Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మిలిన్దపఞ్హపాళి • Milindapañhapāḷi

    ౯. ఉదకసత్తజీవపఞ్హో

    9. Udakasattajīvapañho

    . ‘‘భన్తే నాగసేన, ఇమం ఉదకం అగ్గిమ్హి తప్పమానం చిచ్చిటాయతి చిటిచిటాయతి సద్దాయతి బహువిధం, కిం ను ఖో, భన్తే నాగసేన, ఉదకం జీవతి, కిం కీళమానం సద్దాయతి, ఉదాహు అఞ్ఞేన పటిపీళితం సద్దాయతీ’’తి? ‘‘న హి, మహారాజ, ఉదకం జీవతి, నత్థి ఉదకే జీవో వా సత్తో వా, అపి చ, మహారాజ, అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం చిచ్చిటాయతి చిటిచిటాయతి సద్దాయతి బహువిధ’’న్తి.

    9. ‘‘Bhante nāgasena, imaṃ udakaṃ aggimhi tappamānaṃ cicciṭāyati ciṭiciṭāyati saddāyati bahuvidhaṃ, kiṃ nu kho, bhante nāgasena, udakaṃ jīvati, kiṃ kīḷamānaṃ saddāyati, udāhu aññena paṭipīḷitaṃ saddāyatī’’ti? ‘‘Na hi, mahārāja, udakaṃ jīvati, natthi udake jīvo vā satto vā, api ca, mahārāja, aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ cicciṭāyati ciṭiciṭāyati saddāyati bahuvidha’’nti.

    ‘‘భన్తే నాగసేన, ఇధేకచ్చే తిత్థియా ఉదకం జీవతీతి సీతోదకం పటిక్ఖిపిత్వా ఉదకం తాపేత్వా వేకతికవేకతికం పరిభుఞ్జన్తి, తే తుమ్హే గరహన్తి పరిభవన్తి ‘ఏకిన్ద్రియం సమణా సక్యపుత్తియా జీవం విహేఠేన్తీ’తి, తం తేసం గరహం పరిభవం వినోదేహి అపనేహి నిచ్ఛారేహీ’’తి. ‘‘న హి, మహారాజ, ఉదకం జీవతి, నత్థి, మహారాజ, ఉదకే జీవో వా సత్తో వా, అపి చ, మహారాజ, అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం చిచ్చిటాయతి చిటిచిటాయతి సద్దాయతి బహువిధం.

    ‘‘Bhante nāgasena, idhekacce titthiyā udakaṃ jīvatīti sītodakaṃ paṭikkhipitvā udakaṃ tāpetvā vekatikavekatikaṃ paribhuñjanti, te tumhe garahanti paribhavanti ‘ekindriyaṃ samaṇā sakyaputtiyā jīvaṃ viheṭhentī’ti, taṃ tesaṃ garahaṃ paribhavaṃ vinodehi apanehi nicchārehī’’ti. ‘‘Na hi, mahārāja, udakaṃ jīvati, natthi, mahārāja, udake jīvo vā satto vā, api ca, mahārāja, aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ cicciṭāyati ciṭiciṭāyati saddāyati bahuvidhaṃ.

    ‘‘యథా, మహారాజ, ఉదకం సోబ్భసరసరితదహతళాకకన్దరపదరఉదపాననిన్నపోక్ఖరణిగతం వాతాతపవేగస్స మహన్తతాయ పరియాదియతి పరిక్ఖయం గచ్ఛతి, అపి ను తత్థ ఉదకం చిచ్చిటాయతి చిటిచిటాయతి సద్దాయతి బహువిధ’’న్తి? ‘‘న హి, భన్తే’’తి. ‘‘యది, మహారాజ, ఉదకం జీవేయ్య, తత్థాపి ఉదకం సద్దాయేయ్య, ఇమినాపి, మహారాజ, కారణేన జానాహి ‘నత్థి ఉదకే జీవో వా సత్తో వా, అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం చిచ్చిటాయతి చిటిచిటాయతి సద్దాయతి బహువిధ’న్తి.

