| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
5. උදකූපමාසුත්‌තවණ්‌ණනා
5. Udakūpamāsuttavaṇṇanā
15. පඤ්‌චමෙ එකන්‌තකාළකෙහීති නත්‌ථිකවාදඅහෙතුකවාදඅකිරියවාදසඞ්‌ඛාතෙහි නියතමිච්‌ඡාදිට්‌ඨිධම්‌මෙහි. තෙනාහ ‘‘නියතමිච්‌ඡාදිට්‌ඨිං සන්‌ධාය වුත්‌ත’’න්‌ති. එවං පුග්‌ගලොති ඉමිනා කාරණෙන එකවාරං නිමුග්‌ගො නිමුග්‌ගොයෙව සො හොති. එතස්‌ස හි පුන භවතො වුට්‌ඨානං නාම නත්‌ථීති වදන්‌ති මක්‌ඛලිගොසාලාදයො විය. හෙට්‌ඨා හෙට්‌ඨා නරකග්‌ගීනංයෙව ආහාරො. සාධු සද්‌ධා කුසලෙසූති කුසලධම්‌මෙසු සද්‌ධා නාම සාහු ලද්‌ධකාති උම්‌මුජ්‌ජති, සො තාවත්‌තකෙනෙව කුසලෙන උම්‌මුජ්‌ජති නාම. සාධු හිරීතිආදීසුපි එසෙව නයො. චඞ්‌කවාරෙති රජකානං ඛාරපරිස්‌සාවනෙ, සුරාපරිස්‌සාවනෙ වා. එවං පුග්‌ගලොති ‘‘එවං සාධු සද්‌ධා’’ති ඉමෙසං සද්‌ධාදීනං වසෙන එකවාරං උම්‌මුජ්‌ජිත්‌වා තෙසං පරිහානියා පුන නිමුජ්‌ජතියෙව දෙවදත්‌තාදයො විය. දෙවදත්‌තො හි අට්‌ඨ සමාපත්‌තියො පඤ්‌ච ච අභිඤ්‌ඤායො නිබ්‌බත්‌තෙත්‌වාපි පුන බුද්‌ධානං පටිපක්‌ඛතාය තෙහි ගුණෙහි පරිහීනො රුහිරුප්‌පාදකම්‌මං සඞ්‌ඝභෙදකම්‌මඤ්‌ච කත්‌වා කායස්‌ස භෙදා දුතියචිත්‌තවාරෙන චුතිචිත්‌තමනන්‌තරා නිරයෙ නිබ්‌බත්‌තො. කොකාලිකො ද්‌වෙ අග්‌ගසාවකෙ උපවදිත්‌වා පදුමනිරයෙ නිබ්‌බත්‌තො.
15. Pañcame ekantakāḷakehīti natthikavādaahetukavādaakiriyavādasaṅkhātehi niyatamicchādiṭṭhidhammehi. Tenāha ‘‘niyatamicchādiṭṭhiṃ sandhāya vutta’’nti. Evaṃ puggaloti iminā kāraṇena ekavāraṃ nimuggo nimuggoyeva so hoti. Etassa hi puna bhavato vuṭṭhānaṃ nāma natthīti vadanti makkhaligosālādayo viya. Heṭṭhā heṭṭhā narakaggīnaṃyeva āhāro. Sādhu saddhā kusalesūti kusaladhammesu saddhā nāma sāhu laddhakāti ummujjati, so tāvattakeneva kusalena ummujjati nāma. Sādhu hirītiādīsupi eseva nayo. Caṅkavāreti rajakānaṃ khāraparissāvane, surāparissāvane vā. Evaṃ puggaloti ‘‘evaṃ sādhu saddhā’’ti imesaṃ saddhādīnaṃ vasena ekavāraṃ ummujjitvā tesaṃ parihāniyā puna nimujjatiyeva devadattādayo viya. Devadatto hi aṭṭha samāpattiyo pañca ca abhiññāyo nibbattetvāpi puna buddhānaṃ paṭipakkhatāya tehi guṇehi parihīno ruhiruppādakammaṃ saṅghabhedakammañca katvā kāyassa bhedā dutiyacittavārena cuticittamanantarā niraye nibbatto. Kokāliko dve aggasāvake upavaditvā padumaniraye nibbatto.
නෙව හායති නො වඩ්‌ඪතීති අප්‌පහොනකකාලෙපි න හායති, පහොනකකාලෙපි න වඩ්‌ඪති. උභයම්‌පි පනෙතං අගාරිකෙනපි අනගාරිකෙනපි දීපෙතබ්‌බං. එකච්‌චො හි අගාරිකො අප්‌පහොනකකාලෙ පක්‌ඛිකභත්‌තං වස්‌සිකං වා උපනිබන්‌ධාපෙසි, සො පච්‌ඡා පහොනකකාලෙපි පක්‌ඛිකභත්‌තාදිමත්‌තමෙව පවත්‌තෙති. අනගාරිකොපි ආදිම්‌හි අප්‌පහොනකකාලෙ උද්‌දෙසං ධුතඞ්‌ගං වා ගණ්‌හාති, මෙධාවී බලවීරියසම්‌පත්‌තියා පහොනකකාලෙ තතො උත්‌තරිං න කරොති. එවං පුග්‌ගලොති එවං ඉමාය සද්‌ධාදීනං ඨිතියා පුග්‌ගලො උම්‌මුජ්‌ජිත්‌වා ඨිතො නාම හොති. උම්‌මුජ්‌ජිත්‌වා පතරතීති සකදාගාමිපුග්‌ගලො කිලෙසතනුතාය උට්‌ඨහිත්‌වා ගන්‌තබ්‌බදිසාභිමුඛො තරති නාම.
Neva hāyati no vaḍḍhatīti appahonakakālepi na hāyati, pahonakakālepi na vaḍḍhati. Ubhayampi panetaṃ agārikenapi anagārikenapi dīpetabbaṃ. Ekacco hi agāriko appahonakakāle pakkhikabhattaṃ vassikaṃ vā upanibandhāpesi, so pacchā pahonakakālepi pakkhikabhattādimattameva pavatteti. Anagārikopi ādimhi appahonakakāle uddesaṃ dhutaṅgaṃ vā gaṇhāti, medhāvī balavīriyasampattiyā pahonakakāle tato uttariṃ na karoti. Evaṃ puggaloti evaṃ imāya saddhādīnaṃ ṭhitiyā puggalo ummujjitvā ṭhito nāma hoti. Ummujjitvā pataratīti sakadāgāmipuggalo kilesatanutāya uṭṭhahitvā gantabbadisābhimukho tarati nāma.
පටිගාධප්‌පත්‌තො හොතීති අනාගාමිපුග්‌ගලං සන්‌ධාය වදති. ඉමෙ පන සත්‌ත පුග්‌ගලා උදකොපමෙන දීපිතා. සත්‌ත කිර ජඞ්‌ඝවාණිජා අද්‌ධානමග්‌ගප්‌පටිපන්‌නා අන්‌තරාමග්‌ගෙ එකං පුණ්‌ණනදිං පාපුණිංසු. තෙසු පඨමං ඔතිණ්‌ණො උදකභීරුකො පුරිසො ඔතිණ්‌ණට්‌ඨානෙයෙව නිමුජ්‌ජිත්‌වා පුන සණ්‌ඨාතුං නාසක්‌ඛි, අවස්‌සංව මච්‌ඡකච්‌ඡපභත්‌තං ජාතො. දුතියො ඔතිණ්‌ණට්‌ඨානෙ නිමුජ්‌ජිත්‌වා සකිං උට්‌ඨහිත්‌වා පුන නිමුග්‌ගො උට්‌ඨාතුං නාසක්‌ඛි, අන්‌තොයෙව මච්‌ඡකච්‌ඡපභත්‌තං ජාතො. තතියො නිමුජ්‌ජිත්‌වා උට්‌ඨිතො මජ්‌ඣෙ නදියා ඨත්‌වා නෙව ඔරතො ආගන්‌තුං, න පාරං ගන්‌තුං අසක්‌ඛි. චතුත්‌ථො උට්‌ඨාය ඨිතො උත්‌තරණතිත්‌ථං ඔලොකෙසි. පඤ්‌චමො උත්‌තරණතිත්‌ථං ඔලොකෙත්‌වා පතරති. ඡට්‌ඨො තං දිස්‌වා පාරිමතීරං ගන්‌ත්‌වා කටිප්‌පමාණෙ උදකෙ ඨිතො. සත්‌තමො පාරිමතීරං ගන්‌ත්‌වා ගන්‌ධචුණ්‌ණාදීහි න්‌හත්‌වා වරවත්‌ථාදීනි නිවාසෙත්‌වා සුරභිවිලෙපනං විලිම්‌පිත්‌වා නීලුප්‌පලමාලාදීනි පිලන්‌ධිත්‌වා නානාලඞ්‌කාරප්‌පටිමණ්‌ඩිතො මහානගරං පවිසිත්‌වා පාසාදමාරුහිත්‌වා උත්‌තමභොජනං භුඤ්‌ජති.
