| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
อุพฺพาหิกวคฺควณฺณนา
Ubbāhikavaggavaṇṇanā
๔๕๕. อุพฺพาหิกวเคฺค อตฺถกุสโลติอาทิปทานํ เภทนิสฺสิตสมาสํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘อฎฺฐกถากุสโล’’ติอาทิฯ อาจริยมุขโตติ อาจริยวทนโต, อาจริยสมฺมุเข วา, สิถิลธนิตาทีติ อาทิสเทฺทน ทีฆรสฺสาทีนิ (ปริ. อฎฺฐ. ๔๘๕; วิ. สงฺค. อฎฺฐ. ๒๕๒) สงฺคณฺหาติฯ อกฺขรปริเจฺฉเทติ เอตฺตโก สิถิโล, เอตฺตโก ธนิโตติอาทินา อกฺขรปริเจฺฉเทฯ อิมินา พฺยญฺชนกุสโลติ เอตฺถ พฺยญฺชนสโทฺท อกฺขรปริยาโยติ ทเสฺสติฯ น ปุพฺพาปรกุสโลติ เอตฺถ ปุพฺพาปโร นาม ปุริมานํ จตุนฺนเญฺจว กถาย จ ปุพฺพาปโรติ อาห ‘‘อตฺถปุพฺพาปเร’’ติอาทิฯ
455. Ubbāhikavagge atthakusalotiādipadānaṃ bhedanissitasamāsaṃ dassento āha ‘‘aṭṭhakathākusalo’’tiādi. Ācariyamukhatoti ācariyavadanato, ācariyasammukhe vā, sithiladhanitādīti ādisaddena dīgharassādīni (pari. aṭṭha. 485; vi. saṅga. aṭṭha. 252) saṅgaṇhāti. Akkharaparicchedeti ettako sithilo, ettako dhanitotiādinā akkharaparicchede. Iminā byañjanakusaloti ettha byañjanasaddo akkharapariyāyoti dasseti. Na pubbāparakusaloti ettha pubbāparo nāma purimānaṃ catunnañceva kathāya ca pubbāparoti āha ‘‘atthapubbāpare’’tiādi.
โกธโนติอาทีนิ วุตฺตานีติ สมฺพโนฺธฯ ยสฺมา น สโกฺกตีติ โยชนาฯ ปสาเรตาติ เอตฺถ สรธาตุ อุปสคฺควเสน เวจิตฺตวาจโกติ อาห ‘‘โมเหตา’’ติฯ
Kodhanotiādīni vuttānīti sambandho. Yasmā na sakkotīti yojanā. Pasāretāti ettha saradhātu upasaggavasena vecittavācakoti āha ‘‘mohetā’’ti.
อิติ อุพฺพาหิกวคฺควณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ
Iti ubbāhikavaggavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi / ๙. อุพฺพาหิกวโคฺค • 9. Ubbāhikavaggo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / อุพฺพาหิกวคฺควณฺณนา • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อุพฺพาหิกวคฺควณฺณนา • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / โวหารวคฺคาทิวณฺณนา • Vohāravaggādivaṇṇanā
