Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೧೦. ಉದಾಯಿಸುತ್ತಂ
10. Udāyisuttaṃ
೨೧೧. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸುಮ್ಭೇಸು ವಿಹರತಿ ಸೇತಕಂ ನಾಮ ಸುಮ್ಭಾನಂ ನಿಗಮೋ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉದಾಯೀ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ…ಪೇ॰… ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉದಾಯೀ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
211. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sumbhesu viharati setakaṃ nāma sumbhānaṃ nigamo. Atha kho āyasmā udāyī yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā udāyī bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಬ್ಭುತಂ, ಭನ್ತೇ! ಯಾವ ಬಹುಕತಞ್ಚ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಿ ಪೇಮಞ್ಚ ಗಾರವೋ ಚ ಹಿರೀ ಚ ಓತ್ತಪ್ಪಞ್ಚ। ಅಹಞ್ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅಗಾರಿಕಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಅಬಹುಕತೋ ಅಹೋಸಿಂ ಧಮ್ಮೇನ 1 ಅಬಹುಕತೋ ಸಙ್ಘೇನ। ಸೋ ಖ್ವಾಹಂ ಭಗವತಿ ಪೇಮಞ್ಚ ಗಾರವಞ್ಚ ಹಿರಿಞ್ಚ ಓತ್ತಪ್ಪಞ್ಚ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ। ತಸ್ಸ ಮೇ ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಸಿ – ‘ಇತಿ ರೂಪಂ, ಇತಿ ರೂಪಸ್ಸ ಸಮುದಯೋ, ಇತಿ ರೂಪಸ್ಸ ಅತ್ಥಙ್ಗಮೋ; ಇತಿ ವೇದನಾ…ಪೇ॰… ಇತಿ ಸಞ್ಞಾ… ಇತಿ ಸಙ್ಖಾರಾ… ಇತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ಇತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಸಮುದಯೋ, ಇತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಅತ್ಥಙ್ಗಮೋ’ತಿ।
‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāva bahukatañca me, bhante, bhagavati pemañca gāravo ca hirī ca ottappañca. Ahañhi, bhante, pubbe agārikabhūto samāno abahukato ahosiṃ dhammena 2 abahukato saṅghena. So khvāhaṃ bhagavati pemañca gāravañca hiriñca ottappañca sampassamāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Tassa me bhagavā dhammaṃ desesi – ‘iti rūpaṃ, iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthaṅgamo; iti vedanā…pe… iti saññā… iti saṅkhārā… iti viññāṇaṃ, iti viññāṇassa samudayo, iti viññāṇassa atthaṅgamo’ti.
‘‘ಸೋ ಖ್ವಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸುಞ್ಞಾಗಾರಗತೋ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾನಂ ಉಕ್ಕುಜ್ಜಾವಕುಜ್ಜಂ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತೇನ್ತೋ ‘ಇದಂ ದುಕ್ಖ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖಸಮುದಯೋ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧೋ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ। ಧಮ್ಮೋ ಚ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಸಮಿತೋ, ಮಗ್ಗೋ ಚ ಮೇ ಪಟಿಲದ್ಧೋ; ಯೋ ಮೇ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ತಥಾ ತಥಾ ವಿಹರನ್ತಂ ತಥತ್ತಾಯ ಉಪನೇಸ್ಸತಿ ಯಥಾಹಂ – ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಿಸ್ಸಾಮಿ।
‘‘So khvāhaṃ, bhante, suññāgāragato imesaṃ pañcupādānakkhandhānaṃ ukkujjāvakujjaṃ samparivattento ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Dhammo ca me, bhante, abhisamito, maggo ca me paṭiladdho; yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi.
‘‘ಸತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಪಟಿಲದ್ಧೋ, ಯೋ ಮೇ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ತಥಾ ತಥಾ ವಿಹರನ್ತಂ ತಥತ್ತಾಯ ಉಪನೇಸ್ಸತಿ ಯಥಾಹಂ – ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಿಸ್ಸಾಮಿ…ಪೇ॰… ಉಪೇಕ್ಖಾಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಪಟಿಲದ್ಧೋ, ಯೋ ಮೇ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ತಥಾ ತಥಾ ವಿಹರನ್ತಂ ತಥತ್ತಾಯ ಉಪನೇಸ್ಸತಿ ಯಥಾಹಂ – ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಿಸ್ಸಾಮಿ। ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಮಗ್ಗೋ ಪಟಿಲದ್ಧೋ, ಯೋ ಮೇ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ತಥಾ ತಥಾ ವಿಹರನ್ತಂ ತಥತ್ತಾಯ ಉಪನೇಸ್ಸತಿ ಯಥಾಹಂ – ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
‘‘Satisambojjhaṅgo me, bhante, paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi…pe… upekkhāsambojjhaṅgo me, bhante, paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi. Ayaṃ kho me, bhante, maggo paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmī’’ti.
‘‘ಸಾಧು ಸಾಧು, ಉದಾಯಿ! ಏಸೋ ಹಿ ತೇ, ಉದಾಯಿ, ಮಗ್ಗೋ ಪಟಿಲದ್ಧೋ, ಯೋ ತೇ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ತಥಾ ತಥಾ ವಿಹರನ್ತಂ ತಥತ್ತಾಯ ಉಪನೇಸ್ಸತಿ ಯಥಾ ತ್ವಂ – ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ। ದಸಮಂ।
‘‘Sādhu sādhu, udāyi! Eso hi te, udāyi, maggo paṭiladdho, yo te bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathā tvaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissasī’’ti. Dasamaṃ.
ಉದಾಯಿವಗ್ಗೋ ತತಿಯೋ।
Udāyivaggo tatiyo.
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
Tassuddānaṃ –
ಬೋಧಾಯ ದೇಸನಾ ಠಾನಾ, ಅಯೋನಿಸೋ ಚಾಪರಿಹಾನೀ।
Bodhāya desanā ṭhānā, ayoniso cāparihānī;
ಖಯೋ ನಿರೋಧೋ ನಿಬ್ಬೇಧೋ, ಏಕಧಮ್ಮೋ ಉದಾಯಿನಾತಿ॥
Khayo nirodho nibbedho, ekadhammo udāyināti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ಉದಾಯಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Udāyisuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೦. ಉದಾಯಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Udāyisuttavaṇṇanā