋಸಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಾಪಿತತ್ತಾ ನಿಬ್ಬುತೋ, ಮೋಹಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಾಪಿತತ್ತಾ ನಿಬ್ಬುತೋ, ಕೋಧಸ್ಸ… ಉಪನಾಹಸ್ಸ… ಮಕ್ಖಸ್ಸ… ಪಳಾಸಸ್ಸ… ಇಸ್ಸಾಯ… ಮಚ್ಛರಿಯಸ್ಸ… ಮಾಯಾಯ… ಸಾಠೇಯ್ಯಸ್ಸ… ಥಮ್ಭಸ್ಸ… ಸಾರಮ್ಭಸ್ಸ… ಮಾನಸ್ಸ… ಅತಿಮಾನಸ್ಸ… ಮದಸ್ಸ… ಪಮಾದಸ್ಸ… ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸಾನಂ… ಸಬ್ಬದುಚ್ಚರಿತಾನಂ… ಸಬ್ಬದರಥಾನಂ … ಸಬ್ಬಪರಿಳಾಹಾನಂ… ಸಬ್ಬಸನ್ತಾಪಾನಂ… ಸಬ್ಬಾಕುಸಲಾಭಿಸಙ್ಖಾರಾನಂ ನಿಬ್ಬಾಪಿತತ್ತಾ ನಿಬ್ಬುತೋ। ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸತ್ತನ್ನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಭಿನ್ನತ್ತಾ ಭಿಕ್ಖು…ಪೇ॰… ವುಸಿತವಾ ಖೀಣಪುನಬ್ಭವೋ ಸ ಭಿಕ್ಖೂತಿ – ಸಙ್ಖಾಯ ನಿಬ್ಬುತೋ ಭಿಕ್ಖು।

    Atha vā, aniccato saṅkhāya jānitvā…pe… dukkhato… rogato… gaṇḍato… sallato…pe… nissaraṇato saṅkhāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā. Nibbutoti rāgassa nibbāpitattā nibbuto, dosassa nibbāpitattā nibbuto, mohassa nibbāpitattā nibbuto, kodhassa… upanāhassa… makkhassa… paḷāsassa… issāya… macchariyassa… māyāya… sāṭheyyassa… thambhassa… sārambhassa… mānassa… atimānassa… madassa… pamādassa… sabbakilesānaṃ… sabbaduccaritānaṃ… sabbadarathānaṃ … sabbapariḷāhānaṃ… sabbasantāpānaṃ… sabbākusalābhisaṅkhārānaṃ nibbāpitattā nibbuto. Bhikkhūti sattannaṃ dhammānaṃ bhinnattā bhikkhu…pe… vusitavā khīṇapunabbhavo sa bhikkhūti – saṅkhāya nibbuto bhikkhu.

    ತಸ್ಸ ನೋ ಸನ್ತಿ ಇಞ್ಜಿತಾತಿ। ತಸ್ಸಾತಿ ಅರಹತೋ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ। ಇಞ್ಜಿತಾತಿ ತಣ್ಹಿಞ್ಜಿತಂ ದಿಟ್ಠಿಞ್ಜಿತಂ ಮಾನಿಞ್ಜಿತಂ ಕಿಲೇಸಿಞ್ಜಿತಂ ಕಾಮಿಞ್ಜಿತಂ। ತಸ್ಸಿಮೇ ಇಞ್ಜಿತಾ ನತ್ಥಿ ನ ಸನ್ತಿ ನ ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತಿ ನುಪಲಬ್ಭನ್ತಿ ಪಹೀನಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾ ವೂಪಸನ್ತಾ ಪಟಿಪಸ್ಸದ್ಧಾ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾತಿ – ತಸ್ಸ ನೋ ಸನ್ತಿ ಇಞ್ಜಿತಾ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –

    Tassa no santi iñjitāti. Tassāti arahato khīṇāsavassa. Iñjitāti taṇhiñjitaṃ diṭṭhiñjitaṃ māniñjitaṃ kilesiñjitaṃ kāmiñjitaṃ. Tassime iñjitā natthi na santi na saṃvijjanti nupalabbhanti pahīnā samucchinnā vūpasantā paṭipassaddhā abhabbuppattikā ñāṇagginā daḍḍhāti – tassa no santi iñjitā. Tenāha bhagavā –

    ‘‘ಕಾಮೇಸು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾ, [ಮೇತ್ತೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾ]

    ‘‘Kāmesu brahmacariyavā, [metteyyāti bhagavā]

    ವೀತತಣ್ಹೋ ಸದಾ ಸತೋ।

    Vītataṇho sadā sato;

    ಸಙ್ಖಾಯ ನಿಬ್ಬುತೋ ಭಿಕ್ಖು, ತಸ್ಸ ನೋ ಸನ್ತಿ ಇಞ್ಜಿತಾ’’ತಿ॥

    Saṅkhāya nibbuto bhikkhu, tassa no santi iñjitā’’ti.

    ೧೧.

    11.

    ಸೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯ, ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತಿ।

    So ubhantamabhiññāya, majjhe mantā na lippati;

    ತಂ ಬ್ರೂಮಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ, ಸೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಮಚ್ಚಗಾ॥

    Taṃ brūmi mahāpurisoti, so idha sibbinimaccagā.

    ಸೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯ, ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತೀತಿ। ಅನ್ತಾತಿ ಫಸ್ಸೋ ಏಕೋ ಅನ್ತೋ, ಫಸ್ಸಸಮುದಯೋ ದುತಿಯೋ ಅನ್ತೋ, ಫಸ್ಸನಿರೋಧೋ ಮಜ್ಝೇ; ಅತೀತಂ ಏಕೋ ಅನ್ತೋ, ಅನಾಗತಂ ದುತಿಯೋ ಅನ್ತೋ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಮಜ್ಝೇ; ಸುಖಾ ವೇದನಾ ಏಕೋ ಅನ್ತೋ, ದುಕ್ಖಾ ವೇದನಾ ದುತಿಯೋ ಅನ್ತೋ, ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಾ ವೇದನಾ ಮಜ್ಝೇ; ನಾಮಂ ಏಕೋ ಅನ್ತೋ, ರೂಪಂ ದುತಿಯೋ ಅನ್ತೋ, ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಮಜ್ಝೇ; ಛ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಾನಿ ಆಯತನಾನಿ ಏಕೋ ಅನ್ತೋ, ಛ ಬಾಹಿರಾನಿ ಆಯತನಾನಿ ದುತಿಯೋ ಅನ್ತೋ, ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಮಜ್ಝೇ; ಸಕ್ಕಾಯೋ ಏಕೋ ಅನ್ತೋ, ಸಕ್ಕಾಯಸಮುದಯೋ ದುತಿಯೋ ಅನ್ತೋ, ಸಕ್ಕಾಯನಿರೋಧೋ ಮಜ್ಝೇ। ಮನ್ತಾ ವುಚ್ಚತಿ ಪಞ್ಞಾ, ಯಾ ಪಞ್ಞಾ ಪಜಾನನಾ…ಪೇ॰… ಅಮೋಹೋ ಧಮ್ಮವಿಚಯೋ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ।

    So ubhantamabhiññāya, majjhe mantā na lippatīti. Antāti phasso eko anto, phassasamudayo dutiyo anto, phassanirodho majjhe; atītaṃ eko anto, anāgataṃ dutiyo anto, paccuppannaṃ majjhe; sukhā vedanā eko anto, dukkhā vedanā dutiyo anto, adukkhamasukhā vedanā majjhe; nāmaṃ eko anto, rūpaṃ dutiyo anto, viññāṇaṃ majjhe; cha ajjhattikāni āyatanāni eko anto, cha bāhirāni āyatanāni dutiyo anto, viññāṇaṃ majjhe; sakkāyo eko anto, sakkāyasamudayo dutiyo anto, sakkāyanirodho majjhe. Mantā vuccati paññā, yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi.

