| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ಉದಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Udakakathāvaṇṇanā
೧೦೮. ಉದಕಕಥಾಯಂ ಮಹಾಕುಚ್ಛಿಕಾ ಉದಕಚಾಟಿ ಉದಕಮಣಿಕೋ। ‘‘ಸಮೇಖಲಾ ಚಾಟಿ ಉದಕಮಣಿಕೋ’’ತಿಪಿ ವದನ್ತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ತೇಸು ಭಾಜನೇಸು। ನಿಬ್ಬಹನಉದಕನ್ತಿ ‘‘ಮಹೋದಕಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ತಳಾಕಮರಿಯಾದಂ ಮಾ ಛಿನ್ದೀ’’ತಿ ತಳಾಕರಕ್ಖಣತ್ಥಂ ತಸ್ಸ ಏಕಪಸ್ಸೇನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಉದಕಂ। ನಿದ್ಧಮನತುಮ್ಬನ್ತಿ ಸಸ್ಸಾದೀನಂ ಅತ್ಥಾಯ ಉದಕನಿಕ್ಖಮನಮಗ್ಗಂ। ಮರಿಯಾದಂ ದುಬ್ಬಲಂ ಕತ್ವಾತಿ ಇದಂ ಅವಸ್ಸಂ ಛಿನ್ನಸಭಾವದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಭಣ್ಡದೇಯ್ಯವಿಸಯದಸ್ಸನತ್ಥಞ್ಚ ವುತ್ತಂ। ಮರಿಯಾದಂ ದುಬ್ಬಲಂ ಅಕತ್ವಾಪಿ ಯಥಾವುತ್ತಪ್ಪಯೋಗೇ ಕತೇ ಮರಿಯಾದಂ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಉದಕಗ್ಘಾನುರೂಪೇನ ಅವಹಾರೇನ ಕಾರೇತಬ್ಬಮೇವ।
108. Udakakathāyaṃ mahākucchikā udakacāṭi udakamaṇiko. ‘‘Samekhalā cāṭi udakamaṇiko’’tipi vadanti. Tatthāti tesu bhājanesu. Nibbahanaudakanti ‘‘mahodakaṃ āgantvā taḷākamariyādaṃ mā chindī’’ti taḷākarakkhaṇatthaṃ tassa ekapassena vissajjitaudakaṃ. Niddhamanatumbanti sassādīnaṃ atthāya udakanikkhamanamaggaṃ. Mariyādaṃ dubbalaṃ katvāti idaṃ avassaṃ chinnasabhāvadassanatthaṃ bhaṇḍadeyyavisayadassanatthañca vuttaṃ. Mariyādaṃ dubbalaṃ akatvāpi yathāvuttappayoge kate mariyādaṃ chinditvā nikkhantaudakagghānurūpena avahārena kāretabbameva.
ಅನಿಗ್ಗತೇತಿ ಅನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ತಳಾಕಸ್ಮಿಂಯೇವ ಉದಕೇ ಠಿತೇ। ಅಸಮ್ಪತ್ತೇವಾತಿ ತಳಾಕತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಮಹಾಮಾತಿಕಾಯ ಏವ ಠಿತೇ। ಅನಿಕ್ಖನ್ತೇತಿ ತಳಾಕತೋ ಅನಿಕ್ಖನ್ತೇ ಉದಕೇ। ಸುಬದ್ಧಾತಿ ಭಣ್ಡದೇಯ್ಯಮ್ಪಿ ನ ಹೋತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ನಿಕ್ಖನ್ತೇ ಬದ್ಧಾ ಭಣ್ಡದೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ, ತಳಾಕತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಪರೇಸಂ ಖುದ್ದಕಮಾತಿಕಾಮುಖಂ ಅಪಾಪುಣಿತ್ವಾ ಮಹಾಮಾತಿಕಾಯಂಯೇವ ಠಿತೇ ಬದ್ಧಾ ಚೇ, ಭಣ್ಡದೇಯ್ಯನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಅನಿಕ್ಖನ್ತೇ ಬದ್ಧಾ ಸುಬದ್ಧಾ, ನಿಕ್ಖನ್ತೇ ಬದ್ಧಾ ಭಣ್ಡದೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ ಹಿ ಇದಂ ದ್ವಯಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತವಿಕಪ್ಪದ್ವಯಸ್ಸ ಯಥಾಕ್ಕಮೇನ ವುತ್ತಂ। ನತ್ಥಿ ಅವಹಾರೋತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಅವಹಾರೋ ನತ್ಥಿ, ಭಣ್ಡದೇಯ್ಯಂ ಪನ ಹೋತೀ’’ತಿ ಕೇಚಿ ವದನ್ತಿ, ತಳಾಕಗತಉದಕಸ್ಸ ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣತ್ತಾ ತಂ ಅಯುತ್ತಂ ವಿಯ ದಿಸ್ಸತಿ, ‘‘ಅನಿಕ್ಖನ್ತೇ ಬದ್ಧಾ ಸುಬದ್ಧಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಚ ಅಟ್ಠಕಥಾವಚನೇನ ನ ಸಮೇತಿ। ವತ್ಥುಂ…ಪೇ॰… ನ ಸಮೇತೀತಿ ಏತ್ಥ ತಳಾಕಗತಉದಕಸ್ಸ ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣತ್ತಾ ಅಪರಿಗ್ಗಹಿತಂ ಇಧ ವತ್ಥುನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Aniggateti anikkhamitvā taḷākasmiṃyeva udake ṭhite. Asampattevāti taḷākato nikkhamitvā mahāmātikāya eva ṭhite. Anikkhanteti taḷākato anikkhante udake. Subaddhāti bhaṇḍadeyyampi na hotīti adhippāyo. Tenāha ‘‘nikkhante baddhā bhaṇḍadeyya’’nti, taḷākato nikkhamitvā paresaṃ khuddakamātikāmukhaṃ apāpuṇitvā mahāmātikāyaṃyeva ṭhite baddhā ce, bhaṇḍadeyyanti attho. ‘‘Anikkhante baddhā subaddhā, nikkhante baddhā bhaṇḍadeyya’’nti hi idaṃ dvayaṃ heṭṭhā vuttavikappadvayassa yathākkamena vuttaṃ. Natthi avahāroti ettha ‘‘avahāro natthi, bhaṇḍadeyyaṃ pana hotī’’ti keci vadanti, taḷākagataudakassa sabbasādhāraṇattā taṃ ayuttaṃ viya dissati, ‘‘anikkhante baddhā subaddhā’’ti iminā ca aṭṭhakathāvacanena na sameti. Vatthuṃ…pe… na sametīti ettha taḷākagataudakassa sabbasādhāraṇattā apariggahitaṃ idha vatthunti adhippāyo.
ಉದಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Udakakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೨. ದುತಿಯಪಾರಾಜಿಕಂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೨. ದುತಿಯಪಾರಾಜಿಕಂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಭೂಮಟ್ಠಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಉದಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Udakakathāvaṇṇanā
