| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๖. อุทกปูชกเตฺถรอปทานวณฺณนา
6. Udakapūjakattheraapadānavaṇṇanā
สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธนฺติอาทิกํ อายสฺมโต อุทกปูชกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมชินวเรสุ ปูริตกุสลสญฺจโย ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ ปริปูริยมาโน ปุทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย กุสลากุสลํ ชานโนฺต ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต อากาเส คจฺฉโต นิกฺขนฺตฉพฺพณฺณพุทฺธรํสีสุ ปสโนฺน อุโภหิ หเตฺถหิ อุทกํ คเหตฺวา ปูเชสิฯ เตน ปูชิตํ อุทกํ รชตพุพฺพุลํ วิย อากาเส อฎฺฐาสิฯ โส อภิปฺปสโนฺน เตเนว โสมนเสฺสน ตุสิตาทีสุ นิพฺพโตฺต ทิพฺพสมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อปรภาเค มนุสฺสสมฺปตฺติโย จ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กุลเคเห นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปโตฺต สตฺถริ ปสีทิตฺวา ปพฺพชิโต นจิรเสฺสว อรหา อโหสิฯ
Suvaṇṇavaṇṇaṃsambuddhantiādikaṃ āyasmato udakapūjakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimajinavaresu pūritakusalasañcayo tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni paripūriyamāno pudumuttarassa bhagavato kāle ekasmiṃ kulagehe nibbatto vuddhimanvāya kusalākusalaṃ jānanto padumuttarassa bhagavato ākāse gacchato nikkhantachabbaṇṇabuddharaṃsīsu pasanno ubhohi hatthehi udakaṃ gahetvā pūjesi. Tena pūjitaṃ udakaṃ rajatabubbulaṃ viya ākāse aṭṭhāsi. So abhippasanno teneva somanassena tusitādīsu nibbatto dibbasampattiyo anubhavitvā aparabhāge manussasampattiyo ca anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto viññutaṃ patto satthari pasīditvā pabbajito nacirasseva arahā ahosi.
๒๙. โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธนฺติอาทิมาหฯ ตํ เหฎฺฐา วุตฺตเมวฯ ฆตาสนํว ชลิตนฺติ ฆตํ วุจฺจติ สปฺปิ, ฆตสฺส อาสนํ อาธารนฺติ ฆตาสนํ, อคฺคิ, อถ วา ตํ อสติ ภุญฺชตีติ ฆตาสนํ , อคฺคิเยวฯ ยถา ฆเต อาสิเตฺต อคฺคิมฺหิ อคฺคิสิขา อตีว ชลติ, เอวํ อคฺคิกฺขนฺธํ อิว ชลมานํ ภควนฺตนฺติ อโตฺถฯ อาทิตฺตํว หุตาสนนฺติ หุตํ วุจฺจติ ปูชาสกฺกาเร, หุตสฺส ปูชาสกฺการสฺส อาสนนฺติ หุตาสนํ, ชลมานํ สูริยํ อิว ทฺวตฺติํสมหาปุริสลกฺขเณหิ พฺยามปฺปภามณฺฑเลหิ วิโชฺชตมานํ สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธํ อนิลญฺชเส อากาเส คจฺฉนฺตํ อทฺทสนฺติ สมฺพโนฺธฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ
29. So aparabhāge attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento suvaṇṇavaṇṇaṃ sambuddhantiādimāha. Taṃ heṭṭhā vuttameva. Ghatāsanaṃva jalitanti ghataṃ vuccati sappi, ghatassa āsanaṃ ādhāranti ghatāsanaṃ, aggi, atha vā taṃ asati bhuñjatīti ghatāsanaṃ , aggiyeva. Yathā ghate āsitte aggimhi aggisikhā atīva jalati, evaṃ aggikkhandhaṃ iva jalamānaṃ bhagavantanti attho. Ādittaṃva hutāsananti hutaṃ vuccati pūjāsakkāre, hutassa pūjāsakkārassa āsananti hutāsanaṃ, jalamānaṃ sūriyaṃ iva dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇehi byāmappabhāmaṇḍalehi vijjotamānaṃ suvaṇṇavaṇṇaṃ sambuddhaṃ anilañjase ākāse gacchantaṃ addasanti sambandho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
อุทกปูชกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Udakapūjakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๖. อุทกปูชกเตฺถรอปทานํ • 6. Udakapūjakattheraapadānaṃ
