Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā |
తిస్సో బుద్ధో
Tisso buddho
తస్స అపరభాగే ఇతో ద్వానవుతికప్పమత్థకే తిస్సో ఫుస్సోతి ఏకస్మిం కప్పే ద్వే బుద్ధా నిబ్బత్తింసు. తిస్సస్స భగవతో తయో సావకసన్నిపాతా. పఠమసన్నిపాతే భిక్ఖూనం కోటిసతం అహోసి, దుతియే నవుతికోటియో, తతియే అసీతికోటియో. తదా బోధిసత్తో మహాభోగో మహాయసో సుజాతో నామ ఖత్తియో హుత్వా ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా మహిద్ధికభావం పత్వా ‘‘బుద్ధో ఉప్పన్నో’’తి సుత్వా దిబ్బమన్దారవపదుమపారిచ్ఛత్తకపుప్ఫాని ఆదాయ చతుపరిసమజ్ఝే గచ్ఛన్తం తథాగతం పూజేసి, ఆకాసే పుప్ఫవితానం అకాసి. సోపి నం సత్థా ‘‘ఇతో ద్వేనవుతికప్పమత్థకే బుద్ధో భవిస్సతీ’’తి బ్యాకాసి. తస్స భగవతో ఖేమం నామ నగరం అహోసి, పితా జనసన్ధో నామ ఖత్తియో, మాతా పదుమా నామ దేవీ, బ్రహ్మదేవో చ ఉదయో చ ద్వే అగ్గసావకా, సుమనో నాముపట్ఠాకో, ఫుస్సా చ సుదత్తా చ ద్వే అగ్గసావికా, అసనరుక్ఖో బోధి, సరీరం సట్ఠిహత్థుబ్బేధం అహోసి, వస్ససతసహస్సం ఆయూతి.
Tassa aparabhāge ito dvānavutikappamatthake tisso phussoti ekasmiṃ kappe dve buddhā nibbattiṃsu. Tissassa bhagavato tayo sāvakasannipātā. Paṭhamasannipāte bhikkhūnaṃ koṭisataṃ ahosi, dutiye navutikoṭiyo, tatiye asītikoṭiyo. Tadā bodhisatto mahābhogo mahāyaso sujāto nāma khattiyo hutvā isipabbajjaṃ pabbajitvā mahiddhikabhāvaṃ patvā ‘‘buddho uppanno’’ti sutvā dibbamandāravapadumapāricchattakapupphāni ādāya catuparisamajjhe gacchantaṃ tathāgataṃ pūjesi, ākāse pupphavitānaṃ akāsi. Sopi naṃ satthā ‘‘ito dvenavutikappamatthake buddho bhavissatī’’ti byākāsi. Tassa bhagavato khemaṃ nāma nagaraṃ ahosi, pitā janasandho nāma khattiyo, mātā padumā nāma devī, brahmadevo ca udayo ca dve aggasāvakā, sumano nāmupaṭṭhāko, phussā ca sudattā ca dve aggasāvikā, asanarukkho bodhi, sarīraṃ saṭṭhihatthubbedhaṃ ahosi, vassasatasahassaṃ āyūti.
‘‘సిద్ధత్థస్స అపరేన, అసమో అప్పటిపుగ్గలో;
‘‘Siddhatthassa aparena, asamo appaṭipuggalo;
అనన్తతేజో అమితయసో, తిస్సో లోకగ్గనాయకో’’తి. (బు॰ వం॰ ౧౯.౧);
Anantatejo amitayaso, tisso lokagganāyako’’ti. (bu. vaṃ. 19.1);