Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੯. ਤਿਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
9. Tissasuttavaṇṇanā
੨੪੩. ਭਣ੍ਡਕਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ। ਨਿਸੀਦਿਯੇવ વਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸਿਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ। ਤੁਜ੍ਜਨਤ੍ਥੇਨ વਾਚਾ ਏવ ਸਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘વਾਚਾਸਤ੍ਤੀਹੀ’’ਤਿ।
243.Bhaṇḍakanti pattacīvaraṃ. Nisīdiyeva vattassa asikkhitattā. Tujjanatthena vācā eva sattiyoti āha ‘‘vācāsattīhī’’ti.
વਾਚਾਯ ਸਨ੍ਨਿਤੋਦਕੇਨਾਤਿ વਚਨਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਨਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਤੁਦਨਤੋ ਸਨ੍ਨਿਤੁਦਕੇਨ। વਿਭਤ੍ਤਿਅਲੋਪੇਨ ਸੋ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘વਚਨਪਤੋਦੇਨਾ’’ਤਿ।
Vācāya sannitodakenāti vacanasaṅkhātena samantato niccaṃ katvā upatudanato sannitudakena. Vibhattialopena so niddeso. Tenāha ‘‘vacanapatodenā’’ti.
ਉਚ੍ਚਕੁਲੇ ਜਾਤਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਜਾਤਿਮਾ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਤਿਕੋ ਇਸਿ। ਮਾਤਙ੍ਗੋਤਿ ਚਣ੍ਡਾਲੋ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸਾਲਾਯਂ। ਓਕਾਸਂ ਯਾਚਿ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਂ। ਮਹਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਆਹ – ‘‘ਪਠਮਤਰਂ ਪવਿਟ੍ਠੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ। ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾਯੇવ ਸਾਲਾਯ ਦ੍વਾਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਦ੍વਾਰਸਮੀਪੇ। ਮੇਤਿ ਮਯਾ। ਖਮ ਮਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਅਪਰਾਧਂ ਖਮਸ੍ਸੁ। ਤੇਤਿ ਤਯਾ। ਪੁਨ ਤੇਤਿ ਤવ। ਗਣ੍ਹਿ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਪ੍ਪਦਾਨવਸੇਨ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਾਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਦਾਸੀ’’ਤਿ। ਪਬੁਜ੍ਝਿਂਸੂਤਿ ਨਿਦ੍ਦਾਯ ਪਬੁਜ੍ਝਿਂਸੁ ਪਕਤਿਯਾ ਪਬੁਜ੍ਝਨવੇਲਾਯ ਉਪਗਤਤ੍ਤਾ।
Uccakule jāti etassāti jātimā, brahmajātiko isi. Mātaṅgoti caṇḍālo. Tatthāti kumbhakārasālāyaṃ. Okāsaṃ yāci kumbhakāraṃ. Mahantaṃ disvā āha – ‘‘paṭhamataraṃ paviṭṭho pabbajito’’ti. Tatthevāti tassāyeva sālāya dvāraṃ nissāya dvārasamīpe. Meti mayā. Khama mayhanti mayhaṃ aparādhaṃ khamassu. Teti tayā. Puna teti tava. Gaṇhi uggantuṃ appadānavasena. Tenāha ‘‘nāssa uggantuṃ adāsī’’ti. Pabujjhiṃsūti niddāya pabujjhiṃsu pakatiyā pabujjhanavelāya upagatattā.
ਛવੋਤਿ ਨਿਹੀਨੋ। ਅਨਨ੍ਤਮਾਯੋਤਿ વਿવਿਧਮਾਯੋ ਮਾਯਾવੀ।
Chavoti nihīno. Anantamāyoti vividhamāyo māyāvī.
ਸੋਤਿ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਿਣ੍ਡੋ। ‘‘ਸਤ੍ਤਧਾ ਭਿਜ੍ਜੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਂ ਤੇਨ ਤਾਪਸੇਨ ਪਾਰਮਿਤਾਪਰਿਭਾવਨਸਮਿਦ੍ਧਾਹਿ ਨਾਨਾવਿਹਾਰਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਰਿਪੂਰਿਤਾਹਿ ਸੀਲਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਦਾਦੀਹਿ ਸੁਸਙ੍ਖਤਸਨ੍ਤਾਨੇ ਮਹਾਕਰੁਣਾਧਿવਾਸੇ ਮਹਾਸਤ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਅਰਿਯੂਪવਾਦਕਮ੍ਮਂ ਅਭਿਸਪਸਙ੍ਖਾਤਂ ਫਰੁਸવਚਨਂ ਪવਤ੍ਤਿਤਂ, ਤਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਖੇਤ੍ਤવਿਸੇਸਭਾવਤੋ ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਜ੍ਝਾਸਯਫਰੁਸਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮવੇਦਨੀਯਂ ਹੁਤ੍વਾ ਸਚੇ ਸੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਨ ਖਮਾਪੇਤਿ, ਤਂ ਕਕ੍ਖਲ਼ਂ ਹੁਤ੍વਾ વਿਪਚ੍ਚਨਸਭਾવਂ ਜਾਤਂ, ਖਮਾਪਿਤੇ ਪਨ ਮਹਾਸਤ੍ਤੇ ਪਯੋਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਪਟਿਬਾਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅવਿਪਾਕਧਮ੍ਮਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਹੋਸਿਕਮ੍ਮਭਾવਤੋ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਅਰਿਯੂਪવਾਦਪਾਪਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮવੇਦਨੀਯਸ੍ਸ ਚ ਧਮ੍ਮਤਾ। ਯਂ ਤਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨਨਿવਾਰਣਂ ਕਤਂ, ਅਯਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ਦਿਟ੍ਠੋ ਉਪਾਯੋ। ਤੇਨ ਹਿ ਉਬ੍ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਤਾਪਸਂ ਆਨੇਤ੍વਾ ਖਮਾਪੇਸੁਂ। ਸੋਪਿ ਚ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗੁਣੇ ਜਾਨਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਸਿ। ਯਂ ਪਨਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਿਣ੍ਡਸ੍ਸ ਠਪਨਂ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਾਲਨਂ ਕਤਂ, ਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ। ਅਞ੍ਞਥਾ ਹਿ ਇਮੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਸਮਾਨਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਸਂ વਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਨ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤਨੋ વਸੇ વਤ੍ਤਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤੇਨ ਸਦਿਸਂ ਕਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਦਸ੍ਸ ਨੇਸਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯਾਤਿ। ਪਤਿਰੂਪਨ੍ਤਿ ਯੁਤ੍ਤਂ।
Soti mattikāpiṇḍo. ‘‘Sattadhā bhijjī’’ti etthāyamadhippāyo – yaṃ tena tāpasena pāramitāparibhāvanasamiddhāhi nānāvihārasamāpattiparipūritāhi sīladiṭṭhisampadādīhi susaṅkhatasantāne mahākaruṇādhivāse mahāsatte bodhisatte ariyūpavādakammaṃ abhisapasaṅkhātaṃ pharusavacanaṃ pavattitaṃ, taṃ mahāsattassa khettavisesabhāvato tassa ca ajjhāsayapharusatāya diṭṭhadhammavedanīyaṃ hutvā sace so mahāsattaṃ na khamāpeti, taṃ kakkhaḷaṃ hutvā vipaccanasabhāvaṃ jātaṃ, khamāpite pana mahāsatte payogasampattipaṭibāhitattā avipākadhammataṃ āpajjati ahosikammabhāvato. Ayañhi ariyūpavādapāpassa diṭṭhadhammavedanīyassa ca dhammatā. Yaṃ taṃ bodhisattena sūriyuggamananivāraṇaṃ kataṃ, ayaṃ bodhisattena diṭṭho upāyo. Tena hi ubbāḷhā manussā bodhisattassa santike tāpasaṃ ānetvā khamāpesuṃ. Sopi ca mahāsattassa guṇe jānitvā tasmiṃ cittaṃ pasādesi. Yaṃ panassa matthake mattikāpiṇḍassa ṭhapanaṃ tassa sattadhā phālanaṃ kataṃ, taṃ manussānaṃ cittānurakkhaṇatthaṃ. Aññathā hi ime pabbajitā samānā cittassa vasaṃ vattanti, na pana cittamattano vase vattāpentīti mahāsattampi tena sadisaṃ katvā gaṇheyyuṃ, tadassa nesaṃ dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti. Patirūpanti yuttaṃ.
ਤਿਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Tissasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੯. ਤਿਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤਂ • 9. Tissasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੯. ਤਿਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Tissasuttavaṇṇanā