Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥാ • Suttanipāta-aṭṭhakathā

    ൭. തിസ്സമേത്തേയ്യസുത്തവണ്ണനാ

    7. Tissametteyyasuttavaṇṇanā

    ൮൨൧. മേഥുനമനുയുത്തസ്സാതി തിസ്സമേത്തേയ്യസുത്തം. കാ ഉപ്പത്തി? ഭഗവതി കിര സാവത്ഥിയം വിഹരന്തേ തിസ്സമേത്തേയ്യാ നാമ ദ്വേ സഹായാ സാവത്ഥിം അഗമംസു. തേ സായന്ഹസമയം മഹാജനം ജേതവനാഭിമുഖം ഗച്ഛന്തം ദിസ്വാ ‘‘കുഹിം ഗച്ഛഥാ’’തി പുച്ഛിംസു. തതോ തേഹി ‘‘ബുദ്ധോ ലോകേ ഉപ്പന്നോ, ബഹുജനഹിതായ ധമ്മം ദേസേതി, തം സോതും ജേതവനം ഗച്ഛാമാ’’തി വുത്തേ ‘‘മയമ്പി സോസ്സാമാ’’തി അഗമംസു. തേ അവഞ്ഝധമ്മദേസകസ്സ ഭഗവതോ ധമ്മദേസനം സുത്വാ പരിസന്തരേ നിസിന്നാവ ചിന്തേസും – ‘‘ന സക്കാ അഗാരമജ്ഝേ ഠിതേനായം ധമ്മോ പരിപൂരേതു’’ന്തി. അഥ പക്കന്തേ മഹാജനേ ഭഗവന്തം പബ്ബജ്ജം യാചിംസു. ഭഗവാ ‘‘ഇമേ പബ്ബാജേഹീ’’തി അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആണാപേസി. സോ തേ പബ്ബാജേത്വാ തചപഞ്ചകകമ്മട്ഠാനം ദത്വാ അരഞ്ഞവാസം ഗന്തുമാരദ്ധോ. മേത്തേയ്യോ തിസ്സം ആഹ – ‘‘ആവുസോ, ഉപജ്ഝായോ അരഞ്ഞം ഗച്ഛതി, മയമ്പി ഗച്ഛാമാ’’തി. തിസ്സോ ‘‘അലം ആവുസോ, ഭഗവതോ ദസ്സനം ധമ്മസ്സവനഞ്ച അഹം പിഹേമി, ഗച്ഛ ത്വ’’ന്തി വത്വാ ന അഗമാസി. മേത്തേയ്യോ ഉപജ്ഝായേന സഹ ഗന്ത്വാ അരഞ്ഞേ സമണധമ്മം കരോന്തോ ന ചിരസ്സേവ അരഹത്തം പാപുണി സദ്ധിം ആചരിയുപജ്ഝായേഹി. തിസ്സസ്സാപി ജേട്ഠഭാതാ ബ്യാധിനാ കാലമകാസി. സോ തം സുത്വാ അത്തനോ ഗാമം അഗമാസി, തത്ര നം ഞാതകാ പലോഭേത്വാ ഉപ്പബ്ബാജേസും. മേത്തേയ്യോപി ആചരിയുപജ്ഝായേഹി സദ്ധിം സാവത്ഥിം ആഗതോ. അഥ ഭഗവാ വുത്ഥവസ്സോ ജനപദചാരികം ചരമാനോ അനുപുബ്ബേന തം ഗാമം പാപുണി. തത്ഥ മേത്തേയ്യോ ഭഗവന്തം വന്ദിത്വാ ‘‘ഇമസ്മിം, ഭന്തേ, ഗാമേ മമ ഗിഹിസഹായോ അത്ഥി, മുഹുത്തം താവ ആഗമേഥ അനുകമ്പം ഉപാദായാ’’തി വത്വാ ഗാമം പവിസിത്വാ തം ഭഗവതോ സന്തികം ആനേത്വാ ഏകമന്തം ഠിതോ തസ്സത്ഥായ ആദിഗാഥായ ഭഗവന്തം പഞ്ഹം പുച്ഛി. തസ്സ ഭഗവാ ബ്യാകരോന്തോ അവസേസഗാഥായോ അഭാസി. അയമസ്സ സുത്തസ്സ ഉപ്പത്തി.

