Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
2. උදයසුත්තවණ්ණනා
2. Udayasuttavaṇṇanā
198. දුතියෙ ඔදනෙන පූරෙසීති අත්තනො අත්ථාය සම්පාදිතෙන සූපබ්යඤ්ජනෙන ඔදනෙන පූරෙත්වා අදාසි. භගවා කිර පච්චූසසමයෙ ලොකං ඔලොකෙන්තොව තං බ්රාහ්මණං දිස්වා, පාතොව සරීරපටිජග්ගනං කත්වා, ගන්ධකුටිං පවිසිත්වා, ද්වාරං පිධාය, නිසින්නො තස්ස භොජනං උපසංහරියමානං දිස්වා, එකකොව පත්තං අංසකූටෙ ලග්ගෙත්වා, ගන්ධකුටිතො නික්ඛම්ම, නගරද්වාරෙ පත්තං නීහරිත්වා, අන්තොනගරං පවිසිත්වා, පටිපාටියා ගච්ඡන්තො බ්රාහ්මණස්ස ද්වාරකොට්ඨකෙ අට්ඨාසි. බ්රාහ්මණො භගවන්තං දිස්වා, අත්තනො සජ්ජිතං භොජනං අදාසි. තං සන්ධායෙතං වුත්තං. දුතියම්පීති දුතියදිවසෙපි. තතියම්පීති තතියදිවසෙපි. තානි කිර තීණි දිවසානි නිරන්තරං බ්රාහ්මණස්ස ඝරද්වාරං ගච්ඡන්තස්ස භගවතො අන්තරා අඤ්ඤො කොචි උට්ඨාය පත්තං ගහෙතුං සමත්ථො නාම නාහොසි, මහාජනො ඔලොකෙන්තොව අට්ඨාසි.
198. Dutiye odanena pūresīti attano atthāya sampāditena sūpabyañjanena odanena pūretvā adāsi. Bhagavā kira paccūsasamaye lokaṃ olokentova taṃ brāhmaṇaṃ disvā, pātova sarīrapaṭijagganaṃ katvā, gandhakuṭiṃ pavisitvā, dvāraṃ pidhāya, nisinno tassa bhojanaṃ upasaṃhariyamānaṃ disvā, ekakova pattaṃ aṃsakūṭe laggetvā, gandhakuṭito nikkhamma, nagaradvāre pattaṃ nīharitvā, antonagaraṃ pavisitvā, paṭipāṭiyā gacchanto brāhmaṇassa dvārakoṭṭhake aṭṭhāsi. Brāhmaṇo bhagavantaṃ disvā, attano sajjitaṃ bhojanaṃ adāsi. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Dutiyampīti dutiyadivasepi. Tatiyampīti tatiyadivasepi. Tāni kira tīṇi divasāni nirantaraṃ brāhmaṇassa gharadvāraṃ gacchantassa bhagavato antarā añño koci uṭṭhāya pattaṃ gahetuṃ samattho nāma nāhosi, mahājano olokentova aṭṭhāsi.
එතදවොචාති බ්රාහ්මණො තීණි දිවසානි පත්තං පූරෙත්වා දෙන්තොපි න සද්ධාය අදාසි, ‘‘ඝරද්වාරං ආගන්ත්වා ඨිතස්ස පබ්බජිතස්ස භික්ඛාමත්තම්පි අදත්වා භුඤ්ජතී’’ති උපාරම්භභයෙන අදාසි. දදන්තො ච ද්වෙ දිවසානි දත්වා කිඤ්චි අවත්වාව නිවත්තො. භගවාපි කිඤ්චි අවත්වාව පක්කන්තො. තතියදිවසෙ පන අධිවාසෙතුං අසක්කොන්තො එතං ‘‘පකට්ඨකො’’තිආදිවචනං අවොච. භගවාපි එතං වචනං නිච්ඡාරාපනත්ථමෙව යාව තතියමගමාසි. තත්ථ පකට්ඨකොති රසගිද්ධො.
Etadavocāti brāhmaṇo tīṇi divasāni pattaṃ pūretvā dentopi na saddhāya adāsi, ‘‘gharadvāraṃ āgantvā ṭhitassa pabbajitassa bhikkhāmattampi adatvā bhuñjatī’’ti upārambhabhayena adāsi. Dadanto ca dve divasāni datvā kiñci avatvāva nivatto. Bhagavāpi kiñci avatvāva pakkanto. Tatiyadivase pana adhivāsetuṃ asakkonto etaṃ ‘‘pakaṭṭhako’’tiādivacanaṃ avoca. Bhagavāpi etaṃ vacanaṃ nicchārāpanatthameva yāva tatiyamagamāsi. Tattha pakaṭṭhakoti rasagiddho.
පුනප්පුනං චෙව වපන්ති බීජන්ති සත්ථා බ්රාහ්මණස්ස වචනං සුත්වා, ‘‘බ්රාහ්මණ, ත්වං තීණි දිවසානි පිණ්ඩපාතං දත්වා ඔසක්කසි, පුනප්පුනං කාතබ්බා නාම ලොකස්මිං සොළස ධම්මා’’ති වත්වා තෙ ධම්මෙ දස්සෙතුං ඉමං දෙසනං ආරභි. තත්ථ පුනප්පුනං චෙව වපන්තීති එකස්මිං සස්සවාරෙ වුත්තං ‘‘අලමෙත්තාවතා’’ති අනොසක්කිත්වා අපරාපරෙසුපි සස්සවාරෙසු ච වපන්තියෙව. පුනප්පුනං වස්සතීති න එකදිවසං වස්සිත්වා තිට්ඨති, පුනප්පුනදිවසෙසුපි පුනප්පුනසංවච්ඡරෙසුපි වස්සතියෙව, එවං ජනපදා ඉද්ධා හොන්ති. එතෙනුපායෙන සබ්බත්ථ නයො වෙදිතබ්බො.
Punappunaṃ ceva vapanti bījanti satthā brāhmaṇassa vacanaṃ sutvā, ‘‘brāhmaṇa, tvaṃ tīṇi divasāni piṇḍapātaṃ datvā osakkasi, punappunaṃ kātabbā nāma lokasmiṃ soḷasa dhammā’’ti vatvā te dhamme dassetuṃ imaṃ desanaṃ ārabhi. Tattha punappunaṃ ceva vapantīti ekasmiṃ sassavāre vuttaṃ ‘‘alamettāvatā’’ti anosakkitvā aparāparesupi sassavāresu ca vapantiyeva. Punappunaṃ vassatīti na ekadivasaṃ vassitvā tiṭṭhati, punappunadivasesupi punappunasaṃvaccharesupi vassatiyeva, evaṃ janapadā iddhā honti. Etenupāyena sabbattha nayo veditabbo.
යාචකාති ඉමස්මිං පදෙ සත්ථා දෙසනාකුසලතාය අත්තානම්පි පක්ඛිපිත්වා දස්සෙති. ඛීරනිකාති ඛීරකාරකා ගොදොහකා. න හි තෙ එකවාරමෙව ථනං අඤ්ඡන්ති, පුනප්පුනං අඤ්ඡන්තා ධෙනුං දුහන්තීති අත්ථො. කිලමති ඵන්දති චාති අයං සත්තො තෙන ඉරියාපථෙන කිලමති චෙව ඵන්දති ච. ගබ්භන්ති සොණසිඞ්ගාලාදීනම්පි තිරච්ඡානගතානං කුච්ඡිං. සිවථිකන්ති සුසානං, මතං මතං සත්තං තත්ථ පුනප්පුනං හරන්තීති අත්ථො. මග්ගඤ්ච ලද්ධා අපුනබ්භවායාති අපුනබ්භවාය මග්ගො නාම නිබ්බානං, තං ලභිත්වාති අත්ථො.
Yācakāti imasmiṃ pade satthā desanākusalatāya attānampi pakkhipitvā dasseti. Khīranikāti khīrakārakā godohakā. Na hi te ekavārameva thanaṃ añchanti, punappunaṃ añchantā dhenuṃ duhantīti attho. Kilamati phandati cāti ayaṃ satto tena iriyāpathena kilamati ceva phandati ca. Gabbhanti soṇasiṅgālādīnampi tiracchānagatānaṃ kucchiṃ. Sivathikanti susānaṃ, mataṃ mataṃ sattaṃ tattha punappunaṃ harantīti attho. Maggañca laddhā apunabbhavāyāti apunabbhavāya maggo nāma nibbānaṃ, taṃ labhitvāti attho.
එවං වුත්තෙති එවං භගවතා අන්තරවීථියං ඨත්වාව සොළස පුනප්පුනධම්මෙ දෙසෙන්තෙන වුත්තෙ. එතදවොචාති දෙසනාපරියොසානෙ පසන්නො සද්ධිං පුත්තදාරමිත්තඤාතිවග්ගෙන භගවතො පාදෙ වන්දිත්වා එතං ‘‘අභික්කන්තං භො’’තිආදිවචනං අවොච. දුතියං.
Evaṃ vutteti evaṃ bhagavatā antaravīthiyaṃ ṭhatvāva soḷasa punappunadhamme desentena vutte. Etadavocāti desanāpariyosāne pasanno saddhiṃ puttadāramittañātivaggena bhagavato pāde vanditvā etaṃ ‘‘abhikkantaṃ bho’’tiādivacanaṃ avoca. Dutiyaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 2. උදයසුත්තං • 2. Udayasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 2. උදයසුත්තවණ්ණනා • 2. Udayasuttavaṇṇanā