Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஹானித்³தே³ஸ-அட்ட²கதா² • Mahāniddesa-aṭṭhakathā

    14. துவடகஸுத்தனித்³தே³ஸவண்ணனா

    14. Tuvaṭakasuttaniddesavaṇṇanā

    150. சுத்³த³ஸமே துவடகஸுத்தனித்³தே³ஸே புச்சா²மி தந்தி இத³ம்பி தஸ்மிங்யேவ மஹாஸமயே ‘‘கா நு கோ² அரஹத்தப்பத்தியா படிபத்தீ’’தி உப்பன்னசித்தானங் ஏகச்சானங் தே³வதானங் தமத்த²ங் பகாஸேதுங் புரிமனயேனேவ நிம்மிதபு³த்³தே⁴ன அத்தானங் புச்சா²பெத்வா வுத்தங்.

    150. Cuddasame tuvaṭakasuttaniddese pucchāmi tanti idampi tasmiṃyeva mahāsamaye ‘‘kā nu kho arahattappattiyā paṭipattī’’ti uppannacittānaṃ ekaccānaṃ devatānaṃ tamatthaṃ pakāsetuṃ purimanayeneva nimmitabuddhena attānaṃ pucchāpetvā vuttaṃ.

    தத்த² ஆதி³புச்சா²கா³தா²ய தாவ புச்சா²மீதி எத்த² அதி³ட்ட²ஜோதனாதி³வஸேன புச்சா² விப⁴ஜிதா. ஆதி³ச்சப³ந்தூ⁴தி ஆதி³ச்சஸ்ஸ கொ³த்தப³ந்து⁴. விவேகங் ஸந்திபத³ஞ்சாதி விவேகஞ்ச ஸந்திபத³ஞ்ச. கத²ங் தி³ஸ்வாதி கேன காரணேன தி³ஸ்வா, கத²ங் பவத்தத³ஸ்ஸனோ ஹுத்வாதி வுத்தங் ஹோதி.

    Tattha ādipucchāgāthāya tāva pucchāmīti ettha adiṭṭhajotanādivasena pucchā vibhajitā. Ādiccabandhūti ādiccassa gottabandhu. Vivekaṃsantipadañcāti vivekañca santipadañca. Kathaṃ disvāti kena kāraṇena disvā, kathaṃ pavattadassano hutvāti vuttaṃ hoti.

    திஸ்ஸோ புச்சா²தி க³ணனபரிச்சே²தோ³. அதி³ட்ட²ஜோதனாதி யங் ந தி³ட்ட²ங் ந படிவித்³த⁴ங், தஸ்ஸ பாகடகரணத்தா²ய புச்சா². தி³ட்ட²ஸங்ஸந்த³னாதி யங் ஞாணசக்கு²னா தி³ட்ட²ங், தஸ்ஸ க⁴டனத்தா²ய. விமதிச்சே²த³னாதி யா கங்கா², தஸ்ஸாச்சே²த³னத்த²ங். பகதியா லக்க²ணங் அஞ்ஞாதந்தி த⁴ம்மானங் தத²லக்க²ணங் பகதியா ந ஞாதங். அதி³ட்ட²ந்தி ந தி³ட்ட²ங். ‘‘ந நிட்ட²’’ந்திபி பாடோ². அதுலிதந்தி துலாய துலிதங் விய ந துலிதங். அதீரிதந்தி தீரணாய ந தீரிதங். அவிபூ⁴தந்தி ந பாகடங். அவிபா⁴விதந்தி பஞ்ஞாய ந வட்³டி⁴தங். தஸ்ஸ ஞாணாயாதி தஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ லக்க²ணஜானநத்தா²ய. த³ஸ்ஸனாயாதி த³ஸ்ஸனத்தா²ய. துலனாயாதி துலனத்தா²ய. தீரணாயாதி தீரணத்தா²ய. விபா⁴வனாயாதி விபா⁴க³கரணத்தா²ய. அஞ்ஞேஹி பண்டி³தேஹீதி அஞ்ஞேஹி பு³த்³தி⁴ஸம்பன்னேஹி. ஸங்ஸயபக்க²ந்தோ³தி ஸந்தே³ஹங் பவிட்டோ².

    Tisso pucchāti gaṇanaparicchedo. Adiṭṭhajotanāti yaṃ na diṭṭhaṃ na paṭividdhaṃ, tassa pākaṭakaraṇatthāya pucchā. Diṭṭhasaṃsandanāti yaṃ ñāṇacakkhunā diṭṭhaṃ, tassa ghaṭanatthāya. Vimaticchedanāti yā kaṅkhā, tassācchedanatthaṃ. Pakatiyā lakkhaṇaṃ aññātanti dhammānaṃ tathalakkhaṇaṃ pakatiyā na ñātaṃ. Adiṭṭhanti na diṭṭhaṃ. ‘‘Na niṭṭha’’ntipi pāṭho. Atulitanti tulāya tulitaṃ viya na tulitaṃ. Atīritanti tīraṇāya na tīritaṃ. Avibhūtanti na pākaṭaṃ. Avibhāvitanti paññāya na vaḍḍhitaṃ. Tassa ñāṇāyāti tassa dhammassa lakkhaṇajānanatthāya. Dassanāyāti dassanatthāya. Tulanāyāti tulanatthāya. Tīraṇāyāti tīraṇatthāya. Vibhāvanāyāti vibhāgakaraṇatthāya. Aññehi paṇḍitehīti aññehi buddhisampannehi. Saṃsayapakkhandoti sandehaṃ paviṭṭho.

    மனுஸ்ஸபுச்சா²தி மனுஸ்ஸானங் புச்சா². அமனுஸ்ஸபுச்சா²தி நாக³ஸுபண்ணாதீ³னங் புச்சா². க³ஹட்டா²தி அவஸேஸக³ஹட்டா². பப்³ப³ஜிதாதி லிங்க³வஸேன வுத்தா. நாகா³தி ஸுப²ஸ்ஸாத³யோ நாகா³. ஸுபண்ணாதி ஸுபண்ணஸங்யுத்தவஸேன (ஸங்॰ நி॰ 3.392 ஆத³யோ). யக்கா²தி யக்க²ஸங்யுத்தவஸேன (ஸங்॰ நி॰ 10.235 ஆத³யோ) ச வேதி³தப்³பா³ . அஸுராதி பஹாராதா³த³யோ. க³ந்த⁴ப்³பா³தி பஞ்சஸிக²க³ந்த⁴ப்³ப³புத்தாத³யோ . மஹாராஜானோதி சத்தாரோ மஹாராஜானோ. அஹீனிந்த்³ரியந்தி ஸண்டா²னவஸேன அவிகலிந்த்³ரியங். ஸோ நிம்மிதோதி ஸோ ப⁴க³வதா நிம்மிதோ பு³த்³தோ⁴.

    Manussapucchāti manussānaṃ pucchā. Amanussapucchāti nāgasupaṇṇādīnaṃ pucchā. Gahaṭṭhāti avasesagahaṭṭhā. Pabbajitāti liṅgavasena vuttā. Nāgāti suphassādayo nāgā. Supaṇṇāti supaṇṇasaṃyuttavasena (saṃ. ni. 3.392 ādayo). Yakkhāti yakkhasaṃyuttavasena (saṃ. ni. 10.235 ādayo) ca veditabbā . Asurāti pahārādādayo. Gandhabbāti pañcasikhagandhabbaputtādayo . Mahārājānoti cattāro mahārājāno. Ahīnindriyanti saṇṭhānavasena avikalindriyaṃ. So nimmitoti so bhagavatā nimmito buddho.

    வோதா³னத்த²புச்சா²தி விஸேஸத⁴ம்மபுச்சா². அதீதபுச்சா²தி அதீதே த⁴ம்மே ஆரப்³ப⁴ புச்சா². அனாக³தாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. குஸலபுச்சா²தி அனவஜ்ஜத⁴ம்மபுச்சா². அகுஸலபுச்சா²தி ஸாவஜ்ஜத⁴ம்மபுச்சா². அப்³யாகதபுச்சா²தி தது³ப⁴யவிபரீதத⁴ம்மபுச்சா².

    Vodānatthapucchāti visesadhammapucchā. Atītapucchāti atīte dhamme ārabbha pucchā. Anāgatādīsupi eseva nayo. Kusalapucchāti anavajjadhammapucchā. Akusalapucchāti sāvajjadhammapucchā. Abyākatapucchāti tadubhayaviparītadhammapucchā.

    அஜ்ஜே²ஸாமி தந்தி தங் ஆணாபேமி. கத²யஸ்ஸு மேதி மய்ஹங் கதே²ஹி. கொ³த்தஞாதகோதி கொ³த்தேன ஞாதகோ. கொ³த்தப³ந்தூ⁴தி கொ³த்தஜ்ஜ²த்திகோ. ஏகேனாகாரேனாதி ஏகேன கொட்டா²ஸேன.

    Ajjhesāmi tanti taṃ āṇāpemi. Kathayassu meti mayhaṃ kathehi. Gottañātakoti gottena ñātako. Gottabandhūti gottajjhattiko. Ekenākārenāti ekena koṭṭhāsena.

    ஸந்திபத³ந்தி ஸந்திஸங்கா²தங் நிப்³பா³னபத³ங். யே த⁴ம்மா ஸந்தாதி⁴க³மாயாதி யே ஸதிபட்டா²னாத³யோ த⁴ம்மா நிப்³பா³னபடிலாப⁴த்தா²ய. ஸந்திபு²ஸனாயாதி ஞாணப²ஸ்ஸேன நிப்³பா³னபு²ஸனத்தா²ய. ஸச்சி²கிரியாயாதி பச்சக்க²கரணத்தா²ய. மஹந்தங் ஸீலக்க²ந்த⁴ந்தி மஹந்தங் ஸீலராஸிங். ஸமாதி⁴க்க²ந்தா⁴தீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. ஸீலக்க²ந்தா⁴த³யோ லோகியலோகுத்தரா, விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனங் லோகியமேவ.

    Santipadanti santisaṅkhātaṃ nibbānapadaṃ. Ye dhammā santādhigamāyāti ye satipaṭṭhānādayo dhammā nibbānapaṭilābhatthāya. Santiphusanāyāti ñāṇaphassena nibbānaphusanatthāya. Sacchikiriyāyāti paccakkhakaraṇatthāya. Mahantaṃ sīlakkhandhanti mahantaṃ sīlarāsiṃ. Samādhikkhandhādīsupi eseva nayo. Sīlakkhandhādayo lokiyalokuttarā, vimuttiñāṇadassanaṃ lokiyameva.

    தமோகாயஸ்ஸ பதா³லனந்தி அவிஜ்ஜாராஸிஸ்ஸ வித்³த⁴ங்ஸனங். விபல்லாஸஸ்ஸ பே⁴த³னந்தி சதுப்³பி³த⁴விபல்லாஸஸ்ஸ பே⁴த³னங். தண்ஹாஸல்லஸ்ஸ அப்³பு³ஹனந்தி தண்ஹாகண்டகஸ்ஸ லுஞ்சனங். அபி⁴ஸங்கா²ரஸ்ஸ வூபஸமந்தி புஞ்ஞாதி³அபி⁴ஸங்கா²ரஸ்ஸ நிப்³பா³பனங். பா⁴ரஸ்ஸ நிக்கே²பனந்தி பஞ்சக்க²ந்த⁴பா⁴ரஸ்ஸ ட²பனங். ஸங்ஸாரவட்டஸ்ஸ உபச்சே²த³னந்தி ஸங்ஸாரபவத்தஸ்ஸ சே²த³னங். ஸந்தாபஸ்ஸ நிப்³பா³பனந்தி கிலேஸஸந்தாபஸ்ஸ நிப்³பு³தி. பரிளாஹஸ்ஸ படிபஸ்ஸத்³தி⁴ந்தி கிலேஸத³ரத²ஸ்ஸ ஸன்னிஸீத³னங். தே³வதே³வோதி தே³வானங் அதிதே³வோ.

    Tamokāyassa padālananti avijjārāsissa viddhaṃsanaṃ. Vipallāsassa bhedananti catubbidhavipallāsassa bhedanaṃ. Taṇhāsallassa abbuhananti taṇhākaṇṭakassa luñcanaṃ. Abhisaṅkhārassa vūpasamanti puññādiabhisaṅkhārassa nibbāpanaṃ. Bhārassa nikkhepananti pañcakkhandhabhārassa ṭhapanaṃ. Saṃsāravaṭṭassa upacchedananti saṃsārapavattassa chedanaṃ. Santāpassa nibbāpananti kilesasantāpassa nibbuti. Pariḷāhassa paṭipassaddhinti kilesadarathassa sannisīdanaṃ. Devadevoti devānaṃ atidevo.

    151. அத² ப⁴க³வா யஸ்மா யதா² பஸ்ஸந்தோ கிலேஸே உபருந்த⁴தி, ததா² தி³ஸ்வா ததா² பவத்தத³ஸ்ஸனோ ஹுத்வா பரினிப்³பா³தி, தஸ்மா தமத்த²ங் ஆவிகரொந்தோ நானப்பகாரேன தங் தே³வபரிஸங் கிலேஸப்பஹானே நியோஜெந்தோ ‘‘மூலங் பபஞ்சஸங்கா²யா’’தி ஆரபி⁴த்வா பஞ்ச கா³தா² அபா⁴ஸி.

    151. Atha bhagavā yasmā yathā passanto kilese uparundhati, tathā disvā tathā pavattadassano hutvā parinibbāti, tasmā tamatthaṃ āvikaronto nānappakārena taṃ devaparisaṃ kilesappahāne niyojento ‘‘mūlaṃ papañcasaṅkhāyā’’ti ārabhitvā pañca gāthā abhāsi.

    தத்த² ஆதி³கா³தா²ய தாவ ஸங்கே²பத்தோ² – பபஞ்சஸங்கா²தி பபஞ்சாதி ஸங்கா²தத்தா பபஞ்சா ஏவ பபஞ்சஸங்கா². தஸ்ஸா அவிஜ்ஜாத³யோ கிலேஸா மூலங், தங் பபஞ்சஸங்கா²ய மூலங் அஸ்மீதி பவத்தமானஞ்ச ஸப்³ப³ங் மந்தாய உபருந்தே⁴. யா காசி அஜ்ஜ²த்தங் தண்ஹா உப்பஜ்ஜெய்யுங். தாஸங் வினயாய பஹானாய ஸதா³ ஸதோ ஸிக்கே² உபட்டி²தஸ்ஸதி ஹுத்வா ஸிக்கெ²ய்யாதி.

    Tattha ādigāthāya tāva saṅkhepattho – papañcasaṅkhāti papañcāti saṅkhātattā papañcā eva papañcasaṅkhā. Tassā avijjādayo kilesā mūlaṃ, taṃ papañcasaṅkhāya mūlaṃ asmīti pavattamānañca sabbaṃ mantāya uparundhe. Yā kāci ajjhattaṃ taṇhā uppajjeyyuṃ. Tāsaṃ vinayāya pahānāya sadā sato sikkhe upaṭṭhitassati hutvā sikkheyyāti.

    அஜ்ஜ²த்தஸமுட்டா²னா வாதி சித்தே உப்பன்னா வா. புரேப⁴த்தந்தி தி³வாப⁴த்ததோ புரேகாலங். அச்சந்தஸங்யோக³த்தே² உபயோக³வசனங், அத்த²தோ பன பு⁴ம்மமேவ புரேப⁴த்தேதி, ஏஸ நயோ பச்சா²ப⁴த்தாதீ³ஸு. பச்சா²ப⁴த்தந்தி தி³வாப⁴த்ததோ பச்சா²காலங். புரிமங் யாமந்தி ரத்தியா பட²மகொட்டா²ஸங். மஜ்ஜி²மங் யாமந்தி ரத்தியா து³தியகொட்டா²ஸங். பச்சி²மங் யாமந்தி ரத்தியா ததியகொட்டா²ஸங். காளேதி காளபக்கே². ஜுண்ஹேதி ஸுக்கபக்கே². வஸ்ஸேதி சத்தாரோ வஸ்ஸானமாஸே. ஹேமந்தேதி சத்தாரோ ஹேமந்தமாஸே. கி³ம்ஹேதி சத்தாரோ கி³ம்ஹானமாஸே. புரிமே வயோக²ந்தே⁴தி பட²மே வயோகொட்டா²ஸே, பட²மவயேதி அத்தோ². தீஸு ச வயேஸு வஸ்ஸஸதாயுகஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ ஏகேகஸ்மிங் வயே சதுமாஸாதி⁴கானி தெத்திங்ஸ வஸ்ஸானி ஹொந்தி.

    Ajjhattasamuṭṭhānā vāti citte uppannā vā. Purebhattanti divābhattato purekālaṃ. Accantasaṃyogatthe upayogavacanaṃ, atthato pana bhummameva purebhatteti, esa nayo pacchābhattādīsu. Pacchābhattanti divābhattato pacchākālaṃ. Purimaṃ yāmanti rattiyā paṭhamakoṭṭhāsaṃ. Majjhimaṃ yāmanti rattiyā dutiyakoṭṭhāsaṃ. Pacchimaṃ yāmanti rattiyā tatiyakoṭṭhāsaṃ. Kāḷeti kāḷapakkhe. Juṇheti sukkapakkhe. Vasseti cattāro vassānamāse. Hemanteti cattāro hemantamāse. Gimheti cattāro gimhānamāse. Purime vayokhandheti paṭhame vayokoṭṭhāse, paṭhamavayeti attho. Tīsu ca vayesu vassasatāyukassa purisassa ekekasmiṃ vaye catumāsādhikāni tettiṃsa vassāni honti.

    152. ஏவங் பட²மகா³தா²ய தாவ தீஹி ஸிக்கா²ஹி யுத்தங் தே³ஸனங் அரஹத்தனிகூடேன தே³ஸெத்வா புன மானப்பஹானவஸேன தே³ஸேதுங் ‘‘யங் கிஞ்சீ’’தி கா³த²மாஹ. தத்த² யங் கிஞ்சி த⁴ம்மமபி⁴ஜஞ்ஞா அஜ்ஜ²த்தந்தி யங் கிஞ்சி உச்சாகுலீனதாதி³கங் அத்தனோ கு³ணங் ஜானெய்ய. அத² வாபி ப³ஹித்³தா⁴தி அத² வா ப³ஹித்³தா⁴பி ஆசரியுபஜ்ஜா²யானங் வா கு³ணங் ஜானெய்ய. ந தேன தா²மங் குப்³பே³தா²தி தேன கு³ணேன மானங் ந கரெய்ய.

    152. Evaṃ paṭhamagāthāya tāva tīhi sikkhāhi yuttaṃ desanaṃ arahattanikūṭena desetvā puna mānappahānavasena desetuṃ ‘‘yaṃ kiñcī’’ti gāthamāha. Tattha yaṃ kiñci dhammamabhijaññā ajjhattanti yaṃ kiñci uccākulīnatādikaṃ attano guṇaṃ jāneyya. Atha vāpi bahiddhāti atha vā bahiddhāpi ācariyupajjhāyānaṃ vā guṇaṃ jāneyya. Na tena thāmaṃ kubbethāti tena guṇena mānaṃ na kareyya.

    ஸதானந்தி ஸந்தகு³ணவந்தானங். ஸந்தானந்தி நிப்³பு³தஸந்தானங். ந வுத்தாதி ந கதி²தா. நப்பவுத்தாதி ந விஸ்ஸஜ்ஜிதா.

    Satānanti santaguṇavantānaṃ. Santānanti nibbutasantānaṃ. Na vuttāti na kathitā. Nappavuttāti na vissajjitā.

    153. இதா³னிஸ்ஸ அகரணவிதி⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஸெய்யோ ந தேனா’’தி கா³த²மாஹ. தஸ்ஸத்தோ² – தேன ச மானேன ‘‘ஸெய்யோஹ’’ந்தி வா ‘‘நீசோஹ’’ந்தி வா ‘‘ஸரிக்கோ²ஹ’’ந்தி வாபி ந மஞ்ஞெய்ய. தேஹி ச உச்சாகுலீனதாதீ³ஹி கு³ணேஹி பு²ட்டோ² அனேகரூபேஹி ‘‘அஹங் உச்சா குலா பப்³ப³ஜிதோ’’திஆதி³னா நயேன அத்தானங் விகப்பெந்தோ ந திட்டெ²ய்யாதி.

    153. Idānissa akaraṇavidhiṃ dassento ‘‘seyyo na tenā’’ti gāthamāha. Tassattho – tena ca mānena ‘‘seyyoha’’nti vā ‘‘nīcoha’’nti vā ‘‘sarikkhoha’’nti vāpi na maññeyya. Tehi ca uccākulīnatādīhi guṇehi phuṭṭho anekarūpehi ‘‘ahaṃ uccā kulā pabbajito’’tiādinā nayena attānaṃ vikappento na tiṭṭheyyāti.

    154. ஏவங் மானப்பஹானவஸேனபி தே³ஸெத்வா இதா³னி ஸப்³ப³கிலேஸூபஸமவஸேன தே³ஸேதுங் ‘‘அஜ்ஜ²த்தமேவா’’தி கா³த²மாஹ. தத்த² அஜ்ஜ²த்தமேவுபஸமேதி அத்தனி ஏவ ராகா³தி³ஸப்³ப³கிலேஸே உபஸமெய்ய. ந அஞ்ஞதோ பி⁴க்கு² ஸந்திமேஸெய்யாதி ட²பெத்வா ச ஸதிபட்டா²னாதீ³னி அஞ்ஞேன உபாயேன ஸந்திங் ந பரியேஸெய்ய. குதோ நிரத்தா வாதி நிரத்தா குதோயேவ.

    154. Evaṃ mānappahānavasenapi desetvā idāni sabbakilesūpasamavasena desetuṃ ‘‘ajjhattamevā’’ti gāthamāha. Tattha ajjhattamevupasameti attani eva rāgādisabbakilese upasameyya. Na aññato bhikkhu santimeseyyāti ṭhapetvā ca satipaṭṭhānādīni aññena upāyena santiṃ na pariyeseyya. Kuto nirattā vāti nirattā kutoyeva.

    ந ஏஸெய்யாதி ஸீலப்³ப³தாதீ³ஹி ந மக்³கெ³ய்ய. ந க³வேஸெய்யாதி ந ஓலோகெய்ய. ந பரியேஸெய்யாதி புனப்புனங் ந இக்கெ²ய்ய.

    Naeseyyāti sīlabbatādīhi na maggeyya. Na gaveseyyāti na olokeyya. Na pariyeseyyāti punappunaṃ na ikkheyya.

    155. இதா³னி அஜ்ஜ²த்தங் உபஸந்தஸ்ஸ கீ²ணாஸவஸ்ஸ தாதி³பா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘மஜ்ஜே² யதா²’’தி கா³த²மாஹ. தஸ்ஸத்தோ² – யதா² மஹாஸமுத்³த³ஸ்ஸ உபரிஹெட்டி²மபா⁴கா³னங் வேமஜ்ஜ²ஸங்கா²தே சதுயோஜனஸஹஸ்ஸப்பமாணே மஜ்ஜே² பப்³ப³தந்தரே டி²தஸ்ஸ வா மஜ்ஜே² ஸமுத்³த³ஸ்ஸ ஊமி நோ ஜாயதி, டி²தோவ ஸோ ஹோதி அவிகம்பமானோ, ஏவங் அனேஜோ கீ²ணாஸவோ லாபா⁴தீ³ஸு டி²தோ அஸ்ஸ அவிகம்பமானோ, ஸோ தாதி³ஸோ ராகா³தி³உஸ்ஸத³ங் பி⁴க்கு² ந கரெய்ய குஹிஞ்சீதி.

    155. Idāni ajjhattaṃ upasantassa khīṇāsavassa tādibhāvaṃ dassento ‘‘majjhe yathā’’ti gāthamāha. Tassattho – yathā mahāsamuddassa upariheṭṭhimabhāgānaṃ vemajjhasaṅkhāte catuyojanasahassappamāṇe majjhe pabbatantare ṭhitassa vā majjhe samuddassa ūmi no jāyati, ṭhitova so hoti avikampamāno, evaṃ anejo khīṇāsavo lābhādīsu ṭhito assa avikampamāno, so tādiso rāgādiussadaṃ bhikkhu na kareyya kuhiñcīti.

    உப்³பே³தே⁴னாதி ஹெட்டா²பா⁴கே³ன. க³ம்பீ⁴ரோதி உத³கபிட்டி²தோ பட்டா²ய சதுராஸீதியோஜனஸஹஸ்ஸானி க³ம்பீ⁴ரோ. ‘‘உப்³பே³தோ⁴’’திபி பாடோ², தங் ந ஸுந்த³ரங். ஹெட்டா²தி அந்தோஉத³கங். உபரீதி உத்³த⁴ங்உத³கங். மஜ்ஜே²தி வேமஜ்ஜே². ந கம்பதீதி டி²தட்டா²னதோ ந சலதி. ந விகம்பதீதி இதோ சிதோ ச ந சலதி. ந சலதீதி நிச்சலங் ஹோதி. ந வேத⁴தீதி ந ப²ந்த³தி. நப்பவேத⁴தீதி ந பரிவத்ததி. ந ஸம்பவேத⁴தீதி ந பரிப்³ப⁴மதி. அனேரிதோதி ந ஏரிதோ. அக⁴ட்டிதோதி அக்கோ²போ⁴. அசலிதோதி ந கம்பிதோ. அலுளிதோதி ந கலலீபூ⁴தோ. தத்ர ஊமி நோ ஜாயதீதி தஸ்மிங் டா²னே வீசி ந உப்பஜ்ஜதி.

    Ubbedhenāti heṭṭhābhāgena. Gambhīroti udakapiṭṭhito paṭṭhāya caturāsītiyojanasahassāni gambhīro. ‘‘Ubbedho’’tipi pāṭho, taṃ na sundaraṃ. Heṭṭhāti antoudakaṃ. Uparīti uddhaṃudakaṃ. Majjheti vemajjhe. Na kampatīti ṭhitaṭṭhānato na calati. Na vikampatīti ito cito ca na calati. Na calatīti niccalaṃ hoti. Na vedhatīti na phandati. Nappavedhatīti na parivattati. Na sampavedhatīti na paribbhamati. Aneritoti na erito. Aghaṭṭitoti akkhobho. Acalitoti na kampito. Aluḷitoti na kalalībhūto. Tatra ūmi no jāyatīti tasmiṃ ṭhāne vīci na uppajjati.

    ஸத்தன்னங் பப்³ப³தானங் அந்தரிகாஸூதி யுக³ந்த⁴ராதீ³னங் ஸத்தன்னங் பப்³ப³தானங் அந்தரந்தரா. ஸீத³ந்தராதி அந்தமஸோ ஸிம்ப³லீதூலம்பி தேஸு பதிதபதிதங் ஸீத³தீதி ஸீதா³, பப்³ப³தந்தரே ஜாதத்தா அந்தரா. ‘‘அந்தரஸீதா³’’திபி பாடோ².

    Sattannaṃ pabbatānaṃ antarikāsūti yugandharādīnaṃ sattannaṃ pabbatānaṃ antarantarā. Sīdantarāti antamaso simbalītūlampi tesu patitapatitaṃ sīdatīti sīdā, pabbatantare jātattā antarā. ‘‘Antarasīdā’’tipi pāṭho.

    156. இதா³னி ஏவங் அரஹத்தனிகூடேன தே³ஸிதங் த⁴ம்மதே³ஸனங் அப்³பா⁴னுமோதெ³ந்தோ தஸ்ஸ ச அரஹத்தஸ்ஸ ஆதி³படிபத³ங் புச்ச²ந்தோ நிம்மிதபு³த்³தோ⁴ ‘‘அகித்தயீ’’தி கா³த²மாஹ. தத்த² அகித்தயீதி ஆசிக்கி². விவடசக்கூ²தி விவடேஹி அனாவரணேஹி பஞ்சஹி சக்கூ²ஹி ஸமன்னாக³தோ. ஸக்கி²த⁴ம்மந்தி ஸகாயத்தங் ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞாதங் அத்தபச்சக்க²த⁴ம்மங். பரிஸ்ஸயவினயந்தி பரிஸ்ஸயவினயனங். படிபத³ங் வதே³ஹீதி இதா³னி படிபத்திங் வதே³ஹி. ப⁴த்³த³ந்தேதி ப⁴த்³த³ங் தவ அத்தூ²தி ப⁴க³வந்தங் ஆலபந்தோ ஆஹ. அத² வா ப⁴த்³த³ங் ஸுந்த³ரங் தவ படிபத³ங் வதே³ஹீதிபி வுத்தங் ஹோதி. பாதிமொக்க²ங் அத² வாபி ஸமாதி⁴ந்தி தமேவ படிபத³ங் பி⁴ந்தி³த்வா புச்ச²தி. படிபத³ந்தி ஏதேன வா மக்³க³ங் புச்ச²தி. இதரேஹி ஸீலங் ஸமாதி⁴ஞ்ச புச்ச²தி.

    156. Idāni evaṃ arahattanikūṭena desitaṃ dhammadesanaṃ abbhānumodento tassa ca arahattassa ādipaṭipadaṃ pucchanto nimmitabuddho ‘‘akittayī’’ti gāthamāha. Tattha akittayīti ācikkhi. Vivaṭacakkhūti vivaṭehi anāvaraṇehi pañcahi cakkhūhi samannāgato. Sakkhidhammanti sakāyattaṃ sayaṃ abhiññātaṃ attapaccakkhadhammaṃ. Parissayavinayanti parissayavinayanaṃ. Paṭipadaṃ vadehīti idāni paṭipattiṃ vadehi. Bhaddanteti bhaddaṃ tava atthūti bhagavantaṃ ālapanto āha. Atha vā bhaddaṃ sundaraṃ tava paṭipadaṃ vadehītipi vuttaṃ hoti. Pātimokkhaṃ atha vāpi samādhinti tameva paṭipadaṃ bhinditvā pucchati. Paṭipadanti etena vā maggaṃ pucchati. Itarehi sīlaṃ samādhiñca pucchati.

    மங்ஸசக்கு²னாபீதி ஸஸம்பா⁴ரிகமங்ஸசக்கு²னாபி. தி³ப்³ப³சக்கு²னாபீதி தி³ப்³ப³ஸதி³ஸத்தா தி³ப்³ப³ங். தே³வானஞ்ஹி ஸுசரிதகம்மனிப்³ப³த்தங் பித்தஸெம்ஹருஹிராதீ³ஹி அபலிபு³த்³த⁴ங் உபக்கிலேஸவினிமுத்ததாய தூ³ரேபி ஆரம்மணஸம்படிச்ச²னஸமத்த²ங் தி³ப்³ப³ங் பஸாத³சக்கு² ஹோதி. இத³ஞ்சாபி வீரியபா⁴வனாப³லனிப்³ப³த்தங் ஞாணசக்கு² தாதி³ஸமேவாதி தி³ப்³ப³ஸதி³ஸத்தா தி³ப்³ப³ங். தி³ப்³ப³விஹாரவஸேன படிலத்³த⁴த்தா, அத்தனா ச தி³ப்³ப³விஹாரஸன்னிஸ்ஸிதத்தாபி தி³ப்³ப³ங். ஆலோகபரிக்³க³ஹேன மஹாஜுதிகத்தாபி தி³ப்³ப³ங். திரோகுட்டாதி³க³தரூபத³ஸ்ஸனேன மஹாக³திகத்தாபி தி³ப்³ப³ங். தங் ஸப்³ப³ங் ஸத்³த³ஸத்தா²னுஸாரேன வேதி³தப்³ப³ங். த³ஸ்ஸனட்டே²ன சக்கு², சக்கு²கிச்சகரணேன சக்கு²மிவாதிபி சக்கு², தி³ப்³ப³ஞ்ச தங் சக்கு² சாதி தி³ப்³ப³சக்கு². தேன தி³ப்³ப³சக்கு²னாபி விவடசக்கு². இதா³னி பஞ்சவித⁴ங் சக்கு²ங் வித்தா²ரேன கதே²துங் ‘‘கத²ங் ப⁴க³வா மங்ஸசக்கு²னாபி விவடசக்கூ²’’திஆதி³மாஹ . மங்ஸசக்கு²ம்ஹி ப⁴க³வதோ பஞ்சவண்ணா ஸங்விஜ்ஜந்தீதி எத்த² ஸஸம்பா⁴ராதி³கசக்கு²ம்ஹி பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ பஞ்ச கொட்டா²ஸா பச்சேகங் பச்சேகங் உபலப்³ப⁴ந்தி.

    Maṃsacakkhunāpīti sasambhārikamaṃsacakkhunāpi. Dibbacakkhunāpīti dibbasadisattā dibbaṃ. Devānañhi sucaritakammanibbattaṃ pittasemharuhirādīhi apalibuddhaṃ upakkilesavinimuttatāya dūrepi ārammaṇasampaṭicchanasamatthaṃ dibbaṃ pasādacakkhu hoti. Idañcāpi vīriyabhāvanābalanibbattaṃ ñāṇacakkhu tādisamevāti dibbasadisattā dibbaṃ. Dibbavihāravasena paṭiladdhattā, attanā ca dibbavihārasannissitattāpi dibbaṃ. Ālokapariggahena mahājutikattāpi dibbaṃ. Tirokuṭṭādigatarūpadassanena mahāgatikattāpi dibbaṃ. Taṃ sabbaṃ saddasatthānusārena veditabbaṃ. Dassanaṭṭhena cakkhu, cakkhukiccakaraṇena cakkhumivātipi cakkhu, dibbañca taṃ cakkhu cāti dibbacakkhu. Tena dibbacakkhunāpi vivaṭacakkhu. Idāni pañcavidhaṃ cakkhuṃ vitthārena kathetuṃ ‘‘kathaṃ bhagavā maṃsacakkhunāpivivaṭacakkhū’’tiādimāha . Maṃsacakkhumhi bhagavato pañcavaṇṇā saṃvijjantīti ettha sasambhārādikacakkhumhi buddhassa bhagavato pañca koṭṭhāsā paccekaṃ paccekaṃ upalabbhanti.

    நீலோ ச வண்ணோதி உமாபுப்ப²வண்ணோ. பீதகோ ச வண்ணோதி கணிகாரபுப்ப²வண்ணோ. லோஹிதகோ ச வண்ணோதி இந்த³கோ³பகவண்ணோ. கண்ஹோ ச வண்ணோதி அஞ்ஜனவண்ணோ. ஓதா³தோ ச வண்ணோதி ஓஸதி⁴தாரகவண்ணோ. யத்த² ச அக்கி²லோமானி பதிட்டி²தானீதி யஸ்மிங் டா²னே அக்கி²லோமானி பதிட்ட²ஹித்வா உட்டி²தானி. தங் நீலங் ஹோதி ஸுனீலந்தி எத்த² நீலந்தி ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹகவஸேன வுத்தங். ஸுனீலந்தி அந்தரவிரஹிதங் ஸுட்டு² நீலங். பாஸாதி³கந்தி பஸாத³ஜனகங். த³ஸ்ஸனெய்யந்தி த³ஸ்ஸனீயங். உமாபுப்ப²ஸமானந்தி த³கஸீதலபுப்ப²ஸதி³ஸங். தஸ்ஸ பரதோதி தஸ்ஸ ஸமந்தா பா³ஹிரபஸ்ஸே. பீதகந்தி ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹகங். ஸுபீதகந்தி அந்தரவிரஹிதங் ஸுட்டு² பீதகங். உப⁴யதோ ச அக்கி²கூடானீதி த்³வே ச அக்கி²கோடியோ. லோஹிதகானீதி ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹகவஸேன வுத்தங். ஸுலோஹிதகானீதி அபஞ்ஞாயமானவிவரானி ஸுட்டு² லோஹிதகானி. மஜ்ஜே² கண்ஹந்தி அக்கீ²னங் மஜ்ஜி²மட்டா²னங் அஞ்ஜனஸதி³ஸங் கண்ஹங். ஸுகண்ஹந்தி அந்தரவிரஹிதங் ஸுட்டு² கண்ஹங். அலூக²ந்தி பாஸாதி³கங். ஸினித்³த⁴ந்தி பணீதங். ப⁴த்³தா³ரிட்ட²கஸமானந்தி அபனீததசப⁴த்³தா³ரிட்ட²கப²லஸதி³ஸங். ‘‘அத்³தா³ரிட்ட²கஸமான’’ந்திபி பாளி, தஸ்ஸா திந்தகாகஸதி³ஸந்தி அத்தோ². ஓதா³தந்தி ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹகவஸேன வுத்தங். ஸுஓதா³தந்தி அந்தரவிரஹிதங் ரஜதமண்ட³லஸதி³ஸங் ஸுட்டு² ஓதா³தங். ஸேதங் பண்ட³ரந்தி த்³வீஹிபி அதிஓதா³ததங் த³ஸ்ஸேதி. பாகதிகேன மங்ஸசக்கு²னாதி பகதிமங்ஸசக்கு²னா. அத்தபா⁴வபரியாபன்னேனாதி அத்தபா⁴வஸன்னிஸ்ஸிதேன. புரிமஸுசரிதகம்மாபி⁴னிப்³ப³த்தேனாதி புரிமேஸு தத்த² தத்து²ப்பன்னேஸு அத்தபா⁴வேஸு காயஸுசரிதாதி³கம்முனா உப்பாதி³தேன. ஸமந்தா யோஜனங் பஸ்ஸதீதி ஸமந்ததோ சதுகா³வுதப்பமாணே யோஜனே திரோகுட்டாதி³க³தங் ரூபங் ஆவரணவிரஹிதங் பகதிமங்ஸசக்கு²னா த³க்க²தி.

    Nīlo ca vaṇṇoti umāpupphavaṇṇo. Pītako ca vaṇṇoti kaṇikārapupphavaṇṇo. Lohitako ca vaṇṇoti indagopakavaṇṇo. Kaṇho ca vaṇṇoti añjanavaṇṇo. Odāto ca vaṇṇoti osadhitārakavaṇṇo. Yattha ca akkhilomāni patiṭṭhitānīti yasmiṃ ṭhāne akkhilomāni patiṭṭhahitvā uṭṭhitāni. Taṃ nīlaṃ hoti sunīlanti ettha nīlanti sabbasaṅgāhakavasena vuttaṃ. Sunīlanti antaravirahitaṃ suṭṭhu nīlaṃ. Pāsādikanti pasādajanakaṃ. Dassaneyyanti dassanīyaṃ. Umāpupphasamānanti dakasītalapupphasadisaṃ. Tassa paratoti tassa samantā bāhirapasse. Pītakanti sabbasaṅgāhakaṃ. Supītakanti antaravirahitaṃ suṭṭhu pītakaṃ. Ubhayato ca akkhikūṭānīti dve ca akkhikoṭiyo. Lohitakānīti sabbasaṅgāhakavasena vuttaṃ. Sulohitakānīti apaññāyamānavivarāni suṭṭhu lohitakāni. Majjhe kaṇhanti akkhīnaṃ majjhimaṭṭhānaṃ añjanasadisaṃ kaṇhaṃ. Sukaṇhanti antaravirahitaṃ suṭṭhu kaṇhaṃ. Alūkhanti pāsādikaṃ. Siniddhanti paṇītaṃ. Bhaddāriṭṭhakasamānanti apanītatacabhaddāriṭṭhakaphalasadisaṃ. ‘‘Addāriṭṭhakasamāna’’ntipi pāḷi, tassā tintakākasadisanti attho. Odātanti sabbasaṅgāhakavasena vuttaṃ. Suodātanti antaravirahitaṃ rajatamaṇḍalasadisaṃ suṭṭhu odātaṃ. Setaṃ paṇḍaranti dvīhipi atiodātataṃ dasseti. Pākatikena maṃsacakkhunāti pakatimaṃsacakkhunā. Attabhāvapariyāpannenāti attabhāvasannissitena. Purimasucaritakammābhinibbattenāti purimesu tattha tatthuppannesu attabhāvesu kāyasucaritādikammunā uppāditena. Samantā yojanaṃ passatīti samantato catugāvutappamāṇe yojane tirokuṭṭādigataṃ rūpaṃ āvaraṇavirahitaṃ pakatimaṃsacakkhunā dakkhati.

    தி³வா சேவ ரத்திஞ்சாதி தி³வஸபா⁴கே³ ச ரத்திபா⁴கே³ ச. சதுரங்க³ஸமன்னாக³தோதி சதூஹி அங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தோ பரிபுண்ணஅந்த⁴காரோ ஆலோகவிரஹிதோ. ஸூரியோ வா அத்த²ங்க³தோதி ஸூரபா⁴வங் ஜனயந்தோ உட்டி²தோ ஸூரியோ விக³தோ. காளபக்கோ² ச உபோஸதோ²தி காளபக்கே² சாதுத்³த³ஸீஉபோஸத²தி³வஸோ ச. திப்³போ³ ச வனஸண்டோ³தி க³ஹனோ ச ருக்க²ராஸி. மஹா ச காளமேகோ⁴ அப்³பு⁴ட்டி²தோதி மஹந்தோ காளமேகோ⁴ அப்³ப⁴படலோ ச உட்டி²தோ ஹோதி. குட்டோ வாதி இட்ட²காசயோ வா. கவாடங் வாதி த்³வாரவாதபானாதி³கவாடங் வா. பாகாரோ வாதி மத்திகாதி³பாகாரோ வா. பப்³ப³தோ வாதி பங்ஸுபப்³ப³தாதி³பப்³ப³தோ வா. க³ச்ச²ங் வாதி தருணக³ச்சா²தி³க³ச்ச²ங் வா . லதா வாதி கரவிந்தா³தி³ லதா வா. ஆவரணங் ரூபானங் த³ஸ்ஸனாயாதி ரூபாரம்மணானங் த³ஸ்ஸனத்தா²ய படிஸேத⁴ங் நத்தி². ஏகஞ்சே திலப²லங் நிமித்தங் கத்வாதி ஸசே ஏகங் திலபீ³ஜங் ஸஞ்ஞாணங் கத்வா. திலவாஹே பக்கி²பெய்யாதி த்³வே ஸகடே திலராஸிம்ஹி கி²பெய்ய. கேசி பன ‘‘வாஹோ நாம கும்பா⁴திரேகத்³வேஸகட’’ந்தி வத³ந்தி. தஞ்ஞேவ திலப²லங் உத்³த⁴ரெய்யாதி தங்னிமித்தகதங் திலபீ³ஜங்யேவ உத்³த⁴ரித்வா க³ண்ஹெய்ய.

    Divāceva rattiñcāti divasabhāge ca rattibhāge ca. Caturaṅgasamannāgatoti catūhi aṅgehi samannāgato paripuṇṇaandhakāro ālokavirahito. Sūriyo vā atthaṅgatoti sūrabhāvaṃ janayanto uṭṭhito sūriyo vigato. Kāḷapakkho ca uposathoti kāḷapakkhe cātuddasīuposathadivaso ca. Tibbo ca vanasaṇḍoti gahano ca rukkharāsi. Mahā ca kāḷamegho abbhuṭṭhitoti mahanto kāḷamegho abbhapaṭalo ca uṭṭhito hoti. Kuṭṭo vāti iṭṭhakācayo vā. Kavāṭaṃ vāti dvāravātapānādikavāṭaṃ vā. Pākāro vāti mattikādipākāro vā. Pabbato vāti paṃsupabbatādipabbato vā. Gacchaṃ vāti taruṇagacchādigacchaṃ vā . Latā vāti karavindādi latā vā. Āvaraṇaṃ rūpānaṃ dassanāyāti rūpārammaṇānaṃ dassanatthāya paṭisedhaṃ natthi. Ekañce tilaphalaṃ nimittaṃ katvāti sace ekaṃ tilabījaṃ saññāṇaṃ katvā. Tilavāhe pakkhipeyyāti dve sakaṭe tilarāsimhi khipeyya. Keci pana ‘‘vāho nāma kumbhātirekadvesakaṭa’’nti vadanti. Taññeva tilaphalaṃ uddhareyyāti taṃnimittakataṃ tilabījaṃyeva uddharitvā gaṇheyya.

    தி³ப்³பே³ன சக்கு²னாதி இத³ங் வுத்தத்த²மேவ. விஸுத்³தே⁴னாதி சுதூபபாதத³ஸ்ஸனேன தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேதுத்தா விஸுத்³தே⁴ன. யோ ஹி சுதிமத்தமேவ பஸ்ஸதி ந உபபாதங், ஸோ உச்சே²த³தி³ட்டி²ங் க³ண்ஹாதி. யோ உபபாதமேவ பஸ்ஸதி ந சுதிங், ஸோ நவஸத்தபாதுபா⁴வஸஸ்ஸததி³ட்டி²ங் க³ண்ஹாதி. யோ பன தது³ப⁴யங் பஸ்ஸதி, ஸோ யஸ்மா து³வித⁴ம்பி தங் தி³ட்டி²க³தங் அதிவத்ததி, தஸ்மாஸ்ஸ தங் த³ஸ்ஸனங் தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேது ஹோதி, உப⁴யஞ்சேதங் பு³த்³த⁴புத்தா பஸ்ஸந்தி. தேன வுத்தங் – ‘‘சுதூபபாதத³ஸ்ஸனேன தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேதுத்தா விஸுத்³த⁴’’ந்தி. மனுஸ்ஸூபசாரங் அதிக்கமித்வா ரூபத³ஸ்ஸனேன அதிக்கந்தமானுஸகங், மானுஸகங் வா மங்ஸசக்கு²ங் அதிக்கந்தத்தா அதிக்கந்தமானுஸகந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Dibbena cakkhunāti idaṃ vuttatthameva. Visuddhenāti cutūpapātadassanena diṭṭhivisuddhihetuttā visuddhena. Yo hi cutimattameva passati na upapātaṃ, so ucchedadiṭṭhiṃ gaṇhāti. Yo upapātameva passati na cutiṃ, so navasattapātubhāvasassatadiṭṭhiṃ gaṇhāti. Yo pana tadubhayaṃ passati, so yasmā duvidhampi taṃ diṭṭhigataṃ ativattati, tasmāssa taṃ dassanaṃ diṭṭhivisuddhihetu hoti, ubhayañcetaṃ buddhaputtā passanti. Tena vuttaṃ – ‘‘cutūpapātadassanena diṭṭhivisuddhihetuttā visuddha’’nti. Manussūpacāraṃ atikkamitvā rūpadassanena atikkantamānusakaṃ, mānusakaṃ vā maṃsacakkhuṃ atikkantattā atikkantamānusakanti veditabbaṃ.

    தேன தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸத்தே பஸ்ஸதீதி மனுஸ்ஸமங்ஸசக்கு²னா விய ஸத்தே ஓலோகேதி. சவமானே உபபஜ்ஜமானேதி எத்த² சுதிக்க²ணே உபபத்திக்க²ணே வா தி³ப்³ப³சக்கு²னா த³ட்டு²ங் ந ஸக்கா. யே பன ஆஸன்னசுதிகா இதா³னி சவிஸ்ஸந்தி, தே சவமானா. யே ச க³ஹிதபடிஸந்தி⁴கா ஸம்பதினிப்³ப³த்தாவ, தே உபபஜ்ஜமானாதி அதி⁴ப்பேதா. தே ஏவரூபே சவமானே உபபஜ்ஜமானே ச பஸ்ஸதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஹீனேதி மோஹனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா ஹீனே. தப்³பி³பரீதே பணீதே. ஸுவண்ணேதி அதோ³ஸனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா இட்ட²கந்தமனாபவண்ணயுத்தே. தப்³பி³பரீதே து³ப்³ப³ண்ணே, அபி⁴ரூபே விரூபேதி அத்தோ². ஸுக³தேதி ஸுக³திக³தே, அலோப⁴னிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா வா அட்³டே⁴ மஹத்³த⁴னே. து³க்³க³தேதி து³க்³க³திக³தே, லோப⁴னிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா வா த³லித்³தே³ அப்பன்னபானே. யதா²கம்மூபகே³தி யங் யங் கம்மங் உபசிதங், தேன தேன உபக³தே . தத்த² புரிமேஹி ‘‘சவமானே’’திஆதீ³ஹி தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சங் வுத்தங் . இமினா பன பதே³ன யதா²கம்மூபக³ஞாணகிச்சங்.

    Tena dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passatīti manussamaṃsacakkhunā viya satte oloketi. Cavamāne upapajjamāneti ettha cutikkhaṇe upapattikkhaṇe vā dibbacakkhunā daṭṭhuṃ na sakkā. Ye pana āsannacutikā idāni cavissanti, te cavamānā. Ye ca gahitapaṭisandhikā sampatinibbattāva, te upapajjamānāti adhippetā. Te evarūpe cavamāne upapajjamāne ca passatīti dasseti. Hīneti mohanissandayuttattā hīne. Tabbiparīte paṇīte. Suvaṇṇeti adosanissandayuttattā iṭṭhakantamanāpavaṇṇayutte. Tabbiparīte dubbaṇṇe, abhirūpe virūpeti attho. Sugateti sugatigate, alobhanissandayuttattā vā aḍḍhe mahaddhane. Duggateti duggatigate, lobhanissandayuttattā vā dalidde appannapāne. Yathākammūpageti yaṃ yaṃ kammaṃ upacitaṃ, tena tena upagate . Tattha purimehi ‘‘cavamāne’’tiādīhi dibbacakkhukiccaṃ vuttaṃ . Iminā pana padena yathākammūpagañāṇakiccaṃ.

    தஸ்ஸ ச ஞாணஸ்ஸ அயமுப்பத்திக்கமோ – இத⁴ பி⁴க்கு² ஹெட்டா²னிரயாபி⁴முக²ங் ஆலோகங் வட்³டெ⁴த்வா நேரயிகே ஸத்தே பஸ்ஸதி மஹாது³க்க²ங் அனுப⁴வமானே, தங் த³ஸ்ஸனங் தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சமேவ. ஸோ ஏவங் மனஸி கரோதி ‘‘கிங் நு கோ² கம்மங் கத்வா இமே ஸத்தா ஏதங் து³க்க²ங் அனுப⁴வந்தீ’’தி, அத²ஸ்ஸ ‘‘இத³ங் நாம கத்வா’’தி தங் கம்மாரம்மணங் ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி. ததா² உபரிதே³வலோகாபி⁴முக²ங் ஆலோகங் வட்³டெ⁴த்வா நந்த³னவன மிஸ்ஸகவன பா²ருஸகவனாதீ³ஸு ஸத்தே பஸ்ஸதி மஹாஸம்பத்திங் அனுப⁴வமானே. தம்பி த³ஸ்ஸனங் தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சமேவ. ஸோ ஏவங் மனஸி கரோதி ‘‘கிங் நு கோ² கம்மங் கத்வா இமே ஸத்தா ஏதங் ஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தீ’’தி. அத²ஸ்ஸ ‘‘இத³ங் நாம கத்வா’’தி தங் கம்மாரம்மணங் ஞாணமுப்பஜ்ஜதி. இத³ங் யதா²கம்மூபக³ஞாணங் நாம. இமஸ்ஸ விஸுங் பரிகம்மங் நாம நத்தி². யதா² ச இமஸ்ஸ, ஏவங் அனாக³தங்ஸஞாணஸ்ஸாபி. தி³ப்³ப³சக்கு²பாத³கானேவ ஹி இமானி தி³ப்³ப³சக்கு²னா ஸஹேவ இஜ்ஜ²ந்தி.

    Tassa ca ñāṇassa ayamuppattikkamo – idha bhikkhu heṭṭhānirayābhimukhaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā nerayike satte passati mahādukkhaṃ anubhavamāne, taṃ dassanaṃ dibbacakkhukiccameva. So evaṃ manasi karoti ‘‘kiṃ nu kho kammaṃ katvā ime sattā etaṃ dukkhaṃ anubhavantī’’ti, athassa ‘‘idaṃ nāma katvā’’ti taṃ kammārammaṇaṃ ñāṇaṃ uppajjati. Tathā uparidevalokābhimukhaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā nandanavana missakavana phārusakavanādīsu satte passati mahāsampattiṃ anubhavamāne. Tampi dassanaṃ dibbacakkhukiccameva. So evaṃ manasi karoti ‘‘kiṃ nu kho kammaṃ katvā ime sattā etaṃ sampattiṃ anubhavantī’’ti. Athassa ‘‘idaṃ nāma katvā’’ti taṃ kammārammaṇaṃ ñāṇamuppajjati. Idaṃ yathākammūpagañāṇaṃ nāma. Imassa visuṃ parikammaṃ nāma natthi. Yathā ca imassa, evaṃ anāgataṃsañāṇassāpi. Dibbacakkhupādakāneva hi imāni dibbacakkhunā saheva ijjhanti.

    இமே வத பொ⁴ந்தோதிஆதீ³ஸு இமேதி தி³ப்³ப³சக்கு²னா தி³ட்டா²னங் நித³ஸ்ஸனவசனங். வதாதி அனுஸோசனத்தே² நிபாதோ. பொ⁴ந்தோதி ப⁴வந்தோ. து³ட்டு² சரிதங், து³ட்டு²ங் வா சரிதங் கிலேஸபூதிகத்தாதி து³ச்சரிதங்; காயேன து³ச்சரிதங், காயதோ வா உப்பன்னங் து³ச்சரிதந்தி காயது³ச்சரிதங். இதரேஸுபி ஏஸேவ நயோ. ஸமன்னாக³தாதி ஸமங்கீ³பூ⁴தா.

    Ime vata bhontotiādīsu imeti dibbacakkhunā diṭṭhānaṃ nidassanavacanaṃ. Vatāti anusocanatthe nipāto. Bhontoti bhavanto. Duṭṭhu caritaṃ, duṭṭhuṃ vā caritaṃ kilesapūtikattāti duccaritaṃ; kāyena duccaritaṃ, kāyato vā uppannaṃ duccaritanti kāyaduccaritaṃ. Itaresupi eseva nayo. Samannāgatāti samaṅgībhūtā.

    அரியானங் உபவாத³காதி பு³த்³த⁴பச்சேகபு³த்³த⁴பு³த்³த⁴ஸாவகானங் அரியானங் அந்தமஸோ கி³ஹிஸோதாபன்னானம்பி அனத்த²காமா ஹுத்வா அந்திமவத்து²னா வா கு³ணபரித⁴ங்ஸனேன வா உபவாத³கா, அக்கோஸகா க³ரஹகாதி வுத்தங் ஹோதி. தத்த² ‘‘நத்தி² இமேஸங் ஸமணத⁴ம்மோ, அஸ்ஸமணா ஏதே’’தி வத³ந்தோ அந்திமவத்து²னா உபவத³தி. ‘‘நத்தி² இமேஸங் ஜா²னங் வா விமொக்கோ² வா மக்³கோ³ வா ப²லங் வா’’திஆதீ³னி வத³ந்தோ கு³ணபரித⁴ங்ஸனேன உபவத³தீதி வேதி³தப்³போ³. ஸோ ச ஜா²னங் வா உபவதெ³ய்ய அஜா²னங் வா, உப⁴யதா²பி அரியூபவாதோ³வ ஹோதி; அதிபா⁴ரியங் கம்மங், அனந்தரியகம்மஸதி³ஸங், ஸக்³கா³வரணங் மக்³கா³வரணஞ்ச, ஸதேகிச்ச²ங் பன ஹோதி. தஸ்மா யோ அரியங் உபவத³தி, தேன க³ந்த்வா ஸசே அத்தனா வுட்³ட⁴தரோ ஹோதி , உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா ‘‘அஹங் ஆயஸ்மந்தங் இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் மே க²மாஹீ’’தி க²மாபேதப்³போ³. ஸசே பன நவகதரோ ஹோதி, வந்தி³த்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, தும்ஹே இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் மே க²மதா²’’தி க²மாபேதப்³போ³. ஸசே ஸோ நக்க²மதி, தி³ஸாபக்கந்தோ வா ஹோதி, ஸயங் வா க³ந்த்வா ஸத்³தி⁴விஹாரிகே வா பேஸெத்வா க²மாபேதப்³போ³. ஸசே நாபி க³ந்துங் ந பேஸேதுங் ஸக்கா ஹோதி, யே தஸ்மிங் விஹாரே பி⁴க்கூ² வஸந்தி, தேஸங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸசே நவகதரா ஹொந்தி, உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா ஸசே வுட்³ட⁴தரா, வுட்³டே⁴ வுத்தனயேனேவ படிபஜ்ஜித்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, அஸுகங் நாம ஆயஸ்மந்தங் இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் க²மது மே ஸோ ஆயஸ்மா’’தி வத்வா க²மாபேதப்³போ³. ஸம்முகா² அக²மந்தேபி ஏததே³வ காதப்³ப³ங். ஸசே ஏகசாரிகபி⁴க்கு² ஹோதி, நேவ தஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் ந க³தட்டா²னங் பஞ்ஞாயதி, ஏகஸ்ஸ பண்டி³தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, அஸுகங் நாம ஆயஸ்மந்தங் இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் மே அனுஸ்ஸரதோ அனுஸ்ஸரதோ விப்படிஸாரோ ஹோதி, கிங் கரோமீ’’தி வத்தப்³ப³ங். ஸோ வக்க²தி ‘‘தும்ஹே மா சிந்தயித்த², தே²ரோ தும்ஹாகங் க²மதி, சித்தங் வூபஸமேதா²’’தி. தேனபி அரியஸ்ஸ க³ததி³ஸாபி⁴முகே²ன அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘க²மதா²’’தி வத்தப்³ப³ங். யதி³ ஸோ பரினிப்³பு³தோ ஹோதி, பரினிப்³பு³தமஞ்சட்டா²னங் க³ந்த்வா யாவ ஸிவதி²கங் க³ந்த்வாபி க²மாபேதப்³போ³. ஏவங் கதே நேவ ஸக்³கா³வரணங் ந மக்³கா³வரணங் ஹோதி, பாகதிகமேவ ஹோதீதி.

    Ariyānaṃ upavādakāti buddhapaccekabuddhabuddhasāvakānaṃ ariyānaṃ antamaso gihisotāpannānampi anatthakāmā hutvā antimavatthunā vā guṇaparidhaṃsanena vā upavādakā, akkosakā garahakāti vuttaṃ hoti. Tattha ‘‘natthi imesaṃ samaṇadhammo, assamaṇā ete’’ti vadanto antimavatthunā upavadati. ‘‘Natthi imesaṃ jhānaṃ vā vimokkho vā maggo vā phalaṃ vā’’tiādīni vadanto guṇaparidhaṃsanena upavadatīti veditabbo. So ca jhānaṃ vā upavadeyya ajhānaṃ vā, ubhayathāpi ariyūpavādova hoti; atibhāriyaṃ kammaṃ, anantariyakammasadisaṃ, saggāvaraṇaṃ maggāvaraṇañca, satekicchaṃ pana hoti. Tasmā yo ariyaṃ upavadati, tena gantvā sace attanā vuḍḍhataro hoti , ukkuṭikaṃ nisīditvā ‘‘ahaṃ āyasmantaṃ idañcidañca avacaṃ, taṃ me khamāhī’’ti khamāpetabbo. Sace pana navakataro hoti, vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ahaṃ, bhante, tumhe idañcidañca avacaṃ, taṃ me khamathā’’ti khamāpetabbo. Sace so nakkhamati, disāpakkanto vā hoti, sayaṃ vā gantvā saddhivihārike vā pesetvā khamāpetabbo. Sace nāpi gantuṃ na pesetuṃ sakkā hoti, ye tasmiṃ vihāre bhikkhū vasanti, tesaṃ santikaṃ gantvā sace navakatarā honti, ukkuṭikaṃ nisīditvā sace vuḍḍhatarā, vuḍḍhe vuttanayeneva paṭipajjitvā ‘‘ahaṃ, bhante, asukaṃ nāma āyasmantaṃ idañcidañca avacaṃ, taṃ khamatu me so āyasmā’’ti vatvā khamāpetabbo. Sammukhā akhamantepi etadeva kātabbaṃ. Sace ekacārikabhikkhu hoti, neva tassa vasanaṭṭhānaṃ na gataṭṭhānaṃ paññāyati, ekassa paṇḍitassa bhikkhuno santikaṃ gantvā ‘‘ahaṃ, bhante, asukaṃ nāma āyasmantaṃ idañcidañca avacaṃ, taṃ me anussarato anussarato vippaṭisāro hoti, kiṃ karomī’’ti vattabbaṃ. So vakkhati ‘‘tumhe mā cintayittha, thero tumhākaṃ khamati, cittaṃ vūpasamethā’’ti. Tenapi ariyassa gatadisābhimukhena añjaliṃ paggahetvā ‘‘khamathā’’ti vattabbaṃ. Yadi so parinibbuto hoti, parinibbutamañcaṭṭhānaṃ gantvā yāva sivathikaṃ gantvāpi khamāpetabbo. Evaṃ kate neva saggāvaraṇaṃ na maggāvaraṇaṃ hoti, pākatikameva hotīti.

    மிச்சா²தி³ட்டி²காதி விபரீதத³ஸ்ஸனா. மிச்சா²தி³ட்டி²கம்மஸமாதா³னாதி மிச்சா²தி³ட்டி²வஸேன ஸமாதி³ன்னநானாவித⁴கம்மா, யே ச மிச்சா²தி³ட்டி²மூலகேஸு காயகம்மாதீ³ஸு அஞ்ஞேபி ஸமாத³பெந்தி. எத்த² ச வசீது³ச்சரிதக்³க³ஹணேனேவ அரியூபவாதே³, மனோது³ச்சரிதக்³க³ஹணேன ச மிச்சா²தி³ட்டி²யா ஸங்க³ஹிதாயபி இமேஸங் த்³வின்னங் புனவசனங் மஹாஸாவஜ்ஜபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ந்தி வேதி³தப்³ப³ங். மஹாஸாவஜ்ஜோ ஹி அரியூபவாதோ³ ஆனந்தரியஸதி³ஸோ. வுத்தம்பி சேதங் –

    Micchādiṭṭhikāti viparītadassanā. Micchādiṭṭhikammasamādānāti micchādiṭṭhivasena samādinnanānāvidhakammā, ye ca micchādiṭṭhimūlakesu kāyakammādīsu aññepi samādapenti. Ettha ca vacīduccaritaggahaṇeneva ariyūpavāde, manoduccaritaggahaṇena ca micchādiṭṭhiyā saṅgahitāyapi imesaṃ dvinnaṃ punavacanaṃ mahāsāvajjabhāvadassanatthanti veditabbaṃ. Mahāsāvajjo hi ariyūpavādo ānantariyasadiso. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘ஸெய்யதா²பி, ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² ஸீலஸம்பன்னோ ஸமாதி⁴ஸம்பன்னோ பஞ்ஞாஸம்பன்னோ தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே அஞ்ஞங் ஆராதெ⁴ய்ய, ஏவங்ஸம்பத³மித³ங், ஸாரிபுத்த, வதா³மி. தங் வாசங் அப்பஹாய தங் சித்தங் அப்பஹாய தங் தி³ட்டி²ங் அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜித்வா யதா²ப⁴தங் நிக்கி²த்தோ ஏவங் நிரயே’’தி (ம॰ நி॰ 1.149).

    ‘‘Seyyathāpi, sāriputta, bhikkhu sīlasampanno samādhisampanno paññāsampanno diṭṭheva dhamme aññaṃ ārādheyya, evaṃsampadamidaṃ, sāriputta, vadāmi. Taṃ vācaṃ appahāya taṃ cittaṃ appahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭinissajjitvā yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye’’ti (ma. ni. 1.149).

    மிச்சா²தி³ட்டி²தோ ச மஹாஸாவஜ்ஜதரங் நாம அஞ்ஞங் நத்தி². யதா²ஹ –

    Micchādiṭṭhito ca mahāsāvajjataraṃ nāma aññaṃ natthi. Yathāha –

    ‘‘நாஹங் , பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞங் ஏகத⁴ம்மம்பி ஸமனுபஸ்ஸாமி, யங் ஏவங்மஹாஸாவஜ்ஜங் யத²யித³ங், பி⁴க்க²வே, மிச்சா²தி³ட்டி². மிச்சா²தி³ட்டி²பரமானி பி⁴க்க²வே, மஹாஸாவஜ்ஜானீ’’தி (அ॰ நி॰ 1.310).

    ‘‘Nāhaṃ , bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi, yaṃ evaṃmahāsāvajjaṃ yathayidaṃ, bhikkhave, micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhiparamāni bhikkhave, mahāsāvajjānī’’ti (a. ni. 1.310).

    காயஸ்ஸ பே⁴தா³தி உபாதி³ன்னக்க²ந்த⁴பரிச்சாகா³. பரங் மரணாதி தத³னந்தராபி⁴னிப்³ப³த்தக்க²ந்த⁴க்³க³ஹணே . அத² வா காயஸ்ஸ பே⁴தா³தி ஜீவிதிந்த்³ரியஸ்ஸுபச்சே²தா³. பரங் மரணாதி சுதிசித்ததோ உத்³த⁴ங். அபாயந்தி ஏவமாதி³ ஸப்³ப³ங் நிரயவேவசனமேவ. நிரயோ ஹி ஸக்³க³மொக்க²ஹேதுபூ⁴தா புஞ்ஞஸம்மதா அயா அபேதத்தா, ஸுகா²னங் வா ஆயஸ்ஸ அபா⁴வா அபாயோ. து³க்க²ஸ்ஸ க³தி படிஸரணந்தி து³க்³க³தி, தோ³ஸப³ஹுலதாய வா து³ட்டே²ன கம்முனா நிப்³ப³த்தா க³தீதி து³க்³க³தி. விவஸா நிபதந்தி தத்த² து³க்கடகாரினோதி வினிபாதோ, வினஸ்ஸந்தா வா எத்த² நிபதந்தி ஸம்பி⁴ஜ்ஜமானங்க³பச்சங்கா³திபி வினிபாதோ. நத்தி² எத்த² அஸ்ஸாத³ஸஞ்ஞிதோ அயோதி நிரயோ.

    Kāyassa bhedāti upādinnakkhandhapariccāgā. Paraṃ maraṇāti tadanantarābhinibbattakkhandhaggahaṇe . Atha vā kāyassa bhedāti jīvitindriyassupacchedā. Paraṃ maraṇāti cuticittato uddhaṃ. Apāyanti evamādi sabbaṃ nirayavevacanameva. Nirayo hi saggamokkhahetubhūtā puññasammatā ayā apetattā, sukhānaṃ vā āyassa abhāvā apāyo. Dukkhassa gati paṭisaraṇanti duggati, dosabahulatāya vā duṭṭhena kammunā nibbattā gatīti duggati. Vivasā nipatanti tattha dukkaṭakārinoti vinipāto, vinassantā vā ettha nipatanti sambhijjamānaṅgapaccaṅgātipi vinipāto. Natthi ettha assādasaññito ayoti nirayo.

    அத² வா அபாயக்³க³ஹணேன திரச்சா²னயோனிங் தீ³பேதி, திரச்சா²னயோனி ஹி அபாயோ ஸுக³திதோ அபேதத்தா. ந து³க்³க³தி, மஹேஸக்கா²னங் நாக³ராஜாதீ³னங் ஸம்ப⁴வதோ. து³க்³க³திக்³க³ஹணேன பெத்திவிஸயங் தீ³பேதி, ஸோ ஹி அபாயோ சேவ து³க்³க³தி ச ஸுக²தோ அபேதத்தா து³க்க²ஸ்ஸ ச க³திபூ⁴தத்தா, ந து வினிபாதோ, அஸுரகாயஸதி³ஸங் அவினிபதிதத்தா. வினிபாதக்³க³ஹணேன அஸுரகாயங் தீ³பேதி. ஸோ ஹி யதா²வுத்தேன அத்தே²ன அபாயோ சேவ து³க்³க³தி ச ஸப்³ப³ஸமுஸ்ஸயேஹி ச வினிபதிதத்தா வினிபாதோதி வுச்சதி. நிரயக்³க³ஹணேன அவீசிஆதி³அனேகப்பகாரங் நிரயமேவ தீ³பேதீதி. உபபன்னாதி உபக³தா, தத்த² அபி⁴னிப்³ப³த்தாதி அதி⁴ப்பாயோ. வுத்தவிபரியாயேன ஸுக்கபக்கோ² வேதி³தப்³போ³. அயங் பன விஸேஸோ – தத்த² ஸுக³திக்³க³ஹணேன மனுஸ்ஸக³திபி ஸங்க³ய்ஹதி. ஸக்³க³க்³க³ஹணேன தே³வக³தியேவ. தத்த² ஸுந்த³ரா க³தீதி ஸுக³தி. ரூபாதீ³ஹி விஸயேஹி ஸுட்டு² அக்³கோ³தி ஸக்³கோ³. ஸோ ஸப்³போ³பி லுஜ்ஜனபலுஜ்ஜனட்டே²ன லோகோதி அயங் வசனத்தோ². இதி தி³ப்³பே³ன சக்கு²னாதிஆதி³ ஸப்³ப³ங் நிக³மனவசனங்.

    Atha vā apāyaggahaṇena tiracchānayoniṃ dīpeti, tiracchānayoni hi apāyo sugatito apetattā. Na duggati, mahesakkhānaṃ nāgarājādīnaṃ sambhavato. Duggatiggahaṇena pettivisayaṃ dīpeti, so hi apāyo ceva duggati ca sukhato apetattā dukkhassa ca gatibhūtattā, na tu vinipāto, asurakāyasadisaṃ avinipatitattā. Vinipātaggahaṇena asurakāyaṃ dīpeti. So hi yathāvuttena atthena apāyo ceva duggati ca sabbasamussayehi ca vinipatitattā vinipātoti vuccati. Nirayaggahaṇena avīciādianekappakāraṃ nirayameva dīpetīti. Upapannāti upagatā, tattha abhinibbattāti adhippāyo. Vuttavipariyāyena sukkapakkho veditabbo. Ayaṃ pana viseso – tattha sugatiggahaṇena manussagatipi saṅgayhati. Saggaggahaṇena devagatiyeva. Tattha sundarā gatīti sugati. Rūpādīhi visayehi suṭṭhu aggoti saggo. So sabbopi lujjanapalujjanaṭṭhena lokoti ayaṃ vacanattho. Iti dibbena cakkhunātiādi sabbaṃ nigamanavacanaṃ.

    ஏவங் தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா பஸ்ஸதீதி அயமெத்த² ஸங்கே²பத்தோ² – தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணங் பரித்தபச்சுப்பன்னஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ரம்மணவஸேன சதூஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததி . யதா²கம்மூபக³ஞாணங் பரித்தமஹக்³க³தாதீதஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ரம்மணவஸேன பஞ்சஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததி. அனாக³தங்ஸஞாணங் பரித்தமஹக்³க³தஅப்பமாணமக்³க³அனாக³தஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴னவத்தப்³பா³ரம்மணவஸேன அட்ட²ஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததீதி.

    Evaṃ dibbena cakkhunā passatīti ayamettha saṅkhepattho – dibbacakkhuñāṇaṃ parittapaccuppannaajjhattabahiddhārammaṇavasena catūsu ārammaṇesu pavattati . Yathākammūpagañāṇaṃ parittamahaggatātītaajjhattabahiddhārammaṇavasena pañcasu ārammaṇesu pavattati. Anāgataṃsañāṇaṃ parittamahaggataappamāṇamaggaanāgataajjhattabahiddhānavattabbārammaṇavasena aṭṭhasu ārammaṇesu pavattatīti.

    ஆகங்க²மானோ ச ப⁴க³வாதி ப⁴க³வா இச்ச²மானோ. ஏகம்பி லோகதா⁴துங் பஸ்ஸெய்யாதி ஏகங் சக்கவாளங் ஓலோகெய்ய. ஸஹஸ்ஸிம்பி சூளனிகந்தி எத்த² யாவதா சந்தி³மஸூரியா பரிஹரந்தி, தி³ஸா பா⁴ந்தி விரோசமானா, தாவ ஸஹஸ்ஸதா⁴ லோகோ, ஏஸா ஸஹஸ்ஸிசூளனிகா நாம. சூளனிகந்தி கு²த்³த³கங். த்³விஸஹஸ்ஸிம்பி மஜ்ஜி²மிகங் லோகதா⁴துந்தி எத்த² ஸஹஸ்ஸசக்கவாளானங் ஸஹஸ்ஸபா⁴கே³ன க³ணெத்வா த³ஸஸதஸஹஸ்ஸசக்கவாளபரிமாணா த்³விஸஹஸ்ஸீ மஜ்ஜி²மிகா லோகதா⁴து நாம. எத்தகேன பு³த்³தா⁴னங் ஜாதிக்கெ²த்தங் நாம த³ஸ்ஸிதங். போ³தி⁴ஸத்தானஞ்ஹி பச்சி²மப⁴வே தே³வலோகதோ சவித்வா மாதுகுச்சி²யங் படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணதி³வஸே ச மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²மனதி³வஸே ச மஹாபி⁴னிக்க²மனதி³வஸே ச ஸம்போ³தி⁴த⁴ம்மசக்கபவத்தனஆயுஸங்கா²ரொஸ்ஸஜ்ஜனபரினிப்³பா³னதி³வஸேஸு ச எத்தகங் டா²னங் கம்பதி.

    Ākaṅkhamāno ca bhagavāti bhagavā icchamāno. Ekampi lokadhātuṃ passeyyāti ekaṃ cakkavāḷaṃ olokeyya. Sahassimpi cūḷanikanti ettha yāvatā candimasūriyā pariharanti, disā bhānti virocamānā, tāva sahassadhā loko, esā sahassicūḷanikā nāma. Cūḷanikanti khuddakaṃ. Dvisahassimpi majjhimikaṃ lokadhātunti ettha sahassacakkavāḷānaṃ sahassabhāgena gaṇetvā dasasatasahassacakkavāḷaparimāṇā dvisahassī majjhimikā lokadhātu nāma. Ettakena buddhānaṃ jātikkhettaṃ nāma dassitaṃ. Bodhisattānañhi pacchimabhave devalokato cavitvā mātukucchiyaṃ paṭisandhiggahaṇadivase ca mātukucchito nikkhamanadivase ca mahābhinikkhamanadivase ca sambodhidhammacakkapavattanaāyusaṅkhārossajjanaparinibbānadivasesu ca ettakaṃ ṭhānaṃ kampati.

    திஸஹஸ்ஸிம்பி. மஹாஸஹஸ்ஸிம்பி லோகதா⁴துந்தி ஸஹஸ்ஸிதோ பட்டா²ய ததியாதி திஸஹஸ்ஸீ, பட²மஸஹஸ்ஸிங் ஸஹஸ்ஸதா⁴ கத்வா க³ணிதங் மஜ்ஜி²மிகங் ஸஹஸ்ஸதா⁴ கத்வா க³ணிதத்தா மஹந்தேஹி ஸஹஸ்ஸேஹி க³ணிதாதி மஹாஸஹஸ்ஸீ. எத்தாவதா கோடிஸதஸஹஸ்ஸசக்கவாளபரிமாணோ லோகோ த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி. க³ணகபுத்ததிஸ்ஸத்தே²ரோ பன ஏவமாஹ – ‘‘ந ஹி திஸஹஸ்ஸிமஹாஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துயா ஏதங் பரிமாணங் . இத³ஞ்ஹி ஆசரியானங் ஸஜ்ஜா²யமூலகங் வாசாய பரிஹீனட்டா²னங், த³ஸகோடிஸதஸஹஸ்ஸசக்கவாளபரிமாணங் பன டா²னங் திஸஹஸ்ஸிமஹாஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴து நாமா’’தி. எத்தாவதா ஹி ப⁴க³வதோ ஆணாக்கெ²த்தங் நாம த³ஸ்ஸிதங். ஏதஸ்மிஞ்ஹி அந்தரே ஆடானாடியபரித்த- (தீ³॰ நி॰ 3.275 ஆத³யோ) இஸிகி³லிபரித்த- (ம॰ நி॰ 3.133 ஆத³யோ) த⁴ஜக்³க³பரித்த- (ஸங்॰ நி॰ 1.249) பொ³ஜ்ஜ²ங்க³பரித்தக²ந்த⁴பரித்த- (அ॰ நி॰ 4.67) மோரபரித்த- (ஜா॰ 1.2.17-18) மெத்தபரித்த- (கு²॰ பா॰ 9.1 ஆத³யோ; ஸு॰ நி॰ 143 ஆத³யோ) ரதனபரித்தானங் (கு²॰ பா॰ 6.1 ஆத³யோ; ஸு॰ நி॰ 224 ஆத³யோ) ஆணா ப²ரதி.

    Tisahassimpi. Mahāsahassimpi lokadhātunti sahassito paṭṭhāya tatiyāti tisahassī, paṭhamasahassiṃ sahassadhā katvā gaṇitaṃ majjhimikaṃ sahassadhā katvā gaṇitattā mahantehi sahassehi gaṇitāti mahāsahassī. Ettāvatā koṭisatasahassacakkavāḷaparimāṇo loko dassito hoti. Gaṇakaputtatissatthero pana evamāha – ‘‘na hi tisahassimahāsahassilokadhātuyā etaṃ parimāṇaṃ . Idañhi ācariyānaṃ sajjhāyamūlakaṃ vācāya parihīnaṭṭhānaṃ, dasakoṭisatasahassacakkavāḷaparimāṇaṃ pana ṭhānaṃ tisahassimahāsahassilokadhātu nāmā’’ti. Ettāvatā hi bhagavato āṇākkhettaṃ nāma dassitaṃ. Etasmiñhi antare āṭānāṭiyaparitta- (dī. ni. 3.275 ādayo) isigiliparitta- (ma. ni. 3.133 ādayo) dhajaggaparitta- (saṃ. ni. 1.249) bojjhaṅgaparittakhandhaparitta- (a. ni. 4.67) moraparitta- (jā. 1.2.17-18) mettaparitta- (khu. pā. 9.1 ādayo; su. ni. 143 ādayo) ratanaparittānaṃ (khu. pā. 6.1 ādayo; su. ni. 224 ādayo) āṇā pharati.

    யாவதகங் வா பன ஆகங்கெ²ய்யாதி யத்தகங் வா இச்செ²ய்ய. இமினா விஸயக்கெ²த்தங் த³ஸ்ஸிதங். பு³த்³தா⁴னஞ்ஹி விஸயக்கெ²த்தஸ்ஸ பமாணபரிச்சே²தோ³ நாம நத்தி² , நத்தி²கபா⁴வே சஸ்ஸ இமங் உபமங் ஆஹரந்தி – கோடிஸதஸஹஸ்ஸசக்கவாளம்ஹி யாவ ப்³ரஹ்மலோகா ஸாஸபேஹி பூரெத்வா ஸசே கோசி புரத்தி²மாய தி³ஸாய ஏகசக்கவாளே ஏகங் ஸாஸபங் பக்கி²பந்தோ ஆக³ச்செ²ய்ய, ஸப்³பே³பி தே ஸாஸபா பரிக்க²யங் க³ச்செ²ய்யுங். ந த்வேவ புரத்தி²மாய தி³ஸாய சக்கவாளானி. த³க்கி²ணாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. தத்த² பு³த்³தா⁴னங் அவிஸயோ நாம நத்தி². தாவதகங் பஸ்ஸெய்யாதி தத்தகங் ஓலோகெய்ய. ஏவங் பரிஸுத்³த⁴ங் ப⁴க³வதோ தி³ப்³ப³சக்கூ²தி தி³ப்³ப³சக்கு²கத²ங் நிட்டா²பேஸி.

    Yāvatakaṃ vā pana ākaṅkheyyāti yattakaṃ vā iccheyya. Iminā visayakkhettaṃ dassitaṃ. Buddhānañhi visayakkhettassa pamāṇaparicchedo nāma natthi , natthikabhāve cassa imaṃ upamaṃ āharanti – koṭisatasahassacakkavāḷamhi yāva brahmalokā sāsapehi pūretvā sace koci puratthimāya disāya ekacakkavāḷe ekaṃ sāsapaṃ pakkhipanto āgaccheyya, sabbepi te sāsapā parikkhayaṃ gaccheyyuṃ. Na tveva puratthimāya disāya cakkavāḷāni. Dakkhiṇādīsupi eseva nayo. Tattha buddhānaṃ avisayo nāma natthi. Tāvatakaṃ passeyyāti tattakaṃ olokeyya. Evaṃ parisuddhaṃ bhagavato dibbacakkhūti dibbacakkhukathaṃ niṭṭhāpesi.

    கத²ங் ப⁴க³வா பஞ்ஞாசக்கு²னாபி விவடசக்கூ²தி கேனப்பகாரேன பஞ்ஞாசக்கு²னா அபிஹிதசக்கு²? மஹாபஞ்ஞோ புது²பஞ்ஞோதிஆதி³கங் தத்த² அதிரோசதி யதி³த³ங் பஞ்ஞாயாதி பரியோஸானங் ஹெட்டா² வுத்தத்த²மேவ.

    Kathaṃ bhagavā paññācakkhunāpi vivaṭacakkhūti kenappakārena paññācakkhunā apihitacakkhu? Mahāpañño puthupaññotiādikaṃ tattha atirocati yadidaṃ paññāyāti pariyosānaṃ heṭṭhā vuttatthameva.

    பு³த்³த⁴சக்கு²னாதி இந்த்³ரியபரோபரியத்தஞாணேன ச ஆஸயானுஸயஞாணேன ச. இமேஸங் த்³வின்னங் ஞாணானங் பு³த்³த⁴சக்கூ²தி நாமங், ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸ்ஸ ஸமந்தசக்கூ²தி, திண்ணங் மக்³க³ஞாணானங் த⁴ம்மசக்கூ²தி . லோகங் வோலோகெந்தோ அத்³த³ஸ ஸத்தேதி ஸத்தே அத்³த³க்கி². அப்பரஜக்கே²திஆதீ³ஸு யேஸங் வுத்தனயேனேவ பஞ்ஞாசக்கு²ம்ஹி ராகா³தி³ரஜங் அப்பங், தே அப்பரஜக்கா². யேஸங் தங் மஹந்தங், தே மஹாரஜக்கா². யேஸங் ஸத்³தா⁴தீ³னி இந்த்³ரியானி திக்கா²னி, தே திக்கி²ந்த்³ரியா. யேஸங் தானி முதூ³னி, தே முதி³ந்த்³ரியா. யேஸங் தேயேவ ஸத்³தா⁴த³யோ ஆகாரா ஸுந்த³ரா, தே ஸ்வாகாரா. யே கதி²தகாரணங் ஸல்லக்கெ²ந்தி, ஸுகே²ன ஸக்கா ஹொந்தி விஞ்ஞாபேதுங் தே ஸுவிஞ்ஞாபயா. யே பரலோகஞ்சேவ வஜ்ஜஞ்ச ப⁴யதோ பஸ்ஸந்தி, தே பரலோகவஜ்ஜப⁴யத³ஸ்ஸாவினோ நாம.

    Buddhacakkhunāti indriyaparopariyattañāṇena ca āsayānusayañāṇena ca. Imesaṃ dvinnaṃ ñāṇānaṃ buddhacakkhūti nāmaṃ, sabbaññutaññāṇassa samantacakkhūti, tiṇṇaṃ maggañāṇānaṃ dhammacakkhūti . Lokaṃ volokento addasa satteti satte addakkhi. Apparajakkhetiādīsu yesaṃ vuttanayeneva paññācakkhumhi rāgādirajaṃ appaṃ, te apparajakkhā. Yesaṃ taṃ mahantaṃ, te mahārajakkhā. Yesaṃ saddhādīni indriyāni tikkhāni, te tikkhindriyā. Yesaṃ tāni mudūni, te mudindriyā. Yesaṃ teyeva saddhādayo ākārā sundarā, te svākārā. Ye kathitakāraṇaṃ sallakkhenti, sukhena sakkā honti viññāpetuṃ te suviññāpayā. Ye paralokañceva vajjañca bhayato passanti, te paralokavajjabhayadassāvino nāma.

    உப்பலினியந்தி உப்பலவனே. இதரேஸுபி ஏஸேவ நயோ. அந்தோனிமுக்³க³போஸீனீதி யானி அந்தோனிமுக்³கா³னேவ போஸியந்தி. உத³கங் அச்சுக்³க³ம்ம திட்ட²ந்தீதி உத³கங் அதிக்கமித்வா திட்ட²ந்தி. தத்த² யானி யானி அச்சுக்³க³ம்ம டி²தானி, தானி தானி ஸூரியரஸ்மிஸம்ப²ஸ்ஸங் ஆக³மயமானானி டி²தானி அஜ்ஜ புப்ப²னகானி. யானி ஸமோத³கங் டி²தானி, தானி ஸ்வே புப்ப²னகானி. யானி உத³கா அனுக்³க³தானி அந்தோனிமுக்³க³போஸீனி, தானி ததியதி³வஸேவ புப்ப²னகானி. உத³கா பன அனுக்³க³தானி அஞ்ஞானிபி ஸரோக³உப்பலானி நாம அத்தி², யானி நேவ புப்பி²ஸ்ஸந்தி, மச்ச²கச்ச²பப⁴க்கா²னேவ ப⁴விஸ்ஸந்தி, தானி பாளிங் நாரூள்ஹானி, ஆஹரித்வா பன தீ³பேதப்³பா³னீதி தீ³பிதானி.

    Uppaliniyanti uppalavane. Itaresupi eseva nayo. Antonimuggaposīnīti yāni antonimuggāneva posiyanti. Udakaṃ accuggamma tiṭṭhantīti udakaṃ atikkamitvā tiṭṭhanti. Tattha yāni yāni accuggamma ṭhitāni, tāni tāni sūriyarasmisamphassaṃ āgamayamānāni ṭhitāni ajja pupphanakāni. Yāni samodakaṃ ṭhitāni, tāni sve pupphanakāni. Yāni udakā anuggatāni antonimuggaposīni, tāni tatiyadivaseva pupphanakāni. Udakā pana anuggatāni aññānipi sarogauppalāni nāma atthi, yāni neva pupphissanti, macchakacchapabhakkhāneva bhavissanti, tāni pāḷiṃ nārūḷhāni, āharitvā pana dīpetabbānīti dīpitāni.

    யதே²வ ஹி தானி சதுப்³பி³த⁴புப்பா²னி, ஏவமேவ உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ விபஞ்சிதஞ்ஞூ நெய்யோ பத³பரமோதி சத்தாரோ புக்³க³லா. யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ உதா³ஹடவேலாய த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதி, அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ. யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஸங்கி²த்தேன பா⁴ஸிதஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்தே² விப⁴ஜீயமானே த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதி, அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ விபஞ்சிதஞ்ஞூ. யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ உத்³தே³ஸதோ பரிபுச்ச²தோ யோனிஸோ மனஸிகரோதோ கல்யாணமித்தே ஸேவதோ ப⁴ஜதோ பயிருபாஸதோ த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதி, அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ நெய்யோ. யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ப³ஹும்பி ஸுணதோ ப³ஹும்பி ப⁴ணதோ ப³ஹும்பி தா⁴ரயதோ ப³ஹும்பி வாசதோ ந தாய ஜாதியா த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதி, அயங் வுச்சதி புக்³க³லோ பத³பரமோ. தத்த² ப⁴க³வா உப்பலவனாதி³ஸதி³ஸங் த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துங் ஓலோகெந்தோ அஜ்ஜ புப்ப²னகானி உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ, ஸ்வே புப்ப²னகானி விபஞ்சிதஞ்ஞூதி ஏவங் ஸப்³பா³காரதோ ச அத்³த³ஸ. தத்த² திண்ணங் புக்³க³லானங் இமஸ்மிங்யேவ அத்தபா⁴வே ப⁴க³வதோ த⁴ம்மதே³ஸனா அத்த²ங் ஸாதே⁴தி, பத³பரமானங் அனாக³தத்தா²ய வாஸனா ஹோதி.

    Yatheva hi tāni catubbidhapupphāni, evameva ugghaṭitaññū vipañcitaññū neyyo padaparamoti cattāro puggalā. Yassa puggalassa udāhaṭavelāya dhammābhisamayo hoti, ayaṃ vuccati puggalo ugghaṭitaññū. Yassa puggalassa saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthe vibhajīyamāne dhammābhisamayo hoti, ayaṃ vuccati puggalo vipañcitaññū. Yassa puggalassa uddesato paripucchato yoniso manasikaroto kalyāṇamitte sevato bhajato payirupāsato dhammābhisamayo hoti, ayaṃ vuccati puggalo neyyo. Yassa puggalassa bahumpi suṇato bahumpi bhaṇato bahumpi dhārayato bahumpi vācato na tāya jātiyā dhammābhisamayo hoti, ayaṃ vuccati puggalo padaparamo. Tattha bhagavā uppalavanādisadisaṃ dasasahassilokadhātuṃ olokento ajja pupphanakāni ugghaṭitaññū, sve pupphanakāni vipañcitaññūti evaṃ sabbākārato ca addasa. Tattha tiṇṇaṃ puggalānaṃ imasmiṃyeva attabhāve bhagavato dhammadesanā atthaṃ sādheti, padaparamānaṃ anāgatatthāya vāsanā hoti.

    ராக³சரிதோதிஆதீ³ஸு ரஜ்ஜனவஸேன ஆரம்மணே சரணங் ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி ராக³சரிதோ. து³ஸ்ஸனவஸேன ஆரம்மணே சரணங் ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி தோ³ஸசரிதோ. முய்ஹனவஸேன ஆரம்மணே சரணங் ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி மோஹசரிதோ. விதக்கனவஸேன ஊஹனவஸேன ஆரம்மணே சரணங் ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி விதக்கசரிதோ . ஓகப்பனஸத்³தா⁴வஸேன ஆரம்மணே சரணங் ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி ஸத்³தா⁴சரிதோ. ஞாணமேவ சரணங், ஞாணேன வா சரணங், ஞாணஸ்ஸ வா சரணங், ஞாணதோ வா சரணங் ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி ஞாணசரிதோ. ராக³சரிதஸ்ஸாதி ராகு³ஸ்ஸத³ஸ்ஸ ராக³ப³ஹுலஸ்ஸ. பரதோபி ஏஸேவ நயோ.

    Rāgacaritotiādīsu rajjanavasena ārammaṇe caraṇaṃ etassa atthīti rāgacarito. Dussanavasena ārammaṇe caraṇaṃ etassa atthīti dosacarito. Muyhanavasena ārammaṇe caraṇaṃ etassa atthīti mohacarito. Vitakkanavasena ūhanavasena ārammaṇe caraṇaṃ etassa atthīti vitakkacarito. Okappanasaddhāvasena ārammaṇe caraṇaṃ etassa atthīti saddhācarito. Ñāṇameva caraṇaṃ, ñāṇena vā caraṇaṃ, ñāṇassa vā caraṇaṃ, ñāṇato vā caraṇaṃ etassa atthīti ñāṇacarito. Rāgacaritassāti rāgussadassa rāgabahulassa. Paratopi eseva nayo.

    அஸுப⁴கத²ங் கதே²தீதி உத்³து⁴மாதகாதி³த³ஸவித⁴ங் அஸுப⁴படிஸங்யுத்தகத²ங் ஆசிக்க²தி. வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘அஸுபா⁴ பா⁴வேதப்³பா³ ராக³ஸ்ஸ பஹானாயா’’தி (அ॰ நி॰ 9.1). மெத்தாபா⁴வனங் ஆசிக்க²தீதி மெத்தாபா⁴வனங் சித்தஸினேஹனங் கதே²தி. வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘மெத்தா பா⁴வேதப்³பா³ ப்³யாபாத³ஸ்ஸ பஹானாயா’’தி. உத்³தே³ஸேதி ஸஜ்ஜா²யனே. பரிபுச்சா²யாதி அட்ட²கதா²ய. காலேன த⁴ம்மஸ்ஸவனேதி யுத்தப்பத்தகாலே உத்தரி பரியத்தித⁴ம்மஸ்ஸவனே. த⁴ம்மஸாகச்சா²யாதி அஞ்ஞேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸாகச்சா²ய. க³ருஸங்வாஸேதி க³ரூனங் பயிருபாஸனே. நிவேஸேதீதி ஆசரியானங் ஸந்திகே பதிட்டா²பேதி. ஆனாபானஸ்ஸதிங் ஆசிக்க²தீதி ஆனாபானஸ்ஸதிஸம்பயுத்தகம்மட்டா²னங் கதே²தி. வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘ஆனாபானஸ்ஸதி பா⁴வேதப்³பா³ விதக்குபச்சே²தா³யா’’தி (அ॰ நி॰ 9.1). பஸாத³னீயங் நிமித்தங் ஆசிக்க²தீதி சூளவேத³ல்ல- (ம॰ நி॰ 1.460 ஆத³யோ) மஹாவேத³ல்லா- (ம॰ நி॰ 1.449 ஆத³யோ) தி³பஸாத³ஜனகங் ஸுத்தங் கதே²தி. பு³த்³த⁴ஸுபோ³தி⁴ந்தி பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ பு³த்³த⁴த்தபடிவேத⁴ங். த⁴ம்மஸுத⁴ம்மதந்தி நவவித⁴லோகுத்தரத⁴ம்மஸ்ஸ ஸ்வாக்கா²ததங். ஸங்க⁴ஸுப்படிபத்திந்தி அட்ட²வித⁴அரியஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸுப்படிபன்னதாதி³ஸுட்டு²படிபத்திங். ஸீலானி ச அத்தனோதி அத்தனோ ஸந்தகஸீலானி ச. ஆசிக்க²தி விபஸ்ஸனானிமித்தந்தி உத³யப்³ப³யாதி³படிஸங்யுத்தங் கதே²தி. அனிச்சாகாரந்தி ஹுத்வா அபா⁴வாகாரங். து³க்கா²காரந்தி உத³யப்³ப³யபடிபீளனாகாரங். அனத்தாகாரந்தி அவஸவத்தனாகாரங்.

    Asubhakathaṃ kathetīti uddhumātakādidasavidhaṃ asubhapaṭisaṃyuttakathaṃ ācikkhati. Vuttañhetaṃ – ‘‘asubhā bhāvetabbā rāgassa pahānāyā’’ti (a. ni. 9.1). Mettābhāvanaṃ ācikkhatīti mettābhāvanaṃ cittasinehanaṃ katheti. Vuttañhetaṃ – ‘‘mettā bhāvetabbā byāpādassa pahānāyā’’ti. Uddeseti sajjhāyane. Paripucchāyāti aṭṭhakathāya. Kālena dhammassavaneti yuttappattakāle uttari pariyattidhammassavane. Dhammasākacchāyāti aññehi saddhiṃ sākacchāya. Garusaṃvāseti garūnaṃ payirupāsane. Nivesetīti ācariyānaṃ santike patiṭṭhāpeti. Ānāpānassatiṃ ācikkhatīti ānāpānassatisampayuttakammaṭṭhānaṃ katheti. Vuttañhetaṃ – ‘‘ānāpānassati bhāvetabbā vitakkupacchedāyā’’ti (a. ni. 9.1). Pasādanīyaṃ nimittaṃ ācikkhatīti cūḷavedalla- (ma. ni. 1.460 ādayo) mahāvedallā- (ma. ni. 1.449 ādayo) dipasādajanakaṃ suttaṃ katheti. Buddhasubodhinti buddhassa bhagavato buddhattapaṭivedhaṃ. Dhammasudhammatanti navavidhalokuttaradhammassa svākkhātataṃ. Saṅghasuppaṭipattinti aṭṭhavidhaariyasaṅghassa suppaṭipannatādisuṭṭhupaṭipattiṃ. Sīlāni ca attanoti attano santakasīlāni ca. Ācikkhati vipassanānimittanti udayabbayādipaṭisaṃyuttaṃ katheti. Aniccākāranti hutvā abhāvākāraṃ. Dukkhākāranti udayabbayapaṭipīḷanākāraṃ. Anattākāranti avasavattanākāraṃ.

    ஸேலே யதா² பப்³ப³தமுத்³த⁴னிட்டி²தோதி ஸேலமயே ஏகக்³க⁴னே பப்³ப³தமுத்³த⁴னி டி²தோவ, ந ஹி தத்த² டி²தஸ்ஸ த³ஸ்ஸனத்த²ங் அபி⁴முகே² கீ³வுக்கி²பனபஸாரணாதி³கிச்சங் அத்தி². ததூ²பமந்தி தப்படிபா⁴க³ங் ஸேலபப்³ப³தூபமங். அயங் பனெத்த² ஸங்கே²பத்தோ² – யதா² ஸேலபப்³ப³தமுத்³த⁴ந்தி டி²தோவ சக்கு²னா புரிஸோ ஸமந்ததோ ஜனதங் பஸ்ஸெய்ய. ஸுமேத⁴ ஸுந்த³ரபஞ்ஞ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன ஸமந்தசக்கு² ப⁴க³வா த⁴ம்மமயங் பஞ்ஞாமயங் பாஸாத³மாருய்ஹ ஸயங் அபேதஸோகோ ஸோகாவதிண்ணங் ஜாதிஜராபி⁴பூ⁴தஞ்ச ஜனதங் அவெக்க²ஸ்ஸு உபதா⁴ரயது உபபரிக்க²து.

    Sele yathā pabbatamuddhaniṭṭhitoti selamaye ekagghane pabbatamuddhani ṭhitova, na hi tattha ṭhitassa dassanatthaṃ abhimukhe gīvukkhipanapasāraṇādikiccaṃ atthi. Tathūpamanti tappaṭibhāgaṃ selapabbatūpamaṃ. Ayaṃ panettha saṅkhepattho – yathā selapabbatamuddhanti ṭhitova cakkhunā puriso samantato janataṃ passeyya. Sumedha sundarapañña sabbaññutaññāṇena samantacakkhu bhagavā dhammamayaṃ paññāmayaṃ pāsādamāruyha sayaṃ apetasokosokāvatiṇṇaṃ jātijarābhibhūtañca janataṃ avekkhassu upadhārayatu upaparikkhatu.

    அயங் பனெத்த² அதி⁴ப்பாயோ – யதா² ஹி பப்³ப³தபாத³ஸாமந்தா மஹந்தங் கெ²த்தங் கத்வா தத்த² கேதா³ரபாளீஸு குடியோ கத்வா ரத்திங் அக்³கி³ங் ஜாலெய்ய, சதுரங்க³ஸமன்னாக³தஞ்ச அந்த⁴காரங் அஸ்ஸ, அத² தஸ்ஸ பப்³ப³தஸ்ஸ மத்த²கே ட²த்வா சக்கு²மதோ புரிஸஸ்ஸ பூ⁴மிங் ஓலோகயதோ நேவ கெ²த்தங் ந கேதா³ரபாளியோ ந குடியோ ந தத்த² ஸயிதமனுஸ்ஸா பஞ்ஞாயெய்யுங், குடிகாஸு பன அக்³கி³ஜாலமத்தமேவ பஞ்ஞாயெய்ய. ஏவங் த⁴ம்மபாஸாத³ங் ஆருய்ஹ ஸத்தகாயங் ஓலோகயதோ ததா²க³தஸ்ஸ யே தே அகதகல்யாணா ஸத்தா, தே ஏகவிஹாரே த³க்கி²ணஜாணுபஸ்ஸே நிஸின்னாபி பு³த்³த⁴சக்கு²ஸ்ஸ ஆபாத²ங் நாக³ச்ச²ந்தி, ரத்திங் கி²த்தஸரா விய ஹொந்தி. யே பன கதகல்யாணா வேனெய்யபுக்³க³லா, தே ஏவஸ்ஸ தூ³ரேபி டி²தா ஆபாத²ங் க³ச்ச²ந்தி, தே ஏவ அக்³கி³ விய ஹிமவந்தபப்³ப³தோ விய ச. வுத்தம்பி சேதங் –

    Ayaṃ panettha adhippāyo – yathā hi pabbatapādasāmantā mahantaṃ khettaṃ katvā tattha kedārapāḷīsu kuṭiyo katvā rattiṃ aggiṃ jāleyya, caturaṅgasamannāgatañca andhakāraṃ assa, atha tassa pabbatassa matthake ṭhatvā cakkhumato purisassa bhūmiṃ olokayato neva khettaṃ na kedārapāḷiyo na kuṭiyo na tattha sayitamanussā paññāyeyyuṃ, kuṭikāsu pana aggijālamattameva paññāyeyya. Evaṃ dhammapāsādaṃ āruyha sattakāyaṃ olokayato tathāgatassa ye te akatakalyāṇā sattā, te ekavihāre dakkhiṇajāṇupasse nisinnāpi buddhacakkhussa āpāthaṃ nāgacchanti, rattiṃ khittasarā viya honti. Ye pana katakalyāṇā veneyyapuggalā, te evassa dūrepi ṭhitā āpāthaṃ gacchanti, te eva aggi viya himavantapabbato viya ca. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘தூ³ரே ஸந்தோ பகாஸெந்தி, ஹிமவந்தோவ பப்³ப³தோ;

    ‘‘Dūre santo pakāsenti, himavantova pabbato;

    அஸந்தெத்த² ந தி³ஸ்ஸந்தி, ரத்திங் கி²த்தா யதா² ஸரா’’தி. (த⁴॰ ப॰ 304; நெத்தி॰ 11);

    Asantettha na dissanti, rattiṃ khittā yathā sarā’’ti. (dha. pa. 304; netti. 11);

    ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணந்தி எத்த² பஞ்சனெய்யபத²ப்பபே⁴த³ங் ஸப்³ப³ங் அஞ்ஞாஸீதி ஸப்³ப³ஞ்ஞூ. ஸங்க²தாஸங்க²தாதி³பே⁴தா³ ஸப்³ப³த⁴ம்மா ஹி ஸங்கா²ரோ விகாரோ லக்க²ணங் நிப்³பா³னங் பஞ்ஞத்தீதி பஞ்சேவ நெய்யபதா² ஹொந்தி. ஸப்³ப³ஞ்ஞுஸ்ஸ பா⁴வோ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதா, ஸப்³ப³ஞ்ஞுதா ஏவ ஞாணங் ‘‘ஸப்³ப³ஞ்ஞுதாஞாண’’ந்தி வத்தப்³பே³ ‘‘ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாண’’ந்தி வுத்தங். ஸப்³ப³ஞ்ஞூதி ச கமஸப்³ப³ஞ்ஞூ ஸகிங்ஸப்³ப³ஞ்ஞூ ஸததஸப்³ப³ஞ்ஞூ ஸத்திஸப்³ப³ஞ்ஞூ ஞாதஸப்³ப³ஞ்ஞூதி பஞ்சவிதா⁴ ஸப்³ப³ஞ்ஞுனோ ஸியுங். தேஸு கமேன ஸப்³ப³ஜானநகாலாஸம்ப⁴வதோ கமஸப்³ப³ஞ்ஞுதா ந ஹோதி, ஸகிங் ஸப்³பா³ரம்மணக்³க³ஹணாபா⁴வதோ ஸகிங்ஸப்³ப³ஞ்ஞுதா ந ஹோதி, சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னங் யதா²ரம்மணசித்தஸம்ப⁴வதோ ப⁴வங்க³சித்தவிரோத⁴தோ யுத்திஅபா⁴வதோ ச ஸததஸப்³ப³ஞ்ஞுதா ந ஹோதி, பரிஸேஸதோ ஸப்³ப³ஜானநஸமத்த²தாய ஸத்திஸப்³ப³ஞ்ஞுதா வா ஸியா, விதி³தஸப்³ப³த⁴ம்மத்தா ஞாதஸப்³ப³ஞ்ஞுதா வா, ஸத்திஸப்³ப³ஞ்ஞுனோ ஸப்³ப³ஜானநத்தங் நத்தீ²தி தம்பி ந யுஜ்ஜதி, ‘‘ந தஸ்ஸ அதி³ட்ட²மித⁴த்தி² கிஞ்சி…பே॰… ஸமந்தசக்கூ²’’தி வுத்தத்தா ஞாதஸப்³ப³ஞ்ஞுதா ஏவ யுஜ்ஜதி. ஏவஞ்ஹி ஸதி கிச்சதோ அஸம்மோஹதோ காரணஸித்³தி⁴தோ ஆவஜ்ஜனபடிப³த்³த⁴தோ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதமேவ ஹோதீதி. தேன ஞாணேனாதி தேன ஸப்³ப³ஜானநஞாணேன.

    Sabbaññutaññāṇanti ettha pañcaneyyapathappabhedaṃ sabbaṃ aññāsīti sabbaññū. Saṅkhatāsaṅkhatādibhedā sabbadhammā hi saṅkhāro vikāro lakkhaṇaṃ nibbānaṃ paññattīti pañceva neyyapathā honti. Sabbaññussa bhāvo sabbaññutā, sabbaññutā eva ñāṇaṃ ‘‘sabbaññutāñāṇa’’nti vattabbe ‘‘sabbaññutaññāṇa’’nti vuttaṃ. Sabbaññūti ca kamasabbaññū sakiṃsabbaññū satatasabbaññū sattisabbaññū ñātasabbaññūti pañcavidhā sabbaññuno siyuṃ. Tesu kamena sabbajānanakālāsambhavato kamasabbaññutā na hoti, sakiṃ sabbārammaṇaggahaṇābhāvato sakiṃsabbaññutā na hoti, cakkhuviññāṇādīnaṃ yathārammaṇacittasambhavato bhavaṅgacittavirodhato yuttiabhāvato ca satatasabbaññutā na hoti, parisesato sabbajānanasamatthatāya sattisabbaññutā vā siyā, viditasabbadhammattā ñātasabbaññutā vā, sattisabbaññuno sabbajānanattaṃ natthīti tampi na yujjati, ‘‘na tassa adiṭṭhamidhatthi kiñci…pe… samantacakkhū’’ti vuttattā ñātasabbaññutā eva yujjati. Evañhi sati kiccato asammohato kāraṇasiddhito āvajjanapaṭibaddhato sabbaññutameva hotīti. Tena ñāṇenāti tena sabbajānanañāṇena.

    புன அபரேன பரியாயேன ஸப்³ப³ஞ்ஞுபா⁴வஸாத⁴னத்த²ங் ‘‘ந தஸ்ஸா’’தி கா³த²மாஹ. தத்த² ந தஸ்ஸ அத்³தி³ட்ட²மித⁴த்தி² கிஞ்சீதி தஸ்ஸ ததா²க³தஸ்ஸ இத⁴ இமஸ்மிங் தேதா⁴துகே லோகே இமஸ்மிங் பச்சுப்பன்னகாலே வா பஞ்ஞாசக்கு²னா அதி³ட்ட²ங் நாம கிஞ்சி அப்பமத்தகம்பி ந அத்தி² ந ஸங்விஜ்ஜதி. அத்தீ²தி இத³ங் வத்தமானகாலிகங் ஆக்²யாதபத³ங், இமினா பச்சுப்பன்னகாலிகஸ்ஸ ஸப்³ப³த⁴ம்மஸ்ஸ ஞாதபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. கா³தா²ப³ந்த⁴ஸுக²த்த²ங் பனெத்த² த³-காரோ பயுத்தோ. அதோ² அவிஞ்ஞாதந்தி எத்த² அதோ²தி வசனோபாதா³னே நிபாதோ. அவிஞ்ஞாதந்தி அதீதகாலிகங் அவிஞ்ஞாதங் நாம கிஞ்சி த⁴ம்மஜாதங் நாஹோஸீதி பாட²ஸேஸோ. அப்³யயபூ⁴தஸ்ஸ அத்தி²-ஸத்³த³ஸ்ஸ க³ஹணே பாட²ஸேஸங் வினாபி யுஜ்ஜதியேவ. இமினா அதீதகாலிகஸ்ஸ ஸப்³ப³த⁴ம்மஸ்ஸ ஞாதபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. அஜானிதப்³ப³ந்தி அனாக³தகாலிகங் அஜானிதப்³ப³ங் நாம த⁴ம்மஜாதங் ந ப⁴விஸ்ஸதி நத்தீ²தி. இமினா அனாக³தகாலிகஸ்ஸ ஸப்³ப³த⁴ம்மஸ்ஸ ஞாதபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ஜானநகிரியாவிஸேஸமத்தமேவ வா எத்த² அ-காரோ. ஸப்³ப³ங் அபி⁴ஞ்ஞாஸி யத³த்தி² நெய்யந்தி எத்த² யங் தேகாலிகங் வா காலவினிமுத்தங் வா நெய்யங் ஜானிதப்³ப³ங் கிஞ்சி த⁴ம்மஜாதங் அத்தி², தங் ஸப்³ப³ங் ததா²க³தோ அபி⁴ஞ்ஞாஸி அதி⁴கேன ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன ஜானி படிவிஜ்ஜி², எத்த² அத்தி²-ஸத்³தே³ன தேகாலிகஸ்ஸ காலவிமுத்தஸ்ஸ ச க³ஹணா அத்தி²-ஸத்³தோ³ அப்³யயபூ⁴தோயேவ த³ட்ட²ப்³போ³. ததா²க³தோ தேன ஸமந்தசக்கூ²தி காலவஸேன ஓகாஸவஸேன ச நிப்பதே³ஸத்தா ஸமந்தா ஸப்³ப³தோ பவத்தங் ஞாணசக்கு² அஸ்ஸாதி ஸமந்தசக்கு², தேன யதா²வுத்தேன காரணேன ததா²க³தோ ஸமந்தசக்கு² ஸப்³ப³ஞ்ஞூதி வுத்தங் ஹோதி . இமிஸ்ஸா கா³தா²ய புக்³க³லாதி⁴ட்டா²னாய தே³ஸனாய ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணங் ஸாதி⁴தங்.

    Puna aparena pariyāyena sabbaññubhāvasādhanatthaṃ ‘‘na tassā’’ti gāthamāha. Tattha na tassa addiṭṭhamidhatthi kiñcīti tassa tathāgatassa idha imasmiṃ tedhātuke loke imasmiṃ paccuppannakāle vā paññācakkhunā adiṭṭhaṃ nāma kiñci appamattakampi na atthi na saṃvijjati. Atthīti idaṃ vattamānakālikaṃ ākhyātapadaṃ, iminā paccuppannakālikassa sabbadhammassa ñātabhāvaṃ dasseti. Gāthābandhasukhatthaṃ panettha da-kāro payutto. Atho aviññātanti ettha athoti vacanopādāne nipāto. Aviññātanti atītakālikaṃ aviññātaṃ nāma kiñci dhammajātaṃ nāhosīti pāṭhaseso. Abyayabhūtassa atthi-saddassa gahaṇe pāṭhasesaṃ vināpi yujjatiyeva. Iminā atītakālikassa sabbadhammassa ñātabhāvaṃ dasseti. Ajānitabbanti anāgatakālikaṃ ajānitabbaṃ nāma dhammajātaṃ na bhavissati natthīti. Iminā anāgatakālikassa sabbadhammassa ñātabhāvaṃ dasseti. Jānanakiriyāvisesamattameva vā ettha a-kāro. Sabbaṃ abhiññāsi yadatthi neyyanti ettha yaṃ tekālikaṃ vā kālavinimuttaṃ vā neyyaṃ jānitabbaṃ kiñci dhammajātaṃ atthi, taṃ sabbaṃ tathāgato abhiññāsi adhikena sabbaññutaññāṇena jāni paṭivijjhi, ettha atthi-saddena tekālikassa kālavimuttassa ca gahaṇā atthi-saddo abyayabhūtoyeva daṭṭhabbo. Tathāgato tena samantacakkhūti kālavasena okāsavasena ca nippadesattā samantā sabbato pavattaṃ ñāṇacakkhu assāti samantacakkhu, tena yathāvuttena kāraṇena tathāgato samantacakkhu sabbaññūti vuttaṃ hoti . Imissā gāthāya puggalādhiṭṭhānāya desanāya sabbaññutaññāṇaṃ sādhitaṃ.

    ந இதிஹிதிஹந்தி ‘‘ஏவங் கிர ஆஸி, ஏவங் கிர ஆஸீ’’தி ந ஹோதி. ந இதிகிராயாதி ‘‘ஏவங் கிர ஏத’’ந்தி ந ஹோதி. ந பரம்பராயாதி பரம்பரகதா²யாபி ந ஹோதி. ந பிடகஸம்பதா³யாதி அம்ஹாகங் பிடகதந்தியா ஸத்³தி⁴ங் ஸமேதீதி ந ஹோதி. ந தக்கஹேதூதி தக்கக்³கா³ஹேனபி ந ஹோதி. ந ஆகாரபரிவிதக்கேனாதி ‘‘ஸுந்த³ரமித³ங் காரண’’ந்தி ஏவங் காரணபரிவிதக்கேனபி ந ஹோதி. ந தி³ட்டி²னிஜ்ஜா²னக்க²ந்தியாதி அம்ஹாகங் நிஜ்ஜா²யித்வா க²மித்வா க³ஹிததி³ட்டி²யா ஸத்³தி⁴ங் ஸமேதீதிபி ந ஹோதி.

    Na itihitihanti ‘‘evaṃ kira āsi, evaṃ kira āsī’’ti na hoti. Na itikirāyāti ‘‘evaṃ kira eta’’nti na hoti. Na paramparāyāti paramparakathāyāpi na hoti. Na piṭakasampadāyāti amhākaṃ piṭakatantiyā saddhiṃ sametīti na hoti. Na takkahetūti takkaggāhenapi na hoti. Na ākāraparivitakkenāti ‘‘sundaramidaṃ kāraṇa’’nti evaṃ kāraṇaparivitakkenapi na hoti. Na diṭṭhinijjhānakkhantiyāti amhākaṃ nijjhāyitvā khamitvā gahitadiṭṭhiyā saddhiṃ sametītipi na hoti.

    அத² வாபி ஸமாதி⁴ந்தி எத்த² ஸமாதி⁴ந்தி குஸலசித்தேகக்³க³தா ஸமாதி⁴. கேனட்டே²ன ஸமாதீ⁴தி? ஸமாதா⁴னட்டே²ன. கிமித³ங் ஸமாதா⁴னங் நாம? ஏகாரம்மணே சித்தசேதஸிகானங் ஸமங் ஸம்மா ச ஆதா⁴னங், ட²பனந்தி வுத்தங் ஹோதி. தஸ்மா யஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ ஆனுபா⁴வேன ஏகாரம்மணே சித்தசேதஸிகா ஸமங் ஸம்மா ச அவிக்கி²ப்பமானா அவிப்பகிண்ணா ச ஹுத்வா திட்ட²ந்தி, இத³ங் ஸமாதா⁴னந்தி வேதி³தப்³ப³ங். தஸ்ஸ கோ² பன ஸமாதி⁴ஸ்ஸ –

    Atha vāpi samādhinti ettha samādhinti kusalacittekaggatā samādhi. Kenaṭṭhena samādhīti? Samādhānaṭṭhena. Kimidaṃ samādhānaṃ nāma? Ekārammaṇe cittacetasikānaṃ samaṃ sammā ca ādhānaṃ, ṭhapananti vuttaṃ hoti. Tasmā yassa dhammassa ānubhāvena ekārammaṇe cittacetasikā samaṃ sammā ca avikkhippamānā avippakiṇṇā ca hutvā tiṭṭhanti, idaṃ samādhānanti veditabbaṃ. Tassa kho pana samādhissa –

    ‘‘லக்க²ணங் து அவிக்கே²போ, விக்கே²பத்³த⁴ங்ஸனங் ரஸோ;

    ‘‘Lakkhaṇaṃ tu avikkhepo, vikkhepaddhaṃsanaṃ raso;

    அகம்பனமுபட்டா²னங், பத³ட்டா²னங் ஸுக²ங் பன’’. (படி॰ ம॰ அட்ட²॰ 1.1.3);

    Akampanamupaṭṭhānaṃ, padaṭṭhānaṃ sukhaṃ pana’’. (paṭi. ma. aṭṭha. 1.1.3);

    ஸமாதி⁴ அனாவிலஅசலபா⁴வேன ஆரம்மணே திட்ட²தீதி டி²தி. பரதோ பத³த்³வயங் உபஸக்³க³வஸேன வட்³டி⁴தங். அபி ச ஸம்பயுத்தத⁴ம்மே ஆரம்மணம்ஹி ஸம்பிண்டெ³த்வா திட்ட²தீதி ஸண்டி²தி. ஆரம்மணங் ஓகா³ஹெத்வா அனுபவிஸித்வா திட்ட²தீதி அவட்டி²தி. குஸலபக்க²ஸ்மிஞ்ஹி சத்தாரோவ த⁴ம்மா ஆரம்மணங் ஓகா³ஹந்தி ஸத்³தா⁴ ஸதி ஸமாதி⁴ பஞ்ஞாதி. தேனேவ ஸத்³தா⁴ ‘‘ஓகப்பனா’’தி வுத்தா, ஸதி ‘‘அபிலாபனதா’’தி, ஸமாதி⁴ ‘‘அவட்டி²தீ’’தி, பஞ்ஞா ‘‘பரியோகா³ஹனா’’தி. அகுஸலபக்கே² பன தயோ த⁴ம்மா ஆரம்மணங் ஓகா³ஹந்தி தண்ஹா தி³ட்டி² அவிஜ்ஜாதி. தேனேவேதே ‘‘ஓகா⁴’’தி வுத்தா. சித்தேகக்³க³தா பனெத்த² ந ப³லவதீ ஹோதி. யதா² ஹி ரஜுட்டா²னட்டா²னே உத³கேன ஸிஞ்சித்வா ஸம்மட்டே² தோ²கமேவ காலங் ரஜோ ஸன்னிஸீத³தி, ஸுக்க²ந்தே ஸுக்க²ந்தே புன பகதிபா⁴வேனேவ வுட்டா²தி, ஏவமேவ அகுஸலபக்கே² சித்தேகக்³க³தா ந ப³லவதீ ஹோதி.

    Samādhi anāvilaacalabhāvena ārammaṇe tiṭṭhatīti ṭhiti. Parato padadvayaṃ upasaggavasena vaḍḍhitaṃ. Api ca sampayuttadhamme ārammaṇamhi sampiṇḍetvā tiṭṭhatīti saṇṭhiti. Ārammaṇaṃ ogāhetvā anupavisitvā tiṭṭhatīti avaṭṭhiti. Kusalapakkhasmiñhi cattārova dhammā ārammaṇaṃ ogāhanti saddhā sati samādhi paññāti. Teneva saddhā ‘‘okappanā’’ti vuttā, sati ‘‘apilāpanatā’’ti, samādhi ‘‘avaṭṭhitī’’ti, paññā ‘‘pariyogāhanā’’ti. Akusalapakkhe pana tayo dhammā ārammaṇaṃ ogāhanti taṇhā diṭṭhi avijjāti. Tenevete ‘‘oghā’’ti vuttā. Cittekaggatā panettha na balavatī hoti. Yathā hi rajuṭṭhānaṭṭhāne udakena siñcitvā sammaṭṭhe thokameva kālaṃ rajo sannisīdati, sukkhante sukkhante puna pakatibhāveneva vuṭṭhāti, evameva akusalapakkhe cittekaggatā na balavatī hoti.

    உத்³த⁴ச்சவிசிகிச்சா²வஸேன பவத்தஸ்ஸ விஸாஹாரஸ்ஸ படிபக்க²தோ அவிஸாஹாரோ. உத்³த⁴ச்சவிசிகிச்சா²வஸேனேவ க³ச்ச²ந்தங் சித்தங் விக்கி²பதி நாம. அயங் பன ததா²விதோ⁴ விக்கே²போ ந ஹோதீதி அவிக்கே²போ. உத்³த⁴ச்சவிசிகிச்சா²வஸேனேவ சித்தங் விஸாஹடங் நாம ஹோதி, இதோ சிதோ ச ஹரீயதி, அயங் பன ஏவங் அவிஸாஹடமானஸஸ்ஸ பா⁴வோதி அவிஸாஹடமானஸதா. ஸமதோ²தி திவிதோ⁴ ஸமதோ² சித்தஸமதோ² அதி⁴கரணஸமதோ² ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதோ²தி. தத்த² அட்ட²ஸு ஸமாபத்தீஸு சித்தேகக்³க³தா சித்தஸமதோ² நாம. தஞ்ஹி ஆக³ம்ம சித்தசலனங் சித்தவிப்ப²ந்தி³தங் ஸம்மதி வூபஸம்மதி, தஸ்மா ஸோ ‘‘சித்தஸமதோ²’’தி வுச்சதி. ஸம்முகா²வினயாதி³ஸத்தவிதோ⁴ ஸமதோ² அதி⁴கரணஸமதோ² நாம. தஞ்ஹி ஆக³ம்ம தானி தானி அதி⁴கரணானி ஸம்மந்தி வூபஸம்மந்தி, தஸ்மா ஸோ ‘‘அதி⁴கரணஸமதோ²’’தி வுச்சதி. யஸ்மா பன ஸப்³பே³ ஸங்கா²ரா நிப்³பா³னங் ஆக³ம்ம ஸம்மந்தி வூபஸம்மந்தி வூபஸம்மந்தி, தஸ்மா தங் ‘‘ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதோ²’’தி வுச்சதி. இமஸ்மிங் அத்தே² சித்தஸமதோ² அதி⁴ப்பேதோ. ஸமாதி⁴லக்க²ணே இந்த³ட்ட²ங் காரேதீதி ஸமாதி⁴ந்த்³ரியங். உத்³த⁴ச்சே ந கம்பதீதி ஸமாதி⁴ப³லங். ஸம்மாஸமாதீ⁴தி யாதா²வஸமாதி⁴ நிய்யானிகஸமாதி⁴.

    Uddhaccavicikicchāvasena pavattassa visāhārassa paṭipakkhato avisāhāro. Uddhaccavicikicchāvaseneva gacchantaṃ cittaṃ vikkhipati nāma. Ayaṃ pana tathāvidho vikkhepo na hotīti avikkhepo. Uddhaccavicikicchāvaseneva cittaṃ visāhaṭaṃ nāma hoti, ito cito ca harīyati, ayaṃ pana evaṃ avisāhaṭamānasassa bhāvoti avisāhaṭamānasatā. Samathoti tividho samatho cittasamatho adhikaraṇasamatho sabbasaṅkhārasamathoti. Tattha aṭṭhasu samāpattīsu cittekaggatā cittasamatho nāma. Tañhi āgamma cittacalanaṃ cittavipphanditaṃ sammati vūpasammati, tasmā so ‘‘cittasamatho’’ti vuccati. Sammukhāvinayādisattavidho samatho adhikaraṇasamatho nāma. Tañhi āgamma tāni tāni adhikaraṇāni sammanti vūpasammanti, tasmā so ‘‘adhikaraṇasamatho’’ti vuccati. Yasmā pana sabbe saṅkhārā nibbānaṃ āgamma sammanti vūpasammanti vūpasammanti, tasmā taṃ ‘‘sabbasaṅkhārasamatho’’ti vuccati. Imasmiṃ atthe cittasamatho adhippeto. Samādhilakkhaṇe indaṭṭhaṃ kāretīti samādhindriyaṃ. Uddhacce na kampatīti samādhibalaṃ. Sammāsamādhīti yāthāvasamādhi niyyānikasamādhi.

    157. அத²ஸ்ஸ ப⁴க³வா யஸ்மா இந்த்³ரியஸங்வரோ ஸீலஸ்ஸ ரக்கா², யஸ்மா வா இமினானுக்கமேன தே³ஸியமானா அயங் தே³ஸனா தாஸங் தே³வதானங் ஸப்பாயா, தஸ்மா இந்த்³ரியஸங்வரதோ பபு⁴தி படிபத³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘சக்கூ²ஹீ’’திஆதி³ ஆரத்³தோ⁴. தத்த² சக்கூ²ஹி நேவ லோலஸ்ஸாதி அதி³ட்ட²த³க்கி²தப்³பா³தி³வஸேன சக்கூ²ஹி லோலோ நேவ அஸ்ஸ. கா³மகதா²ய ஆவரயே ஸோதந்தி திரச்சா²னகதா²ய ஸோதங் ஆவரெய்ய.

    157. Athassa bhagavā yasmā indriyasaṃvaro sīlassa rakkhā, yasmā vā iminānukkamena desiyamānā ayaṃ desanā tāsaṃ devatānaṃ sappāyā, tasmā indriyasaṃvarato pabhuti paṭipadaṃ dassento ‘‘cakkhūhī’’tiādi āraddho. Tattha cakkhūhi neva lolassāti adiṭṭhadakkhitabbādivasena cakkhūhi lolo neva assa. Gāmakathāya āvaraye sotanti tiracchānakathāya sotaṃ āvareyya.

    சக்கு²லோலியேனாதி சக்கு²த்³வாரே உப்பன்னலோலவஸேன சக்கு²லோலியேன. அதி³ட்ட²ங் த³க்கி²தப்³ப³ந்தி அதி³ட்ட²புப்³ப³ங் ரூபாரம்மணங் பஸ்ஸிதுங் யுத்தங். தி³ட்ட²ங் ஸமதிக்கமிதப்³ப³ந்தி தி³ட்ட²புப்³ப³ரூபாரம்மணங் அதிக்கமிதுங் யுத்தங். ஆராமேன ஆராமந்தி புப்பா²ராமாதி³ஆராமேன ப²லாராமாதி³ங் வா புப்பா²ராமாதி³ங் வா. தீ³க⁴சாரிகந்தி தீ³க⁴சரணங். அனவட்டி²தசாரிகந்தி அஸன்னிட்டா²னசரணங். அனுயுத்தோ ஹோதி ரூபத³ஸ்ஸனாயாதி ரூபாரம்மணத³ஸ்ஸனத்தா²ய புனப்புனங் யுத்தோ ஹோதி.

    Cakkhuloliyenāti cakkhudvāre uppannalolavasena cakkhuloliyena. Adiṭṭhaṃ dakkhitabbanti adiṭṭhapubbaṃ rūpārammaṇaṃ passituṃ yuttaṃ. Diṭṭhaṃ samatikkamitabbanti diṭṭhapubbarūpārammaṇaṃ atikkamituṃ yuttaṃ. Ārāmena ārāmanti pupphārāmādiārāmena phalārāmādiṃ vā pupphārāmādiṃ vā. Dīghacārikanti dīghacaraṇaṃ. Anavaṭṭhitacārikanti asanniṭṭhānacaraṇaṃ. Anuyutto hoti rūpadassanāyāti rūpārammaṇadassanatthāya punappunaṃ yutto hoti.

    அந்தரக⁴ரங் பவிட்டோ²தி உம்மாரப்³ப⁴ந்தரங் பவிட்டோ². வீதி²ங் படிபன்னோதி அந்தரவீதி²ங் ஓதிண்ணோ. க⁴ரமுகா²னி ஓலோகெந்தோதி க⁴ரத்³வாரானி அவலோகெந்தோ. உத்³த⁴ங் உல்லோகெந்தோதி உபரிதி³ஸங் உத்³த⁴ங்முகோ² ஹுத்வா விலோகெந்தோ.

    Antaragharaṃ paviṭṭhoti ummārabbhantaraṃ paviṭṭho. Vīthiṃ paṭipannoti antaravīthiṃ otiṇṇo. Gharamukhāni olokentoti gharadvārāni avalokento. Uddhaṃ ullokentoti uparidisaṃ uddhaṃmukho hutvā vilokento.

    சக்கு²னா ரூபங் தி³ஸ்வாதி காரணவஸேன சக்கூ²தி லத்³த⁴வோஹாரேன ரூபத³ஸ்ஸனஸமத்தே²ன சக்கு²விஞ்ஞாணேன ரூபங் தி³ஸ்வா. போராணா பனாஹு – ‘‘சக்கு² ரூபங் ந பஸ்ஸதி அசித்தகத்தா, சித்தங் ந பஸ்ஸதி அசக்கு²கத்தா. த்³வாராரம்மணஸங்க⁴ட்டே பன பஸாத³வத்து²கேன சித்தேன பஸ்ஸதி. ஈதி³ஸீ பனேஸா ‘த⁴னுனா விஜ்ஜ²தீ’திஆதீ³ஸு விய ஸஸம்பா⁴ரகதா² நாம ஹோதி. தஸ்மா சக்கு²விஞ்ஞாணேன ரூபங் தி³ஸ்வாதி அயமெத்த² அத்தோ²’’தி. நிமித்தக்³கா³ஹீதி இத்தி²புரிஸனிமித்தங் வா ஸுப⁴னிமித்தாதி³கங் வா கிலேஸவத்து²பூ⁴தங் நிமித்தங் ச²ந்த³ராக³வஸேன க³ண்ஹாதி, தி³ட்ட²மத்தேயேவ ந ஸண்டா²தி. அனுப்³யஞ்ஜனக்³கா³ஹீதி கிலேஸானங் அனுஅனுப்³யஞ்ஜனதோ பாகடபா⁴வகரணதோ அனுப்³யஞ்ஜனந்தி லத்³த⁴வோஹாரங் ஹத்த²பாத³ஸிதஹஸிதகதி²தஆலோகிதவிலோகிதாதி³பே⁴த³ங் ஆகாரங் க³ண்ஹாதி. யத்வாதி⁴கரணமேனந்திஆதி³ம்ஹி யங்காரணா யஸ்ஸ சக்கு²ந்த்³ரியாஸங்வரஸ்ஸ ஹேது ஏதங் புக்³க³லங் ஸதிகவாடேன சக்கு²ந்த்³ரியங் அஸங்வுதங் அபிஹிதசக்கு²த்³வாரங் ஹுத்வா விஹரந்தங் ஏதே அபி⁴ஜ்ஜா²த³யோ த⁴ம்மா அன்வாஸ்ஸவெய்யுங் அனுப்பப³ந்தெ⁴ய்யுங் அஜ்ஜொ²த்த²ரெய்யுங். தஸ்ஸ ஸங்வராய ந படிபஜ்ஜதீதி தஸ்ஸ சக்கு²ந்த்³ரியஸ்ஸ ஸதிகவாடேன பித³ஹனத்தா²ய ந படிபஜ்ஜதி. ஏவங்பூ⁴தோயேவ ச ந ரக்க²தி சக்கு²ந்த்³ரியங். ந சக்கு²ந்த்³ரியே ஸங்வரங் ஆபஜ்ஜதீதிபி வுச்சதி. தத்த² கிஞ்சாபி சக்கு²ந்த்³ரியே ஸங்வரோ வா அஸங்வரோ வா நத்தி². ந ஹி சக்கு²பஸாத³ங் நிஸ்ஸாய ஸதி வா முட்ட²ஸ்ஸச்சங் வா உப்பஜ்ஜதி. அபிச யதா³ ரூபாரம்மணங் சக்கு²ஸ்ஸ ஆபாத²ங் ஆக³ச்ச²தி, ததா³ ப⁴வங்கே³ த்³விக்க²த்துங் உப்பஜ்ஜித்வா நிருத்³தே⁴ கிரியாமனோதா⁴து ஆவஜ்ஜனகிச்சங் ஸாத⁴யமானா உப்பஜ்ஜித்வா நிருஜ்ஜ²தி, ததோ சக்கு²விஞ்ஞாணங் த³ஸ்ஸனகிச்சங், ததோ மனோதா⁴து ஸம்படிச்ச²னகிச்சங், ததோ விபாகாஹேதுகமனோவிஞ்ஞாணதா⁴து ஸந்தீரணகிச்சங், ததோ கிரியாஹேதுகமனோவிஞ்ஞாணதா⁴து வொட்ட²ப்³ப³னகிச்சங் ஸாத⁴யமானா உப்பஜ்ஜித்வா நிருஜ்ஜ²தி, தத³னந்தரங் ஜவனங் ஜவதி.

    Cakkhunā rūpaṃ disvāti kāraṇavasena cakkhūti laddhavohārena rūpadassanasamatthena cakkhuviññāṇena rūpaṃ disvā. Porāṇā panāhu – ‘‘cakkhu rūpaṃ na passati acittakattā, cittaṃ na passati acakkhukattā. Dvārārammaṇasaṅghaṭṭe pana pasādavatthukena cittena passati. Īdisī panesā ‘dhanunā vijjhatī’tiādīsu viya sasambhārakathā nāma hoti. Tasmā cakkhuviññāṇena rūpaṃ disvāti ayamettha attho’’ti. Nimittaggāhīti itthipurisanimittaṃ vā subhanimittādikaṃ vā kilesavatthubhūtaṃ nimittaṃ chandarāgavasena gaṇhāti, diṭṭhamatteyeva na saṇṭhāti. Anubyañjanaggāhīti kilesānaṃ anuanubyañjanato pākaṭabhāvakaraṇato anubyañjananti laddhavohāraṃ hatthapādasitahasitakathitaālokitavilokitādibhedaṃ ākāraṃ gaṇhāti. Yatvādhikaraṇamenantiādimhi yaṃkāraṇā yassa cakkhundriyāsaṃvarassa hetu etaṃ puggalaṃ satikavāṭena cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ apihitacakkhudvāraṃ hutvā viharantaṃ ete abhijjhādayo dhammā anvāssaveyyuṃ anuppabandheyyuṃ ajjhotthareyyuṃ. Tassa saṃvarāya na paṭipajjatīti tassa cakkhundriyassa satikavāṭena pidahanatthāya na paṭipajjati. Evaṃbhūtoyeva ca na rakkhati cakkhundriyaṃ. Na cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjatītipi vuccati. Tattha kiñcāpi cakkhundriye saṃvaro vā asaṃvaro vā natthi. Na hi cakkhupasādaṃ nissāya sati vā muṭṭhassaccaṃ vā uppajjati. Apica yadā rūpārammaṇaṃ cakkhussa āpāthaṃ āgacchati, tadā bhavaṅge dvikkhattuṃ uppajjitvā niruddhe kiriyāmanodhātu āvajjanakiccaṃ sādhayamānā uppajjitvā nirujjhati, tato cakkhuviññāṇaṃ dassanakiccaṃ, tato manodhātu sampaṭicchanakiccaṃ, tato vipākāhetukamanoviññāṇadhātu santīraṇakiccaṃ, tato kiriyāhetukamanoviññāṇadhātu voṭṭhabbanakiccaṃ sādhayamānā uppajjitvā nirujjhati, tadanantaraṃ javanaṃ javati.

    தத்ராபி நேவ ப⁴வங்க³ஸமயே ந ஆவஜ்ஜனாதீ³னங் அஞ்ஞதரஸமயே ஸங்வரோ வா அஸங்வரோ வா அத்தி². ஜவனக்க²ணே பன ஸசே து³ஸ்ஸீல்யங் வா முட்ட²ஸ்ஸச்சங் வா அஞ்ஞாணங் வா அக்க²ந்தி வா கோஸஜ்ஜங் வா உப்பஜ்ஜதி, அஸங்வரோ ஹோதி. ஏவங் ஹொந்தோ பன ஸோ ‘‘சக்கு²ந்த்³ரியே அஸங்வரோ’’தி வுச்சதி. கஸ்மா? யஸ்மா தஸ்மிங் அஸங்வரே ஸதி த்³வாரம்பி அகு³த்தங் ஹோதி, ப⁴வங்க³ம்பி ஆவஜ்ஜனாதீ³னிபி வீதி²சித்தானி. யதா² கிங்? யதா² நக³ரே சதூஸு த்³வாரேஸு அஸங்வுதேஸு கிஞ்சாபி அந்தோக⁴ரத்³வாரகொட்ட²கக³ப்³பா⁴த³யோ ஸங்வுதா, ததா²பி அந்தோனக³ரே ஸப்³ப³ங் ப⁴ண்ட³ங் அரக்கி²தங் அகோ³பிதமேவ ஹோதி. நக³ரத்³வாரேன ஹி பவிஸித்வா சோரா யதி³ச்ச²ந்தி தங் கரெய்யுங், ஏவமேவ ஜவனே து³ஸ்ஸீல்யாதீ³ஸு உப்பன்னேஸு தஸ்மிங் அஸங்வரே ஸதி த்³வாரம்பி அகு³த்தங் ஹோதி ப⁴வங்க³ம்பி ஆவஜ்ஜனாதீ³னிபி வீதி²சித்தானி.

    Tatrāpi neva bhavaṅgasamaye na āvajjanādīnaṃ aññatarasamaye saṃvaro vā asaṃvaro vā atthi. Javanakkhaṇe pana sace dussīlyaṃ vā muṭṭhassaccaṃ vā aññāṇaṃ vā akkhanti vā kosajjaṃ vā uppajjati, asaṃvaro hoti. Evaṃ honto pana so ‘‘cakkhundriye asaṃvaro’’ti vuccati. Kasmā? Yasmā tasmiṃ asaṃvare sati dvārampi aguttaṃ hoti, bhavaṅgampi āvajjanādīnipi vīthicittāni. Yathā kiṃ? Yathā nagare catūsu dvāresu asaṃvutesu kiñcāpi antogharadvārakoṭṭhakagabbhādayo saṃvutā, tathāpi antonagare sabbaṃ bhaṇḍaṃ arakkhitaṃ agopitameva hoti. Nagaradvārena hi pavisitvā corā yadicchanti taṃ kareyyuṃ, evameva javane dussīlyādīsu uppannesu tasmiṃ asaṃvare sati dvārampi aguttaṃ hoti bhavaṅgampi āvajjanādīnipi vīthicittāni.

    ஸத்³தா⁴தெ³ய்யானீதி கம்மஞ்ச ப²லஞ்ச இத⁴லோகஞ்ச பரலோகஞ்ச ஸத்³த³ஹித்வா தி³ன்னானி. ‘‘அயங் மே ஞாதீதி வா, மித்தோதி வா, இத³ங் வா படிகரிஸ்ஸதி, இத³ங் வானேன கதபுப்³ப³’’ந்தி வா ஏவங் ந தி³ன்னானீதி அத்தோ². ஏவங் தி³ன்னானி ஹி ந ஸத்³தா⁴தெ³ய்யானி நாம ஹொந்தி. போ⁴ஜனானீதி ச தே³ஸனாஸீஸமத்தமேதங், அத்த²தோ பன ஸத்³தா⁴தெ³ய்யானி போ⁴ஜனானி பு⁴ஞ்ஜித்வா சீவரானி பாருபித்வா ஸேனாஸனானி ஸேவமானா கி³லானபச்சயபே⁴ஸஜ்ஜங் பரிபு⁴ஞ்ஜமானாதி ஸப்³ப³மேதங் வுத்தமேவ ஹோதி.

    Saddhādeyyānīti kammañca phalañca idhalokañca paralokañca saddahitvā dinnāni. ‘‘Ayaṃ me ñātīti vā, mittoti vā, idaṃ vā paṭikarissati, idaṃ vānena katapubba’’nti vā evaṃ na dinnānīti attho. Evaṃ dinnāni hi na saddhādeyyāni nāma honti. Bhojanānīti ca desanāsīsamattametaṃ, atthato pana saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā cīvarāni pārupitvā senāsanāni sevamānā gilānapaccayabhesajjaṃ paribhuñjamānāti sabbametaṃ vuttameva hoti.

    ஸெய்யதி²த³ந்தி நிபாதோ. தஸ்ஸத்தோ², கதமோ ஹோதி. நச்சங் நாம யங்கிஞ்சி நச்சங், தங் மக்³க³ங் க³ச்ச²ந்தேனாபி கீ³வங் பஸாரெத்வா த³ட்டு²ங் ந வட்டதி. கீ³தந்தி யங்கிஞ்சி கீ³தங். வாதி³தந்தி யங்கிஞ்சி வாதி³தங். பெக்க²ந்தி நடஸமஜ்ஜங். அக்கா²னந்தி பா⁴ரதராமாயனாதி³கங். யஸ்மிங் டா²னே கதீ²யதி, தத்த² க³ந்தும்பி ந வட்டதி. பாணிஸ்ஸரந்தி கங்ஸதாளங், ‘‘பாணிதாள’’ந்திபி வத³ந்தி. வேதாளந்தி க⁴னதாளங், ‘‘மந்தேன மதஸரீருட்டா²பன’’ந்திபி ஏகே. கும்ப⁴தூ²ணந்தி சதுரஸ்ஸஅம்ப³ணகதாளங் , ‘‘கும்ப⁴ஸத்³த³’’ந்திபி ஏகே. ஸோப⁴னகந்தி நடானங் அப்³போ⁴க்கிரணங்; ஸோப⁴னகரங் வா, படிபா⁴னசித்தந்தி வுத்தங் ஹோதி. சண்டா³லந்தி அயோகு³ளகீளா, ‘‘சண்டா³லானங் ஸாணதோ⁴வனகீளா’’திபி வத³ந்தி. வங்ஸந்தி வேணுங் உஸ்ஸாபெத்வா கீளனங்.

    Seyyathidanti nipāto. Tassattho, katamo hoti. Naccaṃ nāma yaṃkiñci naccaṃ, taṃ maggaṃ gacchantenāpi gīvaṃ pasāretvā daṭṭhuṃ na vaṭṭati. Gītanti yaṃkiñci gītaṃ. Vāditanti yaṃkiñci vāditaṃ. Pekkhanti naṭasamajjaṃ. Akkhānanti bhāratarāmāyanādikaṃ. Yasmiṃ ṭhāne kathīyati, tattha gantumpi na vaṭṭati. Pāṇissaranti kaṃsatāḷaṃ, ‘‘pāṇitāḷa’’ntipi vadanti. Vetāḷanti ghanatāḷaṃ, ‘‘mantena matasarīruṭṭhāpana’’ntipi eke. Kumbhathūṇanti caturassaambaṇakatāḷaṃ , ‘‘kumbhasadda’’ntipi eke. Sobhanakanti naṭānaṃ abbhokkiraṇaṃ; sobhanakaraṃ vā, paṭibhānacittanti vuttaṃ hoti. Caṇḍālanti ayoguḷakīḷā, ‘‘caṇḍālānaṃ sāṇadhovanakīḷā’’tipi vadanti. Vaṃsanti veṇuṃ ussāpetvā kīḷanaṃ.

    தோ⁴வனந்தி அட்டி²தோ⁴வனங், ஏகச்சேஸு கிர ஜனபதே³ஸு காலங்கதே ஞாதகே ந ஜா²பெந்தி, நிக²ணித்வா ட²பெந்தி. அத² தேஸங் பூதிபூ⁴தங் காயங் ஞத்வா நீஹரித்வா அட்டீ²னி தோ⁴வித்வா க³ந்தே⁴ஹி மக்கெ²த்வா ட²பெந்தி. தே நக்க²த்தகாலே ஏகஸ்மிங் டா²னே அட்டீ²னி ட²பெத்வா ஏகஸ்மிங் டா²னே ஸுராதீ³னி ட²பெத்வா ரோத³ந்தா பரிதே³வந்தா ஸுரங் பிவந்தி. வுத்தம்பி சேதங் ‘‘அத்தி² பி⁴க்க²வே த³க்கி²ணேஸு ஜனபதே³ஸு தோ⁴வனங் நாம, தத்த² ஹோதி அன்னம்பி பானம்பி க²ஜ்ஜம்பி போ⁴ஜ்ஜம்பி லெய்யம்பி பெய்யம்பி நச்சம்பி கீ³தம்பி வாதி³தம்பி. அத்தே²கங் பி⁴க்க²வே தோ⁴வனங், நேதங் நத்தீ²தி வதா³மீ’’தி (அ॰ நி॰ 10.107). ஏகச்சே பன ‘‘இந்த³ஜாலேன அட்டி²தோ⁴வனங் தோ⁴வன’’ந்தி வத³ந்தி. ஹத்தி²யுத்³தா⁴தீ³ஸு பி⁴க்கு²னோ நேவ ஹத்தி²ஆதீ³ஹி ஸத்³தி⁴ங் யுஜ்ஜி²துங், ந தே யுஜ்ஜா²பேதுங், ந யுஜ்ஜ²ந்தே த³ட்டு²ங் வட்டதி. நிப்³பு³த்³த⁴ந்தி மல்லயுத்³த⁴ங். உய்யோதி⁴கந்தி யத்த² ஸம்பஹாரோ தி³ய்யதி. ப³லக்³க³ந்தி ப³லக³ணனட்டா²னங். ஸேனாப்³யூஹந்தி ஸேனானிவேஸோ, ஸகடப்³யூஹாதி³வஸேன ஸேனாய நிவேஸனங். அனீகத³ஸ்ஸனந்தி ‘‘தயோ ஹத்தீ² பச்சி²மங் ஹத்தா²னீக’’ந்திஆதி³னா (பாசி॰ 324) நயேன வுத்தஸ்ஸ அனீகஸ்ஸ த³ஸ்ஸனங்.

    Dhovananti aṭṭhidhovanaṃ, ekaccesu kira janapadesu kālaṅkate ñātake na jhāpenti, nikhaṇitvā ṭhapenti. Atha tesaṃ pūtibhūtaṃ kāyaṃ ñatvā nīharitvā aṭṭhīni dhovitvā gandhehi makkhetvā ṭhapenti. Te nakkhattakāle ekasmiṃ ṭhāne aṭṭhīni ṭhapetvā ekasmiṃ ṭhāne surādīni ṭhapetvā rodantā paridevantā suraṃ pivanti. Vuttampi cetaṃ ‘‘atthi bhikkhave dakkhiṇesu janapadesu dhovanaṃ nāma, tattha hoti annampi pānampi khajjampi bhojjampi leyyampi peyyampi naccampi gītampi vāditampi. Atthekaṃ bhikkhave dhovanaṃ, netaṃ natthīti vadāmī’’ti (a. ni. 10.107). Ekacce pana ‘‘indajālena aṭṭhidhovanaṃ dhovana’’nti vadanti. Hatthiyuddhādīsu bhikkhuno neva hatthiādīhi saddhiṃ yujjhituṃ, na te yujjhāpetuṃ, na yujjhante daṭṭhuṃ vaṭṭati. Nibbuddhanti mallayuddhaṃ. Uyyodhikanti yattha sampahāro diyyati. Balagganti balagaṇanaṭṭhānaṃ. Senābyūhanti senāniveso, sakaṭabyūhādivasena senāya nivesanaṃ. Anīkadassananti ‘‘tayo hatthī pacchimaṃ hatthānīka’’ntiādinā (pāci. 324) nayena vuttassa anīkassa dassanaṃ.

    ந நிமித்தக்³கா³ஹீ ஹோதீதி ச²ந்த³ராக³வஸேன வுத்தப்பகாரங் நிமித்தங் ந க³ண்ஹாதி. ஏவங் ஸேஸபதா³னிபி வுத்தபடிபக்க²னயேன வேதி³தப்³பா³னி. யதா² ச ஹெட்டா² ஜவனே து³ஸ்ஸீல்யாதீ³ஸு உப்பன்னேஸு தஸ்மிங் அஸங்வரே ஸதி த்³வாரம்பி அகு³த்தங் ஹோதி, ப⁴வங்க³ம்பி ஆவஜ்ஜனாதீ³னிபி வீதி²சித்தானீதி வுத்தங், ஏவமித⁴ தஸ்மிங் ஸீலாதீ³ஸு உப்பன்னேஸு த்³வாரம்பி கு³த்தங் ஹோதி, ப⁴வங்க³ம்பி ஆவஜ்ஜனாதீ³னிபி வீதி²சித்தானி. யதா² கிங்? யதா² நக³ரத்³வாரேஸு ஸங்வுதேஸு கிஞ்சாபி அந்தோக⁴ராத³யோ அஸங்வுதா ஹொந்தி, ததா²பி அந்தோனக³ரே ஸப்³ப³ங் ப⁴ண்ட³ங் ஸுரக்கி²தங் ஸுகோ³பிதமேவ ஹோதி, நக³ரத்³வாரேஸு பிஹிதேஸு சோரானங் பவேஸோ நத்தி². ஏவமேவ ஜவனே ஸீலாதீ³ஸு உப்பன்னேஸு த்³வாரம்பி கு³த்தங் ஹோதி, ப⁴வங்க³ம்பி ஆவஜ்ஜனாதீ³னிபி வீதி²சித்தானி. தஸ்மா ஜவனக்க²ணே உப்பஜ்ஜமானோபி ‘‘சக்கு²ந்த்³ரியே ஸங்வரோ’’தி வுத்தோ. இதோ பரங் ஹெட்டா² ச உபரி ச வுத்தபரியாயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.

    Na nimittaggāhī hotīti chandarāgavasena vuttappakāraṃ nimittaṃ na gaṇhāti. Evaṃ sesapadānipi vuttapaṭipakkhanayena veditabbāni. Yathā ca heṭṭhā javane dussīlyādīsu uppannesu tasmiṃ asaṃvare sati dvārampi aguttaṃ hoti, bhavaṅgampi āvajjanādīnipi vīthicittānīti vuttaṃ, evamidha tasmiṃ sīlādīsu uppannesu dvārampi guttaṃ hoti, bhavaṅgampi āvajjanādīnipi vīthicittāni. Yathā kiṃ? Yathā nagaradvāresu saṃvutesu kiñcāpi antogharādayo asaṃvutā honti, tathāpi antonagare sabbaṃ bhaṇḍaṃ surakkhitaṃ sugopitameva hoti, nagaradvāresu pihitesu corānaṃ paveso natthi. Evameva javane sīlādīsu uppannesu dvārampi guttaṃ hoti, bhavaṅgampi āvajjanādīnipi vīthicittāni. Tasmā javanakkhaṇe uppajjamānopi ‘‘cakkhundriye saṃvaro’’ti vutto. Ito paraṃ heṭṭhā ca upari ca vuttapariyāyena attho veditabbo.

    விஸூகத³ஸ்ஸனாதி படாணீத³ஸ்ஸனதோ. கா³மகதா²தி கா³மவாஸீனங் கதா². பா³த்திங்ஸாதி த்³வத்திங்ஸ. அனிய்யானிகத்தா ஸக்³க³மொக்க²மக்³கா³னங் திரச்சா²னபூ⁴தா கதா²தி திரச்சா²னகதா². தத்த² ராஜானங் ஆரப்³ப⁴ ‘‘மஹாஸம்மதோ மந்தா⁴தா த⁴ம்மாஸோகோ ஏவங் மஹானுபா⁴வோ’’திஆதி³னா நயேன பவத்தா கதா² ராஜகதா². ஏஸ நயோ சோரகதா²தீ³ஸு. தேஸு ‘‘அஸுகோ ராஜா அபி⁴ரூபோ த³ஸ்ஸனீயோ’’திஆதி³னா நயேன கே³ஹஸ்ஸிதகதா²வ திரச்சா²னகதா² ஹோதி. ‘‘ஸோபி நாம ஏவங் மஹானுபா⁴வோ க²யங் க³தோ’’தி ஏவங் பவத்தா பன கம்மட்டா²னபா⁴வே திட்ட²தி. சோரேஸுபி ‘‘மூலதே³வோ ஏவங் மஹானுபா⁴வோ, மேக⁴மாலோ ஏவங் மஹானுபா⁴வோ’’தி தேஸங் கம்மங் படிச்ச ‘‘அஹோ ஸூரா’’தி கே³ஹஸ்ஸிதகதா²வ திரச்சா²னகதா². யுத்³தே⁴பி பா⁴ரதயுத்³தா⁴தீ³ஸு ‘‘அஸுகேன அஸுகோ ஏவங் மாரிதோ ஏவங் வித்³தோ⁴’’தி காமஸ்ஸாத³வஸேனேவ கதா² திரச்சா²னகதா². ‘‘தேபி நாம க²யங் க³தா’’தி ஏவங் பவத்தா பன ஸப்³ப³த்த² கம்மட்டா²னமேவ ஹோதி.

    Visūkadassanāti paṭāṇīdassanato. Gāmakathāti gāmavāsīnaṃ kathā. Bāttiṃsāti dvattiṃsa. Aniyyānikattā saggamokkhamaggānaṃ tiracchānabhūtā kathāti tiracchānakathā. Tattha rājānaṃ ārabbha ‘‘mahāsammato mandhātā dhammāsoko evaṃ mahānubhāvo’’tiādinā nayena pavattā kathā rājakathā. Esa nayo corakathādīsu. Tesu ‘‘asuko rājā abhirūpo dassanīyo’’tiādinā nayena gehassitakathāva tiracchānakathā hoti. ‘‘Sopi nāma evaṃ mahānubhāvo khayaṃ gato’’ti evaṃ pavattā pana kammaṭṭhānabhāve tiṭṭhati. Coresupi ‘‘mūladevo evaṃ mahānubhāvo, meghamālo evaṃ mahānubhāvo’’ti tesaṃ kammaṃ paṭicca ‘‘aho sūrā’’ti gehassitakathāva tiracchānakathā. Yuddhepi bhāratayuddhādīsu ‘‘asukena asuko evaṃ mārito evaṃ viddho’’ti kāmassādavaseneva kathā tiracchānakathā. ‘‘Tepi nāma khayaṃ gatā’’ti evaṃ pavattā pana sabbattha kammaṭṭhānameva hoti.

    அபி ச அன்னாதீ³ஸு ‘‘ஏவங் வண்ணவந்தங் க³ந்த⁴வந்தங் ரஸவந்தங் ப²ஸ்ஸஸம்பன்னங் கா²தி³ம்ஹ பு⁴ஞ்ஜிம்ஹ பிவிம்ஹ பரிபு⁴ஞ்ஜிம்ஹா’’தி காமஸ்ஸாத³வஸேன கதே²துங் ந வட்டதி, ஸாத்த²கங் பன கத்வா ‘‘புப்³பே³ ஏவங் வண்ணாதி³ஸம்பன்னங் அன்னங் பானங் வத்த²ங் ஸயனங் மாலங் க³ந்த⁴ங் ஸீலவந்தானங் அத³ம்ஹ, சேதியபூஜங் அகரிம்ஹா’’தி கதே²துங் வட்டதி. ஞாதிகதா²தீ³ஸு பன ‘‘அம்ஹாகங் ஞாதகா ஸூரா ஸமத்தா²’’தி வா, ‘‘புப்³பே³ மயங் ஏவங் விசித்ரேஹி யானேஹி விசரிம்ஹா’’தி வா அஸ்ஸாத³வஸேன வத்துங் ந வட்டதி, ஸாத்த²கங் பன கத்வா ‘‘தேபி நோ ஞாதகா க²யங் க³தா’’தி வா, ‘‘புப்³பே³ மயங் ஏவரூபா உபாஹனா ஸங்க⁴ஸ்ஸ அத³ம்ஹா’’தி வா கதே²துங் வட்டதி. கா³மகதா²பி ஸுனிவிட்ட²து³ன்னிவிட்ட²ஸுபி⁴க்க²து³ப்³பி⁴க்கா²தி³வஸேன ‘‘அஸுககா³மவாஸினோ ஸூரா ஸமத்தா²’’தி வா ஏவங் அஸ்ஸாத³வஸேன வத்துங் ந வட்டதி, ஸாத்த²கங் பன கத்வா ‘‘ஸத்³தா⁴ பஸன்னா’’தி வா, ‘‘க²யவயங் க³தா’’தி வா வத்துங் வட்டதி.

    Api ca annādīsu ‘‘evaṃ vaṇṇavantaṃ gandhavantaṃ rasavantaṃ phassasampannaṃ khādimha bhuñjimha pivimha paribhuñjimhā’’ti kāmassādavasena kathetuṃ na vaṭṭati, sātthakaṃ pana katvā ‘‘pubbe evaṃ vaṇṇādisampannaṃ annaṃ pānaṃ vatthaṃ sayanaṃ mālaṃ gandhaṃ sīlavantānaṃ adamha, cetiyapūjaṃ akarimhā’’ti kathetuṃ vaṭṭati. Ñātikathādīsu pana ‘‘amhākaṃ ñātakā sūrā samatthā’’ti vā, ‘‘pubbe mayaṃ evaṃ vicitrehi yānehi vicarimhā’’ti vā assādavasena vattuṃ na vaṭṭati, sātthakaṃ pana katvā ‘‘tepi no ñātakā khayaṃ gatā’’ti vā, ‘‘pubbe mayaṃ evarūpā upāhanā saṅghassa adamhā’’ti vā kathetuṃ vaṭṭati. Gāmakathāpi suniviṭṭhadunniviṭṭhasubhikkhadubbhikkhādivasena ‘‘asukagāmavāsino sūrā samatthā’’ti vā evaṃ assādavasena vattuṃ na vaṭṭati, sātthakaṃ pana katvā ‘‘saddhā pasannā’’ti vā, ‘‘khayavayaṃ gatā’’ti vā vattuṃ vaṭṭati.

    நிக³மனக³ரஜனபத³கதா²ஸுபி ஏஸேவ நயோ. இத்தி²கதா²பி வண்ணஸண்டா²னாதீ³னி படிச்ச அஸ்ஸாத³வஸேன ந வட்டதி, ‘‘ஸத்³தா⁴ பஸன்னா, க²யவயங் க³தா’’தி ஏவமேவ வட்டதி. ஸூரகதா²பி ‘‘நந்தி³மித்தோ நாம யோதோ⁴ ஸூரோ அஹோஸீ’’தி அஸ்ஸாத³வஸேன ந வட்டதி. ‘‘ஸத்³தோ⁴ அஹோஸி, க²யவயங் க³தோ’’தி ஏவமேவ வட்டதி. விஸிகா²கதா²பி ‘‘அஸுகா விஸிகா² ஸுனிவிட்டா² து³ன்னிவிட்டா² ஸூரா ஸமத்தா²’’தி அஸ்ஸாத³வஸேன ந வட்டதி. ‘‘ஸத்³தா⁴ பஸன்னா, க²யவயங் க³தா’’இச்சேவ வட்டதி.

    Nigamanagarajanapadakathāsupi eseva nayo. Itthikathāpi vaṇṇasaṇṭhānādīni paṭicca assādavasena na vaṭṭati, ‘‘saddhā pasannā, khayavayaṃ gatā’’ti evameva vaṭṭati. Sūrakathāpi ‘‘nandimitto nāma yodho sūro ahosī’’ti assādavasena na vaṭṭati. ‘‘Saddho ahosi, khayavayaṃ gato’’ti evameva vaṭṭati. Visikhākathāpi ‘‘asukā visikhā suniviṭṭhā dunniviṭṭhā sūrā samatthā’’ti assādavasena na vaṭṭati. ‘‘Saddhā pasannā, khayavayaṃ gatā’’icceva vaṭṭati.

    கும்ப⁴ட்டா²னகதா²தி உத³கட்டா²னகதா², ‘‘உத³கதித்த²கதா²’’திபி வுச்சதி, கும்ப⁴தா³ஸிகதா² வா. ஸாபி ‘‘பாஸாதி³கா, நச்சிதுங் கா³யிதுங் சே²கா’’தி அஸ்ஸாத³வஸேன ந வட்டதி, ‘‘ஸத்³தா⁴ பஸன்னா’’திஆதி³னா நயேன வட்டதி. புப்³ப³பேதகதா²தி அதீதஞாதிகதா². தத்த² வத்தமானஞாதிகதா²ஸதி³ஸோவ வினிச்ச²யோ.

    Kumbhaṭṭhānakathāti udakaṭṭhānakathā, ‘‘udakatitthakathā’’tipi vuccati, kumbhadāsikathā vā. Sāpi ‘‘pāsādikā, naccituṃ gāyituṃ chekā’’ti assādavasena na vaṭṭati, ‘‘saddhā pasannā’’tiādinā nayena vaṭṭati. Pubbapetakathāti atītañātikathā. Tattha vattamānañātikathāsadisova vinicchayo.

    நானத்தகதா²தி புரிமபச்சி²மகதா²ஹி விமுத்தா அவஸேஸா நானாஸபா⁴வா நிரத்த²ககதா². லோகக்கா²யிகாதி ‘‘அயங் லோகோ கேன நிம்மிதோ? அஸுகேன நாம நிம்மிதோ. காகோ ஸேதோ அட்டீ²னங் ஸேதத்தா, ப³லாகா ரத்தா லோஹிதஸ்ஸ ரத்தத்தா’’தி ஏவமாதி³கா லோகாயதவிதண்ட³ஸல்லாபகதா².

    Nānattakathāti purimapacchimakathāhi vimuttā avasesā nānāsabhāvā niratthakakathā. Lokakkhāyikāti ‘‘ayaṃ loko kena nimmito? Asukena nāma nimmito. Kāko seto aṭṭhīnaṃ setattā, balākā rattā lohitassa rattattā’’ti evamādikā lokāyatavitaṇḍasallāpakathā.

    ஸமுத்³த³க்கா²யிகா நாம கஸ்மா ஸமுத்³தோ³ ஸாக³ரோ? ஸாக³ரதே³வேன க²தத்தா ஸாக³ரோ, ‘‘க²தோ மே’’தி ஹத்த²முத்³தா³ய ஸயங் நிவேதி³தத்தா ஸமுத்³தோ³தி ஏவமாதி³கா நிரத்த²கா ஸமுத்³த³க்கா²னகதா². ப⁴வோதி வுத்³தி⁴. அப⁴வோதி ஹானி. இதி ப⁴வோ இதி அப⁴வோதி யங் வா தங் வா நிரத்த²ககாரணங் வத்வா பவத்திதகதா² இதிப⁴வாப⁴வகதா².

    Samuddakkhāyikā nāma kasmā samuddo sāgaro? Sāgaradevena khatattā sāgaro, ‘‘khato me’’ti hatthamuddāya sayaṃ niveditattā samuddoti evamādikā niratthakā samuddakkhānakathā. Bhavoti vuddhi. Abhavoti hāni. Iti bhavo iti abhavoti yaṃ vā taṃ vā niratthakakāraṇaṃ vatvā pavattitakathā itibhavābhavakathā.

    ஆவரெய்யாதி ஆவரணங் கரெய்ய. நிவாரெய்யாதி ஆரம்மணதோ வாரெய்ய. ஸங்வரெய்யாதி ஸம்மா நிஸ்ஸேஸங் கத்வா வாரெய்ய. ரக்கெ²ய்யாதி ரக்க²ங் கரெய்ய. கோ³பெய்யாதி ஸங்கோ³பெய்ய. பித³ஹெய்யாதி பித³ஹனங் கரெய்ய. பச்சி²ந்தெ³ய்யாதி ஸோதங் சி²ந்தெ³ய்ய.

    Āvareyyāti āvaraṇaṃ kareyya. Nivāreyyāti ārammaṇato vāreyya. Saṃvareyyāti sammā nissesaṃ katvā vāreyya. Rakkheyyāti rakkhaṃ kareyya. Gopeyyāti saṃgopeyya. Pidaheyyāti pidahanaṃ kareyya. Pacchindeyyāti sotaṃ chindeyya.

    தேன தேன ந துஸ்ஸந்தீதி தேன தேன அம்பி³லாதி³னா ரஸேன ந ஸந்தோஸங் ஆபஜ்ஜந்தி. அபராபரங் பரியேஸந்தீதி உபரூபரி க³வேஸந்தி.

    Tenatena na tussantīti tena tena ambilādinā rasena na santosaṃ āpajjanti. Aparāparaṃ pariyesantīti uparūpari gavesanti.

    158. ப²ஸ்ஸேனாதி ரோக³ப²ஸ்ஸேன. ப⁴வஞ்ச நாபி⁴ஜப்பெய்யாதி தஸ்ஸ ப²ஸ்ஸஸ்ஸ வினோத³னத்தா²ய காமப⁴வாதி³ப⁴வஞ்ச ந பத்தெ²ய்ய. பே⁴ரவேஸு ச ந ஸம்பவேதெ⁴ய்யாதி தஸ்ஸ ப²ஸ்ஸஸ்ஸ பச்சயபூ⁴தேஸு ஸீஹப்³யக்³கா⁴தீ³ஸு பே⁴ரவேஸு ச ந ஸம்பவேதெ⁴ய்ய, அவஸேஸேஸு வா கா⁴னிந்த்³ரியமனிந்த்³ரியவிஸயேஸு ந ஸம்பவேதெ⁴ய்ய. ஏவங் பரிபூரோ இந்த்³ரியஸங்வரோ ச வுத்தோ ஹோதி. புரிமேஹி வா இந்த்³ரியஸங்வரங் த³ஸ்ஸெத்வா இமினா ‘‘அரஞ்ஞே வஸதா பே⁴ரவங் தி³ஸ்வா வா ஸுத்வா வா நப்பவேதி⁴தப்³ப³’’ந்தி த³ஸ்ஸேதி.

    158.Phassenāti rogaphassena. Bhavañca nābhijappeyyāti tassa phassassa vinodanatthāya kāmabhavādibhavañca na pattheyya. Bheravesu ca na sampavedheyyāti tassa phassassa paccayabhūtesu sīhabyagghādīsu bheravesu ca na sampavedheyya, avasesesu vā ghānindriyamanindriyavisayesu na sampavedheyya. Evaṃ paripūro indriyasaṃvaro ca vutto hoti. Purimehi vā indriyasaṃvaraṃ dassetvā iminā ‘‘araññe vasatā bheravaṃ disvā vā sutvā vā nappavedhitabba’’nti dasseti.

    ஏகேனாகாரேனாதி ஏகேன காரணேன. ப⁴யம்பி பே⁴ரவம்பி தஞ்ஞேவாதி ப⁴யந்தி ச பே⁴ரவந்தி ச கு²த்³த³கம்பி மஹந்தம்பி உத்தாஸனிமித்தமேவ. தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘வுத்தங் ஹேத’’ந்திஆதி³மாஹ. ப⁴யந்தி தப்பச்சயா உப்பன்னப⁴யங். ப⁴யானகந்தி ஆகாரனித்³தே³ஸோ. ச²ம்பி⁴தத்தந்தி ப⁴யவஸேன க³த்தசலனங். லோமஹங்ஸோதி லோமானங் ஹங்ஸனங் உத்³த⁴க்³க³பா⁴வோ. இமினா பத³த்³வயேன கிச்சதோ ப⁴யங் த³ஸ்ஸெத்வா புன ‘‘சேதஸோ உப்³பே³கோ³ உத்ராஸோ’’தி ஸபா⁴வதோ த³ஸ்ஸேதி. உப்³பெ³க்³கோ³தி பீ⁴ருகோ, உத்ராஸோதி சித்தக்கோ²போ⁴. ஜாதிப⁴யந்தி ஜாதிங் படிச்ச உப்பன்னப⁴யங். ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ. ராஜதோ உப்பன்னப⁴யங் ராஜப⁴யங். ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ. அத்தானுவாத³ப⁴யந்தி பாபகம்மினோ அத்தானங் அனுவத³ந்தஸ்ஸ உப்பஜ்ஜனகப⁴யங். பரானுவாத³ப⁴யந்தி பரஸ்ஸ அனுவாத³தோ உப்பஜ்ஜனகப⁴யங்.

    Ekenākārenāti ekena kāraṇena. Bhayampi bheravampi taññevāti bhayanti ca bheravanti ca khuddakampi mahantampi uttāsanimittameva. Tamevatthaṃ dassetuṃ ‘‘vuttaṃ heta’’ntiādimāha. Bhayanti tappaccayā uppannabhayaṃ. Bhayānakanti ākāraniddeso. Chambhitattanti bhayavasena gattacalanaṃ. Lomahaṃsoti lomānaṃ haṃsanaṃ uddhaggabhāvo. Iminā padadvayena kiccato bhayaṃ dassetvā puna ‘‘cetaso ubbego utrāso’’ti sabhāvato dasseti. Ubbeggoti bhīruko, utrāsoti cittakkhobho. Jātibhayanti jātiṃ paṭicca uppannabhayaṃ. Sesesupi eseva nayo. Rājato uppannabhayaṃ rājabhayaṃ. Sesesupi eseva nayo. Attānuvādabhayanti pāpakammino attānaṃ anuvadantassa uppajjanakabhayaṃ. Parānuvādabhayanti parassa anuvādato uppajjanakabhayaṃ.

    த³ண்ட³ப⁴யந்தி ஆகா³ரிகஸ்ஸ ரஞ்ஞா பவத்திதத³ண்ட³ங், அனாகா³ரிகஸ்ஸ வினயத³ண்ட³ங் படிச்ச உப்பஜ்ஜனகப⁴யங். து³க்³க³திப⁴யந்தி சத்தாரோ அபாயே படிச்ச உப்பஜ்ஜனகப⁴யங். ஊமிப⁴யந்தி மஹாஸமுத்³தே³ உத³கங் ஓரோஹந்தஸ்ஸ பவத்தப⁴யங். மஹாஸமுத்³தே³ கிர மஹிந்த³வீசி நாம ஸட்டி² யோஜனானி உக்³க³ச்ச²தி, தரங்க³வீசி நாம பண்ணாஸ யோஜனானி, ரோஹணவீசி நாம சத்தாலீஸ யோஜனானி உக்³க³ச்ச²தி. ஏவரூபா ஊமியோ படிச்ச பவத்தங் ஊமிப⁴யங் . கும்பீ⁴லதோ பவத்தங் ப⁴யங் கும்பீ⁴லப⁴யங். உத³காவட்டதோ ப⁴யங் ஆவட்டப⁴யங். ஸுஸுகா வுச்சதி சண்ட³மச்சோ², ததோ ப⁴யங் ஸுஸுகாப⁴யங். ஆஜீவிகப⁴யந்தி ஜீவிதவுத்திதோ ப⁴யங் ஆஜீவிகப⁴யங். அஸிலோகப⁴யந்தி க³ரஹதோ ப⁴யங்.

    Daṇḍabhayanti āgārikassa raññā pavattitadaṇḍaṃ, anāgārikassa vinayadaṇḍaṃ paṭicca uppajjanakabhayaṃ. Duggatibhayanti cattāro apāye paṭicca uppajjanakabhayaṃ. Ūmibhayanti mahāsamudde udakaṃ orohantassa pavattabhayaṃ. Mahāsamudde kira mahindavīci nāma saṭṭhi yojanāni uggacchati, taraṅgavīci nāma paṇṇāsa yojanāni, rohaṇavīci nāma cattālīsa yojanāni uggacchati. Evarūpā ūmiyo paṭicca pavattaṃ ūmibhayaṃ . Kumbhīlato pavattaṃ bhayaṃ kumbhīlabhayaṃ. Udakāvaṭṭato bhayaṃ āvaṭṭabhayaṃ. Susukā vuccati caṇḍamaccho, tato bhayaṃ susukābhayaṃ. Ājīvikabhayanti jīvitavuttito bhayaṃ ājīvikabhayaṃ. Asilokabhayanti garahato bhayaṃ.

    159. லத்³தா⁴ ந ஸன்னிதி⁴ங் கயிராதி ஏதேஸங் அன்னாதீ³னங் யங்கிஞ்சி த⁴ம்மேன லபி⁴த்வா ‘‘அரஞ்ஞே ச ஸேனாஸனே வஸதா து³ல்லப⁴’’ந்தி சிந்தெத்வா ஸன்னிதி⁴ங் ந கரெய்ய.

    159.Laddhāna sannidhiṃ kayirāti etesaṃ annādīnaṃ yaṃkiñci dhammena labhitvā ‘‘araññe ca senāsane vasatā dullabha’’nti cintetvā sannidhiṃ na kareyya.

    ஓத³னோதி ஸாலி வீஹி யவோ கோ³து⁴மோ கங்கு³ வரகோ குத்³ரூஸகோதி ஸத்தன்னங் த⁴ஞ்ஞானங் த⁴ஞ்ஞானுலோமானஞ்ச தண்டு³லேஹி நிப்³ப³த்தோ. கும்மாஸோதி யவேஹி நிப்³ப³த்தோ. ஸத்தூதி ஸாலிஆதீ³ஹி கதஸத்து. மச்சோ² த³கஸம்ப⁴வோ. மங்ஸங் பாகடமேவ. அம்ப³பானந்தி ஆமேஹி வா பக்கேஹி வா அம்பே³ஹி கதபானங். தத்த² ஆமேஹி கரொந்தேன அம்ப³தருணானி பி⁴ந்தி³த்வா உத³கே பக்கி²பித்வா ஆதபே ஆதி³ச்சபாகேன பசித்வா பரிஸ்ஸாவெத்வா தத³ஹு படிக்³க³ஹிதேஹி மது⁴ஸக்கரகப்பூராதீ³ஹி யோஜெத்வா காதப்³ப³ங். ஜம்பு³பானந்தி ஜம்பு³ப²லேஹி கதபானங். சோசபானந்தி அட்டி²கேஹி கத³லிப²லேஹி கதபானங். மோசபானந்தி அனட்டி²கேஹி கத³லிப²லேஹி கதபானங். மது⁴கபானந்தி மது⁴கானங் ஜாதிரஸேன கதபானங். தங் பன உத³கஸம்பி⁴ன்னங் வட்டதி, ஸுத்³த⁴ங் ந வட்டதி. முத்³தி³கபானந்தி முத்³தி³கா உத³கே மத்³தி³த்வா அம்ப³பானங் விய கதபானங். ஸாலூகபானந்தி ரத்துப்பலனீலுப்பலாதீ³னங் ஸாலூகே மத்³தி³த்வா கதபானங். பா²ருஸகபானந்தி பா²ருஸகேஹி அம்ப³பானங் விய கதபானங். கோஸம்ப³பானந்தி கோஸம்ப³ப²லேஹி கதபானங். கோலபானந்தி கோலப²லேஹி கதபானங். ப³த³ரபானந்தி மஹாகோலப²லேஹி அம்ப³பானங் விய கதபானங். இமானி ஏகாத³ஸ பானானி, தானிபி ஆதி³ச்சபாகானி வட்டந்தி.

    Odanoti sāli vīhi yavo godhumo kaṅgu varako kudrūsakoti sattannaṃ dhaññānaṃ dhaññānulomānañca taṇḍulehi nibbatto. Kummāsoti yavehi nibbatto. Sattūti sāliādīhi katasattu. Maccho dakasambhavo. Maṃsaṃ pākaṭameva. Ambapānanti āmehi vā pakkehi vā ambehi katapānaṃ. Tattha āmehi karontena ambataruṇāni bhinditvā udake pakkhipitvā ātape ādiccapākena pacitvā parissāvetvā tadahu paṭiggahitehi madhusakkarakappūrādīhi yojetvā kātabbaṃ. Jambupānanti jambuphalehi katapānaṃ. Cocapānanti aṭṭhikehi kadaliphalehi katapānaṃ. Mocapānanti anaṭṭhikehi kadaliphalehi katapānaṃ. Madhukapānanti madhukānaṃ jātirasena katapānaṃ. Taṃ pana udakasambhinnaṃ vaṭṭati, suddhaṃ na vaṭṭati. Muddikapānanti muddikā udake madditvā ambapānaṃ viya katapānaṃ. Sālūkapānanti rattuppalanīluppalādīnaṃ sālūke madditvā katapānaṃ. Phārusakapānanti phārusakehi ambapānaṃ viya katapānaṃ. Kosambapānanti kosambaphalehi katapānaṃ. Kolapānanti kolaphalehi katapānaṃ. Badarapānanti mahākolaphalehi ambapānaṃ viya katapānaṃ. Imāni ekādasa pānāni, tānipi ādiccapākāni vaṭṭanti.

    க⁴தபானந்தி ஸப்பிபானங். தேலபானந்தி திலதேலாதீ³னங் பானங். பயோபானந்தி கீ²ரபானங். யாகு³பானந்தி ஸீதலாதி³யாகு³பானங். ரஸபானந்தி ஸாகாதி³ரஸபானங். பிட்ட²க²ஜ்ஜகந்தி ஸத்தன்னங் தாவ த⁴ஞ்ஞானங் த⁴ஞ்ஞானுலோமானங் அபரண்ணானஞ்ச பிட்ட²ங் பனஸபிட்ட²ங் லபு³ஜபிட்ட²ங் அம்பா³டகபிட்ட²ங் ஸாலபிட்ட²ங் கீ²ரவல்லிபிட்ட²ஞ்சாதி ஏவமாதீ³னங் பிட்டே²ஹி கதங் பிட்ட²க²ஜ்ஜகங். பூவக²ஜ்ஜகம்பி ஏதேஹியேவ கதங். மூலக²ஜ்ஜகந்தி மூலகமூலங் கா²ரகமூலங் சுச்சுமூலந்தி ஏவமாதி³. தசக²ஜ்ஜகந்தி உச்சு²தசாத³யோ. பத்தக²ஜ்ஜகந்தி நிம்ப³பண்ணகுடஜபண்ணபடோலபண்ணஸுலஸபண்ணாத³யோ. புப்ப²க²ஜ்ஜகந்தி மூலகபுப்ப²கா²ரகபுப்ப²ஸேதவரணஸிக்³கு³உப்பலபது³மகாத³யோ. ப²லக²ஜ்ஜகந்தி பனஸலபு³ஜதாலனாளிகேரஅம்பா³டகதிந்திணிகமாதுலுங்க³கபிட்ட²ப²லஅலாபு³கும்ப⁴ண்ட³பு²ஸ்ஸ- ப²லதிம்ப³ரூஸகதிலவாதிங்க³ணசோசமோசமது⁴காதீ³னங் ப²லானங் க²ஜ்ஜகங்.

    Ghatapānanti sappipānaṃ. Telapānanti tilatelādīnaṃ pānaṃ. Payopānanti khīrapānaṃ. Yāgupānanti sītalādiyāgupānaṃ. Rasapānanti sākādirasapānaṃ. Piṭṭhakhajjakanti sattannaṃ tāva dhaññānaṃ dhaññānulomānaṃ aparaṇṇānañca piṭṭhaṃ panasapiṭṭhaṃ labujapiṭṭhaṃ ambāṭakapiṭṭhaṃ sālapiṭṭhaṃ khīravallipiṭṭhañcāti evamādīnaṃ piṭṭhehi kataṃ piṭṭhakhajjakaṃ. Pūvakhajjakampi etehiyeva kataṃ. Mūlakhajjakanti mūlakamūlaṃ khārakamūlaṃ cuccumūlanti evamādi. Tacakhajjakanti ucchutacādayo. Pattakhajjakanti nimbapaṇṇakuṭajapaṇṇapaṭolapaṇṇasulasapaṇṇādayo. Pupphakhajjakanti mūlakapupphakhārakapupphasetavaraṇasigguuppalapadumakādayo. Phalakhajjakanti panasalabujatālanāḷikeraambāṭakatintiṇikamātuluṅgakapiṭṭhaphalaalābukumbhaṇḍaphussa- phalatimbarūsakatilavātiṅgaṇacocamocamadhukādīnaṃ phalānaṃ khajjakaṃ.

    ந குஹனாயாதி ந விம்ஹாபனாய. ந லபனாயாதி பச்சயத்த²ங் ந லபனாய. விஹாரங் ஆக³தே மனுஸ்ஸே தி³ஸ்வா ‘‘கிமத்தா²ய பொ⁴ந்தோ ஆக³தா’’தி பி⁴க்கூ² நிமந்தேதுந்தி. ‘‘யதி³ ஏவங் க³ச்ச²த², அஹங் பச்ச²தோ க³ஹெத்வா ஆக³ச்சா²மீ’’தி ஏவங் ந லபனாய. அத² வா அத்தானங் உபனெத்வா ‘‘அஹங் திஸ்ஸோ, மயி ராஜா பஸன்னோ, மயி அஸுகோ ராஜா அஸுகோ ச ராஜமஹாமத்தோ பஸன்னோ’’தி ஏவங் ந லபனாய. ந நேமித்திகதாயாதி யேன கேனசி பரேஸங் பச்சயதா³னஸஞ்ஞாஜனகேன காயவசீகம்மேன ந நேமித்திகதாய. ந நிப்பேஸிகதாயாதி யா பரேஸங் அக்கோஸனாதி³கிரியா யஸ்மா வேளுபேஸிகா விய அப்³ப⁴ங்க³ங் பரஸ்ஸ கு³ணங் நிப்பேஸேதி நிபுஞ்ச²தி, யஸ்மா வா க³ந்த⁴ஜாதங் நிபிஸித்வா க³ந்த⁴மக்³க³னா விய பரகு³ணே நிபிஸித்வா விசுண்ணெத்வா ஏஸா லாப⁴மக்³க³னா ஹோதி, தஸ்மா ‘‘நிப்பேஸிகதா’’தி வுச்சதி. ந ஏவரூபாய நிப்பேஸிகதாய. ந லாபே⁴ன லாப⁴ங் நிஜிகீ³ஸனதாயாதி எத்த² நிஜிகீ³ஸனதாதி மக்³க³னா, அஞ்ஞதோ லத்³த⁴ஞ்ஹி அஞ்ஞத்த² ஹரணவஸேன லாபே⁴ன லாப⁴மக்³க³னா நாம ஹோதி. ந ஏவரூபாய லாபே⁴ன லாப⁴மக்³க³னாய.

    Na kuhanāyāti na vimhāpanāya. Na lapanāyāti paccayatthaṃ na lapanāya. Vihāraṃ āgate manusse disvā ‘‘kimatthāya bhonto āgatā’’ti bhikkhū nimantetunti. ‘‘Yadi evaṃ gacchatha, ahaṃ pacchato gahetvā āgacchāmī’’ti evaṃ na lapanāya. Atha vā attānaṃ upanetvā ‘‘ahaṃ tisso, mayi rājā pasanno, mayi asuko rājā asuko ca rājamahāmatto pasanno’’ti evaṃ na lapanāya. Na nemittikatāyāti yena kenaci paresaṃ paccayadānasaññājanakena kāyavacīkammena na nemittikatāya. Na nippesikatāyāti yā paresaṃ akkosanādikiriyā yasmā veḷupesikā viya abbhaṅgaṃ parassa guṇaṃ nippeseti nipuñchati, yasmā vā gandhajātaṃ nipisitvā gandhamagganā viya paraguṇe nipisitvā vicuṇṇetvā esā lābhamagganā hoti, tasmā ‘‘nippesikatā’’ti vuccati. Na evarūpāya nippesikatāya. Na lābhena lābhaṃ nijigīsanatāyāti ettha nijigīsanatāti magganā, aññato laddhañhi aññattha haraṇavasena lābhena lābhamagganā nāma hoti. Na evarūpāya lābhena lābhamagganāya.

    ந தா³ருதா³னேனாதி ந பச்சயஹேதுகேன தா³ருதா³னேன விஹாரே உட்டி²தஞ்ஹி அரஞ்ஞதோ வா ஆஹரித்வா ரக்கி²தகோ³பிததா³ருங் ‘‘ஏவங் மே பச்சயங் த³ஸ்ஸந்தீ’’தி உபட்டா²கானங் தா³துங் ந வட்டதி. ஏவஞ்ஹி ஜீவிகங் கப்பெந்தோ அனேஸனாய மிச்சா²ஜீவேன ஜீவதி, ஸோ தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே க³ரஹங் பாபுணாதி, ஸம்பராயே ச அபாயபரிபூரகோ ஹோதி. அத்தனோ புக்³க³லிகங் தா³ருங் குஸலங்க³ஹத்தா²ய த³த³ந்தோ குலதூ³ஸகது³க்கடங் ஆபஜ்ஜதி, பரபுக்³க³லிகங் தெ²ய்யசித்தேன த³த³ந்தோ ப⁴ண்ட³க்³கே⁴ன காரேதப்³போ³. ஸங்கி⁴கேபி ஏஸேவ நயோ. ஸசே பன தங் இஸ்ஸரதாய தே³தி, க³ருப⁴ண்ட³விஸ்ஸஜ்ஜனங் ஆபஜ்ஜதி. கதரங் பன தா³ரு க³ருப⁴ண்ட³ங் ஹோதி, கதரங் ந ஹோதீதி? யங் தாவ அரோபிமங் ஸயங்ஜாதங், தங் ஸங்கே⁴ன பரிச்சி²ன்னட்டா²னேயேவ க³ருப⁴ண்ட³ங், ததோ பரங் ந க³ருப⁴ண்ட³ங். ரோபிமட்டா²னே ச ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் க³ருப⁴ண்ட³ங், பமாணதோ ஸூசித³ண்ட³கப்பமாணங் க³ருப⁴ண்ட³ங்.

    Na dārudānenāti na paccayahetukena dārudānena vihāre uṭṭhitañhi araññato vā āharitvā rakkhitagopitadāruṃ ‘‘evaṃ me paccayaṃ dassantī’’ti upaṭṭhākānaṃ dātuṃ na vaṭṭati. Evañhi jīvikaṃ kappento anesanāya micchājīvena jīvati, so diṭṭheva dhamme garahaṃ pāpuṇāti, samparāye ca apāyaparipūrako hoti. Attano puggalikaṃ dāruṃ kusalaṅgahatthāya dadanto kuladūsakadukkaṭaṃ āpajjati, parapuggalikaṃ theyyacittena dadanto bhaṇḍagghena kāretabbo. Saṅghikepi eseva nayo. Sace pana taṃ issaratāya deti, garubhaṇḍavissajjanaṃ āpajjati. Kataraṃ pana dāru garubhaṇḍaṃ hoti, kataraṃ na hotīti? Yaṃ tāva aropimaṃ sayaṃjātaṃ, taṃ saṅghena paricchinnaṭṭhāneyeva garubhaṇḍaṃ, tato paraṃ na garubhaṇḍaṃ. Ropimaṭṭhāne ca sabbena sabbaṃ garubhaṇḍaṃ, pamāṇato sūcidaṇḍakappamāṇaṃ garubhaṇḍaṃ.

    ந வேளுதா³னேனாதிஆதீ³ஸுபி ந வேளுதா³னேனாதி ந பச்சயஹேதுகேன வேளுதா³னேனாதிஆதி³ ஸப்³ப³ங் ந தா³ருதா³னேனாதி எத்த² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங். வேளு பன பமாணதோ தேலனாளிப்பமாணோ க³ருப⁴ண்ட³ங், ந ததோ ஹெட்டா². மனுஸ்ஸா விஹாரங் க³ந்த்வா வேளுங் யாசந்தி, பி⁴க்கூ² ‘‘ஸங்கி⁴கோ’’தி தா³துங் ந விஸஹந்தி, மனுஸ்ஸா புனப்புனங் யாசந்தி வா தஜ்ஜெந்தி வா, ததா³ பி⁴க்கூ²ஹி ‘‘த³ண்ட³கம்மங் கத்வா க³ண்ஹதா²’’தி வத்துங் வட்டதி, வேளுதா³னங் நாம ந ஹோதி. ஸசே தே த³ண்ட³கம்மத்தா²ய வாஸிப²ரஸுஆதீ³னி வா கா²த³னீயங் வா போ⁴ஜனீயங் வா தெ³ந்தி, க³ஹேதுங் ந வட்டதி.

    Na veḷudānenātiādīsupi na veḷudānenāti na paccayahetukena veḷudānenātiādi sabbaṃ na dārudānenāti ettha vuttanayeneva veditabbaṃ. Veḷu pana pamāṇato telanāḷippamāṇo garubhaṇḍaṃ, na tato heṭṭhā. Manussā vihāraṃ gantvā veḷuṃ yācanti, bhikkhū ‘‘saṅghiko’’ti dātuṃ na visahanti, manussā punappunaṃ yācanti vā tajjenti vā, tadā bhikkhūhi ‘‘daṇḍakammaṃ katvā gaṇhathā’’ti vattuṃ vaṭṭati, veḷudānaṃ nāma na hoti. Sace te daṇḍakammatthāya vāsipharasuādīni vā khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā denti, gahetuṃ na vaṭṭati.

    வினயட்ட²கதா²யங் பன ‘‘த³ட்³ட⁴கே³ஹா மனுஸ்ஸா க³ண்ஹித்வா க³ச்ச²ந்தா ந வாரேதப்³பா³’’தி வுத்தங். ஸசே ஸங்க⁴ஸ்ஸ வேளுகு³ம்பே³ வேளுதூ³ஸிகா உப்பஜ்ஜதி, தங் அகொட்டாபெந்தானங் வேளு நஸ்ஸதி. ‘‘கிங் காதப்³ப³’’ந்தி பி⁴க்கா²சாரே மனுஸ்ஸானங் ஆசிக்கி²தப்³ப³ங். ஸசே கொட்டேதுங் ந இச்ச²ந்தி, ‘‘ஸமங் பா⁴க³ங் லபி⁴ஸ்ஸதா²’’தி வத்தப்³பா³. ந இச்ச²ந்தியேவ, ‘‘த்³வே கொட்டா²ஸே லபி⁴ஸ்ஸதா²’’தி வத்தப்³பா³. ஏவம்பி அனிச்ச²ந்தேஸு நட்டே²ன அத்தோ² நத்தி², ‘‘தும்ஹாகங் க²ணே ஸதி த³ண்ட³கம்மங் கரிஸ்ஸத², கொட்டெத்வா க³ண்ஹதா²’’தி வத்தப்³பா³, வேளுதா³னங் நாம ந ஹோதி. வேளுகு³ம்பே³ அக்³கி³ம்ஹி உட்டி²தேபி உத³கேன வுய்ஹமானவேளூஸுபி ஏஸேவ நயோ.

    Vinayaṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘daḍḍhagehā manussā gaṇhitvā gacchantā na vāretabbā’’ti vuttaṃ. Sace saṅghassa veḷugumbe veḷudūsikā uppajjati, taṃ akoṭṭāpentānaṃ veḷu nassati. ‘‘Kiṃ kātabba’’nti bhikkhācāre manussānaṃ ācikkhitabbaṃ. Sace koṭṭetuṃ na icchanti, ‘‘samaṃ bhāgaṃ labhissathā’’ti vattabbā. Na icchantiyeva, ‘‘dve koṭṭhāse labhissathā’’ti vattabbā. Evampi anicchantesu naṭṭhena attho natthi, ‘‘tumhākaṃ khaṇe sati daṇḍakammaṃ karissatha, koṭṭetvā gaṇhathā’’ti vattabbā, veḷudānaṃ nāma na hoti. Veḷugumbe aggimhi uṭṭhitepi udakena vuyhamānaveḷūsupi eseva nayo.

    பத்ததா³னே க³ருப⁴ண்ட³தாய அயங் வினிச்ச²யோ – பத்தம்பி ஹி யத்த² விக்காயதி, க³ந்த⁴காராத³யோ க³ந்த⁴பலிவேட²னாதீ³னங் அத்தா²ய க³ண்ஹந்தி, தாதி³ஸே து³ல்லப⁴ட்டா²னேயேவ க³ருப⁴ண்ட³ங் ஹோதி. ஏஸ தாவ கிங்ஸுகபத்தகண்ணபிளந்த⁴னதாலபத்தாதீ³ஸு வினிச்ச²யோ. தாலபண்ணம்பி இமஸ்மிங்யேவ டா²னே கதே²தப்³ப³ங் – தாலபண்ணம்பி ஹி ஸயங்ஜாதே தாலவனே ஸங்கே⁴ன பரிச்சி²ன்னட்டா²னேயேவ க³ருப⁴ண்ட³ங், ந ததோ பரங், ரோபிமதாலேஸு ஸப்³ப³ம்பி க³ருப⁴ண்ட³ங், தஸ்ஸ பமாணங் ஹெட்டி²மகோடியா அட்ட²ங்கு³லப்பமாணோபி ரித்தபொத்த²கோ. திணம்பி எத்தே²வ பக்கி²பித்வா கதே²தப்³ப³ங். யத்த² பன திணங் நத்தி², தத்த² தாலனாளிகேரபண்ணாதீ³ஹிபி சா²தெ³ந்தி. தஸ்மா தானிபி திணேனேவ ஸங்க³ஹிதானி. இதி முஞ்ஜபலாலாதீ³ஸு யங்கிஞ்சி முட்டி²ப்பமாணங் திணங். நாளிகேரபண்ணாதீ³ஸு ச ஏகபண்ணம்பி ஸங்க⁴ஸ்ஸ தி³ன்னங் வா தத்த² ஜாதங் வா ப³ஹிஆராமே ஸங்க⁴ஸ்ஸ திணவத்து²ம்ஹி ஜாததிணங் வா ரக்கி²தகோ³பிதங் வா க³ருப⁴ண்ட³ங் ஹோதி. தங் பன ஸங்க⁴கம்மே ச சேதியகம்மே ச கதே அதிரேகங் புக்³க³லிககம்மே தா³துங் வட்டதி. ஹெட்டா² வுத்ததா³ருவேளூஸுபி ஏஸேவ நயோ.

    Pattadāne garubhaṇḍatāya ayaṃ vinicchayo – pattampi hi yattha vikkāyati, gandhakārādayo gandhapaliveṭhanādīnaṃ atthāya gaṇhanti, tādise dullabhaṭṭhāneyeva garubhaṇḍaṃ hoti. Esa tāva kiṃsukapattakaṇṇapiḷandhanatālapattādīsu vinicchayo. Tālapaṇṇampi imasmiṃyeva ṭhāne kathetabbaṃ – tālapaṇṇampi hi sayaṃjāte tālavane saṅghena paricchinnaṭṭhāneyeva garubhaṇḍaṃ, na tato paraṃ, ropimatālesu sabbampi garubhaṇḍaṃ, tassa pamāṇaṃ heṭṭhimakoṭiyā aṭṭhaṅgulappamāṇopi rittapotthako. Tiṇampi ettheva pakkhipitvā kathetabbaṃ. Yattha pana tiṇaṃ natthi, tattha tālanāḷikerapaṇṇādīhipi chādenti. Tasmā tānipi tiṇeneva saṅgahitāni. Iti muñjapalālādīsu yaṃkiñci muṭṭhippamāṇaṃ tiṇaṃ. Nāḷikerapaṇṇādīsu ca ekapaṇṇampi saṅghassa dinnaṃ vā tattha jātaṃ vā bahiārāme saṅghassa tiṇavatthumhi jātatiṇaṃ vā rakkhitagopitaṃ vā garubhaṇḍaṃ hoti. Taṃ pana saṅghakamme ca cetiyakamme ca kate atirekaṃ puggalikakamme dātuṃ vaṭṭati. Heṭṭhā vuttadāruveḷūsupi eseva nayo.

    புப்ப²தா³னே ‘‘எத்தகேஸு ருக்கே²ஸு புப்பா²னி விஸ்ஸஜ்ஜித்வா யாகு³ப⁴த்தத்தா²ய உபனெந்து, எத்தகேஸு ஸேனாஸனபடிஸங்க²ரணே உபனெந்தூ’’தி ஏவங் நியமிதட்டா²னேயேவ புப்பா²னி க³ருப⁴ண்டா³னி ஹொந்தி. யதி³ ஸாமணேரா புப்பா²னி ஓசினித்வா ராஸிங் கரொந்தி, பஞ்சங்க³ஸமன்னாக³தோ புப்ப²பா⁴ஜகோ பி⁴க்கு² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் க³ணெத்வா கொட்டா²ஸே கரோதி. ஸோ ஸம்பத்தபரிஸாய ஸங்க⁴ங் அனாபுச்சி²த்வாவ தா³துங் லப⁴தி. அஸம்மதேன பன ஆபுச்சி²த்வா தா³தப்³ப³ங். பி⁴க்கு²னோ பன கஸ்ஸ புப்பா²னி தா³துங் லப்³ப⁴தி, கஸ்ஸ ந லப்³ப⁴தீதி? மாதாபிதூனங் கே³ஹங் ஹரித்வாபி கே³ஹதோ பக்கோஸாபெத்வாபி ‘‘வத்து²பூஜங் கரோதா²’’தி தா³துங் லப்³ப⁴தி, பிளந்த⁴னத்தா²ய ந லப்³ப⁴தி. ஸேஸஞாதீனங் பன ஹரித்வா ந தா³தப்³ப³ங், பக்கோஸாபெத்வா பூஜனத்தா²ய தா³தப்³ப³ங். ஸேஸஜனஸ்ஸ பூஜனட்டா²னங் ஸம்பத்தஸ்ஸ அபச்சாஸீஸந்தேன தா³தப்³ப³ங், புப்ப²தா³னங் நாம ந ஹோதி.

    Pupphadāne ‘‘ettakesu rukkhesu pupphāni vissajjitvā yāgubhattatthāya upanentu, ettakesu senāsanapaṭisaṅkharaṇe upanentū’’ti evaṃ niyamitaṭṭhāneyeva pupphāni garubhaṇḍāni honti. Yadi sāmaṇerā pupphāni ocinitvā rāsiṃ karonti, pañcaṅgasamannāgato pupphabhājako bhikkhu bhikkhusaṅghaṃ gaṇetvā koṭṭhāse karoti. So sampattaparisāya saṅghaṃ anāpucchitvāva dātuṃ labhati. Asammatena pana āpucchitvā dātabbaṃ. Bhikkhuno pana kassa pupphāni dātuṃ labbhati, kassa na labbhatīti? Mātāpitūnaṃ gehaṃ haritvāpi gehato pakkosāpetvāpi ‘‘vatthupūjaṃ karothā’’ti dātuṃ labbhati, piḷandhanatthāya na labbhati. Sesañātīnaṃ pana haritvā na dātabbaṃ, pakkosāpetvā pūjanatthāya dātabbaṃ. Sesajanassa pūjanaṭṭhānaṃ sampattassa apaccāsīsantena dātabbaṃ, pupphadānaṃ nāma na hoti.

    விஹாரே ப³ஹூனி புப்பா²னி புப்ப²ந்தி, பி⁴க்கு²னா பிண்டா³ய சரந்தேன மனுஸ்ஸே தி³ஸ்வா ‘‘விஹாரே ப³ஹூனி புப்பா²னி பூஜேதா²’’தி வத்தப்³ப³ங், வசனமத்தே தோ³ஸோ நத்தி², ‘‘மனுஸ்ஸா கா²த³னீயபோ⁴ஜனீயங் ஆதா³ய ஆக³மிஸ்ஸந்தீ’’தி சித்தேன பன ந வத்தப்³ப³ங். ஸசே வத³தி, கா²த³னீயபோ⁴ஜனீயங் ந பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ங். மனுஸ்ஸா அத்தனோ த⁴ம்மதாய ‘‘விஹாரே புப்பா²னி அத்தீ²’’தி புச்சி²த்வா ‘‘அஸுகதி³வஸே விஹாரங் ஆக³மிஸ்ஸாம, ஸாமணேரானங் புப்பா²னி ஓசினிதுங் மா தே³தா²’’தி வத³ந்தி. பி⁴க்கு² ஸாமணேரானங் கதே²துங் பமுட்டோ², ஸாமணேரேஹி புப்பா²னி ஓசிதானி, மனுஸ்ஸா பி⁴க்கு²ங் உபஸங்கமித்வா மயங் தும்ஹாகங் அஸுகதி³வஸே ஏவங் ஆரோசயிம்ஹ ‘‘ஸாமணேரானங் புப்பா²னி ஓசினிதுங் மா தே³தா²’’தி, கஸ்மா ந வாரயித்தா²தி? ‘‘ஸதி மே பமுட்டா², புப்பா²னி ஓசினிதமத்தானேவ, ந தாவ பூஜா கதா’’தி வத்தப்³ப³ங், ‘‘க³ண்ஹத² பூஜேதா²’’தி ந வத்தப்³ப³ங். ஸசே வத³தி, ஆமிஸங் ந பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ங். அபரோ பி⁴க்கு² ஸாமணேரானங் ஆசிக்க²தி ‘‘அஸுககா³மவாஸினோ ‘புப்பா²னி மா ஓசினித்தா²’தி ஆஹங்ஸூ’’தி மனுஸ்ஸாபி ஆமிஸங் ஆஹரித்வா தா³னங் த³த்வா வத³ந்தி ‘‘அம்ஹாகங் மனுஸ்ஸா ந ப³ஹுகா, ஸாமணேரே அம்ஹேஹி ஸஹ புப்பா²னி ஓசினிதுங் ஆணாபேதா²’’தி. ‘‘ஸாமணேரேஹி பி⁴க்கா² லத்³தா⁴. யே பி⁴க்கா²சாரங் ந க³ச்ச²ந்தி, தே ஸயமேவ ஜானிஸ்ஸந்தி உபாஸகா’’தி வத்தப்³ப³ங். எத்தகங் நயங் லபி⁴த்வா ஸாமணேரே புத்தே வா பா⁴திகே வா கத்வா புப்பா²னி ஓசினாபேதுங் தோ³ஸோ நத்தி², புப்ப²தா³னங் நாம ந ஹோதி.

    Vihāre bahūni pupphāni pupphanti, bhikkhunā piṇḍāya carantena manusse disvā ‘‘vihāre bahūni pupphāni pūjethā’’ti vattabbaṃ, vacanamatte doso natthi, ‘‘manussā khādanīyabhojanīyaṃ ādāya āgamissantī’’ti cittena pana na vattabbaṃ. Sace vadati, khādanīyabhojanīyaṃ na paribhuñjitabbaṃ. Manussā attano dhammatāya ‘‘vihāre pupphāni atthī’’ti pucchitvā ‘‘asukadivase vihāraṃ āgamissāma, sāmaṇerānaṃ pupphāni ocinituṃ mā dethā’’ti vadanti. Bhikkhu sāmaṇerānaṃ kathetuṃ pamuṭṭho, sāmaṇerehi pupphāni ocitāni, manussā bhikkhuṃ upasaṅkamitvā mayaṃ tumhākaṃ asukadivase evaṃ ārocayimha ‘‘sāmaṇerānaṃ pupphāni ocinituṃ mā dethā’’ti, kasmā na vārayitthāti? ‘‘Sati me pamuṭṭhā, pupphāni ocinitamattāneva, na tāva pūjā katā’’ti vattabbaṃ, ‘‘gaṇhatha pūjethā’’ti na vattabbaṃ. Sace vadati, āmisaṃ na paribhuñjitabbaṃ. Aparo bhikkhu sāmaṇerānaṃ ācikkhati ‘‘asukagāmavāsino ‘pupphāni mā ocinitthā’ti āhaṃsū’’ti manussāpi āmisaṃ āharitvā dānaṃ datvā vadanti ‘‘amhākaṃ manussā na bahukā, sāmaṇere amhehi saha pupphāni ocinituṃ āṇāpethā’’ti. ‘‘Sāmaṇerehi bhikkhā laddhā. Ye bhikkhācāraṃ na gacchanti, te sayameva jānissanti upāsakā’’ti vattabbaṃ. Ettakaṃ nayaṃ labhitvā sāmaṇere putte vā bhātike vā katvā pupphāni ocināpetuṃ doso natthi, pupphadānaṃ nāma na hoti.

    ப²லதா³னே ப²லம்பி புப்ப²ங் விய நியமிதமேவ க³ருப⁴ண்ட³ங் ஹோதி. விஹாரே ப³ஹுகஸ்மிங் ப²லாப²லே ஸதி அபா²ஸுகமனுஸ்ஸா ஆக³ந்த்வா யாசந்தி, பி⁴க்கூ² ‘‘ஸங்கி⁴க’’ந்தி தா³துங் ந உஸ்ஸஹந்தி, மனுஸ்ஸா விப்படிஸாரினோ அக்கோஸந்தி பரிபா⁴ஸந்தி, தத்த² கிங் காதப்³ப³ந்தி? ப²லேஹி வா ருக்கே²ஹி வா பரிச்சி²ந்தி³த்வா கதி²கா காதப்³பா³ ‘‘அஸுகே ச ருக்கே² அஸுகே ச ருக்கே² எத்தகானி ப²லானி க³ண்ஹந்தா, எத்தகேஸு வா ருக்கே²ஸு ப²லானி க³ண்ஹந்தா ந வாரேதப்³பா³’’தி. சோரா வா இஸ்ஸரா வா ப³லக்காரேன க³ண்ஹந்தா ந வாரேதப்³பா³. குத்³தா⁴ ஹி தே ஸகலவிஹாரம்பி நாஸெய்யுங், ஆதீ³னவோ பன கதே²தப்³போ³தி.

    Phaladāne phalampi pupphaṃ viya niyamitameva garubhaṇḍaṃ hoti. Vihāre bahukasmiṃ phalāphale sati aphāsukamanussā āgantvā yācanti, bhikkhū ‘‘saṅghika’’nti dātuṃ na ussahanti, manussā vippaṭisārino akkosanti paribhāsanti, tattha kiṃ kātabbanti? Phalehi vā rukkhehi vā paricchinditvā kathikā kātabbā ‘‘asuke ca rukkhe asuke ca rukkhe ettakāni phalāni gaṇhantā, ettakesu vā rukkhesu phalāni gaṇhantā na vāretabbā’’ti. Corā vā issarā vā balakkārena gaṇhantā na vāretabbā. Kuddhā hi te sakalavihārampi nāseyyuṃ, ādīnavo pana kathetabboti.

    ஸினானதா³னே ஸினானசுண்ணானி கொட்டிதானி ந க³ருப⁴ண்டா³னி, அகொட்டிதோ ருக்கே² டி²தோவ ருக்க²தசோ க³ருப⁴ண்ட³ங், சுண்ணங் பன அகி³லானஸ்ஸ ரஜனநிபக்கங் வட்டதி. கி³லானஸ்ஸ யங்கிஞ்சி சுண்ணங் தா³துங் வட்டதியேவ.

    Sinānadāne sinānacuṇṇāni koṭṭitāni na garubhaṇḍāni, akoṭṭito rukkhe ṭhitova rukkhataco garubhaṇḍaṃ, cuṇṇaṃ pana agilānassa rajananipakkaṃ vaṭṭati. Gilānassa yaṃkiñci cuṇṇaṃ dātuṃ vaṭṭatiyeva.

    ந சுண்ணதா³னேனாதி வுத்தனயேன ஸிரீஸசுண்ணாதீ³னங் தா³னேன. மத்திகாதா³னேமத்திகா ஹி யத்த² து³ல்லபா⁴ ஹோதி, தத்தே²வ க³ருப⁴ண்ட³ங். ஸாபி ஹெட்டி²மகோடியா திங்ஸபலகு³ளபிண்ட³ப்பமாணாவ, ததோ ஹெட்டா² ந க³ருப⁴ண்ட³ந்தி.

    Nacuṇṇadānenāti vuttanayena sirīsacuṇṇādīnaṃ dānena. Mattikādānemattikā hi yattha dullabhā hoti, tattheva garubhaṇḍaṃ. Sāpi heṭṭhimakoṭiyā tiṃsapalaguḷapiṇḍappamāṇāva, tato heṭṭhā na garubhaṇḍanti.

    த³ந்தகட்ட²தா³னே த³ந்தகட்ட²ங் அச்சி²ன்னகமேவ க³ருப⁴ண்ட³ங். யேஸங் ஸாமணேரானங் ஸங்க⁴தோ த³ந்தகட்ட²வாரோ பாபுணாதி, தே அத்தனோ ஆசரியுபஜ்ஜா²யானங் பாடியேக்கங் தா³துங் ந லப⁴ந்தி. யேஹி பன ‘‘எத்தகானி த³ந்தகட்டா²னி ஆஹரிதப்³பா³னீ’’தி பரிச்சி²ந்தி³த்வா வாரா க³ஹிதா, தே அதிரேகானி ஆசரியுபஜ்ஜா²யானங் தா³துங் லப⁴ந்தி. ஏகேன பி⁴க்கு²னா த³ந்தகட்ட²மாளகதோ ப³ஹூனி த³ந்தகட்டா²னி ந க³ஹேதப்³பா³னி, தே³வஸிகங் ஏகேகமேவ க³ஹேதப்³ப³ங். பாடியேக்கங் வஸந்தேனாபி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் க³ணயித்வா யத்தகானி அத்தனோ பாபுணந்தி, தத்தகானேவ க³ஹெத்வா க³ந்தப்³ப³ங். அந்தரா ஆக³ந்துகேஸு வா ஆக³தேஸு தி³ஸங் வா பக்கமந்தேஸு ஆஹரித்வா க³ஹிதட்டா²னேயேவ ட²பேதப்³பா³னி. ந முகோ²த³கதா³னேனாதி ந முக²தோ⁴வனஉத³கதா³னேன.

    Dantakaṭṭhadāne dantakaṭṭhaṃ acchinnakameva garubhaṇḍaṃ. Yesaṃ sāmaṇerānaṃ saṅghato dantakaṭṭhavāro pāpuṇāti, te attano ācariyupajjhāyānaṃ pāṭiyekkaṃ dātuṃ na labhanti. Yehi pana ‘‘ettakāni dantakaṭṭhāni āharitabbānī’’ti paricchinditvā vārā gahitā, te atirekāni ācariyupajjhāyānaṃ dātuṃ labhanti. Ekena bhikkhunā dantakaṭṭhamāḷakato bahūni dantakaṭṭhāni na gahetabbāni, devasikaṃ ekekameva gahetabbaṃ. Pāṭiyekkaṃ vasantenāpi bhikkhusaṅghaṃ gaṇayitvā yattakāni attano pāpuṇanti, tattakāneva gahetvā gantabbaṃ. Antarā āgantukesu vā āgatesu disaṃ vā pakkamantesu āharitvā gahitaṭṭhāneyeva ṭhapetabbāni. Na mukhodakadānenāti na mukhadhovanaudakadānena.

    ந சாடுகம்யதாயாதிஆதீ³ஸு சாடுகம்யதா வுச்சதி அத்தானங் தா³ஸங் விய நீசட்டா²னே ட²பெத்வா பரஸ்ஸ க²லிதவசனம்பி ஸண்ட²பெத்வா பியகாமதாய பக்³க³ய்ஹவசனங். ந முக்³க³ஸூப்யதாயாதி ந முக்³க³ஸூபஸமானதாய. முக்³க³ஸூபஸமானதாதி ஸச்சாலிகேன ஜீவிகங் கப்பனதாய ஏதங் அதி⁴வசனங். யதா² ஹி முக்³க³ஸூபே பச்சந்தே ப³ஹூ முக்³கா³ பாகங் க³ச்ச²ந்தி தோ²கா ந க³ச்ச²ந்தி, ஏவமேவ ஸச்சாலிகேன ஜீவிககப்பகே புக்³க³லே ப³ஹு அலிகங் ஹோதி, அப்பகங் ஸச்சங். யதா² வா முக்³க³ஸூபஸ்ஸ அபவிஸனட்டா²னங் நாம நத்தி², ஏவமேவ ஸச்சாலிகவுத்தினோ புக்³க³லஸ்ஸ அப்பதிட்டா²னங் நாம நத்தி². ஸிங்கா⁴டகங் விய இச்சி²திச்சி²தட்டா²னஸ்ஸ பதிட்டா²தி. தேனஸ்ஸ ஸா முஸாவாதி³தா ‘‘முக்³க³ஸூப்யதா’’தி வுத்தா. ந பாரிப⁴ட்யதாயாதி ந பரிப⁴டகம்மபா⁴வேன. பரிப⁴டஸ்ஸ ஹி கம்மங் பாரிப⁴ட்யங், தஸ்ஸ பா⁴வோ பாரிப⁴ட்யதா, அலங்காரகரணாதீ³ஹி தா³ரககீளாபனஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். ந பீட²மத்³தி³கதாயாதி ந ஸஹஸா க⁴ரங் பவிஸித்வா பீட²கே நிஸீத³னகதாய.

    Na cāṭukamyatāyātiādīsu cāṭukamyatā vuccati attānaṃ dāsaṃ viya nīcaṭṭhāne ṭhapetvā parassa khalitavacanampi saṇṭhapetvā piyakāmatāya paggayhavacanaṃ. Na muggasūpyatāyāti na muggasūpasamānatāya. Muggasūpasamānatāti saccālikena jīvikaṃ kappanatāya etaṃ adhivacanaṃ. Yathā hi muggasūpe paccante bahū muggā pākaṃ gacchanti thokā na gacchanti, evameva saccālikena jīvikakappake puggale bahu alikaṃ hoti, appakaṃ saccaṃ. Yathā vā muggasūpassa apavisanaṭṭhānaṃ nāma natthi, evameva saccālikavuttino puggalassa appatiṭṭhānaṃ nāma natthi. Siṅghāṭakaṃ viya icchiticchitaṭṭhānassa patiṭṭhāti. Tenassa sā musāvāditā ‘‘muggasūpyatā’’ti vuttā. Na pāribhaṭyatāyāti na paribhaṭakammabhāvena. Paribhaṭassa hi kammaṃ pāribhaṭyaṃ, tassa bhāvo pāribhaṭyatā, alaṅkārakaraṇādīhi dārakakīḷāpanassetaṃ adhivacanaṃ. Na pīṭhamaddikatāyāti na sahasā gharaṃ pavisitvā pīṭhake nisīdanakatāya.

    ந வத்து²விஜ்ஜாயாதிஆதீ³ஸு வத்து²விஜ்ஜா நாம கா³மனிக³மனக³ராதீ³னங் ஸுனிவிட்ட²து³ன்னிவிட்ட²ஜானநஸத்த²ங். திரச்சா²னவிஜ்ஜா நாம அனிய்யானிகத்தா ஸக்³க³மொக்க²மக்³கா³னங் திரச்சா²னபூ⁴தா அங்க³ஸத்த²னிமித்தாதி³கா அவஸேஸவிஜ்ஜா. அங்க³விஜ்ஜா நாம இத்தி²புரிஸானங் ஸுப⁴க³து³ப்³ப⁴க³லக்க²ணஜானநங். நக்க²த்தவிஜ்ஜா நாம நக்க²த்தானங் யோக³ஜானநஸத்த²ங்.

    Na vatthuvijjāyātiādīsu vatthuvijjā nāma gāmanigamanagarādīnaṃ suniviṭṭhadunniviṭṭhajānanasatthaṃ. Tiracchānavijjā nāma aniyyānikattā saggamokkhamaggānaṃ tiracchānabhūtā aṅgasatthanimittādikā avasesavijjā. Aṅgavijjā nāma itthipurisānaṃ subhagadubbhagalakkhaṇajānanaṃ. Nakkhattavijjā nāma nakkhattānaṃ yogajānanasatthaṃ.

    ந தூ³தக³மனேனாதி ந தூ³தெய்யங் கத்வா க³மனேன. ந பஹிணக³மனேனாதி ந கி³ஹீனங் ஸாஸனங் க³ஹெத்வா க⁴ரா க⁴ரங் பஹிதஸ்ஸ க³மனேன. ந ஜங்க⁴பேஸனியேனாதி கா³மந்தரதே³ஸந்தராதீ³ஸு தேஸங் தேஸங் கி³ஹீனங் ஸாஸனபடிஸாஸனங் ஹரணேன. இத³ஞ்ஹி ஜங்க⁴பேஸனியங் நாம அத்தனோ மாதாபிதூனங், யே சாஸ்ஸ மாதாபிதரோ உபட்ட²ஹந்தி, தேஸங் ஸாஸனங் க³ஹெத்வா கத்த²சி க³மனவஸேன வட்டதி. சேதியஸ்ஸ வா ஸங்க⁴ஸ்ஸ வா அத்தனோ வா கம்மங் கரொந்தானங் வட்³ட⁴கீனம்பி ஸாஸனங் ஹரிதுங் வட்டதி. மனுஸ்ஸா ‘‘தா³னங் த³ஸ்ஸாம, பூஜங் கரிஸ்ஸாம, பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆசிக்க²தா²’’தி ச வத³ந்தி; ‘‘அஸுகத்தே²ரஸ்ஸ நாம தே³தா²’’தி பிண்ட³பாதங் வா பே⁴ஸஜ்ஜங் வா சீவரங் வா தெ³ந்தி, ‘‘விஹாரே பூஜங் கரோதா²’’தி மாலாக³ந்த⁴விலேபனாதீ³னி வா த⁴ஜபடாகாதீ³னி வா நிய்யாதெந்தி. ஸப்³ப³ங் ஹரிதுங் வட்டதி, ஜங்க⁴பேஸனியங் நாம ந ஹோதி. ஸேஸஸாஸனங் க³ஹெத்வா க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ பத³வாரே பத³வாரே தோ³ஸோ.

    Na dūtagamanenāti na dūteyyaṃ katvā gamanena. Na pahiṇagamanenāti na gihīnaṃ sāsanaṃ gahetvā gharā gharaṃ pahitassa gamanena. Na jaṅghapesaniyenāti gāmantaradesantarādīsu tesaṃ tesaṃ gihīnaṃ sāsanapaṭisāsanaṃ haraṇena. Idañhi jaṅghapesaniyaṃ nāma attano mātāpitūnaṃ, ye cāssa mātāpitaro upaṭṭhahanti, tesaṃ sāsanaṃ gahetvā katthaci gamanavasena vaṭṭati. Cetiyassa vā saṅghassa vā attano vā kammaṃ karontānaṃ vaḍḍhakīnampi sāsanaṃ harituṃ vaṭṭati. Manussā ‘‘dānaṃ dassāma, pūjaṃ karissāma, bhikkhusaṅghassa ācikkhathā’’ti ca vadanti; ‘‘asukattherassa nāma dethā’’ti piṇḍapātaṃ vā bhesajjaṃ vā cīvaraṃ vā denti, ‘‘vihāre pūjaṃ karothā’’ti mālāgandhavilepanādīni vā dhajapaṭākādīni vā niyyātenti. Sabbaṃ harituṃ vaṭṭati, jaṅghapesaniyaṃ nāma na hoti. Sesasāsanaṃ gahetvā gacchantassa padavāre padavāre doso.

    ந வேஜ்ஜகம்மேனாதி ந வேஜ்ஜேன ஹுத்வா காயதிகிச்ச²னாதி³பே⁴ஸஜ்ஜகரணேன. பே⁴ஸஜ்ஜங் பன பஞ்சன்னங் ஸஹத⁴ம்மிகானங் காதப்³ப³ங் பி⁴க்கு²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²னியா ஸிக்க²மானாய ஸாமணேரஸ்ஸ ஸாமணேரியா. ஸமஸீலஸத்³தா⁴பஞ்ஞானஞ்ஹி ஏதேஸங் தீஸு ஸிக்கா²ஸு யுத்தானங் பே⁴ஸஜ்ஜங் அகாதுங் ந லப்³ப⁴தி. மாதாபிதூனங் தது³பட்டா²கானங் அத்தனோ வெய்யாவச்சகரஸ்ஸ பண்டு³பலாஸஸ்ஸாதி ஏதேஸங் பஞ்சன்னம்பி காதுங் வட்டதி. ஜெட்ட²பா⁴து, கனிட்ட²பா⁴து, ஜெட்ட²ப⁴கி³னியா, கனிட்ட²ப⁴கி³னியா, சூளமாதுயா, மஹாமாதுயா, சூளபிதுனோ, மஹாபிதுனோ, பிதுச்சா²ய, மாதுச்சா²யாதி ஏதேஸங் பன த³ஸன்னம்பி கரொந்தேன தேஸங்யேவ ஸந்தகங் பே⁴ஸஜ்ஜங் க³ஹெத்வா கேவலங் யோஜெத்வா தா³தப்³ப³ங். ஸசே நப்பஹோதி, அத்தனோ ஸந்தகங் தாவகாலிகங் தா³தப்³ப³ங். ஏதேஸங் புத்தபரம்பரா யாவ ஸத்தமா குலபரிவட்டா, தாவ சத்தாரோ பச்சயே ஆஹராபெந்தஸ்ஸ அகதவிஞ்ஞத்தி வா, பே⁴ஸஜ்ஜங் கரொந்தஸ்ஸ வேஜ்ஜகம்மங் வா, குலதூ³ஸகாபத்தி வா ந ஹோதி.

    Na vejjakammenāti na vejjena hutvā kāyatikicchanādibhesajjakaraṇena. Bhesajjaṃ pana pañcannaṃ sahadhammikānaṃ kātabbaṃ bhikkhussa bhikkhuniyā sikkhamānāya sāmaṇerassa sāmaṇeriyā. Samasīlasaddhāpaññānañhi etesaṃ tīsu sikkhāsu yuttānaṃ bhesajjaṃ akātuṃ na labbhati. Mātāpitūnaṃ tadupaṭṭhākānaṃ attano veyyāvaccakarassa paṇḍupalāsassāti etesaṃ pañcannampi kātuṃ vaṭṭati. Jeṭṭhabhātu, kaniṭṭhabhātu, jeṭṭhabhaginiyā, kaniṭṭhabhaginiyā, cūḷamātuyā, mahāmātuyā, cūḷapituno, mahāpituno, pitucchāya, mātucchāyāti etesaṃ pana dasannampi karontena tesaṃyeva santakaṃ bhesajjaṃ gahetvā kevalaṃ yojetvā dātabbaṃ. Sace nappahoti, attano santakaṃ tāvakālikaṃ dātabbaṃ. Etesaṃ puttaparamparā yāva sattamā kulaparivaṭṭā, tāva cattāro paccaye āharāpentassa akataviññatti vā, bhesajjaṃ karontassa vejjakammaṃ vā, kuladūsakāpatti vā na hoti.

    ந பிண்ட³படிபிண்ட³கேனாதி எத்த² பிண்ட³பாதோ கஸ்ஸ தா³தப்³போ³, கஸ்ஸ ந தா³தப்³போ³? மாதாபிதூனங் தது³பட்டா²கானங் வெய்யாவச்சகரஸ்ஸ பண்டு³பலாஸஸ்ஸ ஸம்பத்தஸ்ஸ தா³மரிகசோரஸ்ஸ இஸ்ஸரஸ்ஸாபி தா³தப்³போ³. ஏதேஸங் த³த்வா பச்சா² லத்³த⁴ம்பி பிண்ட³படிபிண்ட³ங் நாம ந ஹோதி. ந தா³னானுப்பதா³னேனாதி அத்தனோ தி³ன்னகானங் ந புன தா³னேன. த⁴ம்மேனாதி த⁴ம்மேன உப்பன்னங். ஸமேனாதி காயஸுசரிதாதி³னா. லத்³தா⁴தி காயேன லத்³தா⁴. லபி⁴த்வாதி சித்தேன பாபுணித்வா. அதி⁴க³ந்த்வாதி ஸம்பாபுணித்வா. விந்தி³த்வாதி ஞாணேன விந்தி³த்வா. படிலபி⁴த்வாதி புனப்புனங் லபி⁴த்வா.

    Napiṇḍapaṭipiṇḍakenāti ettha piṇḍapāto kassa dātabbo, kassa na dātabbo? Mātāpitūnaṃ tadupaṭṭhākānaṃ veyyāvaccakarassa paṇḍupalāsassa sampattassa dāmarikacorassa issarassāpi dātabbo. Etesaṃ datvā pacchā laddhampi piṇḍapaṭipiṇḍaṃ nāma na hoti. Na dānānuppadānenāti attano dinnakānaṃ na puna dānena. Dhammenāti dhammena uppannaṃ. Samenāti kāyasucaritādinā. Laddhāti kāyena laddhā. Labhitvāti cittena pāpuṇitvā. Adhigantvāti sampāpuṇitvā. Vinditvāti ñāṇena vinditvā. Paṭilabhitvāti punappunaṃ labhitvā.

    அன்னஸன்னிதி⁴ந்தி எத்த² து³விதா⁴ அன்னகதா² வினயவஸேன ச ஸல்லேக²வஸேன ச. வினயவஸேன தாவ யங்கிஞ்சி அன்னங் அஜ்ஜ படிக்³க³ஹிதங் அபரஜ்ஜு ஸன்னிதி⁴காரகங் ஹோதி, தஸ்ஸ பரிபோ⁴கே³ பாசித்தியங். அத்தனா லத்³த⁴ங் பன ஸாமணேரானங் த³த்வா தேஹி லத்³த⁴ங் ட²பாபெத்வா து³தியதி³வஸே பு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதி, ஸல்லேகோ² பன ந ஹோதி.

    Annasannidhinti ettha duvidhā annakathā vinayavasena ca sallekhavasena ca. Vinayavasena tāva yaṃkiñci annaṃ ajja paṭiggahitaṃ aparajju sannidhikārakaṃ hoti, tassa paribhoge pācittiyaṃ. Attanā laddhaṃ pana sāmaṇerānaṃ datvā tehi laddhaṃ ṭhapāpetvā dutiyadivase bhuñjituṃ vaṭṭati, sallekho pana na hoti.

    பானஸன்னிதி⁴ம்ஹிபி ஏஸேவ நயோ. எத்த² பானங் நாம அம்ப³பானாதீ³னி அட்ட² பானானி, யானி சே தேஸங் அனுலோமானி.

    Pānasannidhimhipi eseva nayo. Ettha pānaṃ nāma ambapānādīni aṭṭha pānāni, yāni ce tesaṃ anulomāni.

    வத்த²ஸன்னிதி⁴ந்திஆதி³ம்ஹி அனதி⁴ட்டி²தாவிகப்பிதங் ஸன்னிதி⁴ ச ஹோதி ஸல்லேக²ஞ்ச கோபேதி. அயங் பரியாய கதா²வ, நிப்பரியாயதோ பன திசீவரஸந்துட்டே²ன ப⁴விதப்³ப³ங், சதுத்த²ங் லபி⁴த்வா அஞ்ஞஸ்ஸ தா³தப்³ப³ங். ஸசே யஸ்ஸ கஸ்ஸசி தா³துங் ந ஸக்கோதி, யஸ்ஸ பன தா³துகாமோ ஹோதி, ஸோ உத்³தே³ஸத்தா²ய வா பரிபுச்ச²த்தா²ய வா க³தோ, ஆக³தமத்தே தா³தப்³ப³ங், அதா³துங் ந வட்டதி. சீவரே பன அப்பஹொந்தே ஸதியா பச்சாஸாய அனுஞ்ஞாதகாலங் ட²பேதுங் வட்டதி. ஸூசிஸுத்தசீவரகாரகானங் அலாபே⁴ன ததோ பரம்பி வினயகம்மங் கத்வா ட²பேதுங் வட்டதி. ‘‘இமஸ்மிங் ஜிண்ணே புன ஈதி³ஸங் குதோ லபி⁴ஸ்ஸாமீ’’தி பன ட²பேதுங் ந வட்டதி, ஸன்னிதி⁴ ச ஹோதி, ஸல்லேக²ஞ்ச விகோபேதி.

    Vatthasannidhintiādimhi anadhiṭṭhitāvikappitaṃ sannidhi ca hoti sallekhañca kopeti. Ayaṃ pariyāya kathāva, nippariyāyato pana ticīvarasantuṭṭhena bhavitabbaṃ, catutthaṃ labhitvā aññassa dātabbaṃ. Sace yassa kassaci dātuṃ na sakkoti, yassa pana dātukāmo hoti, so uddesatthāya vā paripucchatthāya vā gato, āgatamatte dātabbaṃ, adātuṃ na vaṭṭati. Cīvare pana appahonte satiyā paccāsāya anuññātakālaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati. Sūcisuttacīvarakārakānaṃ alābhena tato parampi vinayakammaṃ katvā ṭhapetuṃ vaṭṭati. ‘‘Imasmiṃ jiṇṇe puna īdisaṃ kuto labhissāmī’’ti pana ṭhapetuṃ na vaṭṭati, sannidhi ca hoti, sallekhañca vikopeti.

    யானஸன்னிதி⁴ம்ஹி யானங் நாம வய்ஹங் ரதோ² ஸகடங் ஸந்த³மானிகா ஸிவிகா பாடங்கீதி நேதங் பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ யானங். உபாஹனா பன பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ யானங்யேவ. ஏகபி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஹி ஏகோ அரஞ்ஞத்தா²ய, ஏகா தோ⁴தபாத³கத்தா²யாதி உக்கங்ஸதோ த்³வே உபாஹனஸங்கா⁴டா வட்டந்தி, ததியங் லபி⁴த்வா அஞ்ஞஸ்ஸ தா³தப்³போ³, ‘‘இமஸ்மிங் ஜிண்ணே அஞ்ஞங் குதோ லபி⁴ஸ்ஸாமீ’’தி ஹி ட²பேதுங் ந வட்டதி, ஸன்னிதி⁴ ச ஹோதி, ஸல்லேக²ஞ்ச விகோபேதி.

    Yānasannidhimhi yānaṃ nāma vayhaṃ ratho sakaṭaṃ sandamānikā sivikā pāṭaṅkīti netaṃ pabbajitassa yānaṃ. Upāhanā pana pabbajitassa yānaṃyeva. Ekabhikkhussa hi eko araññatthāya, ekā dhotapādakatthāyāti ukkaṃsato dve upāhanasaṅghāṭā vaṭṭanti, tatiyaṃ labhitvā aññassa dātabbo, ‘‘imasmiṃ jiṇṇe aññaṃ kuto labhissāmī’’ti hi ṭhapetuṃ na vaṭṭati, sannidhi ca hoti, sallekhañca vikopeti.

    ஸயனஸன்னிதி⁴ம்ஹி ஸயனந்தி மஞ்சோ. ஏகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஏகோ க³ப்³பே⁴ ஏகோ தி³வாட்டா²னேதி உக்கங்ஸதோ த்³வே மஞ்சா வட்டந்தி, ததோ உத்தரி லபி⁴த்வா அஞ்ஞஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ வா க³ணஸ்ஸ வா தா³தப்³போ³, அதா³துங் ந வட்டதி, ஸன்னிதி⁴ சேவ ஹோதி, ஸல்லேக²ஞ்ச கோபேதி.

    Sayanasannidhimhi sayananti mañco. Ekassa bhikkhuno eko gabbhe eko divāṭṭhāneti ukkaṃsato dve mañcā vaṭṭanti, tato uttari labhitvā aññassa bhikkhuno vā gaṇassa vā dātabbo, adātuṃ na vaṭṭati, sannidhi ceva hoti, sallekhañca kopeti.

    க³ந்த⁴ஸன்னிதி⁴ம்ஹி பி⁴க்கு²னோ கண்டு³கச்சு²ச²விதோ³ஸாதி³ஆபா³தே⁴ ஸதி க³ந்தோ⁴ வட்டதி. தேன க³ந்தே⁴ன தஸ்மிங் ரோகே³ வூபஸந்தே அஞ்ஞேஸங் வா ஆபா³தி⁴கானங் தா³தப்³போ³. த்³வாரே பஞ்சங்கு³லக⁴ரதூ⁴பனாதீ³ஸு வா உபனேதப்³போ³. ‘‘புன ரோகே³ ஸதி ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ட²பேதுங் ந வட்டதி, க³ந்த⁴ஸன்னிதி⁴ ச ஹோதி, ஸல்லேக²ஞ்ச கோபேதி.

    Gandhasannidhimhi bhikkhuno kaṇḍukacchuchavidosādiābādhe sati gandho vaṭṭati. Tena gandhena tasmiṃ roge vūpasante aññesaṃ vā ābādhikānaṃ dātabbo. Dvāre pañcaṅgulagharadhūpanādīsu vā upanetabbo. ‘‘Puna roge sati bhavissatī’’ti ṭhapetuṃ na vaṭṭati, gandhasannidhi ca hoti, sallekhañca kopeti.

    ஆமிஸந்தி அன்னாதி³வுத்தாவஸேஸங்வ த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸெய்யதி²த³ங் – இதே⁴கச்சோ பி⁴க்கு² ‘‘ததா²ரூபே காலே உபகாராய ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’தி திலதண்டு³லமுக்³க³மாஸனாளிகேரலோணமச்ச²மங்ஸவல்லூரஸப்பிதேலகு³ள- பா⁴ஜனாதீ³னி ஆஹராபெத்வா ட²பேதி. ஸோ வஸ்ஸகாலே காலஸ்ஸேவ ஸாமணேரேஹி யாகு³ங் பசாபெத்வா பு⁴ஞ்ஜித்வா ‘‘ஸாமணேர உத³ககத்³த³மே து³க்க²ங் கா³மங் பவிஸிதுங், க³ச்ச² அஸுககுலங் க³ந்த்வா மய்ஹங் விஹாரே நிஸின்னபா⁴வங் ஆரோசேஹி, அஸுககுலதோ த³தி⁴ஆதீ³னி ஆஹரா’’தி பேஸேதி. பி⁴க்கூ²ஹி ‘‘கிங், ப⁴ந்தே, கா³மங் பவிஸதா²’’தி வுத்தேபி ‘‘து³ப்பவேஸோ ஆவுஸோ இதா³னி கா³மோ’’தி வத³தி. தே ‘‘ஹோது, ப⁴ந்தே, அச்ச²த² தும்ஹே, மயங் பி⁴க்க²ங் பரியேஸித்வா ஆஹரிஸ்ஸாமா’’தி க³ச்ச²ந்தி. அத² ஸாமணேரோபி த³தி⁴ஆதீ³னி ஆஹரித்வா ப⁴த்தஞ்ச ப்³யஞ்ஜனஞ்ச ஸம்பாதெ³த்வா உபனேதி, தங் பு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸேவ உபட்டா²கா ப⁴த்தங் பஹிணந்தி, ததோபி மனாபங் மனாபங் பு⁴ஞ்ஜதி. அத² பி⁴க்கூ² பிண்ட³பாதங் க³ஹெத்வா ஆக³ச்ச²ந்தி, ததோபி மனாபங் மனாபங் கீ³வாயாமகங் பு⁴ஞ்ஜதியேவ. ஏவங் சதுமாஸம்பி வீதினாமேதி. அயங் வுச்சதி பி⁴க்கு² ‘‘முண்ட³குடும்பி³கஜீவிகங் ஜீவதி, ந ஸமணஜீவிக’’ந்தி. ஏவரூபோ ஆமிஸஸன்னிதி⁴ நாம ஹோதி.

    Āmisanti annādivuttāvasesaṃva daṭṭhabbaṃ. Seyyathidaṃ – idhekacco bhikkhu ‘‘tathārūpe kāle upakārāya bhavissantī’’ti tilataṇḍulamuggamāsanāḷikeraloṇamacchamaṃsavallūrasappitelaguḷa- bhājanādīni āharāpetvā ṭhapeti. So vassakāle kālasseva sāmaṇerehi yāguṃ pacāpetvā bhuñjitvā ‘‘sāmaṇera udakakaddame dukkhaṃ gāmaṃ pavisituṃ, gaccha asukakulaṃ gantvā mayhaṃ vihāre nisinnabhāvaṃ ārocehi, asukakulato dadhiādīni āharā’’ti peseti. Bhikkhūhi ‘‘kiṃ, bhante, gāmaṃ pavisathā’’ti vuttepi ‘‘duppaveso āvuso idāni gāmo’’ti vadati. Te ‘‘hotu, bhante, acchatha tumhe, mayaṃ bhikkhaṃ pariyesitvā āharissāmā’’ti gacchanti. Atha sāmaṇeropi dadhiādīni āharitvā bhattañca byañjanañca sampādetvā upaneti, taṃ bhuñjantasseva upaṭṭhākā bhattaṃ pahiṇanti, tatopi manāpaṃ manāpaṃ bhuñjati. Atha bhikkhū piṇḍapātaṃ gahetvā āgacchanti, tatopi manāpaṃ manāpaṃ gīvāyāmakaṃ bhuñjatiyeva. Evaṃ catumāsampi vītināmeti. Ayaṃ vuccati bhikkhu ‘‘muṇḍakuṭumbikajīvikaṃ jīvati, na samaṇajīvika’’nti. Evarūpo āmisasannidhi nāma hoti.

    பி⁴க்கு²னோ பன வஸனட்டா²னே ஏகா தண்டு³லனாளி ஏகோ கு³ளபிண்டோ³ சதுபா⁴க³மத்தங் ஸப்பீதி எத்தகங் நிதே⁴துங் வட்டதி அகாலே ஸம்பத்தசோரானங் அத்தா²ய. தே ஹி எத்தகம்பி ஆமிஸபடிஸந்தா²ரங் அலப⁴ந்தா ஜீவிதாபி வோரோபெய்யுங், தஸ்மா ஸசேபி எத்தகங் நத்தி², ஆஹராபெத்வாபி ட²பேதுங் வட்டதி. அபா²ஸுககாலே ச யதெ³த்த² கப்பியங், தங் அத்தனாபி பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதி. கப்பியகுடியங் பன ப³ஹுங் ட²பெந்தஸ்ஸாபி ஸன்னிதி⁴ நாம நத்தி².

    Bhikkhuno pana vasanaṭṭhāne ekā taṇḍulanāḷi eko guḷapiṇḍo catubhāgamattaṃ sappīti ettakaṃ nidhetuṃ vaṭṭati akāle sampattacorānaṃ atthāya. Te hi ettakampi āmisapaṭisanthāraṃ alabhantā jīvitāpi voropeyyuṃ, tasmā sacepi ettakaṃ natthi, āharāpetvāpi ṭhapetuṃ vaṭṭati. Aphāsukakāle ca yadettha kappiyaṃ, taṃ attanāpi paribhuñjituṃ vaṭṭati. Kappiyakuṭiyaṃ pana bahuṃ ṭhapentassāpi sannidhi nāma natthi.

    160. ஜா²யீ ந பாத³லோலஸ்ஸாதி ஜா²னாபி⁴ரதோ ச ந ச பாத³லோலோ அஸ்ஸ. விரமே குக்குச்சா நப்பமஜ்ஜெய்யாதி ஹத்த²குக்குச்சாதி³குக்குச்சங் வினோதெ³ய்ய, ஸக்கச்சகாரிதாய செத்த² நப்பமஜ்ஜெய்ய.

    160.Jhāyī na pādalolassāti jhānābhirato ca na ca pādalolo assa. Virame kukkuccā nappamajjeyyāti hatthakukkuccādikukkuccaṃ vinodeyya, sakkaccakāritāya cettha nappamajjeyya.

    ஏகத்தமனுயுத்தோதி ஏகீபா⁴வங் அனுயுத்தோ. பரமத்த²க³ருகோதி உத்தமத்த²க³ருகோ. ‘‘ஸகத்த²க³ருகோ’’தி வா பாடோ².

    Ekattamanuyuttoti ekībhāvaṃ anuyutto. Paramatthagarukoti uttamatthagaruko. ‘‘Sakatthagaruko’’ti vā pāṭho.

    படிஸல்லானாராமோதி ஆரமணங் ஆராமோ, ததோ ததோ ஆரம்மணதோ படிஸங்ஹரித்வா ஏகீபா⁴வே படிஸல்லானே ஆராமோ யஸ்ஸ ஸோ படிஸல்லானாராமோ. அஸ்ஸாதி ப⁴வெய்ய. தஸ்மிங் ரதோதி படிஸல்லானரதோ. ஏதேஹி ஸீலேஸு பரிபூரகாரிதங் த³ஸ்ஸேதி. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? ஸீலவிபன்னஸ்ஸ ஏகக்³க³தாபி ந ஸம்பஜ்ஜதி. அஜ்ஜ²த்தங் சேதோஸமத²மனுயுத்தோதி அத்தனோ சித்தஸமதே² யுத்தோ. எத்த² ஹி அஜ்ஜ²த்தந்தி வா அத்தனோதி வா ஏதங் ஏகத்த²ங், ப்³யஞ்ஜனமேவ நானங். பு⁴ம்மத்தே² பனேதங் உபயோக³வசனங். அனூதி இமினா உபஸக்³கே³ன யோகே³ ஸித்³த⁴ங்.

    Paṭisallānārāmoti āramaṇaṃ ārāmo, tato tato ārammaṇato paṭisaṃharitvā ekībhāve paṭisallāne ārāmo yassa so paṭisallānārāmo. Assāti bhaveyya. Tasmiṃ ratoti paṭisallānarato. Etehi sīlesu paripūrakāritaṃ dasseti. Taṃ kissa hetu? Sīlavipannassa ekaggatāpi na sampajjati. Ajjhattaṃ cetosamathamanuyuttoti attano cittasamathe yutto. Ettha hi ajjhattanti vā attanoti vā etaṃ ekatthaṃ, byañjanameva nānaṃ. Bhummatthe panetaṃ upayogavacanaṃ. Anūti iminā upasaggena yoge siddhaṃ.

    அனிராகதஜ்ஜா²னோதி ப³ஹி அனிஹதஜ்ஜா²னோ அவினாஸிதஜ்ஜா²னோ வா. நீஹரணவினாஸத்த²ஞ்ஹி இத³ங் நிராகரணங் நாம. ‘‘த²ம்ப⁴ங் நிரங்கத்வா நிவாதவுத்தீ’’திஆதீ³ஸு (ஸு॰ நி॰ 328) சஸ்ஸ பயோகோ³ த³ட்ட²ப்³போ³. விபஸ்ஸனாய ஸமன்னாக³தோதி ஸத்தவிதா⁴ய அனுபஸ்ஸனாய யுத்தோ. ஸத்தவிதா⁴ அனுபஸ்ஸனா நாம அனிச்சானுபஸ்ஸனா து³க்கா²னுபஸ்ஸனா அனத்தானுபஸ்ஸனா நிப்³பி³தா³னுபஸ்ஸனா விராகா³னுபஸ்ஸனா நிரோதா⁴னுபஸ்ஸனா படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸனாதி. தா விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 2.741 ஆத³யோ, 849 ஆத³யோ) வித்தா²ரிதா . ப்³யூஹேதா ஸுஞ்ஞாகா³ரானந்தி வட்³டே⁴தா ஸுஞ்ஞாகா³ரானங். எத்த² ச ஸமத²விபஸ்ஸனாவஸேன கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா ரத்திந்தி³வங் ஸுஞ்ஞாகா³ரங் பவிஸித்வா நிஸீத³மானோ பி⁴க்கு² ‘‘ப்³ரூஹேதா ஸுஞ்ஞாகா³ரான’’ந்தி வேதி³தப்³போ³. ஏகபூ⁴மகாதி³பே⁴தே³ பாஸாதே³ குருமானோபி ஸுஞ்ஞாகா³ரானங் ப்³ரூஹேதாதி த³ட்ட²ப்³போ³.

    Anirākatajjhānoti bahi anihatajjhāno avināsitajjhāno vā. Nīharaṇavināsatthañhi idaṃ nirākaraṇaṃ nāma. ‘‘Thambhaṃ niraṃkatvā nivātavuttī’’tiādīsu (su. ni. 328) cassa payogo daṭṭhabbo. Vipassanāya samannāgatoti sattavidhāya anupassanāya yutto. Sattavidhā anupassanā nāma aniccānupassanā dukkhānupassanā anattānupassanā nibbidānupassanā virāgānupassanā nirodhānupassanā paṭinissaggānupassanāti. Tā visuddhimagge (visuddhi. 2.741 ādayo, 849 ādayo) vitthāritā . Byūhetā suññāgārānanti vaḍḍhetā suññāgārānaṃ. Ettha ca samathavipassanāvasena kammaṭṭhānaṃ gahetvā rattindivaṃ suññāgāraṃ pavisitvā nisīdamāno bhikkhu ‘‘brūhetā suññāgārāna’’nti veditabbo. Ekabhūmakādibhede pāsāde kurumānopi suññāgārānaṃ brūhetāti daṭṭhabbo.

    ஸக்கச்சகாரீதிஆதீ³ஸு தா³னாதீ³னங் குஸலத⁴ம்மானங் பா⁴வனாய புக்³க³லஸ்ஸ வா தெ³ய்யத⁴ம்மஸ்ஸ வா ஸக்கச்சகாரிதாவஸேன ஸக்கச்சகாரீ. அஸ்ஸாதி ப⁴வெய்ய. ஸததபா⁴வோ ஸாதச்சங், ஸாதச்சகாரிதாவஸேன ஸாதச்சகாரீ. நிரந்தரகாரிதாய அட்டி²தகாரீ. யதா² நாம ககண்டகோ தோ²கங் க³ந்த்வா தோ²கங் திட்ட²தி, ந நிரந்தரங் க³ச்ச²தி, ஏவமேவ யோ புக்³க³லோ ஏகதி³வஸங் தா³னங் த³த்வா பூஜங் வா கத்வா த⁴ம்மங் வா ஸுத்வா ஸமணத⁴ம்மங் வா கத்வா புன சிரஸ்ஸங் கரோதி, தங் ந நிரந்தரங் பவத்தேதி. ஸோ ‘‘அஸாதச்சகாரீ, டி²தகாரீ’’தி வுச்சதி. யோ பன ஏவங் ந ஹோதி, ஸோ அட்டி²தகாரீ. அனோலீனவுத்திகோதி நிரந்தரகரணஸங்கா²தஸ்ஸ விப்பா²ரஸ்ஸ அத்தி²தாய ந ஓலீனவுத்திகோ. அனிக்கி²த்தச்ச²ந்தோ³தி குஸலகிரியாய வீரியச்ச²ந்த³ஸ்ஸ அனிக்கி²த்தபா⁴வேன அனிக்கி²த்தச்ச²ந்தோ³. அனிக்கி²த்தது⁴ரோதி வீரியது⁴ரஸ்ஸ அனோரோபகோ, அனோஸக்கிதமானஸோதி அத்தோ².

    Sakkaccakārītiādīsu dānādīnaṃ kusaladhammānaṃ bhāvanāya puggalassa vā deyyadhammassa vā sakkaccakāritāvasena sakkaccakārī. Assāti bhaveyya. Satatabhāvo sātaccaṃ, sātaccakāritāvasena sātaccakārī. Nirantarakāritāya aṭṭhitakārī. Yathā nāma kakaṇṭako thokaṃ gantvā thokaṃ tiṭṭhati, na nirantaraṃ gacchati, evameva yo puggalo ekadivasaṃ dānaṃ datvā pūjaṃ vā katvā dhammaṃ vā sutvā samaṇadhammaṃ vā katvā puna cirassaṃ karoti, taṃ na nirantaraṃ pavatteti. So ‘‘asātaccakārī, ṭhitakārī’’ti vuccati. Yo pana evaṃ na hoti, so aṭṭhitakārī. Anolīnavuttikoti nirantarakaraṇasaṅkhātassa vipphārassa atthitāya na olīnavuttiko. Anikkhittacchandoti kusalakiriyāya vīriyacchandassa anikkhittabhāvena anikkhittacchando. Anikkhittadhuroti vīriyadhurassa anoropako, anosakkitamānasoti attho.

    அப்படிவானீதி அனிவத்தனங். அதி⁴ட்டா²னந்தி குஸலகரணே பதிட்டா²பா⁴வோ. அனுயோகோ³தி அனுயுஞ்ஜனங். அப்பமாதோ³தி ஸதியா அவிப்பவாஸோ.

    Appaṭivānīti anivattanaṃ. Adhiṭṭhānanti kusalakaraṇe patiṭṭhābhāvo. Anuyogoti anuyuñjanaṃ. Appamādoti satiyā avippavāso.

    161. தந்தி³ங் மாயங் ஹஸ்ஸங் கி²ட்³ட³ந்தி ஆலஸியஞ்ச மாயஞ்ச ஹஸ்ஸஞ்ச காயிகங் வாசஸிகங் கி²ட்³ட³ஞ்ச. ஸவிபூ⁴ஸந்தி ஸத்³தி⁴ங் விபூ⁴ஸாய.

    161.Tandiṃ māyaṃ hassaṃ khiḍḍanti ālasiyañca māyañca hassañca kāyikaṃ vācasikaṃ khiḍḍañca. Savibhūsanti saddhiṃ vibhūsāya.

    ரத்திந்தி³வங் ச²கொட்டா²ஸங் கரித்வாதி புரிமயாமமஜ்ஜி²மயாமபச்சி²மயாமவஸேன ரத்திங் தயோ ததா² தி³வாதி ச²ப்³பி³த⁴ங் கொட்டா²ஸங் கத்வா. பஞ்சகொட்டா²ஸங் படிஜக்³கெ³ய்யாதி ரத்திங் மஜ்ஜி²மயாமங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா அவஸேஸபஞ்சகொட்டா²ஸேஸு ந நித்³த³ங் ஓக்கமெய்ய. ஏககொட்டா²ஸங் நிபஜ்ஜெய்யாதி ஏகங் மஜ்ஜி²மயாமகொட்டா²ஸங் ஸதோ ஸம்பஜானோ நிபஜ்ஜித்வா நித்³த³ங் ஓக்கமெய்ய.

    Rattindivaṃ chakoṭṭhāsaṃ karitvāti purimayāmamajjhimayāmapacchimayāmavasena rattiṃ tayo tathā divāti chabbidhaṃ koṭṭhāsaṃ katvā. Pañcakoṭṭhāsaṃ paṭijaggeyyāti rattiṃ majjhimayāmaṃ vissajjetvā avasesapañcakoṭṭhāsesu na niddaṃ okkameyya. Ekakoṭṭhāsaṃ nipajjeyyāti ekaṃ majjhimayāmakoṭṭhāsaṃ sato sampajāno nipajjitvā niddaṃ okkameyya.

    இத⁴ பி⁴க்கு² தி³வஸம்பி புப்³ப³ண்ஹே மஜ்ஜ²ன்ஹே ஸாயன்ஹேதி தயோபி தி³வஸகொட்டா²ஸா க³ஹிதா. சங்கமேன நிஸஜ்ஜாயாதி ஸகலங் தி³வஸங் இமினா இரியாபத²த்³வயேனேவ விஹரந்தோ சித்தஸ்ஸ ஆவரணதோ ஆவரணீயேஹி த⁴ம்மேஹி பஞ்சஹி நீவரணேஹி ஸப்³பா³குஸலத⁴ம்மேஹி வா. சித்தங் பரிஸோதெ⁴ய்யாதி தேஹி த⁴ம்மேஹி சித்தங் விஸோதெ⁴ய்ய. டா²னங் பனெத்த² கிஞ்சாபி ந க³ஹிதங், சங்கமனிஸஜ்ஜாஸன்னிஸ்ஸிதங் பன கத்வா க³ஹேதப்³ப³மேவ. பட²மங் யாமந்தி ஸகலஸ்மிம்பி பட²மயாமே.

    Idha bhikkhu divasampi pubbaṇhe majjhanhe sāyanheti tayopi divasakoṭṭhāsā gahitā. Caṅkamena nisajjāyāti sakalaṃ divasaṃ iminā iriyāpathadvayeneva viharanto cittassa āvaraṇato āvaraṇīyehi dhammehi pañcahi nīvaraṇehi sabbākusaladhammehi vā. Cittaṃ parisodheyyāti tehi dhammehi cittaṃ visodheyya. Ṭhānaṃ panettha kiñcāpi na gahitaṃ, caṅkamanisajjāsannissitaṃ pana katvā gahetabbameva. Paṭhamaṃ yāmanti sakalasmimpi paṭhamayāme.

    ஸெய்யந்தி எத்த² காமபோ⁴கீ³ஸெய்யா பேதஸெய்யா ஸீஹஸெய்யா ததா²க³தஸெய்யாதி சதஸ்ஸோ ஸெய்யா. தத்த² ‘‘யேபு⁴ய்யேன, பி⁴க்க²வே, காமபோ⁴கீ³ வாமேன பஸ்ஸேன ஸெந்தீ’’தி (அ॰ நி॰ 1.4246) அயங் காமபோ⁴கீ³ஸெய்யா. தேஸு ஹி யேபு⁴ய்யேன த³க்கி²ணபஸ்ஸேன ஸயானோ நாம நத்தி². ‘‘யேபு⁴ய்யேன, பி⁴க்க²வே, பேதா உத்தானா ஸெந்தீ’’தி (அ॰ நி॰ 4.246) அயங் பேதஸெய்யா. அப்பமங்ஸலோஹிதத்தா ஹி அட்டி²ஸங்கா⁴டக⁴ட்டிதா ஏகேன பஸ்ஸேன ஸயிதுங் ந ஸக்கொந்தி, உத்தானாவ ஸெந்தி. ‘‘ஸீஹோ, பி⁴க்க²வே, மிக³ராஜா த³க்கி²ணேன பஸ்ஸேன ஸெய்யங் கப்பேதி…பே॰… அத்தமனோ ஹோதீ’’தி (அ॰ நி॰ 4.246) அயங் ஸீஹஸெய்யா. தேஜுஸ்ஸத³த்தா ஹி ஸீஹோ மிக³ராஜா த்³வே புரிமபாதே³ ஏகஸ்மிங் பச்சி²மபாதே³ ஏகஸ்மிங் டா²னே ட²பெத்வா நங்கு³ட்ட²ங் அந்தரஸத்தி²ம்ஹி பக்கி²பித்வா புரிமபாத³பச்சி²மபாத³னங்கு³ட்டா²னங் டி²தோகாஸங் ஸல்லக்கெ²த்வா த்³வின்னங் புரிமபாதா³னங் மத்த²கே ஸீஸங் ட²பெத்வா ஸயதி. தி³வஸம்பி ஸயித்வா பபு³ஜ்ஜ²மானோ ந உத்ரஸ்தோ பபு³ஜ்ஜ²தி, ஸீஸங் பன உக்கி²பித்வா புரிமபாதா³தீ³னங் டி²தோகாஸங் ஸல்லக்கே²தி. ஸசே கிஞ்சி டா²னங் விஜஹித்வா டி²தங் ஹோதி, ‘‘நயித³ங் துய்ஹங் ஜாதியா, ந ஸூரபா⁴வஸ்ஸ அனுரூப’’ந்தி அனத்தமனோ ஹுத்வா தத்தே²வ ஸயதி, ந கோ³சராய பக்கமதி. அவிஜஹித்வா டி²தே பன ‘‘துய்ஹங் ஜாதியா ச ஸூரபா⁴வஸ்ஸ ச அனுரூபமித³’’ந்தி ஹட்ட²துட்டோ² உட்டா²ய ஸீஹவிஜம்பி⁴தங் விஜம்பி⁴த்வா கேஸரபா⁴ரங் விது⁴னித்வா திக்க²த்துங் ஸீஹனாத³ங் நதி³த்வா கோ³சராய பக்கமதி. சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸெய்யா பன ததா²க³தஸெய்யாதி வுச்சதி. தாஸு இத⁴ ஸீஹஸெய்யா ஆக³தா. அயஞ்ஹி தேஜுஸ்ஸத³இரியாபத²த்தா உத்தமஸெய்யா நாம.

    Seyyanti ettha kāmabhogīseyyā petaseyyā sīhaseyyā tathāgataseyyāti catasso seyyā. Tattha ‘‘yebhuyyena, bhikkhave, kāmabhogī vāmena passena sentī’’ti (a. ni. 1.4246) ayaṃ kāmabhogīseyyā. Tesu hi yebhuyyena dakkhiṇapassena sayāno nāma natthi. ‘‘Yebhuyyena, bhikkhave, petā uttānā sentī’’ti (a. ni. 4.246) ayaṃ petaseyyā. Appamaṃsalohitattā hi aṭṭhisaṅghāṭaghaṭṭitā ekena passena sayituṃ na sakkonti, uttānāva senti. ‘‘Sīho, bhikkhave, migarājā dakkhiṇena passena seyyaṃ kappeti…pe… attamano hotī’’ti (a. ni. 4.246) ayaṃ sīhaseyyā. Tejussadattā hi sīho migarājā dve purimapāde ekasmiṃ pacchimapāde ekasmiṃ ṭhāne ṭhapetvā naṅguṭṭhaṃ antarasatthimhi pakkhipitvā purimapādapacchimapādanaṅguṭṭhānaṃ ṭhitokāsaṃ sallakkhetvā dvinnaṃ purimapādānaṃ matthake sīsaṃ ṭhapetvā sayati. Divasampi sayitvā pabujjhamāno na utrasto pabujjhati, sīsaṃ pana ukkhipitvā purimapādādīnaṃ ṭhitokāsaṃ sallakkheti. Sace kiñci ṭhānaṃ vijahitvā ṭhitaṃ hoti, ‘‘nayidaṃ tuyhaṃ jātiyā, na sūrabhāvassa anurūpa’’nti anattamano hutvā tattheva sayati, na gocarāya pakkamati. Avijahitvā ṭhite pana ‘‘tuyhaṃ jātiyā ca sūrabhāvassa ca anurūpamida’’nti haṭṭhatuṭṭho uṭṭhāya sīhavijambhitaṃ vijambhitvā kesarabhāraṃ vidhunitvā tikkhattuṃ sīhanādaṃ naditvā gocarāya pakkamati. Catutthajjhānaseyyā pana tathāgataseyyāti vuccati. Tāsu idha sīhaseyyā āgatā. Ayañhi tejussadairiyāpathattā uttamaseyyā nāma.

    பாதே³ பாத³ந்தி த³க்கி²ணபாதே³ வாமபாத³ங். அச்சாதா⁴யாதி அதிஆதா⁴ய ஈஸகங் அதிக்கம்ம ட²பெத்வா. கொ³ப்ப²கேன ஹி கொ³ப்ப²கே, ஜாணுனா வா ஜாணும்ஹி ஸங்க⁴ட்டியமானே அபி⁴ண்ஹங் வேத³னா உப்பஜ்ஜதி, சித்தங் ஏகக்³க³ங் ந ஹோதி, ஸெய்யா அபா²ஸு ஹோதி. யதா² பன ந ஸங்க⁴ட்டேதி, ஏவங் அதிக்கம்ம ட²பிதே வேத³னா நுப்பஜ்ஜதி, சித்தங் ஏகக்³க³ங் ஹோதி, ஸெய்யா பா²ஸு ஹோதி. தேன வுத்தங் – ‘‘பாதே³ பாத³ங் அச்சாதா⁴யா’’தி. ஸதோ ஸம்பஜானோதி ஸதியா சேவ ஸம்பஜானபஞ்ஞாய ச ஸமன்னாக³தோ ஹுத்வா. இமினா ஸுபரிக்³கா³ஹகங் ஸதிஸம்பஜஞ்ஞங் கதி²தங். உட்டா²னஸஞ்ஞங் மனஸிகரித்வாதி ‘‘அஸுகவேலாய நாம உட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ஏவங் உட்டா²னவேலாபரிச்சே²த³கங் உட்டா²னஸஞ்ஞங் சித்தே ட²பெத்வா. ஏவங் கத்வா நிபன்னோ ஹி யதா²பரிச்சி²ன்னகாலேயேவ உட்டா²தி.

    Pāde pādanti dakkhiṇapāde vāmapādaṃ. Accādhāyāti atiādhāya īsakaṃ atikkamma ṭhapetvā. Gopphakena hi gopphake, jāṇunā vā jāṇumhi saṅghaṭṭiyamāne abhiṇhaṃ vedanā uppajjati, cittaṃ ekaggaṃ na hoti, seyyā aphāsu hoti. Yathā pana na saṅghaṭṭeti, evaṃ atikkamma ṭhapite vedanā nuppajjati, cittaṃ ekaggaṃ hoti, seyyā phāsu hoti. Tena vuttaṃ – ‘‘pāde pādaṃ accādhāyā’’ti. Sato sampajānoti satiyā ceva sampajānapaññāya ca samannāgato hutvā. Iminā supariggāhakaṃ satisampajaññaṃ kathitaṃ. Uṭṭhānasaññaṃ manasikaritvāti ‘‘asukavelāya nāma uṭṭhahissāmī’’ti evaṃ uṭṭhānavelāparicchedakaṃ uṭṭhānasaññaṃ citte ṭhapetvā. Evaṃ katvā nipanno hi yathāparicchinnakāleyeva uṭṭhāti.

    வீரியிந்த்³ரியனித்³தே³ஸே சேதஸிகோதி இத³ங் வீரியஸ்ஸ நியமதோ சேதஸிகபா⁴வதீ³பனத்த²ங் வுத்தங், இத³ஞ்ஹி வீரியங் ‘‘யத³பி, பி⁴க்க²வே, காயிகங் வீரியங், தத³பி வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³, யத³பி சேதஸிகங் வீரியங், தத³பி வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³தி. இதிஹித³ங் உத்³தே³ஸங் க³ச்ச²தீ’’தி ஏவமாதீ³ஸு ஸுத்தேஸு (ஸங்॰ நி॰ 5.233) சங்கமாதீ³னி கரொந்தஸ்ஸ உப்பஜ்ஜனதாய காயிகந்தி வுச்சமானம்பி காயவிஞ்ஞாணங் விய காயிகங் நாம நத்தி², சேதஸிகமேவ பனேதந்தி தீ³பேதுங் ‘‘சேதஸிகோ’’தி வுத்தங். வீரியாரம்போ⁴தி வீரியஸங்கா²தோ ஆரம்போ⁴. அயஞ்ஹி ஆரம்ப⁴ஸத்³தோ³ கம்மே ஆபத்தியங் கிரியாயங் வீரியே ஹிங்ஸாயங் விகோபனேதி அனேகேஸு அத்தே²ஸு ஆக³தோ.

    Vīriyindriyaniddese cetasikoti idaṃ vīriyassa niyamato cetasikabhāvadīpanatthaṃ vuttaṃ, idañhi vīriyaṃ ‘‘yadapi, bhikkhave, kāyikaṃ vīriyaṃ, tadapi vīriyasambojjhaṅgo, yadapi cetasikaṃ vīriyaṃ, tadapi vīriyasambojjhaṅgoti. Itihidaṃ uddesaṃ gacchatī’’ti evamādīsu suttesu (saṃ. ni. 5.233) caṅkamādīni karontassa uppajjanatāya kāyikanti vuccamānampi kāyaviññāṇaṃ viya kāyikaṃ nāma natthi, cetasikameva panetanti dīpetuṃ ‘‘cetasiko’’ti vuttaṃ. Vīriyārambhoti vīriyasaṅkhāto ārambho. Ayañhi ārambhasaddo kamme āpattiyaṃ kiriyāyaṃ vīriye hiṃsāyaṃ vikopaneti anekesu atthesu āgato.

    ‘‘யங் கிஞ்சி து³க்க²ங் ஸம்போ⁴தி, ஸப்³ப³ங் ஆரம்ப⁴பச்சயா;

    ‘‘Yaṃ kiñci dukkhaṃ sambhoti, sabbaṃ ārambhapaccayā;

    ஆரம்பா⁴னங் நிரோதே⁴ன, நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ’’தி. (ஸு॰ நி॰ 749) –

    Ārambhānaṃ nirodhena, natthi dukkhassa sambhavo’’ti. (su. ni. 749) –

    எத்த² ஹி கம்மங் ஆரம்போ⁴தி ஆக³தங். ‘‘ஆரம்ப⁴தி ச விப்படிஸாரீ ச ஹோதீ’’தி (அ॰ நி॰ 5.142; பு॰ ப॰ 191) எத்த² ஆபத்தி. ‘‘மஹாயஞ்ஞா மஹாரம்பா⁴, ந தே ஹொந்தி மஹப்ப²லா’’தி (அ॰ நி॰ 4.39; ஸங்॰ நி॰ 1.120) எத்த² யூபுஸ்ஸாபனாதி³கிரியா. ‘‘ஆரம்ப⁴த² நிக்கமத², யுஞ்ஜத² பு³த்³த⁴ஸாஸனே’’தி (ஸங்॰ நி॰ 1.185; கதா²॰ 333; நெத்தி॰ 29; பேடகோ॰ 38; மி॰ ப॰ 5.1.4) எத்த² வீரியங். ‘‘ஸமணங் கோ³தமங் உத்³தி³ஸ்ஸ பாணங் ஆரம்ப⁴ந்தீ’’தி (ம॰ நி॰ 2.51) எத்த² ஹிங்ஸா. ‘‘பீ³ஜகா³மபூ⁴தகா³மஸமாரம்பா⁴ படிவிரதோ ஹோதீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.10; ம॰ நி॰ 1.293) எத்த² சே²த³னப⁴ஞ்ஜனாதி³கங் விகோபனங். இத⁴ பன வீரியமேவ அதி⁴ப்பேதங். தேனாஹ ‘‘வீரியாரம்போ⁴தி வீரியஸங்கா²தோ ஆரம்போ⁴’’தி. வீரியஞ்ஹி ஆரம்ப⁴னவஸேன ஆரம்போ⁴தி வுச்சதி. இத³மஸ்ஸ ஸபா⁴வபத³ங். கோஸஜ்ஜதோ நிக்க²மனவஸேன நிக்கமோ. பரங் பரங் டா²னங் அக்கமனவஸேன பரக்கமோ. உக்³க³ந்த்வா யமனவஸேன உய்யாமோ. வாயமனவஸேன வாயாமோ. உஸ்ஸஹனவஸேன உஸ்ஸாஹோ. அதி⁴மத்துஸ்ஸஹனவஸேன உஸ்ஸொள்ஹீ. தி²ரபா⁴வட்டே²ன தா²மோ. சித்தசேதஸிகானங் தா⁴ரணவஸேன அவிச்சே²த³தோ வா பவத்தனவஸேன குஸலஸந்தானங் தா⁴ரேதீதி தி⁴தி.

    Ettha hi kammaṃ ārambhoti āgataṃ. ‘‘Ārambhati ca vippaṭisārī ca hotī’’ti (a. ni. 5.142; pu. pa. 191) ettha āpatti. ‘‘Mahāyaññā mahārambhā, na te honti mahapphalā’’ti (a. ni. 4.39; saṃ. ni. 1.120) ettha yūpussāpanādikiriyā. ‘‘Ārambhatha nikkamatha, yuñjatha buddhasāsane’’ti (saṃ. ni. 1.185; kathā. 333; netti. 29; peṭako. 38; mi. pa. 5.1.4) ettha vīriyaṃ. ‘‘Samaṇaṃ gotamaṃ uddissa pāṇaṃ ārambhantī’’ti (ma. ni. 2.51) ettha hiṃsā. ‘‘Bījagāmabhūtagāmasamārambhā paṭivirato hotī’’ti (dī. ni. 1.10; ma. ni. 1.293) ettha chedanabhañjanādikaṃ vikopanaṃ. Idha pana vīriyameva adhippetaṃ. Tenāha ‘‘vīriyārambhoti vīriyasaṅkhāto ārambho’’ti. Vīriyañhi ārambhanavasena ārambhoti vuccati. Idamassa sabhāvapadaṃ. Kosajjato nikkhamanavasena nikkamo. Paraṃ paraṃ ṭhānaṃ akkamanavasena parakkamo. Uggantvā yamanavasena uyyāmo. Vāyamanavasena vāyāmo. Ussahanavasena ussāho. Adhimattussahanavasena ussoḷhī. Thirabhāvaṭṭhena thāmo. Cittacetasikānaṃ dhāraṇavasena avicchedato vā pavattanavasena kusalasantānaṃ dhāretīti dhiti.

    அபரோ நயோ – நிக்கமோ சேஸோ காமானங் பனுத³னாய. பரக்கமோ சேஸோ ப³ந்த⁴னச்சே²தா³ய. உய்யாமோ சேஸோ ஓக⁴ஸ்ஸ நித்த²ரணாய. வாயாமோ சேஸோ பாரங் க³மனட்டே²ன. உஸ்ஸாஹோ சேஸோ புப்³ப³ங்க³மட்டே²ன. உஸ்ஸொள்ஹீ சேஸோ அதி⁴மத்தட்டே²ன. தா²மோ சேஸோ பலிகு⁴க்³கா⁴டனதாய. தி⁴தி சேஸோ அட்டி²தகாரிதாயாதி.

    Aparo nayo – nikkamo ceso kāmānaṃ panudanāya. Parakkamo ceso bandhanacchedāya. Uyyāmo ceso oghassa nittharaṇāya. Vāyāmo ceso pāraṃ gamanaṭṭhena. Ussāho ceso pubbaṅgamaṭṭhena. Ussoḷhī ceso adhimattaṭṭhena. Thāmo ceso palighugghāṭanatāya. Dhiti ceso aṭṭhitakāritāyāti.

    ‘‘காமங் தசோ ச ந்ஹாரு ச, அட்டி² ச அவஸிஸ்ஸதூ’’தி (அ॰ நி॰ 2.5) ஏவங் பவத்திகாலே அஸிதி²லபரக்கமவஸேன அஸிதி²லபரக்கமதா, தி²ரபரக்கமோ த³ள்ஹபரக்கமோதி அத்தோ². யஸ்மா பனேதங் வீரியங் குஸலகம்மகரணட்டா²னே ச²ந்த³ங் ந நிக்கி²பதி, து⁴ரங் ந நிக்கி²பதி, ந ஓதாரேதி ந விஸ்ஸஜ்ஜேதி, அனோஸக்கிதமானஸதங் ஆவஹதி, தஸ்மா ‘‘அனிக்கி²த்தச்ச²ந்த³தா அனிக்கி²த்தது⁴ரதா’’தி வுத்தங். யதா² பன தஜ்ஜாதிகே உத³கஸம்பி⁴ன்னட்டா²னே து⁴ரவாஹகோ³ணங் ‘‘க³ண்ஹதா²’’தி வத³ந்தி, ஸோ ஜாணுனா பூ⁴மிங் உப்பீளெத்வாபி து⁴ரங் வஹதி, பூ⁴மியங் பதிதுங் ந தே³தி, ஏவமேவ வீரியங் குஸலகம்மகரணட்டா²னே து⁴ரங் ந நிக்கி²பதி பக்³க³ண்ஹாதி, தஸ்மா ‘‘து⁴ரஸம்பக்³கா³ஹோ’’தி வுத்தங். பக்³க³ஹலக்க²ணே இந்த³ட்ட²ங் காரேதீதி வீரியிந்த்³ரியங். கோஸஜ்ஜே ந கம்பதீதி வீரியப³லங். யாதா²வனிய்யானிககுஸலவாயாமதாய ஸம்மாவாயாமோ.

    ‘‘Kāmaṃ taco ca nhāru ca, aṭṭhi ca avasissatū’’ti (a. ni. 2.5) evaṃ pavattikāle asithilaparakkamavasena asithilaparakkamatā, thiraparakkamo daḷhaparakkamoti attho. Yasmā panetaṃ vīriyaṃ kusalakammakaraṇaṭṭhāne chandaṃ na nikkhipati, dhuraṃ na nikkhipati, na otāreti na vissajjeti, anosakkitamānasataṃ āvahati, tasmā ‘‘anikkhittacchandatā anikkhittadhuratā’’ti vuttaṃ. Yathā pana tajjātike udakasambhinnaṭṭhāne dhuravāhagoṇaṃ ‘‘gaṇhathā’’ti vadanti, so jāṇunā bhūmiṃ uppīḷetvāpi dhuraṃ vahati, bhūmiyaṃ patituṃ na deti, evameva vīriyaṃ kusalakammakaraṇaṭṭhāne dhuraṃ na nikkhipati paggaṇhāti, tasmā ‘‘dhurasampaggāho’’ti vuttaṃ. Paggahalakkhaṇe indaṭṭhaṃ kāretīti vīriyindriyaṃ. Kosajje na kampatīti vīriyabalaṃ. Yāthāvaniyyānikakusalavāyāmatāya sammāvāyāmo.

    தந்தீ³தி ஜாதிஆலஸியங். தந்தி³யனாதி தந்தி³யனாகாரோ. தந்தி³மனகதாதி தந்தி³யா அபி⁴பூ⁴தசித்ததா. அலஸஸ்ஸ பா⁴வோ ஆலஸ்யங், ஆலஸ்யாயனாகாரோ ஆலஸ்யாயனா. ஆலஸ்யாயிதஸ்ஸ பா⁴வோ ஆலஸ்யாயிதத்தங். இதி ஸப்³பே³ஹி இமேஹி பதே³ஹி கிலேஸவஸேன காயாலஸியங் கதி²தங்.

    Tandīti jātiālasiyaṃ. Tandiyanāti tandiyanākāro. Tandimanakatāti tandiyā abhibhūtacittatā. Alasassa bhāvo ālasyaṃ, ālasyāyanākāro ālasyāyanā. Ālasyāyitassa bhāvo ālasyāyitattaṃ. Iti sabbehi imehi padehi kilesavasena kāyālasiyaṃ kathitaṃ.

    வஞ்சனிகா சரியாதி வஞ்சனிகா கிரியா. மா மங் ஜஞ்ஞாதி வாசங் பா⁴ஸதீதி ஜானங்யேவ பண்ணத்திங் வீதிக்கமந்தோ பி⁴க்கு² பா⁴ரியங் கரோதி, அம்ஹாகங் பன வீதிக்கமட்டா²னங் நாம நத்தீ²தி உபஸந்தோ விய பா⁴ஸதி. காயேன பரக்கமதீதி ‘‘மயா கதங் இத³ங் பாபகம்மங் மா கேசி ஜானிங்ஸூ’’தி காயேன வத்தங் கரோதி. விஜ்ஜமானதோ³ஸபடிச்சா²த³னதோ சக்கு²மோஹனமாயா வியாதி மாயா, மாயாவினோ பா⁴வோ மாயாவிதா. கத்வா பாபங் புன படிச்சா²த³னதோ அதி அஸ்ஸரதி ஏதாய ஸத்தோதி அச்சஸரா. காயவாசாகிரியாஹி அஞ்ஞதா² த³ஸ்ஸனதோ வஞ்சேதீதி வஞ்சனா. ஏதாய ஸத்தா நிகரொந்தீதி நிகதி, மிச்சா² கரொந்தீதி அத்தோ². ‘‘நாஹங் ஏவங் கரோமீ’’தி பாபானங் நிக்கி²பனதோ நிகிரணா. ‘‘நாஹங் ஏவங் கரோமீ’’தி பரிவஜ்ஜனதோ பரிஹரணா. காயாதீ³ஹி ஸங்வரணதோ கூ³ஹனா. ஸப்³ப³தோ பா⁴கே³ன கூ³ஹனா பரிகூ³ஹனா. திணபண்ணேஹி விய கூ³த²ங் காயவசீகம்மேஹி பாபங் சா²தி³யதீதி சா²த³னா. ஸப்³ப³தோ பா⁴கே³ன சா²த³னா பரிச்சா²த³னா. ந உத்தானங் கத்வா த³ஸ்ஸேதீதி அனுத்தானீகம்மங். ந பாகடங் கத்வா த³ஸ்ஸேதீதி அனாவிகம்மங். ஸுட்டு² சா²த³னா வொச்சா²த³னா. கதபாபபடிச்சா²த³னவஸேன புனபி பாபஸ்ஸ கரணதோ பாபகிரியா. அயங் வுச்சதீதி அயங் கதபடிச்சா²த³னலக்க²ணா மாயா நாம வுச்சதி. யாய ஸமன்னாக³தோ புக்³க³லோ ப⁴ஸ்மாபடிச்ச²ன்னோ விய அங்கா³ரோ, உத³கபடிச்ச²ன்னோ விய கா²ணு, பிலோதிகாய பலிவேடி²தங் விய ச ஸத்த²ங் ஹோதி. அதிவேலங் த³ந்தவித³ங்ஸகங் ஹஸதீதி பமாணாதிக்கந்தங் த³ந்தங் விவரித்வா பரேஸங் த³ஸ்ஸெத்வா ஹாஸங் ஸோமனஸ்ஸங் உப்பாதெ³த்வா ஹஸதி.

    Vañcanikā cariyāti vañcanikā kiriyā. Mā maṃ jaññāti vācaṃ bhāsatīti jānaṃyeva paṇṇattiṃ vītikkamanto bhikkhu bhāriyaṃ karoti, amhākaṃ pana vītikkamaṭṭhānaṃ nāma natthīti upasanto viya bhāsati. Kāyena parakkamatīti ‘‘mayā kataṃ idaṃ pāpakammaṃ mā keci jāniṃsū’’ti kāyena vattaṃ karoti. Vijjamānadosapaṭicchādanato cakkhumohanamāyā viyāti māyā, māyāvino bhāvo māyāvitā. Katvā pāpaṃ puna paṭicchādanato ati assarati etāya sattoti accasarā. Kāyavācākiriyāhi aññathā dassanato vañcetīti vañcanā. Etāya sattā nikarontīti nikati, micchā karontīti attho. ‘‘Nāhaṃ evaṃ karomī’’ti pāpānaṃ nikkhipanato nikiraṇā. ‘‘Nāhaṃ evaṃ karomī’’ti parivajjanato pariharaṇā. Kāyādīhi saṃvaraṇato gūhanā. Sabbato bhāgena gūhanā parigūhanā. Tiṇapaṇṇehi viya gūthaṃ kāyavacīkammehi pāpaṃ chādiyatīti chādanā. Sabbato bhāgena chādanā paricchādanā. Na uttānaṃ katvā dassetīti anuttānīkammaṃ. Na pākaṭaṃ katvā dassetīti anāvikammaṃ. Suṭṭhu chādanā vocchādanā. Katapāpapaṭicchādanavasena punapi pāpassa karaṇato pāpakiriyā. Ayaṃ vuccatīti ayaṃ katapaṭicchādanalakkhaṇā māyā nāma vuccati. Yāya samannāgato puggalo bhasmāpaṭicchanno viya aṅgāro, udakapaṭicchanno viya khāṇu, pilotikāya paliveṭhitaṃ viya ca satthaṃ hoti. Ativelaṃ dantavidaṃsakaṃ hasatīti pamāṇātikkantaṃ dantaṃ vivaritvā paresaṃ dassetvā hāsaṃ somanassaṃ uppādetvā hasati.

    காயிகா ச கி²ட்³டா³தி காயேன பவத்தா கீளா. ஏஸேவ நயோ வாசஸிகாயபி. ஹத்தீ²ஹிபி கீளந்தீதி ஹத்தீ²ஹி கீளிதத்தா²ய புரதோ தா⁴வனஆதா⁴வனபிட்ட²னிஸீத³னாதி³கீட்டா²ய கீளந்தி. ஏஸேவ நயோ அஸ்ஸரதே²ஸுபி. அட்ட²பதே³பி கீளந்தீதி ஏகேகாய பந்தியா அட்ட² அட்ட² பதா³னி அஸ்ஸாதி அட்ட²பத³ங், தஸ்மிங் அட்ட²பதே³. த³ஸபதே³பி ஏஸேவ நயோ. ஆகாஸேபீதி அட்ட²பத³த³ஸபதே³ஸு விய ஆகாஸேயேவ கீளந்தி. பரிஹாரபதே²பீதி பூ⁴மியங் நானாபத²மண்ட³லங் கத்வா தத்த² பரிஹரிதப்³ப³பத²ங் பரிஹரந்தா கீளந்தி. ஸந்திகாயபி கீளந்தீதி ஸந்திககீளாய கீளந்தி, ஏகஜ்ஜ²ங் ட²பிதா ஸாரியோ வா பாஸாணஸக்க²ராயோ வா அசாலெந்தா நகே²னேவ அபனெந்தி ச உபனெந்தி ச. ஸசே தத்த² காசி சலதி, பராஜயோ ஹோதீதி.

    Kāyikāca khiḍḍāti kāyena pavattā kīḷā. Eseva nayo vācasikāyapi. Hatthīhipi kīḷantīti hatthīhi kīḷitatthāya purato dhāvanaādhāvanapiṭṭhanisīdanādikīṭṭhāya kīḷanti. Eseva nayo assarathesupi. Aṭṭhapadepi kīḷantīti ekekāya pantiyā aṭṭha aṭṭha padāni assāti aṭṭhapadaṃ, tasmiṃ aṭṭhapade. Dasapadepi eseva nayo. Ākāsepīti aṭṭhapadadasapadesu viya ākāseyeva kīḷanti. Parihārapathepīti bhūmiyaṃ nānāpathamaṇḍalaṃ katvā tattha pariharitabbapathaṃ pariharantā kīḷanti. Santikāyapi kīḷantīti santikakīḷāya kīḷanti, ekajjhaṃ ṭhapitā sāriyo vā pāsāṇasakkharāyo vā acālentā nakheneva apanenti ca upanenti ca. Sace tattha kāci calati, parājayo hotīti.

    க²லிகாயாதி ஜூதப²லகே பாஸககீளாய கீளந்தி. க⁴டிகாயாதி க⁴டிகா வுச்சதி தீ³க⁴த³ண்ட³கேன ரஸ்ஸத³ண்ட³கங் பஹரணகீளா, தாய கீளந்தி. ஸலாகஹத்தே²னாதி லாகா²ய வா மஞ்ஜட்டி²யா வா பிட்டோ²த³கேன வா ஸலாகஹத்த²ங் தேமெத்வா ‘‘கிங் ஹோதூ’’தி பூ⁴மியங் வா பி⁴த்தியங் வா தங் பஹரித்வா ஹத்தி²அஸ்ஸாதி³ரூபானி த³ஸ்ஸெந்தா கீளந்தி. அக்கே²னாதி கு³ளேன. பங்கசீரேனாதி பங்கசீரங் வுச்சதி பண்ணனாளிகா, தங் த⁴மந்தா கீளந்தி. வங்ககேனாதி கா³மதா³ரகானங் கீளனகேன கு²த்³த³கனங்க³லேன. மொக்க²சிகாயாதி ஸம்பரிவத்தககீளாய, ஆகாஸே வா த³ண்ட³ங் க³ஹெத்வா பூ⁴மியங் வா ஸீஸங் ட²பெத்வா ஹெட்டு²பரியபா⁴வேன பரிவத்தந்தா கீளந்தீதி வுத்தங் ஹோதி. சிங்கு³லகேனாதி சிங்கு³லகங் வுச்சதி தாலபண்ணாதீ³ஹி கதங் வாதப்பஹாரேன பரிப்³ப⁴மனசக்கங், தேன கீளந்தி. பத்தாள்ஹகேனாதி பத்தாள்ஹகங் வுச்சதி பண்ணனாளி, தாய வாலிகாதீ³னி மினந்தா கீளந்தி. ரத²கேனாதி கு²த்³த³கரதே²ன. த⁴னுகேனாதி கு²த்³த³கத⁴னுனா. அக்க²ரிகாயாதி அக்க²ரிகா வுச்சதி ஆகாஸே வா பிட்டி²யங் வா அக்க²ரஜானநகீளா, தாய கீளந்தி. மனேஸிகாயாதி மனேஸிகா வுச்சதி மனஸா சிந்திதஜானநகீளா, தாய கீளந்தி. யதா²வஜ்ஜேனாதி யதா²வஜ்ஜங் வுச்சதி காணகுணிகு²ஜ்ஜாதீ³னங் யங் யங் வஜ்ஜங், தங் தங் பயோஜெத்வா த³ஸ்ஸனகீளா, தாய கீளந்தி. முக²பே⁴ரிகந்தி முக²ஸத்³தே³ன பே⁴ரீ விய வாத³னங். முகா²லம்ப³ரந்தி முகா²னுலித்தபே⁴ரிஸத்³த³கரணங். முக²டி³ண்டி³மகந்தி முகே²ன பஹதபே⁴ரிஸத்³த³கரணங். முக²வலிமகந்தி ஒட்ட²மங்ஸங் ஜிம்ஹங் கத்வா ஸத்³த³கரணங். ‘‘முக²தலிக’’ந்திபி பாடோ², முக²ங் பரிவத்தெத்வா த⁴மனங் . முக²பே⁴ருளகந்தி முகே²ன பே⁴ரிவாத³னங். நாடகந்தி அபி⁴னயங் த³ஸ்ஸெத்வா உக்³க³ண்ஹாபனங். ‘‘நட்டக’’ந்திபி பாடோ². லாபந்தி உக்குட்டி²தகரணங். கீ³தந்தி கா³யனங். த³வகம்மந்தி ஹஸ்ஸகீளாகரணங். அயங் வாசஸிகா கி²ட்³டா³தி அயங் கீளா வாசாய ஜாதா வசீத்³வாரே உப்பன்னா.

    Khalikāyāti jūtaphalake pāsakakīḷāya kīḷanti. Ghaṭikāyāti ghaṭikā vuccati dīghadaṇḍakena rassadaṇḍakaṃ paharaṇakīḷā, tāya kīḷanti. Salākahatthenāti lākhāya vā mañjaṭṭhiyā vā piṭṭhodakena vā salākahatthaṃ temetvā ‘‘kiṃ hotū’’ti bhūmiyaṃ vā bhittiyaṃ vā taṃ paharitvā hatthiassādirūpāni dassentā kīḷanti. Akkhenāti guḷena. Paṅkacīrenāti paṅkacīraṃ vuccati paṇṇanāḷikā, taṃ dhamantā kīḷanti. Vaṅkakenāti gāmadārakānaṃ kīḷanakena khuddakanaṅgalena. Mokkhacikāyāti samparivattakakīḷāya, ākāse vā daṇḍaṃ gahetvā bhūmiyaṃ vā sīsaṃ ṭhapetvā heṭṭhupariyabhāvena parivattantā kīḷantīti vuttaṃ hoti. Ciṅgulakenāti ciṅgulakaṃ vuccati tālapaṇṇādīhi kataṃ vātappahārena paribbhamanacakkaṃ, tena kīḷanti. Pattāḷhakenāti pattāḷhakaṃ vuccati paṇṇanāḷi, tāya vālikādīni minantā kīḷanti. Rathakenāti khuddakarathena. Dhanukenāti khuddakadhanunā. Akkharikāyāti akkharikā vuccati ākāse vā piṭṭhiyaṃ vā akkharajānanakīḷā, tāya kīḷanti. Manesikāyāti manesikā vuccati manasā cintitajānanakīḷā, tāya kīḷanti. Yathāvajjenāti yathāvajjaṃ vuccati kāṇakuṇikhujjādīnaṃ yaṃ yaṃ vajjaṃ, taṃ taṃ payojetvā dassanakīḷā, tāya kīḷanti. Mukhabherikanti mukhasaddena bherī viya vādanaṃ. Mukhālambaranti mukhānulittabherisaddakaraṇaṃ. Mukhaḍiṇḍimakanti mukhena pahatabherisaddakaraṇaṃ. Mukhavalimakanti oṭṭhamaṃsaṃ jimhaṃ katvā saddakaraṇaṃ. ‘‘Mukhatalika’’ntipi pāṭho, mukhaṃ parivattetvā dhamanaṃ . Mukhabheruḷakanti mukhena bherivādanaṃ. Nāṭakanti abhinayaṃ dassetvā uggaṇhāpanaṃ. ‘‘Naṭṭaka’’ntipi pāṭho. Lāpanti ukkuṭṭhitakaraṇaṃ. Gītanti gāyanaṃ. Davakammanti hassakīḷākaraṇaṃ. Ayaṃ vācasikā khiḍḍāti ayaṃ kīḷā vācāya jātā vacīdvāre uppannā.

    கேஸா ச மஸ்ஸு சாதிஆதீ³ஸு கேஸானங் கத்தரிகாய டா²னாதிரித்தானி அகத்வா கத்தரிகாய சே²த³னங் மஸ்ஸூனங் தா³டி²கங் ட²பெத்வா கப்பாஸனஞ்ச ஏகதோவண்டி³காதி³மாலா ச மூலக³ந்தா⁴தி³க³ந்தா⁴ ச ச²விகரணவிலேபனா ச. கீ³வாதீ³ஸு பிளந்த⁴னஆப⁴ரணா ச ஸீஸே படிமுஞ்சனபஸாத⁴னபிளந்த⁴னா ச ஸரீரனிவாஸனவிசித்ரவத்தா² ச ஸங்வேல்லியப³ந்த⁴னபஸாத⁴னஞ்ச. ‘‘பராஸன’’ந்திபி பாடோ². ஸீஸவேட²னபடஸங்கா²தவேட²னஞ்ச.

    Kesā ca massu cātiādīsu kesānaṃ kattarikāya ṭhānātirittāni akatvā kattarikāya chedanaṃ massūnaṃ dāṭhikaṃ ṭhapetvā kappāsanañca ekatovaṇḍikādimālā ca mūlagandhādigandhā ca chavikaraṇavilepanā ca. Gīvādīsu piḷandhanaābharaṇā ca sīse paṭimuñcanapasādhanapiḷandhanā ca sarīranivāsanavicitravatthā ca saṃvelliyabandhanapasādhanañca. ‘‘Parāsana’’ntipi pāṭho. Sīsaveṭhanapaṭasaṅkhātaveṭhanañca.

    உச்சா²த³னாதீ³ஸு மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²ந்ததா³ரகானங் ஸரீரக³ந்தோ⁴ த்³வாத³ஸமத்தவஸ்ஸகாலே நஸ்ஸதி, தேஸங் ஸரீரக³ந்த⁴ஹரணத்தா²ய க³ந்த⁴சுண்ணாதீ³ஹி உச்சா²தெ³ந்தி, ஏவரூபங் உச்சா²த³னங் ந வட்டதி. புஞ்ஞவந்தே பன தா³ரகே ஊரூஸு நிபஜ்ஜாபெத்வா தேலேன மக்கெ²த்வா ஹத்த²பாத³ஊருனாபி⁴ஆதீ³னங் ஸண்டா²னஸம்பாத³னத்த²ங் பரிமத்³த³ந்தி, ஏவரூபங் பரிமத்³த³னங் ந வட்டதி.

    Ucchādanādīsu mātukucchito nikkhantadārakānaṃ sarīragandho dvādasamattavassakāle nassati, tesaṃ sarīragandhaharaṇatthāya gandhacuṇṇādīhi ucchādenti, evarūpaṃ ucchādanaṃ na vaṭṭati. Puññavante pana dārake ūrūsu nipajjāpetvā telena makkhetvā hatthapādaūrunābhiādīnaṃ saṇṭhānasampādanatthaṃ parimaddanti, evarūpaṃ parimaddanaṃ na vaṭṭati.

    ந்ஹாபனந்தி தேஸங்யேவ தா³ரகானங் க³ந்தா⁴தீ³ஹி ந்ஹாபனங். ஸம்பா³ஹனந்தி மஹாமல்லானங் விய ஹத்த²பாதே³ முக்³க³ராதீ³ஹி பஹரித்வா பா³ஹுவட்³ட⁴னங். ஆதா³ஸந்தி யங்கிஞ்சி ஆதா³ஸங் பரிஹரிதுங் ந வட்டதி. அஞ்ஜனங் அலங்காரஞ்ஜனமேவ. மாலாதி ப³த்³த⁴மாலா வா அப³த்³த⁴மாலா வா. விலேபனந்தி யங்கிஞ்சி ச²விராக³கரணங். முக²சுண்ணகங் முக²லேபனந்தி முகே² காளபீளகாதீ³னங் ஹரணத்தா²ய மத்திகாகக்கங் தெ³ந்தி. தேன லோஹிதே சலிதே ஸாஸபகக்கங் தெ³ந்தி, தேன தோ³ஸே கா²தி³தே திலகக்கங் தெ³ந்தி, தேன லோஹிதே ஸன்னிஸின்னே ஹலித்³தி³கக்கங் தெ³ந்தி, தேன ச²விவண்ணே ஆரூள்ஹே முக²சுண்ணகேன முக²ங் சுண்ணெந்தி, தங் ஸப்³ப³ங் ந வட்டதி.

    Nhāpananti tesaṃyeva dārakānaṃ gandhādīhi nhāpanaṃ. Sambāhananti mahāmallānaṃ viya hatthapāde muggarādīhi paharitvā bāhuvaḍḍhanaṃ. Ādāsanti yaṃkiñci ādāsaṃ pariharituṃ na vaṭṭati. Añjanaṃ alaṅkārañjanameva. Mālāti baddhamālā vā abaddhamālā vā. Vilepananti yaṃkiñci chavirāgakaraṇaṃ. Mukhacuṇṇakaṃ mukhalepananti mukhe kāḷapīḷakādīnaṃ haraṇatthāya mattikākakkaṃ denti. Tena lohite calite sāsapakakkaṃ denti, tena dose khādite tilakakkaṃ denti, tena lohite sannisinne haliddikakkaṃ denti, tena chavivaṇṇe ārūḷhe mukhacuṇṇakena mukhaṃ cuṇṇenti, taṃ sabbaṃ na vaṭṭati.

    ஹத்த²ப³ந்தா⁴தீ³ஸு ஹத்தே² விசித்ரஸங்க²கபாலாதீ³னி ப³ந்தி⁴த்வா விசரந்தி, தங் வா அஞ்ஞங் வா ஸப்³ப³ம்பி ஹத்தா²ப⁴ரணங் ந வட்டதி. அபரே ஸிக²ங் ப³ந்தி⁴த்வா விசரந்தி, ஸுவண்ணசீரகமுத்தாவளிஆதீ³ஹி ச தங் பரிக்கி²பந்தி, தங் ஸப்³ப³ங் ந வட்டதி. அபரே சதுஹத்த²த³ண்ட³ங் வா அஞ்ஞங் வா பன அலங்கதத³ண்ட³கங் க³ஹெத்வா விசரந்தி , ததா² இத்தி²புரிஸரூபாதி³விசித்தங் பே⁴ஸஜ்ஜனாளிகங் ஸுபரிக்கி²த்தங் வாமபஸ்ஸே ஓலக்³கெ³ந்தி, அபரே அனேகசித்ரகோஸங் அதிதிகி²ணங் அஸிங், பஞ்சவண்ணஸுத்தஸிப்³பி³தங் மகரத³ந்தகாதி³விசித்தங் ச²த்தங், ஸுவண்ணரஜதாதி³விசித்ரா மோரபிஞ்சா²தி³பரிக்கி²த்தா உபாஹனா, கேசி ரதனமத்தாயாமங் சதுரங்கு³லவித்த²தங் கேஸந்தபரிச்சே²த³ங் த³ஸ்ஸெத்வா மேக⁴முகே² விஜ்ஜுலதங் விய நலாடே உண்ஹீஸபட்டங் ப³ந்தி⁴த்வா சூளாமணிங் தா⁴ரெந்தி, சாமரவாலபீ³ஜனிங் தா⁴ரெந்தி, தங் ஸப்³ப³ங் ந வட்டதி.

    Hatthabandhādīsu hatthe vicitrasaṅkhakapālādīni bandhitvā vicaranti, taṃ vā aññaṃ vā sabbampi hatthābharaṇaṃ na vaṭṭati. Apare sikhaṃ bandhitvā vicaranti, suvaṇṇacīrakamuttāvaḷiādīhi ca taṃ parikkhipanti, taṃ sabbaṃ na vaṭṭati. Apare catuhatthadaṇḍaṃ vā aññaṃ vā pana alaṅkatadaṇḍakaṃ gahetvā vicaranti , tathā itthipurisarūpādivicittaṃ bhesajjanāḷikaṃ suparikkhittaṃ vāmapasse olaggenti, apare anekacitrakosaṃ atitikhiṇaṃ asiṃ, pañcavaṇṇasuttasibbitaṃ makaradantakādivicittaṃ chattaṃ, suvaṇṇarajatādivicitrā morapiñchādiparikkhittā upāhanā, keci ratanamattāyāmaṃ caturaṅgulavitthataṃ kesantaparicchedaṃ dassetvā meghamukhe vijjulataṃ viya nalāṭe uṇhīsapaṭṭaṃ bandhitvā cūḷāmaṇiṃ dhārenti, cāmaravālabījaniṃ dhārenti, taṃ sabbaṃ na vaṭṭati.

    இமஸ்ஸ வா பூதிகாயஸ்ஸாதி இமஸ்ஸ சாதுமஹாபூ⁴தமயஸ்ஸ குணபஸரீரஸ்ஸ. கேளனாதி கீளாபனா . பரிகேளனாதி ஸப்³ப³தோ பா⁴கே³ன கீளாபனா. கே³தி⁴ததாதி அபி⁴கங்கி²ததா. கே³தி⁴தத்தந்தி கி³த்³த⁴பா⁴வோ அபி⁴கங்கி²தபா⁴வோ. சபலதாதி அலங்காரகரணங். சாபல்யந்தி சபலபா⁴வங்.

    Imassa vā pūtikāyassāti imassa cātumahābhūtamayassa kuṇapasarīrassa. Keḷanāti kīḷāpanā . Parikeḷanāti sabbato bhāgena kīḷāpanā. Gedhitatāti abhikaṅkhitatā. Gedhitattanti giddhabhāvo abhikaṅkhitabhāvo. Capalatāti alaṅkārakaraṇaṃ. Cāpalyanti capalabhāvaṃ.

    ஸவிபூ⁴ஸந்திஆதீ³ஸு விபூ⁴ஸாய ஸஹ ஸவிபூ⁴ஸங். ச²விராக³கரணஸங்கா²தேன பரிவாரேன ஸஹ ஸபரிவாரங். பரிப⁴ண்டே³ன ஸஹ ஸபரிப⁴ண்ட³ங். பரிக்கா²ரேன ஸஹ ஸபரிக்கா²ரங்.

    Savibhūsantiādīsu vibhūsāya saha savibhūsaṃ. Chavirāgakaraṇasaṅkhātena parivārena saha saparivāraṃ. Paribhaṇḍena saha saparibhaṇḍaṃ. Parikkhārena saha saparikkhāraṃ.

    162. ஆத²ப்³ப³ணந்தி ஆத²ப்³ப³ணிகமந்தப்பயோக³ங். ஸுபினந்தி ஸுபினஸத்த²ங். லக்க²ணந்தி மணிலக்க²ணாதி³ங். நோ வித³ஹேதி நப்பயோஜெய்ய. விருதஞ்சாதி மிகா³தீ³னங் வட்டெத்வா வஸ்ஸிதங்.

    162.Āthabbaṇanti āthabbaṇikamantappayogaṃ. Supinanti supinasatthaṃ. Lakkhaṇanti maṇilakkhaṇādiṃ. No vidaheti nappayojeyya. Virutañcāti migādīnaṃ vaṭṭetvā vassitaṃ.

    ஆத²ப்³ப³ணிகாதி பரூபகா⁴தமந்தஜானநகா. ஆத²ப்³ப³ணங் பயோஜெந்தீதி ஆத²ப்³ப³ணிகா கிர ஸத்தாஹங் அலோணகங் பு⁴ஞ்ஜித்வா த³ப்³பே³ அத்த²ரித்வா பத²வியங் ஸயமானா தபங் சரித்வா ஸத்தமே தி³வஸே ஸுஸானபூ⁴மிங் ஸஜ்ஜெத்வா ஸத்தமே பதே³ ட²த்வா ஹத்த²ங் வட்டெத்வா வட்டெத்வா முகே²ன விஜ்ஜங் பரிஜப்பந்தி, அத² தேஸங் கம்மங் ஸமிஜ்ஜ²தி. ஏவரூபங் ஸந்தா⁴ய ‘‘ஆத²ப்³ப³ணங் பயோஜெந்தீ’’தி ஆஹ. தத்த² பயோஜெந்தீதி யுத்தப்பயுத்தா ஹொந்தி. நக³ரே வா ருத்³தே⁴தி நக³ரே ஸமந்ததோ ருந்தி⁴த்வா ஆவரித்வா க³ஹிதே. ஸங்கா³மே வா பச்சுபட்டி²தேதி ரணே உபக³ந்த்வா டி²தே. பச்சத்தி²கேஸு பச்சாமித்தேஸூதி படாணீபூ⁴தேஸு வேரீஸு. ஈதிங் உப்பாதெ³ந்தீதி ஸரீரசலனங் கம்பனங், தஸ்ஸ உப்பாத³னங் கரொந்தி. உபத்³த³வந்தி காயபீளனங் கரொந்தி. ரோக³ந்தி ப்³யாதி⁴ங். பஜ்ஜரகந்தி ஜரங். ஸூலந்தி உத்³து⁴மாதகங். விஸூசிகந்தி விஜ்ஜ²னங். பக்க²ந்தி³கந்தி லோஹிதபக்க²ந்தி³கங். கரொந்தீதி உப்பாதெ³ந்தி.

    Āthabbaṇikāti parūpaghātamantajānanakā. Āthabbaṇaṃ payojentīti āthabbaṇikā kira sattāhaṃ aloṇakaṃ bhuñjitvā dabbe attharitvā pathaviyaṃ sayamānā tapaṃ caritvā sattame divase susānabhūmiṃ sajjetvā sattame pade ṭhatvā hatthaṃ vaṭṭetvā vaṭṭetvā mukhena vijjaṃ parijappanti, atha tesaṃ kammaṃ samijjhati. Evarūpaṃ sandhāya ‘‘āthabbaṇaṃ payojentī’’ti āha. Tattha payojentīti yuttappayuttā honti. Nagare vā ruddheti nagare samantato rundhitvā āvaritvā gahite. Saṅgāme vā paccupaṭṭhiteti raṇe upagantvā ṭhite. Paccatthikesu paccāmittesūti paṭāṇībhūtesu verīsu. Ītiṃ uppādentīti sarīracalanaṃ kampanaṃ, tassa uppādanaṃ karonti. Upaddavanti kāyapīḷanaṃ karonti. Roganti byādhiṃ. Pajjarakanti jaraṃ. Sūlanti uddhumātakaṃ. Visūcikanti vijjhanaṃ. Pakkhandikanti lohitapakkhandikaṃ. Karontīti uppādenti.

    ஸுபினபாட²காதி ஸுபினப்³யாகரணகா. ஆதி³ஸந்தீதி ப்³யாகரொந்தி. யோ புப்³ப³ண்ஹஸமயங் ஸுபினங் பஸ்ஸதீதிஆதீ³ஸு அச்சந்தஸங்யோகே³ உபயோக³வசனங், புப்³ப³ண்ஹஸமயேதி அத்தோ². ஏவங் விபாகோ ஹோதீதி இட்டா²னிட்ட²வஸேன ஏவரூபோ விபாகோ ஹோதி. அவகுஜ்ஜ நிபன்னோதி அதோ⁴முகோ² ஹுத்வா நிபன்னோ பஸ்ஸதி. ஏவங் ஸுபினபாட²கா ஸுபினங் ஆதி³ஸந்தி.

    Supinapāṭhakāti supinabyākaraṇakā. Ādisantīti byākaronti. Yo pubbaṇhasamayaṃ supinaṃ passatītiādīsu accantasaṃyoge upayogavacanaṃ, pubbaṇhasamayeti attho. Evaṃ vipāko hotīti iṭṭhāniṭṭhavasena evarūpo vipāko hoti. Avakujja nipannoti adhomukho hutvā nipanno passati. Evaṃ supinapāṭhakā supinaṃ ādisanti.

    தஞ்ச பன ஸுபினங் பஸ்ஸந்தோ சதூஹி காரணேஹி பஸ்ஸதி தா⁴துக்கோ²ப⁴தோ வா அனுபூ⁴தபுப்³ப³தோ வா தே³வதோபஸங்ஹாரதோ வா புப்³ப³னிமித்ததோ வாதி. தத்த² பித்தாதீ³னங் கோ²ப⁴கரணபச்சயயோகே³ன கு²பி⁴ததா⁴துகோ தா⁴துக்கோ²ப⁴தோ ஸுபினங் பஸ்ஸதி, பஸ்ஸந்தோ ச நானாவித⁴ங் ஸுபினங் பஸ்ஸதி. அனுபூ⁴தபுப்³ப³தோ பஸ்ஸந்தோ புப்³பே³ அனுபூ⁴தபுப்³ப³ங் ஆரம்மணங் பஸ்ஸதி. தே³வதோபஸங்ஹாரதோ பஸ்ஸந்தோ தே³வதானங் ஆனுபா⁴வேன ஆரம்மணானி பஸ்ஸதி. புப்³ப³னிமித்ததோ பஸ்ஸந்தோ புஞ்ஞாபுஞ்ஞவஸேன உப்பஜ்ஜிதுகாமஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ வா அனத்த²ஸ்ஸ வா புப்³ப³னிமித்தபூ⁴தங் ஸுபினங் பஸ்ஸதி . தத்த² யங் தா⁴துக்கோ²ப⁴தோ அனுபூ⁴தபுப்³ப³தோ ச ஸுபினங் பஸ்ஸதி, ந தங் ஸச்சங் ஹோதி. யங் தே³வதோபஸங்ஹாரதோ பஸ்ஸதி, தங் ஸச்சங் வா ஹோதி அலிகங் வா. குத்³தா⁴ ஹி தே³வதா உபாயேன வினாஸேதுகாமா விபரீதம்பி கத்வா த³ஸ்ஸெந்தி. யங் பன புப்³ப³னிமித்ததோ பஸ்ஸதி, தங் ஏகந்தஸச்சமேவ ஹோதி. ஏதேஸங் சதுன்னங் மூலகாரணானங் ஸங்ஸக்³க³பே⁴த³தோபி ஸுபினபே⁴தோ³ ஹோதியேவ. தஞ்ச பனேதங் சதுப்³பி³த⁴ங் ஸுபினங் ஸெக்க²புது²ஜ்ஜனாவ பஸ்ஸந்தி அப்பஹீனவிபல்லாஸத்தா. அஸெக்கா² ந பஸ்ஸந்தி பஹீனவிபல்லாஸத்தா.

    Tañca pana supinaṃ passanto catūhi kāraṇehi passati dhātukkhobhato vā anubhūtapubbato vā devatopasaṃhārato vā pubbanimittato vāti. Tattha pittādīnaṃ khobhakaraṇapaccayayogena khubhitadhātuko dhātukkhobhato supinaṃ passati, passanto ca nānāvidhaṃ supinaṃ passati. Anubhūtapubbato passanto pubbe anubhūtapubbaṃ ārammaṇaṃ passati. Devatopasaṃhārato passanto devatānaṃ ānubhāvena ārammaṇāni passati. Pubbanimittato passanto puññāpuññavasena uppajjitukāmassa atthassa vā anatthassa vā pubbanimittabhūtaṃ supinaṃ passati . Tattha yaṃ dhātukkhobhato anubhūtapubbato ca supinaṃ passati, na taṃ saccaṃ hoti. Yaṃ devatopasaṃhārato passati, taṃ saccaṃ vā hoti alikaṃ vā. Kuddhā hi devatā upāyena vināsetukāmā viparītampi katvā dassenti. Yaṃ pana pubbanimittato passati, taṃ ekantasaccameva hoti. Etesaṃ catunnaṃ mūlakāraṇānaṃ saṃsaggabhedatopi supinabhedo hotiyeva. Tañca panetaṃ catubbidhaṃ supinaṃ sekkhaputhujjanāva passanti appahīnavipallāsattā. Asekkhā na passanti pahīnavipallāsattā.

    கிங் பனேதங் பஸ்ஸந்தோ ஸுத்தோ பஸ்ஸதி, உதா³ஹு படிபு³த்³தோ⁴, உதா³ஹு நேவ ஸுத்தோ ந படிபு³த்³தோ⁴தி? கிஞ்செத்த² – யதி³ தாவ ஸுத்தோ பஸ்ஸதி, அபி⁴த⁴ம்மவிரோதோ⁴ ஆபஜ்ஜதி. ப⁴வங்க³சித்தேன ஹி ஸுபதி, தங் ரூபனிமித்தாதி³ஆரம்மணங் ராகா³தி³ஸம்பயுத்தங் வா ந ஹோதி, ஸுபினங் பஸ்ஸந்தஸ்ஸ ச ஈதி³ஸானி சித்தானி உப்பஜ்ஜந்தி. அத² படிபு³த்³தோ⁴ பஸ்ஸதி, வினயவிரோதோ⁴ ஆபஜ்ஜதி. யஞ்ஹி படிபு³த்³தோ⁴ பஸ்ஸதி, தங் ஸப்³போ³ஹாரிகசித்தேன பஸ்ஸதி, ஸப்³போ³ஹாரிகசித்தேன ச கதே வீதிக்கமே அனாபத்தி நாம நத்தி², ஸுபினங் பஸ்ஸந்தேன பன கதே வீதிக்கமே ஏகந்தங் அனாபத்தி ஏவ. அத² நேவ ஸுத்தோ ந படிபு³த்³தோ⁴ பஸ்ஸதி, கோ நாம பஸ்ஸதி. ஏவஞ்ச ஸதி ஸுபினஸ்ஸ அபா⁴வோவ ஆபஜ்ஜதி, ந அபா⁴வோ. கஸ்மா? யஸ்மா கபினித்³தா³பரேதோ பஸ்ஸதி. வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘மஜ்ஜூ²பக³தோ, மஹாராஜ, கபினித்³தா³பரேதோ ஸுபினங் பஸ்ஸதீ’’தி (மி॰ ப॰ 5.3.5).

    Kiṃ panetaṃ passanto sutto passati, udāhu paṭibuddho, udāhu neva sutto na paṭibuddhoti? Kiñcettha – yadi tāva sutto passati, abhidhammavirodho āpajjati. Bhavaṅgacittena hi supati, taṃ rūpanimittādiārammaṇaṃ rāgādisampayuttaṃ vā na hoti, supinaṃ passantassa ca īdisāni cittāni uppajjanti. Atha paṭibuddho passati, vinayavirodho āpajjati. Yañhi paṭibuddho passati, taṃ sabbohārikacittena passati, sabbohārikacittena ca kate vītikkame anāpatti nāma natthi, supinaṃ passantena pana kate vītikkame ekantaṃ anāpatti eva. Atha neva sutto na paṭibuddho passati, ko nāma passati. Evañca sati supinassa abhāvova āpajjati, na abhāvo. Kasmā? Yasmā kapiniddāpareto passati. Vuttañhetaṃ – ‘‘majjhūpagato, mahārāja, kapiniddāpareto supinaṃ passatī’’ti (mi. pa. 5.3.5).

    கபினித்³தா³பரேதோதி மக்கடனித்³தா³ய யுத்தோ. யதா² ஹி மக்கடஸ்ஸ நித்³தா³ லஹுபரிவத்தா ஹோதி, ஏவங் யா நித்³தா³ புனப்புனங் குஸலாதி³சித்தவோகிண்ணத்தா லஹுவிபரிவத்தா. யஸ்ஸா பவத்தியங் புனப்புனங் ப⁴வங்க³தோ உத்தரணங் ஹோதி, தாய யுத்தோ ஸுபினங் பஸ்ஸதி. தேனாயங் ஸுபினோ குஸலோபி ஹோதி அகுஸலோபி அப்³யாகதோபி. தத்த² ஸுபினந்தே சேதியவந்த³னத⁴ம்மஸ்ஸவனத⁴ம்மதே³ஸனாதீ³னி கரொந்தஸ்ஸ குஸலோ, பாணாதிபாதாதீ³னி கரொந்தஸ்ஸ அகுஸலோ, த்³வீஹி அந்தேஹி முத்தோ ஆவஜ்ஜனததா³ரம்மணக்க²ணே அப்³யாகதோதி வேதி³தப்³போ³. ஸ்வாயங் து³ப்³ப³லவத்து²கத்தா சேதனாய படிஸந்தி⁴ங் ஆகட்³டி⁴துங் அஸமத்தோ², பவத்தே பன அஞ்ஞேஹி குஸலாகுஸலேஹி உபத்த²ம்பி⁴தோ விபாகங் தே³தி.

    Kapiniddāparetoti makkaṭaniddāya yutto. Yathā hi makkaṭassa niddā lahuparivattā hoti, evaṃ yā niddā punappunaṃ kusalādicittavokiṇṇattā lahuviparivattā. Yassā pavattiyaṃ punappunaṃ bhavaṅgato uttaraṇaṃ hoti, tāya yutto supinaṃ passati. Tenāyaṃ supino kusalopi hoti akusalopi abyākatopi. Tattha supinante cetiyavandanadhammassavanadhammadesanādīni karontassa kusalo, pāṇātipātādīni karontassa akusalo, dvīhi antehi mutto āvajjanatadārammaṇakkhaṇe abyākatoti veditabbo. Svāyaṃ dubbalavatthukattā cetanāya paṭisandhiṃ ākaḍḍhituṃ asamattho, pavatte pana aññehi kusalākusalehi upatthambhito vipākaṃ deti.

    மணிலக்க²ணாதீ³ஸு ஏவரூபோ மணி பஸத்தோ², ஏவரூபோ அபஸத்தோ², ஸாமினோ ஆரொக்³யஇஸ்ஸரியாதீ³னங் ஹேது ஹோதி, ந ஹோதீதி ஏவங் வண்ணஸண்டா²னாதி³வஸேன மணிஆதீ³னங் லக்க²ணங் ஆதி³ஸந்தீதி அத்தோ². தத்த² ஆவுத⁴லக்க²ணந்தி ட²பெத்வா அஸிஆதீ³னி அவஸேஸங் ஆவுத⁴ங் . இத்தி²லக்க²ணாதீ³னிபி யம்ஹி குலே இத்தி²புரிஸாத³யோ வஸந்தி, தஸ்ஸ வுத்³தி⁴ஹானிவஸேனேவ வேதி³தப்³பா³னி. அஜலக்க²ணாதீ³ஸு பன ‘‘ஏவரூபானங் அஜாதீ³னங் மங்ஸங் கா²தி³தப்³ப³ங், ஏவரூபானங் ந கா²தி³தப்³ப³’’ந்தி அயம்பி விஸேஸோ வேதி³தப்³போ³.

    Maṇilakkhaṇādīsu evarūpo maṇi pasattho, evarūpo apasattho, sāmino ārogyaissariyādīnaṃ hetu hoti, na hotīti evaṃ vaṇṇasaṇṭhānādivasena maṇiādīnaṃ lakkhaṇaṃ ādisantīti attho. Tattha āvudhalakkhaṇanti ṭhapetvā asiādīni avasesaṃ āvudhaṃ . Itthilakkhaṇādīnipi yamhi kule itthipurisādayo vasanti, tassa vuddhihānivaseneva veditabbāni. Ajalakkhaṇādīsu pana ‘‘evarūpānaṃ ajādīnaṃ maṃsaṃ khāditabbaṃ, evarūpānaṃ na khāditabba’’nti ayampi viseso veditabbo.

    அபி செத்த² கோ³தா⁴ய லக்க²ணே சித்தகம்மபிளந்த⁴னாதீ³ஸுபி ‘‘ஏவரூபாய கோ³தா⁴ய ஸதி இத³ங் நாம ஹோதீ’’தி அயம்பி விஸேஸோ வேதி³தப்³போ³. கண்ணிகாலக்க²ணங் பிளந்த⁴னகண்ணிகாயபி கே³ஹகண்ணிகாயபி வஸேன வேதி³தப்³ப³ங். கச்ச²பலக்க²ணம்பி கோ³த⁴லக்க²ணஸதி³ஸமேவ. மிக³லக்க²ணங் ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகங் ஸப்³ப³சதுப்பதா³னங் லக்க²ணவஸேன வுத்தங். ஏவங் லக்க²ணபாட²கா லக்க²ணங் ஆதி³ஸந்தீதி ஏவங் லக்க²ணஸத்த²வாசகா லக்க²ணங் ஆதி³ஸந்தி கதெ²ந்தி.

    Api cettha godhāya lakkhaṇe cittakammapiḷandhanādīsupi ‘‘evarūpāya godhāya sati idaṃ nāma hotī’’ti ayampi viseso veditabbo. Kaṇṇikālakkhaṇaṃ piḷandhanakaṇṇikāyapi gehakaṇṇikāyapi vasena veditabbaṃ. Kacchapalakkhaṇampi godhalakkhaṇasadisameva. Migalakkhaṇaṃ sabbasaṅgāhikaṃ sabbacatuppadānaṃ lakkhaṇavasena vuttaṃ. Evaṃ lakkhaṇapāṭhakā lakkhaṇaṃ ādisantīti evaṃ lakkhaṇasatthavācakā lakkhaṇaṃ ādisanti kathenti.

    நக்க²த்தானீதி கத்திகாதீ³னி அட்ட²வீஸதி நக்க²த்தானி. இமினா நக்க²த்தேன க⁴ரப்பவேஸோ காதப்³போ³தி கே³ஹப்பவேஸமங்க³லங் காதப்³ப³ங். மகுடங் ப³ந்தி⁴தப்³ப³ந்தி பஸாத⁴னமங்க³லங் காதப்³ப³ங். வாரெய்யந்தி ‘‘இமஸ்ஸ தா³ரகஸ்ஸ அஸுககுலதோ அஸுகனக்க²த்தேன தா³ரிகங் ஆனேதா²’’தி ஆவாஹகரணஞ்ச ‘‘இமங் தா³ரிகங் அஸுகஸ்ஸ நாம தா³ரகஸ்ஸ அஸுகனக்க²த்தேன தே³த², ஏவங் ஏதேஸங் வுட்³டி⁴ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி விவாஹகரணஞ்ச வத்வா வாரெய்யஸங்கா²தங் ஆவாஹவிவாஹமங்க³லங் காதப்³ப³ந்தி ஆதி³ஸந்தி. பீ³ஜனீஹாரோதி பீ³ஜானங் வப்பத்தா²ய ப³ஹி நீஹரணங். ‘‘நிஹரோ’’திபி பாளி. மிக³வாக்கந்தி இத³ங் ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகனாமங், ஸப்³ப³ஸகுணசதுப்பதா³னங் ருதஞாணவஸேனேவ வுத்தங். மிக³வாக்கபாட²காதி ஸகுந்தசதுப்பதா³னங் ஸத்³த³ப்³யாகரணகா. மிக³வாக்கங் ஆதி³ஸந்தீதி தேஸங் ஸத்³த³ங் ஸுத்வா ப்³யாகரொந்தி. ருதந்தி ஸத்³த³ங். ‘‘ருத³’’ந்தி வா பாளி. வஸ்ஸிதந்தி வாசங். க³ப்³ப⁴கரணீயாதி வினஸ்ஸமானஸ்ஸ க³ப்³ப⁴ஸ்ஸ புன அவினாஸாய ஓஸத⁴தா³னேன க³ப்³ப⁴ஸண்டா²னகாரகா. க³ப்³போ⁴ ஹி வாதேன பாணகேஹி கம்முனா சாதி தீஹி காரணேஹி வினஸ்ஸதி. தத்த² வாதேன வினஸ்ஸந்தே வாதவினாஸனங் ஸீதலங் பே⁴ஸஜ்ஜங் தே³தி. பாணகேஹி வினஸ்ஸந்தே பாணகானங் படிகம்மங் கரோதி. கம்முனா வினஸ்ஸந்தே பன பு³த்³தா⁴பி படிபா³ஹிதுங் ந ஸக்கொந்தி. தஸ்மா ந தங் இத⁴ க³ஹிதங். ஸாலாகியந்தி ஸலாகவேஜ்ஜகம்மங். ஸல்லகத்தியந்தி ஸல்லகத்தவேஜ்ஜகம்மங். காயதிகிச்ச²ந்தி மூலபே⁴ஸஜ்ஜாதீ³னி யோஜெத்வா காயதிகிச்ச²வேஜ்ஜகம்மங். பூ⁴தியந்தி பூ⁴தவேஜ்ஜகம்மங். கோமாரப⁴ச்சந்தி கோமாரகவேஜ்ஜகம்மங். குஹாதி விம்ஹாபகா. த²த்³தா⁴தி தா³ருக்க²ந்த⁴ங் விய த²த்³த⁴ஸரீரா. லபாதி பச்சயபடிப³த்³த⁴வசனகா. ஸிங்கி³தி மண்ட³னபகதிகா. உன்னளாதி உக்³க³தமானநளா. அஸமாஹிதாதி உபசாரப்பனாஸமாதி⁴விரஹிதா.

    Nakkhattānīti kattikādīni aṭṭhavīsati nakkhattāni. Iminā nakkhattena gharappaveso kātabboti gehappavesamaṅgalaṃ kātabbaṃ. Makuṭaṃ bandhitabbanti pasādhanamaṅgalaṃ kātabbaṃ. Vāreyyanti ‘‘imassa dārakassa asukakulato asukanakkhattena dārikaṃ ānethā’’ti āvāhakaraṇañca ‘‘imaṃ dārikaṃ asukassa nāma dārakassa asukanakkhattena detha, evaṃ etesaṃ vuḍḍhi bhavissatī’’ti vivāhakaraṇañca vatvā vāreyyasaṅkhātaṃ āvāhavivāhamaṅgalaṃ kātabbanti ādisanti. Bījanīhāroti bījānaṃ vappatthāya bahi nīharaṇaṃ. ‘‘Niharo’’tipi pāḷi. Migavākkanti idaṃ sabbasaṅgāhikanāmaṃ, sabbasakuṇacatuppadānaṃ rutañāṇavaseneva vuttaṃ. Migavākkapāṭhakāti sakuntacatuppadānaṃ saddabyākaraṇakā. Migavākkaṃ ādisantīti tesaṃ saddaṃ sutvā byākaronti. Rutanti saddaṃ. ‘‘Ruda’’nti vā pāḷi. Vassitanti vācaṃ. Gabbhakaraṇīyāti vinassamānassa gabbhassa puna avināsāya osadhadānena gabbhasaṇṭhānakārakā. Gabbho hi vātena pāṇakehi kammunā cāti tīhi kāraṇehi vinassati. Tattha vātena vinassante vātavināsanaṃ sītalaṃ bhesajjaṃ deti. Pāṇakehi vinassante pāṇakānaṃ paṭikammaṃ karoti. Kammunā vinassante pana buddhāpi paṭibāhituṃ na sakkonti. Tasmā na taṃ idha gahitaṃ. Sālākiyanti salākavejjakammaṃ. Sallakattiyanti sallakattavejjakammaṃ. Kāyatikicchanti mūlabhesajjādīni yojetvā kāyatikicchavejjakammaṃ. Bhūtiyanti bhūtavejjakammaṃ. Komārabhaccanti komārakavejjakammaṃ. Kuhāti vimhāpakā. Thaddhāti dārukkhandhaṃ viya thaddhasarīrā. Lapāti paccayapaṭibaddhavacanakā. Siṅgiti maṇḍanapakatikā. Unnaḷāti uggatamānanaḷā. Asamāhitāti upacārappanāsamādhivirahitā.

    ந க³ண்ஹெய்யாதிஆதீ³ஸு உத்³தே³ஸக்³க³ஹணவஸேன ந க³ண்ஹெய்ய. ஸஜ்ஜா²யவஸேன ந உக்³க³ண்ஹெய்ய. சித்தே ட²பனவஸேன ந தா⁴ரெய்ய. ஸமீபங் கத்வா ட²பனவஸேன ந உபதா⁴ரெய்ய. உபபரிக்கா²வஸேன ந உபலக்கெ²ய்ய. அஞ்ஞேஸங் வாசனவஸேன நப்பயோஜெய்ய.

    Na gaṇheyyātiādīsu uddesaggahaṇavasena na gaṇheyya. Sajjhāyavasena na uggaṇheyya. Citte ṭhapanavasena na dhāreyya. Samīpaṃ katvā ṭhapanavasena na upadhāreyya. Upaparikkhāvasena na upalakkheyya. Aññesaṃ vācanavasena nappayojeyya.

    163. பேஸுணியந்தி பேஸுஞ்ஞங். ஸேஸனித்³தே³ஸோ ச வுத்தத்தோ²யேவ.

    163.Pesuṇiyanti pesuññaṃ. Sesaniddeso ca vuttatthoyeva.

    164. கயவிக்கயேதி பஞ்சஹி ஸஹத⁴ம்மிகேஹி ஸத்³தி⁴ங் வஞ்சனவஸேன வா உத³யபத்த²னாவஸேன வா ந திட்டெ²ய்ய. உபவாத³ங் பி⁴க்கு² ந கரெய்யாதி உபவாத³கரே கிலேஸே அனிப்³ப³த்தெந்தோ அத்தனி பரேஹி ஸமணப்³ராஹ்மணேஹி உபவாத³ங் ந ஜனெய்ய. கா³மே ச நாபி⁴ஸஜ்ஜெய்யாதி கா³மே ச கி³ஹிஸங்ஸக்³கா³தீ³ஹி நாபி⁴ஸஜ்ஜெய்ய. லாப⁴கம்யா ஜனங் ந லபயெய்யாதி லாப⁴காமதாய ஜனங் ந லபயெய்ய.

    164.Kayavikkayeti pañcahi sahadhammikehi saddhiṃ vañcanavasena vā udayapatthanāvasena vā na tiṭṭheyya. Upavādaṃ bhikkhu na kareyyāti upavādakare kilese anibbattento attani parehi samaṇabrāhmaṇehi upavādaṃ na janeyya. Gāme ca nābhisajjeyyāti gāme ca gihisaṃsaggādīhi nābhisajjeyya. Lābhakamyā janaṃ na lapayeyyāti lābhakāmatāya janaṃ na lapayeyya.

    யே கயவிக்கயா வினயே படிக்கி²த்தாதி யே தா³னபடிக்³க³ஹணவஸேன கயவிக்கயஸிக்கா²பதே³ (பாரா॰ 593 ஆத³யோ) ந வட்டதீதி படிக்கி²த்தா, இதா⁴தி⁴ப்பேதங் கயவிக்கயங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பஞ்சன்னங் ஸத்³தி⁴ங் பத்தங் வா சீவரங் வா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² பஞ்சன்னங் ஸத்³தி⁴ந்தி பஞ்சஹி ஸஹத⁴ம்மிகேஹி ஸஹ. பஞ்ச ஸஹத⁴ம்மிகா நாம பி⁴க்கு²பி⁴க்கு²னீஸிக்க²மானஸாமணேரஸாமணேரியோ. வஞ்சனியங் வாதி படிரூபகங் த³ஸ்ஸெத்வா வஞ்சனியங் வா. உத³யங் வா பத்த²யந்தோதி வுட்³டி⁴ங் பத்தெ²ந்தோ வா. பரிவத்தேதீதி பரிவத்தனங் கரோதி.

    Ye kayavikkayā vinaye paṭikkhittāti ye dānapaṭiggahaṇavasena kayavikkayasikkhāpade (pārā. 593 ādayo) na vaṭṭatīti paṭikkhittā, idhādhippetaṃ kayavikkayaṃ dassetuṃ ‘‘pañcannaṃ saddhiṃ pattaṃ vā cīvaraṃ vā’’tiādimāha. Tattha pañcannaṃ saddhinti pañcahi sahadhammikehi saha. Pañca sahadhammikā nāma bhikkhubhikkhunīsikkhamānasāmaṇerasāmaṇeriyo. Vañcaniyaṃ vāti paṭirūpakaṃ dassetvā vañcaniyaṃ vā. Udayaṃ vā patthayantoti vuḍḍhiṃ patthento vā. Parivattetīti parivattanaṃ karoti.

    இத்³தி⁴மந்தோதி இஜ்ஜ²னபபா⁴வவந்தோ. தி³ப்³ப³சக்கு²காதி தி³ப்³ப³ஸதி³ஸஞாணசக்கு²கா. அத² வா தி³ப்³ப³விஹாரஸன்னிஸ்ஸயேன லத்³த⁴ஞாணசக்கு²கா. பரசித்தவிது³னோதி அத்தனோ சித்தேன பரேஸங் சித்தஜானநகா. தே தூ³ரதோபி பஸ்ஸந்தீதி ஏகயோஜனதோபி யோஜனஸததோபி யோஜனஸஹஸ்ஸதோபி யோஜனஸதஸஹஸ்ஸதோபி சக்கவாளதோபி த்³வேதீணிசத்தாரிபஞ்சத³ஸவீஸதிசத்தாலீஸஸஹஸ்ஸதோபி ததோ அதிரேகதோபி சக்கவாளதோ பஸ்ஸந்தி த³க்க²ந்தி. ஆஸன்னாபி ந தி³ஸ்ஸந்தீதி ஸமீபே டி²தாபி நிஸின்னாபி ந பஞ்ஞாயந்தி. சேதஸாபி சித்தங் பஜானந்தீதி அத்தனோ சித்தேனாபி பரேஸங் சித்தங் பஜானந்தி. தே³வதாபி கோ² ஸந்தி இத்³தி⁴மந்தினியோதி தே³வதாபி ஏவங் ஸங்விஜ்ஜந்தி இஜ்ஜ²னபபா⁴வவந்தினியோ. பரசித்தவிது³னியோதி பரேஸங் சித்தங் ஜானந்தியோ. ஓளாரிகேஹி வா கிலேஸேஹீதி காயது³ச்சரிதாதி³கேஹி வா உபதாபேஹி. மஜ்ஜி²மேஹி வாதி காமவிதக்காதி³கேஹி வா. ஸுகு²மேஹி வாதி ஞாதிவிதக்காதி³கேஹி வா. காயது³ச்சரிதாத³யோ கம்மபத²வஸேன , காமவிதக்காத³யோ வட்டமூலககிலேஸவஸேன வேதி³தப்³பா³.

    Iddhimantoti ijjhanapabhāvavanto. Dibbacakkhukāti dibbasadisañāṇacakkhukā. Atha vā dibbavihārasannissayena laddhañāṇacakkhukā. Paracittavidunoti attano cittena paresaṃ cittajānanakā. Te dūratopi passantīti ekayojanatopi yojanasatatopi yojanasahassatopi yojanasatasahassatopi cakkavāḷatopi dvetīṇicattāripañcadasavīsaticattālīsasahassatopi tato atirekatopi cakkavāḷato passanti dakkhanti. Āsannāpi na dissantīti samīpe ṭhitāpi nisinnāpi na paññāyanti. Cetasāpi cittaṃ pajānantīti attano cittenāpi paresaṃ cittaṃ pajānanti. Devatāpi kho santi iddhimantiniyoti devatāpi evaṃ saṃvijjanti ijjhanapabhāvavantiniyo. Paracittaviduniyoti paresaṃ cittaṃ jānantiyo. Oḷārikehi vā kilesehīti kāyaduccaritādikehi vā upatāpehi. Majjhimehi vāti kāmavitakkādikehi vā. Sukhumehi vāti ñātivitakkādikehi vā. Kāyaduccaritādayo kammapathavasena , kāmavitakkādayo vaṭṭamūlakakilesavasena veditabbā.

    ஞாதிவிதக்காதீ³ஸு ‘‘மய்ஹங் ஞாதயோ ஸுக²ஜீவினோ ஸம்பத்தியுத்தா’’தி ஏவங் பஞ்சகாமகு³ணஸன்னிஸ்ஸிதேன கே³ஹஸன்னிஸ்ஸிதபேமேன ஞாதகே ஆரப்³ப⁴ உப்பன்னவிதக்கோ ஞாதிவிதக்கோ. ‘‘மய்ஹங் ஞாதயோ க²யங் க³தா வயங் க³தா ஸத்³தா⁴ பஸன்னா’’தி ஏவங் பவத்தோ பன ஞாதிவிதக்கோ நாம ந ஹோதி.

    Ñātivitakkādīsu ‘‘mayhaṃ ñātayo sukhajīvino sampattiyuttā’’ti evaṃ pañcakāmaguṇasannissitena gehasannissitapemena ñātake ārabbha uppannavitakko ñātivitakko. ‘‘Mayhaṃ ñātayo khayaṃ gatā vayaṃ gatā saddhā pasannā’’ti evaṃ pavatto pana ñātivitakko nāma na hoti.

    ‘‘அம்ஹாகங் ஜனபதோ³ ஸுபி⁴க்கோ² ஸம்பன்னஸஸ்ஸோ’’தி துட்ட²மானஸஸ்ஸ கே³ஹஸ்ஸிதபேமவஸேன உப்பன்னவிதக்கோ ஜனபத³விதக்கோ. ‘‘அம்ஹாகங் ஜனபதே³ மனுஸ்ஸா ஸத்³தா⁴ பஸன்னா க²யங் க³தா வயங் க³தா’’தி ஏவங் பவத்தோ பன ஜனபத³விதக்கோ நாம ந ஹோதி.

    ‘‘Amhākaṃ janapado subhikkho sampannasasso’’ti tuṭṭhamānasassa gehassitapemavasena uppannavitakko janapadavitakko. ‘‘Amhākaṃ janapade manussā saddhā pasannā khayaṃ gatā vayaṃ gatā’’ti evaṃ pavatto pana janapadavitakko nāma na hoti.

    அமரத்தாய விதக்கோ, அமரோ வா விதக்கோதி அமரவிதக்கோ. தத்த² உக்குடிகப்பதா⁴னாதீ³ஹி து³க்கே² நிஜிண்ணே ஸம்பராயே அத்தா ஸுகீ² ஹோதி. அமரோதி து³க்கரகாரிகங் கரொந்தஸ்ஸ தாய து³க்கரகாரிகாய படிஸங்யுத்தோ விதக்கோ அமரத்தாய விதக்கோ நாம. தி³ட்டி²க³திகோ பன ‘‘ஸஸ்ஸதங் வதே³ஸீ’’திஆதீ³னி புட்டோ² ‘‘ஏவந்திபி மே நோ, ததா²திபி மே நோ, அஞ்ஞதா²திபி மே நோ, நோதிபி மே நோ, நோ நோதிபி மே நோ’’தி விக்கே²பங் ஆபஜ்ஜதி, தஸ்ஸ ஸோ தி³ட்டி²க³தபடிஸங்யுத்தோ விதக்கோ, யதா² அமரோ நாம மச்சோ² உத³கே க³ஹெத்வா மாரேதுங் ந ஸக்கா, இதோ சிதோ ச தா⁴வதி கா³ஹங் ந க³ச்ச²தி, ஏவமேவ ஏகஸ்மிங் பக்கே² அஸண்ட²ஹனதோ ந மரதீதி அமரோ நாம ஹோதி, தங் து³வித⁴ம்பி ஏகதோ கத்வா ‘‘அமரவிதக்கோ’’தி வுத்தங்.

    Amarattāya vitakko, amaro vā vitakkoti amaravitakko. Tattha ukkuṭikappadhānādīhi dukkhe nijiṇṇe samparāye attā sukhī hoti. Amaroti dukkarakārikaṃ karontassa tāya dukkarakārikāya paṭisaṃyutto vitakko amarattāya vitakko nāma. Diṭṭhigatiko pana ‘‘sassataṃ vadesī’’tiādīni puṭṭho ‘‘evantipi me no, tathātipi me no, aññathātipi me no, notipi me no, no notipi me no’’ti vikkhepaṃ āpajjati, tassa so diṭṭhigatapaṭisaṃyutto vitakko, yathā amaro nāma maccho udake gahetvā māretuṃ na sakkā, ito cito ca dhāvati gāhaṃ na gacchati, evameva ekasmiṃ pakkhe asaṇṭhahanato na maratīti amaro nāma hoti, taṃ duvidhampi ekato katvā ‘‘amaravitakko’’ti vuttaṃ.

    பரானுத்³த³யதாபடிஸஞ்ஞுத்தோதி அனுத்³த³யதாபடிரூபகேன கே³ஹஸ்ஸிதபேமேன படிஸங்யுத்தோ. உபட்டா²கேஸு நந்த³கேஸு ஸோசந்தேஸு ச தேஹி ஸத்³தி⁴ங் தி³கு³ணங் நந்த³தி தி³கு³ணங் ஸோசதி, தேஸு ஸுகி²தேஸு தி³கு³ணங் ஸுகி²தோ ஹோதி, து³க்கி²தேஸு தி³கு³ணங் து³க்கி²தோ ஹோதி. உப்பன்னேஸு கிச்சகரணீயேஸு அத்தனா வோயோக³ங் ஆபஜ்ஜதி. தானி தானி கிச்சானி ஸாதெ⁴ந்தோ பஞ்ஞத்திங் வீதிக்கமதி, ஸல்லேக²ங் கோபேதி. யோ தஸ்மிங் ஸங்ஸட்ட²விஹாரே தஸ்மிங் வா வோயோகா³பஜ்ஜனே கே³ஹஸ்ஸிதோ விதக்கோ, அயங் பரானுத்³த³யதாபடிஸஞ்ஞுத்தோ விதக்கோ நாம.

    Parānuddayatāpaṭisaññuttoti anuddayatāpaṭirūpakena gehassitapemena paṭisaṃyutto. Upaṭṭhākesu nandakesu socantesu ca tehi saddhiṃ diguṇaṃ nandati diguṇaṃ socati, tesu sukhitesu diguṇaṃ sukhito hoti, dukkhitesu diguṇaṃ dukkhito hoti. Uppannesu kiccakaraṇīyesu attanā voyogaṃ āpajjati. Tāni tāni kiccāni sādhento paññattiṃ vītikkamati, sallekhaṃ kopeti. Yo tasmiṃ saṃsaṭṭhavihāre tasmiṃ vā voyogāpajjane gehassito vitakko, ayaṃ parānuddayatāpaṭisaññutto vitakko nāma.

    லாப⁴ஸக்காரஸிலோகபடிஸஞ்ஞுத்தோதி சீவராதி³லாபே⁴ன சேவ ஸக்காரேன ச கித்திஸத்³தே³ன ச ஸத்³தி⁴ங் ஆரம்மணகரணவஸேன படிஸஞ்ஞுத்தோ. அனவஞ்ஞத்திபடிஸஞ்ஞுத்தோதி ‘‘அஹோ வத மங் பரே ந அவஜானெய்யுங், ந ஸோதெ⁴த்வா விஸோதெ⁴த்வா கதெ²ய்யு’’ந்தி ஏவங் அனவஞ்ஞாதபா⁴வபத்த²னாய ஸத்³தி⁴ங் உப்பஜ்ஜனகவிதக்கோ . ஸோ தஸ்மிங் ‘‘மா மங் பரே அவஜானிங்ஸூ’’தி உப்பன்னே விதக்கே பஞ்சகாமகு³ணஸங்கா²தகே³ஹனிஸ்ஸிதோ ஹுத்வா உப்பன்னவிதக்கோ அனவஞ்ஞத்திபடிஸஞ்ஞுத்தோ விதக்கோ.

    Lābhasakkārasilokapaṭisaññuttoti cīvarādilābhena ceva sakkārena ca kittisaddena ca saddhiṃ ārammaṇakaraṇavasena paṭisaññutto. Anavaññattipaṭisaññuttoti ‘‘aho vata maṃ pare na avajāneyyuṃ, na sodhetvā visodhetvā katheyyu’’nti evaṃ anavaññātabhāvapatthanāya saddhiṃ uppajjanakavitakko . So tasmiṃ ‘‘mā maṃ pare avajāniṃsū’’ti uppanne vitakke pañcakāmaguṇasaṅkhātagehanissito hutvā uppannavitakko anavaññattipaṭisaññutto vitakko.

    தத்ர தத்ர ஸஜ்ஜதீதி தேஸு தேஸு ஆரம்மணேஸு லக்³க³தி. தத்ர தத்ர க³ண்ஹாதீதி வுத்தப்பகாரங் ஆரம்மணங் பவிஸதி. ப³ஜ்ஜ²தீதி தேஹி தேஹி ஆரம்மணேஹி ஸத்³தி⁴ங் ப³ஜ்ஜ²தி ஏகீப⁴வதி. அனயப்³யஸனந்தி தத்த² தத்த² அவட்³டி⁴ங் வினாஸங். ஆபஜ்ஜதீதி பாபுணாதி.

    Tatra tatra sajjatīti tesu tesu ārammaṇesu laggati. Tatra tatra gaṇhātīti vuttappakāraṃ ārammaṇaṃ pavisati. Bajjhatīti tehi tehi ārammaṇehi saddhiṃ bajjhati ekībhavati. Anayabyasananti tattha tattha avaḍḍhiṃ vināsaṃ. Āpajjatīti pāpuṇāti.

    ஆமிஸசக்கு²கஸ்ஸாதி சீவராதி³ஆமிஸலோலஸ்ஸ. லோகத⁴ம்மக³ருகஸ்ஸாதி லோகுத்தரத⁴ம்மங் முஞ்சித்வா ரூபாதி³லோகத⁴ம்மமேவ க³ருங் கத்வா சரந்தஸ்ஸ. ஆலபனாதி விஹாரங் ஆக³தமனுஸ்ஸே தி³ஸ்வா ‘‘கிமத்தா²ய பொ⁴ந்தோ ஆக³தா, கிங் பி⁴க்கூ² நிமந்தேதுங், யதி³ ஏவங் க³ச்ச²த², அஹங் பச்ச²தோ பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா ஆக³ச்சா²மீ’’தி ஏவங் ஆதி³தோவ லபனா. அத² வா அத்தானங் உபனெத்வா ‘‘அஹங் திஸ்ஸோ, மயி ராஜா பஸன்னோ, மயி அஸுகோ ச அஸுகோ ச ராஜமஹாமத்தோ பஸன்னோ’’தி ஏவங் அத்துபனாயிகா லபனாதி ஆலபனா. லபனாதி புட்ட²ஸ்ஸ ஸதோ வுத்தப்பகாரமேவ லபனங்.

    Āmisacakkhukassāti cīvarādiāmisalolassa. Lokadhammagarukassāti lokuttaradhammaṃ muñcitvā rūpādilokadhammameva garuṃ katvā carantassa. Ālapanāti vihāraṃ āgatamanusse disvā ‘‘kimatthāya bhonto āgatā, kiṃ bhikkhū nimantetuṃ, yadi evaṃ gacchatha, ahaṃ pacchato bhikkhū gahetvā āgacchāmī’’ti evaṃ āditova lapanā. Atha vā attānaṃ upanetvā ‘‘ahaṃ tisso, mayi rājā pasanno, mayi asuko ca asuko ca rājamahāmatto pasanno’’ti evaṃ attupanāyikā lapanāti ālapanā. Lapanāti puṭṭhassa sato vuttappakārameva lapanaṃ.

    ஸல்லபனாதி க³ஹபதிகானங் உக்கண்ட²னே பீ⁴தஸ்ஸ ஓகாஸங் த³த்வா ஸுட்டு² லபனா. உல்லபனாதி ‘‘மஹாகுடும்பி³கோ மஹானாவிகோ மஹாதா³னபதீ’’தி ஏவங் உத்³த⁴ங் கத்வா லபனா. ஸமுல்லபனாதி ஸப்³ப³தோ பா⁴கே³ன உத்³த⁴ங் கத்வா லபனா. உன்னஹனாதி ‘‘உபாஸகா புப்³பே³ ஈதி³ஸே காலே நவதா³னங் தே³த², இதா³னி கிங் ந தே³தா²’’தி ஏவங் யாவ ‘‘த³ஸ்ஸாம ப⁴ந்தே, ஓகாஸங் ந லபா⁴மா’’திஆதீ³னி வத³ந்தி, தாவ உத்³த⁴ங் உத்³த⁴ங் நஹனா, வேட²னாதி வுத்தங் ஹோதி. அத² வா உச்சு²ஹத்த²ங் தி³ஸ்வா ‘‘குதோ ஆப⁴தங் உபாஸகா’’தி புச்ச²தி. உச்சு²கெ²த்ததோ ப⁴ந்தேதி. கிங் தத்த² உச்சு² மது⁴ரந்தி. கா²தி³த்வா ப⁴ந்தே ஜானிதப்³ப³ந்தி. ந உபாஸகா ‘‘பி⁴க்கு²ஸ்ஸ உச்சு²ங் தே³தா²’’தி வத்துங் வட்டதீதி யா ஏவரூபா நிப்³பே³டெ²ந்தஸ்ஸபி நிவேட²னககதா², ஸா உன்னஹனா. ஸப்³ப³தோ பா⁴கே³ன புனப்புனங் உன்னஹனா ஸமுன்னஹனா. உக்காசனாதி ‘‘ஏதங் குலங் மங்யேவ ஜானாதி, ஸசே எத்த² தெ³ய்யத⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜதி, மய்ஹங்யேவ தே³தீ’’தி ஏவங் உக்கி²பித்வா காசனா உக்காசனா, உத்³தீ³பனாதி வுத்தங் ஹோதி. ஸப்³ப³தோ பா⁴கே³ன பன புனப்புனங் உக்காசனா ஸமுக்காசனா. அனுப்பியபா⁴ணிதாதி பச்சயவஸேன புனப்புனங் பியவசனப⁴ணனா. ஸண்ஹவாசதாதி முது³வசனதா. ஸகி²லவாசதாதி மந்த³பமாணயுத்தவசனதா ஸிதி²லவசனதா வா. ஸிதி²லவாசதாதி அல்லீயவசனதா. அப²ருஸவாசதாதி மது⁴ரவசனதா.

    Sallapanāti gahapatikānaṃ ukkaṇṭhane bhītassa okāsaṃ datvā suṭṭhu lapanā. Ullapanāti ‘‘mahākuṭumbiko mahānāviko mahādānapatī’’ti evaṃ uddhaṃ katvā lapanā. Samullapanāti sabbato bhāgena uddhaṃ katvā lapanā. Unnahanāti ‘‘upāsakā pubbe īdise kāle navadānaṃ detha, idāni kiṃ na dethā’’ti evaṃ yāva ‘‘dassāma bhante, okāsaṃ na labhāmā’’tiādīni vadanti, tāva uddhaṃ uddhaṃ nahanā, veṭhanāti vuttaṃ hoti. Atha vā ucchuhatthaṃ disvā ‘‘kuto ābhataṃ upāsakā’’ti pucchati. Ucchukhettato bhanteti. Kiṃ tattha ucchu madhuranti. Khāditvā bhante jānitabbanti. Na upāsakā ‘‘bhikkhussa ucchuṃ dethā’’ti vattuṃ vaṭṭatīti yā evarūpā nibbeṭhentassapi niveṭhanakakathā, sā unnahanā. Sabbato bhāgena punappunaṃ unnahanā samunnahanā. Ukkācanāti ‘‘etaṃ kulaṃ maṃyeva jānāti, sace ettha deyyadhammo uppajjati, mayhaṃyeva detī’’ti evaṃ ukkhipitvā kācanā ukkācanā, uddīpanāti vuttaṃ hoti. Sabbato bhāgena pana punappunaṃ ukkācanā samukkācanā. Anuppiyabhāṇitāti paccayavasena punappunaṃ piyavacanabhaṇanā. Saṇhavācatāti muduvacanatā. Sakhilavācatāti mandapamāṇayuttavacanatā sithilavacanatā vā. Sithilavācatāti allīyavacanatā. Apharusavācatāti madhuravacanatā.

    புராணங் மாதாபெத்திகந்தி புரே உப்பன்னங் மாதாபிதூனங் ஸந்தகங். அந்தரஹிதந்தி படிச்ச²ன்னங் திரோபூ⁴தங் . ஞாயாமீதி பாகடோ ஹோமி. அஸுகஸ்ஸ குலூபகோதி அஸுகஸ்ஸ அமச்சஸ்ஸ குலபயிருபாஸகோ. அஸுகாயாதி அஸுகாய உபாஸிகாய. மங் உஜ்ஜி²த்வாதி மங் விஸ்ஸஜ்ஜித்வா.

    Purāṇaṃ mātāpettikanti pure uppannaṃ mātāpitūnaṃ santakaṃ. Antarahitanti paṭicchannaṃ tirobhūtaṃ . Ñāyāmīti pākaṭo homi. Asukassa kulūpakoti asukassa amaccassa kulapayirupāsako. Asukāyāti asukāya upāsikāya. Maṃ ujjhitvāti maṃ vissajjitvā.

    165. பயுத்தந்தி சீவராதீ³ஹி ஸம்பயுத்தங், தத³த்த²ங் வா பயோஜிதங். இமிஸ்ஸா கா³தா²ய நித்³தே³ஸோ ஸப்³போ³ ஹெட்டா² வுத்தனயோவ.

    165.Payuttanti cīvarādīhi sampayuttaṃ, tadatthaṃ vā payojitaṃ. Imissā gāthāya niddeso sabbo heṭṭhā vuttanayova.

    166. மோஸவஜ்ஜே ந நிய்யேதா²தி முஸாவாதே³ ந நிய்யேத².ஜீவிதேனாதி ஜீவிகாய.

    166. Mosavajje na niyyethāti musāvāde na niyyetha.Jīvitenāti jīvikāya.

    ஸடோ²தி அஸந்தகு³ணதீ³பனதோ ந ஸம்மா பா⁴ஸிதா. ஸப்³ப³தோ பா⁴கே³ன ஸடோ² பரிஸடோ². யங் தத்தா²தி யங் தஸ்மிங் புக்³க³லே. ஸட²ந்தி அஸந்தகு³ணதீ³பனங் கேராடியங். ஸட²தாதி ஸடா²காரோ. ஸாடெ²ய்யந்தி ஸட²பா⁴வோ. கக்கரதாதி பது³மனாளஸ்ஸ விய அபராமஸனக்க²மோ ப²ருஸபா⁴வோ. கக்கரியந்திபி தஸ்ஸேவ வேவசனங். பரிக்க²த்ததா பாரிக்க²த்தியந்தி பத³த்³வயேன நிக²ணித்வா ட²பிதங் விய த³ள்ஹகேராடியங் வுத்தங். கேசி பன ‘‘கக்கரதாதி ஸம்பா⁴வயித்வா வசனங். கக்கரியந்தி ஸம்பா⁴வயித்வா வசனபா⁴வோ. பரிக்க²த்ததாதி அலங்கரணாகாரோ. பாரிக்க²த்தியந்தி அலங்கரணபா⁴வோ’’தி அத்த²ங் வண்ணயந்தி. இத³ங் வுச்சதீதி இத³ங் அத்தனோ அவிஜ்ஜமானகு³ணப்பகாஸனலக்க²ணங் ஸாடெ²ய்யங் நாம வுச்சதி. யேன ஸமன்னாக³தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ குச்சி²ங் வா பிட்டி²ங் வா ஜானிதுங் ந ஸக்கா.

    Saṭhoti asantaguṇadīpanato na sammā bhāsitā. Sabbato bhāgena saṭho parisaṭho. Yaṃ tatthāti yaṃ tasmiṃ puggale. Saṭhanti asantaguṇadīpanaṃ kerāṭiyaṃ. Saṭhatāti saṭhākāro. Sāṭheyyanti saṭhabhāvo. Kakkaratāti padumanāḷassa viya aparāmasanakkhamo pharusabhāvo. Kakkariyantipi tasseva vevacanaṃ. Parikkhattatā pārikkhattiyanti padadvayena nikhaṇitvā ṭhapitaṃ viya daḷhakerāṭiyaṃ vuttaṃ. Keci pana ‘‘kakkaratāti sambhāvayitvā vacanaṃ. Kakkariyanti sambhāvayitvā vacanabhāvo. Parikkhattatāti alaṅkaraṇākāro. Pārikkhattiyanti alaṅkaraṇabhāvo’’ti atthaṃ vaṇṇayanti. Idaṃ vuccatīti idaṃ attano avijjamānaguṇappakāsanalakkhaṇaṃ sāṭheyyaṃ nāma vuccati. Yena samannāgatassa puggalassa kucchiṃ vā piṭṭhiṃ vā jānituṃ na sakkā.

    ‘‘வாமேன ஸூகரோ ஹோதி, த³க்கி²ணேன அஜாமிகோ³;

    ‘‘Vāmena sūkaro hoti, dakkhiṇena ajāmigo;

    ஸரேன நேலகோ ஹோதி, விஸாணேன ஜரக்³க³வோ’’தி. (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.296; விப⁴॰ அட்ட²॰ 894) –

    Sarena nelako hoti, visāṇena jaraggavo’’ti. (dī. ni. aṭṭha. 2.296; vibha. aṭṭha. 894) –

    ஏவங் வுத்தயக்க²ஸூகரஸதி³ஸோ ஹோதி. அதிமஞ்ஞதீதி அதிக்கமித்வா மஞ்ஞதி.

    Evaṃ vuttayakkhasūkarasadiso hoti. Atimaññatīti atikkamitvā maññati.

    கிங் பனாயங் ப³ஹுலாஜீவோதி அயங் பன புக்³க³லோ கோ நாம ப³ஹுலாஜீவகோ. ஸப்³ப³ங் ஸங்ப⁴க்கே²தீதி லத்³த⁴ங் ஸப்³ப³ங் கா²த³தி. அப்பபுஞ்ஞோதி மந்த³புஞ்ஞோ. அப்பேஸக்கோ²தி பரிவாரவிரஹிதோ. பஞ்ஞாஸம்பன்னோதி ஸம்பன்னபஞ்ஞோ பரிபுண்ணபஞ்ஞோ. பஞ்ஹங் விஸ்ஸஜ்ஜேதீதி பஞ்ஹங் கதே²தி ப்³யாகரோதி.

    Kiṃ panāyaṃ bahulājīvoti ayaṃ pana puggalo ko nāma bahulājīvako. Sabbaṃ saṃbhakkhetīti laddhaṃ sabbaṃ khādati. Appapuññoti mandapuñño. Appesakkhoti parivāravirahito. Paññāsampannoti sampannapañño paripuṇṇapañño. Pañhaṃ vissajjetīti pañhaṃ katheti byākaroti.

    167. ஸுத்வா ருஸிதோ ப³ஹுங் வாசங், ஸமணானங் வா புது²ஜனானந்தி ருஸிதோ க⁴ட்டிதோ பரேஹி தேஸங் ஸமணானங் வா க²த்தியாதி³பே⁴தா³னங் வா அஞ்ஞேஸங் புது²ஜனானங் ப³ஹும்பி அனிட்ட²ங் வாசங் ஸுத்வா. ந படிவஜ்ஜாதி ந படிவதெ³ய்ய. கிங் காரணா? ந ஹி ஸந்தோ படிஸேனிங் கரொந்தி.

    167.Sutvā rusito bahuṃ vācaṃ, samaṇānaṃ vā puthujanānanti rusito ghaṭṭito parehi tesaṃ samaṇānaṃ vā khattiyādibhedānaṃ vā aññesaṃ puthujanānaṃ bahumpi aniṭṭhaṃ vācaṃ sutvā. Na paṭivajjāti na paṭivadeyya. Kiṃ kāraṇā? Na hi santo paṭiseniṃ karonti.

    கக்க²ளேனாதி தா³ருணேன. ஸந்தோதி நிப்³பு³தகிலேஸா. படிஸேனிந்தி படிஸத்துங். படிமல்லந்தி படியோத⁴ங். படிகண்டகந்தி படிவேரிங். படிபக்க²ந்தி கிலேஸபடிபக்க²ங், கிலேஸவஸேன ஸங்க³ங் ந கரொந்தீதி அத்தோ².

    Kakkhaḷenāti dāruṇena. Santoti nibbutakilesā. Paṭiseninti paṭisattuṃ. Paṭimallanti paṭiyodhaṃ. Paṭikaṇṭakanti paṭiveriṃ. Paṭipakkhanti kilesapaṭipakkhaṃ, kilesavasena saṅgaṃ na karontīti attho.

    168. ஏதஞ்ச த⁴ம்மமஞ்ஞாயாதி ஸப்³ப³மேதங் யதா²வுத்தங் த⁴ம்மங் ஞத்வா. விசினந்தி விசினந்தோ. ஸந்தீதி நிப்³பு³திங் ஞத்வாதி நிப்³பு³திங் ராகா³தீ³னங் ஸந்தீதி ஞத்வா.

    168.Etañca dhammamaññāyāti sabbametaṃ yathāvuttaṃ dhammaṃ ñatvā. Vicinanti vicinanto. Santīti nibbutiṃ ñatvāti nibbutiṃ rāgādīnaṃ santīti ñatvā.

    ஸமஞ்சாதி காயஸுசரிதாதி³ங். விஸமஞ்சாதி காயது³ச்சரிதாதி³ங். பத²ஞ்சாதி த³ஸகுஸலகம்மபத²ங். விபத²ஞ்சாதி த³ஸஅகுஸலகம்மபத²ங். ஸாவஜ்ஜஞ்சாதி அகுஸலஞ்ச. அனவஜ்ஜஞ்சாதி குஸலஞ்ச. ஹீனபணீதகண்ஹஸுக்கவிஞ்ஞூக³ரஹிதவிஞ்ஞூபஸத்த²ந்தி இத³ம்பி குஸலாகுஸலமேவ. தத்த² காயஸுசரிதாதி³ ஸமகரணதோ ஸமங். காயது³ச்சரிதாதி³ விஸமகரணதோ விஸமங். த³ஸகுஸலகம்மபதா² ஸுக³திக³மனபத²த்தா பத²ங். த³ஸஅகுஸலகம்மபதா² ஸுக³திக³மனபடிபக்க²த்தா அபாயக³மனபத²த்தா விபத²ங். அகுஸலங் ஸதோ³ஸத்தா ஸாவஜ்ஜங். குஸலங் நித்³தோ³ஸத்தா அனவஜ்ஜங். ததா² மோஹேன வா தோ³ஸமோஹேன வா லோப⁴மோஹேன வா ஸம்பயுத்தத்தா ஹீனங் . அலோப⁴அதோ³ஸஅமோஹஸம்பயுத்தத்தா பணீதங். கண்ஹவிபாகத்தா கண்ஹங். ஸுக்கவிபாகத்தா ஸுக்கங். பு³த்³தா⁴தீ³ஹி விஞ்ஞூஹி க³ரஹிதத்தா விஞ்ஞூக³ரஹிதங். தேஹி ஏவ தோ²மிதத்தா விஞ்ஞூபஸத்த²ந்தி ஞாதப்³ப³ங்.

    Samañcāti kāyasucaritādiṃ. Visamañcāti kāyaduccaritādiṃ. Pathañcāti dasakusalakammapathaṃ. Vipathañcāti dasaakusalakammapathaṃ. Sāvajjañcāti akusalañca. Anavajjañcāti kusalañca. Hīnapaṇītakaṇhasukkaviññūgarahitaviññūpasatthanti idampi kusalākusalameva. Tattha kāyasucaritādi samakaraṇato samaṃ. Kāyaduccaritādi visamakaraṇato visamaṃ. Dasakusalakammapathā sugatigamanapathattā pathaṃ. Dasaakusalakammapathā sugatigamanapaṭipakkhattā apāyagamanapathattā vipathaṃ. Akusalaṃ sadosattā sāvajjaṃ. Kusalaṃ niddosattā anavajjaṃ. Tathā mohena vā dosamohena vā lobhamohena vā sampayuttattā hīnaṃ. Alobhaadosaamohasampayuttattā paṇītaṃ. Kaṇhavipākattā kaṇhaṃ. Sukkavipākattā sukkaṃ. Buddhādīhi viññūhi garahitattā viññūgarahitaṃ. Tehi eva thomitattā viññūpasatthanti ñātabbaṃ.

    169. கிங் காரணா நப்பமஜ்ஜெய்ய இதி சே – அபி⁴பூ⁴ ஹி ஸோதி கா³தா². தத்த² அபி⁴பூ⁴தி ரூபாதீ³னங் அபி⁴ப⁴விதா. அனபி⁴பூ⁴தோதி தேஹி அனபி⁴பூ⁴தோ. ஸக்கி²த⁴ம்மமனீதிஹமத்³த³ஸீதி பச்சக்க²மேவ அனீதிஹங் த⁴ம்மங் அத்³த³க்கி². ஸதா³ நமஸ்ஸ’மனுஸிக்கே²தி ஸதா³ நமஸ்ஸந்தோ திஸ்ஸோ ஸிக்கா²யோ ஸிக்கெ²ய்ய.

    169. Kiṃ kāraṇā nappamajjeyya iti ce – abhibhū hi soti gāthā. Tattha abhibhūti rūpādīnaṃ abhibhavitā. Anabhibhūtoti tehi anabhibhūto. Sakkhidhammamanītihamaddasīti paccakkhameva anītihaṃ dhammaṃ addakkhi. Sadā namassa’manusikkheti sadā namassanto tisso sikkhāyo sikkheyya.

    கேஹிசி கிலேஸேஹீதி கேஹிசி ராகா³தி³உபதாபகரேஹி கிலேஸேஹி. அபி⁴போ⁴ஸி நேதி தே கிலேஸே அபி⁴ப⁴வி. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² பாகடமேவ.

    Kehici kilesehīti kehici rāgādiupatāpakarehi kilesehi. Abhibhosi neti te kilese abhibhavi. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.

    கேவலங் பன எத்த² ‘‘சக்கூ²ஹி நேவ லோலோ’’திஆதீ³ஹி இந்த்³ரியஸங்வரோ, ‘‘அன்னானமதோ² பானான’’ந்திஆதீ³ஹி ஸன்னிதி⁴படிக்கே²பமுகே²ன பச்சயபடிஸேவனஸீலங், மேது²னமோஸவஜ்ஜபேஸுணியாதீ³ஹி பாதிமொக்க²ஸங்வரஸீலங் , ‘‘ஆத²ப்³ப³ணங் ஸுபினங் லக்க²ண’’ந்திஆதீ³ஹி ஆஜீவபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலங், ‘‘ஜா²யீ ந பாத³லோலஸ்ஸா’’தி இமினா ஸமாதி⁴, ‘‘விசினங் பி⁴க்கூ²’’தி இமினா பஞ்ஞா, ‘‘ஸதா³ ஸதோ ஸிக்கே²’’தி இமினா புன ஸங்கே²பதோ திஸ்ஸோபி ஸிக்கா², ‘‘அத² ஆஸனேஸு ஸயனேஸு, அப்பஸத்³தே³ஸு பி⁴க்கு² விஹரெய்ய, நித்³த³ங் ந ப³ஹுலீகரெய்யா’’திஆதீ³ஹி ஸீலஸமாதி⁴பஞ்ஞானங் உபகாரானுபகாரஸங்க³ண்ஹனவினோத³னானி வுத்தானீதி. ஏவங் ப⁴க³வா நிம்மிதஸ்ஸ பரிபுண்ணபடிபத³ங் வத்வா அரஹத்தனிகூடேன தே³ஸனங் நிட்டா²பேஸி, தே³ஸனாபரியோஸானே புராபே⁴த³ஸுத்தே (மஹானி॰ 83 ஆத³யோ) வுத்தஸதி³ஸோயேவாபி⁴ஸமயோ அஹோஸீதி.

    Kevalaṃ pana ettha ‘‘cakkhūhi neva lolo’’tiādīhi indriyasaṃvaro, ‘‘annānamatho pānāna’’ntiādīhi sannidhipaṭikkhepamukhena paccayapaṭisevanasīlaṃ, methunamosavajjapesuṇiyādīhi pātimokkhasaṃvarasīlaṃ , ‘‘āthabbaṇaṃ supinaṃ lakkhaṇa’’ntiādīhi ājīvapārisuddhisīlaṃ, ‘‘jhāyī na pādalolassā’’ti iminā samādhi, ‘‘vicinaṃ bhikkhū’’ti iminā paññā, ‘‘sadā sato sikkhe’’ti iminā puna saṅkhepato tissopi sikkhā, ‘‘atha āsanesu sayanesu, appasaddesu bhikkhu vihareyya, niddaṃ na bahulīkareyyā’’tiādīhi sīlasamādhipaññānaṃ upakārānupakārasaṅgaṇhanavinodanāni vuttānīti. Evaṃ bhagavā nimmitassa paripuṇṇapaṭipadaṃ vatvā arahattanikūṭena desanaṃ niṭṭhāpesi, desanāpariyosāne purābhedasutte (mahāni. 83 ādayo) vuttasadisoyevābhisamayo ahosīti.

    ஸத்³த⁴ம்மப்பஜ்ஜோதிகாய மஹானித்³தே³ஸட்ட²கதா²ய

    Saddhammappajjotikāya mahāniddesaṭṭhakathāya

    துவடகஸுத்தனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Tuvaṭakasuttaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.




    Next: 15. அத்தத³ண்ட³ஸுத்தனித்³தே³ஸவண்ணனா • 15. Attadaṇḍasuttaniddesavaṇṇanā




    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / மஹானித்³தே³ஸபாளி • Mahāniddesapāḷi / 14. துவட்டகஸுத்தனித்³தே³ஸோ • 14. Tuvaṭṭakasuttaniddeso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact