Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಕಥಾ
Uddesabhattakathā
ಅಯಂ ನಯೋ ಏವಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ। ರಞ್ಞಾ ವಾ ಪಹಿತೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಚೇ ಅತ್ಥೀತಿ ಸಚೇ ಠಿತಿಕಾ ಅತ್ಥಿ। ಉದ್ದೇಸಕೇನಾತಿ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕೇನ । ನ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ನ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತಬ್ಬಂ। ತೇ ಪನಾತಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾ ಪನ। ಠಿತಿಕಂ ಠಪೇತ್ವಾತಿ ಠಿತಿಕಂ ಠಿತಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇಸನ್ತಿ ಮಹಾಥೇರಾನಂ। ಯೋಜನನ್ತರಿಕವಿಹಾರತೋಪೀತಿ ಯೋಜನೇನ ಬ್ಯವಧಾನೇ ಠಿತವಿಹಾರತೋಪಿ। ಠಿತಟ್ಠಾನತೋತಿ ಠಿತಿಕಾಯ ಠಿತಟ್ಠಾನತೋ। ಅಸಮ್ಪತ್ತಾನಮ್ಪೀತಿ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಟ್ಠಾನಂ ಅಸಮ್ಪತ್ತಾನಮ್ಪಿ। ವಡ್ಢಿತಾ ನಾಮ ಸೀಮಾತಿ ಉಪಚಾರಸೀಮಾ ವಡ್ಢಿತಾ ನಾಮ। ಸಙ್ಘನವಕಸ್ಸ ದಿನ್ನೇಪೀತಿ ಯಾವ ದುತಿಯಭಾಗೋ ನ ದಾತಬ್ಬೋ, ತಾವ ಸಙ್ಘನವಕಸ್ಸ ದಿನ್ನೇಪಿ। ವಸ್ಸಗ್ಗೇನಾತಿ ಗಣಿಯತೀತಿ ಗಂ, ವಸ್ಸಮೇವ ಗಂ ವಸ್ಸಗ್ಗಂ, ತೇನ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ, ವಸ್ಸಗಣನಾಯಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಯದಿ ‘‘ವಸ್ಸಗ್ಘೇನಾ’’ತಿ ಚತುತ್ಥಕ್ಖರೇನ ಪಾಠೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಸತಿ ವಸ್ಸಪರಿಚ್ಛೇದೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ, ಅಯಮೇವ ಯುತ್ತತರೋ।
Ayaṃ nayo evaṃ veditabboti yojanā. Raññā vā pahiteti sambandho. Sace atthīti sace ṭhitikā atthi. Uddesakenāti bhattuddesakena . Na atikkāmetabbanti uddesabhattaṃ na atikkāmetabbaṃ. Te panāti piṇḍapātikā pana. Ṭhitikaṃ ṭhapetvāti ṭhitikaṃ ṭhitaṭṭhāne ṭhapetvā muñcitvāti attho. Tesanti mahātherānaṃ. Yojanantarikavihāratopīti yojanena byavadhāne ṭhitavihāratopi. Ṭhitaṭṭhānatoti ṭhitikāya ṭhitaṭṭhānato. Asampattānampīti bhattuddesaṭṭhānaṃ asampattānampi. Vaḍḍhitā nāma sīmāti upacārasīmā vaḍḍhitā nāma. Saṅghanavakassa dinnepīti yāva dutiyabhāgo na dātabbo, tāva saṅghanavakassa dinnepi. Vassaggenāti gaṇiyatīti gaṃ, vassameva gaṃ vassaggaṃ, tena vassaggena, vassagaṇanāyāti vuttaṃ hoti. Yadi ‘‘vassagghenā’’ti catutthakkharena pāṭho bhaveyya, evaṃ sati vassaparicchedenāti attho daṭṭhabbo, ayameva yuttataro.
ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇತಿ ಏಕಿಸ್ಸಂ ವಿಹಾರಸೀಮಾಯಂ। ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಟ್ಠಾನೇತಿ ಏತ್ಥ ಏವಸದ್ದೇನ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಗಾಹಣಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ಏಕೋತಿ ಏಕೋ ದಾಯಕೋ। ತೇನಾತಿ ಪಹಿತಭಿಕ್ಖುನಾ। ಸೋ ಅತ್ಥೋತಿ ಸೋ ಹೇತು। ತಂದಿವಸನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಪಹಿತದಿವಸೇ। ಪಮುಸ್ಸತೀತಿ ಸತಿಪವಾಸೇನ ಮುಸ್ಸತಿ। ಭೋಜನಸಾಲಾಯಾತಿ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಟ್ಠಾನಸಙ್ಖಾತಾಯ ಭೋಜನಸಾಲಾಯ। ಯಾ ಪಕತಿಟ್ಠಿತಿಕಾತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಏಕಾಬದ್ಧಾ ಹೋನ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತವಚನಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥನ್ತರಂ ಅವಿಜಹಿತ್ವಾ’’ತಿ। ನವಂ ಠಿತಿಕನ್ತಿ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಟ್ಠಾನೇ ಠಪಿತಪಕತಿಟ್ಠಿತಿಕತೋ ಅಞ್ಞಂ ನವಂ ಠಿತಿಕಂ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ಏತನ್ತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ। ‘‘ಸ್ವೇ’’ತಿ ನಿಯಾಮೇತ್ವಾ ವುತ್ತತ್ತಾ ದುತಿಯದಿವಸೇ ನ ಲಬ್ಭತಿ।
Ekasmiṃ vihāreti ekissaṃ vihārasīmāyaṃ. Tasmiṃyeva bhattuddesaṭṭhāneti ettha evasaddena aññasmiṃ ṭhāne gāhaṇaṃ paṭikkhipati. Ekoti eko dāyako. Tenāti pahitabhikkhunā. So atthoti so hetu. Taṃdivasanti tasmiṃ pahitadivase. Pamussatīti satipavāsena mussati. Bhojanasālāyāti bhattuddesaṭṭhānasaṅkhātāya bhojanasālāya. Yā pakatiṭṭhitikāti yojanā. ‘‘Ekābaddhā hontī’’ti vuttavacanassa atthaṃ dassento āha ‘‘aññamaññaṃ dvādasahatthantaraṃ avijahitvā’’ti. Navaṃ ṭhitikanti bhattuddesaṭṭhāne ṭhapitapakatiṭṭhitikato aññaṃ navaṃ ṭhitikaṃ. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Etanti uddesabhattaṃ. ‘‘Sve’’ti niyāmetvā vuttattā dutiyadivase na labbhati.
ಕೋಚೀತಿ ದಾಯಕೋ। ಸಕವಿಹಾರೇ ಠೀತಿಕಾವಸೇನೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಯಂ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಅಪವಿಟ್ಠತ್ತಾ ಸಕವಿಹಾರೇ ಠಿತಿಕಾವಸೇನೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ। ದಿನ್ನಂ ಪನ ಭತ್ತಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಮ್ಪತ್ತಾನನ್ತಿ ದಿನ್ನಟ್ಠಾನಂ ಸಮ್ಪತ್ತಾನಂ। ತತ್ಥಾತಿ ದಿನ್ನಟ್ಠಾನಂ, ಸಮ್ಪತ್ತಾನಂಯೇವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತಸ್ಸ ವಿಹಾರಸ್ಸಾತಿ ಪವಿಟ್ಠವಿಹಾರಸ್ಸ। ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇತಿ ಗಾಮದ್ವಾರವೀಥಿಚತುಕ್ಕಸಙ್ಖಾತೇ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ। ಅನ್ತೋಉಪಚಾರಗತಾನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅನ್ತೋಉಪಚಾರೋ ನಾಮ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥಬ್ಭನ್ತರಂ।
Kocīti dāyako. Sakavihāre ṭhītikāvaseneva gāhetabbanti yaṃ vihāraṃ gacchanti, tattha apaviṭṭhattā sakavihāre ṭhitikāvaseneva gāhetabbaṃ. Dinnaṃ pana bhattaṃ gāhetabbanti sambandho. Sampattānanti dinnaṭṭhānaṃ sampattānaṃ. Tatthāti dinnaṭṭhānaṃ, sampattānaṃyevāti sambandho. Tassa vihārassāti paviṭṭhavihārassa. Tasmiṃ tasmiṃ ṭhāneti gāmadvāravīthicatukkasaṅkhāte tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne. Antoupacāragatānanti ettha antoupacāro nāma dvādasahatthabbhantaraṃ.
ಗಾಮದ್ವಾರೂಪಚಾರ ವೀಥಿಚತುಕ್ಕೂಪಚಾರ ಘರೂಪಚಾರೇಸು ತೀಸು ಘರೂಪಚಾರಸ್ಸ ವಿಸೇಸಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಘರೂಪಚಾರೋ ಚೇತ್ಥಾ’’ತಿಆದಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ತೀಸು ಉಪಚಾರೇಸು। ಘರೂಪಚಾರೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏಕೋ ಉಪಚಾರೋ ಏತ್ಥಾತಿ ಏಕೂಪಚಾರಂ ಘರಂ। ಇಮೇಸನ್ತಿ ಚತುನ್ನಂ ಘರಾನಂ। ತತ್ಥಾತಿ ಚತೂಸು ಘರೇಸು। ಏಕಕುಲಸ್ಸ ಯಂ ಘರನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏಕವಳಞ್ಜನ್ತಿ ಏಕದ್ವಾರೇನ ಸಮಾನಪರಿಭೋಗಂ। ತತ್ಥಾತಿ ಏಕೂಪಚಾರೇ।
Gāmadvārūpacāra vīthicatukkūpacāra gharūpacāresu tīsu gharūpacārassa visesaṃ dassento āha ‘‘gharūpacāro cetthā’’tiādi. Etthāti tīsu upacāresu. Gharūpacāro veditabboti sambandho. Eko upacāro etthāti ekūpacāraṃ gharaṃ. Imesanti catunnaṃ gharānaṃ. Tatthāti catūsu gharesu. Ekakulassa yaṃ gharanti sambandho. Ekavaḷañjanti ekadvārena samānaparibhogaṃ. Tatthāti ekūpacāre.
ಯಂ ಪನ ಏಕಂ ಘರಂ ಕತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸುಖವಿಹಾರತ್ಥಾಯಾತಿ ಕಲಹಂ ವಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಸುಖವಿಹಾರತ್ಥಾಯ। ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇತಿ ಭಿತ್ತಿಯಾ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೇ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ।
Yaṃ pana ekaṃ gharaṃ katanti sambandho. Sukhavihāratthāyāti kalahaṃ vicchinditvā sukhavihāratthāya. Tasmiṃ tasmiṃ ṭhāneti bhittiyā paricchinne tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne.
ಯಸ್ಮಿಂ ಪನ ಘರೇ ನಿಸೀದಾಪೇನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯಮ್ಪಿ ನಿವೇಸನನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
Yasmiṃ pana ghare nisīdāpentīti sambandho. Yampi nivesananti yojanā.
ಯೋ ಪನ ಉದ್ದೇಸಲಾಭೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಸೋ ಪಾಪುಣಾತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತಥಾಪೀತಿ ಯೋಜನಾ।
Yo pana uddesalābho uppajjati, so pāpuṇātīti yojanā. Kiñcāpi dissanti, tathāpīti yojanā.
ಯೋ ಪನಾತಿ ಭಿಕ್ಖು ಪನ, ಲಭತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಞ್ಞಸ್ಮಿನ್ತಿ ಅತ್ತನಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ। ತೇನಾತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಲಭನ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ।
Yo panāti bhikkhu pana, labhatīti sambandho. Aññasminti attanā aññasmiṃ. Tenāti uddesabhattaṃ labhantena bhikkhunā.
ಕಾಲಂ ಪಟಿಮಾನೇನ್ತೇಸೂತಿ ಭೋಜನಕಾಲಂ ಪಟಿಮಾನೇನ್ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು, ನಿಸಿನ್ನೇಸೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕೋಚಿ ಮನುಸ್ಸೋ ವದತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ದೇಥ ಇತಿ ವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಏಸೇವ ನಯೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಪತ್ತಸ್ಸ ಠಾನೇ ಭಿಕ್ಖುಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ವುತ್ತೇ ಅತಿದಿಸತಿ।
Kālaṃ paṭimānentesūti bhojanakālaṃ paṭimānentesu bhikkhūsu, nisinnesūti sambandho. Koci manusso vadatīti sambandho. Saṅghuddesapattaṃ detha iti vāti yojanā. ‘‘Eseva nayo’’ti iminā pattassa ṭhāne bhikkhuṃ pakkhipitvā vutte atidisati.
ಏತ್ಥಾತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇ, ಏವಂವಚನೇ ವಾ। ಪೇಸಲೋತಿ ಪಿಯಸೀಲೋ। ತೇನಾತಿ ಉದ್ದೇಸಕೇನ। ಕಿನ್ತಿ ಜಾನಾತೀತಿ ಆಹ ‘‘ದಸವಸ್ಸೇನ ಲದ್ಧ’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಸಾತಿ ಉದ್ದೇಸಕಸ್ಸ, ವಚನನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಪ್ಪಸದ್ದಾತಿ ಸಣಿಕಸದ್ದಾ। ‘‘ಅಪಸದ್ದಾ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ನಿಸ್ಸದ್ದಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಬ್ಬನವಕಸ್ಸಾತಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ನವಕಸ್ಸ। ಛಾಯಾಯಪಿ ಪುಚ್ಛಿಯಮಾನಾಯಾತಿ ಅನಾದರೇ ಭುಮ್ಮವಚನಂ, ಸಾಮಿವಚನಂ ವಾ। ನ ಲಭತೀತಿ ಪಾಪುಣಾಪಿತತ್ತಾ ನ ಲಭತಿ। ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸಾಪಿ ನಿದ್ದಾಯನ್ತಸ್ಸಾಪೀತಿ ಅನಾದರೇ ಸಾಮಿವಚನಂ, ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸಾಪಿ ನಿದ್ದಾಯನ್ತಸ್ಸಾಪೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಏತಂ ಭಾಜನೀಯಭಣ್ಡಂ ನಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ಸಮ್ಪತ್ತಸ್ಸೇವ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ವಚನೇ। ಉಪಚಾರೇನಾತಿ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥೂಪಚಾರೇನ। ತಸ್ಮಿನ್ತಿ ಅನ್ತೋಪರಿಕ್ಖೇಪೇ।
Etthāti uddesabhatte, evaṃvacane vā. Pesaloti piyasīlo. Tenāti uddesakena. Kinti jānātīti āha ‘‘dasavassena laddha’’nti. Tassāti uddesakassa, vacananti sambandho. Appasaddāti saṇikasaddā. ‘‘Apasaddā’’tipi pāṭho, nissaddāti attho. Sabbanavakassāti sabbesaṃ bhikkhūnaṃ navakassa. Chāyāyapi pucchiyamānāyāti anādare bhummavacanaṃ, sāmivacanaṃ vā. Na labhatīti pāpuṇāpitattā na labhati. Nisinnassāpi niddāyantassāpīti anādare sāmivacanaṃ, bhikkhussa nisinnassāpi niddāyantassāpīti attho. Hīti saccaṃ. Etaṃ bhājanīyabhaṇḍaṃ nāmāti yojanā. Tatthāti ‘‘sampattasseva pāpuṇātī’’ti vacane. Upacārenāti dvādasahatthūpacārena. Tasminti antoparikkhepe.
ಕೋಚಿ ಉಪಾಸಕೋ ಪಹಿಣಾತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪಣೀತಭೋಜನಾನನ್ತಿ ಪಣೀತಭೋಜನೇಹಿ। ಉದಕಸ್ಸಾತಿ ಉದಕೇನ, ಪೂರೇತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಆಗತಾ ಮನುಸ್ಸಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯೇನಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನಾ। ಯನ್ತಿ ವತ್ಥು। ತಿಚೀವರಪರಿವಾರನ್ತಿ ತಿಚೀವರೇನ ಪರಿವಾರಿತಂ, ತಿಚೀವರಪರಿವಾರವನ್ತಂ ವಾ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಹಿ ಸಚ್ಚಂ ಅಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಪುಞ್ಞವಿಸೇಸೋ ಈದಿಸೋತಿ ಯೋಜನಾ। ನನು ಉದಕಂಪಿಸ್ಸ ಪುಞ್ಞವಿಸೇಸಂ, ಕಸ್ಮಾ ಅಞ್ಞಂ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಲಭತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಉದಕಂ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ।
Koci upāsako pahiṇātīti sambandho. Paṇītabhojanānanti paṇītabhojanehi. Udakassāti udakena, pūretvāti sambandho. Āgatā manussāti sambandho. Yenāti bhikkhunā. Yanti vatthu. Ticīvaraparivāranti ticīvarena parivāritaṃ, ticīvaraparivāravantaṃ vā uddesabhattanti attho. Hi saccaṃ assa bhikkhussa puññaviseso īdisoti yojanā. Nanu udakaṃpissa puññavisesaṃ, kasmā aññaṃ uddesabhattaṃ labhatīti āha ‘‘udakaṃ panā’’tiādi.
ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತಾ ತೇ ಮನುಸ್ಸಾತಿ ಯೋಜನಾ। ತೇಸನ್ತಿ ಮಹಾಥೇರಾದೀನಂ। ದಹರಸಾಮಣೇರೇಹೀತಿ ದಹರೇಹಿ ಸಾಮಣೇರೇಹಿ, ಲದ್ಧೇಸೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Gahetvā āgatā te manussāti yojanā. Tesanti mahātherādīnaṃ. Daharasāmaṇerehīti daharehi sāmaṇerehi, laddhesūti sambandho.
ತತ್ಥಾತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇ। ಪುರತೋತಿ ಮಹಾಥೇರಾನಂ ಪುರತೋ। ಪತ್ತೇತಿ ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಪತ್ತೇ, ಅಗಾಹಿತೇಯೇವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಆಹಟಮ್ಪಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Tatthāti uddesabhatte. Puratoti mahātherānaṃ purato. Patteti saṅghuddesapatte, agāhiteyevāti sambandho. Āhaṭampi uddesabhattanti sambandho.
ಏಕೋ ವದತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸೋತಿ ಮನುಸ್ಸೋ, ಭಣತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯಥಾ ತೇ ರುಚ್ಚತಿ, ತಥಾ ವತ್ವಾ ಆಹರಾತಿ ಯೋಜನಾ। ವಿಸ್ಸಟ್ಠದೂತೋ ನಾಮಾತಿ ಅತ್ತನೋ ರುಚಿಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ರುಚಿಯಾ ವಿಸ್ಸಟ್ಠೋ ದೂತೋ ನಾಮ। ಪಟಿಪಾಟಿಪತ್ತಂ ವಾತಿ ಸಙ್ಘತೋ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಲದ್ಧಂ ಪತ್ತಂ ವಾ, ಇದಂ ನಿಮನ್ತನಭತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಯಂ ಇಚ್ಛತೀತಿ ವಿಸ್ಸಟ್ಠದೂತೋ ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ। ಸೋತಿ ಬಾಲೋ, ನ ವತ್ತಬ್ಬೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪುಚ್ಛಾಸಭಾಗೇನ ವದೇಯ್ಯಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತತೋತಿ ವದನಕಾರಣಾ।
Eko vadatīti sambandho. Soti manusso, bhaṇatīti sambandho. Yathā te ruccati, tathā vatvā āharāti yojanā. Vissaṭṭhadūto nāmāti attano ruciṃ vissajjitvā tassa ruciyā vissaṭṭho dūto nāma. Paṭipāṭipattaṃ vāti saṅghato paṭipāṭiyā laddhaṃ pattaṃ vā, idaṃ nimantanabhattaṃ sandhāya vuttaṃ. Yaṃ icchatīti vissaṭṭhadūto yaṃ icchati. Soti bālo, na vattabboti sambandho. Pucchāsabhāgena vadeyyāti sambandho. Tatoti vadanakāraṇā.
ಕೂಟಟ್ಠಿತಿಕಾ ನಾಮಾತಿ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇಹಿ ಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ಉಜುಕಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ಪವತ್ತಿತ್ವಾ ಕೂಟೇನ ಪವತ್ತಾ ಠಿತಿಕಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತಮೇವತ್ಥಂ ವಿತ್ಥಾರೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ರಞ್ಞೋ ವಾ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಏಕಚಾರಿಕಭತ್ತಾನೀತಿ ಪತಿ ಏಕಂ ಕತ್ವಾ ಚರಿತಬ್ಬಾನಿ ಭಕ್ಖಿತಬ್ಬಾನೀತಿ ಏಕಚಾರಿಕಾನಿ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇಹಿ ಅಮಿಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪತಿ ಏಕಂ ಕತ್ವಾ ಭಕ್ಖಿತಬ್ಬಾನೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ, ತಾನಿಯೇವ ಭತ್ತಾನಿ ಏಕಚಾರಿಕಭತ್ತಾನಿ। ಏಕಚ್ಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಗತಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತೇಸೂತಿ ಏಕಚ್ಚೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು। ತಙ್ಖಣಂಯೇವಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ನಿಸಿನ್ನಕ್ಖಣೇಯೇವ। ಪುನ ತಙ್ಖಣಂಯೇವಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಗಾಹಣಕ್ಖಣೇಯೇವ। ‘‘ಪಣೀತಭತ್ತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಕತಿವಸ್ಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ‘‘ಏತ್ತಕವಸ್ಸತೋ ನಾಮಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇತಿ ಯೋಜನಾ। ಗಾಹಿತೇತಿ ಠಿತಿಕಂ ಅಜಾನನ್ತೇಹಿ ಆಗನ್ತುಕೇಹಿ ಪತ್ತೇ ಗಾಹಿತೇ। ಆಗತೇಹಿಪಿ ಠಿತಿಕಂ ಜಾನನಕಭಿಕ್ಖೂಹೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏಸೇವ ನಯೋ ಪರತೋಪಿ। ಭಿಕ್ಖೂಯೇವ ಆಗಚ್ಛನ್ತೂತಿ ಪತ್ತಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಯೇವ ಆಗಚ್ಛನ್ತೂತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Kūṭaṭṭhitikānāmāti aññehi uddesabhattehi missetvā ujukaṭṭhitikāya pavattitvā kūṭena pavattā ṭhitikā nāma hoti. Tamevatthaṃ vitthārento āha ‘‘rañño vā hī’’tiādi. Ekacārikabhattānīti pati ekaṃ katvā caritabbāni bhakkhitabbānīti ekacārikāni, aññehi uddesabhattehi amissetvā pati ekaṃ katvā bhakkhitabbānīti vuttaṃ hoti, tāniyeva bhattāni ekacārikabhattāni. Ekacce bhikkhū gatāti sambandho. Tesūti ekaccesu bhikkhūsu. Taṅkhaṇaṃyevāti tasmiṃ nisinnakkhaṇeyeva. Puna taṅkhaṇaṃyevāti tasmiṃ gāhaṇakkhaṇeyeva. ‘‘Paṇītabhatta’’nti vutte ‘‘kativassato paṭṭhāyā’’ti vadanti, ‘‘ettakavassato nāmā’’ti vutteti yojanā. Gāhiteti ṭhitikaṃ ajānantehi āgantukehi patte gāhite. Āgatehipi ṭhitikaṃ jānanakabhikkhūhīti sambandho. Eseva nayo paratopi. Bhikkhūyeva āgacchantūti pattaṃ aggahetvā bhikkhūyeva āgacchantūti adhippāyo.
ನೇತಿ ಠಿತಿಕಂ ಅಜಾನನ್ತೇ ಆಗನ್ತುಕೇ। ರಾಜಾ ಭೋಜೇತ್ವಾತಿ ರಾಜಾ ಅತ್ತನೋ ಗೇಹೇ ಭೋಜೇತ್ವಾ। ನೇಸನ್ತಿ ಆಗನ್ತುಕಾನಂ, ಪತ್ತೇಪೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯಂ ಆಹಟನ್ತಿ ಯಂ ಭತ್ತಂ ಅಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಆಹಟಂ। ತಂ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ ತಂ ಭತ್ತಂ ಠಿತಿಕಾಯ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ ಥೋಕತ್ತಾ। ನೇಸನ್ತಿ ಆಗನ್ತುಕಾನಂ। ಗೀವಾ ಹೋತೀತಿ ಇಣಂ ಹೋತಿ। ಇಣಂ ನಾಮ ಪಟಿದಾತಬ್ಬಸಭಾವೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಟಿದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಏತ್ಥಾತಿ ಠಿತಿಕಂ ಅಜಾನಿತ್ವಾ ಭುತ್ತಟ್ಠಾನೇ। ತಾವ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ತಾವ ಆಗಮೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇನ ಗಾಹಣಮ್ಪಿ ಗೀವಾಸದಿಸೋತಿ ಪುರಿಮಥೇರಸ್ಸ ಮತಿ ಭವೇಯ್ಯ। ಏವಞ್ಹಿ ಸತಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ಥೇರಾನಂ ವಾದೋ ಸದಿಸೋಯೇವ।
Neti ṭhitikaṃ ajānante āgantuke. Rājā bhojetvāti rājā attano gehe bhojetvā. Nesanti āgantukānaṃ, pattepīti sambandho. Yaṃ āhaṭanti yaṃ bhattaṃ abhuñjitvā āhaṭaṃ. Taṃ na gāhetabbanti taṃ bhattaṃ ṭhitikāya na gāhetabbaṃ thokattā. Nesanti āgantukānaṃ. Gīvā hotīti iṇaṃ hoti. Iṇaṃ nāma paṭidātabbasabhāvo hoti, tasmā paṭidātabbanti adhippāyo. Etthāti ṭhitikaṃ ajānitvā bhuttaṭṭhāne. Tāva nisīditabbanti tāva āgametvā nisīditabbaṃ. Pattaṭṭhānena gāhaṇampi gīvāsadisoti purimatherassa mati bhaveyya. Evañhi sati dvinnaṃ therānaṃ vādo sadisoyeva.
ಏಕೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತಥಾರೂಪೋತಿ ತಿಚೀವರಪರಿವಾರೋ ಸತಗ್ಘನಕೋ। ಅಯನ್ತಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ। ಇತಿ ವುತ್ತಂ ಅಟ್ಠಕಥಾಸು।
Eko piṇḍapātoti sambandho. Tathārūpoti ticīvaraparivāro satagghanako. Ayanti piṇḍapāto. Iti vuttaṃ aṭṭhakathāsu.
ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅನ್ತರಾಭಟ್ಠಕೋತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಸ್ಸ ಅನ್ತರೇ ವೇಮಜ್ಝೇ ಭಸ್ಸತಿ ಗಲತೀತಿ ಅನ್ತರಾಭಟ್ಠಕೋ। ಪರಿಪುಣ್ಣವಸ್ಸೋ ಯೋ ಪನ ಸಾಮಣೇರೋತಿ ಯೋಜನಾ। ತಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜಿತಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ಠಿತಿಕಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸೋತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಪತ್ತೋ ಭಿಕ್ಖು। ಸಮೀಪೇತಿ ಅತ್ತನೋ ಸಮೀಪೇ। ತಞ್ಚೇ ಥೇಯ್ಯಾಯ ಹರನ್ತೀತಿ ತಂ ಪತ್ತಂ ಪತ್ತಹಾರಕಾ ಥೇಯ್ಯಾಯ ಹರನ್ತಿ ಚೇ। ಗೀವಾ ಹೋತೀತಿ ಪತ್ತದಾಪಕಸ್ಸ ಗೀವಾ ಹೋತಿ। ಸೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸಮೀಪೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು। ಅಸ್ಸಾತಿ ಪತ್ತದಾಪಕಸ್ಸ। ‘‘ಅಯ’’ನ್ತಿ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ಪಾಠೋ ಅತ್ಥಿ, ಸೋ ನ ಸುನ್ದರೋ। ತತೋತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಘರತೋ। ‘‘ಸುಹಟೋ’’ತಿ ವಚನಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಭತ್ತಸ್ಸ ದಿನ್ನತ್ತಾ ಗೀವಾ ನ ಹೋತೀ’’ತಿ।
Eko bhikkhūti sambandho. Antarābhaṭṭhakoti uddesabhattassa antare vemajjhe bhassati galatīti antarābhaṭṭhako. Paripuṇṇavasso yo pana sāmaṇeroti yojanā. Tassa upasampajjitasāmaṇerassa ṭhitikā atikkantāti sambandho. Soti uddesabhattapatto bhikkhu. Samīpeti attano samīpe. Tañce theyyāya harantīti taṃ pattaṃ pattahārakā theyyāya haranti ce. Gīvā hotīti pattadāpakassa gīvā hoti. So bhikkhūti samīpe nisinno so bhikkhu. Assāti pattadāpakassa. ‘‘Aya’’nti potthakesu pāṭho atthi, so na sundaro. Tatoti uddesabhattagharato. ‘‘Suhaṭo’’ti vacanassa atthaṃ dassento āha ‘‘bhattassa dinnattā gīvā na hotī’’ti.
ಸಾದಿಯನಕೋತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಸಾದಿಯನಕೋ, ಹೋತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ದಸಹಿಪಿ ಪತ್ತೇಹಿ ಭತ್ತಂ ಆಹರಾಪೇತ್ವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಭಿಕ್ಖುದತ್ತಿಯಂ ನಾಮಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನಾ ದತ್ತಿಯಂ ನಾಮ। ಸೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸಾದಿಯನಕೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು। ತೇ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ। ಏಥ ಭನ್ತೇ ಮಯ್ಹಂ ಸಹಾಯಾ ಹೋಥ ಇತಿ ವತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತಸ್ಸಾತಿ ಉಪಾಸಕಸ್ಸ। ತತ್ಥಾತಿ ಉಪಾಸಕಸ್ಸ ಘರೇ। ತಸ್ಸೇವಾತಿ ಸಾದಿಯನಕಸ್ಸೇವ। ಇತರೇತಿ ನವಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾ। ನೇಸನ್ತಿ ದಸನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ। ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋತಿ ಸಾದಿಯನಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ। ಭುತ್ತಾವೀನನ್ತಿ ಭುತ್ತವನ್ತಾನಂ।
Sādiyanakoti uddesabhattasādiyanako, hotīti sambandho. Dasahipi pattehi bhattaṃ āharāpetvāti yojanā. Bhikkhudattiyaṃ nāmāti bhikkhunā dattiyaṃ nāma. So bhikkhūti sādiyanako so bhikkhu. Te bhikkhūti piṇḍapātike te bhikkhū. Etha bhante mayhaṃ sahāyā hotha iti vatvāti sambandho. Tassāti upāsakassa. Tatthāti upāsakassa ghare. Tassevāti sādiyanakasseva. Itareti navapiṇḍapātikā. Nesanti dasannaṃ bhikkhūnaṃ. Tassa bhikkhunoti sādiyanakassa bhikkhuno. Bhuttāvīnanti bhuttavantānaṃ.
ತೇತಿ ನವಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾ, ವುತ್ತಾ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತತ್ಥಾತಿ ಉಪಾಸಕಸ್ಸ ಘರೇ। ತತ್ರಾತಿ ದಸಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು। ಮಧುರೇನ ಸರೇನ ಅನುಮೋದನಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಏಕಸ್ಸ ಧಮ್ಮಕಥಂ ಸುತ್ವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಅಕತಭಾಗೋ ನಾಮಾತಿ ಪುಬ್ಬೇ ನ ಕರಿಯಿತ್ಥಾತಿ ಅಕತೋ, ಸೋಯೇವ ಭಾಗೋ ಕೋಟ್ಠಾಸೋತಿ ಅಕತಭಾಗೋ, ಆಗನ್ತುಕಭಾಗೋ ನಾಮಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
Teti navapiṇḍapātikā, vuttā gacchantīti sambandho. Tatthāti upāsakassa ghare. Tatrāti dasasu bhikkhūsu. Madhurena sarena anumodanaṃ karontassa ekassa dhammakathaṃ sutvāti yojanā. Akatabhāgo nāmāti pubbe na kariyitthāti akato, soyeva bhāgo koṭṭhāsoti akatabhāgo, āgantukabhāgo nāmāti attho.
ಏಕೋ ಉಪಾಸಕೋ ದೇತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಇಮನ್ತಿ ಖಾದನೀಯಭೋಜನೀಯಂ। ಪತ್ತಸಾಮಿಕಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಠಪೇತ್ವಾತಿ ಪಕತಿಯಾ ಠಪೇತ್ವಾ। ‘‘ಸಬ್ಬೋ ಸಙ್ಘೋ ಭುಞ್ಜತೂ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಚ ಕಿಞ್ಚಿ ಅವತ್ವಾ ಚ ಗತೇಪಿ ಪಠಮಮೇವ ‘‘ಸಬ್ಬಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಪತ್ತಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಭಾಜೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ।
Eko upāsako detīti sambandho. Imanti khādanīyabhojanīyaṃ. Pattasāmikassa dātabbanti yojanā. Ṭhapetvāti pakatiyā ṭhapetvā. ‘‘Sabbo saṅgho bhuñjatū’’ti vatvā ca kiñci avatvā ca gatepi paṭhamameva ‘‘sabbaṃ saṅghikaṃ pattaṃ dethā’’ti vuttattā bhājetvā paribhuñjitabbaṃ.
ಪಾತಿಯಾ ಆಹರಿತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏಕೇಕಂ ಆಲೋಪನ್ತಿ ಏಕೇಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಏಕೇಕಂ ಆಲೋಪಂ। ಅಚ್ಛತೀತಿ ವಸತಿ। ಕಸ್ಸ ತೇತಿ ಕಸ್ಸ ಅತ್ಥಾಯ ತಯಾ, ಆನೀತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಏಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಗಾಹೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಪದೇ ಕಾರಿತಕಮ್ಮಂ, ‘‘ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ ಧಾತುಕಮ್ಮಂ ತಬ್ಬಪಚ್ಚಯೋ ವದತಿ।
Pātiyā āharitvāti sambandho. Ekekaṃ ālopanti ekekassa bhikkhussa ekekaṃ ālopaṃ. Acchatīti vasati. Kassa teti kassa atthāya tayā, ānītanti yojanā. ‘‘Ekena bhikkhunā’’ti padaṃ ‘‘gāhetabba’’nti pade kāritakammaṃ, ‘‘bhatta’’nti dhātukammaṃ tabbapaccayo vadati.
ಕಿಂ ಆಹರೀಯತೀತಿ ಅವತ್ವಾತಿ ಕಿಂ ವತ್ಥು ತಯಾ ಆಹರೀತೀತಿ ಉಪಾಸಕಂ ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ। ‘‘ಕಿಂ ಆಹರಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಕಿಂ ವತ್ಥುಂ ತ್ವಂ ಆಹರಿಸ್ಸಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಪರಿವಾರಾಯ ಯಾಗುಯಾ ಚ ಮಹಗ್ಘಾನಂ ಫಲಾನಞ್ಚ ಪಣೀತಾನಂ ಖಜ್ಜಕಾನಞ್ಚ ತಥಾ ಆವೇಣಿಕಾ ಠಿತಿಕಾ ಕಾತಬ್ಬಾತಿ ಯೋಜನಾ । ಏಕಾ ಏವ ಠಿತಿಕಾತಿ ಸಮಾನಾ ಏವ ಠಿತಿಕಾ। ತಥಾ ಫಾಣಿತಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ತಥಾಸದ್ದೇನ ‘‘ಏಕಾ ಏವ ಠಿತಿಕಾ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಪದಂ ಅತಿದಿಸತಿ।
Kiṃ āharīyatīti avatvāti kiṃ vatthu tayā āharītīti upāsakaṃ apucchitvā. ‘‘Kiṃ āharissasī’’tipi pāṭho, kiṃ vatthuṃ tvaṃ āharissasīti attho. Saparivārāya yāguyā ca mahagghānaṃ phalānañca paṇītānaṃ khajjakānañca tathā āveṇikā ṭhitikā kātabbāti yojanā . Ekā eva ṭhitikāti samānā eva ṭhitikā. Tathā phāṇitassāti ettha tathāsaddena ‘‘ekā eva ṭhitikā vaṭṭatī’’ti padaṃ atidisati.
ಇತಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಕಥಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Iti uddesabhattakathāya yojanā samattā.