| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ติตฺถิยปกฺกนฺตกกถาวณฺณนา
Titthiyapakkantakakathāvaṇṇanā
ติตฺถิยปกฺกนฺตกกถายํ เตสํ ลิเงฺค อาทินฺนมเตฺต ติตฺถิยปกฺกนฺตโก โหตีติ ‘‘ติตฺถิโย ภวิสฺสามี’’ติ คตสฺส ลิงฺคคฺคหเณเนว เตสํ ลทฺธิปิ คหิตาเยว โหตีติ กตฺวา วุตฺตํฯ เกนจิ ปน ‘‘เตสํ ลิเงฺค อาทินฺนมเตฺต ลทฺธิยา คหิตายปิ อคฺคหิตายปิ ติตฺถิยปกฺกนฺตโก โหตี’’ติ วุตฺตํ, ตํ น คเหตพฺพํฯ น หิ ‘‘ติตฺถิโย ภวิสฺสามี’’ติ คตสฺส ลิงฺคสมฺปฎิจฺฉนโต อญฺญํ ลทฺธิคฺคหณํ นาม อตฺถิฯ ลิงฺคสมฺปฎิจฺฉเนเนว หิ โส คหิตลทฺธิโก โหติฯ เตเนว ‘‘วีมํสนตฺถํ กุสจีราทีนิ…เป.… ยาว น สมฺปฎิจฺฉติ, ตาว ตํ ลทฺธิ รกฺขติฯ สมฺปฎิจฺฉิตมเตฺต ติตฺถิยปกฺกนฺตโก โหตี’’ติ วุตฺตํฯ นโคฺคว อาชีวกานํ อุปสฺสยํ คจฺฉติ, ปทวาเร ปทวาเร ทุกฺกฎนฺติ ‘‘อาชีวโก ภวิสฺส’’นฺติ อสุทฺธจิเตฺตน คมนปจฺจยา ทุกฺกฎํ วุตฺตํฯ นเคฺคน หุตฺวา คมนปจฺจยาปิ ทุกฺกฎา น มุจฺจติเยวฯ กูฎวสฺสํ คเณโนฺตติ กูฎวสฺสํ คเณตฺวา สํวาสํ สาทิยโนฺตติ อธิปฺปาโยฯ
Titthiyapakkantakakathāyaṃ tesaṃ liṅge ādinnamatte titthiyapakkantako hotīti ‘‘titthiyo bhavissāmī’’ti gatassa liṅgaggahaṇeneva tesaṃ laddhipi gahitāyeva hotīti katvā vuttaṃ. Kenaci pana ‘‘tesaṃ liṅge ādinnamatte laddhiyā gahitāyapi aggahitāyapi titthiyapakkantako hotī’’ti vuttaṃ, taṃ na gahetabbaṃ. Na hi ‘‘titthiyo bhavissāmī’’ti gatassa liṅgasampaṭicchanato aññaṃ laddhiggahaṇaṃ nāma atthi. Liṅgasampaṭicchaneneva hi so gahitaladdhiko hoti. Teneva ‘‘vīmaṃsanatthaṃ kusacīrādīni…pe… yāva na sampaṭicchati, tāva taṃ laddhi rakkhati. Sampaṭicchitamatte titthiyapakkantako hotī’’ti vuttaṃ. Naggova ājīvakānaṃ upassayaṃ gacchati, padavāre padavāre dukkaṭanti ‘‘ājīvako bhavissa’’nti asuddhacittena gamanapaccayā dukkaṭaṃ vuttaṃ. Naggena hutvā gamanapaccayāpi dukkaṭā na muccatiyeva. Kūṭavassaṃ gaṇentoti kūṭavassaṃ gaṇetvā saṃvāsaṃ sādiyantoti adhippāyo.
ติตฺถิยปกฺกนฺตกกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Titthiyapakkantakakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
๑๑๑. ติรจฺฉานคตวตฺถุ อุตฺตานเมวฯ
111. Tiracchānagatavatthu uttānameva.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๔๙. ติรจฺฉานคตวตฺถุ • 49. Tiracchānagatavatthu
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ติรจฺฉานคตวตฺถุกถา • Tiracchānagatavatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ติรจฺฉานคตวตฺถุกถาวณฺณนา • Tiracchānagatavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ติรจฺฉานวตฺถุกถาวณฺณนา • Tiracchānavatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๔๙. ติรจฺฉานคตวตฺถุ • 49. Tiracchānagatavatthu
