| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
तित्थियपक्कन्तककथा
Titthiyapakkantakakathā
तित्थियपक्कन्तको भिक्खवेति एत्थ पन तित्थियेसु पक्कन्तो पविट्ठोति तित्थियपक्कन्तको। सो न केवलं न उपसम्पादेतब्बो, अथ खो न पब्बाजेतब्बोपि। तत्रायं विनिच्छयो – उपसम्पन्नो भिक्खु तित्थियो भविस्सामीति सलिङ्गेनेव तेसं उपस्सयं गच्छति, पदवारे पदवारे दुक्कटं। तेसं लिङ्गे आदिन्नमत्ते तित्थियपक्कन्तको होति। योपि सयमेव ‘‘तित्थियो भविस्सामी’’ति कुसचीरादीनि निवासेति, तित्थियपक्कन्तको होतियेव। यो पन नग्गो न्हायन्तो अत्तानं ओलोकेत्वा ‘‘सोभति मे आजीवकभावो, आजीवको भविस्सामी’’ति कासायानि अनादाय नग्गोव आजीवकानं उपस्सयं गच्छति, पदवारे पदवारे दुक्कटं। सचे पनस्स अन्तरामग्गे हिरोत्तप्पं उप्पज्जति, दुक्कटानि देसेत्वा मुच्चति। तेसं उपस्सयं गन्त्वापि तेहि वा ओवदितो अत्तना वा ‘‘इमेसं पब्बज्जा अतिदुक्खा’’ति निवत्तन्तोपि मुच्चतियेव।
Titthiyapakkantakobhikkhaveti ettha pana titthiyesu pakkanto paviṭṭhoti titthiyapakkantako. So na kevalaṃ na upasampādetabbo, atha kho na pabbājetabbopi. Tatrāyaṃ vinicchayo – upasampanno bhikkhu titthiyo bhavissāmīti saliṅgeneva tesaṃ upassayaṃ gacchati, padavāre padavāre dukkaṭaṃ. Tesaṃ liṅge ādinnamatte titthiyapakkantako hoti. Yopi sayameva ‘‘titthiyo bhavissāmī’’ti kusacīrādīni nivāseti, titthiyapakkantako hotiyeva. Yo pana naggo nhāyanto attānaṃ oloketvā ‘‘sobhati me ājīvakabhāvo, ājīvako bhavissāmī’’ti kāsāyāni anādāya naggova ājīvakānaṃ upassayaṃ gacchati, padavāre padavāre dukkaṭaṃ. Sace panassa antarāmagge hirottappaṃ uppajjati, dukkaṭāni desetvā muccati. Tesaṃ upassayaṃ gantvāpi tehi vā ovadito attanā vā ‘‘imesaṃ pabbajjā atidukkhā’’ti nivattantopi muccatiyeva.
सचे पन ‘‘किं तुम्हाकं पब्बज्जाय उक्कट्ठ’’न्ति पुच्छित्वा ‘‘केसमस्सुलुञ्चनादीनी’’ति वुत्तो एककेसम्पि लुञ्चापेति, उक्कुटिकप्पधानादीनि वा वत्तानि आदियति, मोरपिञ्छादीनि वा निवासेति, तेसं लिङ्गं गण्हाति, ‘‘अयं पब्बज्जा सेट्ठा’’ति सेट्ठभावं वा उपगच्छति, न मुच्चति, तित्थियपक्कन्तको होति। सचे पन ‘‘सोभति नु खो मे तित्थियपब्बज्जा, ननु खो सोभती’’ति वीमंसनत्थं कुसचीरादीनि वा निवासेति, जटं वा बन्धति, खारिकाजं वा आदियति, याव न सम्पटिच्छति, ताव नं लद्धि रक्खति, सम्पटिच्छितमत्ते तित्थियपक्कन्तको होति। अच्छिन्नचीवरो पन कुसचीरादीनि निवासेन्तो राजभयादीहि वा तित्थियलिङ्गं गण्हन्तो लद्धिया अभावेन नेव तित्थियपक्कन्तको होति।
Sace pana ‘‘kiṃ tumhākaṃ pabbajjāya ukkaṭṭha’’nti pucchitvā ‘‘kesamassuluñcanādīnī’’ti vutto ekakesampi luñcāpeti, ukkuṭikappadhānādīni vā vattāni ādiyati, morapiñchādīni vā nivāseti, tesaṃ liṅgaṃ gaṇhāti, ‘‘ayaṃ pabbajjā seṭṭhā’’ti seṭṭhabhāvaṃ vā upagacchati, na muccati, titthiyapakkantako hoti. Sace pana ‘‘sobhati nu kho me titthiyapabbajjā, nanu kho sobhatī’’ti vīmaṃsanatthaṃ kusacīrādīni vā nivāseti, jaṭaṃ vā bandhati, khārikājaṃ vā ādiyati, yāva na sampaṭicchati, tāva naṃ laddhi rakkhati, sampaṭicchitamatte titthiyapakkantako hoti. Acchinnacīvaro pana kusacīrādīni nivāsento rājabhayādīhi vā titthiyaliṅgaṃ gaṇhanto laddhiyā abhāvena neva titthiyapakkantako hoti.
अयञ्च तित्थियपक्कन्तको नाम उपसम्पन्नभिक्खुना कथितो, तस्मा सामणेरो सलिङ्गेन तित्थायतनं गतोपि पुन पब्बज्जञ्च उपसम्पदञ्च लभतीति कुरुन्दियं वुत्तं। पुरिमो पन थेय्यसंवासको अनुपसम्पन्नेन कथितो; तस्मा उपसम्पन्नो कूटवस्सं गणेन्तोपि अस्समणो न होति। लिङ्गे सउस्साहो पाराजिकं आपज्जित्वा भिक्खुवस्सादीनि गणेन्तोपि थेय्यसंवासको न होतीति।
Ayañca titthiyapakkantako nāma upasampannabhikkhunā kathito, tasmā sāmaṇero saliṅgena titthāyatanaṃ gatopi puna pabbajjañca upasampadañca labhatīti kurundiyaṃ vuttaṃ. Purimo pana theyyasaṃvāsako anupasampannena kathito; tasmā upasampanno kūṭavassaṃ gaṇentopi assamaṇo na hoti. Liṅge saussāho pārājikaṃ āpajjitvā bhikkhuvassādīni gaṇentopi theyyasaṃvāsako na hotīti.
तित्थियपक्कन्तककथा निट्ठिता।
Titthiyapakkantakakathā niṭṭhitā.
