| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / เนตฺติปฺปกรณปาฬิ • Nettippakaraṇapāḷi |
๒. อุเทฺทสวาโร
2. Uddesavāro
๑. ตตฺถ กตเม โสฬส หารา? เทสนา วิจโย ยุตฺติ ปทฎฺฐาโน ลกฺขโณ จตุพฺยูโห อาวโฎฺฎ วิภตฺติ ปริวตฺตโน เววจโน ปญฺญตฺติ โอตรโณ โสธโน อธิฎฺฐาโน ปริกฺขาโร สมาโรปโน อิติฯ
1. Tattha katame soḷasa hārā? Desanā vicayo yutti padaṭṭhāno lakkhaṇo catubyūho āvaṭṭo vibhatti parivattano vevacano paññatti otaraṇo sodhano adhiṭṭhāno parikkhāro samāropano iti.
ตสฺสานุคีติ
Tassānugīti
เทสนา วิจโย ยุตฺติ, ปทฎฺฐาโน จ ลกฺขโณ;
Desanā vicayo yutti, padaṭṭhāno ca lakkhaṇo;
จตุพฺยูโห จ อาวโฎฺฎ, วิภตฺติ ปริวตฺตโนฯ
Catubyūho ca āvaṭṭo, vibhatti parivattano.
เววจโน จ ปญฺญตฺติ, โอตรโณ จ โสธโน;
Vevacano ca paññatti, otaraṇo ca sodhano;
เอเต โสฬส หารา, ปกิตฺติตา อตฺถโต อสํกิณฺณา;
Ete soḷasa hārā, pakittitā atthato asaṃkiṇṇā;
เอเตสเญฺจว ภวติ, วิตฺถารตยา นยวิภตฺตีติฯ
Etesañceva bhavati, vitthāratayā nayavibhattīti.
๒. ตตฺถ กตเม ปญฺจ นยา? นนฺทิยาวโฎฺฎ ติปุกฺขโล สีหวิกฺกีฬิโต ทิสาโลจโน องฺกุโส อิติฯ
2. Tattha katame pañca nayā? Nandiyāvaṭṭo tipukkhalo sīhavikkīḷito disālocano aṅkuso iti.
ตสฺสานุคีติ
Tassānugīti
ปฐโม นนฺทิยาวโฎฺฎ, ทุติโย จ ติปุกฺขโล;
Paṭhamo nandiyāvaṭṭo, dutiyo ca tipukkhalo;
ทิสาโลจนมาหํสุ , จตุตฺถํ นยมุตฺตมํ;
Disālocanamāhaṃsu , catutthaṃ nayamuttamaṃ;
ปญฺจโม องฺกุโส นาม, สเพฺพ ปญฺจ นยา คตาติฯ
Pañcamo aṅkuso nāma, sabbe pañca nayā gatāti.
๓. ตตฺถ กตมานิ อฎฺฐารส มูลปทานิ? นว ปทานิ กุสลานิ นว ปทานิ อกุสลานิฯ ตตฺถ กตมานิ นว ปทานิ อกุสลานิ, ตณฺหา อวิชฺชา โลโภ โทโส โมโห สุภสญฺญา สุขสญฺญา นิจฺจสญฺญา อตฺตสญฺญาติ, อิมานิ นว ปทานิ อกุสลานิ, ยตฺถ สโพฺพ อกุสลปโกฺข สงฺคหํ สโมสรณํ คจฺฉติฯ
3. Tattha katamāni aṭṭhārasa mūlapadāni? Nava padāni kusalāni nava padāni akusalāni. Tattha katamāni nava padāni akusalāni, taṇhā avijjā lobho doso moho subhasaññā sukhasaññā niccasaññā attasaññāti, imāni nava padāni akusalāni, yattha sabbo akusalapakkho saṅgahaṃ samosaraṇaṃ gacchati.
ตตฺถ กตมานิ นว ปทานิ กุสลานิ? สมโถ วิปสฺสนา อโลโภ อโทโส อโมโห อสุภสญฺญา ทุกฺขสญฺญา อนิจฺจสญฺญา อนตฺตสญฺญาติ, อิมานิ นว ปทานิ กุสลานิ, ยตฺถ สโพฺพ กุสลปโกฺข สงฺคหํ สโมสรณํ คจฺฉติฯ
Tattha katamāni nava padāni kusalāni? Samatho vipassanā alobho adoso amoho asubhasaññā dukkhasaññā aniccasaññā anattasaññāti, imāni nava padāni kusalāni, yattha sabbo kusalapakkho saṅgahaṃ samosaraṇaṃ gacchati.
ตตฺริทํ อุทฺทานํ
Tatridaṃ uddānaṃ
ตณฺหา จ อวิชฺชาปิ จ, โลโภ โทโส ตเถว โมโห จ;
Taṇhā ca avijjāpi ca, lobho doso tatheva moho ca;
จตุโร จ วิปลฺลาสา, กิเลสภูมี นว ปทานิฯ
Caturo ca vipallāsā, kilesabhūmī nava padāni.
สมโถ จ วิปสฺสนา จ, กุสลานิ จ ยานิ ตีณิ มูลานิ;
Samatho ca vipassanā ca, kusalāni ca yāni tīṇi mūlāni;
จตุโร สติปฎฺฐานา, อินฺทฺริยภูมี นว ปทานิฯ
Caturo satipaṭṭhānā, indriyabhūmī nava padāni.
นวหิ จ ปเทหิ กุสลา, นวหิ จ ยุชฺชนฺติ อกุสลปกฺขา;
Navahi ca padehi kusalā, navahi ca yujjanti akusalapakkhā;
เอเต โข มูลปทา, ภวนฺติ อฎฺฐารส ปทานีติฯ
Ete kho mūlapadā, bhavanti aṭṭhārasa padānīti.
อุเทฺทสวาโรฯ
Uddesavāro.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / เนตฺติปฺปกรณ-อฎฺฐกถา • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ๒. อุเทฺทสวารวณฺณนา • 2. Uddesavāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ขุทฺทกนิกาย (ฎีกา) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / เนตฺติปฺปกรณ-ฎีกา • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ๒. อุเทฺทสวารวณฺณนา • 2. Uddesavāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ขุทฺทกนิกาย (ฎีกา) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / เนตฺติวิภาวินี • Nettivibhāvinī / ๒. อุเทฺทสวารอตฺถวิภาวนา • 2. Uddesavāraatthavibhāvanā
