| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਅਭਿਨવ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
੬. ਤੂਲੋਨਦ੍ਧਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
6. Tūlonaddhasikkhāpadavaṇṇanā
ਚਿਮਿਲਿਕਂ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਤੂਲਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾਤਿ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਨਂ ਉਪਰਿ ਚਿਮਿਲਿਕਂ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਤੂਲਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਪਰਿ ਚਿਮਿਲਿਕਾਯਾਤਿ ਉਪਰਿਮਭਾਗੇ ਚਿਮਿਲਿਕਾਯ।
Cimilikaṃpattharitvā tūlaṃ pakkhipitvāti mañcapīṭhānaṃ upari cimilikaṃ pattharitvā tassa upari tūlaṃ pakkhipitvāti attho. Upari cimilikāyāti uparimabhāge cimilikāya.
ਸੀਸਪ੍ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼વ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨੯੭; ਸਾਰਤ੍ਥ॰ ਟੀ॰ ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ ੩.੨੯੭) ਯਤ੍ਥ ਗਲવਾਟਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬਸੀਸਂ ਉਪਦਹਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸੀਸਪ੍ਪਮਾਣਂ। ਤਞ੍ਚ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਛੇਦਤੋ ਤਿਰਿਯਂ ਮੁਟ੍ਠਿਰਤਨਂ ਹੋਤਿ, ਦੀਘਤੋ ਦ੍વਿਰਤਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਸ੍ਸ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਤੀਸੁ ਕੋਣੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਅਨ੍ਤਰਂ વਿਦਤ੍ਥਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਂ ਹੋਤੀਤਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਕੋਣਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਮਿਨਿਯਮਾਨਂ વਿਦਤ੍ਥਿ ਚੇવ ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਞ੍ਚ ਹੋਤਿ। ਮਜ੍ਝੇ ਮੁਟ੍ਠਿਰਤਨਨ੍ਤਿ ਬਿਬ੍ਬੋਹਨਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਂ ਤਿਰਿਯਤੋ ਮੁਟ੍ਠਿਰਤਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਹੋਤਿ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਸੀਸਪ੍ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ। ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ, ਹੇਟ੍ਠਾ વਟ੍ਟਤਿ। ਅਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਸੀਸੂਪਧਾਨਞ੍ਚ ਪਾਦੂਪਧਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਦ੍વਯਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਬਿਬ੍ਬੋਹਨਾਨਿ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਉਪਰਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ ਦਤ੍વਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ।
Sīsappamāṇanti (cūḷava. aṭṭha. 297; sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.297) yattha galavāṭakato paṭṭhāya sabbasīsaṃ upadahanti, taṃ sīsappamāṇaṃ. Tañca ukkaṭṭhaparicchedato tiriyaṃ muṭṭhiratanaṃ hoti, dīghato dviratananti dassetuṃ ‘‘yassa vitthārato tīsu koṇesū’’tiādimāha. Dvinnaṃ antaraṃ vidatthi caturaṅgulaṃ hotīti dvinnaṃ koṇānaṃ antaraṃ miniyamānaṃ vidatthi ceva caturaṅgulañca hoti. Majjhe muṭṭhiratananti bibbohanassa majjhaṃ tiriyato muṭṭhiratanappamāṇaṃ hoti. Ayañhi sīsappamāṇassa ukkaṭṭhaparicchedo. Tato uddhaṃ na vaṭṭati, heṭṭhā vaṭṭati. Agilānassa sīsūpadhānañca pādūpadhānañcāti dvayameva vaṭṭati. Gilānassa bibbohanāni santharitvā upari paccattharaṇaṃ datvā nipajjitumpi vaṭṭati.
ਤੂਲੋਨਦ੍ਧਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Tūlonaddhasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
