| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā |
[៣៧] ៧. តិត្តិរជាតកវណ្ណនា
[37] 7. Tittirajātakavaṇṇanā
យេ វុឌ្ឍមបចាយន្តីតិ ឥទំ សត្ថា សាវត្ថិំ គច្ឆន្តោ សារិបុត្តត្ថេរស្ស សេនាសនបដិពាហនំ អារព្ភ កថេសិ។ អនាថបិណ្ឌិកេន ហិ វិហារំ ការេត្វា ទូតេ បេសិតេ សត្ថា រាជគហា និក្ខម្ម វេសាលិំ បត្វា តត្ថ យថាភិរន្តំ វិហរិត្វា ‘‘សាវត្ថិំ គមិស្សាមី’’តិ មគ្គំ បដិបជ្ជិ។ តេន ច សមយេន ឆព្ពគ្គិយានំ អន្តេវាសិកា បុរតោ បុរតោ គន្ត្វា ថេរានំ សេនាសនេសុ អគ្គហិតេស្វេវ ‘‘ឥទំ សេនាសនំ អម្ហាកំ ឧបជ្ឈាយស្ស, ឥទំ អាចរិយស្ស, ឥទំ អម្ហាកមេវ ភវិស្សតី’’តិ សេនាសនានិ បលិពុន្ធេន្តិ។ បច្ឆា អាគតា ថេរា សេនាសនានិ ន លភន្តិ។ សារិបុត្តត្ថេរស្សាបិ អន្តេវាសិកា ថេរស្ស សេនាសនំ បរិយេសន្តា ន លភិំសុ។ ថេរោ សេនាសនំ អលភន្តោ សត្ថុ សេនាសនស្ស អវិទូរេ ឯកស្មិំ រុក្ខមូលេ និសជ្ជាយ ច ចង្កមេន ច រត្តិំ វីតិនាមេសិ។ សត្ថា បច្ចូសសមយេ និក្ខមិត្វា ឧក្កាសិ, ថេរោបិ ឧក្កាសិ។ ‘‘កោ ឯសោ’’តិ? ‘‘អហំ, ភន្តេ, សារិបុត្តោ’’តិ។ ‘‘សារិបុត្ត, ឥមាយ វេលាយ ឥធ កិំ ករោសី’’តិ? ‘‘សោ តំ បវត្តិំ អារោចេសិ’’។ សត្ថា ថេរស្ស វចនំ សុត្វា ‘‘ឥទានិ តាវ មយិ ជីវន្តេយេវ ភិក្ខូ អញ្ញមញ្ញំ អគារវា អបតិស្សា វិហរន្តិ, បរិនិព្ពុតេ កិំ នុ ខោ ករិស្សន្តី’’តិ អាវជ្ជេន្តស្ស ធម្មសំវេគោ ឧទបាទិ។
Yevuḍḍhamapacāyantīti idaṃ satthā sāvatthiṃ gacchanto sāriputtattherassa senāsanapaṭibāhanaṃ ārabbha kathesi. Anāthapiṇḍikena hi vihāraṃ kāretvā dūte pesite satthā rājagahā nikkhamma vesāliṃ patvā tattha yathābhirantaṃ viharitvā ‘‘sāvatthiṃ gamissāmī’’ti maggaṃ paṭipajji. Tena ca samayena chabbaggiyānaṃ antevāsikā purato purato gantvā therānaṃ senāsanesu aggahitesveva ‘‘idaṃ senāsanaṃ amhākaṃ upajjhāyassa, idaṃ ācariyassa, idaṃ amhākameva bhavissatī’’ti senāsanāni palibundhenti. Pacchā āgatā therā senāsanāni na labhanti. Sāriputtattherassāpi antevāsikā therassa senāsanaṃ pariyesantā na labhiṃsu. Thero senāsanaṃ alabhanto satthu senāsanassa avidūre ekasmiṃ rukkhamūle nisajjāya ca caṅkamena ca rattiṃ vītināmesi. Satthā paccūsasamaye nikkhamitvā ukkāsi, theropi ukkāsi. ‘‘Ko eso’’ti? ‘‘Ahaṃ, bhante, sāriputto’’ti. ‘‘Sāriputta, imāya velāya idha kiṃ karosī’’ti? ‘‘So taṃ pavattiṃ ārocesi’’. Satthā therassa vacanaṃ sutvā ‘‘idāni tāva mayi jīvanteyeva bhikkhū aññamaññaṃ agāravā apatissā viharanti, parinibbute kiṃ nu kho karissantī’’ti āvajjentassa dhammasaṃvego udapādi.
សោ បភាតាយ រត្តិយា ភិក្ខុសង្ឃំ សន្និបាតាបេត្វា ភិក្ខូ បុច្ឆិ ‘‘សច្ចំ កិរ, ភិក្ខវេ, ឆព្ពគ្គិយា ភិក្ខូ បុរតោ បុរតោ គន្ត្វា ថេរានំ ភិក្ខូនំ សេនាសនំ បដិពាហន្តី’’តិ។ ‘‘សច្ចំ, ភគវា’’តិ? តតោ ឆព្ពគ្គិយេ គរហិត្វា ធម្មិំ កថំ កត្វា ភិក្ខូ អាមន្តេសិ ‘‘កោ នុ ខោ, ភិក្ខវេ, អគ្គាសនំ អគ្គោទកំ អគ្គបិណ្ឌំ អរហតី’’តិ? ឯកច្ចេ ‘‘ខត្តិយកុលា បព្ពជិតោ’’តិ អាហំសុ, ឯកច្ចេ ‘‘ព្រាហ្មណកុលា, គហបតិកុលា បព្ពជិតោ’’តិ, អបរេ ‘‘វិនយធរោ, ធម្មកថិកោ, បឋមស្ស ឈានស្ស លាភី, ទុតិយស្ស, តតិយស្ស, ចតុត្ថស្ស ឈានស្ស លាភី’’តិ។ អបរេ ‘‘សោតាបន្នោ, សកទាគាមី, អនាគាមី, អរហា, តេវិជ្ជោ, ឆឡភិញ្ញោ’’តិ អាហំសុ។ ឯវំ តេហិ ភិក្ខូហិ អត្តនោ អត្តនោ រុចិវសេន អគ្គាសនាទិរហានំ កថិតកាលេ សត្ថា អាហ – ‘‘ន, ភិក្ខវេ, មយ្ហំ សាសនេ អគ្គាសនាទីនិ បត្វា ខត្តិយកុលា បព្ពជិតោ បមាណំ, ន ព្រាហ្មណកុលា បព្ពជិតោ, ន គហបតិកុលា បព្ពជិតោ, ន វិនយធរោ, ន សុត្តន្តិកោ, ន អាភិធម្មិកោ, ន បឋមជ្ឈានាទិលាភិនោ, ន សោតាបន្នាទយោ បមាណំ, អថ ខោ, ភិក្ខវេ, ឥមស្មិំ សាសនេ យថាវុឌ្ឍំ អភិវាទនំ បច្ចុដ្ឋានំ អញ្ជលិកម្មំ សាមីចិកម្មំ កាតព្ពំ, អគ្គាសនំ អគ្គោទកំ អគ្គបិណ្ឌោ លទ្ធព្ពោ។ ឥទមេត្ថ បមាណំ។ តស្មា វុឌ្ឍតរោ ភិក្ខុ ឯតេសំ អនុច្ឆវិកោ។ ឥទានិ ខោ បន, ភិក្ខវេ, សារិបុត្តោ មយ្ហំ អគ្គសាវកោ អនុធម្មចក្កប្បវត្តកោ មមានន្តរំ សេនាសនំ លទ្ធុំ អរហតិ, សោ ឥមំ រត្តិំ សេនាសនំ អលភន្តោ រុក្ខមូលេ វីតិនាមេសិ, តុម្ហេ ឥទានេវ ឯវំ អគារវា អបតិស្សា, គច្ឆន្តេ គច្ឆន្តេ កាលេ កិន្តិ កត្វា វិហរិស្សថា’’តិ។ អថ នេសំ ឱវាទទានត្ថាយ ‘‘បុព្ពេ, ភិក្ខវេ, តិរច្ឆានគតាបិ ‘ន ខោ បនេតំ អម្ហាកំ បតិរូបំ, យំ មយំ អញ្ញមញ្ញំ អគារវា អបតិស្សា អសភាគវុត្តិនោ វិហរេយ្យាម, អម្ហេសុ មហល្លកតរំ ជានិត្វា តស្ស អភិវាទនាទីនិ ករិស្សាមា’តិ សាធុកំ វីមំសិត្វា ‘អយំ នោ មហល្លកោ’តិ ញត្វា តស្ស អភិវាទនាទីនិ កត្វា ទេវបថំ បូរយមានា គតា’’តិ វត្វា អតីតំ អាហរិ។
So pabhātāya rattiyā bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā bhikkhū pucchi ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhū purato purato gantvā therānaṃ bhikkhūnaṃ senāsanaṃ paṭibāhantī’’ti. ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti? Tato chabbaggiye garahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi ‘‘ko nu kho, bhikkhave, aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍaṃ arahatī’’ti? Ekacce ‘‘khattiyakulā pabbajito’’ti āhaṃsu, ekacce ‘‘brāhmaṇakulā, gahapatikulā pabbajito’’ti, apare ‘‘vinayadharo, dhammakathiko, paṭhamassa jhānassa lābhī, dutiyassa, tatiyassa, catutthassa jhānassa lābhī’’ti. Apare ‘‘sotāpanno, sakadāgāmī, anāgāmī, arahā, tevijjo, chaḷabhiñño’’ti āhaṃsu. Evaṃ tehi bhikkhūhi attano attano rucivasena aggāsanādirahānaṃ kathitakāle satthā āha – ‘‘na, bhikkhave, mayhaṃ sāsane aggāsanādīni patvā khattiyakulā pabbajito pamāṇaṃ, na brāhmaṇakulā pabbajito, na gahapatikulā pabbajito, na vinayadharo, na suttantiko, na ābhidhammiko, na paṭhamajjhānādilābhino, na sotāpannādayo pamāṇaṃ, atha kho, bhikkhave, imasmiṃ sāsane yathāvuḍḍhaṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ kātabbaṃ, aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍo laddhabbo. Idamettha pamāṇaṃ. Tasmā vuḍḍhataro bhikkhu etesaṃ anucchaviko. Idāni kho pana, bhikkhave, sāriputto mayhaṃ aggasāvako anudhammacakkappavattako mamānantaraṃ senāsanaṃ laddhuṃ arahati, so imaṃ rattiṃ senāsanaṃ alabhanto rukkhamūle vītināmesi, tumhe idāneva evaṃ agāravā apatissā, gacchante gacchante kāle kinti katvā viharissathā’’ti. Atha nesaṃ ovādadānatthāya ‘‘pubbe, bhikkhave, tiracchānagatāpi ‘na kho panetaṃ amhākaṃ patirūpaṃ, yaṃ mayaṃ aññamaññaṃ agāravā apatissā asabhāgavuttino vihareyyāma, amhesu mahallakataraṃ jānitvā tassa abhivādanādīni karissāmā’ti sādhukaṃ vīmaṃsitvā ‘ayaṃ no mahallako’ti ñatvā tassa abhivādanādīni katvā devapathaṃ pūrayamānā gatā’’ti vatvā atītaṃ āhari.
អតីតេ ហិមវន្តប្បទេសេ ឯកំ មហានិគ្រោធំ ឧបនិស្សាយ តយោ សហាយា វិហរិំសុ – តិត្តិរោ, មក្កដោ, ហត្ថីតិ។ តេ អញ្ញមញ្ញំ អគារវា អបតិស្សា អសភាគវុត្តិនោ អហេសុំ។ អថ នេសំ ឯតទហោសិ ‘‘ន យុត្តំ អម្ហាកំ ឯវំ វិហរិតុំ, យំនូន មយំ យោ នោ មហល្លកតរោ, តស្ស អភិវាទនាទីនិ ករោន្តា វិហរេយ្យាមា’’តិ។ ‘‘កោ បន នោ មហល្លកតរោ’’តិ ចិន្តេន្តា ឯកទិវសំ ‘‘អត្ថេសោ ឧបាយោ’’តិ តយោបិ ជនា និគ្រោធមូលេ និសីទិត្វា តិត្តិរោ ច មក្កដោ ច ហត្ថិំ បុច្ឆិំសុ ‘‘សម្ម ហត្ថិ, ត្វំ ឥមំ និគ្រោធរុក្ខំ កីវប្បមាណកាលតោ បដ្ឋាយ ជានាសី’’តិ? សោ អាហ ‘‘សម្មា, អហំ តរុណបោតកកាលេ ឥមំ និគ្រោធគច្ឆំ អន្តរសត្ថីសុ កត្វា គច្ឆាមិ, អវត្ថរិត្វា ឋិតកាលេ ច បន មេ ឯតស្ស អគ្គសាខា នាភិំ ឃដ្ដេតិ, ឯវាហំ ឥមំ គច្ឆកាលតោ បដ្ឋាយ ជានាមី’’តិ បុន ឧភោបិ ជនា បុរិមនយេនេវ មក្កដំ បុច្ឆិំសុ។ សោ អាហ ‘‘អហំ សម្មា មក្កដច្ឆាបកោ សមានោ ភូមិយំ និសីទិត្វា គីវំ អនុក្ខិបិត្វាវ ឥមស្ស និគ្រោធបោតកស្ស អគ្គង្កុរេ ខាទាមិ, ឯវាហំ ឥមំ ខុទ្ទកកាលតោ បដ្ឋាយ ជានាមី’’តិ។ អថ ឥតរេ ឧភោបិ បុរិមនយេនេវ តិត្តិរំ បុច្ឆិំសុ។ សោ អាហ ‘‘សម្មា, បុព្ពេ អសុកស្មិំ នាម ឋានេ មហានិគ្រោធរុក្ខោ អហោសិ, អហំ តស្ស ផលានិ ខាទិត្វា ឥមស្មិំ ឋានេ វច្ចំ បាតេសិំ, តតោ ឯស រុក្ខោ ជាតោ, ឯវាហំ ឥមំ អជាតកាលតោ បដ្ឋាយ ជានាមិ, តស្មា អហំ តុម្ហេហិ ជាតិយា មហល្លកតរោ’’តិ។
Atīte himavantappadese ekaṃ mahānigrodhaṃ upanissāya tayo sahāyā vihariṃsu – tittiro, makkaṭo, hatthīti. Te aññamaññaṃ agāravā apatissā asabhāgavuttino ahesuṃ. Atha nesaṃ etadahosi ‘‘na yuttaṃ amhākaṃ evaṃ viharituṃ, yaṃnūna mayaṃ yo no mahallakataro, tassa abhivādanādīni karontā vihareyyāmā’’ti. ‘‘Ko pana no mahallakataro’’ti cintentā ekadivasaṃ ‘‘attheso upāyo’’ti tayopi janā nigrodhamūle nisīditvā tittiro ca makkaṭo ca hatthiṃ pucchiṃsu ‘‘samma hatthi, tvaṃ imaṃ nigrodharukkhaṃ kīvappamāṇakālato paṭṭhāya jānāsī’’ti? So āha ‘‘sammā, ahaṃ taruṇapotakakāle imaṃ nigrodhagacchaṃ antarasatthīsu katvā gacchāmi, avattharitvā ṭhitakāle ca pana me etassa aggasākhā nābhiṃ ghaṭṭeti, evāhaṃ imaṃ gacchakālato paṭṭhāya jānāmī’’ti puna ubhopi janā purimanayeneva makkaṭaṃ pucchiṃsu. So āha ‘‘ahaṃ sammā makkaṭacchāpako samāno bhūmiyaṃ nisīditvā gīvaṃ anukkhipitvāva imassa nigrodhapotakassa aggaṅkure khādāmi, evāhaṃ imaṃ khuddakakālato paṭṭhāya jānāmī’’ti. Atha itare ubhopi purimanayeneva tittiraṃ pucchiṃsu. So āha ‘‘sammā, pubbe asukasmiṃ nāma ṭhāne mahānigrodharukkho ahosi, ahaṃ tassa phalāni khāditvā imasmiṃ ṭhāne vaccaṃ pātesiṃ, tato esa rukkho jāto, evāhaṃ imaṃ ajātakālato paṭṭhāya jānāmi, tasmā ahaṃ tumhehi jātiyā mahallakataro’’ti.