Paṭigādhappatto hotīti anāgāmipuggalaṃ sandhāya vadati. Ime pana satta puggalā udakopamena dīpitā. Satta kira jaṅghavāṇijā addhānamaggappaṭipannā antarāmagge ekaṃ puṇṇanadiṃ pāpuṇiṃsu. Tesu paṭhamaṃ otiṇṇo udakabhīruko puriso otiṇṇaṭṭhāneyeva nimujjitvā puna saṇṭhātuṃ nāsakkhi, avassaṃva macchakacchapabhattaṃ jāto. Dutiyo otiṇṇaṭṭhāne nimujjitvā sakiṃ uṭṭhahitvā puna nimuggo uṭṭhātuṃ nāsakkhi, antoyeva macchakacchapabhattaṃ jāto. Tatiyo nimujjitvā uṭṭhito majjhe nadiyā ṭhatvā neva orato āgantuṃ, na pāraṃ gantuṃ asakkhi. Catuttho uṭṭhāya ṭhito uttaraṇatitthaṃ olokesi. Pañcamo uttaraṇatitthaṃ oloketvā patarati. Chaṭṭho taṃ disvā pārimatīraṃ gantvā kaṭippamāṇe udake ṭhito. Sattamo pārimatīraṃ gantvā gandhacuṇṇādīhi nhatvā varavatthādīni nivāsetvā surabhivilepanaṃ vilimpitvā nīluppalamālādīni pilandhitvā nānālaṅkārappaṭimaṇḍito mahānagaraṃ pavisitvā pāsādamāruhitvā uttamabhojanaṃ bhuñjati.
තත්‌ථ ජඞ්‌ඝවාණිජා විය ඉමෙ සත්‌ත පුග්‌ගලා, නදී විය වට්‌ටං, පඨමස්‌ස උදකභීරුකස්‌ස පුරිසස්‌ස ඔතිණ්‌ණට්‌ඨානෙයෙව නිමුජ්‌ජනං විය මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකස්‌ස වට්‌ටෙ නිමුජ්‌ජනං, උම්‌මුජ්‌ජිත්‌වා නිමුජ්‌ජනපුරිසො විය සද්‌ධාදීනං උප්‌පත්‌තිමත්‌ථකෙන උම්‌මුජ්‌ජිත්‌වා තාසං හානියා නිමුග්‌ගපුග්‌ගලො, මජ්‌ඣෙ නදියා ඨත්‌වා විය සද්‌ධාදීනං ඨිතියා ඨිතිපුග්‌ගලො, උත්‌තරණතිත්‌ථං ඔලොකෙන්‌තො විය සොතාපන්‌නො, පතරන්‌තපුරිසො විය කිලෙසකාමාවට්‌ටතාය පතරන්‌තො සකදාගාමී, තරිත්‌වා කටිමත්‌තෙ උදකෙ ඨිතපුරිසො විය අනාවට්‌ටධම්‌මත්‌තා අනාගාමී, න්‌හත්‌වා පාරිමතීරං උත්‌තරිත්‌වා ථලෙ ඨිතපුරිසො විය චත්‌තාරො ඔඝෙ අතික්‌කමිත්‌වා නිබ්‌බානථලෙ ඨිතො ඛීණාසවබ්‍රාහ්‌මණො, ථලෙ ඨිතපුරිසස්‌ස නගරං පවිසිත්‌වා පාසාදං ආරුය්‌හ උත්‌තමභොජනභුඤ්‌ජනං විය ඛීණාසවස්‌ස නිබ්‌බානාරම්‌මණසමාපත්‌තිං අප්‌පෙත්‌වා වීතිනාමනං වෙදිතබ්‌බං.
Tattha jaṅghavāṇijā viya ime satta puggalā, nadī viya vaṭṭaṃ, paṭhamassa udakabhīrukassa purisassa otiṇṇaṭṭhāneyeva nimujjanaṃ viya micchādiṭṭhikassa vaṭṭe nimujjanaṃ, ummujjitvā nimujjanapuriso viya saddhādīnaṃ uppattimatthakena ummujjitvā tāsaṃ hāniyā nimuggapuggalo, majjhe nadiyā ṭhatvā viya saddhādīnaṃ ṭhitiyā ṭhitipuggalo, uttaraṇatitthaṃ olokento viya sotāpanno, patarantapuriso viya kilesakāmāvaṭṭatāya pataranto sakadāgāmī, taritvā kaṭimatte udake ṭhitapuriso viya anāvaṭṭadhammattā anāgāmī, nhatvā pārimatīraṃ uttaritvā thale ṭhitapuriso viya cattāro oghe atikkamitvā nibbānathale ṭhito khīṇāsavabrāhmaṇo, thale ṭhitapurisassa nagaraṃ pavisitvā pāsādaṃ āruyha uttamabhojanabhuñjanaṃ viya khīṇāsavassa nibbānārammaṇasamāpattiṃ appetvā vītināmanaṃ veditabbaṃ.
උදකූපමාසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Udakūpamāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 5. උදකූපමාසුත්‌තං • 5. Udakūpamāsuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 5. උදකූපමාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Udakūpamāsuttavaṇṇanā