    ಲೇಪಾತಿ ದ್ವೇ ಲೇಪಾ – ತಣ್ಹಾಲೇಪೋ ಚ ದಿಟ್ಠಿಲೇಪೋ ಚ। ಕತಮೋ ತಣ್ಹಾಲೇಪೋ ? ಯಾವತಾ ತಣ್ಹಾಸಙ್ಖಾತೇನ ಸೀಮಕತಂ ಓಧಿಕತಂ 7 ಪರಿಯನ್ತಕತಂ ಪರಿಗ್ಗಹಿತಂ ಮಮಾಯಿತಂ – ‘‘ಇದಂ ಮಮ, ಏತಂ ಮಮ, ಏತ್ತಕಂ ಮಮ, ಏತ್ತಾವತಾ ಮಮ ರೂಪಾ ಸದ್ದಾ ಗನ್ಧಾ ರಸಾ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಅತ್ಥರಣಾ ಪಾವುರಣಾ ದಾಸಿದಾಸಾ ಅಜೇಳಕಾ ಕುಕ್ಕುಟಸೂಕರಾ ಹತ್ಥಿಗವಾಸ್ಸವಳವಾ ಖೇತ್ತಂ ವತ್ಥು ಹಿರಞ್ಞಂ ಸುವಣ್ಣಂ ಗಾಮನಿಗಮರಾಜಧಾನಿಯೋ ರಟ್ಠಞ್ಚ ಜನಪದೋ ಚ ಕೋಸೋ ಚ ಕೋಟ್ಠಾಗಾರಞ್ಚ’’। ಕೇವಲಮ್ಪಿ ಮಹಾಪಥವಿಂ ತಣ್ಹಾವಸೇನ ಮಮಾಯತಿ। ಯಾವತಾ ಅಟ್ಠಸತತಣ್ಹಾವಿಚರಿತಂ – ಅಯಂ ತಣ್ಹಾಲೇಪೋ।

    Lepāti dve lepā – taṇhālepo ca diṭṭhilepo ca. Katamo taṇhālepo ? Yāvatā taṇhāsaṅkhātena sīmakataṃ odhikataṃ 8 pariyantakataṃ pariggahitaṃ mamāyitaṃ – ‘‘idaṃ mama, etaṃ mama, ettakaṃ mama, ettāvatā mama rūpā saddā gandhā rasā phoṭṭhabbā attharaṇā pāvuraṇā dāsidāsā ajeḷakā kukkuṭasūkarā hatthigavāssavaḷavā khettaṃ vatthu hiraññaṃ suvaṇṇaṃ gāmanigamarājadhāniyo raṭṭhañca janapado ca koso ca koṭṭhāgārañca’’. Kevalampi mahāpathaviṃ taṇhāvasena mamāyati. Yāvatā aṭṭhasatataṇhāvicaritaṃ – ayaṃ taṇhālepo.

    ಕತಮೋ ದಿಟ್ಠಿಲೇಪೋ? ವೀಸತಿವತ್ಥುಕಾ ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿ, ದಸವತ್ಥುಕಾ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ, ದಸವತ್ಥುಕಾ ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾ ದಿಟ್ಠಿ, ಯಾ ಏವರೂಪಾ ದಿಟ್ಠಿ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ದಿಟ್ಠಿಗಹನಂ ದಿಟ್ಠಿಕನ್ತಾರೋ ದಿಟ್ಠಿವಿಸೂಕಾಯಿಕಂ ದಿಟ್ಠಿವಿಪ್ಫನ್ದಿತಂ ದಿಟ್ಠಿಸಂಯೋಜನಂ ಗಾಹೋ ಪಟಿಗ್ಗಾಹೋ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಪರಾಮಾಸೋ ಕುಮ್ಮಗ್ಗೋ ಮಿಚ್ಛಾಪಥೋ ಮಿಚ್ಛತ್ತಂ ತಿತ್ಥಾಯತನಂ ವಿಪರಿಯೇಸಗ್ಗಾಹೋ 9 ವಿಪರೀತಗ್ಗಾಹೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸಗ್ಗಾಹೋ ಮಿಚ್ಛಾಗಾಹೋ ಅಯಾಥಾವಕಸ್ಮಿಂ ಯಾಥಾವಕನ್ತಿ ಗಾಹೋ, ಯಾವತಾ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿ ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಿ – ಅಯಂ ದಿಟ್ಠಿಲೇಪೋ।