    821.Methunamanuyuttassāti tissametteyyasuttaṃ. Kā uppatti? Bhagavati kira sāvatthiyaṃ viharante tissametteyyā nāma dve sahāyā sāvatthiṃ agamaṃsu. Te sāyanhasamayaṃ mahājanaṃ jetavanābhimukhaṃ gacchantaṃ disvā ‘‘kuhiṃ gacchathā’’ti pucchiṃsu. Tato tehi ‘‘buddho loke uppanno, bahujanahitāya dhammaṃ deseti, taṃ sotuṃ jetavanaṃ gacchāmā’’ti vutte ‘‘mayampi sossāmā’’ti agamaṃsu. Te avañjhadhammadesakassa bhagavato dhammadesanaṃ sutvā parisantare nisinnāva cintesuṃ – ‘‘na sakkā agāramajjhe ṭhitenāyaṃ dhammo paripūretu’’nti. Atha pakkante mahājane bhagavantaṃ pabbajjaṃ yāciṃsu. Bhagavā ‘‘ime pabbājehī’’ti aññataraṃ bhikkhuṃ āṇāpesi. So te pabbājetvā tacapañcakakammaṭṭhānaṃ datvā araññavāsaṃ gantumāraddho. Metteyyo tissaṃ āha – ‘‘āvuso, upajjhāyo araññaṃ gacchati, mayampi gacchāmā’’ti. Tisso ‘‘alaṃ āvuso, bhagavato dassanaṃ dhammassavanañca ahaṃ pihemi, gaccha tva’’nti vatvā na agamāsi. Metteyyo upajjhāyena saha gantvā araññe samaṇadhammaṃ karonto na cirasseva arahattaṃ pāpuṇi saddhiṃ ācariyupajjhāyehi. Tissassāpi jeṭṭhabhātā byādhinā kālamakāsi. So taṃ sutvā attano gāmaṃ agamāsi, tatra naṃ ñātakā palobhetvā uppabbājesuṃ. Metteyyopi ācariyupajjhāyehi saddhiṃ sāvatthiṃ āgato. Atha bhagavā vutthavasso janapadacārikaṃ caramāno anupubbena taṃ gāmaṃ pāpuṇi. Tattha metteyyo bhagavantaṃ vanditvā ‘‘imasmiṃ, bhante, gāme mama gihisahāyo atthi, muhuttaṃ tāva āgametha anukampaṃ upādāyā’’ti vatvā gāmaṃ pavisitvā taṃ bhagavato santikaṃ ānetvā ekamantaṃ ṭhito tassatthāya ādigāthāya bhagavantaṃ pañhaṃ pucchi. Tassa bhagavā byākaronto avasesagāthāyo abhāsi. Ayamassa suttassa uppatti.

    തത്ഥ മേഥുനമനുയുത്തസ്സാതി മേഥുനധമ്മസമായുത്തസ്സ. ഇതീതി ഏവമാഹ. ആയസ്മാതി പിയവചനമേതം, തിസ്സോതി നാമം തസ്സ ഥേരസ്സ. സോ ഹി തിസ്സോതി നാമേന. മേത്തേയ്യോതി ഗോത്തം, ഗോത്തവസേനേവ ചേസ പാകടോ അഹോസി. തസ്മാ അട്ഠുപ്പത്തിയം വുത്തം ‘‘തിസ്സമേത്തേയ്യാ നാമ ദ്വേ സഹായാ’’തി. വിഘാതന്തി ഉപഘാതം. ബ്രൂഹീതി ആചിക്ഖ. മാരിസാതി പിയവചനമേതം, നിദുക്ഖാതി വുത്തം ഹോതി. സുത്വാന തവ സാസനന്തി തവ വചനം സുത്വാ. വിവേകേ സിക്ഖിസ്സാമസേതി സഹായം ആരബ്ഭ ധമ്മദേസനം യാചന്തോ ഭണതി. സോ പന സിക്ഖിതസിക്ഖോയേവ.

    Tattha methunamanuyuttassāti methunadhammasamāyuttassa. Itīti evamāha. Āyasmāti piyavacanametaṃ, tissoti nāmaṃ tassa therassa. So hi tissoti nāmena. Metteyyoti gottaṃ, gottavaseneva cesa pākaṭo ahosi. Tasmā aṭṭhuppattiyaṃ vuttaṃ ‘‘tissametteyyā nāma dve sahāyā’’ti. Vighātanti upaghātaṃ. Brūhīti ācikkha. Mārisāti piyavacanametaṃ, nidukkhāti vuttaṃ hoti. Sutvāna tava sāsananti tava vacanaṃ sutvā. Viveke sikkhissāmaseti sahāyaṃ ārabbha dhammadesanaṃ yācanto bhaṇati. So pana sikkhitasikkhoyeva.

    ൮൨൨. മുസ്സതേ വാപി സാസനന്തി പരിയത്തിപടിപത്തിതോ ദുവിധമ്പി സാസനം നസ്സതി. വാപീതി പദപൂരണമത്തം. ഏതം തസ്മിം അനാരിയന്തി തസ്മിം പുഗ്ഗലേ ഏതം അനരിയം, യദിദം മിച്ഛാപടിപദാ.

    822.Mussatevāpi sāsananti pariyattipaṭipattito duvidhampi sāsanaṃ nassati. Vāpīti padapūraṇamattaṃ. Etaṃ tasmiṃ anāriyanti tasmiṃ puggale etaṃ anariyaṃ, yadidaṃ micchāpaṭipadā.

    ൮൨൩. ഏകോ പുബ്ബേ ചരിത്വാനാതി പബ്ബജ്ജാസങ്ഖാതേന വാ ഗണവോസ്സഗ്ഗട്ഠേന വാ പുബ്ബേ ഏകോ വിഹരിത്വാ. യാനം ഭന്തംവ തം ലോകേ, ഹീനമാഹു പുഥുജ്ജനന്തി തം വിബ്ഭന്തകം പുഗ്ഗലം യഥാ ഹത്ഥിയാനാദിയാനം അദന്തം വിസമം ആരോഹതി, ആരോഹകമ്പി ഭഞ്ജതി, പപാതേപി പപതതി. ഏവം കായദുച്ചരിതാദിവിസമാരോഹനേന നരകാദീസു, അത്ഥഭഞ്ജനേന ജാതിപപാതാദീസു പപതനേന ച യാനം ഭന്തംവ ആഹു ഹീനം പുഥുജ്ജനഞ്ച ആഹൂതി.

    823.Ekopubbe caritvānāti pabbajjāsaṅkhātena vā gaṇavossaggaṭṭhena vā pubbe eko viharitvā. Yānaṃ bhantaṃva taṃ loke, hīnamāhu puthujjananti taṃ vibbhantakaṃ puggalaṃ yathā hatthiyānādiyānaṃ adantaṃ visamaṃ ārohati, ārohakampi bhañjati, papātepi papatati. Evaṃ kāyaduccaritādivisamārohanena narakādīsu, atthabhañjanena jātipapātādīsu papatanena ca yānaṃ bhantaṃva āhu hīnaṃ puthujjanañca āhūti.

    ൮൨൪-൫. യസോ കിത്തി ചാതി ലാഭസക്കാരോ പസംസാ ച. പുബ്ബേതി പബ്ബജിതഭാവേ. ഹായതേ വാപി തസ്സ സാതി തസ്സ വിബ്ഭന്തകസ്സ സതോ സോ ച യസോ സാ ച കിത്തി ഹായതി. ഏതമ്പി ദിസ്വാതി ഏതമ്പി പുബ്ബേ യസകിത്തീനം ഭാവം പച്ഛാ ച ഹാനിം ദിസ്വാ. സിക്ഖേഥ മേഥുനം വിപ്പഹാതവേതി തിസ്സോ സിക്ഖാ സിക്ഖേഥ. കിം കാരണം? മേഥുനം വിപ്പഹാതവേ, മേഥുനപ്പഹാനത്ഥായാതി വുത്തം ഹോതി. യോ ഹി മേഥുനം ന വിപ്പജഹതി, സങ്കപ്പേഹി…പേ॰… തഥാവിധോ . തത്ഥ പരേതോതി സമന്നാഗതോ. പരേസം നിഗ്ഘോസന്തി ഉപജ്ഝായാദീനം നിന്ദാവചനം. മങ്കു ഹോതീതി ദുമ്മനോ ഹോതി.

    824-5.Yaso kitti cāti lābhasakkāro pasaṃsā ca. Pubbeti pabbajitabhāve. Hāyate vāpi tassa sāti tassa vibbhantakassa sato so ca yaso sā ca kitti hāyati. Etampi disvāti etampi pubbe yasakittīnaṃ bhāvaṃ pacchā ca hāniṃ disvā. Sikkhetha methunaṃ vippahātaveti tisso sikkhā sikkhetha. Kiṃ kāraṇaṃ? Methunaṃ vippahātave, methunappahānatthāyāti vuttaṃ hoti. Yo hi methunaṃ na vippajahati, saṅkappehi…pe… tathāvidho. Tattha paretoti samannāgato. Paresaṃ nigghosanti upajjhāyādīnaṃ nindāvacanaṃ. Maṅku hotīti dummano hoti.

    ൮൨൬. ഇതോ പരാ ഗാഥാ പാകടസമ്ബന്ധാ ഏവ. താസു സത്ഥാനീതി കായദുച്ചരിതാദീനി. താനി ഹി അത്തനോ പരേസഞ്ച ഛേദനട്ഠേന ‘‘സത്ഥാനീ’’തി വുച്ചന്തി. തേസു ചായം വിസേസതോ ചോദിതോ മുസാവചനസത്ഥാനേവ കരോതി – ‘‘ഇമിനാ കാരണേനാഹം വിബ്ഭന്തോ’’തി ഭണന്തോ. തേനേവാഹ – ‘‘ഏസ ഖ്വസ്സ മഹാഗേധോ, മോസവജ്ജം പഗാഹതീ’’തി. തത്ഥ ഏസ ഖ്വസ്സാതി ഏസ ഖോ അസ്സ. മഹാഗേധോതി മഹാബന്ധനം. കതമോതി ചേ? യദിദം മോസവജ്ജം പഗാഹതി, സ്വാസ്സ മുസാവാദജ്ഝോഗാഹോ മഹാഗേധോതി വേദിതബ്ബോ.

    826. Ito parā gāthā pākaṭasambandhā eva. Tāsu satthānīti kāyaduccaritādīni. Tāni hi attano paresañca chedanaṭṭhena ‘‘satthānī’’ti vuccanti. Tesu cāyaṃ visesato codito musāvacanasatthāneva karoti – ‘‘iminā kāraṇenāhaṃ vibbhanto’’ti bhaṇanto. Tenevāha – ‘‘esa khvassa mahāgedho, mosavajjaṃ pagāhatī’’ti. Tattha esa khvassāti esa kho assa. Mahāgedhoti mahābandhanaṃ. Katamoti ce? Yadidaṃ mosavajjaṃ pagāhati, svāssa musāvādajjhogāho mahāgedhoti veditabbo.

    ൮൨൭. മന്ദോവ പരികിസ്സതീതി പാണവധാദീനി കരോന്തോ തതോനിദാനഞ്ച ദുക്ഖമനുഭോന്തോ ഭോഗപരിയേസനരക്ഖനാനി ച കരോന്തോ മോമൂഹോ വിയ പരികിലിസ്സതി.

    827.Mandova parikissatīti pāṇavadhādīni karonto tatonidānañca dukkhamanubhonto bhogapariyesanarakkhanāni ca karonto momūho viya parikilissati.

    ൮൨൮-൯. ‘‘ഏതമാദീനവം ഞത്വാ, മുനി പുബ്ബാപരേ ഇധാ’’തി ഏതം ‘‘യസോ കിത്തി ച യാ പുബ്ബേ, ഹായതേവാപി തസ്സ സാ’’തി ഇതോ പഭുതി വുത്തേ പുബ്ബാപരേ ഇധ ഇമസ്മിം സാസനേ പുബ്ബതോ അപരേ സമണഭാവതോ വിബ്ഭന്തകഭാവേ ആദീനവം മുനി ഞത്വാ. ഏതദരിയാനമുത്തമന്തി യദിദം വിവേകചരിയാ , ഏതം ബുദ്ധാദീനം അരിയാനം ഉത്തമം, തസ്മാ വിവേകഞ്ഞേവ സിക്ഖേഥാതി അധിപ്പായോ. ന തേന സേട്ഠോ മഞ്ഞേഥാതി തേന ച വിവേകേന ന അത്താനം ‘‘സേട്ഠോ അഹ’’ന്തി മഞ്ഞേയ്യ, തേന ഥദ്ധോ ന ഭവേയ്യാതി വുത്തം ഹോതി.

    828-9.‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, muni pubbāpare idhā’’ti etaṃ ‘‘yaso kitti ca yā pubbe, hāyatevāpi tassa sā’’ti ito pabhuti vutte pubbāpare idha imasmiṃ sāsane pubbato apare samaṇabhāvato vibbhantakabhāve ādīnavaṃ muni ñatvā. Etadariyānamuttamanti yadidaṃ vivekacariyā , etaṃ buddhādīnaṃ ariyānaṃ uttamaṃ, tasmā vivekaññeva sikkhethāti adhippāyo. Na tena seṭṭho maññethāti tena ca vivekena na attānaṃ ‘‘seṭṭho aha’’nti maññeyya, tena thaddho na bhaveyyāti vuttaṃ hoti.

    ൮൩൦. രിത്തസ്സാതി വിവിത്തസ്സ കായദുച്ചരിതാദീഹി വിരഹിതസ്സ. ഓഘതിണ്ണസ്സ പിഹയന്തി, കാമേസു ഗധിതാ പജാതി വത്ഥുകാമേസു ലഗ്ഗാ സത്താ തസ്സ ചതുരോഘതിണ്ണസ്സ പിഹയന്തി ഇണായികാ വിയ ആണണ്യസ്സാതി അരഹത്തനികൂടേന ദേസനം നിട്ഠാപേസി. ദേസനാപരിയോസാനേ തിസ്സോ സോതാപത്തിഫലം പത്വാ പച്ഛാ പബ്ബജിത്വാ അരഹത്തം സച്ഛാകാസീതി.

    830.Rittassāti vivittassa kāyaduccaritādīhi virahitassa. Oghatiṇṇassa pihayanti, kāmesu gadhitā pajāti vatthukāmesu laggā sattā tassa caturoghatiṇṇassa pihayanti iṇāyikā viya āṇaṇyassāti arahattanikūṭena desanaṃ niṭṭhāpesi. Desanāpariyosāne tisso sotāpattiphalaṃ patvā pacchā pabbajitvā arahattaṃ sacchākāsīti.

    പരമത്ഥജോതികായ ഖുദ്ദക-അട്ഠകഥായ

    Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya

    സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥായ തിസ്സമേത്തേയ്യസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Suttanipāta-aṭṭhakathāya tissametteyyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / സുത്തനിപാതപാളി • Suttanipātapāḷi / ൭. തിസ്സമേത്തേയ്യസുത്തം • 7. Tissametteyyasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact