| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
उदकट्ठकथावण्णना
Udakaṭṭhakathāvaṇṇanā
९८. उदकट्ठकथायं सन्दमानउदके निक्खित्तं न तिट्ठतीति आह ‘‘असन्दनके उदके’’ति। अनापत्तीति हत्थवारपदवारेसु दुक्कटापत्तिया अभावं सन्धाय वुत्तं। कड्ढतीति हेट्ठतो ओसारेति। सकलमुदकन्ति दण्डेन फुट्ठोकासगतं सकलमुदकं। न उदकं ठानन्ति अत्तना कतट्ठानस्स अट्ठानत्ता। पदुमिनियन्ति पदुमगच्छे। कलापबन्धन्ति हत्थकवसेन खुद्दकं कत्वा बद्धं कलापबद्धं। भारबद्धं नाम सीसभारादिवसेन बद्धं। मुळालन्ति कन्दं। पत्तं वा पुप्फं वाति इदं कद्दमस्स अन्तो पविसित्वा ठितं सन्धाय वुत्तं। निद्धमनतुम्बन्ति वापिया उदकस्स निक्खमननाळं। उदकवाहकन्ति महामातिकं। अवहारेन सो न कारेतब्बोति इमिना पाणं जीविता वोरोपने आपत्तिया सब्बत्थ न मुच्चतीति दीपेति। मातिकं आरोपेत्वाति खुद्दकमातिकं आरोपेत्वा। मरित्वा…पे॰… तिट्ठन्तीति एत्थ मतमच्छानंयेव तेसं सन्तकत्ता अमते गण्हन्तस्स नत्थि अवहारो।
98. Udakaṭṭhakathāyaṃ sandamānaudake nikkhittaṃ na tiṭṭhatīti āha ‘‘asandanake udake’’ti. Anāpattīti hatthavārapadavāresu dukkaṭāpattiyā abhāvaṃ sandhāya vuttaṃ. Kaḍḍhatīti heṭṭhato osāreti. Sakalamudakanti daṇḍena phuṭṭhokāsagataṃ sakalamudakaṃ. Na udakaṃ ṭhānanti attanā kataṭṭhānassa aṭṭhānattā. Paduminiyanti padumagacche. Kalāpabandhanti hatthakavasena khuddakaṃ katvā baddhaṃ kalāpabaddhaṃ. Bhārabaddhaṃ nāma sīsabhārādivasena baddhaṃ. Muḷālanti kandaṃ. Pattaṃ vā pupphaṃ vāti idaṃ kaddamassa anto pavisitvā ṭhitaṃ sandhāya vuttaṃ. Niddhamanatumbanti vāpiyā udakassa nikkhamananāḷaṃ. Udakavāhakanti mahāmātikaṃ. Avahārena so na kāretabboti iminā pāṇaṃ jīvitā voropane āpattiyā sabbattha na muccatīti dīpeti. Mātikaṃ āropetvāti khuddakamātikaṃ āropetvā. Maritvā…pe… tiṭṭhantīti ettha matamacchānaṃyeva tesaṃ santakattā amate gaṇhantassa natthi avahāro.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / २. दुतियपाराजिकं • 2. Dutiyapārājikaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / २. दुतियपाराजिकं • 2. Dutiyapārājikaṃ
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / उदकट्ठकथावण्णना • Udakaṭṭhakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / भूमट्ठकथादिवण्णना • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