    ‘‘Yathā, mahārāja, udakaṃ sobbhasarasaritadahataḷākakandarapadaraudapānaninnapokkharaṇigataṃ vātātapavegassa mahantatāya pariyādiyati parikkhayaṃ gacchati, api nu tattha udakaṃ cicciṭāyati ciṭiciṭāyati saddāyati bahuvidha’’nti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Yadi, mahārāja, udakaṃ jīveyya, tatthāpi udakaṃ saddāyeyya, imināpi, mahārāja, kāraṇena jānāhi ‘natthi udake jīvo vā satto vā, aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ cicciṭāyati ciṭiciṭāyati saddāyati bahuvidha’nti.

    ‘‘అపరమ్పి , మహారాజ, ఉత్తరిం కారణం సుణోహి ‘నత్థి ఉదకే జీవో వా సత్తో వా, అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం సద్దాయతీ’తి. యదా పన, మహారాజ, ఉదకం తణ్డులేహి సమ్మిస్సితం భాజనగతం హోతి పిహితం ఉద్ధనే అఠపితం, అపి ను తత్థ ఉదకం సద్దాయతీ’’తి? ‘‘న హి, భన్తే, అచలం హోతి సన్తసన్త’’న్తి. ‘‘తం యేవ పన, మహారాజ, ఉదకం భాజనగతం అగ్గిం ఉజ్జాలేత్వా ఉద్ధనే ఠపితం హోతి, అపి ను తత్థ ఉదకం అచలం హోతి సన్తసన్త’’న్తి? ‘‘న హి, భన్తే, చలతి ఖుబ్భతి లుళతి ఆవిలతి ఊమిజాతం హోతి, ఉద్ధమధో దిసావిదిసం గచ్ఛతి, ఉత్తరతి పతరతి ఫేణమాలీ హోతీతి. కిస్స పన తం, మహారాజ , పాకతికం ఉదకం న చలతి సన్తసన్తం హోతి, కిస్స పన అగ్గిగతం చలతి ఖుబ్భతి లుళతి ఆవిలతి ఊమిజాతం హోతి, ఉద్ధమధో దిసావిదిసం గచ్ఛతి, ఉత్తరతి పతరతి ఫేణమాలీ హోతీ’’తి? ‘‘పాకతికం, భన్తే, ఉదకం న చలతి, అగ్గికతం పన ఉదకం అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ చిచ్చిటాయతి చిటిచిటాయతి సద్దాయతి బహువిధ’’న్తి. ‘‘ఇమినాపి మహారాజ, కారణేన జానాహి ‘నత్థి ఉదకే జీవో వా సత్తో వా, అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం సద్దాయతీ’తి.

    ‘‘Aparampi , mahārāja, uttariṃ kāraṇaṃ suṇohi ‘natthi udake jīvo vā satto vā, aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ saddāyatī’ti. Yadā pana, mahārāja, udakaṃ taṇḍulehi sammissitaṃ bhājanagataṃ hoti pihitaṃ uddhane aṭhapitaṃ, api nu tattha udakaṃ saddāyatī’’ti? ‘‘Na hi, bhante, acalaṃ hoti santasanta’’nti. ‘‘Taṃ yeva pana, mahārāja, udakaṃ bhājanagataṃ aggiṃ ujjāletvā uddhane ṭhapitaṃ hoti, api nu tattha udakaṃ acalaṃ hoti santasanta’’nti? ‘‘Na hi, bhante, calati khubbhati luḷati āvilati ūmijātaṃ hoti, uddhamadho disāvidisaṃ gacchati, uttarati patarati pheṇamālī hotīti. Kissa pana taṃ, mahārāja , pākatikaṃ udakaṃ na calati santasantaṃ hoti, kissa pana aggigataṃ calati khubbhati luḷati āvilati ūmijātaṃ hoti, uddhamadho disāvidisaṃ gacchati, uttarati patarati pheṇamālī hotī’’ti? ‘‘Pākatikaṃ, bhante, udakaṃ na calati, aggikataṃ pana udakaṃ aggisantāpavegassa mahantatāya cicciṭāyati ciṭiciṭāyati saddāyati bahuvidha’’nti. ‘‘Imināpi mahārāja, kāraṇena jānāhi ‘natthi udake jīvo vā satto vā, aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ saddāyatī’ti.

