Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi |
၁၀. ဥဒေနတ္ထေရအပဒာနံ
10. Udenattheraapadānaṃ
၃၃၀.
330.
‘‘ဟိမဝန္တသ္သာဝိဒူရေ ၊ ပဒုမော နာမ ပဗ္ဗတော။
‘‘Himavantassāvidūre , padumo nāma pabbato;
အသ္သမော သုကတော မယ္ဟံ၊ ပဏ္ဏသာလာ သုမာပိတာ။
Assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā.
၃၃၁.
331.
‘‘နဒိယော သန္ဒရေ တတ္ထ၊ သုပတိတ္ထာ မနောရမာ။
‘‘Nadiyo sandare tattha, supatitthā manoramā;
အစ္ဆောဒကာ သီတဇလာ၊ သန္ဒရေ နဒိယော သဒာ။
Acchodakā sītajalā, sandare nadiyo sadā.
၃၃၂.
332.
‘‘ပာဌီနာ ပာဝုသာ မစ္ဆာ၊ ဗလဇာ မုဉ္ဇရောဟိတာ။
‘‘Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā;
သောဘေန္တာ နဒိယော ဧတေ၊ ဝသန္တိ နဒိယာ သဒာ။
Sobhentā nadiyo ete, vasanti nadiyā sadā.
၃၃၃.
333.
‘‘အမ္ဗဇမ္ဗူဟိ သဉ္ဆန္နာ၊ ကရေရိတိလကာ တထာ။
‘‘Ambajambūhi sañchannā, kareritilakā tathā;
ဥဒ္ဒာလကာ ပာဋလိယော၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Uddālakā pāṭaliyo, sobhenti mama assamaṃ.
၃၃၄.
334.
‘‘အင္ကောလကာ ဗိမ္ဗိဇာလာ၊ မာယာကာရီ စ ပုပ္ဖိတာ။
‘‘Aṅkolakā bimbijālā, māyākārī ca pupphitā;
ဂန္ဓေန ဥပဝာယန္တာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Gandhena upavāyantā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၃၅.
335.
‘‘အတိမုတ္တာ သတ္တလိကာ၊ နာဂာ သာလာ စ ပုပ္ဖိတာ။
‘‘Atimuttā sattalikā, nāgā sālā ca pupphitā;
ဒိဗ္ဗဂန္ဓံ သမ္ပဝန္တာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၃၆.
336.
ဒိဗ္ဗဂန္ဓံ သမ္ပဝန္တာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၃၇.
337.
‘‘ဟရီတကာ အာမလကာ၊ အမ္ဗဇမ္ဗုဝိဘီတကာ။
‘‘Harītakā āmalakā, ambajambuvibhītakā;
ကောလာ ဘလ္လာတကာ ဗိလ္လာ၊ ဖလာနိ ဗဟု အသ္သမေ။
Kolā bhallātakā billā, phalāni bahu assame.
၃၃၈.
338.
‘‘ကလမ္ဗာ ကန္ဒလီ တတ္ထ၊ ပုပ္ဖန္တိ မမ အသ္သမေ။
‘‘Kalambā kandalī tattha, pupphanti mama assame;
၃၃၉.
339.
ဒိဗ္ဗဂန္ဓံ သမ္ပဝန္တာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၀.
340.
‘‘ပုန္နာဂာ ဂိရိပုန္နာဂာ၊ တိမိရာ တတ္ထ ပုပ္ဖိတာ။
‘‘Punnāgā giripunnāgā, timirā tattha pupphitā;
ဒိဗ္ဗဂန္ဓံ သမ္ပဝန္တာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၁.
341.
‘‘နိဂ္ဂုဏ္ဍီ သိရိနိဂ္ဂုဏ္ဍီ၊ စမ္ပရုက္ခေတ္ထ ပုပ္ဖိတာ။
‘‘Nigguṇḍī sirinigguṇḍī, camparukkhettha pupphitā;
ဒိဗ္ဗဂန္ဓံ သမ္ပဝန္တာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၂.
342.
‘‘အဝိဒူရေ ပောက္ခရဏီ၊ စက္ကဝာကူပကူဇိတာ။
‘‘Avidūre pokkharaṇī, cakkavākūpakūjitā;
မန္ဒာလကေဟိ သဉ္ဆန္နာ၊ ပဒုမုပ္ပလကေဟိ စ။
Mandālakehi sañchannā, padumuppalakehi ca.
၃၄၃.
343.
‘‘အစ္ဆောဒကာ သီတဇလာ၊ သုပတိတ္ထာ မနောရမာ။
‘‘Acchodakā sītajalā, supatitthā manoramā;
အစ္ဆာ ဖလိကသမာနာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Acchā phalikasamānā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၄.
344.
‘‘ပဒုမာ ပုပ္ဖရေ တတ္ထ၊ ပုဏ္ဍရီကာ စ ဥပ္ပလာ။
‘‘Padumā pupphare tattha, puṇḍarīkā ca uppalā;
မန္ဒာလကေဟိ သဉ္ဆန္နာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Mandālakehi sañchannā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၅.
345.
‘‘ပာဌီနာ ပာဝုသာ မစ္ဆာ၊ ဗလဇာ မုဉ္ဇရောဟိတာ။
‘‘Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā;
ဝိစရန္တာဝ တေ တတ္ထ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Vicarantāva te tattha, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၆.
346.
‘‘ကုမ္ဘီလာ သုသုမာရာ စ၊ ကစ္ဆပာ စ ဂဟာ ဗဟူ။
‘‘Kumbhīlā susumārā ca, kacchapā ca gahā bahū;
ဩဂဟာ အဇဂရာ စ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Ogahā ajagarā ca, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၇.
347.
‘‘ပာရေဝတာ ရဝိဟံသာ၊ စက္ကဝာကာ နဒီစရာ။
‘‘Pārevatā ravihaṃsā, cakkavākā nadīcarā;
ဒိန္ဒိဘာ သာဠိကာ စေတ္ထ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Dindibhā sāḷikā cettha, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၈.
348.
‘‘နယိတာ အမ္ဗဂန္ဓီ စ၊ ကေတကာ တတ္ထ ပုပ္ဖိတာ။
‘‘Nayitā ambagandhī ca, ketakā tattha pupphitā;
ဒိဗ္ဗဂန္ဓံ သမ္ပဝန္တာ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhenti mama assamaṃ.
၃၄၉.
349.
‘‘သီဟာ ဗ္ယဂ္ဃာ စ ဒီပီ စ၊ အစ္ဆကောကတရစ္ဆကာ။
‘‘Sīhā byagghā ca dīpī ca, acchakokataracchakā;
အနုသဉ္စရန္တာ ပဝနေ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Anusañcarantā pavane, sobhenti mama assamaṃ.
၃၅၀.
350.
‘‘ဇဋာဘာရေန ဘရိတာ၊ အဇိနုတ္တရဝာသနာ။
‘‘Jaṭābhārena bharitā, ajinuttaravāsanā;
အနုသဉ္စရန္တာ ပဝနေ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Anusañcarantā pavane, sobhenti mama assamaṃ.
၃၅၁.
351.
‘‘အဇိနာနိဓရာ ဧတေ၊ နိပကာ သန္တဝုတ္တိနော။
‘‘Ajinānidharā ete, nipakā santavuttino;
အပ္ပာဟာရာဝ တေ သဗ္ဗေ၊ သောဘေန္တိ မမ အသ္သမံ။
Appāhārāva te sabbe, sobhenti mama assamaṃ.
၃၅၂.
352.
‘‘ခာရိဘာရံ ဂဟေတ္ဝာန၊ အဇ္ဈောဂယ္ဟ ဝနံ တဒာ။
‘‘Khāribhāraṃ gahetvāna, ajjhogayha vanaṃ tadā;
မူလဖလာနိ ဘုဉ္ဇန္တာ၊ ဝသန္တိ အသ္သမေ တဒာ။
Mūlaphalāni bhuñjantā, vasanti assame tadā.
၃၅၃.
353.
‘‘န တေ ဒာရုံ အာဟရန္တိ၊ ဥဒကံ ပာဒဓောဝနံ။
‘‘Na te dāruṃ āharanti, udakaṃ pādadhovanaṃ;
သဗ္ဗေသံ အာနုဘာဝေန၊ သယမေဝာဟရီယတိ။
Sabbesaṃ ānubhāvena, sayamevāharīyati.
၃၅၄.
354.
‘‘စုလ္လာသီတိသဟသ္သာနိ၊ ဣသယေတ္ထ သမာဂတာ။
‘‘Cullāsītisahassāni, isayettha samāgatā;
သဗ္ဗေဝ ဈာယိနော ဧတေ၊ ဥတ္တမတ္ထဂဝေသကာ။
Sabbeva jhāyino ete, uttamatthagavesakā.
၃၅၅.
355.
‘‘တပသ္သိနော ဗ္ရဟ္မစာရီ၊ စောဒေန္တာ အပ္ပနာဝ တေ။
‘‘Tapassino brahmacārī, codentā appanāva te;
အမ္ဗရာဝစရာ သဗ္ဗေ၊ ဝသန္တိ အသ္သမေ တဒာ။
Ambarāvacarā sabbe, vasanti assame tadā.
၃၅၆.
356.
‘‘ပဉ္စာဟံ သန္နိပတန္တိ၊ ဧကဂ္ဂာ သန္တဝုတ္တိနော။
‘‘Pañcāhaṃ sannipatanti, ekaggā santavuttino;
အညောညံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ၊ ပက္ကမန္တိ ဒိသာမုခာ။
Aññoññaṃ abhivādetvā, pakkamanti disāmukhā.
၃၅၇.
357.
‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပာရဂူ။
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
တမန္ဓကာရံ ဝိဓမံ၊ ဥပ္ပဇ္ဇိ တာဝဒေ ဇိနော။
Tamandhakāraṃ vidhamaṃ, uppajji tāvade jino.
၃၅၈.
358.
‘‘မမ အသ္သမသာမန္တာ၊ ယက္ခော အာသိ မဟိဒ္ဓိကော။
‘‘Mama assamasāmantā, yakkho āsi mahiddhiko;
သော မေ သံသိတ္ထ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဇလဇုတ္တမနာယကံ။
So me saṃsittha sambuddhaṃ, jalajuttamanāyakaṃ.
၃၅၉.
359.
‘‘ဧသ ဗုဒ္ဓော သမုပ္ပန္နော၊ ပဒုမုတ္တရော မဟာမုနိ။
‘‘Esa buddho samuppanno, padumuttaro mahāmuni;
ခိပ္ပံ ဂန္တ္ဝာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ပယိရူပာသ မာရိသ။
Khippaṃ gantvāna sambuddhaṃ, payirūpāsa mārisa.
၃၆၀.
360.
‘‘ယက္ခသ္သ ဝစနံ သုတ္ဝာ၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။
‘‘Yakkhassa vacanaṃ sutvā, vippasannena cetasā;
အသ္သမံ သံသာမေတ္ဝာန၊ နိက္ခမိံ ဝိပိနာ တဒာ။
Assamaṃ saṃsāmetvāna, nikkhamiṃ vipinā tadā.
၃၆၁.
361.
‘‘စေဠေဝ ဍယ္ဟမာနမ္ဟိ၊ နိက္ခမိတ္ဝာန အသ္သမာ။
‘‘Ceḷeva ḍayhamānamhi, nikkhamitvāna assamā;
၃၆၂.
362.
‘‘ပဒုမုတ္တရော လောကဝိဒူ၊ အာဟုတီနံ ပဋိဂ္ဂဟော။
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
စတုသစ္စံ ပကာသေန္တော၊ ဒေသေသိ အမတံ ပဒံ။
Catusaccaṃ pakāsento, desesi amataṃ padaṃ.
၃၆၃.
363.
‘‘သုဖုလ္လံ ပဒုမံ ဂယ္ဟ၊ ဥပဂန္တ္ဝာ မဟေသိနော။
‘‘Suphullaṃ padumaṃ gayha, upagantvā mahesino;
ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ ဗုဒ္ဓသ္သ အဘိရောပယိံ။
Pasannacitto sumano, buddhassa abhiropayiṃ.
၃၆၄.
364.
‘‘ပူဇယိတ္ဝာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဇလဇုတ္တမနာယကံ။
‘‘Pūjayitvāna sambuddhaṃ, jalajuttamanāyakaṃ;
ဧကံသံ အဇိနံ ကတ္ဝာ၊ သန္ထဝိံ လောကနာယကံ။
Ekaṃsaṃ ajinaṃ katvā, santhaviṃ lokanāyakaṃ.
၃၆၅.
365.
‘‘ယေန ဉာဏေန သမ္ဗုဒ္ဓော၊ ဝသတီဟ အနာသဝော။
‘‘Yena ñāṇena sambuddho, vasatīha anāsavo;
တံ ဉာဏံ ကိတ္တယိသ္သာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
Taṃ ñāṇaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
၃၆၆.
366.
‘‘‘သံသာရသောတံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ၊ တာရေသိ သဗ္ဗပာဏိနံ။
‘‘‘Saṃsārasotaṃ chinditvā, tāresi sabbapāṇinaṃ;
တဝ ဓမ္မံ သုဏိတ္ဝာန၊ တဏ္ဟာသောတံ တရန္တိ တေ။
Tava dhammaṃ suṇitvāna, taṇhāsotaṃ taranti te.
၃၆၇.
367.
‘‘‘တုဝံ သတ္ထာ စ ကေတု စ၊ ဓဇော ယူပော စ ပာဏိနံ။
‘‘‘Tuvaṃ satthā ca ketu ca, dhajo yūpo ca pāṇinaṃ;
၃၆၈.
368.
‘‘‘ယာဝတာ ဂဏိနော လောကေ၊ သတ္ထဝာဟာ ပဝုစ္စရေ။
‘‘‘Yāvatā gaṇino loke, satthavāhā pavuccare;
တုဝံ အဂ္ဂောသိ သဗ္ဗညု၊ တဝ အန္တောဂဓာဝ တေ။
Tuvaṃ aggosi sabbaññu, tava antogadhāva te.
၃၆၉.
369.
‘‘‘တဝ ဉာဏေန သဗ္ဗညု၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
‘‘‘Tava ñāṇena sabbaññu, tāresi janataṃ bahuṃ;
တဝ ဒသ္သနမာဂမ္မ၊ ဒုက္ခသ္သန္တံ ကရိသ္သရေ။
Tava dassanamāgamma, dukkhassantaṃ karissare.
၃၇၀.
370.
‘‘‘ယေ ကေစိမေ ဂန္ဓဇာတာ၊ လောကေ ဝာယန္တိ စက္ခုမ။
‘‘‘Ye kecime gandhajātā, loke vāyanti cakkhuma;
တဝ ဂန္ဓသမော နတ္ထိ၊ ပုညက္ခေတ္တေ မဟာမုနေ’။
Tava gandhasamo natthi, puññakkhette mahāmune’.
၃၇၁.
371.
၃၇၂.
372.
‘‘ပဒုမုတ္တရော လောကဝိဒူ၊ အာဟုတီနံ ပဋိဂ္ဂဟော။
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
ဘိက္ခုသင္ဃေ နိသီဒိတ္ဝာ၊ ဣမာ ဂာထာ အဘာသထ။
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
၃၇၃.
373.
‘‘‘ယော မေ ဉာဏံ အပူဇေသိ၊ ပသန္နော သေဟိ ပာဏိဘိ။
‘‘‘Yo me ñāṇaṃ apūjesi, pasanno sehi pāṇibhi;
တမဟံ ကိတ္တယိသ္သာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
၃၇၄.
374.
‘‘‘တိံသကပ္ပသဟသ္သာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိသ္သတိ။
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissati;
သဟသ္သက္ခတ္တုံ ရာဇာ စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိသ္သတိ’။
Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati’.
၃၇၅.
375.
‘‘သုလဒ္ဓလာဘံ လဒ္ဓောမ္ဟိ၊ တောသယိတ္ဝာန သုဗ္ဗတံ။
‘‘Suladdhalābhaṃ laddhomhi, tosayitvāna subbataṃ;
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
Sabbāsave pariññāya, viharāmi anāsavo.
၃၇၆.
376.
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယ္ဟံ။ပေ.။ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
၃၇၇.
377.
‘‘သ္ဝာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
၃၇၈.
378.
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒာ စတသ္သော။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ’’။
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဥဒေနော ထေရော ဣမာ ဂာထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
Itthaṃ sudaṃ āyasmā udeno thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ဥဒေနတ္ထေရသ္သာပဒာနံ ဒသမံ။
Udenattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
မေတ္တေယ္ယဝဂ္ဂော ဧကစတ္တာလီသမော။
Metteyyavaggo ekacattālīsamo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
မေတ္တေယ္ယော ပုဏ္ဏကော ထေရော၊ မေတ္တဂူ ဓောတကောပိ စ။
Metteyyo puṇṇako thero, mettagū dhotakopi ca;
ဥပသိဝော စ နန္ဒော စ၊ ဟေမကော သတ္တမော တဟိံ။
Upasivo ca nando ca, hemako sattamo tahiṃ.
တောဒေယ္ယော ဇတုကဏ္ဏီ စ၊ ဥဒေနော စ မဟာယသော။
Todeyyo jatukaṇṇī ca, udeno ca mahāyaso;
တီဏိ ဂာထာသတာနေတ္ထ၊ အသီတိ တီဏိ စုတ္တရိံ။
Tīṇi gāthāsatānettha, asīti tīṇi cuttariṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā / ၂. ပုဏ္ဏကတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ • 2. Puṇṇakattheraapadānavaṇṇanā