| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೮. ಉದ್ದೇಸವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
8. Uddesavibhaṅgasuttavaṇṇanā
೩೧೩. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಉದ್ದೇಸವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಉದ್ದೇಸವಿಭಙ್ಗನ್ತಿ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ, ಮಾತಿಕಞ್ಚ ವಿಭಜನಞ್ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉಪಪರಿಕ್ಖೇಯ್ಯಾತಿ ತುಲೇಯ್ಯ ತೀರೇಯ್ಯ ಪರಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದೇಯ್ಯ। ಬಹಿದ್ಧಾತಿ ಬಹಿದ್ಧಾಆರಮ್ಮಣೇಸು। ಅವಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಅವಿಸಟನ್ತಿ ನಿಕನ್ತಿವಸೇನ ಆರಮ್ಮಣೇ ತಿಟ್ಠಮಾನಂ ವಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ವಿಸಟಂ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತಂ ಪಟಿಸೇಧೇನ್ತೋ ಏವಮಾಹ। ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಅಸಣ್ಠಿತನ್ತಿ ಗೋಚರಜ್ಝತ್ತೇ ನಿಕನ್ತಿವಸೇನ ಅಸಣ್ಠಿತಂ। ಅನುಪಾದಾಯ ನ ಪರಿತಸ್ಸೇಯ್ಯಾತಿ ಅನುಪಾದಿಯಿತ್ವಾ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ತಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ನ ಪರಿತಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಯಥಾ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಬಹಿದ್ಧಾ ಅವಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಅವಿಸಟಂ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಅಸಣ್ಠಿತಂ ಅನುಪಾದಾಯ ನ ಪರಿತಸ್ಸೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಭಿಕ್ಖು ಉಪಪರಿಕ್ಖೇಯ್ಯಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಜಾತಿಜರಾಮರಣದುಕ್ಖಸಮುದಯಸಮ್ಭವೋತಿ ಜಾತಿಜರಾಮರಣಸ್ಸ ಚೇವ ಅವಸೇಸಸ್ಸ ಚ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ ನ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
313.Evaṃme sutanti uddesavibhaṅgasuttaṃ. Tattha uddesavibhaṅganti uddesañca vibhaṅgañca, mātikañca vibhajanañcāti attho. Upaparikkheyyāti tuleyya tīreyya pariggaṇheyya paricchindeyya. Bahiddhāti bahiddhāārammaṇesu. Avikkhittaṃ avisaṭanti nikantivasena ārammaṇe tiṭṭhamānaṃ vikkhittaṃ visaṭaṃ nāma hoti, taṃ paṭisedhento evamāha. Ajjhattaṃ asaṇṭhitanti gocarajjhatte nikantivasena asaṇṭhitaṃ. Anupādāya na paritasseyyāti anupādiyitvā aggahetvā taṃ viññāṇaṃ na paritasseyya. Yathā viññāṇaṃ bahiddhā avikkhittaṃ avisaṭaṃ, ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya, evaṃ bhikkhu upaparikkheyyāti vuttaṃ hoti. Jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavoti jātijarāmaraṇassa ceva avasesassa ca dukkhassa nibbatti na hotīti attho.
೩೧೬. ರೂಪನಿಮಿತ್ತಾನುಸಾರೀತಿ ರೂಪನಿಮಿತ್ತಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ ಅನುಧಾವತೀತಿ ರೂಪನಿಮಿತ್ತಾನುಸಾರೀ।
316.Rūpanimittānusārīti rūpanimittaṃ anussarati anudhāvatīti rūpanimittānusārī.
೩೧೮. ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಅಸಣ್ಠಿತನ್ತಿ ನಿಕನ್ತಿವಸೇನ ಅಸಣ್ಠಿತಂ। ನಿಕನ್ತಿವಸೇನ ಹಿ ಅತಿಟ್ಠಮಾನಂ ಹಾನಭಾಗಿಯಂ ನ ಹೋತಿ, ವಿಸೇಸಭಾಗಿಯಮೇವ ಹೋತಿ।
318.Evaṃ kho, āvuso, ajjhattaṃ asaṇṭhitanti nikantivasena asaṇṭhitaṃ. Nikantivasena hi atiṭṭhamānaṃ hānabhāgiyaṃ na hoti, visesabhāgiyameva hoti.
೩೨೦. ಅನುಪಾದಾ ಪರಿತಸ್ಸನಾತಿ ಸತ್ಥಾರಾ ಖನ್ಧಿಯವಗ್ಗೇ ‘‘ಉಪಾದಾಪರಿತಸ್ಸನಞ್ಚ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇಸೇಸ್ಸಾಮಿ ಅನುಪಾದಾಅಪರಿತಸ್ಸನಞ್ಚಾ’’ತಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೩.೭) ಏವಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿತಸ್ಸನಾ, ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾವ ಅಪರಿತಸ್ಸನಾ ಚ ಕಥಿತಾ, ತಂ ಮಹಾಥೇರೋ ಉಪಾದಾಪರಿತಸ್ಸನಮೇವ ಅನುಪಾದಾಪರಿತಸ್ಸನನ್ತಿ ಕತ್ವಾ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಏವಮಾಹ। ಕಥಂ ಪನೇಸಾ ಅನುಪಾದಾಪರಿತಸ್ಸನಾ ಹೋತೀತಿ। ಉಪಾದಾತಬ್ಬಸ್ಸ ಅಭಾವತೋ। ಯದಿ ಹಿ ಕೋಚಿ ಸಙ್ಖಾರೋ ನಿಚ್ಚೋ ವಾ ಧುವೋ ವಾ ಅತ್ತಾ ವಾ ಅತ್ತನಿಯೋ ವಾತಿ ಗಹೇತಬ್ಬಯುತ್ತಕೋ ಅಭವಿಸ್ಸ, ಅಯಂ ಪರಿತಸ್ಸನಾ ಉಪಾದಾಪರಿತಸ್ಸನಾವ ಅಸ್ಸ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಏವಂ ಉಪಾದಾತಬ್ಬೋ ಸಙ್ಖಾರೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ರೂಪಂ ಅತ್ತಾತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ರೂಪಾದಯೋ ಉಪಾದಿನ್ನಾಪಿ ಅನುಪಾದಿನ್ನಾವ ಹೋನ್ತಿ। ಏವಮೇಸಾ ದಿಟ್ಠಿವಸೇನ ಉಪಾದಾಪರಿತಸ್ಸನಾಪಿ ಸಮಾನಾ ಅತ್ಥತೋ ಅನುಪಾದಾಪರಿತಸ್ಸನಾಯೇವ ನಾಮ ಹೋತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
320.Anupādā paritassanāti satthārā khandhiyavagge ‘‘upādāparitassanañca vo, bhikkhave, desessāmi anupādāaparitassanañcā’’ti (saṃ. ni. 3.7) evaṃ gahetvā paritassanā, aggahetvāva aparitassanā ca kathitā, taṃ mahāthero upādāparitassanameva anupādāparitassananti katvā dassento evamāha. Kathaṃ panesā anupādāparitassanā hotīti. Upādātabbassa abhāvato. Yadi hi koci saṅkhāro nicco vā dhuvo vā attā vā attaniyo vāti gahetabbayuttako abhavissa, ayaṃ paritassanā upādāparitassanāva assa. Yasmā pana evaṃ upādātabbo saṅkhāro nāma natthi, tasmā rūpaṃ attātiādinā nayena rūpādayo upādinnāpi anupādinnāva honti. Evamesā diṭṭhivasena upādāparitassanāpi samānā atthato anupādāparitassanāyeva nāma hotīti veditabbā.
ಅಞ್ಞಥಾ ಹೋತೀತಿ ಪರಿವತ್ತತಿ ಪಕತಿಜಹನೇನ ನಸ್ಸತಿ, ರೂಪವಿಪರಿಣಾಮಾನುಪರಿವತ್ತೀತಿ ‘‘ಮಮ ರೂಪಂ ವಿಪರಿಣತ’’ನ್ತಿ ವಾ, ‘‘ಯಂ ಅಹು, ತಂ ವತ ಮೇ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ವಾ ಆದಿನಾ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೨೪೨) ನಯೇನ ಕಮ್ಮವಿಞ್ಞಾಣಂ ರೂಪಸ್ಸ ಭೇದಾನುಪರಿವತ್ತಿ ಹೋತಿ। ವಿಪರಿಣಾಮಾನುಪರಿವತ್ತಜಾತಿ ವಿಪರಿಣಾಮಸ್ಸ ಅನುಪರಿವತ್ತನತೋ ವಿಪರಿಣಾಮಾರಮ್ಮಣಚಿತ್ತತೋ ಜಾತಾ। ಪರಿತಸ್ಸನಾ ಧಮ್ಮಸಮುಪ್ಪಾದಾತಿ ತಣ್ಹಾಪರಿತಸ್ಸನಾ ಚ ಅಕುಸಲಧಮ್ಮಸಮುಪ್ಪಾದಾ ಚ। ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಯಾದಾಯ ತಿಟ್ಠನ್ತೀತಿ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಖೇಪೇತ್ವಾ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ। ಉತ್ತಾಸವಾತಿ ಭಯತಾಸೇನಪಿ ಸಉತ್ತಾಸೋ ತಣ್ಹಾತಾಸೇನಪಿ ಸಉತ್ತಾಸೋ। ವಿಘಾತವಾತಿ ಸವಿಘಾತೋ ಸದುಕ್ಖೋ। ಅಪೇಕ್ಖವಾತಿ ಸಾಲಯೋ ಸಸಿನೇಹೋ। ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅನುಪಾದಾ ಪರಿತಸ್ಸನಾ ಹೋತೀತಿ ಏವಂ ಮಣಿಕರಣ್ಡಕಸಞ್ಞಾಯ ತುಚ್ಛಕರಣ್ಡಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂ ನಟ್ಠೇ ಪಚ್ಛಾ ವಿಘಾತಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಸ್ಸ ವಿಯ ಪಚ್ಛಾ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿತಸ್ಸನಾ ಹೋತಿ।
Aññathā hotīti parivattati pakatijahanena nassati, rūpavipariṇāmānuparivattīti ‘‘mama rūpaṃ vipariṇata’’nti vā, ‘‘yaṃ ahu, taṃ vata me natthī’’ti vā ādinā (ma. ni. 1.242) nayena kammaviññāṇaṃ rūpassa bhedānuparivatti hoti. Vipariṇāmānuparivattajāti vipariṇāmassa anuparivattanato vipariṇāmārammaṇacittato jātā. Paritassanā dhammasamuppādāti taṇhāparitassanā ca akusaladhammasamuppādā ca. Cittaṃ pariyādāya tiṭṭhantīti kusalacittaṃ pariyādiyitvā gahetvā khepetvā tiṭṭhanti. Uttāsavāti bhayatāsenapi sauttāso taṇhātāsenapi sauttāso. Vighātavāti savighāto sadukkho. Apekkhavāti sālayo sasineho. Evaṃ kho, āvuso, anupādā paritassanā hotīti evaṃ maṇikaraṇḍakasaññāya tucchakaraṇḍakaṃ gahetvā tasmiṃ naṭṭhe pacchā vighātaṃ āpajjantassa viya pacchā aggahetvā paritassanā hoti.
೩೨೧. ನ ಚ ರೂಪವಿಪರಿಣಾಮಾನುಪರಿವತ್ತೀತಿ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಕಮ್ಮವಿಞ್ಞಾಣಮೇವ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ರೂಪಭೇದಾನುಪರಿವತ್ತಿ ನ ಹೋತಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
321.Naca rūpavipariṇāmānuparivattīti khīṇāsavassa kammaviññāṇameva natthi, tasmā rūpabhedānuparivatti na hoti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ಉದ್ದೇಸವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Uddesavibhaṅgasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೮. ಉದ್ದೇಸವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ • 8. Uddesavibhaṅgasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೮. ಉದ್ದೇಸವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Uddesavibhaṅgasuttavaṇṇanā