    ‘‘అపరమ్పి, మహారాజ, ఉత్తరం కారణం సుణోహి, నత్థి ఉదకే జీవో వా సత్తో వా, అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం సద్దాయతి. హోతి తం, మహారాజ, ఉదకం ఘరే ఘరే ఉదకవారకగతం పిహిత’’న్తి? ‘‘ఆమ, భన్తే’’తి. ‘‘అపి ను తం, మహారాజ, ఉదకం చలతి ఖుబ్భతి లుళతి ఆవిలతి ఊమిజాతం హోతి, ఉద్ధమధో దిసావిదిసం గచ్ఛతి, ఉత్తరతి పతరతి ఫేణమాలీ హోతీ’’తి. ‘‘న హి, భన్తే, అచలం తం హోతి పాకతికం ఉదకవారకగతం ఉదక’’న్తి.

    ‘‘Aparampi, mahārāja, uttaraṃ kāraṇaṃ suṇohi, natthi udake jīvo vā satto vā, aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ saddāyati. Hoti taṃ, mahārāja, udakaṃ ghare ghare udakavārakagataṃ pihita’’nti? ‘‘Āma, bhante’’ti. ‘‘Api nu taṃ, mahārāja, udakaṃ calati khubbhati luḷati āvilati ūmijātaṃ hoti, uddhamadho disāvidisaṃ gacchati, uttarati patarati pheṇamālī hotī’’ti. ‘‘Na hi, bhante, acalaṃ taṃ hoti pākatikaṃ udakavārakagataṃ udaka’’nti.

    ‘‘సుతపుబ్బం పన తయా, మహారాజ, ‘మహాసముద్దే ఉదకం చలతి ఖుబ్భతి లుళతి ఆవిలతి ఊమిజాతం హోతి, ఉద్ధమధో దిసావిదిసం గచ్ఛతి, ఉత్తరతి పతరతి ఫేణమాలీ హోతి, ఉస్సక్కిత్వా ఓస్సక్కిత్వా 1 వేలాయ పహరతి సద్దాయతి బహువిధ’’’న్తి? ‘‘ఆమ, భన్తే, సుతపుబ్బం ఏతం మయా దిట్ఠపుబ్బఞ్చ ‘మహాసముద్దే ఉదకం హత్థసతమ్పి ద్వేపి హత్థసతాని గగనే ఉస్సక్కతీ’’’తి. ‘‘కిస్స, మహారాజ, ఉదకవారకగతం ఉదకం న చలతి న సద్దాయతి, కిస్స పన మహాసముద్దే ఉదకం చలతి సద్దాయతీ’’తి? ‘‘వాతవేగస్స మహన్తతాయ, భన్తే, మహాసముద్దే ఉదకం చలతి సద్దాయతి, ఉదకవారకగతం ఉదకం అఘట్టితం కేహిచి న చలతి న సద్దాయతీ’’తి. ‘‘యథా, మహారాజ, వాతవేగస్స మహన్తతాయ మహాసముద్దే ఉదకం చలతి సద్దాయతి ఏవమేవ అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం సద్దాయతీ’’తి.

    ‘‘Sutapubbaṃ pana tayā, mahārāja, ‘mahāsamudde udakaṃ calati khubbhati luḷati āvilati ūmijātaṃ hoti, uddhamadho disāvidisaṃ gacchati, uttarati patarati pheṇamālī hoti, ussakkitvā ossakkitvā 2 velāya paharati saddāyati bahuvidha’’’nti? ‘‘Āma, bhante, sutapubbaṃ etaṃ mayā diṭṭhapubbañca ‘mahāsamudde udakaṃ hatthasatampi dvepi hatthasatāni gagane ussakkatī’’’ti. ‘‘Kissa, mahārāja, udakavārakagataṃ udakaṃ na calati na saddāyati, kissa pana mahāsamudde udakaṃ calati saddāyatī’’ti? ‘‘Vātavegassa mahantatāya, bhante, mahāsamudde udakaṃ calati saddāyati, udakavārakagataṃ udakaṃ aghaṭṭitaṃ kehici na calati na saddāyatī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, vātavegassa mahantatāya mahāsamudde udakaṃ calati saddāyati evameva aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ saddāyatī’’ti.

    ‘‘నను, మహారాజ, భేరిపోక్ఖరం సుక్ఖం సుక్ఖేన గోచమ్మేన ఓనన్ధన్తీ’’తి? ‘‘ఆమ, భన్తే’’. ‘‘అపి ను, మహారాజ, భేరియా జీవో వా సత్తో వా అత్థీ’’తి. ‘‘న హి, భన్తే’’తి. ‘‘కిస్స పన, మహారాజ, భేరీ సద్దాయతీ’’తి? ‘‘ఇత్థియా వా, భన్తే, పురిసస్స వా తజ్జేన వాయామేనా’’తి. ‘‘యథా, మహారాజ, ఇత్థియా వా పురిసస్స వా తజ్జేన వాయామేన భేరీ సద్దాయతి, ఏవమేవ అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం సద్దాయతి. ఇమినాపి, మహారాజ , కారణేన జానాహి ‘నత్థి ఉదకే జీవో వా సత్తో వా, అగ్గిసన్తాపవేగస్స మహన్తతాయ ఉదకం సద్దాయతీ’తి.

    ‘‘Nanu, mahārāja, bheripokkharaṃ sukkhaṃ sukkhena gocammena onandhantī’’ti? ‘‘Āma, bhante’’. ‘‘Api nu, mahārāja, bheriyā jīvo vā satto vā atthī’’ti. ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Kissa pana, mahārāja, bherī saddāyatī’’ti? ‘‘Itthiyā vā, bhante, purisassa vā tajjena vāyāmenā’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, itthiyā vā purisassa vā tajjena vāyāmena bherī saddāyati, evameva aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ saddāyati. Imināpi, mahārāja , kāraṇena jānāhi ‘natthi udake jīvo vā satto vā, aggisantāpavegassa mahantatāya udakaṃ saddāyatī’ti.

    ‘‘మయ్హమ్పి తావ, మహారాజ, తవ పుచ్ఛితబ్బం అత్థి, ఏవమేసో పఞ్హో సువినిచ్ఛితో హోతి, కిం ను ఖో, మహారాజ, సబ్బేహిపి భాజనేహి ఉదకం తప్పమానం సద్దాయతి, ఉదాహు ఏకచ్చేహి యేవ భాజనేహి తప్పమానం సద్దాయతీ’’తి? ‘‘న హి, భన్తే, సబ్బేహిపి భాజనేహి ఉదకం తప్పమానం సద్దాయతి, ఏకచ్చేహి యేవ భాజనేహి ఉదకం తప్పమానం సద్దాయతీ’’తి. ‘‘తేన హి, మహారాజ, జహితోసి సకసమయం, పచ్చాగతోసి మమ విసయం, నత్థి ఉదకే జీవో వా సత్తో వా. యది, మహారాజ, సబ్బేహిపి భాజనేహి ఉదకం తప్పమానం సద్దాయేయ్య, యుత్తమిదం ‘ఉదకం జీవతీ’తి వత్తుం. న హి, మహారాజ, ఉదకం ద్వయం హోతి, యం సద్దాయతి, తం జీవతి, యం న సద్దాయతి, తం న జీవతీతి. యది, మహారాజ, ఉదకం జీవేయ్య, మహన్తానం హత్థినాగానం ఉస్సన్నకాయానం పభిన్నానం సోణ్డాయ ఉస్సిఞ్చిత్వా ముఖే పక్ఖిపిత్వా కుచ్ఛిం పవేసయన్తానం, తమ్పి ఉదకం తేసం దన్తన్తరే చిప్పియమానం సద్దాయేయ్య. హత్థసతికాపి మహానావా గరుకా భారికా అనేకసతసహస్సభారపరిపూరా మహాసముద్దే విచరన్తి, తాహిపి చిప్పియమానం ఉదకం సద్దాయేయ్య. మహతిమహన్తాపి మచ్ఛా అనేకసతయోజనికకాయా తిమీ తిమిఙ్గలా తిమిరపిఙ్గలా అబ్భన్తరే నిముగ్గా మహాసముద్దే నివాసట్ఠానతాయ పటివసన్తా మహాఉదకధారా ఆచమన్తి ధమన్తి చ, తేసమ్పి తం దన్తన్తరేపి ఉదరన్తరేపి చిప్పియమానం ఉదకం సద్దాయేయ్య. యస్మా చ ఖో, మహారాజ, ఏవరూపేహి ఏవరూపేహి మహన్తేహి పటిపీళనేహి పటిపీళితం ఉదకం న సద్దాయతి తస్మాపి నత్థి ఉదకే జీవో వా సత్తో వాతి, ఏవమేతం, మహారాజ, ధారేహీ’’తి.

    ‘‘Mayhampi tāva, mahārāja, tava pucchitabbaṃ atthi, evameso pañho suvinicchito hoti, kiṃ nu kho, mahārāja, sabbehipi bhājanehi udakaṃ tappamānaṃ saddāyati, udāhu ekaccehi yeva bhājanehi tappamānaṃ saddāyatī’’ti? ‘‘Na hi, bhante, sabbehipi bhājanehi udakaṃ tappamānaṃ saddāyati, ekaccehi yeva bhājanehi udakaṃ tappamānaṃ saddāyatī’’ti. ‘‘Tena hi, mahārāja, jahitosi sakasamayaṃ, paccāgatosi mama visayaṃ, natthi udake jīvo vā satto vā. Yadi, mahārāja, sabbehipi bhājanehi udakaṃ tappamānaṃ saddāyeyya, yuttamidaṃ ‘udakaṃ jīvatī’ti vattuṃ. Na hi, mahārāja, udakaṃ dvayaṃ hoti, yaṃ saddāyati, taṃ jīvati, yaṃ na saddāyati, taṃ na jīvatīti. Yadi, mahārāja, udakaṃ jīveyya, mahantānaṃ hatthināgānaṃ ussannakāyānaṃ pabhinnānaṃ soṇḍāya ussiñcitvā mukhe pakkhipitvā kucchiṃ pavesayantānaṃ, tampi udakaṃ tesaṃ dantantare cippiyamānaṃ saddāyeyya. Hatthasatikāpi mahānāvā garukā bhārikā anekasatasahassabhāraparipūrā mahāsamudde vicaranti, tāhipi cippiyamānaṃ udakaṃ saddāyeyya. Mahatimahantāpi macchā anekasatayojanikakāyā timī timiṅgalā timirapiṅgalā abbhantare nimuggā mahāsamudde nivāsaṭṭhānatāya paṭivasantā mahāudakadhārā ācamanti dhamanti ca, tesampi taṃ dantantarepi udarantarepi cippiyamānaṃ udakaṃ saddāyeyya. Yasmā ca kho, mahārāja, evarūpehi evarūpehi mahantehi paṭipīḷanehi paṭipīḷitaṃ udakaṃ na saddāyati tasmāpi natthi udake jīvo vā satto vāti, evametaṃ, mahārāja, dhārehī’’ti.

    ‘‘సాధు , భన్తే నాగసేన, దోసాగతో పఞ్హో అనుచ్ఛవికాయ విభత్తియా విభత్తో, యథా నామ, భన్తే నాగసేన, మహగ్ఘం మణిరతనం ఛేకం ఆచరియం కుసలం సిక్ఖితం మణికారం పాపుణిత్వా కిత్తిం లభేయ్య థోమనం పసంసం, ముత్తారతనం వా ముత్తికం దుస్సరతనం వా దుస్సికం, లోహితచన్దనం వా గన్ధికం పాపుణిత్వా కిత్తిం లభేయ్య థోమనం పసంసం. ఏవమేవ ఖో, భన్తే నాగసేన, దోసాగతో 3 పఞ్హో అనుచ్ఛవికాయ విభత్తియా విభత్తో, ఏవమేతం తథా సమ్పటిచ్ఛామీ’’తి.

    ‘‘Sādhu , bhante nāgasena, dosāgato pañho anucchavikāya vibhattiyā vibhatto, yathā nāma, bhante nāgasena, mahagghaṃ maṇiratanaṃ chekaṃ ācariyaṃ kusalaṃ sikkhitaṃ maṇikāraṃ pāpuṇitvā kittiṃ labheyya thomanaṃ pasaṃsaṃ, muttāratanaṃ vā muttikaṃ dussaratanaṃ vā dussikaṃ, lohitacandanaṃ vā gandhikaṃ pāpuṇitvā kittiṃ labheyya thomanaṃ pasaṃsaṃ. Evameva kho, bhante nāgasena, dosāgato 4 pañho anucchavikāya vibhattiyā vibhatto, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.

    ఉదకసత్తజీవపఞ్హో నవమో.

    Udakasattajīvapañho navamo.

    బుద్ధవగ్గో పఠమో.

    Buddhavaggo paṭhamo.

    ఇమస్మిం వగ్గే నవ పఞ్హా.

    Imasmiṃ vagge nava pañhā.







    Footnotes:
    1. ఓస్సక్కిత్వా’’తి పదం సీ॰ పీ॰ పోత్థకేసు నత్థి
    2. ossakkitvā’’ti padaṃ sī. pī. potthakesu natthi
    3. దేసాగతో (సీ॰ పీ॰)
    4. desāgato (sī. pī.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact