| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ထေရီဂာထာ-အဋ္ဌကထာ • Therīgāthā-aṭṭhakathā |
၄. တိသ္သာထေရီဂာထာဝဏ္ဏနာ
4. Tissātherīgāthāvaṇṇanā
တိသ္သေ သိက္ခသ္သု သိက္ခာယာတိ တိသ္သာယ သိက္ခမာနာယ ဂာထာ။ အယမ္ပိ ပုရိမဗုဒ္ဓေသု ကတာဓိကာရာ တတ္ထ တတ္ထ ဘဝေ ဝိဝဋ္ဋူပနိသ္သယံ ကုသလံ ဥပစိနိတ္ဝာ သမ္ဘတကုသလပစ္စယာ ဣမသ္မိံ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒေ ကပိလဝတ္ထုသ္မိံ သက္ယရာဇကုလေ နိဗ္ဗတ္တိတ္ဝာ ဝယပ္ပတ္တာ ဗောဓိသတ္တသ္သ ဩရောဓဘူတာ ပစ္ဆာ မဟာပဇာပတိဂောတမိယာ သဒ္ဓိံ နိက္ခမိတ္ဝာ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ဝိပသ္သနာယ ကမ္မံ ကရောတိ။ တသ္သာ သတ္ထာ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ ဩဘာသံ ဝိသ္သဇ္ဇေတ္ဝာ –
Tisse sikkhassu sikkhāyāti tissāya sikkhamānāya gāthā. Ayampi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinitvā sambhatakusalapaccayā imasmiṃ buddhuppāde kapilavatthusmiṃ sakyarājakule nibbattitvā vayappattā bodhisattassa orodhabhūtā pacchā mahāpajāpatigotamiyā saddhiṃ nikkhamitvā pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karoti. Tassā satthā heṭṭhā vuttanayeneva obhāsaṃ vissajjetvā –
၄.
4.
‘‘တိသ္သေ သိက္ခသ္သု သိက္ခာယ၊ မာ တံ ယောဂာ ဥပစ္စဂုံ။
‘‘Tisse sikkhassu sikkhāya, mā taṃ yogā upaccaguṃ;
သဗ္ဗယောဂဝိသံယုတ္တာ၊ စရ လောကေ အနာသဝာ’’တိ။ – ဂာထံ အဘာသိ။
Sabbayogavisaṃyuttā, cara loke anāsavā’’ti. – gāthaṃ abhāsi;
တတ္ထ တိသ္သေတိ တသ္သာ အာလပနံ။ သိက္ခသ္သု သိက္ခာယာတိ အဓိသီလသိက္ခာဒိကာယ တိဝိဓာယ သိက္ခာယ သိက္ခ, မဂ္ဂသမ္ပယုတ္တာ တိသ္သော သိက္ခာယော သမ္ပာဒေဟီတိ အတ္ထော။ ဣဒာနိ တာသံ သမ္ပာဒနေ ကာရဏမာဟ ‘‘မာ တံ ယောဂာ ဥပစ္စဂု’’န္တိ မနုသ္သတ္တံ, ဣန္ဒ္ရိယာဝေကလ္လံ, ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒော, သဒ္ဓာပဋိလာဘောတိ ဣမေ ယောဂာ သမယာ ဒုလ္လဘက္ခဏာ တံ မာ အတိက္ကမုံ။ ကာမယောဂာဒယော ဧဝ ဝာ စတ္တာရော ယောဂာ တံ မာ ဥပစ္စဂုံ မာ အဘိဘဝေယ္ယုံ။ သဗ္ဗယောဂဝိသံယုတ္တာတိ သဗ္ဗေဟိ ကာမယောဂာဒီဟိ ယောဂေဟိ ဝိမုတ္တာ တတော ဧဝ အနာသဝာ ဟုတ္ဝာ လောကေ စရ, ဒိဋ္ဌသုခဝိဟာရေန ဝိဟရာဟီတိ အတ္ထော။
Tattha tisseti tassā ālapanaṃ. Sikkhassu sikkhāyāti adhisīlasikkhādikāya tividhāya sikkhāya sikkha, maggasampayuttā tisso sikkhāyo sampādehīti attho. Idāni tāsaṃ sampādane kāraṇamāha ‘‘mā taṃ yogā upaccagu’’nti manussattaṃ, indriyāvekallaṃ, buddhuppādo, saddhāpaṭilābhoti ime yogā samayā dullabhakkhaṇā taṃ mā atikkamuṃ. Kāmayogādayo eva vā cattāro yogā taṃ mā upaccaguṃ mā abhibhaveyyuṃ. Sabbayogavisaṃyuttāti sabbehi kāmayogādīhi yogehi vimuttā tato eva anāsavā hutvā loke cara, diṭṭhasukhavihārena viharāhīti attho.
သာ တံ ဂာထံ သုတ္ဝာ ဝိပသ္သနံ ဝဍ္ဎေတ္ဝာ အရဟတ္တံ ပာပုဏီတိ အာဒိနယော ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။
Sā taṃ gāthaṃ sutvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇīti ādinayo heṭṭhā vuttanayeneva veditabbo.
တိသ္သာထေရီဂာထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Tissātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ထေရီဂာထာပာဠိ • Therīgāthāpāḷi / ၄. တိသ္သာထေရီဂာထာ • 4. Tissātherīgāthā