ឯវំ វុត្តេ មក្កដោ ច ហត្ថី ច តិត្តិរបណ្ឌិតំ អាហំសុ ‘‘សម្ម, ត្វំ អម្ហេហិ មហល្លកតរោ, ឥតោ បដ្ឋាយ មយំ តវ សក្ការគរុការមាននវន្ទនបូជនានិ ចេវ អភិវាទនបច្ចុដ្ឋានអញ្ជលិកម្មសាមីចិកម្មានិ ច ករិស្សាម, ឱវាទេ ច តេ ឋស្សាម, ត្វំ បន ឥតោ បដ្ឋាយ អម្ហាកំ ឱវាទានុសាសនិំ ទទេយ្យាសី’’តិ។ តតោ បដ្ឋាយ តិត្តិរោ តេសំ ឱវាទំ អទាសិ, សីលេសុ បតិដ្ឋាបេសិ, សយម្បិ សីលានិ សមាទិយិ។ តេ តយោបិ ជនា បញ្ចសុ សីលេសុ បតិដ្ឋាយ អញ្ញមញ្ញំ សគារវា សប្បតិស្សា សភាគវុត្តិនោ ហុត្វា ជីវិតបរិយោសានេ ទេវលោកបរាយណា អហេសុំ។ តេសំ តិណ្ណំ សមាទានំ តិត្តិរិយំ ព្រហ្មចរិយំ នាម អហោសិ។
Evaṃ vutte makkaṭo ca hatthī ca tittirapaṇḍitaṃ āhaṃsu ‘‘samma, tvaṃ amhehi mahallakataro, ito paṭṭhāya mayaṃ tava sakkāragarukāramānanavandanapūjanāni ceva abhivādanapaccuṭṭhānaañjalikammasāmīcikammāni ca karissāma, ovāde ca te ṭhassāma, tvaṃ pana ito paṭṭhāya amhākaṃ ovādānusāsaniṃ dadeyyāsī’’ti. Tato paṭṭhāya tittiro tesaṃ ovādaṃ adāsi, sīlesu patiṭṭhāpesi, sayampi sīlāni samādiyi. Te tayopi janā pañcasu sīlesu patiṭṭhāya aññamaññaṃ sagāravā sappatissā sabhāgavuttino hutvā jīvitapariyosāne devalokaparāyaṇā ahesuṃ. Tesaṃ tiṇṇaṃ samādānaṃ tittiriyaṃ brahmacariyaṃ nāma ahosi.
តេ ហិ នាម, ភិក្ខវេ, តិរច្ឆានគតា អញ្ញមញ្ញំ សគារវា សប្បតិស្សា វិហរិំសុ, តុម្ហេ ឯវំ ស្វាខាតេ ធម្មវិនយេ បព្ពជិត្វា កស្មា អញ្ញមញ្ញំ អគារវា អបតិស្សា វិហរថ។ អនុជានាមិ, ភិក្ខវេ, ឥតោ បដ្ឋាយ តុម្ហាកំ យថាវុឌ្ឍំ អភិវាទនំ បច្ចុដ្ឋានំ អញ្ជលិកម្មំ សាមីចិកម្មំ, យថាវុឌ្ឍំ អគ្គាសនំ អគ្គោទកំ អគ្គបិណ្ឌំ, ន ឥតោ បដ្ឋាយ ច នវកតរេន វុឌ្ឍតរោ សេនាសនេន បដិពាហិតព្ពោ, យោ បដិពាហេយ្យ, អាបត្តិទុក្កដស្សាតិ ឯវំ សត្ថា ឥមំ ធម្មទេសនំ អាហរិត្វា អភិសម្ពុទ្ធោ ហុត្វា ឥមំ គាថមាហ –
Te hi nāma, bhikkhave, tiracchānagatā aññamaññaṃ sagāravā sappatissā vihariṃsu, tumhe evaṃ svākhāte dhammavinaye pabbajitvā kasmā aññamaññaṃ agāravā apatissā viharatha. Anujānāmi, bhikkhave, ito paṭṭhāya tumhākaṃ yathāvuḍḍhaṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ, yathāvuḍḍhaṃ aggāsanaṃ aggodakaṃ aggapiṇḍaṃ, na ito paṭṭhāya ca navakatarena vuḍḍhataro senāsanena paṭibāhitabbo, yo paṭibāheyya, āpattidukkaṭassāti evaṃ satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā abhisambuddho hutvā imaṃ gāthamāha –
៣៧.
37.
‘‘យេ វុឌ្ឍមបចាយន្តិ, នរា ធម្មស្ស កោវិទា;
‘‘Ye vuḍḍhamapacāyanti, narā dhammassa kovidā;
ទិដ្ឋេវ ធម្មេ បាសំសា, សម្បរាយេ ច សុគ្គតី’’តិ។
Diṭṭheva dhamme pāsaṃsā, samparāye ca suggatī’’ti.
តត្ថ យេ វុឌ្ឍមបចាយន្តីតិ ជាតិវុឌ្ឍោ, វយោវុឌ្ឍោ, គុណវុឌ្ឍោតិ តយោ វុឌ្ឍា។ តេសុ ជាតិសម្បន្នោ ជាតិវុឌ្ឍោ នាម, វយេ ឋិតោ វយោវុឌ្ឍោ នាម , គុណសម្បន្នោ គុណវុឌ្ឍោ នាម។ តេសុ គុណសម្បន្នោ វយោវុឌ្ឍោ ឥមស្មិំ ឋានេ ‘‘វុឌ្ឍោ’’តិ អធិប្បេតោ។ អបចាយន្តីតិ ជេដ្ឋាបចាយិកកម្មេន បូជេន្តិ។ ធម្មស្ស កោវិទាតិ ជេដ្ឋាបចាយនធម្មស្ស កោវិទា កុសលា។ ទិដ្ឋេវ ធម្មេតិ ឥមស្មិំយេវ អត្តភាវេ។ បាសំសាតិ បសំសារហា។ សម្បរាយេ ច សុគ្គតីតិ សម្បរេតព្ពេ ឥមំ លោកំ ហិត្វា គន្តព្ពេ បរលោកេបិ តេសំ សុគតិយេវ ហោតីតិ។ អយំ បនេត្ថ បិណ្ឌត្ថោ – ភិក្ខវេ, ខត្តិយា វា ហោន្តុ ព្រាហ្មណា វា វេស្សា វា សុទ្ទា វា គហដ្ឋា វា បព្ពជិតា វា តិរច្ឆានគតា វា, យេ កេចិ សត្តា ជេដ្ឋាបចិតិកម្មេ ឆេកា កុសលា គុណសម្បន្នានំ វយោវុឌ្ឍានំ អបចិតិំ ករោន្តិ, តេ ឥមស្មិញ្ច អត្តភាវេ ជេដ្ឋាបចិតិការកាតិ បសំសំ វណ្ណនំ ថោមនំ លភន្តិ, កាយស្ស ច ភេទា សគ្គេ និព្ពត្តន្តីតិ។
Tattha ye vuḍḍhamapacāyantīti jātivuḍḍho, vayovuḍḍho, guṇavuḍḍhoti tayo vuḍḍhā. Tesu jātisampanno jātivuḍḍho nāma, vaye ṭhito vayovuḍḍho nāma , guṇasampanno guṇavuḍḍho nāma. Tesu guṇasampanno vayovuḍḍho imasmiṃ ṭhāne ‘‘vuḍḍho’’ti adhippeto. Apacāyantīti jeṭṭhāpacāyikakammena pūjenti. Dhammassa kovidāti jeṭṭhāpacāyanadhammassa kovidā kusalā. Diṭṭheva dhammeti imasmiṃyeva attabhāve. Pāsaṃsāti pasaṃsārahā. Samparāye ca suggatīti samparetabbe imaṃ lokaṃ hitvā gantabbe paralokepi tesaṃ sugatiyeva hotīti. Ayaṃ panettha piṇḍattho – bhikkhave, khattiyā vā hontu brāhmaṇā vā vessā vā suddā vā gahaṭṭhā vā pabbajitā vā tiracchānagatā vā, ye keci sattā jeṭṭhāpacitikamme chekā kusalā guṇasampannānaṃ vayovuḍḍhānaṃ apacitiṃ karonti, te imasmiñca attabhāve jeṭṭhāpacitikārakāti pasaṃsaṃ vaṇṇanaṃ thomanaṃ labhanti, kāyassa ca bhedā sagge nibbattantīti.
ឯវំ សត្ថា ជេដ្ឋាបចិតិកម្មស្ស គុណំ កថេត្វា អនុសន្ធិំ ឃដេត្វា ជាតកំ សមោធានេសិ – ‘‘តទា ហត្ថិនាគោ មោគ្គល្លានោ អហោសិ, មក្កដោ សារិបុត្តោ, តិត្តិរបណ្ឌិតោ បន អហមេវ អហោសិ’’ន្តិ។
Evaṃ satthā jeṭṭhāpacitikammassa guṇaṃ kathetvā anusandhiṃ ghaṭetvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā hatthināgo moggallāno ahosi, makkaṭo sāriputto, tittirapaṇḍito pana ahameva ahosi’’nti.
តិត្តិរជាតកវណ្ណនា សត្តមា។
Tittirajātakavaṇṇanā sattamā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi / ៣៧. តិត្តិរជាតកំ • 37. Tittirajātakaṃ
