| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ද්‌වෙමාතිකාපාළි • Dvemātikāpāḷi |
4. තුවට්‌ටවග්‌ගො
4. Tuvaṭṭavaggo
1. එකමඤ්‌චතුවට්‌ටනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
1. Ekamañcatuvaṭṭanasikkhāpadavaṇṇanā
තුවට්‌ටවග්‌ගස්‌ස පඨමෙ තුවට්‌ටෙය්‍යුන්‌ති නිපජ්‌ජෙය්‍යුං. තාසු පන එකාය වා නිපන්‌නාය අපරා නිපජ්‌ජතු, ද්‌වෙපි වා සහෙව නිපජ්‌ජන්‌තු, ද්‌වින්‌නම්‌පි පාචිත්‌තියං.
Tuvaṭṭavaggassa paṭhame tuvaṭṭeyyunti nipajjeyyuṃ. Tāsu pana ekāya vā nipannāya aparā nipajjatu, dvepi vā saheva nipajjantu, dvinnampi pācittiyaṃ.
සාවත්‌ථියං සම්‌බහුලා භික්‌ඛුනියො ආරබ්‌භ ද්‌වින්‌නං එකමඤ්‌චෙ තුවට්‌ටනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, සචෙ පන එකාය නිපන්‌නාය එකා නිසීදති, උභො වා නිසීදන්‌ති, තාසං, උම්‌මත්‌තිකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. එකමඤ්‌චතා, ද්‌වින්‌නං තුවට්‌ටනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ ද්‌වෙ අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි එළකලොමසදිසානීති.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha dvinnaṃ ekamañce tuvaṭṭanavatthusmiṃ paññattaṃ, sace pana ekāya nipannāya ekā nisīdati, ubho vā nisīdanti, tāsaṃ, ummattikādīnañca anāpatti. Ekamañcatā, dvinnaṃ tuvaṭṭananti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisānīti.
එකමඤ්‌චතුවට්‌ටනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Ekamañcatuvaṭṭanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
2. එකත්‌ථරණතුවට්‌ටනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
2. Ekattharaṇatuvaṭṭanasikkhāpadavaṇṇanā
දුතියෙ එකං අත්‌ථරණඤ්‌චෙව පාවුරණඤ්‌ච එතාසන්‌ති එකත්‌ථරණපාවුරණා, සංහාරිමානං පාවාරත්‌ථරණකටසාරකාදීනං එකං අන්‌තං අත්‌ථරිත්‌වා එකං පාරුපිත්‌වා තුවට්‌ටෙන්‌තීනමෙතං අධිවචනං. පාචිත්‌තියන්‌ති තංයෙව අත්‌ථරිත්‌වා තං පාරුපිත්‌වා නිපජ්‌ජන්‌තීනං පාචිත්‌තියං.
Dutiye ekaṃ attharaṇañceva pāvuraṇañca etāsanti ekattharaṇapāvuraṇā, saṃhārimānaṃ pāvārattharaṇakaṭasārakādīnaṃ ekaṃ antaṃ attharitvā ekaṃ pārupitvā tuvaṭṭentīnametaṃ adhivacanaṃ. Pācittiyanti taṃyeva attharitvā taṃ pārupitvā nipajjantīnaṃ pācittiyaṃ.
සාවත්‌ථියං සම්‌බහුලා භික්‌ඛුනියො ආරබ්‌භ එවං තුවට්‌ටනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, තිකපාචිත්‌තියං, අත්‌ථරණෙ වා පාවුරණෙ වා එකස්‌මිං දුක්‌කටං, නානත්‌ථරණපාවුරණෙ ද්‌විකදුක්‌කටං. තස්‌මිං පන නානත්‌ථරණපාවුරණසඤ්‌ඤාය, වවත්‌ථානං දස්‌සෙත්‌වා නිපජ්‌ජන්‌තියා, උම්‌මත්‌තිකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. සෙසං පඨමසදිසමෙවාති.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha evaṃ tuvaṭṭanavatthusmiṃ paññattaṃ, tikapācittiyaṃ, attharaṇe vā pāvuraṇe vā ekasmiṃ dukkaṭaṃ, nānattharaṇapāvuraṇe dvikadukkaṭaṃ. Tasmiṃ pana nānattharaṇapāvuraṇasaññāya, vavatthānaṃ dassetvā nipajjantiyā, ummattikādīnañca anāpatti. Sesaṃ paṭhamasadisamevāti.
එකත්‌ථරණතුවට්‌ටනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Ekattharaṇatuvaṭṭanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
3. අඵාසුකරණසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
3. Aphāsukaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
තතියෙ අඵාසුන්‌ති ‘‘ඉමිනා ඉමිස්‌සා අඵාසු භවිස්‌සතී’’ති අනාපුච්‌ඡා පුරතො චඞ්‌කමනට්‌ඨානනිස්‌සජ්‌ජාදයො වා උද්‌දිසඋද්‌දිසාපනපරිපුච්‌ඡනසජ්‌ඣායං වා කරොන්‌තියා චඞ්‌කමනෙ නිවත්‌තනගණනාය, ඨානාදීසු පයොගගණනාය, උද්‌දෙසාදීසු පදගණනාය පාචිත්‌තියං.
Tatiye aphāsunti ‘‘iminā imissā aphāsu bhavissatī’’ti anāpucchā purato caṅkamanaṭṭhānanissajjādayo vā uddisauddisāpanaparipucchanasajjhāyaṃ vā karontiyā caṅkamane nivattanagaṇanāya, ṭhānādīsu payogagaṇanāya, uddesādīsu padagaṇanāya pācittiyaṃ.
සාවත්‌ථියං ථුල්‌ලනන්‌දං ආරබ්‌භ සඤ්‌චිච්‌ච අඵාසුකරණවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, තිකපාචිත්‌තියං, අනුපසම්‌පන්‌නාය තිකදුක්‌කටං, න අඵාසුකාමතාය, ආපුච්‌ඡා පුරතො චඞ්‌කමනාදීනි කරොන්‌තියා, උම්‌මත්‌තිකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. උපසම්‌පන්‌නතා, අඵාසුකාමතා, අඵාසුකරණං, අනාපුච්‌ඡනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ චත්‌තාරි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි අදින්‌නාදානසදිසානි, ඉදං පන කිරියාකිරියං, දුක්‌ඛවෙදනන්‌ති.
Sāvatthiyaṃ thullanandaṃ ārabbha sañcicca aphāsukaraṇavatthusmiṃ paññattaṃ, tikapācittiyaṃ, anupasampannāya tikadukkaṭaṃ, na aphāsukāmatāya, āpucchā purato caṅkamanādīni karontiyā, ummattikādīnañca anāpatti. Upasampannatā, aphāsukāmatā, aphāsukaraṇaṃ, anāpucchananti imānettha cattāri aṅgāni. Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana kiriyākiriyaṃ, dukkhavedananti.
අඵාසුකරණසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Aphāsukaraṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
4. නඋපට්‌ඨාපනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
4. Naupaṭṭhāpanasikkhāpadavaṇṇanā
චතුත්‌ථෙ දුක්‌ඛිතන්‌ති ගිලානං. සහජීවිනින්‌ති සද්‌ධිවිහාරිනිං. නෙව උපට්‌ඨහෙය්‍යාති තස්‌සා උපට්‌ඨානං සයං වා අකරොන්‌තියා, පරෙහි වා අකාරෙන්‌තියා ධුරං නික්‌ඛිත්‌තමත්‌තෙ පාචිත්‌තියං.
Catutthe dukkhitanti gilānaṃ. Sahajīvininti saddhivihāriniṃ. Neva upaṭṭhaheyyāti tassā upaṭṭhānaṃ sayaṃ vā akarontiyā, parehi vā akārentiyā dhuraṃ nikkhittamatte pācittiyaṃ.
සාවත්‌ථියං ථුල්‌ලනන්‌දං ආරබ්‌භ දුක්‌ඛිතං සහජීවිනිං අනුපට්‌ඨානවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, අන්‌තෙවාසිනියා වා අනුපසම්‌පන්‌නාය වා දුක්‌කටං, දසසු අඤ්‌ඤතරන්‌තරායෙ සති පරියෙසිත්‌වා අලභන්‌තියා, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්‌මත්‌තිකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. ගිලානතා, සද්‌ධිවිහාරිතා, අනුඤ්‌ඤාතකාරණාභාවො, උපට්‌ඨානෙ ධුරනික්‌ඛෙපොති ඉමානෙත්‌ථ චත්‌තාරි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි සමනුභාසනසදිසානීති.
Sāvatthiyaṃ thullanandaṃ ārabbha dukkhitaṃ sahajīviniṃ anupaṭṭhānavatthusmiṃ paññattaṃ, antevāsiniyā vā anupasampannāya vā dukkaṭaṃ, dasasu aññatarantarāye sati pariyesitvā alabhantiyā, gilānāya, āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Gilānatā, saddhivihāritā, anuññātakāraṇābhāvo, upaṭṭhāne dhuranikkhepoti imānettha cattāri aṅgāni. Samuṭṭhānādīni samanubhāsanasadisānīti.
නඋපට්‌ඨාපනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Naupaṭṭhāpanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
5. නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
5. Nikkaḍḍhanasikkhāpadavaṇṇanā
පඤ්‌චමෙ උපස්‌සයං දත්‌වාති සකවාටබද්‌ධං අත්‌තනො පුග්‌ගලිකවිහාරං දත්‌වා. නික්‌කඩ්‌ඪෙය්‍යාති බහූනිපි ද්‌වාරානි එකප්‌පයොගෙන නික්‌කඩ්‌ඪෙන්‌තියා එකා ආපත්‌ති, නානාපයොගෙහි පයොගගණනාය ආපත්‌තියො, ආණත්‌තියම්‌පි එසෙව නයො. සචෙ පන ‘‘ඉමඤ්‌චිමඤ්‌ච ද්‌වාරං අතික්‌කාමෙහී’’ති ආණාපෙති, එකාය ආණත්‌තියා එව ද්‌වාරගණනාය ආපත්‌තියො.
Pañcame upassayaṃ datvāti sakavāṭabaddhaṃ attano puggalikavihāraṃ datvā. Nikkaḍḍheyyāti bahūnipi dvārāni ekappayogena nikkaḍḍhentiyā ekā āpatti, nānāpayogehi payogagaṇanāya āpattiyo, āṇattiyampi eseva nayo. Sace pana ‘‘imañcimañca dvāraṃ atikkāmehī’’ti āṇāpeti, ekāya āṇattiyā eva dvāragaṇanāya āpattiyo.
සාවත්‌ථියං ථුල්‌ලනන්‌දං ආරබ්‌භ එතාදිසෙ වත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, තිකපාචිත්‌තියං, අකවාටබද්‌ධතො දුක්‌කටං, අනුපසම්‌පන්‌නාය තිකදුක්‌කටං, සකවාටබද්‌ධතො වා අකවාටබද්‌ධතො වා උභින්‌නම්‌පි පරික්‌ඛාරනික්‌කඩ්‌ඪනෙ දුක්‌කටමෙව, සෙසං සඞ්‌ඝිකවිහාරනික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදෙ වුත්‌තනයමෙවාති.
Sāvatthiyaṃ thullanandaṃ ārabbha etādise vatthusmiṃ paññattaṃ, tikapācittiyaṃ, akavāṭabaddhato dukkaṭaṃ, anupasampannāya tikadukkaṭaṃ, sakavāṭabaddhato vā akavāṭabaddhato vā ubhinnampi parikkhāranikkaḍḍhane dukkaṭameva, sesaṃ saṅghikavihāranikkaḍḍhanasikkhāpade vuttanayamevāti.
නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Nikkaḍḍhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
6. සංසට්‌ඨසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
6. Saṃsaṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā
ඡට්‌ඨං උත්‌තානපදත්‌ථමෙව. සාවත්‌ථියං චණ්‌ඩකාළිං ආරබ්‌භ සංසට්‌ඨවිහාරවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, සෙසමෙත්‌ථ පඨමඅරිට්‌ඨසික්‌ඛාපදෙ වුත්‌තවිනිච්‌ඡයසදිසමෙවාති.
Chaṭṭhaṃ uttānapadatthameva. Sāvatthiyaṃ caṇḍakāḷiṃ ārabbha saṃsaṭṭhavihāravatthusmiṃ paññattaṃ, sesamettha paṭhamaariṭṭhasikkhāpade vuttavinicchayasadisamevāti.
සංසට්‌ඨසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Saṃsaṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
7. අන්‌තොරට්‌ඨසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
7. Antoraṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā
සත්‌තමෙ අන්‌තොරට්‌ඨෙති යස්‌ස විජිතෙ විහරති, තස්‌ස රට්‌ඨෙ. අසත්‌ථිකා චාරිකන්‌ති විනා සත්‌ථෙන ගච්‌ඡන්‌තියා, ගාමන්‌තරගණනාය, අගාමකෙ අරඤ්‌ඤෙ අද්‌ධයොජනගණනාය පාචිත්‌තියං.
Sattame antoraṭṭheti yassa vijite viharati, tassa raṭṭhe. Asatthikā cārikanti vinā satthena gacchantiyā, gāmantaragaṇanāya, agāmake araññe addhayojanagaṇanāya pācittiyaṃ.
සාවත්‌ථියං සම්‌බහුලා භික්‌ඛුනියො ආරබ්‌භ වුත්‌තනයෙනෙව දෙසචාරිකං පක්‌කමනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං. සත්‌ථෙන සහ ගච්‌ඡන්‌තියා, ඛෙමෙ අප්‌පටිභයෙ, ආපදාසු, උම්‌මත්‌තිකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. අන්‌තොරට්‌ඨතා, අඛෙමතා, අනුඤ්‌ඤාතකාරණාභාවො, චාරිකං පක්‌කමනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ චත්‌තාරි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි එළකලොමසදිසානීති.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha vuttanayeneva desacārikaṃ pakkamanavatthusmiṃ paññattaṃ. Satthena saha gacchantiyā, kheme appaṭibhaye, āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Antoraṭṭhatā, akhematā, anuññātakāraṇābhāvo, cārikaṃ pakkamananti imānettha cattāri aṅgāni. Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisānīti.
අන්‌තොරට්‌ඨසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Antoraṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
8. තිරොරට්‌ඨසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
8. Tiroraṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā
අට්‌ඨමෙ තිරොරට්‌ඨෙති යස්‌ස විජිතෙ විහරති, තං ඨපෙත්‌වා අඤ්‌ඤස්‌ස රට්‌ඨෙ. සෙසං සත්‌තමෙ වුත්‌තනයෙනෙව වෙදිතබ්‌බං, නගරං පනෙත්‌ථ රාජගහන්‌ති.
Aṭṭhame tiroraṭṭheti yassa vijite viharati, taṃ ṭhapetvā aññassa raṭṭhe. Sesaṃ sattame vuttanayeneva veditabbaṃ, nagaraṃ panettha rājagahanti.
තිරොරට්‌ඨසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Tiroraṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
9. අන්‌තොවස්‌සසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
9. Antovassasikkhāpadavaṇṇanā
නවමෙ අන්‌තොවස්‌සන්‌ති පුරිමං වා තෙමාසං, පච්‌ඡිමං වා තෙමාසං අවසිත්‌වා තස්‌ස වස්‌සස්‌ස අන්‌තොයෙව. ඉධ සත්‌තාහකරණීයෙන වා කෙනචි උබ්‌බළ්‌හාය වා ආපදාසු වා ගච්‌ඡන්‌තියා උම්‌මත්‌තිකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. සෙසං අට්‌ඨමසදිසමෙවාති.
Navame antovassanti purimaṃ vā temāsaṃ, pacchimaṃ vā temāsaṃ avasitvā tassa vassassa antoyeva. Idha sattāhakaraṇīyena vā kenaci ubbaḷhāya vā āpadāsu vā gacchantiyā ummattikādīnañca anāpatti. Sesaṃ aṭṭhamasadisamevāti.
අන්‌තොවස්‌සසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Antovassasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
10. චාරිකනපක්‌කමනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
10. Cārikanapakkamanasikkhāpadavaṇṇanā
දසමෙ වස්‌සංවුට්‌ඨාති පුරිමං වා තෙමාසං, පච්‌ඡිමං වා තෙමාසං වුට්‌ඨා. ඡප්‌පඤ්‌චයොජනානීති එත්‌ථ පවාරෙත්‌වා පඤ්‌ච යොජනානි ගන්‌තුම්‌පි වට්‌ටති, ඡසු වත්‌තබ්‌බමෙව නත්‌ථි. සචෙ පන තීණි ගන්‌ත්‌වා තෙනෙව මග්‌ගෙන පච්‌චාගච්‌ඡති, න වට්‌ටති, අඤ්‌ඤෙන ආගන්‌තුං වට්‌ටති. ‘‘වුත්‌තප්‌පමාණං අද්‌ධානං න ගච්‌ඡිස්‌සාමී’’ති ධුරෙ නික්‌ඛිත්‌තමත්‌තෙ පාචිත්‌තියං.
Dasame vassaṃvuṭṭhāti purimaṃ vā temāsaṃ, pacchimaṃ vā temāsaṃ vuṭṭhā. Chappañcayojanānīti ettha pavāretvā pañca yojanāni gantumpi vaṭṭati, chasu vattabbameva natthi. Sace pana tīṇi gantvā teneva maggena paccāgacchati, na vaṭṭati, aññena āgantuṃ vaṭṭati. ‘‘Vuttappamāṇaṃ addhānaṃ na gacchissāmī’’ti dhure nikkhittamatte pācittiyaṃ.
රාජගහෙ සම්‌බහුලා භික්‌ඛුනියො ආරබ්‌භ වස්‌සං වසිත්‌වා චාරිකං අපක්‌කමනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං. අන්‌තරායෙ සති, පරියෙසිත්‌වා දුතියිකං භික්‌ඛුනිං අලභන්‌තියා, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්‌මත්‌තිකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. වස්‌සංවුට්‌ඨතා, අනුඤ්‌ඤාතකාරණාභාවො, පඤ්‌චයොජනානතික්‌කමොති ඉමානෙත්‌ථ තීණි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි පඨමපාරාජිකසදිසානි, ඉදං පන අකිරියං, දුක්‌ඛවෙදනන්‌ති.
Rājagahe sambahulā bhikkhuniyo ārabbha vassaṃ vasitvā cārikaṃ apakkamanavatthusmiṃ paññattaṃ. Antarāye sati, pariyesitvā dutiyikaṃ bhikkhuniṃ alabhantiyā, gilānāya, āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Vassaṃvuṭṭhatā, anuññātakāraṇābhāvo, pañcayojanānatikkamoti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasadisāni, idaṃ pana akiriyaṃ, dukkhavedananti.
චාරිකනපක්‌කමනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Cārikanapakkamanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
තුවට්‌ටවග්‌ගො චතුත්‌ථො.
Tuvaṭṭavaggo catuttho.
