| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៩. តិស្សសុត្តវណ្ណនា
9. Tissasuttavaṇṇanā
២៤៣. ភណ្ឌកន្តិ បត្តចីវរំ។ និសីទិយេវ វត្តស្ស អសិក្ខិតត្តា។ តុជ្ជនត្ថេន វាចា ឯវ សត្តិយោតិ អាហ ‘‘វាចាសត្តីហី’’តិ។
243.Bhaṇḍakanti pattacīvaraṃ. Nisīdiyeva vattassa asikkhitattā. Tujjanatthena vācā eva sattiyoti āha ‘‘vācāsattīhī’’ti.
វាចាយ សន្និតោទកេនាតិ វចនសង្ខាតេន សមន្តតោ និច្ចំ កត្វា ឧបតុទនតោ សន្និតុទកេន។ វិភត្តិអលោបេន សោ និទ្ទេសោ។ តេនាហ ‘‘វចនបតោទេនា’’តិ។
Vācāya sannitodakenāti vacanasaṅkhātena samantato niccaṃ katvā upatudanato sannitudakena. Vibhattialopena so niddeso. Tenāha ‘‘vacanapatodenā’’ti.
ឧច្ចកុលេ ជាតិ ឯតស្សាតិ ជាតិមា, ព្រហ្មជាតិកោ ឥសិ។ មាតង្គោតិ ចណ្ឌាលោ។ តត្ថាតិ កុម្ភការសាលាយំ។ ឱកាសំ យាចិ កុម្ភការំ។ មហន្តំ ទិស្វា អាហ – ‘‘បឋមតរំ បវិដ្ឋោ បព្ពជិតោ’’តិ។ តត្ថេវាតិ តស្សាយេវ សាលាយ ទ្វារំ និស្សាយ ទ្វារសមីបេ។ មេតិ មយា។ ខម មយ្ហន្តិ មយ្ហំ អបរាធំ ខមស្សុ។ តេតិ តយា។ បុន តេតិ តវ។ គណ្ហិ ឧគ្គន្តុំ អប្បទានវសេន។ តេនាហ ‘‘នាស្ស ឧគ្គន្តុំ អទាសី’’តិ។ បពុជ្ឈិំសូតិ និទ្ទាយ បពុជ្ឈិំសុ បកតិយា បពុជ្ឈនវេលាយ ឧបគតត្តា។
Uccakule jāti etassāti jātimā, brahmajātiko isi. Mātaṅgoti caṇḍālo. Tatthāti kumbhakārasālāyaṃ. Okāsaṃ yāci kumbhakāraṃ. Mahantaṃ disvā āha – ‘‘paṭhamataraṃ paviṭṭho pabbajito’’ti. Tatthevāti tassāyeva sālāya dvāraṃ nissāya dvārasamīpe. Meti mayā. Khama mayhanti mayhaṃ aparādhaṃ khamassu. Teti tayā. Puna teti tava. Gaṇhi uggantuṃ appadānavasena. Tenāha ‘‘nāssa uggantuṃ adāsī’’ti. Pabujjhiṃsūti niddāya pabujjhiṃsu pakatiyā pabujjhanavelāya upagatattā.
ឆវោតិ និហីនោ។ អនន្តមាយោតិ វិវិធមាយោ មាយាវី។
Chavoti nihīno. Anantamāyoti vividhamāyo māyāvī.
សោតិ មត្តិកាបិណ្ឌោ។ ‘‘សត្តធា ភិជ្ជី’’តិ ឯត្ថាយមធិប្បាយោ – យំ តេន តាបសេន បារមិតាបរិភាវនសមិទ្ធាហិ នានាវិហារសមាបត្តិបរិបូរិតាហិ សីលទិដ្ឋិសម្បទាទីហិ សុសង្ខតសន្តានេ មហាករុណាធិវាសេ មហាសត្តេ ពោធិសត្តេ អរិយូបវាទកម្មំ អភិសបសង្ខាតំ ផរុសវចនំ បវត្តិតំ, តំ មហាសត្តស្ស ខេត្តវិសេសភាវតោ តស្ស ច អជ្ឈាសយផរុសតាយ ទិដ្ឋធម្មវេទនីយំ ហុត្វា សចេ សោ មហាសត្តំ ន ខមាបេតិ, តំ កក្ខឡំ ហុត្វា វិបច្ចនសភាវំ ជាតំ, ខមាបិតេ បន មហាសត្តេ បយោគសម្បត្តិបដិពាហិតត្តា អវិបាកធម្មតំ អាបជ្ជតិ អហោសិកម្មភាវតោ។ អយញ្ហិ អរិយូបវាទបាបស្ស ទិដ្ឋធម្មវេទនីយស្ស ច ធម្មតា។ យំ តំ ពោធិសត្តេន សូរិយុគ្គមននិវារណំ កតំ, អយំ ពោធិសត្តេន ទិដ្ឋោ ឧបាយោ។ តេន ហិ ឧព្ពាឡ្ហា មនុស្សា ពោធិសត្តស្ស សន្តិកេ តាបសំ អានេត្វា ខមាបេសុំ។ សោបិ ច មហាសត្តស្ស គុណេ ជានិត្វា តស្មិំ ចិត្តំ បសាទេសិ។ យំ បនស្ស មត្ថកេ មត្តិកាបិណ្ឌស្ស ឋបនំ តស្ស សត្តធា ផាលនំ កតំ, តំ មនុស្សានំ ចិត្តានុរក្ខណត្ថំ។ អញ្ញថា ហិ ឥមេ បព្ពជិតា សមានា ចិត្តស្ស វសំ វត្តន្តិ, ន បន ចិត្តមត្តនោ វសេ វត្តាបេន្តីតិ មហាសត្តម្បិ តេន សទិសំ កត្វា គណ្ហេយ្យុំ, តទស្ស នេសំ ទីឃរត្តំ អហិតាយ ទុក្ខាយាតិ។ បតិរូបន្តិ យុត្តំ។
Soti mattikāpiṇḍo. ‘‘Sattadhā bhijjī’’ti etthāyamadhippāyo – yaṃ tena tāpasena pāramitāparibhāvanasamiddhāhi nānāvihārasamāpattiparipūritāhi sīladiṭṭhisampadādīhi susaṅkhatasantāne mahākaruṇādhivāse mahāsatte bodhisatte ariyūpavādakammaṃ abhisapasaṅkhātaṃ pharusavacanaṃ pavattitaṃ, taṃ mahāsattassa khettavisesabhāvato tassa ca ajjhāsayapharusatāya diṭṭhadhammavedanīyaṃ hutvā sace so mahāsattaṃ na khamāpeti, taṃ kakkhaḷaṃ hutvā vipaccanasabhāvaṃ jātaṃ, khamāpite pana mahāsatte payogasampattipaṭibāhitattā avipākadhammataṃ āpajjati ahosikammabhāvato. Ayañhi ariyūpavādapāpassa diṭṭhadhammavedanīyassa ca dhammatā. Yaṃ taṃ bodhisattena sūriyuggamananivāraṇaṃ kataṃ, ayaṃ bodhisattena diṭṭho upāyo. Tena hi ubbāḷhā manussā bodhisattassa santike tāpasaṃ ānetvā khamāpesuṃ. Sopi ca mahāsattassa guṇe jānitvā tasmiṃ cittaṃ pasādesi. Yaṃ panassa matthake mattikāpiṇḍassa ṭhapanaṃ tassa sattadhā phālanaṃ kataṃ, taṃ manussānaṃ cittānurakkhaṇatthaṃ. Aññathā hi ime pabbajitā samānā cittassa vasaṃ vattanti, na pana cittamattano vase vattāpentīti mahāsattampi tena sadisaṃ katvā gaṇheyyuṃ, tadassa nesaṃ dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti. Patirūpanti yuttaṃ.
តិស្សសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Tissasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៩. តិស្សសុត្តំ • 9. Tissasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៩. តិស្សសុត្តវណ្ណនា • 9. Tissasuttavaṇṇanā
