Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi |
੯. ਉਬ੍ਬਾਹਿਕવਗ੍ਗੋ
9. Ubbāhikavaggo
੪੫੫. ‘‘ਕਤਿਹਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ? ‘‘ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਨ ਅਤ੍ਥਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਧਮ੍ਮਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਅਤ੍ਥਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ।
455. ‘‘Katihi nu kho, bhante, aṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo’’ti? ‘‘Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Na atthakusalo hoti, na dhammakusalo hoti, na niruttikusalo hoti, na byañjanakusalo hoti, na pubbāparakusalo hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Atthakusalo hoti, dhammakusalo hoti, niruttikusalo hoti, byañjanakusalo hoti, pubbāparakusalo hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਕੋਧਨੋ ਹੋਤਿ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ, ਮਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ ਮਕ੍ਖਾਭਿਭੂਤੋ, ਪਲ਼ਾਸੀ ਹੋਤਿ ਪਲ਼ਾਸਾਭਿਭੂਤੋ, ਇਸ੍ਸੁਕੀ ਹੋਤਿ ਇਸ੍ਸਾਭਿਭੂਤੋ, ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਪਰਾਮਾਸੀ ਹੋਤਿ ਆਧਾਨਗ੍ਗਾਹੀ ਦੁਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੀ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਨ ਕੋਧਨੋ ਹੋਤਿ ਨ ਕੋਧਾਭਿਭੂਤੋ, ਨ ਮਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ ਨ ਮਕ੍ਖਾਭਿਭੂਤੋ, ਨ ਪਲ਼ਾਸੀ ਹੋਤਿ ਨ ਪਲ਼ਾਸਾਭਿਭੂਤੋ, ਨ ਇਸ੍ਸੁਕੀ ਹੋਤਿ ਨ ਇਸ੍ਸਾਭਿਭੂਤੋ, ਅਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਪਰਾਮਾਸੀ ਹੋਤਿ ਅਨਾਧਾਨਗ੍ਗਾਹੀ ਸੁਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੀ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Kodhano hoti kodhābhibhūto, makkhī hoti makkhābhibhūto, paḷāsī hoti paḷāsābhibhūto, issukī hoti issābhibhūto, sandiṭṭhiparāmāsī hoti ādhānaggāhī duppaṭinissaggī – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Na kodhano hoti na kodhābhibhūto, na makkhī hoti na makkhābhibhūto, na paḷāsī hoti na paḷāsābhibhūto, na issukī hoti na issābhibhūto, asandiṭṭhiparāmāsī hoti anādhānaggāhī suppaṭinissaggī – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ , ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਕੁਪ੍ਪਤਿ, ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਤਿਟ੍ਠਿਯਤਿ, ਕੋਪਂ ਜਨੇਤਿ, ਅਖਮੋ ਹੋਤਿ ਅਪਦਕ੍ਖਿਣਗ੍ਗਾਹੀ ਅਨੁਸਾਸਨਿਂ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ । ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਨ ਕੁਪ੍ਪਤਿ, ਨ ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਪਤਿਟ੍ਠਿਯਤਿ, ਨ ਕੋਪਂ ਜਨੇਤਿ, ਖਮੋ ਹੋਤਿ ਪਦਕ੍ਖਿਣਗ੍ਗਾਹੀ ਅਨੁਸਾਸਨਿਂ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Aparehipi , upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Kuppati, byāpajjati, patiṭṭhiyati, kopaṃ janeti, akhamo hoti apadakkhiṇaggāhī anusāsaniṃ – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo . Katamehi pañcahi? Na kuppati, na byāpajjati, na patiṭṭhiyati, na kopaṃ janeti, khamo hoti padakkhiṇaggāhī anusāsaniṃ – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਪਸਾਰੇਤਾ ਹੋਤਿ ਨੋ ਸਾਰੇਤਾ, ਅਨੋਕਾਸਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਨ ਯਥਾਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾવਿਨਯੇ ਯਥਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਤਾ ਹੋਤਿ, ਨ ਯਥਾਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾવਿਨਯੇ ਯਥਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਾਰੇਤਾ ਹੋਤਿ, ਨ ਯਥਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਾ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਸਾਰੇਤਾ ਹੋਤਿ ਨੋ ਪਸਾਰੇਤਾ, ਓਕਾਸਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਯਥਾਧਮ੍ਮਂ ਯਥਾવਿਨਯੇ ਯਥਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਤਾ ਹੋਤਿ, ਯਥਾਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾવਿਨਯੇ ਯਥਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਾਰੇਤਾ ਹੋਤਿ, ਯਥਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਾ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Pasāretā hoti no sāretā, anokāsakammaṃ kāretvā pavattā hoti, na yathādhamme yathāvinaye yathāpattiyā codetā hoti, na yathādhamme yathāvinaye yathāpattiyā kāretā hoti, na yathādiṭṭhiyā byākatā hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Sāretā hoti no pasāretā, okāsakammaṃ kāretvā pavattā hoti, yathādhammaṃ yathāvinaye yathāpattiyā codetā hoti, yathādhamme yathāvinaye yathāpattiyā kāretā hoti, yathādiṭṭhiyā byākatā hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਲਜ੍ਜੀ ਚ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਨ ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਲਜ੍ਜੀ ਚ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Chandāgatiṃ gacchati, dosāgatiṃ gacchati, mohāgatiṃ gacchati, bhayāgatiṃ gacchati, alajjī ca hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Na chandāgatiṃ gacchati, na dosāgatiṃ gacchati, na mohāgatiṃ gacchati, na bhayāgatiṃ gacchati, lajjī ca hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਕੁਸਲੋ ਚ ਹੋਤਿ વਿਨਯੇ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਨ ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕੁਸਲੋ ਚ ਹੋਤਿ વਿਨਯੇ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Chandāgatiṃ gacchati, dosāgatiṃ gacchati, mohāgatiṃ gacchati, bhayāgatiṃ gacchati, akusalo ca hoti vinaye – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya na sammannitabbo. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo. Katamehi pañcahi? Na chandāgatiṃ gacchati, na dosāgatiṃ gacchati, na mohāgatiṃ gacchati, na bhayāgatiṃ gacchati, kusalo ca hoti vinaye – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo’’ti.
੪੫੬. ‘‘ਕਤਿਹਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਸੁਤ੍ਤਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, વਿਨਯਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, વਿਨਯਾਨੁਲੋਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਨ ਚ ਠਾਨਠਾਨਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਸੁਤ੍ਤਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, વਿਨਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, વਿਨਯਾਨੁਲੋਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਠਾਨਾਠਾਨਕੁਸਲੋ ਚ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
456. ‘‘Katihi nu kho, bhante, aṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchatī’’ti? ‘‘Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Suttaṃ na jānāti, suttānulomaṃ na jānāti, vinayaṃ na jānāti, vinayānulomaṃ na jānāti, na ca ṭhānaṭhānakusalo hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Suttaṃ jānāti, suttānulomaṃ jānāti, vinayaṃ jānāti, vinayānulomaṃ jānāti, ṭhānāṭhānakusalo ca hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਧਮ੍ਮਾਨੁਲੋਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, વਿਨਯਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, વਿਨਯਾਨੁਲੋਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਨ ਚ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਧਮ੍ਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਧਮ੍ਮਾਨੁਲੋਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, વਿਨਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, વਿਨਯਾਨੁਲੋਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਕੁਸਲੋ ਚ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Dhammaṃ na jānāti, dhammānulomaṃ jānāti, vinayaṃ na jānāti, vinayānulomaṃ na jānāti, na ca pubbāparakusalo hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Dhammaṃ jānāti, dhammānulomaṃ jānāti, vinayaṃ jānāti, vinayānulomaṃ jānāti, pubbāparakusalo ca hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? વਤ੍ਥੁਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਨਿਦਾਨਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਦਪਚ੍ਚਾਭਟ੍ਠਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਨੁਸਨ੍ਧਿવਚਨਪਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? વਤ੍ਥੁਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਨਿਦਾਨਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਦਪਚ੍ਚਾਭਟ੍ਠਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਨੁਸਨ੍ਧਿવਚਨਪਥਂ ਜਾਨਾਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Vatthuṃ na jānāti, nidānaṃ na jānāti, paññattiṃ na jānāti, padapaccābhaṭṭhaṃ na jānāti, anusandhivacanapathaṃ na jānāti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Vatthuṃ jānāti, nidānaṃ jānāti, paññattiṃ jānāti, padapaccābhaṭṭhaṃ jānāti, anusandhivacanapathaṃ jānāti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਯੋਗਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ વੂਪਸਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ વਿਨਿਚ੍ਛਯਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ , ਆਪਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਯੋਗਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ વੂਪਸਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿਨਿਚ੍ਛਯਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Āpattiṃ na jānāti, āpattisamuṭṭhānaṃ na jānāti, āpattiyā payogaṃ na jānāti, āpattiyā vūpasamaṃ na jānāti, āpattiyā na vinicchayakusalo hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Āpattiṃ jānāti , āpattisamuṭṭhānaṃ jānāti, āpattiyā payogaṃ jānāti, āpattiyā vūpasamaṃ jānāti, āpattiyā vinicchayakusalo hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ , ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਅਧਿਕਰਣਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਧਿਕਰਣਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਪਯੋਗਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ વੂਪਸਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਨ વਿਨਿਚ੍ਛਯਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬਾਲੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਅਧਿਕਰਣਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਧਿਕਰਣਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਪਯੋਗਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ વੂਪਸਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ વਿਨਿਚ੍ਛਯਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Aparehipi , upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Adhikaraṇaṃ na jānāti, adhikaraṇasamuṭṭhānaṃ na jānāti, adhikaraṇassa payogaṃ na jānāti, adhikaraṇassa vūpasamaṃ na jānāti, adhikaraṇassa na vinicchayakusalo hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu bālotveva saṅkhaṃ gacchati. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchati. Katamehi pañcahi? Adhikaraṇaṃ jānāti, adhikaraṇasamuṭṭhānaṃ jānāti, adhikaraṇassa payogaṃ jānāti, adhikaraṇassa vūpasamaṃ jānāti, adhikaraṇassa vinicchayakusalo hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu paṇḍitotveva saṅkhaṃ gacchatī’’ti.
ਉਬ੍ਬਾਹਿਕવਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਨવਮੋ।
Ubbāhikavaggo niṭṭhito navamo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਨ ਅਤ੍ਥਕੁਸਲੋ ਚੇવ, ਕੋਧਨੋ ਕੁਪ੍ਪਤੀ ਚ ਯੋ।
Na atthakusalo ceva, kodhano kuppatī ca yo;
ਪਸਾਰੇਤਾ ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ, ਅਕੁਸਲੋ ਤਥੇવ ਚ॥
Pasāretā chandāgatiṃ, akusalo tatheva ca.
ਸੁਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ વਤ੍ਥੁਞ੍ਚ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਧਿਕਰਣਂ।
Suttaṃ dhammañca vatthuñca, āpatti adhikaraṇaṃ;
ਦ੍વੇ ਦ੍વੇ ਪਕਾਸਿਤਾ ਸਬ੍ਬੇ, ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਂ વਿਜਾਨਥਾਤਿ॥
Dve dve pakāsitā sabbe, kaṇhasukkaṃ vijānathāti.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ਉਬ੍ਬਾਹਿਕવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਉਬ੍ਬਾਹਿਕવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / વੋਹਾਰવਗ੍ਗਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Vohāravaggādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਉਬ੍ਬਾਹਿਕવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • Ubbāhikavaggavaṇṇanā