    Katamo diṭṭhilepo? Vīsativatthukā sakkāyadiṭṭhi, dasavatthukā micchādiṭṭhi, dasavatthukā antaggāhikā diṭṭhi, yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ diṭṭhigahanaṃ diṭṭhikantāro diṭṭhivisūkāyikaṃ diṭṭhivipphanditaṃ diṭṭhisaṃyojanaṃ gāho paṭiggāho abhiniveso parāmāso kummaggo micchāpatho micchattaṃ titthāyatanaṃ vipariyesaggāho 10 viparītaggāho vipallāsaggāho micchāgāho ayāthāvakasmiṃ yāthāvakanti gāho, yāvatā dvāsaṭṭhi diṭṭhigatāni – ayaṃ diṭṭhilepo.

    ಸೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯ, ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತೀತಿ ಸೋ ಉಭೋ ಚ ಅನ್ತೇ ಮಜ್ಝಞ್ಚ ಮನ್ತಾಯ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಜಾನಿತ್ವಾ ತುಲಯಿತ್ವಾ ತೀರಯಿತ್ವಾ ವಿಭಾವಯಿತ್ವಾ ವಿಭೂತಂ ಕತ್ವಾ ನ ಲಿಪ್ಪತಿ ನ ಪಲಿಪ್ಪತಿ ನ ಉಪಲಿಪ್ಪತಿ, ಅಲಿತ್ತೋ ಅಸಂಲಿತ್ತೋ ಅನುಪಲಿತ್ತೋ ನಿಕ್ಖನ್ತೋ ನಿಸ್ಸಟೋ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ ವಿಸಞ್ಞುತ್ತೋ ವಿಮರಿಯಾದಿಕತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತೀತಿ – ಸೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯ ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತಿ।

    So ubhantamabhiññāya, majjhe mantā na lippatīti so ubho ca ante majjhañca mantāya abhiññāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā na lippati na palippati na upalippati, alitto asaṃlitto anupalitto nikkhanto nissaṭo vippamutto visaññutto vimariyādikatena cetasā viharatīti – so ubhantamabhiññāya majjhe mantā na lippati.

    ತಂ ಬ್ರೂಮಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋ ಅಗ್ಗಪುರಿಸೋ ಸೇಟ್ಠಪುರಿಸೋ ವಿಸೇಟ್ಠಪುರಿಸೋ ಪಾಮೋಕ್ಖಪುರಿಸೋ ಉತ್ತಮಪುರಿಸೋ ಪವರಪುರಿಸೋ, ತಂ ಬ್ರೂಮಿ ತಂ ಕಥೇಮಿ ತಂ ಭಣಾಮಿ ತಂ ದೀಪೇಮಿ ತಂ ವೋಹರಾಮಿ।

    Taṃbrūmi mahāpurisoti mahāpuriso aggapuriso seṭṭhapuriso viseṭṭhapuriso pāmokkhapuriso uttamapuriso pavarapuriso, taṃ brūmi taṃ kathemi taṃ bhaṇāmi taṃ dīpemi taṃ voharāmi.

    ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ 11 ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಹಾಪುರಿಸೋ ಮಹಾಪುರಿಸೋ’ತಿ, ಭನ್ತೇ, ವುಚ್ಚತಿ। ಕಿತ್ತಾವತಾ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಮಹಾಪುರಿಸೋ ಹೋತೀ’’ತಿ? ‘‘ವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತತ್ತಾ ಖ್ವಾಹಂ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ ವದಾಮಿ, ಅವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತತ್ತಾ ನೋ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ ವದಾಮಿ।

    Āyasmā sāriputto 12 bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘mahāpuriso mahāpuriso’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, mahāpuriso hotī’’ti? ‘‘Vimuttacittattā khvāhaṃ, sāriputta, mahāpurisoti vadāmi, avimuttacittattā no mahāpurisoti vadāmi.

    ‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತೋ ಹೋತಿ? ಇಧ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಭಿಕ್ಖು ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಕಾಯೇ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ ಆತಾಪೀ ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಸತಿಮಾ ವಿನೇಯ್ಯ ಲೋಕೇ ಅಭಿಜ್ಝಾದೋಮನಸ್ಸಂ। ತಸ್ಸ ಕಾಯೇ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸಿನೋ ವಿಹರತೋ ಚಿತ್ತಂ ವಿರಜ್ಜತಿ ವಿಮುಚ್ಚತಿ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ। ವೇದನಾಸು…ಪೇ॰… ಚಿತ್ತೇ… ಧಮ್ಮೇಸು ಧಮ್ಮಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ ಆತಾಪೀ ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಸತಿಮಾ ವಿನೇಯ್ಯ ಲೋಕೇ ಅಭಿಜ್ಝಾದೋಮನಸ್ಸಂ। ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇಸು ಧಮ್ಮಾನುಪಸ್ಸಿನೋ ವಿಹರತೋ ಚಿತ್ತಂ ವಿರಜ್ಜತಿ ವಿಮುಚ್ಚತಿ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಭಿಕ್ಖು ವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತೋ ಹೋತಿ। ವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತತ್ತಾ ಖ್ವಾಹಂ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ ವದಾಮಿ, ಅವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತತ್ತಾ ನೋ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ ವದಾಮೀ’’ತಿ – ತಂ ಬ್ರೂಮಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ।

    ‘‘Kathañca, sāriputta, vimuttacitto hoti? Idha, sāriputta, bhikkhu ajjhattaṃ kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Tassa kāye kāyānupassino viharato cittaṃ virajjati vimuccati anupādāya āsavehi. Vedanāsu…pe… citte… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Tassa dhammesu dhammānupassino viharato cittaṃ virajjati vimuccati anupādāya āsavehi. Evaṃ kho, sāriputta, bhikkhu vimuttacitto hoti. Vimuttacittattā khvāhaṃ, sāriputta, mahāpurisoti vadāmi, avimuttacittattā no mahāpurisoti vadāmī’’ti – taṃ brūmi mahāpurisoti.

    ಸೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಮಚ್ಚಗಾತಿ ಸಿಬ್ಬಿನೀ ವುಚ್ಚತಿ ತಣ್ಹಾ। ಯೋ ರಾಗೋ ಸಾರಾಗೋ…ಪೇ॰… ಅಭಿಜ್ಝಾ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ, ಯಸ್ಸೇಸಾ ಸಿಬ್ಬಿನೀ ತಣ್ಹಾ ಪಹೀನಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾ ವೂಪಸನ್ತಾ ಪಟಿಪಸ್ಸದ್ಧಾ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾ। ಸೋ ಸಿಬ್ಬಿನಿಂ ತಣ್ಹಂ ಅಚ್ಚಗಾ ಉಪಚ್ಚಗಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೋ ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತೋ ವೀತಿವತ್ತೋತಿ – ಸೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಮಚ್ಚಗಾ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –

    So idha sibbinimaccagāti sibbinī vuccati taṇhā. Yo rāgo sārāgo…pe… abhijjhā lobho akusalamūlaṃ, yassesā sibbinī taṇhā pahīnā samucchinnā vūpasantā paṭipassaddhā abhabbuppattikā ñāṇagginā daḍḍhā. So sibbiniṃ taṇhaṃ accagā upaccagā atikkanto samatikkanto vītivattoti – so idha sibbinimaccagā. Tenāha bhagavā –

    ‘‘ಸೋ ಉಭನ್ತಮಭಿಞ್ಞಾಯ, ಮಜ್ಝೇ ಮನ್ತಾ ನ ಲಿಪ್ಪತಿ।

    ‘‘So ubhantamabhiññāya, majjhe mantā na lippati;

    ತಂ ಬ್ರೂಮಿ ಮಹಾಪುರಿಸೋತಿ, ಸೋ ಇಧ ಸಿಬ್ಬಿನಿಮಚ್ಚಗಾ’’ತಿ॥

    Taṃ brūmi mahāpurisoti, so idha sibbinimaccagā’’ti.

    ಸಹ ಗಾಥಾಪರಿಯೋಸಾನಾ ಯೇ ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕಚ್ಛನ್ದಾ ಏಕಪಯೋಗಾ ಏಕಾಧಿಪ್ಪಾಯಾ ಏಕವಾಸನವಾಸಿತಾ, ತೇಸಂ ಅನೇಕಪಾಣಸಹಸ್ಸಾನಂ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿ। ಸಹ ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತಾ ಅಜಿನಜಟಾವಾಕಚೀರತಿದಣ್ಡಕಮಣ್ಡಲುಕೇಸಾ ಚ ಮಸ್ಸೂ ಚ ಅನ್ತರಹಿತಾ। ಭಣ್ಡುಕಾಸಾಯವತ್ಥವಸನೋ ಸಙ್ಘಾಟಿಪತ್ತಚೀವರಧರೋ ಅನ್ವತ್ಥಪಟಿಪತ್ತಿಯಾ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ಭಗವನ್ತಂ ನಮಸ್ಸಮಾನೋ ನಿಸಿನ್ನೋ ಹೋತಿ – ‘‘ಸತ್ಥಾ ಮೇ ಭನ್ತೇ ಭಗವಾ, ಸಾವಕೋಹಮಸ್ಮೀ’’ತಿ।

    Saha gāthāpariyosānā ye te brāhmaṇena saddhiṃ ekacchandā ekapayogā ekādhippāyā ekavāsanavāsitā, tesaṃ anekapāṇasahassānaṃ virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Tassa brāhmaṇassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimucci. Saha arahattappattā ajinajaṭāvākacīratidaṇḍakamaṇḍalukesā ca massū ca antarahitā. Bhaṇḍukāsāyavatthavasano saṅghāṭipattacīvaradharo anvatthapaṭipattiyā pañjaliko bhagavantaṃ namassamāno nisinno hoti – ‘‘satthā me bhante bhagavā, sāvakohamasmī’’ti.

    ತಿಸ್ಸಮೇತ್ತೇಯ್ಯಮಾಣವಪುಚ್ಛಾನಿದ್ದೇಸೋ ದುತಿಯೋ।

    Tissametteyyamāṇavapucchāniddeso dutiyo.







    Footnotes:
    1. ಪೋಖಾನುಪೋಖಂ (ಸ್ಯಾ॰)
    2. ಅವೀಚಿ ಸಮಙ್ಹಿಸಹಿತಂ (ಸ್ಯಾ॰)
    3. ಫುಸಿತಂ (ಸ್ಯಾ॰)
    4. pokhānupokhaṃ (syā.)
    5. avīci samaṅhisahitaṃ (syā.)
    6. phusitaṃ (syā.)
    7. ಮರಿಯಾದಿಕತಂ ಓಧಿಕತಂ (ಸ್ಯಾ॰)
    8. mariyādikataṃ odhikataṃ (syā.)
    9. ವಿಪರಿಯೇಸಗ್ಗಾಹೋ (ಬಹೂಸು)
    10. vipariyesaggāho (bahūsu)
    11. ಪಸ್ಸ ಸಂ॰ ನಿ॰ ೫.೩೭೭
    12. passa saṃ. ni. 5.377



    Related texts:



    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಚೂಳನಿದ್ದೇಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / ೨. ತಿಸ್ಸಮೇತ್ತೇಯ್ಯಮಾಣವಸುತ್ತನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 2. Tissametteyyamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact