Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
೪೭೧-೪೭೩. ದುತಿಯೇ ಅಥಾನನ್ದತ್ಥೇರೋ ಕಥಂ ಓಕಾಸಂ ಪಟಿಲಭತಿ, ಕಿಂ ಕರೋನ್ತೋ ಚ ಆಹಿಣ್ಡತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಥೇರೋ ಕಿರಾ’’ತಿಆದಿ। ಅವಿಪ್ಪವಾಸೇತಿ ನಿಮಿತ್ತತ್ಥೇ ಭುಮ್ಮಂ, ಅವಿಪ್ಪವಾಸತ್ಥನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ, ವಿಪ್ಪವಾಸಪಚ್ಚಯಾ ಯಾ ಆಪತ್ತಿ, ತದಭಾವತ್ಥನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
471-473. Dutiye athānandatthero kathaṃ okāsaṃ paṭilabhati, kiṃ karonto ca āhiṇḍatīti āha ‘‘thero kirā’’tiādi. Avippavāseti nimittatthe bhummaṃ, avippavāsatthanti attho, vippavāsapaccayā yā āpatti, tadabhāvatthanti vuttaṃ hoti.
೪೭೫-೪೭೬. ಏವಂ ಛಿನ್ನಪಲಿಬೋಧೋತಿ ಏವಂ ಇಮೇಹಿ ಚೀವರನಿಟ್ಠಾನಕಥಿನುಬ್ಭಾರೇಹಿ ಛಿನ್ನಪಲಿಬೋಧೋ। ಅಧಿಟ್ಠಿತೇಸೂತಿ ತಿಚೀವರಾಧಿಟ್ಠಾನನಯೇನ ಅಧಿಟ್ಠಿತೇಸು। ತಿಚೀವರೇನ ವಿಪ್ಪವುತ್ಥೋ ಹೋತೀತಿ ‘‘ರುಕ್ಖೋ ಛಿನ್ನೋ, ಪಟೋ ದಡ್ಢೋ’’ತಿಆದೀಸು ವಿಯ ಅವಯವೇಪಿ ಸಮುದಾಯವೋಹಾರೋ ಲಬ್ಭತೀತಿ ವುತ್ತಂ।
475-476.Evaṃ chinnapalibodhoti evaṃ imehi cīvaraniṭṭhānakathinubbhārehi chinnapalibodho. Adhiṭṭhitesūti ticīvarādhiṭṭhānanayena adhiṭṭhitesu. Ticīvarena vippavuttho hotīti ‘‘rukkho chinno, paṭo daḍḍho’’tiādīsu viya avayavepi samudāyavohāro labbhatīti vuttaṃ.
೪೭೭-೪೭೮. ಪರಿಖಾಯ ವಾ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋತಿ ಇಮಿನಾ ಚ ಸಮನ್ತಾ ನದೀತಳಾಕಾದಿಉದಕೇನ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋಪಿ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋಯೇವಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತ್ತಾವತಾತಿ ‘‘ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ವಚನೇನ। ಆಕಾಸೇ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತೀತಿ ಘರಸ್ಸ ಉಪರಿ ಆಕಾಸೇ ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯರತನಪ್ಪಮಾಣಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತಿ। ಘರಂ ನಿವೇಸನುದೋಸಿತಾದಿಲಕ್ಖಣಮೇವ, ನ ಪನ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕಂ ಘರಂ ನಾಮ ಅತ್ಥೀತಿ ಆಹ ‘‘ಏತ್ಥ ಚಾ’’ತಿಆದಿ।
477-478.Parikhāyavā parikkhittoti iminā ca samantā nadītaḷākādiudakena parikkhittopi parikkhittoyevāti dasseti. Ettāvatāti ‘‘parikkhitto’’ti iminā vacanena. Ākāse aruṇaṃ uṭṭhāpetīti gharassa upari ākāse aḍḍhateyyaratanappamāṇaṃ atikkamitvā aruṇaṃ uṭṭhāpeti. Gharaṃ nivesanudositādilakkhaṇameva, na pana pāṭiyekkaṃ gharaṃ nāma atthīti āha ‘‘ettha cā’’tiādi.
೪೭೯. ಪಾಳಿಯಂ ವುತ್ತನಯೇನ ‘‘ಸಭಾಯೇ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಸಭಾಯ’’ನ್ತಿ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನಂ ಸಭಾಯ-ಸದ್ದಸ್ಸ ನಪುಂಸಕಲಿಙ್ಗತಾವಿಭಾವನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ। ಸಭಾ-ಸದ್ದಪರಿಯಾಯೋಪಿ ಹಿ ಸಭಾಯ-ಸದ್ದೋ ನಪುಂಸಕಲಿಙ್ಗಯುತ್ತೋ ಇಧ ವುತ್ತೋತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಲಿಙ್ಗಬ್ಯತ್ತಯೇನ ಸಭಾ ವುತ್ತಾ’’ತಿ ಆಹ। ಚೀವರಹತ್ಥಪಾಸೇ ವಸಿತಬ್ಬಂ ನತ್ಥೀತಿ ಚೀವರಹತ್ಥಪಾಸೇಯೇವ ವಸಿತಬ್ಬನ್ತಿ ನತ್ಥಿ। ಯಂ ತಸ್ಸಾ…ಪೇ॰… ನ ವಿಜಹಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಏತ್ಥ ತಸ್ಸಾ ವೀಥಿಯಾ ಸಮ್ಮುಖಟ್ಠಾನೇ ಸಭಾಯದ್ವಾರಾನಂ ಗಹಣೇನೇವ ತತ್ಥ ಸಬ್ಬಾನಿಪಿ ಗೇಹಾನಿ ಸಾ ಚ ಅನ್ತರವೀಥಿ ಗಹಿತಾಯೇವ ಹೋತಿ। ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಘರೇ ನಿಕ್ಖಿಪತೀತಿ ತಂ ವೀಥಿಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಠಿತೇ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಘರೇ ನಿಕ್ಖಿಪತಿ। ಪುರತೋ ವಾ ಪಚ್ಛತೋ ವಾ ಹತ್ಥಪಾಸೇತಿ ಘರಸ್ಸ ಹತ್ಥಪಾಸಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ।
479. Pāḷiyaṃ vuttanayena ‘‘sabhāye’’ti avatvā ‘‘sabhāya’’nti paccattavacanaṃ sabhāya-saddassa napuṃsakaliṅgatāvibhāvanatthaṃ vuttaṃ. Sabhā-saddapariyāyopi hi sabhāya-saddo napuṃsakaliṅgayutto idha vuttoti imamatthaṃ dassento ‘‘liṅgabyattayena sabhā vuttā’’ti āha. Cīvarahatthapāse vasitabbaṃ natthīti cīvarahatthapāseyeva vasitabbanti natthi. Yaṃ tassā…pe… na vijahitabbanti ettha tassā vīthiyā sammukhaṭṭhāne sabhāyadvārānaṃ gahaṇeneva tattha sabbānipi gehāni sā ca antaravīthi gahitāyeva hoti. Atiharitvā ghare nikkhipatīti taṃ vīthiṃ muñcitvā ṭhite aññasmiṃ ghare nikkhipati. Purato vā pacchato vā hatthapāseti gharassa hatthapāsaṃ sandhāya vadati.
ನಿವೇಸನಾದೀಸು ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತತಾಯ ಏಕೂಪಚಾರತಾ, ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತತಾಯ ನಾನೂಪಚಾರತಾ ಚ ವೇದಿತಬ್ಬಾತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಏತೇನೇವುಪಾಯೇನಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ನಿವೇಸನಾದೀನಿ ಗಾಮತೋ ಬಹಿ ಸನ್ನಿವಿಟ್ಠಾನಿ ಗಹಿತಾನೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ಠಿತಾನಞ್ಹಿ ಗಾಮಗ್ಗಹಣೇನ ಗಹಿತತ್ತಾ ಗಾಮಪರಿಹಾರೋಯೇವಾತಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾಪೀತಿ ಗಾಮಾದೀಸು ಅಜ್ಝೋಕಾಸಪರಿಯನ್ತೇಸು ಪನ್ನರಸಸು। ಪರಿಕ್ಖೇಪಾದಿವಸೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ಅಪರಿಕ್ಖೇಪಸ್ಸೇವ ಗಹಣಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ, ನ ಏಕಕುಲಾದೀನಮ್ಪಿ।
Nivesanādīsu parikkhittatāya ekūpacāratā, aparikkhittatāya nānūpacāratā ca veditabbāti dassento ‘‘etenevupāyenā’’tiādimāha. Nivesanādīni gāmato bahi sanniviṭṭhāni gahitānīti veditabbaṃ. Antogāme ṭhitānañhi gāmaggahaṇena gahitattā gāmaparihāroyevāti. Sabbatthāpīti gāmādīsu ajjhokāsapariyantesu pannarasasu. Parikkhepādivasenāti ettha ādi-saddena aparikkhepasseva gahaṇaṃ veditabbaṃ, na ekakulādīnampi.
೪೮೦-೪೮೭. ಓವರಕೋ ನಾಮ ಗಬ್ಭಸ್ಸ ಅಬ್ಭನ್ತರೇ ಅಞ್ಞೋ ಗಬ್ಭೋತಿಪಿ ವದನ್ತಿ। ಮುಣ್ಡಚ್ಛದನಪಾಸಾದೋತಿ ಚನ್ದಿಕಙ್ಗಣಯುತ್ತೋ ಪಾಸಾದೋ।
480-487.Ovarako nāma gabbhassa abbhantare añño gabbhotipi vadanti. Muṇḍacchadanapāsādoti candikaṅgaṇayutto pāsādo.
೪೮೯. ಸತ್ಥೋತಿ ಜಙ್ಘಸತ್ಥೋ ಸಕಟಸತ್ಥೋ ವಾ। ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾತಿ ವಿನಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ। ವುತ್ತಮೇವತ್ಥಂ ವಿಭಾವೇತಿ ‘‘ಅನ್ತೋಪವಿಟ್ಠೇನ…ಪೇ॰… ಠಿತೋ ಹೋತೀ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಅನ್ತೋಪವಿಟ್ಠೇನಾತಿ ಗಾಮಸ್ಸ ನದಿಯಾ ವಾ ಅನ್ತೋಪವಿಟ್ಠೇನ। ನದೀಪರಿಹಾರೋ ಚ ಲಬ್ಭತೀತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ವಿಸುಂ ನದೀಪರಿಹಾರಸ್ಸ ಅವುತ್ತತ್ತಾ ಗಾಮಾದೀಹಿ ಅಞ್ಞತ್ಥ ವಿಯ ಚೀವರಹತ್ಥಪಾಸೋಯೇವ ನದೀಪರಿಹಾರೋ’’ತಿ ತೀಸುಪಿ ಗಣ್ಠಿಪದೇಸು ವುತ್ತಂ। ವಿಹಾರಸೀಮನ್ತಿ ಅವಿಪ್ಪವಾಸಸೀಮಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ। ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವಸಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ವಸಿತಬ್ಬಂ। ಸತ್ಥಸಮೀಪೇಯೇವಾತಿ ಇದಂ ಯಥಾವುತ್ತಅಬ್ಭನ್ತರಪರಿಚ್ಛೇದವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ಪಾಳಿಯಂ ನಾನಾಕುಲಸ್ಸ ಸತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ಸತ್ಥೇ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಹತ್ಥಪಾಸಾ ನ ವಿಜಹಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಹತ್ಥಪಾಸೋ ನಾಮ ಸತ್ಥಸ್ಸ ಹತ್ಥಪಾಸೋತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
489.Satthoti jaṅghasattho sakaṭasattho vā. Pariyādiyitvāti vinivijjhitvā. Vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘antopaviṭṭhena…pe… ṭhito hotī’’ti. Tattha antopaviṭṭhenāti gāmassa nadiyā vā antopaviṭṭhena. Nadīparihāro ca labbhatīti ettha ‘‘visuṃ nadīparihārassa avuttattā gāmādīhi aññattha viya cīvarahatthapāsoyeva nadīparihāro’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Vihārasīmanti avippavāsasīmaṃ sandhāyāha. Vihāraṃ gantvā vasitabbanti antosīmāya yattha katthaci vasitabbaṃ. Satthasamīpeyevāti idaṃ yathāvuttaabbhantaraparicchedavasena vuttaṃ. Pāḷiyaṃ nānākulassasattho hoti, satthe cīvaraṃ nikkhipitvā hatthapāsā na vijahitabbanti ettha hatthapāso nāma satthassa hatthapāsoti veditabbaṃ.
೪೯೦. ಏಕಕುಲಸ್ಸ ಖೇತ್ತೇತಿ ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಯಸ್ಮಾ ‘‘ನಾನಾಕುಲಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೇ ಖೇತ್ತೇ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಖೇತ್ತದ್ವಾರಮೂಲೇ ವಾ ತಸ್ಸ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ವಾ ವತ್ಥಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ದ್ವಾರಮೂಲತೋ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಅನ್ತೋಖೇತ್ತೇಪಿ ವಸನ್ತೇನ ಚೀವರಂ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಕತ್ವಾಯೇವ ವಸಿತಬ್ಬಂ।
490.Ekakulassa khetteti aparikkhittaṃ sandhāya vadati. Yasmā ‘‘nānākulassa parikkhitte khette cīvaraṃ nikkhipitvā khettadvāramūle vā tassa hatthapāse vā vatthabba’’nti vuttaṃ, tasmā dvāramūlato aññattha antokhettepi vasantena cīvaraṃ hatthapāse katvāyeva vasitabbaṃ.
೪೯೧-೪೯೪. ‘‘ವಿಹಾರೋ ನಾಮ ಸಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ ವಾ ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ ವಾ ಸಕಲೋ ಆವಾಸೋ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ಯಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಏಕಂ ಗೇಹಮೇವ ವುತ್ತಂ। ಏಕಕುಲನಾನಾಕುಲಸನ್ತಕತಾ ಚೇತ್ಥ ಕಾರಾಪಕಾನಂ ವಸೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಛಾಯಾಯ ಫುಟ್ಠೋಕಾಸಸ್ಸ ಅನ್ತೋ ಏವಾತಿ ಯದಾ ಮಹಾವೀಥಿಯಂ ಉಜುಕಮೇವ ಗಚ್ಛನ್ತಂ ಸೂರಿಯಮಣ್ಡಲಂ ಮಜ್ಝನ್ಹಿಕಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತದಾ ಯಂ ಓಕಾಸಂ ಛಾಯಾ ಫರತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಅಗಮನಪಥೇತಿ ಯಂ ತದಹೇವ ಗನ್ತ್ವಾ ಪುನ ಆಗನ್ತುಂ ಸಕ್ಕಾ ನ ಹೋತಿ, ತಾದಿಸಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ।
491-494.‘‘Vihāro nāma saparikkhitto vā aparikkhitto vā sakalo āvāso’’ti vadanti. Yasmiṃ vihāreti ettha pana ekaṃ gehameva vuttaṃ. Ekakulanānākulasantakatā cettha kārāpakānaṃ vasena veditabbā. Chāyāya phuṭṭhokāsassa anto evāti yadā mahāvīthiyaṃ ujukameva gacchantaṃ sūriyamaṇḍalaṃ majjhanhikaṃ pāpuṇāti, tadā yaṃ okāsaṃ chāyā pharati, taṃ sandhāya vuttaṃ. Agamanapatheti yaṃ tadaheva gantvā puna āgantuṃ sakkā na hoti, tādisaṃ sandhāya vuttaṃ.
೪೯೫. ನದಿಂ ಓತರತೀತಿ ಹತ್ಥಪಾಸಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಓತರತಿ। ನ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಪರಿಭೋಗಪಚ್ಚಯಾ ದುಕ್ಕಟಂ ನಾಪಜ್ಜತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸೋ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಅಪರಿಭೋಗಾರಹತ್ತಾತಿ ಇಮಿನಾವ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಚೀವರಂ ಅನಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ ಅಚಿತ್ತಕನ್ತಿ ಸಿದ್ಧಂ। ಏಕಂ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಏಕಂ ಅಂಸಕೂಟೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಇದಂ ಬಹೂನಂ ಸಞ್ಚಾರಟ್ಠಾನೇ ಏವಂ ಅಕತ್ವಾ ಗಮನಂ ನ ಸಾರುಪ್ಪನ್ತಿ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತಂ। ಬಹಿಗಾಮೇ ಠಪೇತ್ವಾ…ಪೇ॰… ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅಧಿಟ್ಠಾನೇ ವಿಯ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಠಿತಮ್ಪಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಚೀವರಂ ನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತುಂ ನಿಸ್ಸಟ್ಠಚೀವರಞ್ಚ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
495.Nadiṃ otaratīti hatthapāsaṃ muñcitvā otarati. Na āpajjatīti paribhogapaccayā dukkaṭaṃ nāpajjati. Tenāha ‘‘so hī’’tiādi. Aparibhogārahattāti imināva nissaggiyacīvaraṃ anissajjetvā paribhuñjantassa dukkaṭaṃ acittakanti siddhaṃ. Ekaṃ pārupitvā ekaṃ aṃsakūṭe ṭhapetvā gantabbanti idaṃ bahūnaṃ sañcāraṭṭhāne evaṃ akatvā gamanaṃ na sāruppanti katvā vuttaṃ. Bahigāme ṭhapetvā…pe… vinayakammaṃ kātabbanti vuttattā adhiṭṭhāne viya parammukhā ṭhitampi nissaggiyaṃ cīvaraṃ nissajjituṃ nissaṭṭhacīvarañca dātuṃ vaṭṭatīti veditabbaṃ.
ಗಮನೇ ಸಉಸ್ಸಾಹತ್ತಾ ‘‘ನಿಸ್ಸಯೋ ಪನ ನ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಮುಹುತ್ತಂ ಸಯಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ನಿಸ್ಸಯೋ ಚ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತೀತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಉಸ್ಸಾಹೇ ಅಪರಿಚ್ಚತ್ತೇಪಿ ಗಮನಸ್ಸ ಉಪಚ್ಛಿನ್ನತ್ತಾ ಪುನ ಉಟ್ಠಾಯ ಸಉಸ್ಸಾಹಂ ಗಚ್ಛನ್ತಾನಮ್ಪಿ ಅನ್ತರಾ ಅರುಣೇ ಉಟ್ಠಿತೇ ನಿಸ್ಸಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿಯೇವಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ಪರತೋ ಮುಹುತ್ತಂ ಠತ್ವಾತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ವಚನಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಗತಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಏವಂ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ‘‘ಪುರಾರುಣಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಉಸ್ಸಾಹಂ ವಿನಾವ ಗತಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅರುಣುಗ್ಗಮನೇ ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಪಠಮತರಂಯೇವ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನತೋ। ಅಥ ‘‘ಪುರಾರುಣಾ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಸಉಸ್ಸಾಹಾವ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯೇವ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ। ಏವಞ್ಚ ಸತಿ ‘‘ಸಹ ಅರುಣುಗ್ಗಮನಾ ನಿಸ್ಸಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತೀ’’ತಿ ಕಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ? ವುಚ್ಚತೇ – ಸಉಸ್ಸಹತ್ತಾ ಪಠಮತರಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿ ನ ವುತ್ತಾ। ಸತಿಪಿ ಚ ಉಸ್ಸಾಹಭಾವೇ ಏಕತೋ ಗಮನಸ್ಸ ಉಪಚ್ಛಿನ್ನತ್ತಾ ‘‘ಮುಹುತ್ತಂ ಠತ್ವಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ವಿಯ ಸಹ ಅರುಣುಗ್ಗಮನಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯೇವ ವುತ್ತಾ।
Gamane saussāhattā ‘‘nissayo pana na paṭippassambhatī’’ti vuttaṃ. Muhuttaṃ sayitvā…pe… nissayo ca paṭippassambhatīti ettha ‘‘ussāhe apariccattepi gamanassa upacchinnattā puna uṭṭhāya saussāhaṃ gacchantānampi antarā aruṇe uṭṭhite nissayo paṭippassambhatiyevā’’ti vadanti. Parato muhuttaṃ ṭhatvāti etthāpi eseva nayo. Aññamaññassa vacanaṃ aggahetvā gatāti ettha sace evaṃ gacchantā ‘‘purāruṇā aññamaññaṃ passissāmā’’ti ussāhaṃ vināva gatā honti, aruṇuggamane nissayapaṭippassaddhi na vattabbā paṭhamataraṃyeva paṭippassambhanato. Atha ‘‘purāruṇā passissāmā’’ti saussāhāva gacchanti, nissayapaṭippassaddhiyeva na vattabbā. Evañca sati ‘‘saha aruṇuggamanā nissayo paṭippassambhatī’’ti kasmā vuttaṃ? Vuccate – saussahattā paṭhamataraṃ paṭippassaddhi na vuttā. Satipi ca ussāhabhāve ekato gamanassa upacchinnattā ‘‘muhuttaṃ ṭhatvā’’ti ettha viya saha aruṇuggamanā paṭippassaddhiyeva vuttā.
ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯಂ ಗಾಮನ್ತಿ ಅವಿಪ್ಪವಾಸಸೀಮಾಸಮ್ಮುತಿಯಾ ಪಚ್ಛಾ ಪತಿಟ್ಠಾಪಿತಗಾಮಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ ಗಾಮಂ ಅನ್ತೋ ಕತ್ವಾ ಅವಿಪ್ಪವಾಸಸೀಮಾಸಮ್ಮುತಿಯಾ ಅಭಾವತೋ। ನೇವ ಚೀವರಾನಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತೀತಿ ಅವಿಪ್ಪವಾಸಸೀಮಾಭಾವತೋ ವುತ್ತಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತೀತಿ ಸಉಸ್ಸಾಹಭಾವತೋ। ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇಯೇವ ಚ ನೇಸಂ ಅರುಣಂ ಉಗ್ಗಚ್ಛತೀತಿ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಾನಂ ಅರುಣಂ ಉಗ್ಗಚ್ಛತಿ। ಅಸ್ಸತಿಯಾ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಅಸ್ಸತಿಯಾ ಅತ್ತನೋ ಚೀವರಂ ಅಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಅಪಚ್ಚುದ್ಧರಾಪೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ। ಏವಂ ಗತೇ ತಸ್ಮಿಂ ಪಚ್ಛಾ ಥೇರೇನ ಸರಿತ್ವಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬವಿಧಿಂ ದಸ್ಸೇತಿ ‘‘ಅತ್ತನೋ ಚೀವರಂ ಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತ್ವಾ ದಹರಸ್ಸ ಚೀವರಂ ವಿಸ್ಸಾಸೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ಠಪೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಗನ್ತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋತಿ ಆಗತಕಿಚ್ಚಂ ನಿಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಗತೇನ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬವಿಧಿಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅನಧಿಟ್ಠಿತಚೀವರತಾ, ಅನತ್ಥತಕಥಿನತಾ, ಅಲದ್ಧಸಮ್ಮುತಿತಾ, ರತ್ತಿವಿಪ್ಪವಾಸೋತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ಚತ್ತಾರಿ ಅಙ್ಗಾನಿ।
Antosīmāyaṃ gāmanti avippavāsasīmāsammutiyā pacchā patiṭṭhāpitagāmaṃ sandhāya vadati gāmaṃ anto katvā avippavāsasīmāsammutiyā abhāvato. Neva cīvarāni nissaggiyāni hontīti avippavāsasīmābhāvato vuttaṃ, na nissayo paṭippassambhatīti saussāhabhāvato. Antarāmaggeyeva ca nesaṃ aruṇaṃ uggacchatīti dhammaṃ sutvā āgacchantānaṃ aruṇaṃ uggacchati. Assatiyā gacchatīti assatiyā attano cīvaraṃ apaccuddharitvā therassa cīvaraṃ apaccuddharāpetvā gacchati. Evaṃ gate tasmiṃ pacchā therena saritvā paṭipajjitabbavidhiṃ dasseti ‘‘attano cīvaraṃ paccuddharitvā daharassa cīvaraṃ vissāsena gahetvā ṭhapetabba’’nti. Gantvā vattabboti āgatakiccaṃ niṭṭhapetvā vihāraṃ gatena paṭipajjitabbavidhiṃ dasseti. Anadhiṭṭhitacīvaratā, anatthatakathinatā, aladdhasammutitā, rattivippavāsoti imānettha cattāri aṅgāni.
ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Udositasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 2. Udositasikkhāpadaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೨. ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Udositasikkhāpadavaṇṇanā