Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပေတဝတ္ထု-အဋ္ဌကထာ • Petavatthu-aṭṭhakathā

    ၅. ဥစ္ဆုပေတဝတ္ထုဝဏ္ဏနာ

    5. Ucchupetavatthuvaṇṇanā

    ဣဒံ မမ ဥစ္ဆုဝနံ မဟန္တန္တိ ဣဒံ ဥစ္ဆုပေတဝတ္ထု။ တသ္သ ကာ ဥပ္ပတ္တိ? ဘဂဝတိ ဝေဠုဝနေ ဝိဟရန္တေ အညတရော ပုရိသော ဥစ္ဆုကလာပံ ခန္ဓေ ကတ္ဝာ ဧကံ ဥစ္ဆုံ ခာဒန္တော ဂစ္ဆတိ။ အထ အညတရော ဥပာသကော သီလဝာ ကလ္ယာဏဓမ္မော ဗာလဒာရကေန သဒ္ဓိံ တသ္သ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂစ္ဆတိ။ ဒာရကော ဥစ္ဆုံ ပသ္သိတ္ဝာ ‘‘ဒေဟီ’’တိ ပရောဒတိ။ ဥပာသကော ဒာရကံ ပရောဒန္တံ ဒိသ္ဝာ တံ ပုရိသံ သင္ဂဏ္ဟန္တော တေန သဒ္ဓိံ သလ္လာပမကာသိ။ သော ပန ပုရိသော တေန သဒ္ဓိံ န ကိဉ္စိ အာလပိ, ဒာရကသ္သ ဥစ္ဆုခဏ္ဍမ္ပိ နာဒာသိ။ ဥပာသကော တံ ဒာရကံ ဒသ္သေတ္ဝာ ‘‘အယံ ဒာရကော အတိဝိယ ရောဒတိ, ဣမသ္သ ဧကံ ဥစ္ဆုခဏ္ဍံ ဒေဟီ’’တိ အာဟ။ တံ သုတ္ဝာ သော ပုရိသော အသဟန္တော ပဋိဟတစိတ္တံ ဥပဋ္ဌပေတ္ဝာ အနာဒရဝသေန ဧကံ ဥစ္ဆုလဋ္ဌိံ ပိဋ္ဌိတော ခိပိ။

    Idaṃ mama ucchuvanaṃ mahantanti idaṃ ucchupetavatthu. Tassa kā uppatti? Bhagavati veḷuvane viharante aññataro puriso ucchukalāpaṃ khandhe katvā ekaṃ ucchuṃ khādanto gacchati. Atha aññataro upāsako sīlavā kalyāṇadhammo bāladārakena saddhiṃ tassa piṭṭhito piṭṭhito gacchati. Dārako ucchuṃ passitvā ‘‘dehī’’ti parodati. Upāsako dārakaṃ parodantaṃ disvā taṃ purisaṃ saṅgaṇhanto tena saddhiṃ sallāpamakāsi. So pana puriso tena saddhiṃ na kiñci ālapi, dārakassa ucchukhaṇḍampi nādāsi. Upāsako taṃ dārakaṃ dassetvā ‘‘ayaṃ dārako ativiya rodati, imassa ekaṃ ucchukhaṇḍaṃ dehī’’ti āha. Taṃ sutvā so puriso asahanto paṭihatacittaṃ upaṭṭhapetvā anādaravasena ekaṃ ucchulaṭṭhiṃ piṭṭhito khipi.

    သော အပရေန သမယေန ကာလံ ကတ္ဝာ စိရံ ပရိဘာဝိတသ္သ လောဘသ္သ ဝသေန ပေတေသု နိဗ္ဗတ္တိ, တသ္သ ဖလံ နာမ သကကမ္မသရိက္ခကံ ဟောတီတိ အဋ္ဌကရီသမတ္တံ ဌာနံ အဝတ္ထရန္တံ အဉ္ဇနဝဏ္ဏံ မုသလဒဏ္ဍပရိမာဏေဟိ ဥစ္ဆူဟိ ဃနသဉ္ဆန္နံ မဟန္တံ ဥစ္ဆုဝနံ နိဗ္ဗတ္တိ။ တသ္မိံ ခာဒိတုကာမတာယ ‘‘ဥစ္ဆုံ ဂဟေသ္သာမီ’’တိ ဥပဂတမတ္တေ တံ ဥစ္ဆူ အဘိဟနန္တိ, သော တေန ပုစ္ဆိတော ပတတိ။

    So aparena samayena kālaṃ katvā ciraṃ paribhāvitassa lobhassa vasena petesu nibbatti, tassa phalaṃ nāma sakakammasarikkhakaṃ hotīti aṭṭhakarīsamattaṃ ṭhānaṃ avattharantaṃ añjanavaṇṇaṃ musaladaṇḍaparimāṇehi ucchūhi ghanasañchannaṃ mahantaṃ ucchuvanaṃ nibbatti. Tasmiṃ khāditukāmatāya ‘‘ucchuṃ gahessāmī’’ti upagatamatte taṃ ucchū abhihananti, so tena pucchito patati.

    အထေကဒိဝသံ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ရာဇဂဟံ ပိဏ္ဍာယ ဂစ္ဆန္တော အန္တရာမဂ္ဂေ တံ ပေတံ အဒ္ဒသ။ သော ထေရံ ဒိသ္ဝာ အတ္တနာ ကတကမ္မံ ပုစ္ဆိ –

    Athekadivasaṃ āyasmā mahāmoggallāno rājagahaṃ piṇḍāya gacchanto antarāmagge taṃ petaṃ addasa. So theraṃ disvā attanā katakammaṃ pucchi –

    ၇၃၇.

    737.

    ‘‘ဣဒံ မမ ဥစ္ဆုဝနံ မဟန္တံ၊ နိဗ္ဗတ္တတိ ပုညဖလံ အနပ္ပကံ။

    ‘‘Idaṃ mama ucchuvanaṃ mahantaṃ, nibbattati puññaphalaṃ anappakaṃ;

    တံ ဒာနိ မေ န ပရိဘောဂမေတိ၊ အာစိက္ခ ဘန္တေ ကိသ္သ အယံ ဝိပာကော။

    Taṃ dāni me na paribhogameti, ācikkha bhante kissa ayaṃ vipāko.

    ၇၃၈.

    738.

    ‘‘ဟညာမိ ခဇ္ဇာမိ စ ဝာယမာမိ၊ ပရိသက္ကာမိ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ကိဉ္စိ။

    ‘‘Haññāmi khajjāmi ca vāyamāmi, parisakkāmi paribhuñjituṃ kiñci;

    သ္ဝာဟံ ဆိန္နထာမော ကပဏော လာလပာမိ၊ ကိသ္သ ကမ္မသ္သ အယံ ဝိပာကော။

    Svāhaṃ chinnathāmo kapaṇo lālapāmi, kissa kammassa ayaṃ vipāko.

    ၇၃၉.

    739.

    ‘‘ဝိဃာတော စာဟံ ပရိပတာမိ ဆမာယံ၊

    ‘‘Vighāto cāhaṃ paripatāmi chamāyaṃ,

    ပရိဝတ္တာမိ ဝာရိစရောဝ ဃမ္မေ။

    Parivattāmi vāricarova ghamme;

    ရုဒတော စ မေ အသ္သုကာ နိဂ္ဂလန္တိ၊

    Rudato ca me assukā niggalanti,

    အာစိက္ခ ဘန္တေ ကိသ္သ အယံ ဝိပာကော။

    Ācikkha bhante kissa ayaṃ vipāko.

    ၇၄၀.

    740.

    ‘‘ဆာတော ကိလန္တော စ ပိပာသိတော စ၊ သန္တသ္သိတော သာတသုခံ န ဝိန္ဒေ။

    ‘‘Chāto kilanto ca pipāsito ca, santassito sātasukhaṃ na vinde;

    ပုစ္ဆာမိ တံ ဧတမတ္ထံ ဘဒန္တေ၊ ကထံ နု ဥစ္ဆုပရိဘောဂံ လဘေယ္ယ’’န္တိ။

    Pucchāmi taṃ etamatthaṃ bhadante, kathaṃ nu ucchuparibhogaṃ labheyya’’nti.

    ၇၄၁.

    741.

    ‘‘ပုရေ တုဝံ ကမ္မမကာသိ အတ္တနာ၊ မနုသ္သဘူတော ပုရိမာယ ဇာတိယာ။

    ‘‘Pure tuvaṃ kammamakāsi attanā, manussabhūto purimāya jātiyā;

    အဟဉ္စ တံ ဧတမတ္ထံ ဝဒာမိ၊ သုတ္ဝာန တ္ဝံ ဧတမတ္ထံ ဝိဇာန။

    Ahañca taṃ etamatthaṃ vadāmi, sutvāna tvaṃ etamatthaṃ vijāna.

    ၇၄၂.

    742.

    ‘‘ဥစ္ဆုံ တုဝံ ခာဒမာနော ပယာတော၊ ပုရိသော စ တေ ပိဋ္ဌိတော အန္ဝဂစ္ဆိ။

    ‘‘Ucchuṃ tuvaṃ khādamāno payāto, puriso ca te piṭṭhito anvagacchi;

    သော စ တံ ပစ္စာသန္တော ကထေသိ၊ တသ္သ တုဝံ န ကိဉ္စိ အာလပိတ္ထ။

    So ca taṃ paccāsanto kathesi, tassa tuvaṃ na kiñci ālapittha.

    ၇၄၃.

    743.

    ‘‘သော စ တံ အဘဏန္တံ အယာစိ၊ ဒေဟယ္ယ ဥစ္ဆုန္တိ စ တံ အဝောစ။

    ‘‘So ca taṃ abhaṇantaṃ ayāci, dehayya ucchunti ca taṃ avoca;

    တသ္သ တုဝံ ပိဋ္ဌိတော ဥစ္ဆုံ အဒာသိ၊ တသ္သေတံ ကမ္မသ္သ အယံ ဝိပာကော။

    Tassa tuvaṃ piṭṭhito ucchuṃ adāsi, tassetaṃ kammassa ayaṃ vipāko.

    ၇၄၄.

    744.

    ‘‘ဣင္ဃ တ္ဝံ ဂန္တ္ဝာန ပိဋ္ဌိတော ဂဏ္ဟေယ္ယာသိ၊ ဂဟေတ္ဝာန တံ ခာဒသ္သု ယာဝဒတ္ထံ။

    ‘‘Iṅgha tvaṃ gantvāna piṭṭhito gaṇheyyāsi, gahetvāna taṃ khādassu yāvadatthaṃ;

    တေနေဝ တ္ဝံ အတ္တမနော ဘဝိသ္သသိ၊ ဟဋ္ဌော စုဒဂ္ဂော စ ပမောဒိတော စာတိ။

    Teneva tvaṃ attamano bhavissasi, haṭṭho cudaggo ca pamodito cāti.

    ၇၄၅.

    745.

    ‘‘ဂန္တ္ဝာန သော ပိဋ္ဌိတော အဂ္ဂဟေသိ၊ ဂဟေတ္ဝာန တံ ခာဒိ ယာဝဒတ္ထံ။

    ‘‘Gantvāna so piṭṭhito aggahesi, gahetvāna taṃ khādi yāvadatthaṃ;

    တေနေဝ သော အတ္တမနော အဟောသိ၊ ဟဋ္ဌော စုဒဂ္ဂော စ ပမောဒိတော စာ’’တိ။ –

    Teneva so attamano ahosi, haṭṭho cudaggo ca pamodito cā’’ti. –

    ဝစနပဋိဝစနဂာထာ ပေတေန ထေရေန စ ဝုတ္တာ။

    Vacanapaṭivacanagāthā petena therena ca vuttā.

    ၇၃၇-၈. တတ္ထ ကိသ္သာတိ ကီဒိသသ္သ, ကမ္မသ္သာတိ အဓိပ္ပာယော။ ဟညာမီတိ ဝိဟညာမိ ဝိဃာတံ အာပဇ္ဇာမိ။ ဝိဟညာမီတိ ဝာ ဝိဗာဓိယာမိ, ဝိသေသတော ပီဠိယာမီတိ အတ္ထော။ ခဇ္ဇာမီတိ ခာဒိယာမိ, အသိပတ္တသဒိသေဟိ နိသိတေဟိ ခာဒန္တေဟိ ဝိယ ဥစ္ဆုပတ္တေဟိ ကန္တိယာမီတိ အတ္ထော။ ဝာယမာမီတိ ဥစ္ဆုံ ခာဒိတုံ ဝာယာမံ ကရောမိ။ ပရိသက္ကာမီတိ ပယောဂံ ကရောမိ။ ပရိဘုဉ္ဇိတုန္တိ ဥစ္ဆုရသံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ, ဥစ္ဆုံ ခာဒိတုန္တိ အတ္ထော။ ဆိန္နထာမောတိ ဆိန္နသဟော ဥပစ္ဆိန္နထာမော, ပရိက္ခီဏဗလောတိ အတ္ထော။ ကပဏောတိ ဒီနော။ လာလပာမီတိ ဒုက္ခေန အဋ္ဋိတော အတိဝိယ ဝိလပာမိ။

    737-8. Tattha kissāti kīdisassa, kammassāti adhippāyo. Haññāmīti vihaññāmi vighātaṃ āpajjāmi. Vihaññāmīti vā vibādhiyāmi, visesato pīḷiyāmīti attho. Khajjāmīti khādiyāmi, asipattasadisehi nisitehi khādantehi viya ucchupattehi kantiyāmīti attho. Vāyamāmīti ucchuṃ khādituṃ vāyāmaṃ karomi. Parisakkāmīti payogaṃ karomi. Paribhuñjitunti ucchurasaṃ paribhuñjituṃ, ucchuṃ khāditunti attho. Chinnathāmoti chinnasaho upacchinnathāmo, parikkhīṇabaloti attho. Kapaṇoti dīno. Lālapāmīti dukkhena aṭṭito ativiya vilapāmi.

    ၇၃၉. ဝိဃာတောတိ ဝိဃာတဝာ, ဝိဟတဗလော ဝာ။ ပရိပတာမိ ဆမာယန္တိ ဌာတုံ အသက္ကောန္တော ဘူမိယံ ပပတာမိ။ ပရိဝတ္တာမီတိ ပရိဗ္ဘမာမိ။ ဝာရိစရောဝာတိ မစ္ဆော ဝိယ။ ဃမ္မေတိ ဃမ္မသန္တတ္တေ ထလေ။

    739.Vighātoti vighātavā, vihatabalo vā. Paripatāmi chamāyanti ṭhātuṃ asakkonto bhūmiyaṃ papatāmi. Parivattāmīti paribbhamāmi. Vāricarovāti maccho viya. Ghammeti ghammasantatte thale.

    ၇၄၀-၄. သန္တသ္သိတောတိ ဩဋ္ဌကဏ္ဌတာလူနံ သောသပ္ပတ္တိယာ သုဋ္ဌု တသိတော။ သာတသုခန္တိ သာတဘူတံ သုခံ။ န ဝိန္ဒေတိ န လဘာမိ။ န္တိ တုဝံ။ ဝိဇာနာတိ ဝိဇာနာဟိ။ ပယာတောတိ ဂန္တုံ အာရဒ္ဓော။ အန္ဝဂစ္ဆီတိ အနုဗန္ဓိ။ ပစ္စာသန္တောတိ ပစ္စာသီသမာနော။ တသ္သေတံ ကမ္မသ္သာတိ ဧတ္ထ ဧတန္တိ နိပာတမတ္တံ, တသ္သ ကမ္မသ္သာတိ အတ္ထော။ ပိဋ္ဌိတော ဂဏ္ဟေယ္ယာသီတိ အတ္တနော ပိဋ္ဌိပသ္သေနေဝ ဥစ္ဆုံ ဂဏ္ဟေယ္ယာသိ။ ပမောဒိတောတိ ပမုဒိတော။

    740-4.Santassitoti oṭṭhakaṇṭhatālūnaṃ sosappattiyā suṭṭhu tasito. Sātasukhanti sātabhūtaṃ sukhaṃ. Na vindeti na labhāmi. Tanti tuvaṃ. Vijānāti vijānāhi. Payātoti gantuṃ āraddho. Anvagacchīti anubandhi. Paccāsantoti paccāsīsamāno. Tassetaṃ kammassāti ettha etanti nipātamattaṃ, tassa kammassāti attho. Piṭṭhito gaṇheyyāsīti attano piṭṭhipasseneva ucchuṃ gaṇheyyāsi. Pamoditoti pamudito.

    ၇၄၅. ဂဟေတ္ဝာန တံ ခာဒိ ယာဝဒတ္ထန္တိ ထေရေန အာဏတ္တိနိယာမေန ဥစ္ဆုံ ဂဟေတ္ဝာ ယထာရုစိ ခာဒိတ္ဝာ မဟန္တံ ဥစ္ဆုကလာပံ ဂဟေတ္ဝာ ထေရသ္သ ဥပနေသိ, ထေရော တံ အနုဂ္ဂဏ္ဟန္တော တေနေဝ တံ ဥစ္ဆုကလာပံ ဂာဟာပေတ္ဝာ ဝေဠုဝနံ ဂန္တ္ဝာ ဘဂဝတော အဒာသိ, ဘဂဝာ ဘိက္ခုသင္ဃေန သဒ္ဓိံ တံ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ အနုမောဒနံ အကာသိ, ပေတော ပသန္နစိတ္တော ဝန္ဒိတ္ဝာ ဂတော, တတော ပဋ္ဌာယ ယထာသုခံ ဥစ္ဆုံ ပရိဘုဉ္ဇိ။

    745.Gahetvāna taṃ khādi yāvadatthanti therena āṇattiniyāmena ucchuṃ gahetvā yathāruci khāditvā mahantaṃ ucchukalāpaṃ gahetvā therassa upanesi, thero taṃ anuggaṇhanto teneva taṃ ucchukalāpaṃ gāhāpetvā veḷuvanaṃ gantvā bhagavato adāsi, bhagavā bhikkhusaṅghena saddhiṃ taṃ paribhuñjitvā anumodanaṃ akāsi, peto pasannacitto vanditvā gato, tato paṭṭhāya yathāsukhaṃ ucchuṃ paribhuñji.

    သော အပရေန သမယေန ကာလံ ကတ္ဝာ တာဝတိံသေသု ဥပ္ပဇ္ဇိ။ သာ ပနေသာ ပေတသ္သ ပဝတ္တိ မနုသ္သလောကေ ပာကဋာ အဟောသိ။ အထ မနုသ္သာ သတ္ထာရံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ ပဝတ္တိံ ပုစ္ဆိံသု။ သတ္ထာ တေသံ တမတ္ထံ ဝိတ္ထာရတော ကထေတ္ဝာ ဓမ္မံ ဒေသေသိ, တံ သုတ္ဝာ မနုသ္သာ မစ္ဆေရမလတော ပဋိဝိရတာ အဟေသုန္တိ။

    So aparena samayena kālaṃ katvā tāvatiṃsesu uppajji. Sā panesā petassa pavatti manussaloke pākaṭā ahosi. Atha manussā satthāraṃ upasaṅkamitvā taṃ pavattiṃ pucchiṃsu. Satthā tesaṃ tamatthaṃ vitthārato kathetvā dhammaṃ desesi, taṃ sutvā manussā maccheramalato paṭiviratā ahesunti.

    ဥစ္ဆုပေတဝတ္ထုဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Ucchupetavatthuvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ပေတဝတ္ထုပာဠိ • Petavatthupāḷi / ၅. ဥစ္ဆုပေတဝတ္ထု • 5. Ucchupetavatthu


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact