| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सुत्तनिपातपाळि • Suttanipātapāḷi |
१४. तुवटकसुत्तं
14. Tuvaṭakasuttaṃ
९२१.
921.
‘‘पुच्छामि तं आदिच्चबन्धु 1, विवेकं सन्तिपदञ्च महेसि।
‘‘Pucchāmi taṃ ādiccabandhu 2, vivekaṃ santipadañca mahesi;
कथं दिस्वा निब्बाति भिक्खु, अनुपादियानो लोकस्मिं किञ्चि’’॥
Kathaṃ disvā nibbāti bhikkhu, anupādiyāno lokasmiṃ kiñci’’.
९२२.
922.
‘‘मूलं पपञ्चसङ्खाय, (इति भगवा)
‘‘Mūlaṃ papañcasaṅkhāya, (iti bhagavā)
या काचि तण्हा अज्झत्तं,
Yā kāci taṇhā ajjhattaṃ,
९२३.
923.
‘‘यं किञ्चि धम्ममभिजञ्ञा, अज्झत्तं अथवापि बहिद्धा।
‘‘Yaṃ kiñci dhammamabhijaññā, ajjhattaṃ athavāpi bahiddhā;
न तेन थामं 7 कुब्बेथ, न हि सा निब्बुति सतं वुत्ता॥
Na tena thāmaṃ 8 kubbetha, na hi sā nibbuti sataṃ vuttā.
९२४.
924.
‘‘सेय्यो न तेन मञ्ञेय्य, नीचेय्यो अथवापि सरिक्खो।
‘‘Seyyo na tena maññeyya, nīceyyo athavāpi sarikkho;
९२५.
925.
‘‘अज्झत्तमेवुपसमे , न अञ्ञतो भिक्खु सन्तिमेसेय्य।
‘‘Ajjhattamevupasame , na aññato bhikkhu santimeseyya;
अज्झत्तं उपसन्तस्स, नत्थि अत्ता कुतो निरत्ता वा॥
Ajjhattaṃ upasantassa, natthi attā kuto nirattā vā.
९२६.
926.
‘‘मज्झे यथा समुद्दस्स, ऊमि नो जायती ठितो होति।
‘‘Majjhe yathā samuddassa, ūmi no jāyatī ṭhito hoti;
एवं ठितो अनेजस्स, उस्सदं भिक्खु न करेय्य कुहिञ्चि’’॥
Evaṃ ṭhito anejassa, ussadaṃ bhikkhu na kareyya kuhiñci’’.
९२७.
927.
‘‘अकित्तयी विवटचक्खु, सक्खिधम्मं परिस्सयविनयं।
‘‘Akittayī vivaṭacakkhu, sakkhidhammaṃ parissayavinayaṃ;
पटिपदं वदेहि भद्दन्ते, पातिमोक्खं अथवापि समाधिं’’॥
Paṭipadaṃ vadehi bhaddante, pātimokkhaṃ athavāpi samādhiṃ’’.
९२८.
928.
‘‘चक्खूहि नेव लोलस्स, गामकथाय आवरये सोतं।
‘‘Cakkhūhi neva lolassa, gāmakathāya āvaraye sotaṃ;
रसे च नानुगिज्झेय्य, न च ममायेथ किञ्चि लोकस्मिं॥
Rase ca nānugijjheyya, na ca mamāyetha kiñci lokasmiṃ.
९२९.
929.
‘‘फस्सेन यदा फुट्ठस्स, परिदेवं भिक्खु न करेय्य कुहिञ्च्ञ्च्चि।
‘‘Phassena yadā phuṭṭhassa, paridevaṃ bhikkhu na kareyya kuhiñcñcci;
भवञ्च नाभिजप्पेय्य, भेरवेसु च न सम्पवेधेय्य॥
Bhavañca nābhijappeyya, bheravesu ca na sampavedheyya.
९३०.
930.
‘‘अन्नानमथो पानानं, खादनीयानं अथोपि वत्थानं।
‘‘Annānamatho pānānaṃ, khādanīyānaṃ athopi vatthānaṃ;
लद्धा न सन्निधिं कयिरा, न च परित्तसे तानि अलभमानो॥
Laddhā na sannidhiṃ kayirā, na ca parittase tāni alabhamāno.
९३१.
931.
‘‘झायी न पादलोलस्स, विरमे कुक्कुच्चा नप्पमज्जेय्य।
‘‘Jhāyī na pādalolassa, virame kukkuccā nappamajjeyya;
अथासनेसु सयनेसु, अप्पसद्देसु भिक्खु विहरेय्य॥
Athāsanesu sayanesu, appasaddesu bhikkhu vihareyya.
९३२.
932.
‘‘निद्दं न बहुलीकरेय्य, जागरियं भजेय्य आतापी।
‘‘Niddaṃ na bahulīkareyya, jāgariyaṃ bhajeyya ātāpī;
तन्दिं मायं हस्सं खिड्डं, मेथुनं विप्पजहे सविभूसं॥
Tandiṃ māyaṃ hassaṃ khiḍḍaṃ, methunaṃ vippajahe savibhūsaṃ.
९३३.
933.
‘‘आथब्बणं सुपिनं लक्खणं, नो विदहे अथोपि नक्खत्तं।
‘‘Āthabbaṇaṃ supinaṃ lakkhaṇaṃ, no vidahe athopi nakkhattaṃ;
विरुतञ्च गब्भकरणं, तिकिच्छं मामको न सेवेय्य॥
Virutañca gabbhakaraṇaṃ, tikicchaṃ māmako na seveyya.
९३४.
934.
‘‘निन्दाय नप्पवेधेय्य, न उण्णमेय्य पसंसितो भिक्खु।
‘‘Nindāya nappavedheyya, na uṇṇameyya pasaṃsito bhikkhu;
लोभं सह मच्छरियेन, कोधं पेसुणियञ्च पनुदेय्य॥
Lobhaṃ saha macchariyena, kodhaṃ pesuṇiyañca panudeyya.
९३५.
935.
‘‘कयविक्कये न तिट्ठेय्य, उपवादं भिक्खु न करेय्य कुहिञ्चि।
‘‘Kayavikkaye na tiṭṭheyya, upavādaṃ bhikkhu na kareyya kuhiñci;
गामे च नाभिसज्जेय्य, लाभकम्या जनं न लपयेय्य॥
Gāme ca nābhisajjeyya, lābhakamyā janaṃ na lapayeyya.
९३६.
936.
‘‘न च कत्थिता सिया भिक्खु, न च वाचं पयुत्तं भासेय्य।
‘‘Na ca katthitā siyā bhikkhu, na ca vācaṃ payuttaṃ bhāseyya;
पागब्भियं न सिक्खेय्य, कथं विग्गाहिकं न कथयेय्य॥
Pāgabbhiyaṃ na sikkheyya, kathaṃ viggāhikaṃ na kathayeyya.
९३७.
937.
‘‘मोसवज्जे न नीयेथ, सम्पजानो सठानि न कयिरा।
‘‘Mosavajje na nīyetha, sampajāno saṭhāni na kayirā;
अथ जीवितेन पञ्ञाय, सीलब्बतेन नाञ्ञमतिमञ्ञे॥
Atha jīvitena paññāya, sīlabbatena nāññamatimaññe.
९३८.
938.
‘‘सुत्वा रुसितो बहुं वाचं, समणानं वा पुथुजनानं 11।
‘‘Sutvā rusito bahuṃ vācaṃ, samaṇānaṃ vā puthujanānaṃ 12;
फरुसेन ने न पटिवज्जा, न हि सन्तो पटिसेनिकरोन्ति॥
Pharusena ne na paṭivajjā, na hi santo paṭisenikaronti.
९३९.
939.
‘‘एतञ्च धम्ममञ्ञाय, विचिनं भिक्खु सदा सतो सिक्खे।
‘‘Etañca dhammamaññāya, vicinaṃ bhikkhu sadā sato sikkhe;
सन्तीति निब्बुतिं ञत्वा, सासने गोतमस्स न पमज्जेय्य॥
Santīti nibbutiṃ ñatvā, sāsane gotamassa na pamajjeyya.
९४०.
940.
‘‘अभिभू हि सो अनभिभूतो, सक्खिधम्ममनीतिहमदस्सी।
‘‘Abhibhū hi so anabhibhūto, sakkhidhammamanītihamadassī;
तस्मा हि तस्स भगवतो सासने, अप्पमत्तो सदा नमस्समनुसिक्खे’’ति॥
Tasmā hi tassa bhagavato sāsane, appamatto sadā namassamanusikkhe’’ti.
तुवटकसुत्तं चुद्दसमं निट्ठितं।
Tuvaṭakasuttaṃ cuddasamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / सुत्तनिपात-अट्ठकथा • Suttanipāta-aṭṭhakathā / १४. तुवटकसुत्तवण्णना • 14. Tuvaṭakasuttavaṇṇanā
