| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳನಿದ್ದೇಸಪಾಳಿ • Cūḷaniddesapāḷi |
೯. ತೋದೇಯ್ಯಮಾಣವಪುಚ್ಛಾನಿದ್ದೇಸೋ
9. Todeyyamāṇavapucchāniddeso
೫೭.
57.
ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತಿ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ತೋದೇಯ್ಯೋ]
Yasmiṃkāmā na vasanti, [iccāyasmā todeyyo]
ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।
Taṇhā yassa na vijjati;
ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋ, ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ಕೀದಿಸೋ॥
Kathaṃkathā ca yo tiṇṇo, vimokkho tassa kīdiso.
ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತೀತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತಿ ನ ಸಂವಸನ್ತಿ ನ ಆವಸನ್ತಿ ನ ಪರಿವಸನ್ತೀತಿ – ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತಿ। ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ತೋದೇಯ್ಯೋತಿ। ಇಚ್ಚಾತಿ ಪದಸನ್ಧಿ…ಪೇ॰… ಪದಾನುಪುಬ್ಬತಾಪೇತಂ – ಇಚ್ಚಾತಿ। ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಪಿಯವಚನಂ…ಪೇ॰…। ತೋದೇಯ್ಯೋತಿ ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ನಾಮಂ…ಪೇ॰… ಅಭಿಲಾಪೋತಿ – ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ತೋದೇಯ್ಯೋ।
Yasmiṃ kāmā na vasantīti yasmiṃ kāmā na vasanti na saṃvasanti na āvasanti na parivasantīti – yasmiṃ kāmā na vasanti. Iccāyasmā todeyyoti. Iccāti padasandhi…pe… padānupubbatāpetaṃ – iccāti. Āyasmāti piyavacanaṃ…pe…. Todeyyoti tassa brāhmaṇassa nāmaṃ…pe… abhilāpoti – iccāyasmā todeyyo.
ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತೀತಿ ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನತ್ಥಿ ನ ಸತಿ ನ ಸಂವಿಜ್ಜತಿ ನುಪಲಬ್ಭತಿ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾತಿ – ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।
Taṇhā yassa na vijjatīti taṇhā yassa natthi na sati na saṃvijjati nupalabbhati ñāṇagginā daḍḍhāti – taṇhā yassa na vijjati.
ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋತಿ ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋ ಉತ್ತಿಣ್ಣೋ ನಿತ್ಥಿಣ್ಣೋ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೋ ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತೋ ವೀತಿವತ್ತೋತಿ – ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋ।
Kathaṃkathā ca yo tiṇṇoti kathaṃkathā ca yo tiṇṇo uttiṇṇo nitthiṇṇo atikkanto samatikkanto vītivattoti – kathaṃkathā ca yo tiṇṇo.
ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ಕೀದಿಸೋತಿ ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ಕೀದಿಸೋ ಕಿಂಸಣ್ಠಿತೋ ಕಿಂಪಕಾರೋ ಕಿಂಪಟಿಭಾಗೋ ಇಚ್ಛಿತಬ್ಬೋತಿ ವಿಮೋಕ್ಖಂ ಪುಚ್ಛತೀತಿ – ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ಕೀದಿಸೋ। ತೇನಾಹ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ –
Vimokkho tassa kīdisoti vimokkho tassa kīdiso kiṃsaṇṭhito kiṃpakāro kiṃpaṭibhāgo icchitabboti vimokkhaṃ pucchatīti – vimokkho tassa kīdiso. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತಿ, [ಇಚ್ಚಾಯಸ್ಮಾ ತೋದೇಯ್ಯೋ]
‘‘Yasmiṃ kāmā na vasanti, [iccāyasmā todeyyo]
ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।
Taṇhā yassa na vijjati;
ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋ, ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ಕೀದಿಸೋ’’ತಿ॥
Kathaṃkathā ca yo tiṇṇo, vimokkho tassa kīdiso’’ti.
೫೮.
58.
ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತಿ, [ತೋದೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾ]
Yasmiṃkāmā na vasanti, [todeyyāti bhagavā]
ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।
Taṇhā yassa na vijjati;
ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋ, ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ನಾಪರೋ॥
Kathaṃkathā ca yo tiṇṇo, vimokkho tassa nāparo.
ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತೀತಿ। ಯಸ್ಮಿನ್ತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ಪುಗ್ಗಲೇ ಅರಹನ್ತೇ ಖೀಣಾಸವೇ। ಕಾಮಾತಿ ಉದ್ದಾನತೋ ದ್ವೇ ಕಾಮಾ – ವತ್ಥುಕಾಮಾ ಚ ಕಿಲೇಸಕಾಮಾ ಚ…ಪೇ॰… ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ವತ್ಥುಕಾಮಾ…ಪೇ॰… ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಕಿಲೇಸಕಾಮಾ। ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತೀತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತಿ ನ ಸಂವಸನ್ತಿ ನ ಆವಸನ್ತಿ ನ ಪರಿವಸನ್ತೀತಿ – ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತಿ।
Yasmiṃ kāmā na vasantīti. Yasminti yasmiṃ puggale arahante khīṇāsave. Kāmāti uddānato dve kāmā – vatthukāmā ca kilesakāmā ca…pe… ime vuccanti vatthukāmā…pe… ime vuccanti kilesakāmā. Yasmiṃ kāmā na vasantīti yasmiṃ kāmā na vasanti na saṃvasanti na āvasanti na parivasantīti – yasmiṃ kāmā na vasanti.
ತೋದೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾತಿ। ತೋದೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾ ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ನಾಮೇನ ಆಲಪತಿ। ಭಗವಾತಿ ಗಾರವಾಧಿವಚನಮೇತಂ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಛಿಕಾ ಪಞ್ಞತ್ತಿ, ಯದಿದಂ ಭಗವಾತಿ – ತೋದೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾ।
Todeyyāti bhagavāti. Todeyyāti bhagavā taṃ brāhmaṇaṃ nāmena ālapati. Bhagavāti gāravādhivacanametaṃ…pe… sacchikā paññatti, yadidaṃ bhagavāti – todeyyāti bhagavā.
ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತೀತಿ। ತಣ್ಹಾತಿ ರೂಪತಣ್ಹಾ ಸದ್ದತಣ್ಹಾ ಗನ್ಧತಣ್ಹಾ ರಸತಣ್ಹಾ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬತಣ್ಹಾ ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾ। ಯಸ್ಸಾತಿ ಅರಹತೋ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ। ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತೀತಿ ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನತ್ಥಿ ನ ಸತಿ ನ ಸಂವಿಜ್ಜತಿ ನುಪಲಬ್ಭತಿ, ಪಹೀನಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾ ವೂಪಸನ್ತಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಾ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾತಿ – ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।
Taṇhā yassa na vijjatīti. Taṇhāti rūpataṇhā saddataṇhā gandhataṇhā rasataṇhā phoṭṭhabbataṇhā dhammataṇhā. Yassāti arahato khīṇāsavassa. Taṇhā yassa na vijjatīti taṇhā yassa natthi na sati na saṃvijjati nupalabbhati, pahīnā samucchinnā vūpasantā paṭippassaddhā abhabbuppattikā ñāṇagginā daḍḍhāti – taṇhā yassa na vijjati.
ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋತಿ ಕಥಂಕಥಾ ವುಚ್ಚತಿ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ। ದುಕ್ಖೇ ಕಙ್ಖಾ…ಪೇ॰… ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಮನೋವಿಲೇಖೋ। ಯೋತಿ ಯೋ ಸೋ ಅರಹಂ ಖೀಣಾಸವೋ। ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋತಿ ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋ ಉತ್ತಿಣ್ಣೋ ನಿತ್ಥಿಣ್ಣೋ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೋ ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತೋ ವೀತಿವತ್ತೋತಿ – ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋ।
Kathaṃkathā ca yo tiṇṇoti kathaṃkathā vuccati vicikicchā. Dukkhe kaṅkhā…pe… chambhitattaṃ cittassa manovilekho. Yoti yo so arahaṃ khīṇāsavo. Kathaṃkathā ca yo tiṇṇoti kathaṃkathā ca yo tiṇṇo uttiṇṇo nitthiṇṇo atikkanto samatikkanto vītivattoti – kathaṃkathā ca yo tiṇṇo.
ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ನಾಪರೋತಿ ನತ್ಥಿ ತಸ್ಸ ಅಪರೋ ವಿಮೋಕ್ಖೋ। ಯೇನ ವಿಮೋಕ್ಖೇನ ವಿಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ ವಿಮುತ್ತೋ ಸೋ। ಕತಂ ತಸ್ಸ ವಿಮೋಕ್ಖೇನ ಕರಣೀಯನ್ತಿ – ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ನಾಪರೋ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –
Vimokkho tassa nāparoti natthi tassa aparo vimokkho. Yena vimokkhena vimucceyya vimutto so. Kataṃ tassa vimokkhena karaṇīyanti – vimokkho tassa nāparo. Tenāha bhagavā –
‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಮಾ ನ ವಸನ್ತಿ, [ತೋದೇಯ್ಯಾತಿ ಭಗವಾ]
‘‘Yasmiṃ kāmā na vasanti, [todeyyāti bhagavā]
ತಣ್ಹಾ ಯಸ್ಸ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।
Taṇhā yassa na vijjati;
ಕಥಂಕಥಾ ಚ ಯೋ ತಿಣ್ಣೋ, ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತಸ್ಸ ನಾಪರೋ’’ತಿ॥
Kathaṃkathā ca yo tiṇṇo, vimokkho tassa nāparo’’ti.
೫೯.
59.
ನಿರಾಸಸೋ ಸೋ ಉದ ಆಸಸಾನೋ, ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋ ಉದ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀ।
Nirāsasoso uda āsasāno, paññāṇavā so uda paññakappī;
ಮುನಿಂ ಅಹಂ ಸಕ್ಕ ಯಥಾ ವಿಜಞ್ಞಂ, ತಂ ಮೇ ವಿಯಾಚಿಕ್ಖ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖು॥
Muniṃ ahaṃ sakka yathā vijaññaṃ, taṃ me viyācikkha samantacakkhu.
ನಿರಾಸಸೋ ಸೋ ಉದ ಆಸಸಾನೋತಿ ನಿತ್ತಣ್ಹೋ ಸೋ, ಉದಾಹು ಸತಣ್ಹೋ ರೂಪೇ ಆಸೀಸತಿ 1, ಸದ್ದೇ…ಪೇ॰… ಗನ್ಧೇ… ರಸೇ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇ… ಕುಲಂ… ಗಣಂ… ಆವಾಸಂ… ಲಾಭಂ… ಯಸಂ… ಪಸಂಸಂ… ಸುಖಂ… ಚೀವರಂ… ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ… ಸೇನಾಸನಂ… ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರಂ… ಕಾಮಧಾತುಂ … ರೂಪಧಾತುಂ… ಅರೂಪಧಾತುಂ… ಕಾಮಭವಂ… ರೂಪಭವಂ… ಅರೂಪಭವಂ… ಸಞ್ಞಾಭವಂ… ಅಸಞ್ಞಾಭವಂ… ನೇವಸಞ್ಞಾನಾಸಞ್ಞಾಭವಂ… ಏಕವೋಕಾರಭವಂ… ಚತುವೋಕಾರಭವಂ… ಪಞ್ಚವೋಕಾರಭವಂ… ಅತೀತಂ… ಅನಾಗತಂ… ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ… ದಿಟ್ಠಸುತಮುತವಿಞ್ಞಾತಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮೇ ಆಸೀಸತಿ ಸಾದಿಯತಿ ಪತ್ಥೇತಿ ಪಿಹೇತಿ ಅಭಿಜಪ್ಪತೀತಿ – ನಿರಾಸಸೋ ಸೋ ಉದ ಆಸಸಾನೋ।
Nirāsaso so uda āsasānoti nittaṇho so, udāhu sataṇho rūpe āsīsati 2, sadde…pe… gandhe… rase… phoṭṭhabbe… kulaṃ… gaṇaṃ… āvāsaṃ… lābhaṃ… yasaṃ… pasaṃsaṃ… sukhaṃ… cīvaraṃ… piṇḍapātaṃ… senāsanaṃ… gilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ… kāmadhātuṃ … rūpadhātuṃ… arūpadhātuṃ… kāmabhavaṃ… rūpabhavaṃ… arūpabhavaṃ… saññābhavaṃ… asaññābhavaṃ… nevasaññānāsaññābhavaṃ… ekavokārabhavaṃ… catuvokārabhavaṃ… pañcavokārabhavaṃ… atītaṃ… anāgataṃ… paccuppannaṃ… diṭṭhasutamutaviññātabbe dhamme āsīsati sādiyati pattheti piheti abhijappatīti – nirāsaso so uda āsasāno.
ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋ ಉದ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀತಿ। ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋತಿ ಪಣ್ಡಿತೋ ಪಞ್ಞವಾ ಬುದ್ಧಿಮಾ ಞಾಣೀ ವಿಭಾವೀ ಮೇಧಾವೀ। ಉದ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀತಿ ಉದಾಹು ಅಟ್ಠಸಮಾಪತ್ತಿಞಾಣೇನ ವಾ ಪಞ್ಚಾಭಿಞ್ಞಾಞಾಣೇನ ವಾ ಮಿಚ್ಛಾಞಾಣೇನ ವಾ ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪಂ ವಾ ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪಂ ವಾ ಕಪ್ಪೇತಿ ಜನೇತಿ ಸಞ್ಜನೇತಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತೀತಿ – ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋ ಉದ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀ।
Paññāṇavā so uda paññakappīti. Paññāṇavā soti paṇḍito paññavā buddhimā ñāṇī vibhāvī medhāvī. Uda paññakappīti udāhu aṭṭhasamāpattiñāṇena vā pañcābhiññāñāṇena vā micchāñāṇena vā taṇhākappaṃ vā diṭṭhikappaṃ vā kappeti janeti sañjaneti nibbatteti abhinibbattetīti – paññāṇavā so uda paññakappī.
ಮುನಿಂ ಅಹಂ ಸಕ್ಕ ಯಥಾ ವಿಜಞ್ಞನ್ತಿ। ಸಕ್ಕಾತಿ ಸಕ್ಕೋ ಭಗವಾ। ಸಕ್ಯಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋತಿಪಿ ಸಕ್ಕೋ। ಅಥ ವಾ, ಅಡ್ಢೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಧನವಾತಿಪಿ ಸಕ್ಕೋ। ತಸ್ಸಿಮಾನಿ ಧನಾನಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸದ್ಧಾಧನಂ ಸೀಲಧನಂ ಹಿರಿಧನಂ ಓತ್ತಪ್ಪಧನಂ ಸುತಧನಂ ಚಾಗಧನಂ ಪಞ್ಞಾಧನಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಧನಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಧನಂ ಇದ್ಧಿಪಾದಧನಂ ಇನ್ದ್ರಿಯಧನಂ ಬಲಧನಂ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಧನಂ ಮಗ್ಗಧನಂ ಫಲಧನಂ ನಿಬ್ಬಾನಧನನ್ತಿ। ತೇಹಿ ಅನೇಕವಿಧೇಹಿ ಧನರತನೇಹಿ ಅಡ್ಢೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಧನವಾತಿಪಿ ಸಕ್ಕೋ। ಅಥ ವಾ, ಪಹು ವಿಸವೀ ಅಲಮತ್ತೋ ಸೂರೋ ವೀರೋ ವಿಕ್ಕನ್ತೋ ಅಭೀರೂ ಅಚ್ಛಮ್ಭೀ ಅನುತ್ರಾಸೀ ಅಪಲಾಯೀ ಪಹೀನಭಯಭೇರವೋ ವಿಗತಲೋಮಹಂಸೋತಿಪಿ ಸಕ್ಕೋ। ಮುನಿಂ ಅಹಂ ಸಕ್ಕ ಯಥಾ ವಿಜಞ್ಞನ್ತಿ ಸಕ್ಕ ಯಥಾಹಂ ಮುನಿಂ ಜಾನೇಯ್ಯಂ ಆಜಾನೇಯ್ಯಂ ವಿಜಾನೇಯ್ಯಂ ಪಟಿವಿಜಾನೇಯ್ಯಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝೇಯ್ಯನ್ತಿ – ಮುನಿಂ ಅಹಂ ಸಕ್ಕ ಯಥಾ ವಿಜಞ್ಞಂ।
Muniṃ ahaṃ sakka yathā vijaññanti. Sakkāti sakko bhagavā. Sakyakulā pabbajitotipi sakko. Atha vā, aḍḍho mahaddhano dhanavātipi sakko. Tassimāni dhanāni, seyyathidaṃ – saddhādhanaṃ sīladhanaṃ hiridhanaṃ ottappadhanaṃ sutadhanaṃ cāgadhanaṃ paññādhanaṃ satipaṭṭhānadhanaṃ sammappadhānadhanaṃ iddhipādadhanaṃ indriyadhanaṃ baladhanaṃ bojjhaṅgadhanaṃ maggadhanaṃ phaladhanaṃ nibbānadhananti. Tehi anekavidhehi dhanaratanehi aḍḍho mahaddhano dhanavātipi sakko. Atha vā, pahu visavī alamatto sūro vīro vikkanto abhīrū acchambhī anutrāsī apalāyī pahīnabhayabheravo vigatalomahaṃsotipi sakko. Muniṃ ahaṃ sakka yathā vijaññanti sakka yathāhaṃ muniṃ jāneyyaṃ ājāneyyaṃ vijāneyyaṃ paṭivijāneyyaṃ paṭivijjheyyanti – muniṃ ahaṃ sakka yathā vijaññaṃ.
ತಂ ಮೇ ವಿಯಾಚಿಕ್ಖ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖೂತಿ। ತನ್ತಿ ಯಂ ಪುಚ್ಛಾಮಿ ಯಂ ಯಾಚಾಮಿ ಯಂ ಅಜ್ಝೇಸಾಮಿ ಯಂ ಪಸಾದೇಮಿ। ವಿಯಾಚಿಕ್ಖಾತಿ ಆಚಿಕ್ಖಾಹಿ ದೇಸೇಹಿ ಪಞ್ಞಪೇಹಿ ಪಟ್ಠಪೇಹಿ ವಿವರಾಹಿ ವಿಭಜಾಹಿ ಉತ್ತಾನೀಕರೋಹಿ ಪಕಾಸೇಹಿ। ಸಮನ್ತಚಕ್ಖೂತಿ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖು ವುಚ್ಚತಿ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞಾಣಂ…ಪೇ॰… ತಥಾಗತೋ ತೇನ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖೂತಿ – ತಂ ಮೇ ವಿಯಾಚಿಕ್ಖ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖು। ತೇನಾಹ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ –
Taṃme viyācikkha samantacakkhūti. Tanti yaṃ pucchāmi yaṃ yācāmi yaṃ ajjhesāmi yaṃ pasādemi. Viyācikkhāti ācikkhāhi desehi paññapehi paṭṭhapehi vivarāhi vibhajāhi uttānīkarohi pakāsehi. Samantacakkhūti samantacakkhu vuccati sabbaññutañāṇaṃ…pe… tathāgato tena samantacakkhūti – taṃ me viyācikkha samantacakkhu. Tenāha so brāhmaṇo –
‘‘ನಿರಾಸಸೋ ಸೋ ಉದ ಆಸಸಾನೋ, ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋ ಉದ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀ।
‘‘Nirāsaso so uda āsasāno, paññāṇavā so uda paññakappī;
ಮುನಿಂ ಅಹಂ ಸಕ್ಕ ಯಥಾ ವಿಜಞ್ಞಂ, ತಂ ಮೇ ವಿಯಾಚಿಕ್ಖ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖೂ’’ತಿ॥
Muniṃ ahaṃ sakka yathā vijaññaṃ, taṃ me viyācikkha samantacakkhū’’ti.
೬೦.
60.
ನಿರಾಸಸೋ ಸೋ ನ ಚ ಆಸಸಾನೋ, ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋ ನ ಚ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀ।
Nirāsaso so na ca āsasāno, paññāṇavā so na ca paññakappī;
ಏವಮ್ಪಿ ತೋದೇಯ್ಯ ಮುನಿಂ ವಿಜಾನ, ಅಕಿಞ್ಚನಂ ಕಾಮಭವೇ ಅಸತ್ತಂ॥
Evampi todeyya muniṃ vijāna, akiñcanaṃ kāmabhave asattaṃ.
ನಿರಾಸಸೋ ಸೋ ನ ಚ ಆಸಸಾನೋತಿ ನಿತ್ತಣ್ಹೋ ಸೋ। ನ ಸೋ ಸತಣ್ಹೋ ರೂಪೇ ನಾಸೀಸತಿ। ಸದ್ದೇ…ಪೇ॰… ಗನ್ಧೇ… ದಿಟ್ಠಸುತಮುತವಿಞ್ಞಾತಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮೇ ನಾಸೀಸತಿ ನ ಇಚ್ಛತಿ ನ ಸಾದಿಯತಿ ನ ಪತ್ಥೇತಿ ನ ಪಿಹೇತಿ ನಾಭಿಜಪ್ಪತೀತಿ – ನಿರಾಸಸೋ ಸೋ ನ ಚ ಆಸಸಾನೋ।
Nirāsasoso na ca āsasānoti nittaṇho so. Na so sataṇho rūpe nāsīsati. Sadde…pe… gandhe… diṭṭhasutamutaviññātabbe dhamme nāsīsati na icchati na sādiyati na pattheti na piheti nābhijappatīti – nirāsaso so na ca āsasāno.
ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋ ನ ಚ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀತಿ। ಪಞ್ಞಾಣವಾತಿ ಪಣ್ಡಿತೋ ಪಞ್ಞವಾ ಬುದ್ಧಿಮಾ ಞಾಣೀ ವಿಭಾವೀ ಮೇಧಾವೀ। ನ ಚ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀತಿ ಅಟ್ಠಸಮಾಪತ್ತಿಞಾಣೇನ ವಾ ಪಞ್ಚಾಭಿಞ್ಞಾಞಾಣೇನ ವಾ ಮಿಚ್ಛಾಞಾಣೇನ ವಾ ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪಂ ವಾ ನ ಕಪ್ಪೇತಿ ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪಂ ವಾ ನ ಕಪ್ಪೇತಿ ನ ಜನೇತಿ ನ ಸಞ್ಜನೇತಿ ನ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ ನಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತೀತಿ – ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋ ನ ಚ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀ।
Paññāṇavā so na ca paññakappīti. Paññāṇavāti paṇḍito paññavā buddhimā ñāṇī vibhāvī medhāvī. Na ca paññakappīti aṭṭhasamāpattiñāṇena vā pañcābhiññāñāṇena vā micchāñāṇena vā taṇhākappaṃ vā na kappeti diṭṭhikappaṃ vā na kappeti na janeti na sañjaneti na nibbatteti nābhinibbattetīti – paññāṇavā so na ca paññakappī.
ಏವಮ್ಪಿ ತೋದೇಯ್ಯ ಮುನಿಂ ವಿಜಾನಾತಿ। ಮುನೀತಿ ಮೋನಂ ವುಚ್ಚತಿ ಞಾಣಂ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಗಜಾಲಮತಿಚ್ಚ ಸೋ ಮುನಿ। ಏವಮ್ಪಿ ತೋದೇಯ್ಯ ಮುನಿಂ ವಿಜಾನಾತಿ ತೋದೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಮುನಿಂ ಜಾನ ಪಟಿಜಾನ ಪಟಿವಿಜಾನ ಪಟಿವಿಜ್ಝಾತಿ – ಏವಮ್ಪಿ ತೋದೇಯ್ಯ ಮುನಿಂ ವಿಜಾನ।
Evampi todeyya muniṃ vijānāti. Munīti monaṃ vuccati ñāṇaṃ…pe… saṅgajālamaticca so muni. Evampi todeyya muniṃ vijānāti todeyya, evaṃ muniṃ jāna paṭijāna paṭivijāna paṭivijjhāti – evampi todeyya muniṃ vijāna.
ಅಕಿಞ್ಚನಂ ಕಾಮಭವೇ ಅಸತ್ತನ್ತಿ। ಅಕಿಞ್ಚನನ್ತಿ ರಾಗಕಿಞ್ಚನಂ ದೋಸಕಿಞ್ಚನಂ ಮೋಹಕಿಞ್ಚನಂ ಮಾನಕಿಞ್ಚನಂ ದಿಟ್ಠಿಕಿಞ್ಚನಂ ಕಿಲೇಸಕಿಞ್ಚನಂ ದುಚ್ಚರಿತಕಿಞ್ಚನಂ। ಯಸ್ಸೇತಾನಿ 3 ಕಿಞ್ಚನಾನಿ 4 ಪಹೀನಾನಿ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾನಿ ವೂಪಸನ್ತಾನಿ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಾನಿ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾನಿ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾನಿ, ಸೋ ವುಚ್ಚತಿ ಅಕಿಞ್ಚನೋ। ಕಾಮಾತಿ ಉದ್ದಾನತೋ ದ್ವೇ ಕಾಮಾ – ವತ್ಥುಕಾಮಾ ಚ ಕಿಲೇಸಕಾಮಾ ಚ…ಪೇ॰… ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ವತ್ಥುಕಾಮಾ…ಪೇ॰… ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಕಿಲೇಸಕಾಮಾ। ಭವಾತಿ ದ್ವೇ ಭವಾ – ಕಮ್ಮಭವೋ ಚ ಪಟಿಸನ್ಧಿಕೋ ಚ ಪುನಬ್ಭವೋ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ಪಟಿಸನ್ಧಿಕೋ ಪುನಬ್ಭವೋ।
Akiñcanaṃ kāmabhave asattanti. Akiñcananti rāgakiñcanaṃ dosakiñcanaṃ mohakiñcanaṃ mānakiñcanaṃ diṭṭhikiñcanaṃ kilesakiñcanaṃ duccaritakiñcanaṃ. Yassetāni 5 kiñcanāni 6 pahīnāni samucchinnāni vūpasantāni paṭippassaddhāni abhabbuppattikāni ñāṇagginā daḍḍhāni, so vuccati akiñcano. Kāmāti uddānato dve kāmā – vatthukāmā ca kilesakāmā ca…pe… ime vuccanti vatthukāmā…pe… ime vuccanti kilesakāmā. Bhavāti dve bhavā – kammabhavo ca paṭisandhiko ca punabbhavo…pe… ayaṃ paṭisandhiko punabbhavo.
ಅಕಿಞ್ಚನಂ ಕಾಮಭವೇ ಅಸತ್ತನ್ತಿ ಅಕಿಞ್ಚನಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಕಾಮೇ ಚ ಭವೇ ಚ ಅಸತ್ತಂ ಅಲಗ್ಗಂ ಅಲಗ್ಗಿತಂ ಅಪಲಿಬುದ್ಧಂ ನಿಕ್ಖನ್ತಂ ನಿಸ್ಸಟಂ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತಂ ವಿಸಞ್ಞುತ್ತಂ ವಿಮರಿಯಾದಿಕತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರನ್ತನ್ತಿ – ಅಕಿಞ್ಚನಂ ಕಾಮಭವೇ ಅಸತ್ತಂ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –
Akiñcanaṃ kāmabhave asattanti akiñcanaṃ puggalaṃ kāme ca bhave ca asattaṃ alaggaṃ alaggitaṃ apalibuddhaṃ nikkhantaṃ nissaṭaṃ vippamuttaṃ visaññuttaṃ vimariyādikatena cetasā viharantanti – akiñcanaṃ kāmabhave asattaṃ. Tenāha bhagavā –
‘‘ನಿರಾಸಸೋ ಸೋ ನ ಚ ಆಸಸಾನೋ, ಪಞ್ಞಾಣವಾ ಸೋ ನ ಚ ಪಞ್ಞಕಪ್ಪೀ।
‘‘Nirāsaso so na ca āsasāno, paññāṇavā so na ca paññakappī;
ಏವಮ್ಪಿ ತೋದೇಯ್ಯ ಮುನಿಂ ವಿಜಾನ, ಅಕಿಞ್ಚನಂ ಕಾಮಭವೇ ಅಸತ್ತನ್ತಿ॥
Evampi todeyya muniṃ vijāna, akiñcanaṃ kāmabhave asattanti.
ಸಹ ಗಾಥಾಪರಿಯೋಸಾನಾ…ಪೇ॰… ಸತ್ಥಾ ಮೇ ಭನ್ತೇ ಭಗವಾ, ಸಾವಕೋಹಮಸ್ಮೀತಿ।
Saha gāthāpariyosānā…pe… satthā me bhante bhagavā, sāvakohamasmīti.
ತೋದೇಯ್ಯಮಾಣವಪುಚ್ಛಾನಿದ್ದೇಸೋ ನವಮೋ।
Todeyyamāṇavapucchāniddeso navamo.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಚೂಳನಿದ್ದೇಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / ೯. ತೋದೇಯ್ಯಮಾಣವಸುತ್ತನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 9. Todeyyamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā
