| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
೪೭೧. ತೇನ ಸಮಯೇನ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದಂ। ತತ್ಥ ಸನ್ತರುತ್ತರೇನಾತಿ ಅನ್ತರನ್ತಿ ಅನ್ತರವಾಸಕೋ ವುಚ್ಚತಿ, ಉತ್ತರನ್ತಿ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗೋ, ಸಹ ಅನ್ತರೇನ ಉತ್ತರಂ ಸನ್ತರುತ್ತರಂ, ತೇನ ಸನ್ತರುತ್ತರೇನ, ಸಹ ಅನ್ತರವಾಸಕೇನ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಣ್ಣಕಿತಾನೀತಿ ಸೇದೇನ ಫುಟ್ಠೋಕಾಸೇಸು ಸಞ್ಜಾತಕಾಳಸೇತಮಣ್ಡಲಾನಿ। ಅದ್ದಸ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಸೇನಾಸನಚಾರಿಕಂ ಆಹಿಣ್ಡನ್ತೋತಿ ಥೇರೋ ಕಿರ ಭಗವತಿ ದಿವಾ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನತ್ಥಾಯ ಗನ್ಧಕುಟಿಂ ಪವಿಟ್ಠೇ ತಂ ಓಕಾಸಂ ಲಭಿತ್ವಾ ದುನ್ನಿಕ್ಖಿತ್ತಾನಿ ದಾರುಭಣ್ಡಮತ್ತಿಕಾಭಣ್ಡಾನಿ ಪಟಿಸಾಮೇನ್ತೋ ಅಸಮ್ಮಟ್ಠಟ್ಠಾನಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜನ್ತೋ ಗಿಲಾನೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಟಿಸನ್ಥಾರಂ ಕರೋನ್ತೋ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸೇನಾಸನಟ್ಠಾನಂ ಸಮ್ಪತ್ತೋ ಅದ್ದಸ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅದ್ದಸ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಸೇನಾಸನಚಾರಿಕಂ ಆಹಿಣ್ಡನ್ತೋ’’ತಿ।
471.Tenasamayena buddho bhagavāti udositasikkhāpadaṃ. Tattha santaruttarenāti antaranti antaravāsako vuccati, uttaranti uttarāsaṅgo, saha antarena uttaraṃ santaruttaraṃ, tena santaruttarena, saha antaravāsakena uttarāsaṅgenāti attho. Kaṇṇakitānīti sedena phuṭṭhokāsesu sañjātakāḷasetamaṇḍalāni. Addasa kho āyasmā ānando senāsanacārikaṃ āhiṇḍantoti thero kira bhagavati divā paṭisallānatthāya gandhakuṭiṃ paviṭṭhe taṃ okāsaṃ labhitvā dunnikkhittāni dārubhaṇḍamattikābhaṇḍāni paṭisāmento asammaṭṭhaṭṭhānaṃ sammajjanto gilānehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisanthāraṃ karonto tesaṃ bhikkhūnaṃ senāsanaṭṭhānaṃ sampatto addasa. Tena vuttaṃ – ‘‘addasa kho āyasmā ānando senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto’’ti.
೪೭೩. ಅವಿಪ್ಪವಾಸಸಮ್ಮುತಿಂ ದಾತುನ್ತಿ ಅವಿಪ್ಪವಾಸೇ ಸಮ್ಮುತಿ ಅವಿಪ್ಪವಾಸಸಮ್ಮುತಿ, ಅವಿಪ್ಪವಾಸಾಯ ವಾ ಸಮ್ಮುತಿ ಅವಿಪ್ಪವಾಸಸಮ್ಮುತಿ। ಕೋ ಪನೇತ್ಥ ಆನಿಸಂಸೋ? ಯೇನ ಚೀವರೇನ ವಿಪ್ಪವಸತಿ, ತಂ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಆಪತ್ತಿಞ್ಚ ನಾಪಜ್ಜತಿ। ಕಿತ್ತಕಂ ಕಾಲಂ? ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ತಾವ ಆಹ – ‘‘ಯಾವ ರೋಗೋ ನ ವೂಪಸಮತಿ, ವೂಪಸನ್ತೇ ಪನ ರೋಗೇ ಸೀಘಂ ಚೀವರಟ್ಠಾನಂ ಆಗನ್ತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ । ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಆಹ – ‘‘ಸೀಘಂ ಆಗಚ್ಛತೋ ರೋಗೋ ಪಟಿಕುಪ್ಪೇಯ್ಯ, ತಸ್ಮಾ ಸಣಿಕಂ ಆಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಯತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಹಿ ಸತ್ಥಂ ವಾ ಪರಿಯೇಸತಿ, ‘ಗಚ್ಛಾಮೀ’ತಿ ಆಭೋಗಂ ವಾ ಕರೋತಿ, ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಟ್ಟತಿ। ‘ನ ದಾನಿ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಏವಂ ಪನ ಧುರನಿಕ್ಖೇಪಂ ಕರೋನ್ತೇನ ಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ, ಅತಿರೇಕಚೀವರಟ್ಠಾನೇ ಠಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಸಚೇ ಪನಸ್ಸ ರೋಗೋ ಪಟಿಕುಪ್ಪತಿ, ಕಿಂ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ? ಫುಸ್ಸದೇವತ್ಥೇರೋ ತಾವ ಆಹ – ‘‘ಸಚೇ ಸೋಯೇವ ರೋಗೋ ಪಟಿಕುಪ್ಪತಿ, ಸಾ ಏವ ಸಮ್ಮುತಿ, ಪುನ ಸಮ್ಮುತಿದಾನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ। ಅಥಞ್ಞೋ ಕುಪ್ಪತಿ, ಪುನ ದಾತಬ್ಬಾ ಸಮ್ಮುತೀ’’ತಿ। ಉಪತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ಆಹ – ‘‘ಸೋ ವಾ ರೋಗೋ ಹೋತು, ಅಞ್ಞೋ ವಾ ಪುನ ಸಮ್ಮುತಿದಾನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥೀ’’ತಿ।
473.Avippavāsasammutiṃ dātunti avippavāse sammuti avippavāsasammuti, avippavāsāya vā sammuti avippavāsasammuti. Ko panettha ānisaṃso? Yena cīvarena vippavasati, taṃ nissaggiyaṃ na hoti, āpattiñca nāpajjati. Kittakaṃ kālaṃ? Mahāsumatthero tāva āha – ‘‘yāva rogo na vūpasamati, vūpasante pana roge sīghaṃ cīvaraṭṭhānaṃ āgantabba’’nti . Mahāpadumatthero āha – ‘‘sīghaṃ āgacchato rogo paṭikuppeyya, tasmā saṇikaṃ āgantabbaṃ. Yato paṭṭhāya hi satthaṃ vā pariyesati, ‘gacchāmī’ti ābhogaṃ vā karoti, tato paṭṭhāya vaṭṭati. ‘Na dāni gamissāmī’ti evaṃ pana dhuranikkhepaṃ karontena paccuddharitabbaṃ, atirekacīvaraṭṭhāne ṭhassatī’’ti. Sace panassa rogo paṭikuppati, kiṃ kātabbanti? Phussadevatthero tāva āha – ‘‘sace soyeva rogo paṭikuppati, sā eva sammuti, puna sammutidānakiccaṃ natthi. Athañño kuppati, puna dātabbā sammutī’’ti. Upatissatthero āha – ‘‘so vā rogo hotu, añño vā puna sammutidānakiccaṃ natthī’’ti.
೪೭೫-೬. ನಿಟ್ಠಿತಚೀವರಸ್ಮಿಂ ಭಿಕ್ಖುನಾತಿ ಇಧ ಪನ ಪುರಿಮಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ವಿಯ ಅತ್ಥಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ನಿಟ್ಠಿತೇ ಚೀವರಸ್ಮಿಂ ಭಿಕ್ಖುನೋತಿ ಏವಂ ಸಾಮಿವಸೇನ ಕರಣವಚನಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಕರಣವಸೇನ ಹಿ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಇದಂ ನಾಮ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ನತ್ಥಿ। ಸಾಮಿವಸೇನ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಚೀವರಸ್ಮಿಂ ನಿಟ್ಠಿತೇ ಕಥಿನೇ ಚ ಉಬ್ಭತೇ ಏವಂ ಛಿನ್ನಪಲಿಬೋಧೋ ಏಕರತ್ತಮ್ಪಿ ಚೇ ಭಿಕ್ಖು ತಿಚೀವರೇನ ವಿಪ್ಪವಸೇಯ್ಯಾತಿ ಏವಂ ಅತ್ಥೋ ಯುಜ್ಜತಿ। ತತ್ಥ ತಿಚೀವರೇನಾತಿ ಅಧಿಟ್ಠಿತೇಸು ತೀಸು ಚೀವರೇಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ। ಏಕೇನ ವಿಪ್ಪವುತ್ಥೋಪಿ ಹಿ ತಿಚೀವರೇನ ವಿಪ್ಪವುತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ಪಟಿಸಿದ್ಧಪರಿಯಾಪನ್ನೇನ ವಿಪ್ಪವುತ್ಥತ್ತಾ। ತೇನೇವಸ್ಸ ಪದಭಾಜನೇ ‘‘ಸಙ್ಘಾಟಿಯಾ ವಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ವಿಪ್ಪವಸೇಯ್ಯಾತಿ ವಿಪ್ಪಯುತ್ತೋ ವಸೇಯ್ಯ।
475-6.Niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunāti idha pana purimasikkhāpade viya atthaṃ aggahetvā niṭṭhite cīvarasmiṃ bhikkhunoti evaṃ sāmivasena karaṇavacanassa attho veditabbo. Karaṇavasena hi bhikkhunā idaṃ nāma kātabbanti natthi. Sāmivasena pana bhikkhuno cīvarasmiṃ niṭṭhite kathine ca ubbhate evaṃ chinnapalibodho ekarattampi ce bhikkhu ticīvarena vippavaseyyāti evaṃ attho yujjati. Tattha ticīvarenāti adhiṭṭhitesu tīsu cīvaresu yena kenaci. Ekena vippavutthopi hi ticīvarena vippavuttho hoti, paṭisiddhapariyāpannena vippavutthattā. Tenevassa padabhājane ‘‘saṅghāṭiyā vā’’tiādi vuttaṃ. Vippavaseyyāti vippayutto vaseyya.
೪೭೭-೮. ಗಾಮೋ ಏಕೂಪಚಾರೋತಿಆದಿ ಅವಿಪ್ಪವಾಸಲಕ್ಖಣವವತ್ಥಾಪನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ। ತತೋ ಪರಂ ಯಥಾಕ್ಕಮೇನ ತಾನೇವ ಪನ್ನರಸ ಮಾತಿಕಾಪದಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ್ತೋ ‘‘ಗಾಮೋ ಏಕೂಪಚಾರೋ ನಾಮಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಏಕಕುಲಸ್ಸ ಗಾಮೋತಿ ಏಕಸ್ಸ ರಞ್ಞೋ ವಾ ಭೋಜಕಸ್ಸ ವಾ ಗಾಮೋ। ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋತಿ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಪಾಕಾರೇನ ವಾ ವತಿಯಾ ವಾ ಪರಿಕ್ಖಾಯ ವಾ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಏತ್ತಾವತಾ ಏಕಕುಲಗಾಮಸ್ಸ ಏಕೂಪಚಾರತಾ ದಸ್ಸಿತಾ। ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ವತ್ಥಬ್ಬನ್ತಿ ಏವರೂಪೇ ಗಾಮೇ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಾಮಬ್ಭನ್ತರೇ ಯಥಾರುಚಿತೇ ಠಾನೇ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋತಿ ಇಮಿನಾ ತಸ್ಸೇವ ಗಾಮಸ್ಸ ನಾನೂಪಚಾರತಾ ದಸ್ಸಿತಾ। ಏವರೂಪೇ ಗಾಮೇ ಯಸ್ಮಿಂ ಘರೇ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ತತ್ಥ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಹತ್ಥಪಾಸಾ ವಾ ನ ವಿಜಹಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಥ ವಾ ತಂ ಘರಂ ಸಮನ್ತತೋ ಹತ್ಥಪಾಸಾ ನ ವಿಜಹಿತಬ್ಬಂ, ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯರತನಪ್ಪಮಾಣಪ್ಪದೇಸಾ ಉದ್ಧಂ ನ ವಿಜಹಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯರತನಬ್ಭನ್ತರೇ ಪನ ವತ್ಥುಂ ವಟ್ಟತಿ। ತಂ ಪಮಾಣಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸಚೇಪಿ ಇದ್ಧಿಮಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಕಾಸೇ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತಿ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಮೇವ ಹೋತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಯಸ್ಮಿಂ ಘರೇತಿ ಘರಪರಿಚ್ಛೇದೋ ‘‘ಏಕಕುಲಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ಹೋತೀ’’ತಿಆದಿನಾ (ಪಾರಾ॰ ೪೮೦) ಲಕ್ಖಣೇನ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
477-8.Gāmo ekūpacārotiādi avippavāsalakkhaṇavavatthāpanatthaṃ vuttaṃ. Tato paraṃ yathākkamena tāneva pannarasa mātikāpadāni vitthārento ‘‘gāmo ekūpacāro nāmā’’tiādimāha. Tattha ekakulassa gāmoti ekassa rañño vā bhojakassa vā gāmo. Parikkhittoti yena kenaci pākārena vā vatiyā vā parikkhāya vā parikkhitto. Ettāvatā ekakulagāmassa ekūpacāratā dassitā. Antogāme vatthabbanti evarūpe gāme cīvaraṃ nikkhipitvā gāmabbhantare yathārucite ṭhāne aruṇaṃ uṭṭhāpetuṃ vaṭṭati. Aparikkhittoti iminā tasseva gāmassa nānūpacāratā dassitā. Evarūpe gāme yasmiṃ ghare cīvaraṃ nikkhittaṃ, tattha vatthabbaṃ. Hatthapāsā vā na vijahitabbanti atha vā taṃ gharaṃ samantato hatthapāsā na vijahitabbaṃ, aḍḍhateyyaratanappamāṇappadesā uddhaṃ na vijahitabbanti vuttaṃ hoti. Aḍḍhateyyaratanabbhantare pana vatthuṃ vaṭṭati. Taṃ pamāṇaṃ atikkamitvā sacepi iddhimā bhikkhū ākāse aruṇaṃ uṭṭhāpeti, nissaggiyameva hoti. Ettha ca yasmiṃ ghareti gharaparicchedo ‘‘ekakulassa nivesanaṃ hotī’’tiādinā (pārā. 480) lakkhaṇena veditabbo.
೪೭೯. ನಾನಾಕುಲಸ್ಸ ಗಾಮೋತಿ ನಾನಾರಾಜೂನಂ ವಾ ಭೋಜಕಾನಂ ವಾ ಗಾಮೋ, ವೇಸಾಲಿಕುಸಿನಾರಾದಿಸದಿಸೋ। ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋತಿ ಇಮಿನಾ ನಾನಾಕುಲಗಾಮಸ್ಸ ಏಕೂಪಚಾರತಾ ದಸ್ಸಿತಾ। ಸಭಾಯೇ ವಾ ದ್ವಾರಮೂಲೇ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಭಾಯನ್ತಿ ಲಿಙ್ಗಬ್ಯತ್ತಯೇನ ಸಭಾ ವುತ್ತಾ। ದ್ವಾರಮೂಲೇತಿ ನಗರದ್ವಾರಸ್ಸ ಸಮೀಪೇ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಏವರೂಪೇ ಗಾಮೇ ಯಸ್ಮಿಂ ಘರೇ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ತತ್ಥ ವಾ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ತತ್ಥ ಸದ್ದಸಙ್ಘಟ್ಟನೇನ ವಾ ಜನಸಮ್ಬಾಧೇನ ವಾ ವಸಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೇನ ಸಭಾಯೇ ವಾ ವತ್ಥಬ್ಬಂ ನಗರದ್ವಾರಮೂಲೇ ವಾ। ತತ್ರಪಿ ವಸಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೇನ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಫಾಸುಕಟ್ಠಾನೇ ವಸಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋಅರುಣೇ ಆಗಮ್ಮ ತೇಸಂಯೇವ ಸಭಾಯದ್ವಾರಮೂಲಾನಂ ಹತ್ಥಪಾಸಾ ವಾ ನ ವಿಜಹಿತಬ್ಬಂ। ಘರಸ್ಸ ಪನ ಚೀವರಸ್ಸ ವಾ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ವತ್ತಬ್ಬಮೇವ ನತ್ಥಿ।
479.Nānākulassagāmoti nānārājūnaṃ vā bhojakānaṃ vā gāmo, vesālikusinārādisadiso. Parikkhittoti iminā nānākulagāmassa ekūpacāratā dassitā. Sabhāye vā dvāramūle vāti ettha sabhāyanti liṅgabyattayena sabhā vuttā. Dvāramūleti nagaradvārassa samīpe. Idaṃ vuttaṃ hoti – evarūpe gāme yasmiṃ ghare cīvaraṃ nikkhittaṃ, tattha vā vatthabbaṃ. Tattha saddasaṅghaṭṭanena vā janasambādhena vā vasituṃ asakkontena sabhāye vā vatthabbaṃ nagaradvāramūle vā. Tatrapi vasituṃ asakkontena yattha katthaci phāsukaṭṭhāne vasitvā antoaruṇe āgamma tesaṃyeva sabhāyadvāramūlānaṃ hatthapāsā vā na vijahitabbaṃ. Gharassa pana cīvarassa vā hatthapāse vattabbameva natthi.
ಸಭಾಯಂ ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾತಿ ಸಚೇ ಘರೇ ಅಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಸಭಾಯೇ ಠಪೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಸಭಾಯಂ ಗಚ್ಛತಿ, ತೇನ ಸಭಾಯಂ ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಹತ್ಥಪಾಸೇತಿ ಹತ್ಥಂ ಪಸಾರೇತ್ವಾ ‘‘ಹನ್ದಿಮಂ ಚೀವರಂ ಠಪೇಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ನಿಕ್ಖೇಪಸುಖೇ ಹತ್ಥಪಾಸಗತೇ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿ ಆಪಣೇ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಸಭಾಯೇ ವಾ ವತ್ಥಬ್ಬಂ ದ್ವಾರಮೂಲೇ ವಾ, ಹತ್ಥಪಾಸಾ ವಾ ನ ವಿಜಹಿತಬ್ಬಂ।
Sabhāyaṃ gacchantena hatthapāse cīvaraṃ nikkhipitvāti sace ghare aṭṭhapetvā sabhāye ṭhapessāmīti sabhāyaṃ gacchati, tena sabhāyaṃ gacchantena hatthapāseti hatthaṃ pasāretvā ‘‘handimaṃ cīvaraṃ ṭhapemī’’ti evaṃ nikkhepasukhe hatthapāsagate kismiñci āpaṇe cīvaraṃ nikkhipitvā purimanayeneva sabhāye vā vatthabbaṃ dvāramūle vā, hatthapāsā vā na vijahitabbaṃ.
ತತ್ರಾಯಂ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಫುಸ್ಸದೇವತ್ಥೇರೋ ತಾವ ಆಹ – ‘‘ಚೀವರಹತ್ಥಪಾಸೇ ವಸಿತಬ್ಬಂ ನತ್ಥಿ, ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ವೀಥಿಹತ್ಥಪಾಸೇಪಿ ಸಭಾಯಹತ್ಥಪಾಸೇಪಿ ದ್ವಾರಹತ್ಥಪಾಸೇಪಿ ವಸಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ। ಉಪತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ಪನಾಹ – ‘‘ನಗರಸ್ಸ ಬಹೂನಿಪಿ ದ್ವಾರಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ಬಹೂನಿಪಿ ಸಭಾಯಾನಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬತ್ಥ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಯಸ್ಸಾ ಪನ ವೀಥಿಯಾ ಚೀವರಂ ಠಪಿತಂ ಯಂ ತಸ್ಸಾ ಸಮ್ಮುಖಟ್ಠಾನೇ ಸಭಾಯಞ್ಚ ದ್ವಾರಞ್ಚ ತಸ್ಸ ಸಭಾಯಸ್ಸ ಚ ದ್ವಾರಸ್ಸ ಚ ಹತ್ಥಪಾಸಾ ನ ವಿಜಹಿತಬ್ಬಂ। ಏವಞ್ಹಿ ಸತಿ ಸಕ್ಕಾ ಚೀವರಸ್ಸ ಪವತ್ತಿ ಜಾನಿತು’’ನ್ತಿ। ಸಭಾಯಂ ಪನ ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಯಸ್ಸ ಆಪಣಿಕಸ್ಸ ಹತ್ಥೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ಸಚೇ ಸೋ ತಂ ಚೀವರಂ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಘರೇ ನಿಕ್ಖಿಪತಿ, ವೀಥಿಹತ್ಥಪಾಸೋ ನ ರಕ್ಖತಿ, ಘರಸ್ಸ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಮಹನ್ತಂ ಘರಂ ಹೋತಿ, ದ್ವೇ ವೀಥಿಯೋ ಫರಿತ್ವಾ ಠಿತಂ ಪುರತೋ ವಾ ಪಚ್ಛತೋ ವಾ ಹತ್ಥಪಾಸೇಯೇವ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಭಾಯೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪನ ಸಭಾಯೇ ವಾ ತಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೇ ನಗರದ್ವಾರಮೂಲೇ ವಾ ತೇಸಂಯೇವ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ವಾ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ।
Tatrāyaṃ vinicchayo – phussadevatthero tāva āha – ‘‘cīvarahatthapāse vasitabbaṃ natthi, yattha katthaci vīthihatthapāsepi sabhāyahatthapāsepi dvārahatthapāsepi vasituṃ vaṭṭatī’’ti. Upatissatthero panāha – ‘‘nagarassa bahūnipi dvārāni honti bahūnipi sabhāyāni, tasmā sabbattha na vaṭṭati. Yassā pana vīthiyā cīvaraṃ ṭhapitaṃ yaṃ tassā sammukhaṭṭhāne sabhāyañca dvārañca tassa sabhāyassa ca dvārassa ca hatthapāsā na vijahitabbaṃ. Evañhi sati sakkā cīvarassa pavatti jānitu’’nti. Sabhāyaṃ pana gacchantena yassa āpaṇikassa hatthe nikkhittaṃ, sace so taṃ cīvaraṃ atiharitvā ghare nikkhipati, vīthihatthapāso na rakkhati, gharassa hatthapāse vatthabbaṃ. Sace mahantaṃ gharaṃ hoti, dve vīthiyo pharitvā ṭhitaṃ purato vā pacchato vā hatthapāseyeva aruṇaṃ uṭṭhāpetabbaṃ. Sabhāye nikkhipitvā pana sabhāye vā tassa sammukhe nagaradvāramūle vā tesaṃyeva hatthapāse vā aruṇaṃ uṭṭhāpetabbaṃ.
ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋತಿಇಮಿನಾ ತಸ್ಸೇವ ಗಾಮಸ್ಸ ನಾನೂಪಚಾರತಾ ದಸ್ಸಿತಾ। ಏತೇನೇವುಪಾಯೇನ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಏಕೂಪಚಾರತಾ ಚ ನಾನೂಪಚಾರತಾ ಚ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ‘‘ಗಾಮೋ ಏಕೂಪಚಾರೋ ನಾಮಾ’’ತಿ ಏವಂ ಆದಿಮ್ಹಿ ‘‘ಅಜ್ಝೋಕಾಸೋ ಏಕೂಪಚಾರೋ ನಾಮಾ’’ತಿ ಏವಂ ಅನ್ತೇ ಚ ಏಕಮೇವ ಮಾತಿಕಾಪದಂ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ಪದಭಾಜನಂ ವಿತ್ಥಾರಿತಂ। ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಸೇವ ಪದಸ್ಸಾನುಸಾರೇನ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪರಿಕ್ಖೇಪಾದಿವಸೇನ ಏಕೂಪಚಾರತಾ ಚ ನಾನೂಪಚಾರತಾ ಚ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Aparikkhittotiiminā tasseva gāmassa nānūpacāratā dassitā. Etenevupāyena sabbattha ekūpacāratā ca nānūpacāratā ca veditabbā. Pāḷiyaṃ pana ‘‘gāmo ekūpacāro nāmā’’ti evaṃ ādimhi ‘‘ajjhokāso ekūpacāro nāmā’’ti evaṃ ante ca ekameva mātikāpadaṃ uddharitvā padabhājanaṃ vitthāritaṃ. Tasmā tasseva padassānusārena sabbattha parikkhepādivasena ekūpacāratā ca nānūpacāratā ca veditabbā.
೪೮೦-೧. ನಿವೇಸನಾದೀಸು ಓವರಕಾತಿ ಗಬ್ಭಾನಂಯೇವೇತಂ ಪರಿಯಾಯವಚನಂ। ಹತ್ಥಪಾಸಾ ವಾತಿ ಗಬ್ಭಸ್ಸ ಹತ್ಥಪಾಸಾ। ದ್ವಾರಮೂಲೇ ವಾತಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಾಧಾರಣೇ ಘರದ್ವಾರಮೂಲೇ। ಹತ್ಥಪಾಸಾ ವಾತಿ ಗಬ್ಭಸ್ಸ ವಾ ಘರದ್ವಾರಮೂಲಸ್ಸ ವಾ ಹತ್ಥಪಾಸಾ।
480-1.Nivesanādīsuovarakāti gabbhānaṃyevetaṃ pariyāyavacanaṃ. Hatthapāsā vāti gabbhassa hatthapāsā. Dvāramūle vāti sabbesaṃ sādhāraṇe gharadvāramūle. Hatthapāsā vāti gabbhassa vā gharadvāramūlassa vā hatthapāsā.
೪೮೨-೭. ಉದೋಸಿತೋತಿ ಯಾನಾದೀನಂ ಭಣ್ಡಾನಂ ಸಾಲಾ। ಇತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಚ ನಿವೇಸನೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಟ್ಟೋತಿ ಪಟಿರಾಜಾದಿಪಟಿಬಾಹನತ್ಥಂ ಇಟ್ಠಕಾಹಿ ಕತೋ ಬಹಲಭಿತ್ತಿಕೋ ಚತುಪಞ್ಚಭೂಮಿಕೋ ಪತಿಸ್ಸಯವಿಸೇಸೋ। ಮಾಳೋತಿ ಏಕಕೂಟಸಙ್ಗಹಿತೋ ಚತುರಸ್ಸಪಾಸಾದೋ। ಪಾಸಾದೋತಿ ದೀಘಪಾಸಾದೋ। ಹಮ್ಮಿಯನ್ತಿ ಮುಣ್ಡಚ್ಛದನಪಾಸಾದೋ।
482-7.Udositoti yānādīnaṃ bhaṇḍānaṃ sālā. Ito paṭṭhāya ca nivesane vuttanayeneva vinicchayo veditabbo. Aṭṭoti paṭirājādipaṭibāhanatthaṃ iṭṭhakāhi kato bahalabhittiko catupañcabhūmiko patissayaviseso. Māḷoti ekakūṭasaṅgahito caturassapāsādo. Pāsādoti dīghapāsādo. Hammiyanti muṇḍacchadanapāsādo.
೪೮೯. ಸತ್ತಬ್ಭನ್ತರಾತಿಏತ್ಥ ಏಕಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಂ ಅಟ್ಠವೀಸತಿಹತ್ಥಂ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಸತ್ಥೋ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಗಾಮಂ ವಾ ನದಿಂ ವಾ ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ ಅನ್ತೋಪವಿಟ್ಠೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕಾಬದ್ಧೋ ಹುತ್ವಾ ಓರಞ್ಚ ಪಾರಞ್ಚ ಫರಿತ್ವಾ ಠಿತೋ ಹೋತಿ, ಸತ್ಥಪರಿಹಾರೋವ ಲಬ್ಭತಿ। ಅಥ ಗಾಮೇ ವಾ ನದಿಯಾ ವಾ ಪರಿಯಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಅನ್ತೋಪವಿಟ್ಠೋ , ಗಾಮಪರಿಹಾರೋ ಚೇವ ನದೀಪರಿಹಾರೋ ಚ ಲಬ್ಭತಿ। ಸಚೇ ವಿಹಾರಸೀಮಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ, ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ಚ ಚೀವರಂ ಹೋತಿ, ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವಸಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಬಹಿಸೀಮಾಯ ಚೀವರಂ ಹೋತಿ ಸತ್ಥಸಮೀಪೇಯೇವ ವಸಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಸಕಟೇ ವಾ ಭಗ್ಗೇ ಗೋಣೇ ವಾ ನಟ್ಠೇ ಅನ್ತರಾ ಛಿಜ್ಜತಿ, ಯಸ್ಮಿಂ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ ಚೀವರಂ ತತ್ಥ ವಸಿತಬ್ಬಂ।
489.Sattabbhantarātiettha ekaṃ abbhantaraṃ aṭṭhavīsatihatthaṃ hoti. Sace sattho gacchanto gāmaṃ vā nadiṃ vā pariyādiyitvā tiṭṭhati antopaviṭṭhena saddhiṃ ekābaddho hutvā orañca pārañca pharitvā ṭhito hoti, satthaparihārova labbhati. Atha gāme vā nadiyā vā pariyāpanno hoti antopaviṭṭho , gāmaparihāro ceva nadīparihāro ca labbhati. Sace vihārasīmaṃ atikkamitvā tiṭṭhati, antosīmāya ca cīvaraṃ hoti, vihāraṃ gantvā vasitabbaṃ. Sace bahisīmāya cīvaraṃ hoti satthasamīpeyeva vasitabbaṃ. Sace gacchanto sakaṭe vā bhagge goṇe vā naṭṭhe antarā chijjati, yasmiṃ koṭṭhāse cīvaraṃ tattha vasitabbaṃ.
೪೯೦. ಏಕಕುಲಸ್ಸ ಖೇತ್ತೇ ಹತ್ಥಪಾಸೋ ನಾಮ ಚೀವರಹತ್ಥಪಾಸೋಯೇವ, ನಾನಾಕುಲಸ್ಸ ಖೇತ್ತೇ ಹತ್ಥಪಾಸೋ ನಾಮ ಖೇತ್ತದ್ವಾರಸ್ಸ ಹತ್ಥಪಾಸೋ। ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೇ ಚೀವರಸ್ಸೇವ ಹತ್ಥಪಾಸೋ।
490. Ekakulassa khette hatthapāso nāma cīvarahatthapāsoyeva, nānākulassa khette hatthapāso nāma khettadvārassa hatthapāso. Aparikkhitte cīvarasseva hatthapāso.
೪೯೧-೪. ಧಞ್ಞಕರಣನ್ತಿ ಖಲಂ ವುಚ್ಚತಿ। ಆರಾಮೋತಿ ಪುಪ್ಫಾರಾಮೋ ವಾ ಫಲಾರಾಮೋ ವಾ। ದ್ವೀಸುಪಿ ಖೇತ್ತೇ ವುತ್ತಸದಿಸೋವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ। ವಿಹಾರೋ ನಿವೇಸನಸದಿಸೋ। ರುಕ್ಖಮೂಲೇ ಅನ್ತೋಛಾಯಾಯನ್ತಿ ಛಾಯಾಯ ಫುಟ್ಠೋಕಾಸಸ್ಸ ಅನ್ತೋ ಏವ। ವಿರಳಸಾಖಸ್ಸ ಪನ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ಆತಪೇನ ಫುಟ್ಠೋಕಾಸೇ ಠಪಿತಂ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಮೇವ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಾದಿಸಸ್ಸ ಸಾಖಾಚ್ಛಾಯಾಯ ವಾ ಖನ್ಧಚ್ಛಾಯಾಯ ವಾ ಠಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸಾಖಾಯ ವಾ ವಿಟಪೇ ವಾ ಠಪೇತಿ, ಉಪರಿ ಅಞ್ಞಸಾಖಾಚ್ಛಾಯಾಯ ಫುಟ್ಠೋಕಾಸೇಯೇವ ಠಪೇತಬ್ಬಂ। ಖುಜ್ಜರುಕ್ಖಸ್ಸ ಛಾಯಾ ದೂರಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಛಾಯಾಯ ಗತಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಇಧಾಪಿ ಹತ್ಥಪಾಸೋ ಚೀವರಹತ್ಥಪಾಸೋಯೇವ।
491-4.Dhaññakaraṇanti khalaṃ vuccati. Ārāmoti pupphārāmo vā phalārāmo vā. Dvīsupi khette vuttasadisova vinicchayo. Vihāro nivesanasadiso. Rukkhamūle antochāyāyanti chāyāya phuṭṭhokāsassa anto eva. Viraḷasākhassa pana rukkhassa ātapena phuṭṭhokāse ṭhapitaṃ nissaggiyameva hoti, tasmā tādisassa sākhācchāyāya vā khandhacchāyāya vā ṭhapetabbaṃ. Sace sākhāya vā viṭape vā ṭhapeti, upari aññasākhācchāyāya phuṭṭhokāseyeva ṭhapetabbaṃ. Khujjarukkhassa chāyā dūraṃ gacchati, chāyāya gataṭṭhāne ṭhapetuṃ vaṭṭatiyeva. Idhāpi hatthapāso cīvarahatthapāsoyeva.
ಅಗಾಮಕೇ ಅರಞ್ಞೇತಿ ಅಗಾಮಕಂ ನಾಮ ಅರಞ್ಞಂ ವಿಞ್ಝಾಟವೀಆದೀಸು ವಾ ಸಮುದ್ದಮಜ್ಝೇ ವಾ ಮಚ್ಛಬನ್ಧಾನಂ ಅಗಮನಪಥೇ ದೀಪಕೇಸು ಲಬ್ಭತಿ। ಸಮನ್ತಾ ಸತ್ತಬ್ಭನ್ತರಾತಿ ಮಜ್ಝೇ ಠಿತಸ್ಸ ಸಮತ್ತಾ ಸಬ್ಬದಿಸಾಸು ಸತ್ತಬ್ಭನ್ತರಾ, ವಿನಿಬ್ಬೇಧೇನ ಚುದ್ದಸ ಹೋನ್ತಿ। ಮಜ್ಝೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ವಾ ಪಚ್ಛಿಮಾಯ ವಾ ದಿಸಾಯ ಪರಿಯನ್ತೇ ಠಪಿತಚೀವರಂ ರಕ್ಖತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಅರುಣುಗ್ಗಮನಸಮಯೇ ಕೇಸಗ್ಗಮತ್ತಮ್ಪಿ ಪುರತ್ಥಿಮಂ ದಿಸಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಪಚ್ಛಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಚೀವರಂ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಹೋತಿ। ಏಸ ನಯೋ ಇತರಸ್ಮಿಂ। ಉಪೋಸಥಕಾಲೇ ಪನ ಪರಿಸಪರಿಯನ್ತೇ ನಿಸಿನ್ನಭಿಕ್ಖುತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಸತ್ತಬ್ಭನ್ತರಸೀಮಾ ಸೋಧೇತಬ್ಬಾ। ಯತ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ವಡ್ಢತಿ, ಸೀಮಾಪಿ ತತ್ತಕಂ ವಡ್ಢತಿ।
Agāmake araññeti agāmakaṃ nāma araññaṃ viñjhāṭavīādīsu vā samuddamajjhe vā macchabandhānaṃ agamanapathe dīpakesu labbhati. Samantā sattabbhantarāti majjhe ṭhitassa samattā sabbadisāsu sattabbhantarā, vinibbedhena cuddasa honti. Majjhe nisinno puratthimāya vā pacchimāya vā disāya pariyante ṭhapitacīvaraṃ rakkhati. Sace pana aruṇuggamanasamaye kesaggamattampi puratthimaṃ disaṃ gacchati, pacchimāya disāya cīvaraṃ nissaggiyaṃ hoti. Esa nayo itarasmiṃ. Uposathakāle pana parisapariyante nisinnabhikkhuto paṭṭhāya sattabbhantarasīmā sodhetabbā. Yattakaṃ bhikkhusaṅgho vaḍḍhati, sīmāpi tattakaṃ vaḍḍhati.
೪೯೫. ಅನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಪಧಾನಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಬ್ಬರತ್ತಿಂ ಪಧಾನಮನುಯುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚುಸಸಮಯೇ ‘‘ನ್ಹಾಯಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ತೀಣಿಪಿ ಚೀವರಾನಿ ತೀರೇ ಠಪೇತ್ವಾ ನದಿಂ ಓತರತಿ, ನ್ಹಾಯನ್ತಸ್ಸೇವ ಚಸ್ಸ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಹತಿ, ಕಿಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಸೋ ಹಿ ಯದಿ ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ಚೀವರಂ ನಿವಾಸೇತಿ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಚೀವರಂ ಅನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜನಪಚ್ಚಯಾ ದುಕ್ಕಟಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಅಥ ನಗ್ಗೋ ಗಚ್ಛತಿ, ಏವಮ್ಪಿ ದುಕ್ಕಟಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ? ನ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಸೋ ಹಿ ಯಾವ ಅಞ್ಞಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ದಿಸ್ವಾ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ನ ಕರೋತಿ, ತಾವ ತೇಸಂ ಚೀವರಾನಂ ಅಪರಿಭೋಗಾರಹತ್ತಾ ನಟ್ಠಚೀವರಟ್ಠಾನೇ ಠಿತೋ ಹೋತಿ। ನಟ್ಠಚೀವರಸ್ಸ ಚ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ತಸ್ಮಾ ಏಕಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ದ್ವೇ ಹತ್ಥೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ದೂರೇ ವಿಹಾರೋ ಹೋತಿ, ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಸಞ್ಚರನ್ತಿ। ಏಕಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಏಕಂ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಏಕಂ ಅಂಸಕೂಟೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ವಿಹಾರೇ ಸಭಾಗಭಿಕ್ಖೂ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಭಿಕ್ಖಾಚಾರಂ ಗತಾ ಹೋನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಬಹಿಗಾಮೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಸನ್ತರುತ್ತರೇನ ಆಸನಸಾಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಬಹಿಗಾಮೇ ಚೋರಭಯಂ ಹೋತಿ, ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಆಸನಸಾಲಾ ಸಮ್ಬಾಧಾ ಹೋತಿ ಜನಾಕಿಣ್ಣಾ, ನ ಸಕ್ಕಾ ಏಕಮನ್ತೇ ಚೀವರಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ, ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆದಾಯ ಬಹಿಗಾಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಚೀವರಾನಿ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾನಿ।
495.Anissajjitvā paribhuñjati āpatti dukkaṭassāti ettha sace padhāniko bhikkhu sabbarattiṃ padhānamanuyuñjitvā paccusasamaye ‘‘nhāyissāmī’’ti tīṇipi cīvarāni tīre ṭhapetvā nadiṃ otarati, nhāyantasseva cassa aruṇaṃ uṭṭhahati, kiṃ kātabbaṃ. So hi yadi uttaritvā cīvaraṃ nivāseti, nissaggiyacīvaraṃ anissajjitvā paribhuñjanapaccayā dukkaṭaṃ āpajjati. Atha naggo gacchati, evampi dukkaṭaṃ āpajjatīti? Na āpajjati. So hi yāva aññaṃ bhikkhuṃ disvā vinayakammaṃ na karoti, tāva tesaṃ cīvarānaṃ aparibhogārahattā naṭṭhacīvaraṭṭhāne ṭhito hoti. Naṭṭhacīvarassa ca akappiyaṃ nāma natthi. Tasmā ekaṃ nivāsetvā dve hatthena gahetvā vihāraṃ gantvā vinayakammaṃ kātabbaṃ. Sace dūre vihāro hoti, antarāmagge manussā sañcaranti. Ekaṃ nivāsetvā ekaṃ pārupitvā ekaṃ aṃsakūṭe ṭhapetvā gantabbaṃ. Sace vihāre sabhāgabhikkhū na passati, bhikkhācāraṃ gatā honti, saṅghāṭiṃ bahigāme ṭhapetvā santaruttarena āsanasālaṃ gantvā vinayakammaṃ kātabbaṃ. Sace bahigāme corabhayaṃ hoti, pārupitvā gantabbaṃ. Sace āsanasālā sambādhā hoti janākiṇṇā, na sakkā ekamante cīvaraṃ apanetvā vinayakammaṃ kātuṃ, ekaṃ bhikkhuṃ ādāya bahigāmaṃ gantvā vinayakammaṃ katvā cīvarāni paribhuñjitabbāni.
ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ದಹರಾನಂ ಹತ್ಥೇ ಪತ್ತಚೀವರಂ ದತ್ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ಪಚ್ಛಿಮೇ ಯಾಮೇ ಸಯಿತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅತ್ತನೋ ಅತ್ತನೋ ಚೀವರಂ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಕತ್ವಾವ ಸಯಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಗಚ್ಛನ್ತಾನಂಯೇವ ಅಸಮ್ಪತ್ತೇಸು ದಹರೇಸು ಅರುಣಂ ಉಗ್ಗಚ್ಛತಿ, ಚೀವರಂ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಹೋತಿ, ನಿಸ್ಸಯೋ ಪನ ನ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ದಹರಾನಮ್ಪಿ ಪುರತೋ ಗಚ್ಛನ್ತಾನಂ ಥೇರೇಸು ಅಸಮ್ಪತ್ತೇಸು ಏಸೇವ ನಯೋ। ಮಗ್ಗಂ ವಿರಜ್ಝಿತ್ವಾ ಅರಞ್ಞೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಚೇ ಪನ ದಹರಾ ‘‘ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಮುಹುತ್ತಂ ಸಯಿತ್ವಾ ಅಸುಕಸ್ಮಿಂ ನಾಮ ಓಕಾಸೇ ತುಮ್ಹೇ ಸಮ್ಪಾಪುಣಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಯಾವ ಅರುಣುಗ್ಗಮನಾ ಸಯನ್ತಿ, ಚೀವರಞ್ಚ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಹೋತಿ, ನಿಸ್ಸಯೋ ಚ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ದಹರೇ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಥೇರೇಸು ಸಯನ್ತೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ದ್ವೇಧಾಪಥಂ ದಿಸ್ವಾ ಥೇರಾ ‘‘ಅಯಂ ಮಗ್ಗೋ’’ ದಹರಾ ‘‘ಅಯಂ ಮಗ್ಗೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ವಚನಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಗತಾ, ಸಹ ಅರುಣುಗ್ಗಮನಾ ಚೀವರಾನಿ ಚ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ , ನಿಸ್ಸಯೋ ಚ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಸಚೇ ದಹರಾ ಮಗ್ಗತೋ ಓಕ್ಕಮ್ಮ ‘‘ಅನ್ತೋಅರುಣೇಯೇವ ನಿವತ್ತಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಭೇಸಜ್ಜತ್ಥಾಯ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಅಸಮ್ಪತ್ತಾನಂಯೇವ ಚ ತೇಸಂ ಅರುಣೋ ಉಗ್ಗಚ್ಛತಿ, ಚೀವರಾನಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ನಿಸ್ಸಯೋ ಪನ ನ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಧೇನುಭಯೇನ ವಾ ಸುನಖಭಯೇನ ವಾ ‘‘ಮುಹುತ್ತಂ ಠತ್ವಾ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಠತ್ವಾ ವಾ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅನ್ತರಾ ಅರುಣೇ ಉಗ್ಗತೇ ಚೀವರಾನಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ನಿಸ್ಸಯೋ ಚ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಸಚೇ ‘‘ಅನ್ತೋಅರುಣೇಯೇವ ಆಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯಂ ಗಾಮಂ ಪವಿಟ್ಠಾನಂ ಅನ್ತರಾ ಅರುಣೋ ಉಗ್ಗಚ್ಛತಿ, ನೇವ ಚೀವರಾನಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಸಚೇ ಪನ ‘‘ವಿಭಾಯತು ತಾವಾ’’ತಿ ನಿಸೀದನ್ತಿ, ಅರುಣೇ ಉಗ್ಗತೇಪಿ ನ ಚೀವರಾನಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ನಿಸ್ಸಯೋ ಪನ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಯೇಪಿ ‘‘ಅನ್ತೋಅರುಣೇಯೇವ ಆಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಸಾಮನ್ತವಿಹಾರಂ ಧಮ್ಮಸವನತ್ಥಾಯ ಸಉಸ್ಸಾಹಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇಯೇವ ಚ ನೇಸಂ ಅರುಣೋ ಉಗ್ಗಚ್ಛತಿ, ಚೀವರಾನಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ನಿಸ್ಸಯೋ ಪನ ನ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಸಚೇ ಧಮ್ಮಗಾರವೇನ ‘‘ಯಾವ ಪರಿಯೋಸಾನಂ ಸುತ್ವಾವ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ನಿಸೀದನ್ತಿ, ಸಹ ಅರುಣಸ್ಸುಗ್ಗಮನಾ ಚೀವರಾನಿಪಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ನಿಸ್ಸಯೋಪಿ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ। ಥೇರೇನ ದಹರಂ ಚೀವರಧೋವನತ್ಥಾಯ ಗಾಮಕಂ ಪೇಸೇನ್ತೇನ ಅತ್ತನೋ ಚೀವರಂ ಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತ್ವಾವ ದಾತಬ್ಬಂ। ದಹರಸ್ಸಾಪಿ ಚೀವರಂ ಪಚ್ಚುದ್ಧರಾಪೇತ್ವಾ ಠಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಅಸ್ಸತಿಯಾ ಗಚ್ಛತಿ, ಅತ್ತನೋ ಚೀವರಂ ಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತ್ವಾ ದಹರಸ್ಸ ಚೀವರಂ ವಿಸ್ಸಾಸೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ಠಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಥೇರೋ ನಸ್ಸರತಿ, ದಹರೋ ಏವ ಸರತಿ, ದಹರೇನ ಅತ್ತನೋ ಚೀವರಂ ಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸ ಚೀವರಂ ವಿಸ್ಸಾಸೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘‘ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಚೀವರಂ ಅಧಿಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ಅತ್ತನೋಪಿ ಚೀವರಂ ಅಧಿಟ್ಠಾತಬ್ಬಂ। ಏವಂ ಏಕಸ್ಸ ಸತಿಯಾಪಿ ಆಪತ್ತಿಮೋಕ್ಖೋ ಹೋತೀತಿ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವ ।
Sace bhikkhū daharānaṃ hatthe pattacīvaraṃ datvā maggaṃ gacchantā pacchime yāme sayitukāmā honti, attano attano cīvaraṃ hatthapāse katvāva sayitabbaṃ. Sace gacchantānaṃyeva asampattesu daharesu aruṇaṃ uggacchati, cīvaraṃ nissaggiyaṃ hoti, nissayo pana na paṭippassambhati, daharānampi purato gacchantānaṃ theresu asampattesu eseva nayo. Maggaṃ virajjhitvā araññe aññamaññaṃ apassantesupi eseva nayo. Sace pana daharā ‘‘mayaṃ, bhante, muhuttaṃ sayitvā asukasmiṃ nāma okāse tumhe sampāpuṇissāmā’’ti vatvā yāva aruṇuggamanā sayanti, cīvarañca nissaggiyaṃ hoti, nissayo ca paṭippassambhati, dahare uyyojetvā theresu sayantesupi eseva nayo. Dvedhāpathaṃ disvā therā ‘‘ayaṃ maggo’’ daharā ‘‘ayaṃ maggo’’ti vatvā aññamaññassa vacanaṃ aggahetvā gatā, saha aruṇuggamanā cīvarāni ca nissaggiyāni honti , nissayo ca paṭippassambhati. Sace daharā maggato okkamma ‘‘antoaruṇeyeva nivattissāmā’’ti bhesajjatthāya gāmaṃ pavisitvā āgacchanti. Asampattānaṃyeva ca tesaṃ aruṇo uggacchati, cīvarāni nissaggiyāni honti, nissayo pana na paṭippassambhati. Sace pana dhenubhayena vā sunakhabhayena vā ‘‘muhuttaṃ ṭhatvā gamissāmā’’ti ṭhatvā vā nisīditvā vā gacchanti, antarā aruṇe uggate cīvarāni nissaggiyāni honti, nissayo ca paṭippassambhati. Sace ‘‘antoaruṇeyeva āgamissāmā’’ti antosīmāyaṃ gāmaṃ paviṭṭhānaṃ antarā aruṇo uggacchati, neva cīvarāni nissaggiyāni honti, na nissayo paṭippassambhati. Sace pana ‘‘vibhāyatu tāvā’’ti nisīdanti, aruṇe uggatepi na cīvarāni nissaggiyāni honti, nissayo pana paṭippassambhati. Yepi ‘‘antoaruṇeyeva āgamissāmā’’ti sāmantavihāraṃ dhammasavanatthāya saussāhā gacchanti, antarāmaggeyeva ca nesaṃ aruṇo uggacchati, cīvarāni nissaggiyāni honti, nissayo pana na paṭippassambhati. Sace dhammagāravena ‘‘yāva pariyosānaṃ sutvāva gamissāmā’’ti nisīdanti, saha aruṇassuggamanā cīvarānipi nissaggiyāni honti, nissayopi paṭippassambhati. Therena daharaṃ cīvaradhovanatthāya gāmakaṃ pesentena attano cīvaraṃ paccuddharitvāva dātabbaṃ. Daharassāpi cīvaraṃ paccuddharāpetvā ṭhapetabbaṃ. Sace assatiyā gacchati, attano cīvaraṃ paccuddharitvā daharassa cīvaraṃ vissāsena gahetvā ṭhapetabbaṃ. Sace thero nassarati, daharo eva sarati, daharena attano cīvaraṃ paccuddharitvā therassa cīvaraṃ vissāsena gahetvā gantvā vattabbo ‘‘bhante, tumhākaṃ cīvaraṃ adhiṭṭhahitvā paribhuñjathā’’ti attanopi cīvaraṃ adhiṭṭhātabbaṃ. Evaṃ ekassa satiyāpi āpattimokkho hotīti. Sesaṃ uttānatthameva .
ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀಸು ಪಠಮಕಥಿನಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ಅನಧಿಟ್ಠಾನಂ ಅವಿಕಪ್ಪನಞ್ಚ ಅಕಿರಿಯಂ, ಇಧ ಅಪಚ್ಚುದ್ಧರಣಂ ಅಯಮೇವ ವಿಸೇಸೋ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ವುತ್ತನಯಮೇವಾತಿ।
Samuṭṭhānādīsu paṭhamakathinasikkhāpade anadhiṭṭhānaṃ avikappanañca akiriyaṃ, idha apaccuddharaṇaṃ ayameva viseso. Sesaṃ sabbattha vuttanayamevāti.
ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Udositasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 2. Udositasikkhāpadaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
