Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੧੦. ਉਦਕਸੁਤ੍ਤਂ
10. Udakasuttaṃ
੧੦੩. ‘‘ਉਦਕੋ 1 ਸੁਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਮਪੁਤ੍ਤੋ ਏવਂ વਾਚਂ ਭਾਸਤਿ – ‘ਇਦਂ ਜਾਤੁ વੇਦਗੂ, ਇਦਂ ਜਾਤੁ ਸਬ੍ਬਜੀ 2, ਇਦਂ ਜਾਤੁ ਅਪਲਿਖਤਂ ਗਣ੍ਡਮੂਲਂ ਪਲਿਖਣਿ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਦਕੋ ਰਾਮਪੁਤ੍ਤੋ ਅવੇਦਗੂਯੇવ ਸਮਾਨੋ ‘વੇਦਗੂਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਭਾਸਤਿ, ਅਸਬ੍ਬਜੀਯੇવ ਸਮਾਨੋ ‘ਸਬ੍ਬਜੀਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਭਾਸਤਿ, ਅਪਲਿਖਤਂਯੇવ ਗਣ੍ਡਮੂਲਂ ਪਲਿਖਤਂ ਮੇ ‘ਗਣ੍ਡਮੂਲ’ਨ੍ਤਿ ਭਾਸਤਿ। ਇਧ ਖੋ ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਇਦਂ ਜਾਤੁ વੇਦਗੂ, ਇਦਂ ਜਾਤੁ ਸਬ੍ਬਜੀ, ਇਦਂ ਜਾਤੁ ਅਪਲਿਖਤਂ ਗਣ੍ਡਮੂਲਂ ਪਲਿਖਣਿ’’’ਨ੍ਤਿ।
103. ‘‘Udako 3 sudaṃ, bhikkhave, rāmaputto evaṃ vācaṃ bhāsati – ‘idaṃ jātu vedagū, idaṃ jātu sabbajī 4, idaṃ jātu apalikhataṃ gaṇḍamūlaṃ palikhaṇi’nti. Taṃ kho panetaṃ, bhikkhave, udako rāmaputto avedagūyeva samāno ‘vedagūsmī’ti bhāsati, asabbajīyeva samāno ‘sabbajīsmī’ti bhāsati, apalikhataṃyeva gaṇḍamūlaṃ palikhataṃ me ‘gaṇḍamūla’nti bhāsati. Idha kho taṃ, bhikkhave, bhikkhu sammā vadamāno vadeyya – ‘idaṃ jātu vedagū, idaṃ jātu sabbajī, idaṃ jātu apalikhataṃ gaṇḍamūlaṃ palikhaṇi’’’nti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੇਦਗੂ ਹੋਤਿ? ਯਤੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਯਤਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વੇਦਗੂ ਹੋਤਿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, vedagū hoti? Yato kho, bhikkhave, bhikkhu channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti; evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vedagū hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਜੀ ਹੋਤਿ? ਯਤੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਯਤਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਪਾਦਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ; ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਜੀ ਹੋਤਿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sabbajī hoti? Yato kho, bhikkhave, bhikkhu channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto hoti; evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sabbajī hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਪਲਿਖਤਂ ਗਣ੍ਡਮੂਲਂ ਪਲਿਖਤਂ ਹੋਤਿ? ਗਣ੍ਡੋਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਸ੍ਸੇਤਂ ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਧਿવਚਨਂ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਸਮ੍ਭવਸ੍ਸ ਓਦਨਕੁਮ੍ਮਾਸੂਪਚਯਸ੍ਸ ਅਨਿਚ੍ਚੁਚ੍ਛਾਦਨਪਰਿਮਦ੍ਦਨਭੇਦਨવਿਦ੍ਧਂਸਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ । ਗਣ੍ਡਮੂਲਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਣ੍ਹਾਯੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਯਤੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਣ੍ਹਾ ਪਹੀਨਾ ਹੋਤਿ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮੂਲਾ ਤਾਲਾવਤ੍ਥੁਕਤਾ ਅਨਭਾવਙ੍ਕਤਾ ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮਾ; ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਪਲਿਖਤਂ ਗਣ੍ਡਮੂਲਂ ਪਲਿਖਤਂ ਹੋਤਿ।
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhuno apalikhataṃ gaṇḍamūlaṃ palikhataṃ hoti? Gaṇḍoti kho, bhikkhave, imassetaṃ cātumahābhūtikassa kāyassa adhivacanaṃ mātāpettikasambhavassa odanakummāsūpacayassa aniccucchādanaparimaddanabhedanaviddhaṃsanadhammassa . Gaṇḍamūlanti kho, bhikkhave, taṇhāyetaṃ adhivacanaṃ. Yato kho, bhikkhave, bhikkhuno taṇhā pahīnā hoti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṅkatā āyatiṃ anuppādadhammā; evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno apalikhataṃ gaṇḍamūlaṃ palikhataṃ hoti.
‘‘ਉਦਕੋ ਸੁਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਮਪੁਤ੍ਤੋ ਏવਂ વਾਚਂ ਭਾਸਤਿ – ‘ਇਦਂ ਜਾਤੁ વੇਦਗੂ, ਇਦਂ ਜਾਤੁ ਸਬ੍ਬਜੀ, ਇਦਂ ਜਾਤੁ ਅਪਲਿਖਤਂ ਗਣ੍ਡਮੂਲਂ ਪਲਿਖਣਿ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਦਕੋ ਰਾਮਪੁਤ੍ਤੋ ਅવੇਦਗੂਯੇવ ਸਮਾਨੋ ‘વੇਦਗੂਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਭਾਸਤਿ, ਅਸਬ੍ਬਜੀਯੇવ ਸਮਾਨੋ ‘ਸਬ੍ਬਜੀਸ੍ਮੀ’ਤਿ ਭਾਸਤਿ; ਅਪਲਿਖਤਂਯੇવ ਗਣ੍ਡਮੂਲਂ ‘ਪਲਿਖਤਂ ਮੇ ਗਣ੍ਡਮੂਲ’ਨ੍ਤਿ ਭਾਸਤਿ। ਇਧ ਖੋ ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਇਦਂ ਜਾਤੁ વੇਦਗੂ, ਇਦਂ ਜਾਤੁ ਸਬ੍ਬਜੀ, ਇਦਂ ਜਾਤੁ ਅਪਲਿਖਤਂ ਗਣ੍ਡਮੂਲਂ ਪਲਿਖਣਿ’’’ਨ੍ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘Udako sudaṃ, bhikkhave, rāmaputto evaṃ vācaṃ bhāsati – ‘idaṃ jātu vedagū, idaṃ jātu sabbajī, idaṃ jātu apalikhataṃ gaṇḍamūlaṃ palikhaṇi’nti. Taṃ kho panetaṃ, bhikkhave, udako rāmaputto avedagūyeva samāno ‘vedagūsmī’ti bhāsati, asabbajīyeva samāno ‘sabbajīsmī’ti bhāsati; apalikhataṃyeva gaṇḍamūlaṃ ‘palikhataṃ me gaṇḍamūla’nti bhāsati. Idha kho taṃ, bhikkhave, bhikkhu sammā vadamāno vadeyya – ‘idaṃ jātu vedagū, idaṃ jātu sabbajī, idaṃ jātu apalikhataṃ gaṇḍamūlaṃ palikhaṇi’’’nti. Dasamaṃ.
ਸਲ਼વਗ੍ਗੋ ਦਸਮੋ।
Saḷavaggo dasamo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਦ੍વੇ ਸਂਗਯ੍ਹਾ ਪਰਿਹਾਨਂ, ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਚ ਸਂવਰੋ।
Dve saṃgayhā parihānaṃ, pamādavihārī ca saṃvaro;
ਸਮਾਧਿ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਂ, ਦ੍વੇ ਨਤੁਮ੍ਹਾਕੇਨ ਉਦ੍ਦਕੋਤਿ॥
Samādhi paṭisallānaṃ, dve natumhākena uddakoti.
ਸਲ਼ਾਯਤਨવਗ੍ਗੇ ਦੁਤਿਯਪਣ੍ਣਾਸਕੋ ਸਮਤ੍ਤੋ।
Saḷāyatanavagge dutiyapaṇṇāsako samatto.
ਤਸ੍ਸ વਗ੍ਗੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassa vagguddānaṃ –
ਅવਿਜ੍ਜਾ ਮਿਗਜਾਲਞ੍ਚ, ਗਿਲਾਨਂ ਛਨ੍ਨਂ ਚਤੁਤ੍ਥਕਂ।
Avijjā migajālañca, gilānaṃ channaṃ catutthakaṃ;
ਸਲ਼વਗ੍ਗੇਨ ਪਞ੍ਞਾਸਂ, ਦੁਤਿਯੋ ਪਣ੍ਣਾਸਕੋ ਅਯਨ੍ਤਿ॥
Saḷavaggena paññāsaṃ, dutiyo paṇṇāsako ayanti.
ਪਠਮਸਤਕਂ।
Paṭhamasatakaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਉਦਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Udakasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਉਦਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Udakasuttavaṇṇanā