| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
६. तूलोनद्धसिक्खापदवण्णना
6. Tūlonaddhasikkhāpadavaṇṇanā
चिमिलिकं पत्थरित्वा तूलं पक्खिपित्वाति मञ्चपीठानं उपरि चिमिलिकं पत्थरित्वा तस्स उपरि तूलं पक्खिपित्वाति अत्थो। उपरि चिमिलिकायाति उपरिमभागे चिमिलिकाय।
Cimilikaṃpattharitvā tūlaṃ pakkhipitvāti mañcapīṭhānaṃ upari cimilikaṃ pattharitvā tassa upari tūlaṃ pakkhipitvāti attho. Upari cimilikāyāti uparimabhāge cimilikāya.
सीसप्पमाणन्ति (चूळव॰ अट्ठ॰ २९७; सारत्थ॰ टी॰ चूळवग्ग ३.२९७) यत्थ गलवाटकतो पट्ठाय सब्बसीसं उपदहन्ति, तं सीसप्पमाणं। तञ्च उक्कट्ठपरिच्छेदतो तिरियं मुट्ठिरतनं होति, दीघतो द्विरतनन्ति दस्सेतुं ‘‘यस्स वित्थारतो तीसु कोणेसू’’तिआदिमाह। द्विन्नं अन्तरं विदत्थि चतुरङ्गुलं होतीति द्विन्नं कोणानं अन्तरं मिनियमानं विदत्थि चेव चतुरङ्गुलञ्च होति। मज्झे मुट्ठिरतनन्ति बिब्बोहनस्स मज्झं तिरियतो मुट्ठिरतनप्पमाणं होति। अयञ्हि सीसप्पमाणस्स उक्कट्ठपरिच्छेदो। ततो उद्धं न वट्टति, हेट्ठा वट्टति। अगिलानस्स सीसूपधानञ्च पादूपधानञ्चाति द्वयमेव वट्टति। गिलानस्स बिब्बोहनानि सन्थरित्वा उपरि पच्चत्थरणं दत्वा निपज्जितुम्पि वट्टति।
Sīsappamāṇanti (cūḷava. aṭṭha. 297; sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.297) yattha galavāṭakato paṭṭhāya sabbasīsaṃ upadahanti, taṃ sīsappamāṇaṃ. Tañca ukkaṭṭhaparicchedato tiriyaṃ muṭṭhiratanaṃ hoti, dīghato dviratananti dassetuṃ ‘‘yassa vitthārato tīsu koṇesū’’tiādimāha. Dvinnaṃ antaraṃ vidatthi caturaṅgulaṃ hotīti dvinnaṃ koṇānaṃ antaraṃ miniyamānaṃ vidatthi ceva caturaṅgulañca hoti. Majjhe muṭṭhiratananti bibbohanassa majjhaṃ tiriyato muṭṭhiratanappamāṇaṃ hoti. Ayañhi sīsappamāṇassa ukkaṭṭhaparicchedo. Tato uddhaṃ na vaṭṭati, heṭṭhā vaṭṭati. Agilānassa sīsūpadhānañca pādūpadhānañcāti dvayameva vaṭṭati. Gilānassa bibbohanāni santharitvā upari paccattharaṇaṃ datvā nipajjitumpi vaṭṭati.
तूलोनद्धसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Tūlonaddhasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
