| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਉਦਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Udakakathāvaṇṇanā
੧੦੮. ਉਦਕਕਥਾਯਂ ਮਹਾਕੁਚ੍ਛਿਕਾ ਉਦਕਚਾਟਿ ਉਦਕਮਣਿਕੋ। ‘‘ਸਮੇਖਲਾ ਚਾਟਿ ਉਦਕਮਣਿਕੋ’’ਤਿਪਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਭਾਜਨੇਸੁ। ਨਿਬ੍ਬਹਨਉਦਕਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਹੋਦਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਲ਼ਾਕਮਰਿਯਾਦਂ ਮਾ ਛਿਨ੍ਦੀ’’ਤਿ ਤਲ਼ਾਕਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਤਸ੍ਸ ਏਕਪਸ੍ਸੇਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਉਦਕਂ। ਨਿਦ੍ਧਮਨਤੁਮ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਉਦਕਨਿਕ੍ਖਮਨਮਗ੍ਗਂ। ਮਰਿਯਾਦਂ ਦੁਬ੍ਬਲਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਇਦਂ ਅવਸ੍ਸਂ ਛਿਨ੍ਨਸਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯવਿਸਯਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਞ੍ਚ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਰਿਯਾਦਂ ਦੁਬ੍ਬਲਂ ਅਕਤ੍વਾਪਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੋਗੇ ਕਤੇ ਮਰਿਯਾਦਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਉਦਕਗ੍ਘਾਨੁਰੂਪੇਨ ਅવਹਾਰੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਮੇવ।
108. Udakakathāyaṃ mahākucchikā udakacāṭi udakamaṇiko. ‘‘Samekhalā cāṭi udakamaṇiko’’tipi vadanti. Tatthāti tesu bhājanesu. Nibbahanaudakanti ‘‘mahodakaṃ āgantvā taḷākamariyādaṃ mā chindī’’ti taḷākarakkhaṇatthaṃ tassa ekapassena vissajjitaudakaṃ. Niddhamanatumbanti sassādīnaṃ atthāya udakanikkhamanamaggaṃ. Mariyādaṃ dubbalaṃ katvāti idaṃ avassaṃ chinnasabhāvadassanatthaṃ bhaṇḍadeyyavisayadassanatthañca vuttaṃ. Mariyādaṃ dubbalaṃ akatvāpi yathāvuttappayoge kate mariyādaṃ chinditvā nikkhantaudakagghānurūpena avahārena kāretabbameva.
ਅਨਿਗ੍ਗਤੇਤਿ ਅਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਤਲ਼ਾਕਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਉਦਕੇ ਠਿਤੇ। ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇવਾਤਿ ਤਲ਼ਾਕਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਮਹਾਮਾਤਿਕਾਯ ਏવ ਠਿਤੇ। ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਤਿ ਤਲ਼ਾਕਤੋ ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਉਦਕੇ। ਸੁਬਦ੍ਧਾਤਿ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਲ਼ਾਕਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਪਰੇਸਂ ਖੁਦ੍ਦਕਮਾਤਿਕਾਮੁਖਂ ਅਪਾਪੁਣਿਤ੍વਾ ਮਹਾਮਾਤਿਕਾਯਂਯੇવ ਠਿਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਚੇ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਸੁਬਦ੍ਧਾ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਇਦਂ ਦ੍વਯਂ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤવਿਕਪ੍ਪਦ੍વਯਸ੍ਸ ਯਥਾਕ੍ਕਮੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਨਤ੍ਥਿ ਅવਹਾਰੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅવਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ ਪਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਕੇਚਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਲ਼ਾਕਗਤਉਦਕਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਤਂ ਅਯੁਤ੍ਤਂ વਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ‘‘ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਸੁਬਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾવਚਨੇਨ ਨ ਸਮੇਤਿ। વਤ੍ਥੁਂ…ਪੇ॰… ਨ ਸਮੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਲ਼ਾਕਗਤਉਦਕਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਇਧ વਤ੍ਥੁਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
Aniggateti anikkhamitvā taḷākasmiṃyeva udake ṭhite. Asampattevāti taḷākato nikkhamitvā mahāmātikāya eva ṭhite. Anikkhanteti taḷākato anikkhante udake. Subaddhāti bhaṇḍadeyyampi na hotīti adhippāyo. Tenāha ‘‘nikkhante baddhā bhaṇḍadeyya’’nti, taḷākato nikkhamitvā paresaṃ khuddakamātikāmukhaṃ apāpuṇitvā mahāmātikāyaṃyeva ṭhite baddhā ce, bhaṇḍadeyyanti attho. ‘‘Anikkhante baddhā subaddhā, nikkhante baddhā bhaṇḍadeyya’’nti hi idaṃ dvayaṃ heṭṭhā vuttavikappadvayassa yathākkamena vuttaṃ. Natthi avahāroti ettha ‘‘avahāro natthi, bhaṇḍadeyyaṃ pana hotī’’ti keci vadanti, taḷākagataudakassa sabbasādhāraṇattā taṃ ayuttaṃ viya dissati, ‘‘anikkhante baddhā subaddhā’’ti iminā ca aṭṭhakathāvacanena na sameti. Vatthuṃ…pe… na sametīti ettha taḷākagataudakassa sabbasādhāraṇattā apariggahitaṃ idha vatthunti adhippāyo.
ਉਦਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Udakakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਭੂਮਟ੍ਠਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਉਦਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Udakakathāvaṇṇanā
